ĆWICZENIA 2 4.03.14r.
KOSZTY W UKŁADZIE RODZAJOWYM :
1) zużycie materiałów i energii –zużycie każdego rodzaju materiałów i energii :
a) materiały : podstawowe, pomocnicze, opakowania, paliwo, części zapasowe maszyn i urządzeń, ogumienie,
odpadki,
b ) energia : cieplna, elektryczna, wodna, sprężone powietrze, musi być dostarczana przez stałego dostawcę i
nie może być magazynowana, czyli gaz, który do nas dociera rurociągiem to tez energia, ale gaz w
butli to już materiały.
2) amortyzacja – koszt umorzenia środków trwałych, WNiP
3) usługi obce – każda usługa wykonana przez obcą jednostkę na rzecz naszej jednostki : usługi remontowe, usługi
pocztowe, telekomutacyjne, bankowe, doradztwo, projektowanie, najmu, dzierżawy
4) wynagrodzenia : wynagrodzenia pracowników :
a) osobowe : dotyczą pracowników zatrudnionych na umowę o pracę
b) bezosobowe : pracownicy zatrudnieni na podstawie innych umów : umowa zlecenie, o dzieło, umowy
managerskie
5) ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
a) ubezpieczeń społecznych : ubezpieczenia, które trafiają do ZUSu i które są dodatkowym kosztem
pracodawcy w związku z zatrudnieniem pracownika,
b) oprócz tego mamy świadczenia na rzecz pracowników: koszty ubrań ochronnych, posiłki regeneracyjne,
szkolenia, które są obowiązkowe, wynikają z kodeksu pracy, czyli np. BHP, ale szkolenia, które podnoszą
kwalifikacje będą w usługach obcych, dopłaty do biletów miesięcznych, świadczenie w ramach
Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych
6) podatki i opłaty : Vat naliczony NIGDY, Podatek dochodowy RÓWNIEŻ NIE : jeżeli dotyczy osób fizycznych to jest to w
wynagrodzeniach, jeżeli dotyczy osób prawnych, to jest obowiązkowym obciążeniem WF.
a) podatki : cło i akcyza
b) opłaty : opłaty sądowe, notarialne, skarbowe, administracyjne
7) inne koszty rodzajowe – koszty podróży służbowych, ubezpieczenia majątkowe, osobowe, koszty reprezentacji i reklamy, odprawy pośmiertne, i wszystkie koszty, których nie da się zaliczyć do pozostałych grup : o tym decyduje jednostka.
księgowanie :
konta układu rodzajowego korespondują z kontami bilansowymi
KOSZTY W UKŁADZIE FUNKCJONALNYM: miejsce powstawania jako kryterium
1) produkcja podstawowa – z działalnością produkcyjną, może być „koszty działalności handlowej”, usługowej itd., to jest tylko ogólna nazwa; koszty bezpośrednio związane z podstawową działalnością operacyjną : jesteśmy w stanie na podstawie dokumentu źródłowego przypisać koszt bezpośredni do tej działalności, to np. produkcja wyrobu. Materiały bezpośrednio zużyte do produkcji, wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych, energia najczęściej jest kosztem pośrednim, ale tutaj też może być jeśli dotyczy tylko jednego wyrobu.
2) produkcja pomocnicza – wydziały pomocnicze, takie które pomagają prowadzić działalność podstawową, mogą też sprzedawać usługi na zewnątrz jeśli pozostanie wolna moc przerobowa czyli np. wydział transportowy, remontowy, stołówka, biblioteka, przychodnia dla pracowników, kotłownia itd.
3) koszty wydziałowe – wpływają na produkcje w sposób pośredni, w momencie klasyfikacji nie jesteśmy w stanie przedzielić ich do produkcji podstawowej, np. energia, amortyzacja maszyn i urządzeń, smary do maszyn i urządzeń, remont ich,
4) koszty ogólnego zarządu – koszty ogólno-administracyjne – zużycie materiałów biurowych, wynagrodzenie kierownictwa (zależy jakiego) , wynagrodzenia pracowników biurowych, koszty ogólno-zakładowe (ogólnogospodarcze) –np. jedna faktura za telefon, podatek od nieruchomości
5) koszty sprzedaży- związane ze sprzedażą produktów gotowych i towarów, (wyroby gotowe i usługi – to też produkt), promocja, transport, załadunek , wyładunek, udział w targach, ubezpieczenie w trakcie transportu
6) koszty zakupu – są związane z zakupem materiałów albo towarów – transport, załadunek, wyładunek, ubezpieczenie w trakcie transportu
księgowanie :
konta tego układu korespondują z kontami bilansowymi
UJĘCIE KOSZTÓW W DWÓCH UKŁADACH:
dwie pary księgowania :
1) układ rodzajowy i konta bilansowe
2) układ funkcjonalny i „Rozliczenie Kosztów” (to konto tez jest kontem układu rodzajowego)
RMK
1) czynne – wynika z zasady współmierności kosztów i przychodów – polega na tym, abyśmy w danym okresie sprawozdawczym, w którym liczymy wynik wykazali adekwatne przychody i koszty, czyli jeżeli płacimy za fakturę, i ten koszt dotyczy więcej niż jednego okresu sprawozdawczego, to nie możemy tego kosztu zaliczyć do momentu, którego dostaliśmy fakturę, tylko trzeba go rozliczyć w czasie
ubezpieczenia majątkowe, prenumerata, czynsz, podatek od nieruchomości, opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu
- są one nazywane kosztami przyszłych okresów
- w bilansie ukazywane w aktywach z podziałem na krótkoterminowe lub długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
- ujmowane na kontach jak aktywa : zwiększenia po stronie debet lub stan początkowy, po credit : zmniejszenia lub stan końcowy.
2) bierne – rezerwy na przyszłe koszty, ujmujemy koszty nieponiesione, te, których się nie spodziewamy, np. świadczenia pracowników, naprawy gwarancyjne, remont, który jest rozpoczęty a faktura zostanie wystawiona na koniec.
- przeciwieństwo czynnych : pasywa : ostatnia grupa RMK.
- księgowane tak jak pasywa
Zadanie 1.2 Przedsiębiorstwo M we Wrocławiu opłaciło w styczniu za cały rok czynsz za dzierżawę budynku gospodarczego. Budynek gospodarczy przeznaczony jest na magazyn. Saldo konta Rachunek Bieżący wynosi 30 000zł.
Operacje gospodarcze :
1) Rachunek za dzierżawę magazynu : 12 000zł
2) WB (wyciąg bankowy) potwierdzający zapłatę za dzierżawę : 12 000zł
3) Dokument PK (polecenie księgowania : odpis raty kosztów z tytułu dzierżawy za styczeń.
Rachunek bieżący Zobowiązania z dostawcami Usługi obce
sp. 30 000 12 000 (2 2) 12 000 12 000 (1 1) 12 000
RK RMK Koszty zarządu
12 000 (1 1) 12 000 1 000 (3 3) 1 000
Zadanie 1.3 Przedsiębiorstwo X w Katowicach w styczniu zapłaciło z góry za pół roku odsetki od umowy pożyczki. Okresem sprawozdawczym w przedsiębiorstwie X jest kwartał. Saldo konta Rachunek bieżący wynosi 15 000zł.
Operacja :
1) WB zapłata z góry za pół roku odsetek od umowy pożyczki 2 400zł.
2) PK: Zarachowanie w I kwartale raty odsetek w koszty.
Rachunek bieżący RMK KF
Sp. 15 000 2400 (1 1) 2 400 1 200 (2 2) 1 200
*1200 gdyż zapłaciliśmy za pół roku z góry a okres sprawozdawczy to kwartał.
Zadanie 1.7 W przedsiębiorstwie wytwórczym Z od stycznia do marca tworzono rezerwę na planowane koszty remontu maszyn produkcyjnych, co do których istnieje pewność, że faktura za te prace zostanie doręczona. Planowana miesięczna stawka rezerwy wynosi 350 zł. W marcu otrzymano fakturę od zakładu remontowego na wartość netto 1 200zł. Stawka podatku VAT 23%.
Operacje:
1) Dokument PK : Utworzenie rezerwy na poczet planowanego remontu za miesiąc styczeń
2) Dokument PK : Utworzenie rezerwy na poczet planowanego remontu za miesiąc luty.
3) Faktura VAT za przeprowadzony remont maszyny produkcyjnej
a) wartość netto : 1 200 zł
b) VAT 23% - 276zł
c) Suma – 1476 zł
4) Dokument PK : Odpis w marcu ostatniej raty z tytułu remontu.
RMK Koszty wydziałowe Rozrachunki z dostawcami
3) 1 200 350 (1 1) 350 1476 (3
350 (2 2) 350
500 (4 4) 500
Usługi obce Vat naliczony RK
3) 1 200 3) 276 1 200
w domu 1.4 , 1.5 , 1.6 + RMP przygotować
ćwiczenia 2 20.03.14r.
RMP
ktoś płaci nam z góry za usługi lub produkty a te przychody będą dotyczyć przyszłych okresów.
jeżeli nie wystawiono faktury a ktoś nam płaci np. zaliczkę, przedpłatę
otrzymanie darowizny - głównie dotyczy środków trwałych i WNiP
należności z tytułu odszkodowań, kar i grzywien
ujemna wartość firmy
! trzeba realizować zasadę współmierności kosztów i przychodów oraz zasadę memoriałową – tak jak w RMK
SALDO w pasywach a dokładnie w inne rozliczenia międzyokresowe.
ZADANIA :
Zad. 1.10.
Przedsiębiorstwo P zajmuje się wynajmem lokali użytkowych.
Operacje gospodarcze (w zł):
1. Faktura VAT wystawiona w styczniu dla przedsiębiorstwa C w Katowicach z tytułu najmu lokalu za rok z góry – płatna przelewem :
a) wartość netto 24 000
b) VAT 23%
c) razem
2. WB –wpływ środków pieniężnych z tytułu najmu lokalu użytkowego
3. PK – przeksięgowanie raty przychodów z tytułu najmu lokalu za miesiąc styczeń
4. PK – przeksięgowanie raty przychodów z tytułu najmu za miesiąc luty
Należy zaksięgować operacje gospodarcze oraz ustalić i podać znaczenie salda konta RMP.
Rozrachunki z odbiorcami VAT należny RMP
1) 29 520 29 520 (1 5520 (1 3) 2000 24 000 (1
4) 2000
4000 24 000
20 000
24 000 24 000
Rachunek bieżący Przychody ze sprzedaży
2) 29 520 2000 (3
2000 (4
* VAT powinien być zapłacony w tym miesiącu, kiedy wystawiona jest faktura.
* do op. 3 – przedsiębiorstwo zajmuje się wynajmem, więc to jest jego podstawowa działalność – gdyby to było przedsiębiorstwo produkcyjne to byłoby to „pozostałe przychody operacyjne”
* 20 000 – saldo końcowe jest saldem na koniec miesiąca lutego. Saldo będzie w pasywach w innych rozliczeniach międzyokresowych.
Zad. 1.12.
Spółka produkująca krzesła ujmuje koszty w układzie rodzajowym i funkcjonalno kalkulacyjnym.
Operacje gospodarcze (w zł)
1. KP – otrzymano przedpłatę na poczet przyszłej dostawy krzeseł 6150
2. Faktura VAT wystawiona dla odbiorcy mebli za otrzymaną zaliczkę
a) wartość netto 5 000
b) VAT 23% 1 150
c) razem 6 150
3. Faktura VAT oraz KP wystawiona dla odbiorcy krzeseł na pozostałą kwotę należności
a) wartość netto 3 000
b) VAT 23% 690
c) razem 3 690
4. PK – przeksięgowanie przychodów z tytułu wykonania dostawy mebli 4 000
5. OT –otrzymano nieodpłatnie w formie darowizny ławki 2 000
6. PK – miesięczna stawka amortyzacji ławek 100
7. PK – odpis raty przychodów z tytułu darowizny 100
Na podstawie założeń należy :
1. Zaksięgować operacje gospodarcze
2. Ustalić i zinterpretować salda konta RMP
Kasa RMP Rozrachunki z odbiorcami VAT należny
1) 6 150 6 150 (1 4) 4 000 5 000 (2 2) 6 150 3 690 (3 1 150 (2
3) 3 690 7) 100 2 000 ( 5 3) 3 690 690 (3
4 100 7 000
Sk Ct 2 900
Przychody ze sprzedaży Środki Trwałe Umorzenie ŚT Amortyzacja
3 000 (3 5) 2 000 100 (6 6) 100
4 000 (4
Rozliczenie Kosztów Koszty zarządu PPO
100 (6 6) 100 100 (7
* Jeżeli mamy przedpłatę albo zaliczkę, która wpływa nam do kasy lub na rachunek bankowy, to dotyczy ona przyszłych należności – księgujemy na rozrachunkach z odbiorcami
* do RMP – Sk Ct – są to dwie składowe – 1 900 jest z darowizny, 1000zł z faktury dotyczącej sprzedanych mebli.
1.13.
Spółka zajmuje się świadczeniem usług remontowych. Ewidencję kosztów prowadzi tylko na kontach zespołu 4.
Operacje gospodarcze:
1. Faktura VAT + 0T – otrzymano nieodpłatnie w formie darowizny licencję 10 000
2. PK – miesięczna stawka amortyzacji licencji
3. PK – odpis raty przychodów z tytułu darowizny licencji
4. WB – otrzymano zaliczkę od zleceniodawcy tytułem przedpłaty na poczet remontu na wartość 6 150
5. Faktura VAT wystawiona dla zleceniodawcy na otrzymana zaliczkę :
a) wartość netto 5 000
b) VAT 23% 1 150
c) razem 6 150
6. Faktura VAT wystawiona dla zleceniodawcy na pozostałą kwotę należności – usługa została wykonana
a) wartość netto 5 000
b) VAT 23% 1 150
c) razem 6 150
7. WB – wpływ należności od zleceniodawcy 6 150
8. PK – przeksięgowanie przychodów z tytułu wykonania usługi – 5 000
Należy zaksięgować operacje gospodarcze oraz ustalić saldo konta RMP
WNiP RMP Amortyzacja Umorzenie WNiP
1) 10 000 3) 500 10 000 (1 2) 500 500 (2
8) 5 000 5 000 (5
5 500 15 000
9 500
PPO Rachunek bankowy Rozrachunki z odbiorcami VAT należny
500 (3 4) 6 150 5) 6 150 6 150 (4 1 150 (5
7) 6 150 6) 6 150 6 150 (7 1 150 (6
Przychody ze sprzedaży usług
5 000 (6
5 000 (8
Potrzebna nam faktura VAT , gdyż trzeba zapłacić VAT od darowizny! Nie ma tutaj tej operacji, ale mamy to zapamiętać.
Do 4 op. - W momencie, gdy dostajemy fakturę, to nie księgujemy tego na RMP, tylko jako „Rozrachunki z dostawcami”
Do 6 op. – to nie dotyczy już tej sytuacji, którą mamy zaksięgowaną, tylko mamy kolejną sprzedaż.
Do RMP – 9 500 to jest nasza nierozliczona darowizna.
1.14.
W jednostce gospodarczej stany wybranych kont ( w zł) wynoszą :
Rozliczenia międzyokresowe przychodów Ct 5000 oznaczające należne od odbiorcy przychody z tytułu wynajmu lokalu za dwa
miesiące
Rozrachunki z tytułu dostaw i usług Dt 15 000
W bieżącym okresie miały miejsce następujące operacje (w zł)
1. WB – wpływ na rachunek bieżący przychodu z tytułu wynajmu lokalu za miesiąc 2 500
2. PK – przeniesienie równowartości kwoty przychodu 2 500
3. WB- wpływ na rachunek bieżący części należności od odbiorcy 10 000
Na podstawie założeń należy otworzyć konta i zaksięgować operacje gospodarcze oraz ustalić saldo konta RMP
RMP Rozrach. Z tyt. Dostaw i usług Rachunek bieżący PPO
2) 2 500 5 000 Sp. Sp. 15 000 2 500 (1 1) 2 500 2 500 (2
2 500 5 000 10 000 (3 3) 10 000
Sk 2 500
Do Op. 2 – musimy przyjąć założenie, że jest to jednostka budowlana, a oprócz tego wynajmuje lokal. Dlatego właśnie Pozostałe przychody operacyjne – nie związane z podstawową działalnością.
2 500 Sk – przychody z tytułu wynajmu lokalu za kolejny miesiąc.
1.15
W przedsiębiorstwie produkcyjnym w czasie przeglądu stanu technicznego środków trwałych podjęto następujące decyzje dotyczące środków trwałych
Stany kont ( w zł):
Środki trwałe 75 000
Umorzenie środków trwałych 20 000
Operacje gospodarcze
1. Dokonano likwidacji starego budynku
a) wartość początkowa 20 000
b) dotychczasowe umorzenie 5 000
c) wartość netto …. -> 15 000
2. Ujawniono niedobór środka trwałego
a) wartość początkowa 12 200
b) dotychczasowe umorzenie 10 800
3. Niedobór uznano za rzeczywisty i ustalono kwotę roszczenia wobec odpowiedzialnego pracownika w wysokości 1 800 zł. Zaksięgowano różnicę między kwotą roszczenia a wartością netto niedoboru.
4. Pracownik uznał niedobór na piśmie i zobowiązał się do jego spłaty w trzech ratach.
5. KP - do kasy wpłynęła pierwsza rata wpłaty z tytułu niedoboru.
6. PK – przeksięgowanie przychodów z tytułu pierwszej wpłaty z tytułu niedoboru.
Należy zaksięgować operacje gospodarcze na kontach.
Środki trwałe Umorzenie ŚT PKO [ Środki trwałe w likwidacji]
Sp. 75 000 5 000 (1 1) 5 000 20 000 Sp. 1a) 15 000 1b) 15 000 15 000 (1c
15 000 (1a
10 800 (2
1 400 (2
Rozliczenia niedoborów i szkód RMP Pozostałe rozrachunki z pracownikami Kasa
2) 1 400 1 800 (4 6) 133 400 (3 4) 1 800 600 (5 5) 600
3) 400
PPO
133 (6
Do Op. 1 - Możemy założyć, że ta likwidacja jest zakończona
1.11 – w domu – zrobić dla samego siebie
+ bardzo dokładnie przgotować klasyfikację przychodów i kosztów w poszczególnych rodzajach działalności : co zaliczamy do przychodów. Kosztów podstawowej działalności, dalej , co zaliczamy do PPO, PKO, co zaliczamy do kosztów i przychodów finansowych oraz strat i zysków nadzwyczajnych.
ćwiczenia 4 2.04.14r.
Zad. 2.2 Klasyfikacja poszczególnych kategorii wynikowych do odpowiednich segmentów wyniku finansowego.
Założenia : Jednostka wykazuje następujące pozycje tworzące wynik finansowy:
| L.p. | Pozycje tworzące wynik finansowy | Wynik ze sprzedaży | Wynik na działalności operacyjnej | Wynik na działalności gospodarczej | Wynik brutto | Wynik netto |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Przychód ze sprzedaży produktów | |||||
| 2. | Zmiana stanu produktów | w.p. | ||||
| 3. | Koszty rodzajowe | w.p | ||||
| 4. | Przychód ze sprzedaży towarów | w obu | ||||
| 5. | Wartość sprzedanych towarów według cen zakupu | w obu | ||||
| 6. | Przychody ze sprzedaży materiałów | W obu | ||||
| 7. | Wartość sprzedanych materiałów według cen zakupu | w obu | ||||
| 8. | Wynik ze sprzedaży środków trwałych (+) | |||||
| 9. | Wynik ze sprzedaży wartości niematerialnych i prawnych (-) | |||||
| 10. | Koszty finansowe | |||||
| 11. | Przychody finansowe | |||||
| 12. | Zyski nadzwyczajne | |||||
| 13. | Straty nadzwyczajne | |||||
| 14. | Podatek dochodowy |
Polecenie : Należy wymienione w tabeli kategorie przypisać do poszczególnych segmentów wyniku finansowego.
WARIANT PORÓWNAWCZY : koszty rodzajowe + zmiana stanu produktów
WARIANT KALKULACYJNY : koszty układu kalkulacyjnego (koszty sprzedaży, zarządu oraz koszty wytworzenia)
Zad. 2.3 – Klasyfikacja
Założenia : Jednostka wykazuje następujące pozycje tworzący wynik finansowy :
| L.p. | Pozycje tworzące WF | Wynik ze sprzedaży | Wynik na działalności operacyjnej | Wynik na działalności gospodarczej | Wynik brutto |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Przychód ze sprzedaży materiałów | ||||
| 2 | Wartość zlikwidowanych środków trwałych | ||||
| 3 | Negatywne skutki zdarzenia losowego nieuwzględnione w ogólnym ryzyku prowadzenia działalności gospodarczej | ||||
| 4 | Odpisanie części należności spowodowane postępowaniem układowym | ||||
| 5 | Wartość księgowa zasobów majątkowych uszkodzonych wskutek zdarzeń losowych, ale nadających się jeszcze do użytku | ||||
| 6 | Darowizny na rzecz szkoły | pko | |||
| 7 | Odpisy aktualizujące wartość papierów wartościowych | ||||
| 8 | Dywidendy otrzymane | ||||
| 9 | Odsetki uzyskane z tytułu pożyczek | ||||
| 10 | Odpisy aktualizujące wartość należności |
Zadanie 2.4 Klasyfikacja poszczególnych kategorii wynikowych do odpowiednich segmentów wyniku finansowego
Założenia : Jednostka wykazuje następujące koszty i przychody :
| Kategoria wynikowa | Segment wyniku finansowego |
|---|---|
|
Wynik na działalności operacyjnej, P.P.O |
|
Wynik ze sprzedaży |
|
Wynik na działalności operacyjnej, P.P.O |
|
Wynik na działalności gospodarczej, P.F. |
|
Wynika na działalności operacyjnej P.P.O |
|
Wynik na działalności gospodarczej P.F. |
|
Wynika na działalności operacyjnej P.P.O. |
|
Wynik na działalności gospodarczej P.F. |
|
Wynik Brutto – zysk lub Wynik na działalności gospodarczej PPO (ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej – np. firma transportowa i otrzyma odszkodowanie za wypadek samochodowy) |
|
Wynik ze sprzedaży |
|
Wynik ze sprzedaży |
|
Wynik na działalności operacyjnej P.K.O |
|
Wynik na działalności operacyjnej P.K.O . |
|
Wynik na działalności gospodarczej |
|
Wynik na działalności operacyjnej P.K.O. |
|
Wynik ze sprzedaży |
|
Wynik na działalności gospodarczej |
|
Wynik na działalności operacyjnej P.P.O. |
|
Wynik na działalności gospodarczej P.F. |
|
Wynik na działalności operacyjnej P.K.O. |
|
Wynik na działalności gospodarczej K.F. |
* Do 19 jeżeli wartość w cenie sprzedaży – to przychody
jeżeli wartość w cenie nabycia albo zakupu – koszty finansowe
Zadanie 2.5 Klasyfikacja poszczególnych kategorii wynikowych do odpowiednich segmentów wyniku finansowego
Założenia: Jednostka wykazuje następujące koszty i przychody :
| Kategoria wynikowa | Kwota | Segment WF |
|---|---|---|
| Przychody ze sprzedaży produktów | 1 900 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Przychody ze sprzedaży towarów | 2 456 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Koszty rodzajowe ogółem | 1 300 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Koszty sprzedaży | 8 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Koszty zarządu | 120 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Koszty wytworzenia sprzedanych produktów | 1 160 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Przekazane darowizny | 154 000 | Wynik na działalności operacyjnej P.K.O. |
| Ujemne różnice kursowe | 16 000 | Wynik na działalności gospodarczej |
| Otrzymane odsetki od lokat bankowych | 12 000 | Wynik na działalności gospodarczej P.F. |
| Straty nadzwyczajne | 200 | Wynik brutto |
| Zyski nadzwyczajne | 4 000 | Wynik brutto |
| Wartość sprzedanych towarów i materiałów | 2 450 000 | Wynik ze sprzedaży |
Polecenie : Należy przyporządkować wyszczególnione kategorie wynikowe odpowiednim segmentom wyniku finansowego
W DOMU
Zadanie 2.6. Klasyfikacja poszczególnych kategorii wynikowych do odpowiednich segmentów wyniku finansowego
Założenia : Dane dotyczące kształtowania się wyniku finansowego przedstawiają się na koniec roku następująco :
| L.p. | Kategorie wynikowe | Kwota | Segmenty WF |
|---|---|---|---|
| 1. | Przychody ze sprzedaży produktów gotowych | 800 000 | Wynik ze sprzedaży |
| 2. | Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów | 750 000 | Wynik ze sprzedaży |
| 3. | Koszt wytworzenia sprzedanych produktów | 620 000 | Wynik ze sprzedaży |
| 4. | Koszty sprzedaży | 20 000 | Wynik ze sprzedaży |
| 5. | Koszty zarządu | 15 000 | Wynik ze sprzedaży |
| 6. | Wartość sprzedanych towarów i materiałów w cenach zakupu | 500 000 | Wynik ze sprzedaży |
| 7. | Zwrot zasądzonych kosztów postępowania sądowego | 2 000 | Wynik na działalności operacyjnej |
| 8. | Otrzymane odsetki od nieterminowej regulacji należności | 7 000 | Wynik na działalności gospodarczej |
| 9. | Otrzymane darowizny | 14 000 | Wynik na działalności operacyjnej |
| 10. | Odpisane zobowiązania przedawnione | 1 000 | Wynik na działalności operacyjnej |
| 11. | Wartość zniszczonych materiałów przez pożar | 2 000 | Wynik brutto |
| 12. | Otrzymane odszkodowanie za zniszczone materiały | 150 | Wynik brutto |
| 13. | Zapłacone odsetki od kredytów bankowych | 600 | Wynik na działalności operacyjnej |
| 14. | Ujawnione niedobory | 5 000 | Wynik na działalności operacyjnej |
Zadanie 2.8. Ewidencja księgowa przychodów i kosztów kształtujących wynik finansowy.
Założenia : W przedsiębiorstwie produkcyjnym salda wybranych kont (w zł) są następujące :
Rachunek bieżący 75 000
Środki trwałe 25 000
Umorzenie środków trwałych 10 000
Rozrachunki z odbiorcami 7 000
Wartości niematerialne i prawne 14 000
Operacje gospodarcze (w zł)
1. WB –Darowizna dla fundacji DZWONECZEK 10 000
2. Faktura VAT za sprzedany środek trwały
a) wartość netto 7 000
b) VAT 23% 1 610
c) Razem
3. PT –Rozchód sprzedanego środka trwałego
a) wartość początkowa 5 000
b) dotychczasowe umorzenie 2 000
4. WB – otrzymano dotację dotyczącą bieżącej działalności 6 000
5. PK - odpis aktualizujący wartość materiałów (zmniejszenie) 100
6. WB –wpływ odszkodowania na rachunek bieżący 1 300
7. PK- otrzymano materiały w formie darowizny 900
8. PK – odpis aktualizujący wartość należności od odbiorcy 400
9. Faktura VAT za sprzedany patent
a) wartość netto 5 000
b) VAT 23 % 1 150
c) razem 6 150
10. PT- wyksięgowanie sprzedanego patentu
a) wartość początkowa 6 000
b) dotychczasowe umorzenie 2 000
11. PK –amortyzacja wartości firmy 500
12. WB –opłacono koszty postępowania sądowego 100
13. Podatek VAT należny od darowizny oraz PT – przekazano nieodpłatnie (w formie darowizny) środek trwały:
a) wartość początkowa 6 000
b) dotychczasowe umorzenie 4 000
c) wartość netto 2 000
d) VAT 23% 1 380
14. Faktura VAT za sprzedane obcym jednostkom skierowania na wczasy w zakładowym ośrodku wczasowym :
a) wartość netto 4 500
b) VAT 23% 1 035
c) razem 5 535
Polecenie : należy otworzyć konta i zaksięgować operacje gospodarcze.
Rachunek bankowy Środki trwałe Umorzenie Środków trwałych Rozrachunki z odbiorcami
Sp. 75 000 10 000 (1 Sp. 25 000 2 000 (3 3) 2 000 10 000 Sp. Sp. 7 000
4) 6 000 100 (12 3 000 (3 13) 4 000 2) 8 610
6) 1 300 2 000 (13 9) 6 150
4 000 (13 14) 5 535
WNiP P.K.O. VAT należny P.P.O.
Sp. 14 000 4 000 (10 1) 10 000 1 610 (2 7 000 (2
2 000 (10 3) 3 000 1 150 (9 6 000 (4
5) 100 1 380 (13 1 300 (6
8) 400 1 035 (14 5 000 (9
10) 4 000 4 500 (14
11) 500
12) 100
13) 2 000
13) 1 380
Materiały RMP Odpisy aktualizujące należności Umorzenie WNiP
Sp. X 100 (5 900 (7 400 (8 10) 2 000 Sp X
7) 900 5 000 (11
*11 operacja – jest ona wyjątkiem, nie zapisujemy jej w Amortyzacji Wartości niematerialnych i prawnych
*14 operacja – działalność socjalna, a to jest P.P.O – chociaż to nie jest nasza podstawowa działalność.
Zadanie 2.10. Ewidencja księgowa przychodów i kosztów kształtujących wynik finansowy.
Założenia: Salda wybranych kont w przedsiębiorstwie produkcyjnym przedstawiają się następująco (w zł) :
Rozrachunki z odbiorcami 6 000
Rozrachunki z dostawcami 1 600
Rachunek bieżący 40 000
Inwestycje długoterminowe 20 000
Krótkoterminowe aktywa finansowe 3 000
Inne środki pieniężne 2 000
Operacje gospodarcze ( w zł) :
1. WB – zarachowanie odsetek od środków zgromadzonych na rachunku bieżącym 30
2. WB – sprzedano akcje długoterminowe – wartość w cenie sprzedaży 2 000
3. WB – zapłacono prowizję od zaciągniętego kredytu bankowego 40
4. PK – wyksięgowanie sprzedanych akcji w cenie nabycia 1 700
5. Nota odsetkowa – odsetki za nieterminową spłatę zobowiązań 60
6. WB – wpływ odsetek od udzielonej pracownikowi pożyczki ze środków obrotowych jednostki 400
7. Otrzymano weksel od odbiorcy A płatny w terminie 2 miesięcy
a) kwota należności 2 000
b) dyskonto 600
c) suma weksla 2 600
8. Nota odsetkowa – obciążono odbiorcę B odsetkami zwłoki w spłacie należności 20
9. Wystawiono weksel własny na spłatę zobowiązań
a) wartość zobowiązania 1 500
b) dyskonto weksla 100
c) suma wekslowa 1 600
10. Nota księgowa – zarachowanie należnej dywidendy od spółki BEATA
a) należność brutto 700
b) podatek dochodowy 1300
11. WB –wpływ naliczonych odsetek od odbiorcy B 20
12. WB – oddano weksel obcy do realizacji w banku:
a) suma wekslowa 2 500
b) potrącone dyskonto 300
c) WB - wpływ środków pieniężnych
13. PK –przeniesienie na koniec roku przychodów finansowych na konto wynik finansowy
Rozrachunki z odbiorcami Rozrachunki z dostawcami Rachunek bankowy Inwestycje długoterminowe
Sp. 6000 2 000 (6 9) 1 500 1 600 Sp. Sp. 4 000 40 (3 Sp. 20 000 1 700
8) 20 20 (11 60 (5 6) 400
1) 30
2) 2 000
11) 20
12) 2 200
Inne środki pieniężne Przychody finansowe Koszty finansowe KnF
Sp. 2 000 2 500 (12 30 (1 3) 40 Sp. 3 000
7) 2 600 2 000 (2 4) 1 700
400 (6 5) 60
600 (7 9) 100
20 (8 10) 133
700 (10 12) 300
Zobowiązania wekslowe Pozostałe rozrachunki Rozrachunki z Urzędem Skarbowym
1 600 (9 10) 700 133 (10
2.12 w domu.
METODY USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO
1) statystyczna – sczytujemy z kont wartości przychodów i kosztów; można ją zastosować w dowolnym momencie roku
obrotowego
2) księgowa – polega na tym, że ustalamy wynik na koncie, ta metoda może być zastosowana tylko raz w ciągu roku (na
koniec), wtedy, kiedy konta przychodów i kosztów zamykamy
3) kapitałowa – ustalenie wyniku poprzez porównanie kapitału na koniec i na początku okresu – pozwala tylko dostarczyć
informacje na temat wyniku finansowego
Jakie operacje wpływają na obroty wewnętrzne i koszty obrotów wewnętrznych oraz kiedy te konta są stosowane?
Zadanie 4.4 Wariant kalkulacyjny ustalenia wyniku finansowego
Założenia: Jednostka gospodarcza Z wykazuje następujące koszty i przychody (w zł)
| KATEGORIA WYNIKOWA | KWOTA |
|---|---|
| Przychody ze sprzedaży produktów | 1 900 000 |
| Przychody ze sprzedaży towarów | 2 456 000 |
| Koszty rodzajowe ogółem | 1 300 000 |
| Koszty sprzedaży | 8 000 |
| Koszty zarządu | 120 000 |
| Koszty wytworzenia sprzedanych produktów | 1 160 000 |
| Dotacje otrzymane | 150 000 |
| Przekazane darowizny | 154 000 |
| Ujemne różnice kursowe | 16 000 |
| Otrzymane odsetki od lokat bankowych | 12 000 |
| Straty nadzwyczajne | 200 |
| Zyski nadzwyczajne | 4 000 |
| Wartość sprzedanych towarów i materiałów | 2 450 000 |
Na podstawie danych obliczyć : Wynik ze sprzedaży, Wynik na działalności operacyjne, Wynik na działalności gospodarczej, Wynik finansowy brutto
+ Przychody ze sprzedaży produktów 1 900 000
- Koszt wytworzenia sprzedanych produktów 1 160 000
+ Przychody ze sprzedaży towarów 2 456 000
- Wartość sprzedanych materiałów 2 450 000
= WYNIK ZE SPRZEDAŻY BRUTTO 746 000
- Koszty zarządu 8 000
- Koszty sprzedaży 120 000
= WYNIK ZE SPRZEDAŻY 618 000
+ P.P.O. 150 000
- P.K.O. 154 000
= WYNIK Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ 614 000
+ P.F. 12 000
- K.F. 16 000
= WYNIK Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 610 000
+ Zyski nadzwyczajne 4 000
- Straty nadzwyczajne 200
= WYNIK BRUTTO 613 800
- Podatek dochodowy 116 622
= WYNIK NETTO 497 178
Na następne zajęcia – metoda księgowa : wariant porównawczy, jak się ustala zmianę stanu produktów
+2.6 , 2.12, 4.5, 4.6
4.5. Założenia : W przedsiębiorstwie O dane dotyczące kształtowania się wyniku finansowego przedstawiają się na koniec roku następująco (w zł). Ustal segmenty wyniku finansowego. – W DOMU
| Kategorie wynikowe | Wartość | Segmenty WF |
|---|---|---|
| Koszty sprzedaży | 2 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Koszty zarządu | 1 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Przychody ze sprzedaży produktów | 20 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Koszt wytworzenia sprzedanych produktów | 8 000 | Wynik ze sprzedaży |
| Ujawnione nadwyżki towarów | 1 500 | Działalność operacyjna |
| Zapłacone kary | 500 | Działalność operacyjna |
| Zysk ze sprzedaży papierów wartościowych | 2 000 | Działalność gospodarcza |
| Otrzymane odszkodowanie za szkody losowe | 200 | Wynik Brutto |
| Wartość zniszczonych produktów na skutek pożaru | 400 | Wynik brutto |
| Strata ze sprzedaży środka trwałego | 300 | Działalność operacyjna |
Ćwiczenia 4 8.05. 14r.
Zmiana stanu produktów koryguje wartość przychodów w wyniku finansowym.
Zad. 4.12. Zmiana stanu produktów.
Założenia :
Obroty i salda wybranych kont jednostki gospodarczej Z na 31.12.20XX r. przedstawiają się następująco (w zł) :
| Nazwa konta | Stan końcowy | Stan początkowy |
|---|---|---|
| Produkty gotowe | 3 000 | 3 900 |
| Produkcja w toku | 1 400 | 1 250 |
| Półfabrykaty | 1 200 | 1 230 |
| RMK kosztów czynne | 1 800 | 1 600 |
| RMK kosztów bierne | 1 200 | 1 000 |
| Przychody ze sprzedaży produktów | Obroty 15 000 | |
| Koszty rodzajowe | Obroty 11 000 |
Polecenie :
Należy obliczyć zmianę stanu produktów , koszt wytworzenia sprzedanych produktów i wynik na sprzedaży.
Zmiana stanu produktów:
Δ = (3 000 – 3 900) + (1 400 – 1 250) + (1 200 – 1 230) + (1 800- 1 600) – (1 200 – 1 000) =
= - 900 + 150 – 30 + 200 - 200 = -780 -> zmiana stanu produktów.
prod. gotowe prod. w toku półfabrykaty RMK cz. RMK b.
Koszt wytworzenia = Koszty rodzajowe – zmiana stanu produktów
11 000 – (- 780) = 11 780
Wynik ze sprzedaży = Przychody ze sprzedaży - Koszt wytworzenia.
15 000 – 11 780 = 3 220
Zadanie 4.14. Zmiana stanu produktów.
Założenia:
Obroty i salda wybranych kont jednostki gospodarczej X na początek i koniec okresu przedstawiają się następująco (w zł) :
| Nazwa konta | Saldo |
|---|---|
| Stan początkowy | |
| Produkty gotowe | 155 000 |
| Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów gotowych | + (Dt) 11 000 |
| Produkcja w toku | 42 500 |
| Materiały | 65 000 |
| RMK czynne | 3 500 |
| RMK bierne | 1 050 |
| Koszty rodzajowe | Obroty 1 550 000 |
| Przychody ze sprzedaży produktów | Obroty 1 600 000 |
Polecenie :
Na podstawie powyższych danych należy:
1. Ustalić wielkość i charakter zmian stanu produktów
2. Obliczyć koszt wytworzenia sprzedanych produktów.
3. Obliczyć wynik ze sprzedaży.
4. Sporządzić rachunek zysków i strat metodą porównawczą (tylko 1 etap – załącznik 1)
METODA BILANSOWA
Zmiana stanu produktów:
Δ = ( 140 000 – 166 000) + ( 48 000 - 42 500) + (2 650 – 3 500) - (950 – 1 050) =
= - 26 000 + 5 500 - 850 - (-100) = - 21 250
Koszt wytworzenia:
1 550 000 – (-21 250) = 1 571 250
Wynik na sprzedaży :
1 600 000 - 1 571 250 = 28 750
* Materiałów nie bierzemy pod uwagę! Tylko to, co dotyczy produktów
Zadanie 4.20 Obroty wewnętrzne i koszt wytworzenia sprzedanych produktów.
Założenia :
Ewidencja kosztów w jednostce produkcyjnej X jest prowadzona w dwóch układach ewidencyjnych kosztów. Stany wybranych kont w bieżącym miesiącu wynosiły odpowiednio (w zł):
| Środki trwałe w budowie | 5 000 |
|---|---|
| Koszty rodzajowe | 3 800 |
| Rozliczenie kosztów | 3 800 |
| Pordukcja podstawowa | 2 000 |
| Produkcja pomocnicza | 1 600 |
| Koszty zarządu | 200 |
Dodatkowo pod koniec okresu wystąpiły poniższe operacje gospodarcze (w zł):
|
1 200 |
|---|---|
|
……….. |
|
2 400 |
|
…………… …………… |
Polecenie :
Na podstawie danych należy:
1. Otworzyć konta podanymi saldami
2. Zaksięgować podane operacje gospodarcze
3. Ustalić w sposób księgowy wynik finansowy brutto metodą porównawczą.
Środki trwałe w budowie Koszty rodzajowe RK Produkcja podstawowa
Sp. 5 000 1 200 (1 x) 3 800 3 800 (7 8) 2 400 3 800 (x x) 2 000 2 400(3
9) 1 200 2) 400
10) 200
Produkcja pomocnicza Koszty zarządu Koszt własny obrotów wewnętrznych Obroty wewnętrzne
x) 1 600 1 200 (1 x) 200 200 (10 x) 1 200 1 200 (9 6) 1 200 1 200 (1
400 (2
Koszt wytw. Sprzed. Wyr. Got. Przychody ze sprzedaży Vat należny WF
4a) 2 400 2 400 (??? 5) 6 000 6 000 (4b 1 380 (4b 7) 3 800 6 000(???5?
1 200 (6
3 800 7 200
Sk. 3 400
= =
Rozrachunki z odbiorcami Produkty gotowe
4b) 7 380 3) 2 400 2 400 (4a
Zadanie 4.25 Ewidencyjne warianty ustalanie wyniku finansowego - wariant uproszczony
Założenia
W roku obrotowym koszty rodzajowe przedsiębiorstwa X wynosiły 140 000zł. Koszty prac rozwojowych 20 000zł , z czego 10 000zł przyjęto jako wartości niematerialne i prawne, a 10 000zł przeznaczono do rozliczenia w czasie, natomiast w ubiegłym okresie rozliczono 6 000zł. Na koniec badanego okresu zapas produktów wyceniono na kwotę 16 000zł. Na początku okresu zapas produktów wynosił 6 000zł. Należności za sprzedane produkty w bieżącym roku wynosiły 369 000zł. Sprzedane produkty podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT 23%.
Polecenie:
Należy ustalić, jaka jest wartość wyniku na sprzedaży
Konta bilansowe (0,1,2,3,8) Koszty rodzajowe RK RMK -> konto bilansowe, nie trzeba zamykać
140 000 (1 1) 140 000 140 000 (10 4) 6 000 20 000 (2 2) 20 000 10 000 (3
11) 116 000 126 000 (5 6 000 (4
12) 10 000
13) 14 000
ZSP
Obroty wewnętrzne Koszty obrotów wewnętrznych WNiP Produkty gotowe
9) 10 000 10 000 (9’ 3) 10 000 10 000 (12 3’) 10 000 Sp. 6 000 116 000 (6
5) 126 000
132 000 116 000
16 000
= =
Rozrachunki z odbiorcami Przychody ze sprzedaży VAT należny Koszt własny sprzedaży
7) 369 000 8) 300 000 300 000 (7 69 000(7 6) 116 000 116 000 (11
(w tym koszt wytworzenia sprzedanych
wyrobów gotowych”, „K. sprzeda zy”
„K. zarz adu”)
WF
10) 140 000 300 000 (8 To konto jest bardziej ogólnie niż „Koszt wytw. Sprzed. Wyr. Gotowych”
10 000 (9 bo zawiera jeszcze koszty sprzedaży i zarządu.
14 000 (13
140 000 324 000
184 000
= =
Brak układu kalkulacyjnego, dlatego : 140 000 (k. rodzajowe) - 20 000 (do rozliczenia w czasie) + 6 000 ( w bieżącym okresie)
= 126 000 (tyle przyjęto do magazynu.
Zadanie 4.21 Obroty wewnętrzne i koszt wytworzenia sprzedanych produktów.
Założenia :
Ewidencja kosztów w jednostce produkcyjnej X jest prowadzona w dwóch układach ewidencyjnych kosztów. Stany wybranych kont w bieżącym miesiącu wynosiły odpowiednio (w zł) :
| Koszty rodzajowe | 10 000 |
|---|---|
| Rozliczenie kosztów | 10 000 |
| Produkcja podstawowa | 8 000 |
| Koszty wydziałowe | 1 500 |
| Koszty zarządu | 500 |
Dodatkowo pod koniec okresu wystąpiły poniższe operacje gospodarcze (w zł)
|
3 000 |
|---|---|
|
…… |
|
6 500 |
|
….. ….. |
Koszty rodzajowe RK Produkcja podstawowa Koszty wydziałowe Koszty zarządu
Sp. 10 000 10 000(7 8) 6 000 10 000(x x) 8 000 3 000 (1 x) 1 500 1 500 (2 x) 500 500 (10
9) 3 000 2) 1 500 6 000 (3
10) 500 500 (3a
11) 500
Koszty Obr. Wewn. Obroty wewnętrz. PKO Produkty gotowe Produkcja w toku
1) 3 000 3 000(9 6) 3 000 3 000(1’ 1’) 3 000 3 000 (12 3) 6 000 6 000 (4 3a) 5 000
K.wytw.sprz.wyr.got. Przychody ze sprzedaży VAT należny Rozrachunki z odb. WF
4) 6 000 6 000 (8 5) 8 000 8 000 (4a 1 840 (4a 4a) 9 840 7) 10 000 8 000 (5
12) 3 000 3 000 (6
500 (11
13 000 11 500
1 500 Sk.
= =
+ Konto „Obroty wewnętrzne” działa tak, jak „Przychody ze sprzedaży”
+ Konto „Koszt własny obrotów wewnętrznych” działa tak, jak „Koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów gotowych”.
wartość z tego konta przenosimy na „RK”
+ Uproszczone modele Rachunku wyników :
- brak pełnej ewidencji kosztów
- tylko układ 4 (brak informacji o kosztach ujmowanych w układzie 5)
- stosowane w małych przedsiębiorstwach