ODMA OPŁUCNOWA U DZIECI

Patofizjologia, objawy, pierwsza pomoc,

Odma opłucnowa: (pneumothorax)

• To obecność powietrza (gazu) w szczelinie opłucnowej z całkowitym lub częściowym zapadaniem się płuca.

PATOFIZJOLOGIA:

• Powstaje na skutek samoistnego lub urazowego przerwania ciągłości płucnej powietrze dostaje się do jamy opłucnowej i rozprzestrzenia się w zależności od ciśnienia.

• U wcześniaków odma występuje często, u dzieci starszych może się pojawiać po intensywnym kaszlu, dychawicy oskrzelowej, mukowiscydozie oraz idiopatycznie, tzn. bez możliwej do ustalenia przyczyny.

ODMA MOŻE BYĆ:

• ZWYKŁA:

-samoistna (pierwotna i wtórna)

-urazowa (zamknięta, otwarta)

ODMA PRĘŻNA /WENTYLOWA/

Z NADCIŚNIENIEM - jako powikłanie odmy zwykłej

WYSTĘPOWANIE I ETIOLOGIA:

• Bezobjawowa, samoistna odma pojawia się w trakcie porodu.

• Oprócz tego u zdrowych noworodków od 1-2%

• Odma objawowa występuje częściej u noworodków wentylowanych mechanicznie lub u noworodków z chorobą płuc (np.,z rozedmą śródmiąższową płuc, smółkowym zapaleniem płuc).

WYSTĘPOWANIE I ETIOLOGIA:

• Odma urazowa- bywa następstwem tępego bądź ostrego urazu klatki piersiowej(rzadziej spotykana)

• Ściany otaczające jamę opłucnej ulegają przerwaniu, przez powstały otwór dostaje się powietrze do jamy opłucnej.

ODMA URAZOWA:

• ZAMKNIĘTA- obecność powietrza w opłucnej bez możliwości swobodnego przechodzenia tego powietrza do atmosfery i z powrotem.

• OTWARTA- ziejąca rana kl.piersiowej umożliwia wchodzenie i wychodzenie powietrza z opłucnej przy każdym oddechu.

TRZEPOTANIE ŚRÓDPIERSIA:

• Polega na przesuwaniu śródpiersia raz w lewo, raz w prawo wskutek zmian ciśnienia wywołanego oddechem zdrowego płuca.

ODDECH OPACZNY:

• Zwany także paradoksalnym, wynika z tego, że gdy ranny wykonuje wdech płucem po zdrowej stronie, to zasysa powietrze nie tylko z atmosfery lecz także z płuca wyłączonego z oddychania.

PIERWSZA POMOC- ODMA URAZOWA OTWARTA:

• Ziejącą ranę kl.piersiowej trzeba natychmiast zamknąć dużym opatrunkiem przymocowanym przylepcem lub bandażem. Nawazelinowana gaza położona na ranę ułatwia uszczelnienie. Rana może zostać zamknięta operacyjnie jeśli jest dobry stan chorego a następnie odsysamy powietrze przez pozostawiony w opłucnej cewnik.

OBJAWY ODMY OPŁUCNOWEJ:

• Duszność

• Pobudzenie

• Sinica

• Przyśpieszony oddech

• Obniżone ciśn. Tętnicze krwi

• Przyspieszona akcja serca

• Osłabienie szmerów oddechowych

• Nadmiernie jawny wypuk

OBJAWY CD.:

• Uniesienie połowy zajętej kl.piersiowej

• U dzieci starszych widoczne są również:

• Poszerzenie żył szyjnych

• Przemieszczenie tchawicy na stronę zdrową

• Uczucie braku powietrza

• Wzrost oporów oddechowych

POSTĘPOWANIE W ODMIE OPŁUCNOWEJ:

• Ustalić lokalizację: RTG kl.piersiowej, u noworodków także diafanoskopia.

• Przy odmie zajmującej pow.20% powierzchni kl.piersiowej wykonujemy natychmiastową punkcję.

• Przy niewielkiej odmie obserwacja w trybie intensywnego nadzoru medycznego i kontrola radiologiczna po 6h.

POSTĘPOWANIE CD.:

• Punkcja w nagłym przypadku:

-noworodki i niemowlęta:

4-przestrzeń międzyżebrowa w przedniej lini pachowej

-młodzież:

2-przestrzeń międzyżebrowa w lini środkowo- obojczykowej np.za pomocą jednorazowej kaniuli z trójnikiem, odciągnięcie powietrza strzykawką do pomp infuzyjnych.

ODMA SAMOISTNA:

• Powstaje w skutek pęknięcia pęcherza rozedmowego w tkance płucnej.

• Występuje częściej u młodych chłopców.

• W 20% przypadków odma ta powtarza się.

• W razie kilkakrotnego powtórzenia wskazane jest leczenie operacyjne, które polega na wycięciu pęcherzy rozedmowych i wytworzeniu zrostów opłucnej przez wycięcie opłucnej ściennej.

POSTĘPOWANIE :

• Leczenie samoistnej odmy opłucnowej:

-zależy od wielkości i przyczyny

-obecności i nasilenia duszności

-współistnienia innych chorób ukł.oddechowego

-można wykonać:

Drenaż j.opłucnej,

Aspirację igłową,

Założenie jednokierunkowego cewnika,

ODMA WENTYLOWA:

• Najczęstsza u niemowląt i małych dzieci,

• Powoduje nadciśnienie w opłucnej

• Spowodowana pęknięciem tkanki płucnej i drobnego oskrzela, co układa się w mechanizm zastawkowy.

• Ulgę przynosi nakłucie opłucnej igłą.

STOPIEŃ ZAPADNIĘCIA PŁUCA W ODMIE OPŁUCNOWEJ:

Postępowanie w odmie opłucnowej:

NALEŻY ZAPRZESTAĆ ODSYSANIA JEŚLI:

• Wyczuwalny jest opór

• Chory zaczyna silnie kasłać

• Odessano więcej niż 2500ml powietrza

Postępowanie to należy uznać za skuteczne, jeśli z badania RTG kl. Piersiowej po odessaniu wynika, że odma pozostaje w formie resztkowej lub nastąpiło jej całkowite zlikwidowanie.

KONIEC!!!

---