07.03.2005 Chirurgia [W3]

Nienowotworowe choroby jelita cienkiego

CHOROBA LEŚNIOWSKIEGO-CROHNA

Typowe umiejscowienie to końcowy odcinek jelita cienkiego, choć występują zajęcia innych odcinków przewodu pokarmowego.

Odcinki chore są poprzedzielane odcinkami zdrowymi.

Choroba najczęściej występuje u ludzi młodych między 20 a 40 rż.

Proces zapalny obejmuje wszystkie warstwy jelita i przechodzi na otoczenie.

Makroskopowo stwierdza się zgrubienie ściany jelita oraz przylegającej do niego krezki.

Objawy : bóle brzucha o różnej lokalizacji; biegunka; gorączka; spadek wagi ciała.

Powikłania : zwężenia jelita; ropnie; przetoki; krwawienia; u 30% chorych zajęta odbytnica oraz powstają przetoki odbytu;

Leczenie zachowawcze : salazopiryna 2-4 g na dobę; kortykosteroidy;

dieta ubogobłonnikowa i wysokoenergetyczna z

witaminami i żelazem.

Leczenie chirurgiczne :

1.Usunięcie wszystkich zajętych odcinków jelita

2.Ingerencja chirurga ogranicza się tylko do usuwania najbardziej groźnych powikłań tj. zwężeń prowadzących do niedrożności lub przetok powodujących zapalenie otrzewnej.

Cechy Colitis ulcerosa Choroba L.C.

Lokalizacja jelito grube (95% odbyt) zmiany odcinkowe całego p.k.

(odbyt w 50%)

Choroby wtórne zapalenia stawów, ropne megaloblastoza

choroby skóry

Obraz radiolog. płytkie owrzodzenia, szczeliny, zwężenia,przetoki

jelito rurowate

Obraz makro. ściana jelita cienka, ściana jelita pogrubiała,guzy

perforacje przetoki, ropnie

Obraz mikro. zapal. bł. śluzowej i obejmuje całą grubość jelita,

podśl. , ropnie krypt ziarniniaki

Przebieg choroby przewlekły, zaostrzenia, nawroty

możliwa przemiana złoś.

PRZETOKI JELITA CIENKIEGO

Powstają w następstwie : chorób, urazów lub operacji.

Nie mają tendencji do samoistnego zamykania się;

Treść jelita cienkiego ma działania trawiące, niszczy tkanki ściany przetoki i skórę jej okolicy. Im wyżej zlokalizowana tym gorsze rokowanie.

Leczenie operacyjne jest bardzo rzadko skuteczne ze względu na charakter zmian i ich następstw.

Leczenie żywieniem pozajelitowym daje najlepsze efekty;

Równocześnie prowadzi się protekcję skóry okolicy przetoki poprzez odsysanie treści oraz pokrywanie skóry pastą cynkową lub silikonową.

UCHYŁEK MECKELA

To pozostałość przewodu pępkowo-jelitowego;

Lokalizacja - końcowy odcinek jelita krętego;

Powikłania :

- stan zapalny (imitujący zapalenie wyrostka robaczkowego)

- krwawienia (gdy dochodzi do metaplazji jego śluzówki)

ZESPÓŁ UPOŚLEDZONEGO WCHŁANIANIA

Przyczyny :

- niedostateczne trawienie : choroby żołądka, stan po jego resekcji

niewydolność trzustki, choroby wątroby

niedostatek enzymów jelitowych

- zaburzenia wchłaniania w jelicie : wrodzone zaburzenia biochemiczne

zapalne choroby jelit

- zmniejszenie pow. wchłaniania : stan po resekcji jelita

przetoka jelitowa zew. lub międzyjelitowa

- niedokrwienie jelit

- zwężenie odcinka przewodu pokarmowego

- zaburzenia motoryki

- choroby uk. wydzielania wewnętrznego : cukrzyca, choroby przytarczyc

Aspekty chirurgiczne : - znaczne resekcje jelita cienkiego

- przetoki jelita zewnętrzne lub międzyjelitowe

Objawy : biegunki, stolce tłuszczowe, spadek wagi ciała, niedokrwistość,

zaburzenia wodno-elektrolitowe, dysfunkcja wątroby i nerek

Utrata ponad 50% długości jelita cienkiego grozi utratą życia.

Leczenie :

- przetoka wewnętrzna zabieg odtwarzający prawidłową drogę

- przetoka zewnętrzna leczenie farmakologiczne lub rzadko zabieg

- skrócenie jelita - zachowawczo: dieta bogatoenergetyczna,

fermenty poprawiające trawienie, leki zwalniające perystaltykę

UCHYŁKOWATOŚĆ OKRĘŻNICY

Etiopatogeneza : dieta ubogoresztkowa, osłabienie mięśniówki ściany jelita

Objawy : zaparcia, biegunki , wzdęcia, bóle w lewym podbrzuszu , niekiedy

krwawienia

Ostre zapalenie uchyłków :

- objawy : ból w lewym podbrzuszu, temperatura, podrażnienie otrzewnej,

naciek zapalany badalny przez powłoki

- powikłania : krwawienie, niedrożność,

perforacja do jamy otrzewnej - zapalenie otrzewnej

perforacja do okolicznych tkanek - ropień

perforacja do pęcherza moczowego lub jelita cienkiego

Leczenie zachowawcze : dieta bogatoresztkowa, lekip-skurczowe i antycholinerg

Leczenie operacyjne : głównie w powiklaniach

WRZODZIEJĄCE ZAPALENIE JELITA GRUBEGO

Ciężka choroba błony śluzowej prowadząca do powstania wielu krwawiących płytkich owrzodzeń najpierw w odbytnicy a następnie w innych odcinkach jelita grubego.

Objawy : początek choroby między 20 a 30-tym r.ż.

biegunka często krwawa, temperatura, spadek wagi ciała,

Powikłania : perforacja okrężnicy, marskość wątroby, zapalenie stawów,

przetoki okołoodbytnicze, wyniszczenie, w 10-30% przypadków

powstaje rak okrężnicy, megacolon toxicum

Leczenie: salazopiryna 2-8 g/ dziennie ; sterydy (enkorton 20-5- mg/dziennie)

oszczędzająca dieta niekiedy bez pokarmów (odżywiania pozajelitowe)

operacyjne : proktokolektomia ; wytworzenie tzw. zbiornika z jelita cienkiego

2

---