15.11.2011
POLSKA ADMINISTRACJA MORSKA
Dyrektorzy Urzędów Morskich w:
-Gdyni
-Szczecinie
-Słupsku
Są terenowymi organiami administracji morskiej, działającymi na podstawie ustawy z dnia 21 marca 1991 roku o obszarach morskich Rzeczpospolitej polskiej i administracji morskiej.
POLSKA ADMINISTRACJA MORSKA
Minister oraz podległy mu Dyrektor urzędu morskiego tworzą Strukturę polskiej administracji morskiej zgodnie z kompetencją terytorialnąm na obszarze obejmującym morskie wody wewnętrzne, morze terytorialne, wyłączną strefę ekonomiczną, morskie porty i przystanie oraz pas techniczny od południka 15’23’24 długości geograficznej wschodniej do zachodniej granicy państwa.
PODSTAWY PRAWNE DZIAŁANIA UM W GDYNI:
Ustawa z dnia 21 marca 1991r. o obszarach morskich rzeczpospolitej polskiej i administracji morskiej
Rozporządzenie ministra transportu i gospodarki morskiej z dnia 7 października 1991r w sprawie utworzenia urzędów morskich, określenia ich siedzib, oraz terytorialnego zakresu działania dyrektorów urzędów morskich.
Statut Urzędu morskiego w Gdyni, stanowiąc y załącznik do zarządzenia nr 13 ministra Infrastruktury z dnia 21 marca 2011r.
Regulamin Organizacyjny Urzędu Morskiego w Gdyni wprowadzony zarządzeniem wewnętrznym Nr 17 dyrektora urzędu morskiego w Gdyni z dnia 8 lipca 2011 roku.
URZĘDY MORSKIE – OBSZARY MORSKIE RP
Morskie wody wewnętrzne na zatoce gdańskiej są tak samo traktowane jak zalew wiślany i zalew szczeciński. Obowiązują na nich w całej rozciągłości polskiego prawa.
MORZE TERYTORIALNE -jest to pas wód morskich o szerokości 22,5 km (12 mil morskich), które stanowią integralną część polski. Granica tych wód jest równocześnie granicą państwa.
WYŁĄCZNA STREFA EKONOMICZNA – jest to obszar o granicach uzgodnionych z państwami sąsiadującymi (Rosja, Szwecja, dania, Niemcy). Polska ma tutaj wyłączne prawo badań, poszukiwań i eksloatacji bogactw naturalnych oraz żywych zasobów morza.
W przypadku zanieczyszczenia obszarów morskich RP sprawca może zapłacić karę do 1,6 mln dolarów. Obszary te są systematycznie patrolowane przez straż graniczną i urzędy morskie. Wszystkie statki powietrzne i morskie mają obowiązek meldowania do urzędów morskich o zauważonych lub spowodowanych przez siebie zanieczyszczeniach. Polska jest również odpowiedzialna za usuwanie skutków awarii i katastrof na tych wodach. W tym celu została utworzona Morska Służba Zwalczania Rozlewów, działająca przy polskim ratownictwie okrętowym. Oczyszczaniem brzegu morskiego zajmują się lokalne organizacje krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.
WOLNOŚĆ MÓRZ – zasada międzynarodowego prawa morskiego, wyznaczająca prawo każdego państwa do korzystania na pełnym morzu (poza strefą wód terytorialnych) z wolności żeglugi, rybołówstwa, układania kabla podmorskiego, przelotu itd.
Zasadę wolności mórz sformatował H.Grotius. Jest ona przeciwieństwem doktryny rzymskiej „Mare nostnan?” oznaczającej władzę na morzu sprawowaną przez jedno państwo. Obecnie, po stwierdzeniu faktu degradacji środowiska naturalnego w następstwie katastrof dużych zbiorników, w pewnym stopniu ograniczono zasadę wolności mórz, przyznając państwom nadbrzeżnym prawo do interwencji w przypadku ekologicznego zagrożenia ich brzegów, powstałego na pełnym morzu.
HUGO GROCJUSZ, HUGO GROTIUS, HUIG DE GROOT (ur. 10 kwietnia 1583r. w Delft – zm. 28 sierpnia 1645r. w Rostocku) holenderski prawnik, filozof i dyplomata.
Hugo Grocjusz był wyjątkowo zdolnym dzieckiem, o czym świadczy fakt, że nauczył się czytać w wieku dwóch lat, a doktorat z prawa uzyskał w 1598r. gdy miał lat 15. W 1601r. został historykiem stanów holenderskich, a w 1613r. radnym miasta Rotterdam. W 1618r. został aresztowany za działalność wymierzoną przeciw księciu Maurycemu Nassauskiemu i skazany rok później na dożywotnie więzienie. W 1620r. zdołał jednak uciec do Antwerpu. Potem udał się do Paryża, gdzie przez 10 lat był doradcą dworu francuskiego. Od roku 1634 aż do śmierci był szwedzkim ambasadorem w Paryżu.
Podzielił on prawo na stanowione oraz prawo natury. Prawo stanowione jest wyborem historii zależnym od przemian politycznych i historycznych, samo więc ulega zmianom, Natomiast prawo natury wypływa z trwałej natury ludzkiej, dlatego jest niezmienne i może być badane jedynie drogą filozoficzną.
Za źródło prawa międzynarodowego (ius Pentium, czyli prawa narodów) Gracjusz uznał zwyczaj i praktykę, wypływające z prawa natury oraz umowy. Prawo międzynarodowe powinno się jego zdaniem opierać na zasadach racjonalizmu i humanizmu. Ojciec nauki prawa międzynarodowego publicznego.
Gracjusz stworzył także własną koncepcję umowy społecznej. Według niego ludzi mając przyrodzone skłonności towarzyskie, dla zaspokojenia ich i zabezpieczenia swych interesów tworzą na drodze umowy związek państwowy, który jako odpowiadający naturze ludzkiej jest przedmiotem prawa natury. Gracjusz uważa, że wola jest determinanta, obowiązywania prawa, co pojawia się w innej formie także w późniejszych koncepcjach prawa natury o zmiennej treści.
Najbardziej znaną pracą Grocjusza jest „o prawie wojny i pokoju” (1625, „De lure belli Ac pacis”), w której zawarł swoje rozważania o prawie. Warto również odnotować wcześniejszą jego pracę – „Mare liberum” (pełny tytuł po polsku: „Wolność mórz, czyli dysertacja o prawie, jakie przysługuje holendrom do handlu z Indiami”) , wydaną w 1609r. W pracy tej Grocjusz, powołując się na prawo natury postawił trzy tezy:
Odkrycie nowego lądu nie daje jeszcze prawa do panowania nad nim
Nikt nie może mieć monopolu na żeglugę po morzach
Nikt nie ma prawa ograniczać innym państwom handlu z Indiami
MORZE OTWARTE
Powierzchnia morza lub oceany poza strefą wód terytorialnych albo poza wyłączną strefą ekonomiczną, gdzie każde państwo ma w stosunku do innych państw prawo do równego z nimi korzystania z morza
Morze bezpośrednio lub pośrednio łączące się z oceanem poprzez przejście, którego szerokość i głębokość umożliwiają wymianę wód powierzchniowych oraz szczególnie wód głębinowych.
Do mórz otwartych zalicza się m. In. Morza : Arabskie, Norweskie, Północne, Baftina, Tasmana
Przeciwieństwem morza otwartego jest morze śródziemnie lub zamknięte, np. Morze Bałtyckie, Śródziemne, w których wymiana wód między oceanem lub innym morzem jest utrudniona.
INSPEKTORAT BEZPIECZEŃSTWA I ŻEGLUGI
ZESPÓŁ INSPEKCJI I DOKUMENTÓW OKRĘTOWYCH
Zakres działań zespołu
-nadzór nad stanem bezpieczeństwa statków morskich
-przeprowadzanie inspekcji okrętowych w zakresie bezpieczeństwa żeglugi
-przeprowadzanie inspekcji okrętowych oraz egzekwowanie poleceń poinspekcyjnych
-wystawianie dokumentów bezpieczeństwa żeglugi
-ustalanie ilości i kwalifikacji załóg niezbędnych do bezpiecznej żeglugi
-wystawianie certyfikatu bezpiecznej żeglugi
-przeprowadzanie rejestru statków morskich
-legalizacja dzienników okrętowych i innych dokumentów, ksiąg przewidzianych przepisami, a podlegających legalizacji
-prowadzenie centralnego oraz lokalnego rejestru nazw statków, zatwierdzanie nazw i portu macierzystego statków na wniosek armatorów
-wymiana opłat i wystawianie faktur za czynności wykonywane przez zespół
-opiniowanie projektów przepisów dotyczących bezpieczeństwa żeglugi statków, życia na morzy oraz kwalifikacji załóg
-realizacja postanowień Porozumienia Paryskiego w sprawie Państwowych inspekcji portowych mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa morskiego i poprawy warunków życia i pracy na statkach poprzez przeprowadzanie inspekcji statkowych zgodnie z obowiązującymi konwencjami oraz egzekwowanie poleceń poinspekcyjnych w zakresie:
*inspekcji dokumentów statkowych
*inspekcji kwalifikacji załóg zgodnie z Safe Manning Certificate i konwencją STCW 78/95
*kontroli stanu technicznego statków i ich wyposażenia
*kontroli ważności środków ratunkowych, pożarniczych i medycznych
*kontroli przestrzegania wymogów koncesji MARPOL 73/79
*kontroli minimalnych standardów bytowych załóg statków handlowych według ILO 147.
ZESPÓŁ DOKUMENTÓW KWALIFIKOWANYCH I KSIĄŻEK ŻEGLARSKICH
Zakres działań zespołu
-analizowanie, opiniowanie wniosków o przyznanie stopni zawodowych oficerom i marynarzom marynarki handlowej, pilotom morskim, zakładanie akt osobowych oraz wydawanie odpowiednich dokumentów kwalifikacyjnych
-wnioskowanie o przyznanie oficerom i marynarzom zezwoleń uprawniających do zajmowania wyższych stanowisk od określonych przez posiadany przez nich dyplom lub świadectwo, wystawianie tych zezwoleń
-wystawianie świadectw ratownika
-wystawianie świadectw z przeszkoleń specjalistycznych
-załatwianie wniosków armatorów, marynarzy i rybaków a przyznanie książeczek żeglarskich międzynarodowych, krajowych i kart żeglarskich
-wystawianie książeczek żeglarskich międzynarodowych, krajowych i kart żeglarskich
-wystawianie książeczek nurka
-potwierdzenie wyciągów pływania na podstawie zapisów w dokumentach żeglarskich
-wymierzenia opłat i wystawianie faktur za czynności wykonywane przez zespół
INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA MORSKIEGO
W zakresie ochrony środowiska morskiego ustawa zobowiązuje administrację morską do:
-nadzoru w zakresie ochrony środowiska przed zanieczyszczeniami pochodzącymi ze statków i działalności gospodarczej na morzu
-patrolowania obszarów morskich RP z powietrza w zakresie wykrywania zanieczyszczeń powierzchniowych
Przepis 3 aneksu VI Konwencji Helsińskiej z 20 lutego 1991r. stanowi, że strony konwencji powinny rozwinąć i stosować, indywidualnie lub we współpracy , działalność nadzoru lotniczego, przy użyciu wyposażenia teledetekcyjnego, obszar morza bałtyckiego. Cel: rozpoznanie i monitorowanie oleju i innych substancji szkodliwych uwalnianych do morza.
-kontrolowanie podmiotów gospodarczych prowadzących działalność na obszarze pasa technicznego, morskich portów i przystani w zakresie ochrony środowiska morskiego.
-nadzór nad działalnością poszukiwawczą, wydobywczą i badawczą na wodach RP. Dotyczy to zarówno platform Petrobaltic jak również i innych podmiotów gospodarczych łącznie z nadzorem nad pracami badawczymi obcych statków
-w ramach strategii bałtyckiej nadzorowane jest wprowadzanie zaleceń HELCOM dotyczących odbioru i utylizacji odpadów ze statków
-przedstawiciele urzędu morskiego biorą udział w pracach międzynarodowych dotyczących ochrony środowiska morskiego na forum HELCOM i IMO
-dyrektorzy urzędów morskich mają możliwości wydawania przepisów wykonawczych w postaci zarządzeń porządkowych. W przepisach takich regulowane są również zagadnienia ochrony środowiska zarówno na akwenach wodnych jak i na terenach portów.
KOD KOLORÓW
Do identyfikacji plam olejowych stosowany jest również wzrokowy system oceny grubości warstwy oleju - na podstawie jego koloru, według tzw. Kodu kolorów (colour code), wykorzystuje on zależność zabarwienia od grubości warstwy
KONWENCJA HELSINKI 74/92
Pierwsza konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru morza bałtyckiego została podpisana 22 marca 1974r w Helsinkach. Weszła ona w życie z dniem 3 maja 1980r. Obejmowała całą powierzchnię Bałtyku wraz z cieśninami duńskimi. Zobowiązywała wszystkie kraje nadbałtyckie do:
-zapobiegania zanieczyszczeniom ze statków
-zapobiegania zanieczyszczeniom z lądu
-zapobiegania zatopieniu odpadów
-zapobiegania zanieczyszczaniu poprzez atmosferę
-zorganizowania służb patrolowania i zwalczania rozlewów
-współpracy naukowej i technicznej
-wspólnych badań środowiska morskiego