Reumatyzm tkanek miękkich - procesy chorobowe toczące się w tkankach okołostawowych (mięśnie ścięgna i ich pochewki, kaletki maziowe, tkanka podskórna i nerwy).

Podział zespołów bólowych tkanek miękkich układu ruchu:

1. Uogólnione:

• Zespół fibromialgii

• Wielomiejscowe przeciążenia mięśni szkieletowych i liczne współistniejące miejscowe zespoły bólowe

1. Miejscowe:

• Zespół powtarzanych naprężeń

• Zespół bólu mięśniowo- powięziowego

• Choroby przyczepów (entezopatie)

• Zapalenia ścięgien

• Zapalenia kaletek maziowych

• Choroby tkanek miękkich z przewagą objawów uciskowych na nerwy obwodowe

• Miejscowe przeciążenia mięśni

Zespół fibromialgii:

• Zespół kliniczny, na który składa się uogólniony przewlekły ból w układzie ruchu oraz wzmożona wrażliwość uciskowa mięśni szkieletowych i elementów przystawowych

• Kobiety 35-40 r.ż.

Objawy:

• Zaburzenia snu

• Poczucie zmęczenia porannego

• Zmienność charakteru i intensywności bólu

• Zależność bólu od zmian atmosferycznych

• Współistniejące licznych zaburzeń czynnościowych

• Nastawienie depresyjne

Kryteria rozpoznanie fibromialgii stosuje się ucisk na 18 punktów, a przynajmniej 11 powinno być pozytywnych.

• Potylica obustronnie w miejscu przyczepów mięśnia podpotylicznego

• Dolna część kręgosłupa szyjnego, obustronnie na przedniej powierzchni przestrzeni między wyrostkami poprzecznymi kręgów C5-C7

• Mięsień czworoboczny obustronnie

• …

W wywiadzie chory zgłasza uogólniony ból. Trwa więcej niż 3 miesiące. Ból ma charakter uogólniony, jeśli spełnione są wszystkie poniższe warunki:

• Ból lewej połowy ciała

• Ból prawej połowy ciała

• Ból powyżej pasa

• Ból poniżej pasa

• …

Leczenie:

• Psychoterapia

• Trójpierścieniowe leki depresyjne

• Antagoniści serotoniny

• Analgetyki

Zespół powtarzalnych naprężeń- nieswoisty, miejscowy zespół bólowy bez określonej choroby mięśnia, ścięgna lub kości, który powstał w związku ze szczególnym charakterem pracy fizycznej. Typowo ból zaczyna się od nadgarstków.

Leczenie:

• Zmiana charakteru pracy

• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne

• Miejscowe iniekcje kortykosteroidów

Zespół bólu mięśniowo – powięziowego – miejscowy zespół bólowy odcinka mięśnia charakteryzujący się nagłym początkiem.

Leczenie:

• Masaże, ucisk niedokrwienny, techniki zmniejszające napięcie mięśniowe

Zapalenie ścięgien

• Zatrzaskiwanie palca (palec zatrzaskujący)

• Odcinkowe pogrubienie ścięgna z oporem przechodzi przez fizjologiczne zwężenie pochewki, ale łatwiej podczas skurczu zginacza

Leczenie:

• Pochewki ostrzykuje się steroidami

Ganglion

• Ganglion – ścięgna, w miejscach wywołujących tarcie (np. z kością), otoczone są pochewką ścięgnistą. Jest ona jakby tunele, zbudowanym z warstwy zewnętrznej i wewnętrznej. Warstwy te są oddzielone wolną przestrzenią, wypełnioną płynem zmniejszający do minimum niekorzystny efekt tarcia

• Ganglion, czyli torbiel galaretowata, to kulista zmiana wypełniona płynem (może być podzielona na mniejsze komory). Jest wynikiem reakcji pochewek ścięgnistych.

Zapalenie kaletek maziowych:

• Ponad 150 kaletek

• Ułatwiają poślizg elementów układu ruchu i skóry

• Przewlekłe zespoły bólowe powstają najczęściej w wyniku zapalenia kaletek maziowych pięty, okolicy krętarza większego i mniejszego.

Entezopatia stożka ścięgnistego rotatorów:

Rotacja wewnętrzna:

• Guzek mniejszy: m. podłopatkowy, najszerszy grzbietu, obły większy

• Guzek większy: m. piersiowy większy

Rotacja zewnętrzna:

• Guzek większy: m. podgrzebieniowy, obły mniejszy, nadgrzebieniowy

Zespół przerwania stożków rotatorów

Gr mięśni rotatoro przyciąga głowę k ramiennej

Objawy

• asymetria barku

• Ograniczenia ruchu w stawie

• Utrudnienie zapoczątkowania odwiedzenia

• Tkliwość

Zapalenie okołobarkowe

• Periatheritis humeroscupalaris

• Bóle barku z ograniczeniem ruchomości biernej

• Worek diagnostyczny- trudności w diagnostyce

• Odpowiada najczęściej zlanemu zapaleniu kaletki podbarkowej

Łokieć tenisisty/golfisty:

• Choroba przyczepu m.prostowników palców rąk odo nadkłykcia bocznego

• Leczenia: opaska elastyczna

Zespół kanału nadgarstka:

• Zespół objawów klinicznych powstałych w skutek przewlekłego ucisku nerwu pośrodkowego na poziomie kanału nadgarstka utworzonego przez kostki nadgarstka i troczek zginaczy

• Najczęstsza przyczyna – obrzęk zapalny zginaczy palców w wyniku wielokrotnie powtarzanych naprężeń tych ścięgien

• Objawy: akroparastezje palców I-IV – częściej w nocy’ ból zlokalizowany w nadgarstku; test opaski uciskowej; test Tinela – opóźnienie przewodnictwa nerwowego

• Leczenie: unikanie przyczyn – ograniczenie prac ręcznych, podanie GKS do kanału nadgarstka; Igłę wprowadzamy przy łokciowym brzegu ścięgna m. dłoniowego długiego na wysokości wyrostków rylcowatych na głębokość 7-10mm; Łagodne moczopędne; Miejscowo NLPZ; Ultradźwięki na nadgarstek

Zespół de Quervein

• Zapalenie ścięgien mięśni prostownika krótkiego i odwodziciela długiego kciuka

• Ścięgna te tworzą tabakierkę anatomiczną

• Objaw Finkelsteina – ból przy naciągnięciu ścięgien wywołanym maksymalnym zgięciem kciuka z jednoczesny odciągnięciem nadgarstka w stronę przeciwną

Pourazowa zapalenia kaletki:

Choroby przyczepów – entezopatie:

• Uszkodzenie przyczepu powstałe głównie w wyniku wielokrotnego urazu – napinania mięśnia lub więzadła

• większość entezopatii przebiega bez osteofitów

• Większość entezofitów jest klinicznie niema