MECHANIZMY PAMIĘCI:
*MECHANIZMY ZAPAMIĘTYWANIA: Kodowanie jest procesem automatycznym. Kodowanie jest procesem, który mo­żemy analizować na poziomie fizjolo­gicznym i neurochemicznym oraz na poziomie psychologicznym. Kodowanie fizjologiczne i neurochemiczne wchodzi w zakres zainteresowań neurobiologii oraz nauki o mózgu; polega ono na zapisywaniu informacji za pomocą tworzenia

układów pobudzeń neuronów w mózgu, bądź też na syntetyzowaniu specjalnych związków chemicznych. Kodowanie jest procesem automatycz­nym, którego przebieg człowiek może zmieniać w bardzo niewielkim zakre­sie, natomiast zapamiętywanie jest pro­cesem znajdującym się pod znaczną kontrolą jednostki. Jednostka potrafi dostosować swój sposób zapamiętywa­nia zarówno do specyfiki treściowej materiału (na przykład inaczej zapa­miętujemy numery telefonów, inaczej historie opowiadane przez znajomych),jak też do jego objętości. Kodowanie następuje w trzech ro­dzajach pamięci, to jest w pamięci ultrakrótkiej, krótkotrwałej i trwałej, natomiast o zapamiętywaniu możemy mówić w wypadku pamięci operacyj­nej i pamięci trwałej. Zapamiętywa­nie występuje zatem w tych rodzajach pamięci, które podlegają kontroli jed­nostki. Zakres tej kontroli może być różny i różne mogą być jej efekty. W wypadku pamięci operacyjnej zakres kontroli ograniczony jest zarówno moż­liwościami tej pamięci, jak i czasem, jakim dysponuje jednostka. Kontrola ta daje efekty, które utrzymują się przez krótki czas. W pamięci trwałej zakres kontroli jest zdecydowanie większy, co wynika z większego bogactwa strategii będących do dyspozycji jednostki, jak też z dłuższego czasu, w jakim mogą być stosowane te strategie.

ZAPAMIĘTYWANIE W PAMIĘCI OPERACYJNEJ:

Pamięć operacyjna nie jest jednolitym sys­temem, ale musi być złożona z podsys­temów, które wzajemnie się uzupełniają i zapewniają większą elastyczność skład pamięci operacyjnej wchodzą trzy systemy: centralny system wyko­nawczy, który pełni funkcje kierownicze i kontrolne, oraz dwa systemy podległe, spełniające polecenia centralnego systemu wykonawczego. Te dwa systemy podległe to notes wzrokowo-przestrzenny oraz pę­tla fonologiczna. Centralny system wykonawczy okre­śla to, na czym skupimy uwagę. Kie­ruje on także pracą dwóch pozostałych systemów, które względem niego pełnią funkcje podrzędne. System ten odbiera in­formacje pochodzące z różnych modalności zmysłowych. Może on być utożsamiony z centralną częścią pola uwagi, w której wykonywane są różnego typu operacje umysłowe. System ten sam może stać się „producentem" różnego typu myśli, które nie są związane z aktualnie wykonywanym zadaniem. Zwykle jednak centralny system wy­konawczy nie przejawia takiego działania zakłócającego. Normalnie odpowiedzialny jest za bieżące funkcjonowanie poznawcze. System ten ma ograniczoną pojemność i przechowuje informacje przez stosun­kowo krótki czas. Pętlę fonologiczną możemy obrazowo przedstawić jako „głos wewnętrzny". Skła­da się ona z dwóch składników:centralnego systemu artykulacyjnego i magazynu fonologicznego. Centralny system arty-kulacyjny przechowuje informacje przez ich ciągłe bezgłośne powtarzanie. Magazyn fonologiczny przechowuje in­formacje w postaci cichych wypowiedzi przez okres 1,5-2 sekund. Okres ten może zostać wydłużony przez wprowadzenie in­formacji do kontrolnego systemu artyku­lacyjnego, gdzie następują powtórki we­wnętrzne, po których informacja ponownie trafia do magazynu fonologicznego. Informacje mogą docierać do magazynu fonologicznego z trzech różnych źródeł. Trzeci element pamięci operacyjnej- „notes wzrokowo-przestrzenny" działa
podobnie, z tym że operuje on innym. rodzajem informacji. Obrazowo ów no­tes możemy określić mianem „oka we­wnętrznego". Informacje, podobnie jak po­przednio, mogą wchodzić do tej struktury z pamięci ikonicznej, albo też mogą być wydobywane z pamięci trwałej. Człowiek zapamiętuje informacje w pa­mięci operacyjnej głównie dzięki działa­niu centralnego systemu wykonawczego, który określa, na czym skoncentrować uwagę i jak dokładnie przeanalizować poszczególne bodźce. Praca pozostałych podsystemów ma charakter dość me­chaniczny.

ZAPAMIĘTYWANIE W PAMIĘCI TRWAŁEJ:

Pamięć trwała opiera się na analizie zna­czenia informacji, a dane, jakie odbiera, nie pochodzą z otoczenia, ale są to dane, które zostały wstępnie przeanalizowane przez pamięć operacyjną. Pamięć operacyjna dostarcza gotowych półproduktów, które może wykorzystać pamięć trwała. Zapamiętywanie w pamięci trwałej za­leży od właściwości materiału pamięcio­wego oraz od właściwości jed­nostki zapamiętującej. Im większą objętość ma zapamiętywany materiał, tym więcej czasu trzeba poświęcić na opanowanie jednego elementu.

MECHANIZMY ODTWARZANIA:

Informacje z pamięci trwałej odtwa­rzane są za pomocą dwóch głównych sposobów: za pomocą przypominania oraz za pomocą rozpoznawania. Przypominanie występuje wówczas, kiedy samodzielnie musimy sformułować odpowiedź na pewne pytanie skierowane pod adresem naszej pamięci. Rozpoznanie polega na wskazaniu poprawnej odpowiedzi wśród kilku możli­wych.

GŁÓWNE ODMIANY PRZYPOMINANIA:

*PRZYPOMINANIE SERYJNE-kiedy ważne jest zachowanie takiej samej kolejności jak w zapamiętywanym materiale.

*PRZYPOMINANIE SWOBODNE- kiedy ważne jest samo odtworzenie zbioru informacji , kolejnośc nie jest istotna.

*PRZYPOMINANIE Z PODPOWIEDZIAMI- kiedy podajemy człowiekowi różne wskazówki , które pozwolą zlokalizowac prawidłową odpowiedź.

CZYNNIKI KTÓRE WPŁYWAJA NA PRZYPOMINANIE I ROZPOZNAWANIE:

* Częstośc słów. Słowa o wysokiej częstości są łatwiej przypominane niż słowa o niskiej częstości.

*Uczenie się zamierzone i mimowolne.

*Strategie uczenia się wykorzystywane przez badanych.