cd.

Skrzywienie – jednopłaszczyznowa deformacja kręgosłupa

Skolioza- trójpłaszczyznowa deformacja kręgosłupa w płaszczyźnie – czolowej, strzałowej, osiowej ( poprzecznej)

Rodzaje skoliozy:

skoliozy idiopatyczne – niewiadomego pochodzenia doprowadzaja do zniekształceń ciala, trudne do lecznia, szczególnie niebezpieczne jeśli dotycza gornych odcinkow kręgosłupa piersiowego a dolnych szyjnego ,

skoliozy wrodzone -

Epidemiologia – występują u 2-3% populacji dorastających. Male skoliozy stwierdza się równocześnie u dziewcząt i chłopców. Skoliozy wymagaja leczenie – 1% populacji dorastających.

Przyczyny nie zostaly one wyjaśnione. Jest warunkowana wieloczynnikowo. W obecnym stanie wiedzy mowi się o czynnikach etiologicznych – koncepcja wieloczynnikowo – uwarunkowanej patollogii ośrodkowego układu nerwowego.

Patomechanizm.

Rotacja kręgów: skrecenie wokół osi dlugiej kręgosłupa, bierze udzial w tworzeniu garbu zebrowego. Torsja kręgów polega na znieksztlaceniu trzonow, lukow i wyrostkow kregowych w następstwie pociagania ich przez miesnie i więzadła oraz nacisku przez sąsiednie kregi. Torsja klatki piersiowej polega na skerceniu jej w strone wklesła na wysokości szczytu skrzywienia.

Podzial skolioz idiopatycznych

• Typ wczesnodziecięcy - < 3 lat

  • Powstaje miedzy 0 -3 lat

  • Podtyp – ustępujący, progresu jacy

  • Czesciej chłopcy

  • Skrzywienie skierowane w strone lewa

  • Często związany jest z deformacja czaszki, opoznieniem umyslowmy, wrodzonymi wadami serca.

• Typ dziecięcy – 3-10 lat

  • Czesciej dziewczynki

  • Skrzywienie skierowane jest w prawa strone w odcinku piersiowym

  • 70% skrzywien progresuje

• Typ młodzieńczy - >10 lat (najbardziej korzystny)

  • Czesciej dziewczynki

  • Zmiany zlokalizowane SA w odcinku piersiowym, skrzywienie w prawa starone

  • Skrzywienia w tym wieku nie daja dolegliwości bólowych.

Badanie:

• Czy mamy doczynienia z prawdziwa skolioza

• Czy jest to skolioza idiopatyczna

• Jakie jest ryzyko wystapienia progresji

Wywiad

• Od kiedy zauważono skolioze

• Jak ja dotychczas leczono

• Czy w rodzinie wystąpiła deformacja

• Tempo wzrastania w ostatnim polroczu

• U dziewczat pyta się o wystapienie pierwszej miesiaczki

Badanie

Z przodu:

• Wykrywamy asymetrie w ustawieniu Glowy, barkow, głębokości w talii, wysuniecie bioder,

• Ocenia się zaawansowanie dojrzewania płciowego

• Ocenia się zaburzenia osiowe konczyn dolnych

• Ocenia się zakres ruchow w konczynach gornych

• Ocenia się w ruchomość kręgosłupa szyjnego

• Obserwuje się ruch klatki piersiowej

Z boku :

• Ocenia się krzywizny fizjologiczne kręgosłupa

• Skłon do przodu pozwala ocenic harmonijność ruchu zginania kręgosłupa

• Pomiar odległości palce- podłoga

• Wysuniecie barków

• Zwiększone przodopochylenie miednicy

z tylu :

• Ocenia się ustawienie i symetrie barkow, talii, bioder i łopatek

• Test Adama

• W skrzywieniach powyżej 30 stopni wazna jest ocena balansu kręgosłupa

Badanie radiologiczne :

• Wykonywane w pozycji stojacej w dowch projekcjach

• Ocenia badania w radiologicznego: kregi krancowe skrzywienia, kreg szczytowy skrzywienia, lokalizacja skrzywienia, kierunek skrzywienia, wielkość skrzywienia oraz objaw Rissera.

Test Rissera

• Jest szcegolna forma oceny wieku kostnego.

• Zasadniczy parametr radiologiczny w ocenie skolioz

• Parametr od 0-5

• 0,1,2 – test ujemny

• 3,4,5 – test dodatni

Klasyfikacja skolioz:

Wedlug Kinga:

• Typ I – piersiowe

• Typ II – podwojnie pierwotna

• Typ III – piersiowo- lędźwiowe

• Typ IV – podwojne piersiowe

• Typ V – lędźwiowe

Wedlug Lenke:

• Typ I – pierwotne piersiowe

• Typ II – podwojne piersiowe

• Typ III – podwojne piersiowe i lędźwiowe

• Typ IV – skrzywienie potrójne

• Typ V – pierwotne piersiowo- lędźwiowe lub lędźwiowe

• Typ VI – pierwotne piersiowo- lędźwiowe lub lędźwiowe z wtornym skrzywieniem piersiowym.

Leczenie:

• Obserwacja

• Rehabilitacja

• Gorsetowe – progresja skoliozy i osiągnięcie przez nią 20-25 stopni wg Cobba u chorych niedojrzałych biologicznie. Cel leczenia: zatrzymanie progresji skoliozy, uzyskanie symetrii kl. piersiowej, kształtowanie symetrii tułowia.

• Leczenie operacyjne – sponyloneza, instrumentarium. Do podstawowych wskazan naleza:

  • Duże wartości Katowe 45-50 stopni

  • Względy kosmetyczne – odtworzenie symetrii tułowia i klatki piersiowej

  • Progresja skoliozy

  • Zaburzenia neurologiczne i dolegliwości bólowe współistniejące z niewielka skolioza u osob dorosłych.