Młoda Polska - WYKŁAD 11 (14.05.2014)
KORESPONDENCJA SZTUK (c.d.)
Młoda polska – czas, w którym relacje między literaturą a sztuką należy oglądać z perspektywy odbioru. Kształtują nurt (horacjański i dezyndorski – XVIIIw – każda ze sztuk posługuje się innym materiałem i mówieniem o relacjach między sztukami są opatrzone wieloma znakami zapytania).
XIXw. Owocuje w 4 nurty, relacji między sztukami.
Secesja tworzy specyficzną przestrzeń jedności sztuk. Idea sztuki secesyjnej realizuje idee sztuki totalnej, jest rozwinięciem idei wagnerowskiej, chociaż secesja nie bierze się od niego, tylko realizuje te idee.
Secesja – styl w sztuce. Rodził się w różnych kulturach (s. austriacka, francuska) artyści secesyjni określali się ,,zrywający ze sztuką oficjalnie funkcjonującą” 1892r. stowarzyszenie artystów występujących w oficjalnych stowarzyszeń artystycznych, żeby zadeklarować swoją opinię o odmienności sztuki.
Monachium, Wiedeń, Berlin – stają się miejscem rozwoju s.
S. styl w sztuce. W Polsce upowszechnił się dzięki dynamicznemu duchowi s. wiedeńskiej i twórczości Gustawa Klmta. Szczytowy okres rozwoju s. 1890-92. S. objęła również literaturę. Nowy i trudny styl. S. wchłonęła różne elementy malarstwa wcześniejszego, opiera się na:
malarstwie preafalitów (symbolistyczność w tworzeniu nastroju/klimatu, nawiązywanie do epok wcześniejszych, interesowało ich wszystko, co związane jest ze zdobnictwem [w którym często naśladowano wzory roślinne]
wpływ angielskiego, kontrowersyjnego malarza posługującego się szerokimi płaszczyznami, zdobnictwo wyrafinowane nawiązujące często do groteski, płaskość obrazów, biało-czarne, motywy erotyczne, erotyczno-makabryczne, groteska -> nawiązanie do sztuki japońskiej – asymetria.
Gotyk – architektura jako sztuka, strzelistość, posługiwała się zbiorem różnych stworzeń, łączenie szkła z metalem, strzelistość
Dekoracyjność inspirowana z natury, motywy roślinne, zdobiennictwo.
S. zaczyna rodzinć się z potrzeby upiększenia codziennego życia.
Wyspański – założyciel Katedry Sztuki Użytkowej. Secesja wychodzi z założenia, że sztuka ma służyć, upiększać codzienne życie. Użytkowość realizowała się tworząc przedmioty codziennego życia i ogarniała całą przestrzeń miasta. Artyści s. działali w przestrzeni miejskiej, architektura była komponowania, zakładała jedność stylową przestrzeni. Użyteczność, jedność stylowa. Wyspiański był jednym z prekursorów zdobnictwa. Zdobnictwo w czasopismach miało wydobywać sens. Wyspiański próbował stworzyć polski, narodowy styl czcionki, która miała wyrażać ducha polskiego. Zebrał autografy największych XIXw. Poetów i próbował znaleźć coś wspólnego w kroju ich pisma. Zdobnictwo miało pomóc coś wydobyć, realizowało konwencję dzieła totalnego.
Chimera, Sztuka (wyd przez A. Potockiego) – miały elementy zdobnicze.
Edward Okuń.
1892-1902 – DOMINACJA SECESJI
Wyspiański -> artysta secesyjny.
Munch – przykład S. (ten od krzyku)
S. służy innym treściom.
Ozimina – porównanie bohaterów do roju żuków, w ogóle do owadów.
S. najlepiej służy przełamaniu pesymizmu, determinizmu. Styl w każdym rodzaju sztuki!
BERENT – artysta secesyjny (próchno opis tańca, w którym np. tancerka długimi nogami, tak wywijała, że tworzyła tym jakieś esy – floresy xD)