WYDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ I MECHATRONIKI PODSTAWY AUTOMATYZACJI
PROJEKT NR. 1
Temat: Funkcie przekaźnikowe. Prowadzący: dr inż. Mariusz Sosnowski
Kierunek studiów: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji
Nr grupy: ZiIP 1-32 B
Imię i Nazwisko: Alicja Piosik Damian Bodek
Data wykonania ćwiczenia: 29.10.2012

1. Cel ćwiczenia.

Celem ćwiczenia jest projekt i symulacja działania funkcji logicznych zrealizowanych za pomocą przekaźników w oprogramowaniu symulacyjnym Multisim.

Przed przystąpieniem do realizacji projektu w oprogramowaniu symulacyjnym należy dokonać analizy za pomocą tablicy prawdy. Pozwoli to określić odpowiednie stany wyjściowe przy właściwych warunkach kombinacji sygnałów wejściowych.

1. Wstęp teoretyczny.

Przekaźnik jest to urządzenie elektro-mechaniczne zaprojektowane do wywołania ustalonej nagłej zmiany stanu w jednym lub więcej obwodach wyjściowych przy spełnieniu odpowiednich warunków wejściowych. Przekaźnik reaguje na zmianę pewnej wielkości fizycznej wejściowej (np. napięcia, natężenia prądu, ciśnienia płynu, temperatury itp.) w taki sposób, że po przekroczeniu pewnej jej wartości sygnał wyjściowy zmienia się skokowo (z reguły pomiędzy jedną z dwóch wartości: załącz/wyłącz).

Układ wejściowy (odbiorczy) - przeznaczony do odbioru zasilania prądu stałego lub przemiennego małej częstotliwości.

Układ pośredniczący – zmienia energie elektryczna układu wejściowego na energię strumienia magnetycznego, który pojawia się w obwodzie magnetycznym złożonym z: rdzenia, kotwicy.

Układ wykonawczy – przepływający prąd w cewce wytwarza strumień magnetyczny w cewce, który przyciąga kotwicę do rdzenia w wyniku tego następuje ruch kotwicy, który uruchamia zestawy par styków.

Układ wyjściowy – pary styków NC (z ang. normally closed) i NO (z ang. normally open), które ulegają zmianie pod wpływem przyłożonego sygnału w układzie wejściowym.

Przekaźnik jest jednym z podstawowych elementów urządzeń automatyki. Jest to element o nieciągłej zasadzie pracy, w którym pojawienie się parametru Y na wyjściu przekaźnika ma miejsce dopiero przy pewnej wartości parametru X na wejściu.

1. Tok projektowania.

Funkcja logiczna do zaprojektowania:

$y = \overset{\overline{}}{x1}x2 + x1\overset{\overline{}}{x2}$

Jest to funkcja EXOR.

• Sporządzenia tablicy prawdy.

(Sporządzając tablicę prawdy przyjmujemy, że:

1 – jest sygnał,

0 – brak sygnału.)

x1	x2	y
0	0	0
0	1	1
1	0	1
1	1	0

Tab. 1 - Tablica prawdy.

• Schemat zrealizowanego układu.

Rys. 1 – Schemat układu.

• Tok postępownia.

Po sporządzeniu tablicy prawdy i dodaniu wszystkich potrzebnych elementów układu do obszaru roczoczego w programie Multisim przystąpiliśmy do ich podłączania.

Sygnał wejściowy x1 został podłączony do przełącznika U1, a sygnał x2 do przełącznika U2. Natępnie sygnały te zostały podłączone do przekaźników. Sygnał pomocniczy i sygnały wyjściowe oraz pozatałe elementy zostały podłączone jak na

Rys. 1.

Po uruchomieniu symulacji zauważamy, że układ działa zgodnie z tablicą prawdy sporządzoną na początku ćwiczenia.

• x1 = 0, x2 = 0

Rys. 2 – Symulacja gdy: x1 = 0, x2 = 0

• x1 = 0, x2 = 1

Rys. 3 – Symulacja gdy: x1 = 0, x2 = 1

• x1 = 1, x2 = 0

Rys. 4 – Symulacja gdy: x1 = 1, x2 = 0

• x1 = 1, x2 = 1

Rys. 5 – Symulacja gdy: x1 = 1, x2 = 1

1. Wnioski.

Dzięki wykonanemu ćwiczeniu zapoznaliśmy się z podstawowaym działem programu symulacyjnego Multisim, projektowaniem i symulowaniem funkcji logicznych za pomocą przekaźników.