Prawidłowy efekt farmakologiczny, skuteczność działania leku, jego dobra tolerancja zależą od dawki leku. Każdy lek zastosowany w zbyt dużej, czyli nieprawidłowej dawce może wywierać działanie toksyczne. Leki podaje się w dawkach jednorazowych oraz dobowych.

Rozróżniamy dawki:

a) dawka progowa (minimalna, substerapeutyczna) - jest to najmniejsza ilość subst. , która wywołuje pewne działanie na organizm człowieka.

b) dawka lecznicza - ilość leku wywołująca hamowanie lub pobudzenie czynności narządów w granicach fizjologicznych.

c) dawka uderzeniowa - dotyczy to określenia dawkowania, w którym dawka pierwsza jest dużo większa od dawek następnych zwanych dawkami podtrzymującymi.

d) dawka toksyczna - ilość leku, która wywołuje działanie trujące.

e) dawka śmiertelna (dosis letalis - DL50) - DL50=500mg - jeżeli 100 osób zażyje ta dawkę to 50 z nich umiera. Dawka ta powoduje zgon wskutek porażenia oddychania i czynności serca.

Wskaxnik terapeutyczny - WT - jest to wskaźnik, który określa rozpiętość (stosunek) między dawką bezpieczną a dawką toksyczną. Określa się go wg. wzoru: WT= DL50/DE50

Miary domowe - niezbędne w podawaniu leków w warunkach domowych


Stosując do odmierzania dawek leku kroplomierz należy pamiętać że :

1g wody = 20 kropli

1g oleistej substancji = ok. 42-45 kropli

1g wodnistej substancji = ok. 51-55 kropli

Stosując do odmierzania dawek leku różnego rodzaju łyżeczek należy pamiętać że :

łyżeczka do kawy = 3 ml

łyżeczka do herbaty = 4,5 - 5 ml

łyżeczka deserowa = 10 ml

łyżeczka stołowa = 15 ml

łyżeczka stołowa = 15 g wody

łyżeczka stołowa = 12 g oleistej substancji

łyżeczka stołowa = 20 g syropu

łyżeczka stołowa = 7,5 g proszku

Dawkowanie leków - przykłady

Przykład 1

Lek dawkowany 10 mg/kg masy ciała/dawkę oznacza to że np. dziecko o wadze 12 kg może jednorazowo otrzymać 120 mg leku

Przykłąd 2

Lek dawkowany 10 mg/kg masy ciała /dobę w 3 dawkach. to znaczy , że np. dziecko o wadze 12 kg może otrzymać 120 mg leku w ciągu doby w dawkachpo 40 mg co 8 godzin.

---