Laboratorium fizyki
Ćwiczenie nr J1. Wyznaczanie charakterystyki licznika Geigera - Mullera.
Pluton II	Gajewski Tomasz Gochnio Michał
30.04.2003	Ocena:

Cel doświadczenia:

Celem doświadczenia jest wyznaczenie charakterystyki licznika Geigera - Mullera ; sporządzenie wykresu zależności liczby zliczeń od napięcia.

Wstęp :

Licznik G - M jest urządzeniem służącym do pomiaru promieniowania wysyłanego przez materiały promieniotwórcze. Prawidłowe działanie licznika zależy od napięcia. Za małe napięcie spowoduje, że licznik nie będzie rejestrował wszystkich cząstek. Jeśli napięcie będzie zbyt wysokie nastąpi samoistna jonizacja gazu w komorze licznika. Zależność liczby rejestrowanych impulsów N od przyłożonego napięcia U nazywamy charakterystyką licznika. Minimalna wartość napięcia, przy którym licznik zaczyna rejestrować cząstki promieniowania nazywa się napięciem progu Geigera (U_p). Dalsze zwiększanie napięcia powoduje proporcjonalny wzrost ilości rejestrowanych cząstek, aż do punktu w którym zaczyna się ,,plateau'' licznika. Jest to obszar, w którym ich liczba prawie nie zależy od napięcia. Nachylenie plateau jest charakterystyczne dla każdej sondy i podawane jest w załączonej do niej karcie. W następnym obszarze charakterystyki ilość zliczanych impulsów zaczyna szybko rosnąć wraz z napięciem. Jest to obszar niebezpieczny dla sondy. Jako napięcie pracy sondy (U_pr) przyjmuje się najczęściej napięcie na środku pleteau.

Przebieg doświadczenia:

Pomiar zaczynamy od napięcia 290 V zwiększając napięcie o 10 V rejestrujemy liczbę zliczeń aż do napięcia końcowego jakim jest 870 V.

Pomiary rejestrujemy w tabeli:

Lp.	U [V]	N	N	Lp.	U [V]	N	N
1	290	0	0	32	600	202	14
2	300	0	0	33	610	196	14
3	310	0	0	34	620	242	15
4	320	0	0	35	630	220	15
5	330	45	7	36	640	208	14
6	340	104	10	37	650	200	14
7	350	97	10	38	660	192	14
8	360	102	10	39	670	201	14
9	370	99	10	40	680	238	15
10	380	95	10	41	690	226	16
11	390	185	14	42	700	219	14
12	400	166	13	43	710	228	15
13	410	158	13	44	720	212	15
14	420	214	15	45	730	228	15
15	430	194	14	46	740	240	15
16	440	208	14	47	750	241	15
17	450	214	15	48	760	197	14
18	460	240	15	49	770	233	15
19	470	194	14	50	780	230	15
20	480	180	14	51	790	283	17
21	490	206	14	52	800	283	17
22	500	230	15	53	810	312	18
23	510	202	14	54	820	256	16
24	520	198	14	55	830	309	18
25	530	190	14	56	840	335	42
26	540	212	15	57	850	558	24
27	550	236	15	58	860	639	25
28	560	250	16	59	870	899	30
29	570	188	14	60	880
30	580	210	15	61	890
31	590	234	15	62	900

Korzystając z wyników z tabeli sporządzamy wykres N = f (U). Na którym punkty A i B oznaczają początek i koniec plateau. Punkt stanowiący połowę odległości A - B wyznacza napięcie pracy licznika U_pr.

Wnioski:

Napięcie progowe dla badanej sondy licznika G -M zawiera się w przedziale od 290V- 320V. Wartość napięcia pracy sondy odczytana z wykresu wynosi 590V. Sonda powinna pracować pod napięciem zbliżonym do napięcia odczytanego z wykresu.

2

---