Laboratorium fizyki
Ćwiczenie nr J1. Wyznaczanie charakterystyki licznika Geigera - Mullera.
Pluton II	Grupa II	Ziębaczewski Ernest Mojski Konrad
20 III 2001	Ocena:

Cel doświadczenia:

Celem doświadczenia jest wyznaczenie charakterystyki licznika Geigera - Mullera ; sporządzenie wykresu zależności liczby zliczeń od napięcia.

Wstęp :

Licznik G - M jest urządzeniem służącym do pomiaru promieniowania wysyłanego przez materiały promieniotwórcze. Prawidłowe działanie licznika zależy od napięcia. Za małe napięcie spowoduje, że licznik nie będzie rejestrował wszystkich cząstek. Jeśli napięcie będzie zbyt wysokie nastąpi samoistna jonizacja gazu w komorze licznika. Zależność liczby rejestrowanych impulsów N od przyłożonego napięcia U nazywamy charakterystyką licznika. Minimalna wartość napięcia, przy którym licznik zaczyna rejestrować cząstki promieniowania nazywa się napięciem progu Geigera (U_p). Dalsze zwiększanie napięcia powoduje proporcjonalny wzrost ilości rejestrowanych cząstek, aż do punktu w którym zaczyna się ,,plateau'' licznika. Jest to obszar, w którym ich liczba prawie nie zależy od napięcia. Nachylenie plateau jest charakterystyczne dla każdej sondy i podawane jest w załączonej do niej karcie. W następnym obszarze charakterystyki ilość zliczanych impulsów zaczyna szybko rosnąć wraz z napięciem. Jest to obszar niebezpieczny dla sondy. Jako napięcie pracy sondy (U_pr) przyjmuje się najczęściej napięcie na środku pleteau.

Przebieg doświadczenia:

Pomiar zaczynamy od napięcia 290 V zwiększając napięcie o 10 V rejestrujemy liczbę zliczeń aż do napięcia końcowego jakim jest 900 V.

Pomiary rejestrujemy w tabeli:

Lp.	U [V]	N	N	Lp.	U [V]	N	N
1	290	0	0	32	600	550	23
2	300	0	0	33	610	530	23
3	310	218	15	34	620	563	24
4	320	239	15	35	630	566	24
5	330	269	16	36	640	582	24
6	340	240	15	37	650	573	24
7	350	236	15	38	660	612	25
8	360	280	17	39	670	617	25
9	370	245	16	40	680	557	24
10	380	491	22	41	690	555	23
11	390	566	24	42	700	639	25
12	400	468	22	43	710	552	23
13	410	571	24	44	720	520	23
14	420	532	23	45	730	571	24
15	430	530	23	46	740	556	23
16	440	516	23	47	750	568	24
17	450	557	24	48	760	631	25
18	460	568	24	49	770	663	26
19	470	564	24	50	780	501	22
20	480	582	24	51	790	564	24
21	490	556	24	52	800	655	24
22	500	536	23	53	810	655	24
23	510	568	24	54	820	579	24
24	520	524	23	55	830	684	26
25	530	552	23	56	840	791	28
26	540	555	23	57	850	913	30
27	550	524	23	58	860	908	30
28	560	482	22	59	870	1215	35
29	570	564	24	60	880	1217	35
30	580	498	22	61	890	1648	41
31	590	516	23	62	900	1903	44

Korzystając z wyników z tabeli sporządzamy wykres N = f (U). Na którym punkty A i B oznaczają początek i koniec plateau. Punkt stanowiący połowę odległości A - B wyznacza napięcie pracy licznika U_pr.

Wnioski:

Napięcie progowe dla badanej sondy licznika G -M zawiera się w przedziale od 300V- 310V. Wartość napięcia pracy sondy odczytana z wykresu wynosi 525V. Sonda powinna pracować pod napięciem zbliżonym do napięcia odczytanego z wykresu.

2

---