Ćwiczenia 3 17.11.2008

W prawie polskim są trzy grupy spadkobierców (skategoryzowanych umownie).

I	art. 931 dzieci	v	Małżonek w zbiegu z grupą I i II
II	art. 932 rodzice, rodzeństwo	v
III	art. 935 par.3 gmina lub Skarb Państwa	Jeśli jest małżonek to on dziedziczy wszystko

Dzieci

Art. 931. § 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

§ 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

Rodzice, rodzeństwo

Art. 932. § 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek, rodzice i rodzeństwo.

§ 2. Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu bądź z rodzicami, bądź z rodzeństwem, bądź z rodzicami i rodzeństwem spadkodawcy, wynosi połowę spadku.

Gmina lub Skarb Państwa

Art. 935. § 1. W braku zstępnych, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada jego małżonkowi.

§ 2. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom, rodzeństwu i zstępnym rodzeństwa.

§ 3.  W braku małżonka spadkodawcy i krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli miejsca ostatniego zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić lub ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Grupa I i II

dzieci dziedziczą w częściach równych

dzieci i małżonek - dziedziczą w częściach równych, ale małżonek nie mniej niż ¼

W przypadku gdy brak jest dziecka do dziedziczenia części powołani są dalsi zstępni (wnuki i prawnuki)

W przypadku gdy nie żyje brat/siostra zmarłego to do jego części dochodzą zstępni rodzeństwa.

Przy założeniu, że nie ma rodziców:

W przypadku braku rodzeństwa spadek przypada rodzicom.

W przypadku braku rodziców wszystko dla rodzeństwa

Gdy są i rodzice i rodzeństwo - każdy z rodziców po 1/4 , reszta dla rodzeństwa.

W przypadku gdy żyje tylko jedno z rodziców to przypada mu ¼ + połowa udziału, który przypadałby dla drugiego rodzica.

Małżonek dziedziczący w zbiegu z grupą II

Małżonek dziedziczący w zbiegu z grupą II zawsze otrzymuje ½ (udział sztywno określony). Zatem nie może dostać ani mniej ani więcej.

Grupa III

gmina ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego (na podstawie aktu zgonu)

Skarb Państwa w ostatniej kolejności (gdy gminy nie da się ustalić)

Pojęcie poszczególnych grup spadkobierców ma charakter umowny, nie normatywny. Nie ma tego w KC.

Projektuje się rozszerzenie kręgu spadkobierców ustawowych o dziadków zmarłego, ewentualnie jego pasierbów.

pasierb- dziecko małżonka, które jednocześnie nie jest dzieckiem drugiego małżonka

Ojczym nie jest ojcem, dlatego nie dziedziczy po swoim pasierbie.

Dziedziczenie w przypadku osób adoptowanych

Art. 936. § 1. Przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym i jego krewnych tak, jak by był dzieckiem przysposabiającego, a przysposabiający i jego krewni dziedziczą po przysposobionym tak, jak by przysposabiający był rodzicem przysposobionego.

§ 2. Przysposobiony nie dziedziczy po swoich wstępnych naturalnych i ich krewnych, a osoby te nie dziedziczą po nim.

§ 3.  ⁽³⁴⁵⁾ W wypadku gdy jeden z małżonków przysposobił dziecko drugiego małżonka, przepisu § 2 nie stosuje się względem tego małżonka i jego krewnych, a jeżeli takie przysposobienie nastąpiło po śmierci drugiego z rodziców przysposobionego, także względem krewnych zmarłego, których prawa i obowiązki wynikające z pokrewieństwa zostały w orzeczeniu o przysposobienie utrzymane.

Art. 937. Jeżeli skutki przysposobienia polegają wyłącznie na powstaniu stosunku między przysposabiającym a przysposobionym, stosuje się przepisy poniższe:

  1)   przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym na równi z jego dziećmi, a zstępni przysposobionego dziedziczą po przysposabiającym na tych samych zasadach co dalsi zstępni spadkodawcy;

  2)   przysposobiony i jego zstępni nie dziedziczą po krewnych przysposabiającego, a krewni przysposabiającego nie dziedziczą po przysposobionym i jego zstępnych;

  3)   rodzice przysposobionego nie dziedziczą po przysposobionym, a zamiast nich dziedziczy po przysposobionym przysposabiający; poza tym przysposobienie nie narusza powołania do dziedziczenia wynikającego z pokrewieństwa.

Adopcja (przysposobienie) pełna

Dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach i odwrotnie, następuje zerwanie z rodziną biologiczną, dziecko traktuje się jak naturalne.

Adopcja niepełna

Dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach adoptujących i odwrotnie ale dziecko adoptowane nie dziedziczy po krewnych rodziców adoptujących.

Rodzice biologiczni dziecka adoptowanego nie dziedziczą po nim, choć to jednoznacznie nie wynika z treści przepisu, to dziecko adoptowane w sposób niepełny dziedziczy też po swoich biologicznych rodzicach.

4

Zmarły

Dziecko 1

3/16

Dziecko 2

3/16

Dziecko 3

3/16

Dziecko 4

3/16

Małżonek

¼

Zmarły

Dziecko 1

1/3

Dziecko 2

1/3

Małżonek

1/3

Zmarły

Dziecko 1

1/4

Dziecko 2

1/4

Dziecko 3

1/4

Małżonek

1/4

Zmarły

Dziecko

1/2

Małżonek

1/2

Zmarły (+2006)

Dziecko (+2005)

Małżonek

1/2

Wnuk 1

1/4

Wnuk 2

1/4

Zmarły (+2006)

Brat 1(+2005)

Brat 2

1/2

Dziecko 1

1/4

Dziecko 2

1/4

Zmarły

Matka

1/4

Ojciec

1/4

Brat

1/2

Zmarły

Ojciec

1/4

Matka

1/4

Siostra 1

1/6

Siostra 2

1/6

Brat 3

1/6

Zmarły (+2006)

Matka

¼+1/8=3/8=

9/24

Ojciec (+2005)

Brat 1

5/24

Siostra 2

5/24

Siostra 3

5/24

Zmarły

Brat 1

1/4

Brat 2

1/4

Małżonek

1/2

---