Jak uczyć śpiewać piosenki?

Witam Was bardzo serdecznie. Chciałabym napisać tu parę słów o tym, jak powinniśmy nauczyć swoich harcerzy śpiewać piosenki. Na pewno wiecie, że nie zawsze jest to łatwe. Gdy przychodzi ten moment, kiedy trzeba cos zaśpiewać, zagrać, a my?...wstydzimy się. Więc…nie ma się czego bać, jeśli się pomylicie to …będzie śmiesznie a przecież śmiech to zdrowie.

Uwierzcie m tez nie miałam fatwo, nie zawsze było tak, że brałam gitarę do ręki i śpiewałam z pamięci wszystkie piosenki. Pamiętam, gdy pierwszy raz mój drużynowy powiedział przed ogniskiem, „bierzesz gitarę i siedzisz obok mnie”, ja na to oczkami pełne wdzięku kotka ze Shreka powiedziałam, że chyba jeszcze nie czas. Jednak dla mojego drużynowego to był właśnie ten moment. I tak od 5 lat, nie rozstaje się bez mojej gitary, a na zbiórkach jest pełno śpiewu i radości, bo muzyka niesie ze sobą radość. Kiedyś przeczytałam „Gdzie słyszysz śpiew tam wchodź tam dobre serca mają, źli ludzie wierzaj mi, źli ludzie nigdy nie śpiewają”. Z całego serca popieram ten cytat, wiec do dzieła. Ale za nim zaczniesz śpiewać pamiętaj o podstawowych zasadach.

Po pierwsze pamiętaj, że to ty jesteś wzorem, i to na ciebie będą patrzeć i słuchać jak śpiewasz dlatego dobrze, gdy będziesz znał piosenkę która chcesz nauczyć, nie koniecznie na pamięć. Na początek sam zaśpiewaj piosenkę <bądź z osobami które ją już znają>. Potem wytłumacz o czym jest piosenka (często wybiera się piosenkę tematycznie do zbiórki, jeśli tak zrobisz to nie koniecznie musisz tłumaczyć). Następnie możesz przejść do nauki. Stanowczo odradzam dyktowanie, nawet harcerzom starszym czy wędrownikom. Nie ma nic bardziej nudniejszego, niż 10 minutowa przerwa po to by podyktować piosenkę <strata czasu>. Najlepiej sam napisz ją przed zbiórką na wielkiej kartce <Np. A0> i powieś gdzieś w widocznym miejscu. Wybierz takie miejsce, które jest w miarę oświetlone by nasi harcerze nie stracili wzroku, oraz takie z którego będą wszyscy widzieli tekst. Postaraj się napisać go czytelnie bez błędów. Potem możecie śmiało śpiewać piosenkę razem. Zwrotka po zwrotce. Zrób przerwę np. na zabawę bądź dalszą część zbiórki a po jakimiś czasie zaśpiewaj ją znowu. Koniecznie zaśpiewajcie ją na następnej zbiórce, ważne jest by co jakiś czas przypominać nowo poznaną piosenkę.

Inny sposób? Możesz śmiało skserować dla każdego harcerza tekst piosenki, na początku, każdy będzie zerkał w tekst ale zobaczysz że z czasem zapamiętają słowa i nie będą musieli do niej zaglądać, druga fajna zaleta tej techniki, to to że harcerze mogą zbierać sobie piosenki i stworzyć własny śpiewnik.

Mnie się osobiście podoba technika rozmieszanego tekstu. Napisz tekst na długich pasmach kartki A0 powstanie ci z tego rozsypanka <najlepiej każdy werset na jednym pasku>. Poczym rozdajesz każdemu harcerzowi po jednym pasku <w złej kolejności>. Następnie śpiewasz piosenkę sama a harcerze siadają w kolejności tekstu <czyli ten kto ma pierwszy werset siada obok ciebie i tak każdy po kolei>. Powstaje w ten sposób cały tekst. Jeśli ułożycie cały tekst zaśpiewajcie piosenkę jeszcze raz, można się przy tym pobawić w stawanie, wygląda to tak że w momęcie gdy śpiewa się dany werset osoba która go trzyma wstaje szybko z miejsca, albo jeszcze inaczej, zamiast wstawać może śpiewać <można pozbyć się nieśmiałości>.

Równie fajna technika nauki piosenki to: piszesz tekst na kartce A0 i wieszasz ją w harcówce <pamiętasz oczywiście cały czas gdzie itd.> następnie śpiewasz piosenkę harcerzom po czym śpiewasz ją razem z nimi. Następnie prosisz o 5 wyrazów które najbardziej im się podobają, i wycinasz je z tej kartki <wycięte kartki schowaj>, ponownie śpiewacie piosenkę <wraz z pustymi elementami> i tak do wycięcia prawie całego tekstu w ten sposób utrwalacie piosnkę i ćwiczycie pamięć, a przy tym jest niezła zabawa.

Można ciekawie urozmaicić naukę tekstu piosenki Np.:

Szyfry- podziel drużynę na dwie grupy rozdaj im zaszyfrowane teksty piosenek, ich zadaniem będzie odszyfrowanie jak najszybciej piosenki. Następnie zaśpiewaj im piosenkę a później już wspólnie.

Rebusy- przedstaw piosenkę za pomocą rebusów, które dzieci będą rozwiązywać. Jest to technika trochę trudniejsza ale dla Ciebie bo musisz najpierw ją solidnie przygotować ale warto się postarać

Powtarzanie- czyli drużynowy śpiewa po czym drużyna powtarza.

Jest jeszcze wiele innych pomysłów, wymieniłam moim zdaniem te najlepsze. Pamiętajcie, że nauka piosenki ma być przyjemnością a nie torturą, wiec jeśli zauważycie że harcerze się nudzą to zakończ naukę a wróć do niej po jakimś czasie. Nie śpiewaj za długo, lepiej często. Nauka piosenki jest bardzo ważna integruje grupę, umuzykalnia, ćwiczy pamięć, wprowadza w nastrój. Jest więcej za niż przeciw tak wiec śpiewajcie. Życzę Wam powodzenia i miłego śpiewania.

A oto kilka pomysłów, którymi możecie się posłużyć, ucząc dzieci słów piosenek. Pamiętajcie, że im metody są bardziej zróżnicowane, tym nauka piosenki staje się przyjemniejsza i mniej nudna. Lista ta jest ciągle otwarta i czeka na Wasze pomysły. Jeśli więc macie sprawdzoną metodę nauki piosenek to piszcie! 

 

       Głuchy telefon

Wszystkim doskonale znana zabawa (niekoniecznie w uczeniu piosenek:). Siedzimy w kręgu, drużynowy mówi szeptem na ucho pierwszej osobie jeden wers piosenki. Ta podaje dalej. Należy pamiętać, aby wers nie był za długi.

 

       Rozsypanka

Na początek troszkę pracy:) Piszemy tekst piosenki na kolorowych kartkach. Każda zwrotka to inny kolor kartki. Następnie tniemy zwrotkę na wersy i dajemy zuchom do ułożenia. Na początku nie mówimy, że wersy tej samej zwrotki mają ten sam kolor. Kiedy widzimy, że zuchom ułożenie słów sprawia trudność, zdradzamy tajemnicę.

 

       Puzzle

Podobnie jak w poprzedniej metodzie, piszemy najpierw słowa na kolorowej kartce papieru, którą następnie wycinamy na kształt puzzli. Pamiętajcie, żeby elementy nie były zbyt skomplikowane.

 

       Wyrazy na ścianie

Bardzo fajny i atrakcyjny sposób uczenia słów piosenki. Rozwieszamy pojedyncze słowa na ścianie, jedno przy drugim wokół sali. Śpiewając dzieci muszą na bieżąco śledzić tekst wiszący na ścianie kręcąc głową po całej sali:) Metoda ta przeznaczona jest głównie dla dzieci starszych, potrafiących już płynnie czytać. Pamiętajcie, aby literki były wystarczająco duże i czytelne.

 

       Rzucanie piłki

Drużynowy mówi pierwsze wyraz piosenki, a następnie rzuca piłkę do kolejnej osoby, która mówi kolejne słowo.

 

       Powtarzanie słów

Chyba najczęściej stosowana metoda w gromadach. Drużynowy mówi jeden wers piosenki, dzieci następnie powtarzają. Stopniowo prowadzący dodaje większą liczbę wersów. Pamiętajcie o kilku podstawowych zasadach stosując tę metodę:

         Modulujcie głos w trakcie mówienia (gruby, cienki, jak roboty, szeptem, głośno, tylko ruszamy ustami, itp.)

         Mówcie powoli i wyraźnie

         Nie każcie powtarzać dzieciom zbyt długiego tekstu

         Patrzcie uważnie, czy zuchy nie są znudzone zbyt długą nauką słów

 

       Tekst z rebusem

Piszemy tekst piosenki na dużym arkuszu papieru, następnie zastępujemy niektóre wyrazy rysunkami. Rysunki muszą być wyraźne, estetyczne i kolorowe. Przed rozpoczęciem śpiewania czytamy głośno z dziećmi piosenkę a dzieci zgadują znaczenie rysunków. W razie potrzeby tłumaczymy dzieciom, co drużynowy miał na myśli 

 

 

 

       Szyfr

Zuchy mają za zadanie odszyfrować tekst piosenki. Szyfr musi być dostosowany do wieku i możliwości dzieci, np. gaderypoluki, ,,od tyłu”, czekoladka, itp.

 

       Zakrywanie tekstu

Piszemy słowa piosenki na dużym arkuszu papieru. Następnie stopniowo zakrywamy kolejne wyrazy już w trakcie śpiewania. Metodę tę można połączyć z ,,Tekstem z rebusem”

 

I jeszcze kilka porad:)

         Pamiętajcie! Im sposoby są bardziej zróżnicowane, tym nauka jest przyjemniejsza!

         Tekst piosenki musi być czytelny i estetyczny.

         Zadbajcie o to, aby teksty były kolorowe.

         Uważnie obserwujcie zachowania dzieci. Zbyt długa nauka piosenki prowadzi do znudzenia.

         Na jednej zbiórce stosujcie więcej niż jedną metodę.

         Wytłumaczcie trudne słowa, pojawiające się w tekście.

         Nie wszystkie dzieci potrafią czytać! Dostosujcie więc sposób nauki piosenki do swoich zuchów.

         Przed rozpoczęciem nauki piosenki zaśpiewajcie ją dzieciom.

         Pamiętajcie o doborze repertuaru do zdobywanej sprawności, tematu zbiórki i wieku dzieci.

         Wykorzystujcie różne instrumenty muzyczne (gitara, grzechotki, trójkąty, bębenki, piszczałki, itp.)

         Pozwólcie zuchom stać się na zbiórce gwiazdami. Przygotujcie występ z okazji.........

         Nie bójcie się śpiewać!

         Pamiętajcie, że śpiew jest naturalną potrzebą dziecka.

phm. Dawid Sobczyk

---