1. Czym jest islam

dobrowolne poddanie się woli boga

1. Czym jest judaizm

wierzenia, rytuały i instytucje związane z istnieniem Świątyni Jerozolimskiej do 70 r. n. e., a po jej zburzeniu z narodem żydowskim.

1. Co oznacza określenie konfucjanizm

Reprezentuje konserwatywne podejście po przemian społecznych. Twórcą doktryny był Konfucjusz (551-479 p.n.e.) zasłużony w chińskiej literaturze i filozofii. Był arystokratą i jego doktryna opiera się w duży stopniu na koncepcjach istniejących za jego czasów. Po wielu wiekach i wielu przemianach stała się oficjalną doktryną państwową. W Konfucjanizmie o jego twórcy mówi się jako o mistrzu. Od 195 r. p.n.e. u grobu Konfucjusza składa się ofiary. Od 155 r. (n.e.) wystawia się w każdym mieści Chin przynajmniej jedną świątynię mu poświęconą.

1. Prawdy wiary islamu (wymienić, omówić)

   1. Jest tylko jeden bóg.

   2. Mahomet był ostatnim prorokiem i wysłannikiem boga.

   3. Istnieje życie po śmierci

2. Filary islamu (wymienić, omówić)

   1. Wyznanie wiary – SZAHAPA

   2. Modlitwy – SALAT – 5 razy w ciągu doby; odmawiana indywidualnie, raz w tygodniu zbiorowa, ale nieobowiązkowa

   3. SAUM – post w miesiącu Ramadan – przez wszystkie dni od wschodu do zachodu nie pije się, ani nie je. Post kończy się radosnym świętem

   4. ZAKAT – jałmużna, pomoc ubogim, świadczenia dla potrzebujących

   5. HADŻDŻ – filar niekonieczny – pielgrzymka do Mekki w czasie wielkich świąt pielgrzymich

3. Czym jest szariat

(arab. شريعة - szari'a(t) - droga prowadząca do wodopoju) – prawo kierujące życiem wyznawców zarówno sunnickiej, jak i szyickiejodmiany islamu. Islam nie uznaje rozdziału życia świeckiego od religijnego i dlatego reguluje zarówno zwyczaje religijne, organizację władzy religijnej oraz codzienne życie muzułmanina.

1. Czym jest Halacha

część nauki żydowskiej dotyczącej rytuału i norm postępowania, prawna strona judaizmu, zawiera 613 nakazów i zakazów (w tłumaczeniu – żydowska droga).

1. Dwa główne nurty islamu – czym się charakteryzują

   1. Sunnici – związani z obieranymi kalifami;

   2. Szyici – związany z przekazywaniem władzy z generacji na generację w domu proroka.

2. Kim był Mahomet, jaką rolę odegrał w kontekście islamu

Mahomet, który stał się prorokiem. Traktuje się go jako założyciela Islamu. Zakłada wiarę w monoteistycznego boga, odwołuje się do Abrahama.

1. Czym jest Koran,

recytacja, słowo określające święte pismo muzułmanów

1. Gdzie leży Mekka

Miasto w zachodniej części Arabii Saudyjskiej

1. Kim był Mojżesz, jaką rolę odegrał w kontekście judaizmu

Tradycja biblijna wiąże poznanie Boga z Mojżeszem (hebrajskie imię Mosze). Związane z nim bezpośrednio są: 1. Wyjście z Egiptu (ucieczka plemion izraelskich), 2. Przymierzem Mojżesza z Jahwe na Górze Synaj oraz 3. Wędrówką Izraelitów i Mojżesza przez pustynię do ziemi Kanaan.

1. Podziały etniczne społeczności żydowskiej

Wielka diaspora żydowska – gminy:

1. Sefardyjskie (południowa Europa),

2. Aszkenazyjski (Europa środkowa i zachodnia),

3. Żydzi orientalni – mizrachim (Afryka północna, Daleki Wschód).

1. Podziały religijne w ramach judaizmu

   • Społeczność zlaicyzowana;

   • Społeczność ortodoksyjna;

   • Społeczność ultra ortodoksyjna

2. Czym jest Talmud

jedna z podstawowych (choć nie jest uznawana za świętą) ksiąg judaizmu. Został napisanyjęzykiem judeo-aramejskim. Talmud jest komentarzem do biblijnej Tory, w którym wyjaśniono jak przestrzegać prawa zawartego w Torze w warunkach, jakie zapanowały wśród Żydów wypędzonych z Palestyny w II w. n.e. Można powiedzieć, że Talmud jest czymś w rodzajukatechizmu obowiązującego wyznawców tradycyjnego judaizmu.

1. Czym jest Biblia hebrajska

starsza część Biblii, przyjęta przezchrześcijaństwo z judaizmu. Judaistyczna (a za nią protestancka) wersja obejmuje 39 ksiąg (tylko hebrajskich), katolickazawiera 46, a prawosławna w sumie 50-53 (księgi hebrajskie i greckie z Septuaginty oraz niekiedy apokryfy).

Stary Testament razem z Nowym Testamentem tworzą chrześcijańskie Pismo Święte.

1. Kto był autorem „Szulchan aruch” i jakie znaczenie miała ta publikacja dla środowisk diaspory żydowskiej

Jest to komentarz rabina Józefa Karo z XVI w. – kształtowało życie wszystkich gmin żydowskich, poza jemeńskimi.

1. Która grupa diaspory żydowskiej posługiwała się językiem jidysz a która językiem ladino

Jidysz – język Żydów aszkenazyjskich, ladino – Żydzi sefardyjscy

1. Jaki język pełni rolę języka urzędowego we współczesnym Izraelu

Hebrajski i arabski

1. Czym jest synagoga

Żydowski dom modlitwy. W judaizmie miejsce modlitw i zgromadzeń religijnych, również miejsce zebrań społecznych gminy żydowskiej.

1. Czym była Świątynia Jerozolimska

główna świątynia judaizmu stojąca niegdyś w Jerozolimie. Pierwsza Świątynia została zniszczona przez wojska babilońskiego króla Nabuchodonozora IIw 587 roku p.n.e. lub 586 roku p.n.e.

Po zburzeniu Pierwszej Świątyni i powrocie z niewoli babilońskiej (536 p.n.e.) wzniesiono Drugą Świątynię (520-515 p.n.e.), o wiele skromniejszą, później kilkakrotnie przebudowywaną.

W świątyni tej nie było już Arki Przymierza, jednak było tam pomieszczenie za zasłoną, w którym mieszkał Bóg i do którego - podobnie jak niegdyś do pomieszczenia z Arką - nie wolno było nikomu wchodzić. Za panowania Heroda WielkiegoDruga Świątynia została rozebrana i wybudowana na nowo wraz z rozległymi, monumentalnymi dziedzińcami.

4 sierpnia 70 po nieudanym powstaniu Żydów Rzymianie zburzyli Świątynię. Jedyną pozostałością Świątyni są resztki muru oporowego, powstrzymującego okalające ją mury przed zawaleniem - tzw. mur zachodni, Polakom lepiej znany jako Ściana Płaczu. Od XVI wieku jest ona świętym miejscem judaizmu.

1. Od czego pochodzi nazwa „konfucjanizm”

Od imienia chińskiego filozofa Konfucjusza, twórcy doktryny.

1. Co jest istotą konfucjanizmu

Konfucjusz wyznawał, że od złotego wieku Chin w czasach legendarnych chylą się one ciągle ku upadkowi, dlatego należy powrócić do przeszłości przestrzegając dawnych norm i praw. Jego doktryna nie dotyczyła metafizyki, ale życia realnego, nie wspominała o przyszłym życiu.

1. W którym roku ogłoszono niepodległość Chińskiej Republiki Ludowej

Jeżeli chodzi o powstanie ChRL – w 1949 roku. Jeżeli śmierć Mao Zedonga, po której nastąpiła liberalizacja kraju i upadek maoizmu – 1976.

1. Kim Był Mao Zedong (Mao Tse-Tung)

Wikipedia mówi, że urodził się w rodzinie zamożnego wieśniaka, skończył szkołę pedagogiczną i pracował w Pekinie jako bibliotekarz, gdzie naczytał się książek o marksizmie a tak poza tym to wszyscy wiemy. Przewodniczący ChRL, zwolennik komunizmu, swoimi reformami doprowadził do gospodarczego upadku Chin (poczytajcie sobie na Wiki, ludzie jedli szczury, liście i odkopywali zmarłych), miliony umarły z głodu. Kiedy już „Wielki krok naprzód” okazał się wielkim fiaskiem i Mao cofnął się na kilka lat speszony, wrócił na tapetę ponownie w latach sześćdziesiątych z rewolucją kulturalną. Omamił umysły naiwnych, miał po swojej stronie wojsko, nikt nie mógł mu się sprzeciwić, ale na szczęście umarł.

1. Rola kobiet i mężczyzn w społeczeństwie konfucjańskim

2. Czym jest buddyzm i jakie jest podejście buddystów do innych wyznań i wierzeń

Buddyzm jest religią bardzo otwartą. Wyznawcy buddyzmu szanują wiarę nawet w zjawiska bardzo odległe od zasadniczych wytycznych własnej religii, stąd duża tolerancja dla zachowań właściwych dla odmiennego kręgu kulturowego.

1. Nurty współczesnych szkół buddyjskich

• hinajana (mały wóz) – elitarna, duży nacisk na naukę i medytację,

• mahajana (wielki wóz) – charakter popularny,

• mantrajana (wóz formuł magicznych) – wyodrębniła się z mahajany, powstała pod wpływem tantryzmu. Rozwinięty kult śakti (pierwiastka żeńskiego) i bodhisattów.

1. Kim jest bodhisatwa?

przebudzony, który zrezygnował z wstępu do nirwany, by pozostać na ziemi i pomagać innym w drodze do oświecenia.

1. Klasztory buddyjskie – czy również dla kobiet?

Tak, ale musiały na nie poczekać kilka dodatkowych lat.

1. Co oznacza określenie „nirwana”?

Unicestwienie cierpienia, które osiąga się poprzez gromadzenie zasług w długim cyklu śmierci i odrodzenia. Natura odrodzenia zależy od karmy. Większość ludzi jedynie zmierza do odrodzenia w nowym, lepszym życiu, nie umie jednak określić, czym jest stan nirwany. zgaśnięcie pragnień, następnie zanik bytu indywidualnego, stan błogości w tym życiu lub po śmierci. Osiągnięcie nirwany zupełnej wyzwala od ponownych narodzin (paranirwana).Z tego powodu buddyzm nieuznawany jest przez chrześcijaństwo za religię, lecz za ideologię ateistyczną.

1. Wymienić podstawowe kasty hinduizmu, czy system ten został zniesiony prawnie?

1) bramini – kapłani,

2) kszatrije – rycerze, władcy, ziemiaństwo,

3) wajsowie – handel, rzemiosło,

4) siudrowie – rolnicy, chłopi.

Oficjalnie system kastowy został w Indiach zdelegalizowany, w praktyce jednak nadal obowiązuje

1. Wpływ hinduskiej rodziny na życie jednostki

Wielka rodzina zamieszkuje pod jednym dachem, zarobione pieniądze oddawane są do wspólnego budżetu, o którego podziale decydują najstarsi. Do normalnych należy sytuacja, że małżonka świetnie zarabiającego biznesmena nie może od lat doczekać nowej sukni, a jej szwagierki, których mężowie zarabiają znacznie gorzej, korzystają z dobrodziejstw pensji jej męża. O podziale decyduje teściowa.

1. Wymienić 3 najważniejszych bogów hinduizmu

• Brahma – stwórca,

• Vishnu – zachowuje,

• Shiva – niszczyciel.

1. Czym jest język

ukształtowany społecznie system budowania wypowiedzi, używany w procesie komunikacji interpersonalnej. Na język składają się dwa elementy:

• Otwarty zbiór znaków, zbudowanych z fonemów:

morfemów,

wyrazów,

stałych zwrotów i wyrażeń.

• Reguły łączenia i tworzenia znaków:

fonologia,

morfologia,

składnia.

1. Co oznacza termin: semantyka

Termin opracowany przez Morrisa, inspirowanego triadyczną teorią Peirce’a na temat elementów znaku: środka przekazu, przedmiotu i interpretanta. Morris dokonał podziału semiotyki, w którym znajduje się semantyka, dla niej podstawowa staje się relacja między znakiem a przedmiotem zastępowanym przez znak, mówiąc prościej, relacja między znakiem a tym, co ten znak oznacza.

1. Czego dotyczy hipoteza Sapira – Wolfa

Sapir i Whorf badali język Indian Hopi i odkryli m.in., że z powodu specyficznych konstruktów znajdujących się w ich języku (np. brak rozróżniania czasu) w inny sposób postrzegają oni rzeczywistość (np. łatwo im zrozumieć zjawisko dualizmu korpuskularno-falowego). Badacze nazwali to prawem relatywizmu językowego, co według nich oznacza, że to język determinuje nasz sposób myślenia i rozwój poznawczy.

1. Czego dotyczy hipoteza B. Bernsteina

http://ejaszczurowska.weebly.com/basil-bernstein-i-jego-teoria.html

1. Ile jest rodzin językowych i która z nich jest największa

http://pl.wikipedia.org/wiki/Rodzina_j%C4%99zykowa

Rodzin jest 19, najwięcej języków zawiera rodzina nigero-kongijska, najwięcej ludzi mówi w indoeuropejskim

1. Geert Hofstede i Richard Gesteland - wymiary różnic międzykulturowych

HOFSTEDE – WYMIARY RÓŻNIC MIĘDZYKULTUROWYCH

1. DYSTANS WŁADZY – postawa wobec zjawiska nierówności społecznych; stopień, w jakim słabsi członkowie społeczeństwa akceptują fakt nierównomiernego podziału władzy.

2. INDYWIDUALIZM I KOLEKTYWIZM – postawa wobec oczekiwań grupy: dobro grupy przedkładane nad dobro jednostki/ dobro jednostki przedkładane nad dobro grupy.

3. MĘSKOŚĆ/KOBIECOŚĆ – przypisywanie płciom określonych ról społecznych.

4. UNIKANIE NIEPEWNOŚCI – stopień, w jakim ludzie czują się zagrożeni przez dwuznaczność oraz tworzą instytucje i przekonania pozwalające jej uniknąć.

GESTELAND

ROLA RELACJI

KULTURY PROTRANSAKCYJNE – nastawienie na zadania

KULTURY PROPARTNERSKIE – nastawienie na więzi międzyludzkie

• Pewni siebie, agresywni, grubiańscy

• Opieszali, niezdecydowani, nieodgadnieni

STRUKTURA RELACJI

KULTURY NIECEREMONIALNE – nieprzywiązywanie wagi do konwenansów;

kultury egalitarne

KULTURY CEREMONIALNE – ceremonialność (etykieta, ubiór); kultury hierarchiczne

• Rażąca bezceremonialność

• Rażące uwrażliwienie na punkcie pozycji społecznej

STOSUNEK DO CZASU

KULTURY MONOCHRONICZNE – terminowość

KULTURY POLICHRONICZNE – koncentracja na ludziach

• Wyniośli pedanci, będący niewolnikami arbitralnie wyznaczonych terminów

• Leniwi, niezdyscyplinowani, niegrzeczni

ZACHOWANIA NIEWERBALNE

KULTURY EKSPRESYJNE – głośność, ruchliwość, przerywanie, intensywny kontakt wzrokowy

KULTURY POWŚCIĄGLIWE – milczenie, kolejność wypowiedzi, umiarkowany

kontakt wzrokowy

• Inwazyjność, arogancja, niedojrzałość

• Zimni, wyrachowani, nieprzystępni

KULTURY POWŚCIĄGLIWE

• Ludzie mówią ciszej, przerywają sobie rzadziej i lepiej się czują, gdy zapada cisza, niż to jest w przypadku społeczeństw ekspresyjnych.

• Dystans przestrzenny między ludźmi wynosi mniej więcej tyle, co długość ręki, i z wyjątkiem uścisków dłoni mało jest kontaktów dotykowych.

• Należy unikać i intensywnego, stałego patrzenia partnerom w oczy podczas negocjacji.

• Ludzie mało gestykulują zarówno dłońmi, jak i całymi rękoma, a ich mimika jest ograniczona.

KULTURY EKSPRESYJNE

• Ludzie często mówią dość głośno, przerywają sobie nawzajem i czują się nieswojo, gdy zapada cisza.

• Dystans przestrzenny między ludźmi wynosi pół długości ręki lub mniej i jest sporo dotykania się.

• Bezpośrednie, nawet intensywne patrzenie sobie w oczy podczas negocjacji świadczy o zainteresowaniu i szczerości.

• Należy się spodziewać wyraźnej mimiki i ożywionej gestykulacji partnerów.

1. Harry Triandis – indywidualizm i kolektywizm

Indywidualiści:

1. Mają o sobie dobrą opinię i silną potrzebę jej wyrażania. Ich oczywista

arogancja jest właściwością ich kultury.

2. Są entuzjastyczni i cechują się bogatą ekspresją w kontaktach z innymi ludźmi.

3. Ważna jest dla nich dobra zabawa.

4. Szybko podejmują decyzje, ale ich wdrożenie zabiera więcej czasu, ponieważ

mało osób jest zaangażowanych w podejmowanie decyzji.

5. Ważna jest dla nich spójność pomiędzy postawą i zachowaniem, jej brak

określają jako hipokryzję.

6. Nie widzą specjalnej różnicy pomiędzy zachowaniem publicznym i prywatnym.

7. Znacznie bardziej jest prawdopodobne, że zrobią coś dla dobrej zabawy niż

z poczucia obowiązku.

8. Oczekują wyraźnego formułowania oczekiwań: jeśli zrobisz dla mnie to, to ja

zrobię...

9. Nie nastawiają się na długotrwałe relacje.

Kolektywiści:

1. Lubią skromność.

2. Szczęście jest znacznie mniej istotne niż obowiązek.

3. Czasami mają trudności w podejmowaniu decyzji. Często podejmują je wolno,

po namyśle i konsultacjach z innymi, co może zaowocować krótkim czasem ich

wdrażania.

4. Poznawcza spójność nie jest przedmiotem ich troski.

5. Zwracają uwagę na różnice pomiędzy tym co prywatne, a tym co publiczne.

6. Wykonywanie obowiązków jest ich zdaniem samonagradzające się.

7. Oczekują długotrwałych relacji.

8. Nie jest dla nich pewne w jakim kierunku rozwinie się relacja.

1. Edward Hall – style komunikacji

WYSOCE SKONTEKSTUALIZOWANE

Większość informacji bądź zawiera się w fizycznym kontekście, bądź jest zinternalizowana w człowieku, a tylko nieznaczna jej część mieści się w zakodowanej, bezpośrednio nadawanej części przekazu.

NISKO SKONTESKTUALIZOWANE

Większość informacji mieści się w kodzie bezpośrednim.

E. Hall określa przestrzeń osobistą słowem proksemika. Jest to dziedzina antropologii kulturowej badającej język przestrzeni osobistej, czyli komunikację przy pomocy manipulowania dystansem osobistym.

E. Hall wyróżnia 4 rodzaje dystansów fizycznych:

1. Dystans intymny;

2. Dystans indywidualny (osobniczy);

3. Dystans społeczny;

4. Dystans publiczny.