Ballady i romanse (opublikowane w 1822 r.) i utwory Niemcewicza – porównanie:

1. Romantyczność:

   • Dzień – rzeczywiste wydarzenie, Karusia poddana opiniom starca i poety

   • Są świadkowie obserwujący całe zdarzenie

   • Zderzenie się świata realnego i świata nierealnego (pewna tajemnica)

2. Sen Marysi Niemczewicz:

   • Noc – sen, pieje kogut, a Marysia się budzi – jest sama, nikt jej nie obserwuje

   • Consolatio (pocieszenie) ze strony Stasia, namawia swą ukochaną, by nie rozpaczała. Nie traci go na zawsze – kiedyś się spotkają (po śmierci Marysi – tło religijne)

Artykuł o romantyczności Z. Stefanowska:

Poglądy Mickiewicza: wiara w cuda i zjawy (świat metafizyczny) połączona ze scjentystyczną negacją świata romantycznego (np. starzec w Romantyczności)

pytanie: W co tak naprawdę Mickiewicz wierzy?

Mickiewiczowi trudno było napisać dwie ostatnie strofy – z trudem je wypracowywał. Pierwotnie przedostatnia strofa brzmiała inaczej, niż w ostatecznym efekcie. Pierwotnie utożsamiał się z ludem – późnej zdecydował się na złoty środek z większym przekonaniem do czucia.

Ostatnia strofa: kolejne zmagania – Miej serce i patrzaj w serce. Poznawaj świat czuciem i sercem.