WYŻSZA SZKOŁA OFICERSKA WOJSK LĄDOWYCH
imienia generała Tadeusza Kościuszki
Wydział Zarządzania
Kierunek: Zarządzanie
MP
(0000)
DZIAŁANIA LOGISTYCZNE POLICJI PODCZAS POWODZI
Wrocław 2015
Wstęp
Reagowanie w sytuacji kryzysowej odbywa się pod znaczną presją czasu, ważne jest zatem zachowanie tzw. „zimnej krwi” i racjonalne podejmowanie decyzji. Logistyka w zarządzaniu kryzysowym polega na racjonalnym, wydajnym, skutecznym i niezawodnym zarządzaniu posiadanymi zasobami. Chodzi tu o zasoby techniczne, technologiczne, informacyjne, finansowe, personalne itp., w celu przeciwdziałania zagrożeniom, a także podczas likwidacji ich skutków.
Celem zabezpieczenia logistycznego jest zapewnienie organizacyjnych warunków sprawnego i efektywnego dysponowania zasobami finansowymi, materiałowymi i ludzkimi w działaniach reagowania kryzysowego.
Do najważniejszych zadań w tym zakresie zalicza się:
• planowanie, przejmowanie, gromadzenie i ewidencjonowanie oraz utrzymywanie wszelkiego rodzaju środków i zapasów niezbędnych do prowadzenia akcji ratunkowej,
• zabezpieczenie pracy środków łączności oraz sieci powiadamiania i alarmowania,
• przygotowanie bazy do zakwaterowania ludzi biorących udział w akcji ratowniczej oraz poszkodowanych w przypadku dokonywania ewakuacji,
• organizowanie wyżywienia uczestników akcji,
• zabezpieczenie niezbędnej ilości środków do prowadzenia działań ratowniczych,
• zabezpieczenie w środki medyczno-sanitarne,
• zabezpieczenie uzupełniania paliw i smarów,
• zabezpieczenie napraw bieżących transportu i sprzętu technicznego.
1. Charakterystyka powodzi
Powódź, czyli przejściowe zjawisko hydrologiczne, polega na wezbraniu wód rzecznych lub morskich w ciekach wodnych, zbiornikach lub na morzu powodujące po przekroczeniu przez wodę stanu brzegowego, zatopienie znacznych obszarów lądu, doprowadzające do wymiernych strat społecznych i materialnych. Jest jedną z najbardziej groźnych i niszczycielskich w skutkach klęsk żywiołowych. Walka z nią jest stale aktualnym problemem ogólnoświatowym. Poważny wpływ na występowanie powodzi ma istniejący układ rzek oraz występująca w poszczególnych okresach roku sytuacja hydrologiczno-meteorologiczna.
Powodzie w Polsce ze względu na proces powstawania, wezbrania można podzielić na typy:
opadowe – których przyczyną są opady ulewne lub nawalne, czyli o dużym natężeniu lub rozlewne , czyli długotrwałe, na dużym obszarze zlewnym,
roztopowe – których przyczyną jest gwałtowne topnienie śniegu,
zimowe – których przyczyną jest nasilenie niektórych zjawisk lodowych,
sztormowe – których przyczyną są silne wiatry, sztormy występujące na zalewach i wybrzeżach.
Wielkość powodzi określa się w 3-stopniowej skali:
zwyczajne,
wielkie,
katastrofalne.
Zasięg powodzi określa się również w trzystopniowej skali:
małe – o zasięgu lokalnym,
średnie – o zasięgu regionalnym, nie mają wpływu na funkcjonowanie państwa,
duże – o zasięgu krajowym, mają charakter klęski żywiołowej, zakłócają normalne funkcjonowanie państwa lub jego dużej części, istnieje wtedy konieczność pomocy międzynarodowej.
2. Zadania policji podczas powodzi w poszczególnych fazach zarządzania kryzysowego
Policja jest jednym z elementów zarządzania kryzysowego. W przypadku prowadzenia działań ratowniczych jej głównym zadaniem jest zapewnienie porządku publicznego, w celu umożliwienia siłom ratowniczym niesienia pomocy oraz zapobiegania powstawaniu dalszych strat.
I. Faza zapobiegania – w fazie tej realizuje się działania mające na celu zminimalizowanie prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia albo w celu ograniczenia jego skutków przez stałe analizowanie sytuacji mogących spowodować zagrożenie.
II. Faza przygotowania – podczas tej fazy realizowane są odpowiednie plany i dokumenty określające sposób działania w przypadku wystąpienia ewentualnych zagrożeń oraz sposób właściwego, sprawnego reagowania. Ważną czynnością jest opracowanie planu działania opartego na informacjach o realnych zagrożeniach występujących na danym obszarze, uzyskanych od innych podmiotów powołanych do działań ratowniczych. Oprócz tego należy przygotować i odpowiednio zorganizować własne stanowisko dowodzenia, ustalić system alarmowania stanów osobowych jednostki oraz przygotować odpowiednie wyposażenie dla policjantów działających w ramach ewentualnej akcji ratowniczej. Na uwagę zasługuje konieczność prowadzenia przez jednostki policji lub właściwe służby systematycznych szkoleń i ćwiczeń.
III. Faza reagowania – w czasie jej trwania wyróżnia się dwa etapy:
pierwszy to działania wstępne – obejmujące przyjęcie informacji o zdarzeniu, jej weryfikację, powiadomienie właściwych służb i skierowanie do rejonu zagrożonego jednostek patrolowych znajdujących się najbliżej,
drugi etap to akcja ratownicza – która obejmuje:
alarmowanie i ostrzeganie:
uzyskiwanie , przetwarzanie i przekazywanie informacji o zaistniałym zdarzeniu na potrzeby kierowania , dowodzenia i współdziałania,
przekazywanie informacji poprzez policyjne systemy łączności oraz urządzenia rozgłoszeniowe,
udostępnianie policyjnych systemów i środków łączności innym organom i służbom ratowniczym w celu przekazywania informacji o zagrożeniu.
działania porządkowe
umożliwianie swobodnego dojazdu i wyjazdu ekipom ratunkowym,
zorganizowanie objazdów rejonów zagrożonych,
ochrona porządku w miejscach pracy ekip ratowniczych oraz zabezpieczenia miejsc, które mogą stanowić dodatkowe zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego,
niedopuszczanie do tworzenia się zbiegowisk i zapobieganie objawom paniki,
pilotowaniu kolumn transportu sił ratowniczych oraz pojazdów wywożących rannych,
pomocy w wyznaczeniu miejsc zbiórek lub parkowania pojazdów służących do ewakuacji,
informowanie ludzi o kierunku i sposobie ewakuacji z miejsc zagrożonych,
kierowanie ruchem na drogach przemieszczania się pojazdów ewakuowanej ludności,
ochronie porządku w miejscach pracy punktów medycznych,
ochronie pozostawionego mienia,
ochronie miejsc mienia porzuconego i ewakuowanego oraz punktów pomocy humanitarnej,
przeszukaniu terenu w celu zebrania , oznaczenia i zdeponowania zostawionego mienia,
uzyskiwanie i przekazywanie informacji o miejscach pomocy medycznej i miejscach przechowywania mienia,
identyfikacji i prowadzeniu wykazów ofiar.
bezpośrednie działania ratownicze:
pomoc w ewakuacji osób poszkodowanych, chorych i starszych poprzez wyprowadzanie tych osób z rejonów zagrożonych oraz udostępnianie policyjnych środków transportu do ewakuacji ludności,
udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej,
udzielanie policyjnych obiektów na potrzeby kierowania działaniami ratowniczymi.
IV. Faza odbudowy – w fazie tej działania policji skoncentrowane są na realizację zadań w ramach:
zakresu działań mających na celu przywrócenie stanu istniejącego przed wystąpieniem zagrożenia:
regulację ruchu osób i pojazdów,
ochronę miejsc dystrybucji środków pomocy humanitarnej,
udzielanie informacji o miejscach pobytu poszkodowanych, przechowywanego i zabezpieczonego mienia oraz informacji o aktualnym stanie zagrożenia.
Zgodnie z wytycznymi komendanta głównego Policji podczas katastrof i awarii technicznych w zależności od rozmiarów i lokalizacji zdarzenia, można zorganizować dowodzenie na trzech różnych poziomach, odpowiadających trzem różnym obszarom działania:
poziom podstawowy – interwencyjny – oznacza czynności podejmowane po zaistnieniu zdarzenia, które są realizowane bezpośrednio w jego rejonie z wykorzystaniem sił znajdujących się aktualnie w służbie i nadzorowanych przez dyżurnego jednostki,
poziom akcji policyjnej – oznacza szczebel dowodzenia i koordynacji działań sił poziomu interwencyjnego oraz sił wsparcia znajdujących się w dyspozycji jednostki. Tego typu działania realizowane są do szczebla komendy powiatowej (miejskiej) Policji,
poziom operacji policyjnej – oznacza całokształt działań związanych z kierowaniem siłami, koordynację i ich kontrolę w sytuacji, gdy zdarzenie obejmuje swoim zasięgiem obszar większy niż jednej jednostki, jak również podczas działań przedłużających się w czasie, w warunkach narastania potrzeb wsparcia sił i środków oraz zaplecza logistycznego.
Operacje policyjne realizowane są na szczeblu KWP (stołecznej) lub KGP, ewentualnie komendy powiatowej (miejskiej) w sytuacji dysponowania do działań siłami innych jednostek. Szybka i precyzyjna ocena sytuacji dokonana przez policjanta, który jako pierwszy przybędzie na miejsce zdarzenia, pozwoli na szybką reakcję odpowiednich służb niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w miejscu zagrożenia.
Zakończenie
Policja jest ważnym ogniwem w polskim systemie reagowania na zdarzenia kryzysowe, które mogą stanowić poważne zagrożenie życia i zdrowia ludzi oraz zwierząt, jak również zagrożenia środowiska. Jej głównym zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego, dlatego aby te działania były skuteczne nie można zapomnieć o systematycznym prowadzeniu ćwiczeń jednostek policyjnych i stałym podnoszeniu ich sprawności. Przygotowanie i stosowanie jasnych i czytelnych procedur postępowania na rzecz ratowania ludzi i mienia, jest podstawowym warunkiem skuteczności działań policji.