NEVILLE HAMSTER

ZA WSZELKĄ CENĘ

Data wydania polskiego: 1988

Drogi Czytelniku! Wybacz mi ten krótki wstęp, który być może znudzi Cię, bo nie po to wziąłeś do ręki tę książkę, by czytać osobiste wyznania autora.

Jestem Ci winien, Drogi Czytelniku, właściwie tylko jedno wyjaśnienie. Tę opowieść napisało życie, a ja jedynie przeniosłem ją na stronice tej książki. Po co to wyjaśnienie? Otóż po to, abyś nie myślał, że autor ma tak bujną wyobraźnię. Nie.

Tę historię wymyśliło życie i rozegrała się ona naprawdę. Wielu jej bohaterów żyje do dziś, choć nikt nie wie gdzie. Wśród tych prawdziwych postaci przewinie się kilka wymyślonych w całości lub tylko w części. Wśród wielu zmyślonych nazwisk pojawi się kilka prawdziwych, znanych Ci, Czytelniku, z gazet lub telewizji. Jeśli będziesz uważny, w ukrytych pod zmyślonymi nazwiskami postaciach odkryjesz prawdziwych ludzi, znanych i popularnych w okresie, w którym toczy się akcja tej książki. A może odezwie się w Tobie żyłka poszukiwacza i detektywa i zechcesz podjąć zadanie, które Paul Prévôt...

Podjąłem się rzeczy najtrudniejszej: zdobycia pieniędzy, nazwiska i pozycji, i to wszystko za jednym zamachem. Sam wiesz, że w dzisiejszym świecie nie jest to zadanie łatwe, a w naszym środowisku możliwe jedynie dla najzdolniejszych.

Rzecz jasna, najważniejsze są pieniądze. One otwierają drogę do nazwiska i pozycji. Ale muszą to być wielkie pieniądze. Jakieś nędzne setki, zarobione na sprzedaży kilku informacji o tym czy innym człowieku, jakieś śmieszne tysiące, uciułane na dostawach starych pukawek dla marionetkowych królików i egzotycznych generałów, jakieś dziesiątki tysięcy, zdobyte na ludzkiej głupocie i naiwności – to wszystko mało, o wiele za mało. Aby być KIMŚ, musisz mieć setki tysięcy, a kiedy już je masz, okazuje się, że potrzeba ci, milionów, ale i to jeszcze za mało i musisz znów zdobywać następne, nie licząc się z niczym i za wszelką cenę.

Fragment listu Bernarda Rogera, adresat nieznany.

Nie, nie jestem tępym gliną, wykonującym bez wątpliwości rozkazy swoich przełożonych, ale zawsze uważałem i uważam dzisiaj, że przestępca musi podlegać karze za czyn, którego się dopuścił. Moim zadaniem jest doprowadzenie go do sądu, który wymierzy mu sprawiedliwość. Takie są moje obowiązki i powinienem wykonywać je bez względu na okoliczności, za wszelką cenę.

Fragment rzekomo autentycznych zapisków komisarza Paula Prévôta. Używam określenia „rzekomo”, ponieważ nic mi nie wiadomo o tym, aby Paul Prévôt prowadził kiedykolwiek jakiś osobisty dziennik czy pamiętnik.

– Proszę, panie komisarzu, niech pan siada.

Trudno powiedzieć, aby Bernard Roger był zachwycony odwiedzinami. Jednak, gdy wczesnym popołudniem komisarz Prévôt zapowiedział swoją wieczorną wizytę, Roger specjalnie się tym nie przejął. Obracając się nieustannie w świecie artystów, polityków, ludzi wielkiego interesu i towarzyszącej im nieodłącznie zgrai snobów, słyszał wielekroć to nazwisko. Zawsze wymawiano je z szacunkiem. To był jeden z tych „flicków”, których nie należało lekceważyć. Jak niosła fama, hołdował zasadzie finis coronat opus, a koniec oznaczał u niego zawsze zniknięcie za kratkami, i to raczej na dłuższy czas, delikwenta, który wszedł w orbitę jego zainteresowań. Bez względu na stanowisko, majątek czy powiązania.

Roger powrócił przed kilkoma godzinami z Nowego Jorku, a jutro otwierał wielką wystawę impresjonistów tu, w Paryżu. Miał mało czasu i chciał jak najszybciej pozbyć się nieproszonego gościa, nawet jeśli był nim komisarz policji.

– Czego się pan napije? – spytał przez grzeczność.

– Koniak, jeśli pan łaskaw. – Prévôt zagłębił się w skórzany fotel i przyglądał się nalewającemu trunek Rogerowi. Widział go już kilka razy, wiedział o nim dość dużo, ale nigdy właściwie ze sobą nie rozmawiali.

– Proszę – Roger podał komisarzowi kieliszek. – Może cygaro?

– Dziękuję, wolę papierosy, oczywiście, o ile pan pozwoli.

„Cholera, co za Wersal!” – pomyśleli obaj w tym samym momencie i spojrzeli na siebie. Nikłe uśmiechy, które pojawiły się na ich twarzach, znikły natychmiast, a oczy stały się czujne. Prévôt błądził spojrzeniem po wnętrzu gabinetu, w którym siedzieli. Ściany pokrywały gęsto obrazy, głównie francuskich impresjonistów. Umiejętnie wyeksponowano najcenniejsze z nich. Wprost przyciągał oczy wspaniały Renoir. Prévôt nigdy nie widział tego malowidła. Obraz pulsował życiem, gorącym, letnim powietrzem, a słońce podkreślało wdzięk strojów spacerujących kobiet. Komisarz patrzył jak urzeczony. Wydawało mu się, że może wstać i wejść do kolorowego ogrodu, wyjść na spotkanie spacerujących i zajrzeć pod różowe parasolki dystyngowanych dam. Wrażenie było tak silne, że na chwilę stracił poczucie rzeczywistości. Przepadał za impresjonistami. Zawodowy nawyk zmusił go do chłodnego zarejestrowania pozostałych przedmiotów i sprzętów, które otaczały go w tym pokoju. Pod ścianami stały lekkie i smukłe secesyjne mebelki. Pierwszorzędne szkła i porcelana, rozsiane jak gdyby od niechcenia bibeloty, dla których określenie „unikatowe cacka” było o wiele lepsze. Podłogę zaścielał gruby pąsowy dywan z delikatnym wzorem roślinnym. Ciężkie zasłony tego samego koloru przesłaniały ogromne okna pokoju, światło zaś sączyło się z prawie niewidocznych kinkietów.

W tej dość kłopotliwej ciszy Roger wbił wzrok w ręce siedzącego naprzeciwko komisarza. Duże, nawet bardzo duże dłonie o grubych palcach wieńczyły paznokcie niezwykle wypielęgnowane. Nietrudno się było domyślić, że Prévôt poświęca im dużo czasu. Ubranie komisarza świadczyło o dobrym guście: elegancja, ale bez cienia ekstrawagancji. Roger, który sam aż do przesady dbał o swój ubiór, uśmiechnął się z uznaniem.

– A zatem cóż pana do mnie sprowadza? – Gospodarz nie miał zamiaru przedłużać kłopotliwego milczenia.

– To proste – Prévôt także już otrząsnął się z zakłopotania, umoczył wargi w koniaku i zaciągnął się papierosem. – Chciałbym zaproponować panu... no... powiedzmy, pewną transakcję, a może raczej interes...

– Pan mnie? – Roger nie krył zdziwienia.

– Widzę, że pana to dziwi – Prévôt doskonale zdawał sobie sprawę z zaskoczenia Rogera.

– W istocie. Nie bardzo rozumiem, jaki interes mógłby połączyć marszanda z policjantem – Roger wytrzymał spojrzenie komisarza.

– A jednak! W życiu nie ma rzeczy niemożliwych, wiem coś niecoś na ten temat – Prévôt odstawił kieliszek i gwałtownym ruchem zdusił papierosa. – Pan jest handlarzem obrazów...

– Mógłby pan to sformułować nieco inaczej...

– Rzeczywiście, wybaczy pan tę niezręczność, ale marszand, jakby nie było, sprzedaje i kupuje, czyli handluje. Chociaż uważam, że sztuka w jakimś sensie ten handel nobilituje. Wracając do rzeczy, sądzę, że zajmuje się pan nie tylko obrazami, ale to tylko moje przypuszczenie, więc pozostańmy na razie przy tym handlu, pardon, „businessie”.

– Drogi panie... – Roger także odstawił kieliszek i zrobił ruch, jakby chciał się podnieść z fotela.

– Proszę mi jednak pozwolić skończyć. Na ogół warto wiedzieć, co policjant, i to odwiedzający o tak późnej porze marszanda, ma mu do powiedzenia – Prévôt zapadł głębiej w fotel i jego twarz zniknęła w cieniu. – Jutro otwiera pan w Paryżu wielką wystawę impresjonistów. Wie pan równie dobrze jak ja, że impresjoniści to najczęściej fałszowani malarze świata. Może się zatem zdarzyć, że na pańskiej wystawie znajdzie się jeden lub może nawet kilka obrazów, których pochodzenia nie byłby pan w stanie dokładnie wyjaśnić, gdyby ktoś bliżej się tym zainteresował – Prévôt z uwagą obserwował twarz Rogera i miał wrażenie, że dostrzega na niej nie tylko zrozumienie, ale także jakby cień obawy. – Moim zadaniem jest zwalczanie fałszerstw, przemytu i kradzieży dzieł sztuki. Jeżeli jednak przyjmie pan moją propozycję, nie tylko pańska wystawa, ale także cała... no, powiedzmy, pańska działalność na niwie sztuki będzie wolna od zainteresowań policji – Prévôt zawiesił głos oczekując reakcji Rogera.

– Czy pan już skończył? – w głosie Rogera nie by śladu emocji.

– Traktując rzecz w sferze interesów – uśmiechnął się komisarz – jeszcze nie. Pozostaje bowiem ustalenie wysokości wynagrodzenia za moje usługi. Oczywiście zająłbym się także pańską konkurencją, która, jak wiadomo, nie grzeszy w interesach dobrymi manierami.

– Ile? – w twarz Prévôta wbijały się lodowate oczy Rogera.

– Dziesięć procent od sum uzyskanych ze sprzedaży obrazów, które nigdzie nie są skatalogowane. W przypadku zaś płócien, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do swej proweniencji – pięćdziesiąt procent. Wliczmy tu już koszty wszelkich posunięć, nazwijmy to... wyjaśniających i, co istotne, zapobiegawczych. Sądzę, zapobieganie takim sytuacjom powinno być regułą, pozwala uniknąć stresów.

– Czy to już wszystko?

Prévôt zrozumiał, że jego propozycja nie zrobiła rozmówcy wrażenia, jakiego oczekiwał, ale w zanadrzu miał jeszcze jedną kartę.

– Nie. Myślę, że nazwisko Beaumarche nie jest panu obce?

– Owszem, Beaumarche był nędznym oszustem, który swym naiwnym klientom sprzedawał bezwartościowe kicze i za to wsadził go pan na dwadzieścia lat do więzienia. W tym wypadku, aczkolwiek niechętnie, przyznaję panu rację, ale nie widzę związku z moją osobą.

– O, widzę, że jest pan dobrze poinformowany. – Prévôt czuł, że powoli traci pole. Nie przypuszczał, że on już o tym wie i że ta afera tak mało go obchodzi. – Wyrok zapadł dopiero dziś po południu.

– Staram się wiedzieć o wszystkim, co dotyczy rynku dzieł sztuki. Jeśli pan chce znać moje zdanie, to do więzienia powinni również powędrować ci wszyscy idioci, których ten mały sukinsyn zdołał nabrać.

– Przecież Beaumarche to także marszand... pański przyjaciel.

– Marszand?! Przyjaciel?! Ha, ha! – Roger zanosił się śmiechem, który tylko trochę był wymuszony. – Jego właśnie może pan nazwać handlarzem obrazów!... Przyjaciel? Panie komisarzu! Niech pan spojrzy na listę gości zaproszonych na jutrzejszy wernisaż – Roger podsunął Prévôtowi długi spis nazwisk – prezydent Republiki z małżonką, minister sprawiedliwości, minister kultury, prefekt, że nie wspomnę o całej plejadzie znakomitości teatru, filmu, sztuki. Tu ma pan moich przyjaciół.

Komisarz przebiegł oczami listę w poszukiwaniu jednego tylko nazwiska. Odnalazł je bez trudu. Roger nie kłamał, prefekt paryskiej policji, jego przełożony, Charles Bonnard, był wśród osób zaproszonych.

„O co tu chodzi, do cholery?!” – pomyślał.

Roger zrozumiał milczenie Prévôta zupełnie inaczej.

„Przestraszyłeś się, biedaku... nic dziwnego, chyba jeszcze nigdy w życiu tak haniebnie się nie pomyliłeś, a mówili, że jesteś taki dobry. Też się mylili”. Roześmiał się głośno, nie odrywając oczu od zdumionego oblicza komisarza.

– No cóż, myślę, że będzie dla pana lepiej, jeżeli zakończymy naszą rozmowę. Przyjmijmy, że pan się pomylił, a ja postaram się o tym jak najszybciej zapomnieć – uśmiech nie znikał z twarzy Rogera, ale jego oczy patrzyły na komisarza z pogardą.

– Czy jest pan przekonany... – zaczął Prévôt.

– Tak, jestem – Roger przerwał mu bezceremonialnie. – Rozumiem, że policyjne pensyjki nie są w stanie wystarczyć takim ludziom jak pan, ale moim kosztem na pewno pan się nie dorobi. Żegnam!

* * *

– Psiakrew! – głośno wypowiedziane przekleństwo w tym samym stopniu dotyczyło kierowcy białego peugeota, który szpetnie zajechał mu drogę, jak i sytuacji, w jakiej się znalazł.

„Wystawił mnie na pośmiewisko... to fakt, ale po co?”

Pomysł odwiedzenia Bernarda Rogera i złożenia mu tak nieprawdopodobnej propozycji nie był jego autorstwa. Polecił mu to prefekt Bonnard, ale Prévôt wciąż nie mógł zrozumieć, jaki naprawdę miał być cel tej wizyty. W policji pracował już od lat, wykonywał różne, często bardzo dziwaczne polecenia szefów, sam też miewał pomysły, które jego współpracownicy określali mianem kretyńskich, ale zawsze starał się zrozumieć, o co w tej czy innej grze chodzi. Teraz jakoś nie mógł się połapać.

Praca w policji nie była marzeniem Prévôta. Jego ojciec, właściciel wielu winnic w okolicach Troyes, z niczego doszedł do ogromnej fortuny i jego ambicją stało się wychowanie syna. Najpierw wychowawcy, potem zaś szkoły, a nawet koledzy dobierani byli z największą starannością. Szczytem marzeń starego Prévôta było podjęcie przez syna studiów prawniczych na Sorbonie. I tak by się stało, gdyby nie pewna sprytna kobietka, która po śmierci Marii, matki przyszłego komisarza, tak opętała jego ojca, że w ciągu roku doprowadziła rodzinę do kompletnej ruiny. Zrozpaczony, pozostawiony bez grosza i w dodatku porzucony przez niewierną kobietę ojciec popełnił samobójstwo. Paul i jego siostra Luiza nie mieli już czego szukać w Troyes i przenieśli się do Paryża. Paul poszedł do szkoły policyjnej, a jego piękna, ale niezbyt mądra siostra – na ulicę. Paul nie miał najmniejszego wpływu na starszą od siebie o dwa lata dziewczynę i wkrótce ich drogi ostatecznie się rozeszły. Do uszu Prévôta docierały od czasu do czasu odgłosy wyczynów siostry, czasami otrzymywał także przekazy pieniężne i choć nie było na nich nazwiska nadawcy, wiedział, że pochodzą one od Luizy. Nie był zachwycony sposobem życia siostry, ale nie przeszkadzało mu to w korzystaniu z przysyłanych przez nią pieniędzy. Nie miał zresztą innego wyjścia.

Jego policyjna kariera nie wyglądała imponująco, ale uparty Paul piął się powoli po szczeblach paryskiej prefektury. Nie był zbyt lubiany, nie miał wielu przyjaciół. Śmierć ojca jakby odcięła go od świata, z nikim się nie spotykał, nigdzie nie bywał, wolny czas spędzał we własnym mieszkaniu lub w operze, zresztą miał go niewiele. Był sumienny i dokładny w policyjnej robocie, toteż dochrapał się stopnia komisarza, ale oschłość, a nawet opryskliwość w stosunkach z kolegami, przełożonymi i podwładnymi spowodowały, że komisarza Prévôta nie chciał u siebie widzieć żaden wydział. Prefekt policji stanął przed niemałym problemem, gdy rozwiązanie spadło jakby z nieba.

Luiza, siostra Prévôta, miała nie mniej rogatą duszę. W paryskim półświatku nazywano ją po prostu Awanturnicą i kto chciał żyć w miarę spokojnie, wolał zejść jej z drogi. Ale w tym środowisku ludzi, którzy ceniliby spokojne życie, nie było wielu, toteż Luiza żyła w ciągłym konflikcie ze wszystkimi naokoło. Dopóki była tylko ulicznicą, jej burzliwym usposobieniem nie przejmowali się ani klienci, ani inne dziewczyny, ani ich opiekunowie. Ale Luizie wszystkiego było mało. Uprawiając swój zawód zbiła kapitalik, który postanowiła zainwestować w produkcję wchodzących właśnie w modę filmów pornograficznych, czym naraziła się szefom „pornograficznej mafii”. Ci znakomicie poinformowani ludzie wiedzieli, że brat Awanturnicy jest policjantem, i próbowali się z nią kilkakrotnie dogadać. Luiza nie chciała słyszeć ani o spółce, ani tym bardziej o płaceniu haraczu. Wysłannikom rekinów przemysłu pornograficznego urządzała karczemne awantury, mieszała ich z błotem, spuszczała ze schodów, a wreszcie zaczęła straszyć swym bratem policjantem. Tego już było za wiele. Pewnego wiosennego ranka potwornie zmasakrowane, nagie zwłoki Luizy odnaleziono w jej własnym mieszkaniu. Sposób ułożenia zwłok, ślady brutalnego, wręcz sadystycznego gwałtu, a wreszcie rozsiane po ciele ślady spermy, wskazywały, że mordercą był zboczony klient. Sprawa trafiłaby pewno ad acta, bo prowadzący śledztwo, zawaleni robotą, nie kwapili się nawet do ustalenia nazwiska ofiary, którą i tak wszyscy znali jako Luizę. Wtedy do prefekta zgłosił się Paul Prévôt, prosząc o przekazanie mu śledztwa. Prévôt nie przyznał się, że Luiza była jego siostrą, stwierdził jedynie, że środowisko w którym obracała się zamordowana, jest mu dobrze znane i jest pewien, że w krótkim czasie uda mu się ująć mordercę. Przydzielający mu tę sprawę prefekt Bonnard wierzył w coś wręcz przeciwnego. Miał nadzieję, że śledztwo w sprawie zamordowanej prostytutki zajmie Prev6ta na tak długo, iż kłopot, jaki sprawiał swoją osobą, oddali się co najmniej o kilka miesięcy.

Prefekt Bonnard mylił się, i to bardzo. Prowadzone przez Prévôta śledztwo było rekordowo krótkie i przyniosło nadspodziewane efekty. W jego wyniku zlikwidowano kilka tajnych wytwórni filmów pornograficznych, a pod kluczem znalazło się trzech nieuchwytnych dotąd ich szefów, tyle tylko, że w nie najlepszym stanie. Żaden z nich nie miał na sobie najmniejszych śladów burzliwych nocnych rozmów z komisarzem Prévôtem, ale na sam jego widok wilgotniały im ręce, a oczy biegały nerwowo. Chętnie przyznawali się do wszystkiego, co dotyczyło pornografii, przyznali się także, że w trakcie pewnej tajnej narady rozważali pomysł usunięcia Luizy i że w rozmowie tej uczestniczył niejaki Jean Godet, który następnej nocy zniknął z Paryża.

Tak się złożyło, że była to ta sama noc, gdy Luiza została zamordowana. Przyznawali się zatem do wszystkiego, z wyjątkiem okoliczności, w jakich przekonano ich do złożenia zeznań. Na ten temat w ogóle nie chcieli udzielać informacji, prosząc jedynie, by nie zostawiano ich sam na sam z komisarzem Prévôtem. Ponieważ nie wnieśli oficjalnego oskarżenia, nikt nie czepiał się Prévôta, choć jeden ze wścibskich policjantów wywąchał, że Luiza była jego siostrą. Prefekt nie miał prawnych podstaw do ukarania, a jedyne, co mógł zrobić, to przenieść Prévôta, zresztą na krótko, do archiwum, gdzie życie toczy się spokojniej, a emocje nie są aż tak wielkie.

Ostatnim akordem tak zwanej „sprawy Luizy” było wyłowienie z Sekwany zwłok, które rozpoznano jako ciało Jeana Godeta. Nikt nigdy nie dowiedział się, kto był jego zabójcą. Prévôt także nie wykazywał chęci zajęcia się śledztwem i sprawę odesłano ad acta.

Po śmierci Luizy komisarz jeszcze bardziej zamknął się w sobie. Zawsze był odpychający, teraz stał się ponury i wręcz wrogi wobec wszystkich, przede wszystkim wobec przestępców. Nie cackał się z nimi, nie przebierał w środkach, każdy sposób wydobycia zeznania był dla niego dobry. Gdyby nie sukcesy, jakie odnosił, choć ani na jotę nie zmienił swoich metod, już dawno znalazłby się za bramą. Tymczasem wędrował z brygady do brygady. Gdy przeszedł już wszystkie, prefekt znów stanął przed problemem, co zrobić z tym zdolnym, ale kontrowersyjnym policjantem. W sukurs przyszło mu zarządzenie powołujące do życia brygadę do walki z fałszerstwami i kradzieżami dzieł sztuki. Pracownicy tej brygady mieli cieszyć się dużą swobodą i działać jakby obok oficjalnego nurtu policyjnych poczynań. Tak, to było miejsce odpowiednie dla Prévôta.

I tak oto ten niski, dobrze zbudowany czterdziestolatek, o ozdobionej niewielkim wąsikiem twarzy – zetknął się ze światem, o którym wiedział dotąd niewiele, ze światem wielkich i wspaniałych malarzy, uczciwych i nieuczciwych marszandów, zakochanych w swych dziełach kolekcjonerów, drobnych złodziei muzealnych i przywódców wielkich gangów złodziei dzieł sztuki, pośredników i paserów, wreszcie fałszerzy. Choć swą karierę w brygadzie rozpoczął od wykrycia i ujęcia gangu okradającego paryskie kościoły, głównym obiektem jego zainteresowania stali się fałszerze. Prévôt przeczytał wszystko, co dotyczyło słynnych fałszerzy: Malscata – twórcy znakomitych „średniowiecznych” fresków, Ottona Wackera – berlińskiego marszanda i fałszerza dzieł van Gogha, Hana van Meegerena – genialnego naśladowcy Vermeera van Delft. Zapoznał się z pracami teoretycznymi na temat technik malarskich, sposobów fałszowania i metod ich wykrywania. Nigdy nie został wybitnym znawcą sztuki, ale doskonale orientował się w prądach i kierunkach, modach i snobizmach, oficjalnym i nieoficjalnym rynku dzieł sztuki.

Jego kolejnym sukcesem było zdemaskowanie Marcela Beaumarche, który swych fałszywych impresjonistów sprzedawał bogatym snobom, mającym ochotę uszlachetnić swe bajeczne wille znanymi dziełami. Tak, Roger się nie mylił. Sprzedawane przez Beaumarche „dzieła” były podłe, ich amatorzy zaś po prostu głupi. „Ten cwaniak miał rację, nic dziwnego, zna się na tym nie gorzej ode mnie” – uśmiechnął się, mrużąc oczy przed światłami nadjeżdżającego z przeciwka samochodu.

Listopadowy wieczór był ciemny i dżdżysty. Wycieraczki pracowały równomiernie, a o podwozie samochodu co chwila uderzała rozchlapywana przez koła woda. Prévôt przeciął Place d’Iéna, skręcił w Avenue du Président Wilson i po kilkuset metrach ujrzał Avenue George V, przy której stał dom człowieka, który realizując własne cele prowadził Prévôta na nowe, nie znane mu dotąd drogi.

* * *

– No cóż, panie komisarzu, sądząc z pańskiej miny Roger propozycję odrzucił, hę?

Prévôt, mimo całego swojego doświadczenia, poczuł się zaskoczony. Patrzył nieprzyjaznym wzrokiem na tłustą postać rozlaną w fotelu. Chevalier, jeden z największych, jeżeli nie największy marszand świata gryzł gigantycznych rozmiarów cygaro, patrząc na komisarza z wyraźnym rozbawieniem.

– Pan wiedział, że tak się stanie – Prévôt zaczynał rozumieć.

Nagłe, przekazane przez prefekta, polecenie ministra odwiedzenia tego człowieka, którego nazwisko praktycznie nie schodziło ze szpalt paryskich dzienników, wydawało mu się co najmniej dziwne. Nie widział żadnego związku między tym, co robił i co wiedział o wielkich tego świata, a obowiązkiem, który nań nałożono. Teraz, kiedy Chevalier, uprzedzając relację komisarza, wspomniał o doznanej przez niego odmowie, Prévôtowi otworzyły się oczy. Po pierwsze ci dwaj „wielcy” bez wątpienia musieli się znać, co oczywiście nie musiało oznaczać wzajemnej sympatii. Tam, gdzie w grę wchodzą miliony, wzajemne interesy rzadko idą zgodnie w parze. Wiadomo, interes nie myśli, interes oblicza. Po drugie, odmowa, z jaką spotkał się komisarz ze strony Rogera, była Chevalierowi wyraźnie na rękę. Prévôt postanowił wyjaśnić ostatecznie całą sprawę i – o ile to tylko będzie możliwe – jak najszybciej zakończyć wizytę u niemiłego grubasa.

– Otrzymałem polecenie przybycia do pana po zakończeniu rozmowy z Rogerem, ale nie wydaje mi się, abym był zobowiązany składać z niej panu relację – Prévôt miał ponury wyraz twarzy, ale z oblicza Chevaliera nie schodził uśmiech.

– Proszę się nie unosić, drogi komisarzu, to zupełnie niepotrzebne...

– Chciałbym jednak wiedzieć, po co kazano mi tu przyjechać. Nie wiem, o co w tym wszystkim chodzi, ale ta cała sprawa wydaje zapaszek, który zdecydowanie drażni moje delikatne powonienie.

– Nie przeczę – Chevalier spoważniał – sprawa jest dużej wagi i właśnie dlatego pan się tu znajduje. Gdyby chodziło o błahostkę, na pańskim fotelu siedziałby zupełnie ktoś inny.

„Myśli, że kupi mnie tymi tanimi pochlebstwami... Jeden ośmieszył, a drugi się podlizuje... Obaj dranie”.

– Skoro nie spieszy się pan z wyjawieniem mi powodów, dla których zostałem tu wezwany, mam dla pana propozycję – Prévôtowi wpadła do głowy nagła myśl.

– Słucham z zainteresowaniem! – grubas jeszcze wygodniej rozparł się w fotelu, nie zwracając uwagi na popiół, który rozsypywał na spodnie i dywan.

– Roger moją propozycję odrzucił, on po prostu nie wie, kim jestem. Ale, jak się zdążyłem zorientować, pan wie to doskonale, więc to pan właśnie może nawiązać ze mną współpracę.

Prévôt przez opary dymu przyglądał się z przekorą twarzy tłuściocha. Ten jakby oniemiał, na chwilę wypadł z gry, ale już po sekundzie przyszedł do siebie.

– Ależ drogi komisarzu! Pan przecież wie, że ja sprzedaję tylko i wyłącznie autentyki, fałszerstwo jest mi obce, więc i pańska pomoc, pan wybaczy, zbędna.

– Czy rzeczywiście sprzedaje pan tylko autentyki?

– Któż śmiałby w to wątpić? Mam nadzieję, że nie pan...

Chevalier nie był „skromnym pośrednikiem”, za jakiego lubił się przedstawiać, ale jednym z największych handlarzy dziełami sztuki. Chevalier nie handlował z byle kim, jego klientami były koronowane głowy Szwecji, Belgii i Wielkiej Brytanii, szejkowie arabskich emiratów, prezydenci i premierzy całej Europy i obu Ameryk, nie mówiąc już o francuskim gabinecie. Chevalier był snobem, jeśli chodzi o klientów. Wiele lat temu, na początku swej kariery, postanowił, że będzie sprzedawał obrazy największym osobistościom świata i z żelazną konsekwencją przeprowadził swój plan.

Z handlu czerpał ogromne zyski, z kontaktów z prezydentami i ministrami – poczucie władzy, o której marzył. Wykorzystując swe znajomości, Chevalier mógł zrobić właściwie wszystko. Był szarą eminencją, ale nie mieszał się do wielkiej polityki. Wystarczała mu świadomość, że gdyby chciał, mógłby wpływać na losy świata Poczucie nieco złudne, ale Chevalier wolał tego nie sprawdzać, swą władzę ograniczał do rynku dzieł sztuki, na którym panował niepodzielnie, licząc się jedynie ze szwajcarskimi antykwariuszami, którzy w Zurychu stworzyli centrum nielegalnego rynku. Inni marszandzi musieli żyć z Chevalierem w zgodzie lub co prędzej zwijać interes. Chevalier lansował malarzy, tworzył mody i snobizmy, opłacał recenzentów i krytyków, a przede wszystkim z niebywałą zaciętością niszczył konkurentów. Najczęściej wykorzystywał do tego kolejnych ministrów spraw wewnętrznych, którzy – nawet jeśli nie byli miłośnikami sztuki – chętnie przyjmowali od znanego marszanda prezenty w postaci obrazów, które później sprzedawali mu za ciężkie pieniądze. Czyż robiąc tak korzystne interesy, mogli odmówić przyjacielowi nasłania na niepoprawnego antykwariusza czy właściciela galerii urzędnika finansowego lub komisarza policji? A co kryło się za wieloma wypadkami oblania cennych obrazów żrącym płynem, uszkodzenia rzeźb albo za nie wyjaśnionymi włamaniami, połączonymi nieraz z rękoczynami wobec właścicieli galerii? Nikt nie wiedział, choć wszyscy zainteresowani się domyślali.

– Moje wątpliwości nie mają tu nic do rzeczy – Prévôt powrócił do przerwanego wątku. – Prosiłbym jedynie o wyjaśnienie, po co zostałem wezwany.

– Po pierwsze, nie wezwany, ale zaproszony – Chevalier z trudem założył nogę na nogę. – A po drugie, wyjaśni to panu zupełnie kto inny.

Prévôt powędrował oczami za wzrokiem Chevaliera i dopiero teraz zobaczył, że znajdujące się w głębi pokoju drzwi są lekko uchylone, a za nimi bardziej wyczuł, niż zobaczył, ukrywającą się postać. Drzwi otworzyły się i ku zdumieniu Prévôta do pokoju wkroczył prefekt Bonnard.

– Pan... tutaj... – Prévôt zerwał się na równe nogi.

– Proszę nie wstawać, Prévôt. Niech pan siedzi – Bonnard podszedł do komisarza i delikatnie kładąc mu rękę na ramieniu posadził z powrotem na fotelu.

– Panie prefekcie...

– Drogi Paul – Bonnard podszedł do stoliczka z napojami – nie musi mi pan przypominać pełnionej przeze mnie funkcji. To zupełnie zbyteczne.

„Czuje się tu jak u siebie w domu – pomyślał Prévôt, obserwując Bonnarda. – To musi być rzeczywiście nielicha sprawa, skoro prefekt...”

Chevalier oparł głowę o oparcie fotela, przymrużył oczy i jakby drzemiąc czekał, aż obaj jego goście zakończą swoje sprawy. – Przede wszystkim, Paul, na początek jedna uwaga.

Bonnard ze szklaneczką w ręce zasiadł na wolnym fotelu.

– To, o czym będziemy tu rozmawiać, jest absolutną tajemnicą – rzucił krótko Prévôt, nie odrywając wzroku od Chevaliera.

Ten ocknął się gwałtownie, otworzył oczy i bacznie przyjrzał się komisarzowi.

– On jest bystry, Charles – grubas uśmiechnął się.

– Mówiłem ci, to świetny facet – Bonnard był zadowolony ze swego pracownika.

– Jeśli panowie pozwolą...

– Tak, jest świetny, tylko strasznie niecierpliwy – Chevalier jakby nie dosłyszał Prévôta.

– Po prostu nigdy jeszcze nie był w takiej sytuacji i czuje się trochę niepewnie – Bonnard rozmawiał z Chevalierem, jakby Prévôta nie było w pokoju.

– A zatem nie przedłużajmy już tej niepewności. Wytłumacz, Charles, panu komisarzowi, o co chodzi – Chevalier znów jakby zapadł w drzemkę, zrzucając ciężar rozmowy na prefekta.

– Przypuszczam, że domyślił się pan, iż propozycja, jaką poleciłem panu złożyć Rogerowi, była tylko małym wybiegiem, który umożliwił panu bliższe poznanie tego człowieka. Pan poznał jego, a on pana, ale to bardzo dobrze. Ma pan w Paryżu opinię człowieka twardego i nieprzekupnego, gdyby Roger zorientował się, że pan węszy wokół jego spraw, mogłoby go to zaniepokoić, ale w sytuacji, kiedy w jego oczach nie jest już pan tak nieskazitelny, stał się pan mniej groźny.

– Ależ ja nie mam z Rogerem nic wspólnego!

– Nic? Przecież jest pan pracownikiem brygady do walki z fałszerstwami i kradzieżami dzieł sztuki, a Roger jest marszandem, którego ręce nie są chyba tak czyste, na jakie wyglądają.

– Czy to pewne?

– Gdyby było pewne, nie mówiłbym panu o całej tej sprawie. To tylko podejrzenia, moje i... pana Chevaliera. Pańskim zadaniem będzie zamienić te podejrzenia w pewność.

– Charles, dlaczego nie wyjaśnisz dokładnie, o co nam chodzi? – Chevalier otworzył oczy i spojrzał przeciągle na komisarza. – Mówiąc bez owijania w bawełnę, chodzi o to, aby pan wykończył Bernarda Rogera.

– Wykończył?! – Prévôta zatkało. – Nie jestem gangsterem!

– Przecież nikt nie każe panu do niego strzelać – na twarzy Chevaliera nie drgnął ani jeden muskuł. – Chcę, aby Bernard Roger przestał zajmować się tym, czym się zajmuje, aby zniknął z Paryża i Francji, a najlepiej, żeby trafił do więzienia. Zapewniam, że istnieją ku temu zasadnicze powody, a pan ma to załatwić.

– A jeśli odmówię? – Prévôt spojrzał na Bonnarda.

– Panu nie wolno odmówić! Polecenie, które przed chwilą przekazał panu pan Chevalier, nie jest moim poleceniem. Pochodzi ono bezpośrednio od ministra.

– I, jak się domyślam, nie jest oficjalne?

– No, wreszcie sensowne pytanie! Oczywiście, że nie. Od tej chwili jest pan oddelegowany do zadań specjalnych. Pozostaje pan pracownikiem paryskiej policji, ale właściwie działa pan sam. Jedynym pańskim przełożonym jest pan Chevalier i tylko jemu będzie pan składał sprawozdania z postępów w sprawie.

– Proszę jednak nie kontaktować się ze mną zbyt często – włączył się tłuścioch. – I zawsze po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym. Oto numer telefonu, pod którym będzie mnie pan mógł znaleźć. – Chevalier podał Prévôtowi niewielką karteczkę zapisaną po oba stronach rzędami cyfr. – Ten drugi numer także się panu przyda, gdy będzie pan potrzebował jakichś informacji. Odpowiednie hasło poda panu Charles.

– Tych numerów proszę się nauczyć na pamięć, a kartkę zniszczyć – do głosu znów doszedł Bonnard. – A teraz sprawa najważniejsza. Oto teczka, w której znajdzie pan pełne dossier Bernarda Rogera... Proszę się z tym zapoznać i jak najszybciej przystąpić do działania.

Prévôt spojrzał uważnie na grubą tekturową teczkę, leżącą na stoliku pomiędzy Chevalierem a Bonnardem.

– Mam nadzieję, że wszystko jest jasne – Chevalier już bez cienia uśmiechu patrzył na Prévôta, trzymając jego dłoń w swej tłustej, spoconej ręce.

Prévôt nie odpowiedział, nie wszystko było tu dla niego jasne, ale wiedział, że decyzja już zapadła i choć to on ma wziąć na siebie ciężar prowadzenia sprawy, o niczym nie może decydować. Nikt nie pytał i nie zapyta go o zdanie, a zresztą gdyby nawet, przecież i tak nie może odmówić. Oficjalnie czy nieoficjalnie, otrzymał polecenie, i to od samego ministra. Nie podobał mu się sposób załatwienia sprawy i udział w niej osoby prywatnej, jaką był Chevalier, ale nikt nie miał zamiaru słuchać jego uwag. Ma wykonać polecenie albo...

– Jeszcze jedno, komisarzu! – z teczką pod pachą zatrzymał się tuż przy drzwiach. Bonnard zbliżał się ku niemu powoli. – Nie przypuszczam, aby pan nie zwrócił na to uwagi, ale chciałbym sam pana uprzedzić, zwłaszcza że może to mieć kolosalne znaczenie dla pana i pańskiego bezpieczeństwa...

– Nie rozumiem.

Prévôt miał spokojną twarz, ale czuł, że wiadomość, którą Bonnard zachował na koniec, nie będzie zbyt miła.

– Bernard Roger jest na usługach pewnej zagranicznej instytucji, która nie ma zwyczaju patyczkować się ze swymi przeciwnikami. Instytucja jest potężna, a kraj, w którym powstała, zaprzyjaźniony z naszym i dlatego musi pan działać dyskretnie i ostrożnie.

– Czy powie mi pan, o jaką instytucję chodzi, czy też mam się tego domyślać?

– Ja to panu powiem – z głębi pokoju dobiegł głos Chevaliera. – Bernard Roger jest agentem CIA.

* * *

Prévôt, sącząc z wolna koniak, przyglądał się leżącej przed nim pękatej teczce. Siedział już nad nią dobre pół godziny i wciąż nie mógł się zdecydować na jej otwarcie. Zawsze polegał na swojej intuicji i nigdy się na niej nie zawiódł, tym razem podszeptywała mu, że wpakował się w sprawę, która nie będzie ani łatwa, ani bezpieczna. Starał się uciszyć ten szept, przekonując sam siebie, że najzwyczajniej w świecie nie ma innego wyjścia. Chevalier załatwił wszystko z jego szefami i odwrotu po prostu nie było. Prévôt oderwał oczy od teczki i rozejrzał się po własnym pokoju, jakby znalazł się w nim po raz pierwszy.

„Przydałby się remont” – pomyślał przyglądając się nieco spłowiałym tapetom. Delikatny ich deseń świadczył o bardzo dobrym guście właściciela. Urządzenie pokoju, w którym pracował, kosztowało go niemało wyrzeczeń i sporo pieniędzy jak na policyjną pensję. Ale dzięki temu przypominał mu dom rodzinny, matkę, beztroskie dzieciństwo. Konsjerżka, która zgodziła się sprzątać, przestrzegała dokładnie polecenia, aby we wnętrzu nic nie zmieniać. Uważała to za dziwactwo, ale dla Prévôta był to łącznik pomiędzy dniem dzisiejszym a światem, który już dawno odszedł na zawsze.

Komisarz przyglądał się w zamyśleniu swym najcenniejszym pamiątkom. Od kiedy zainteresował się sztuką, marzył o tym, aby ściany jego mieszkania zdobiły wspaniałe obrazy, takie jak u Rogera czy Chevaliera. Nigdy nie było go jednak stać na zakup choćby jednego malowidła z tych, jakie niedawno widział. Po długich staraniach i uporczywym oszczędzaniu zdołał odkupić trzy dzieła wiszące niegdyś w salonie jego matki. Byli to oczywiście impresjoniści, których uwielbiał. Dziś wartość tych obrazów wzrosła niesłychanie i można by za nie osiągnąć niemałą sumę. Nigdy nie sprzedałby jednak ulubionych płócien. Przypomniał sobie wspaniałego Renoira, którego oglądał u Rogera. Oczyma wyobraźni widział go u siebie na ścianie. Ale to było możliwe tylko w wyobraźni...

Ocknął się, powracając do rzeczywistości. Jego ręce sięgnęły ku mocnemu węzłowi sznurka opasującego grubą teczkę. Już pierwszy rzut oka wystarczył, by Prévôt zorientował się, że dossier jest rzeczywiście bogate, a najróżniejsze dokumenty ułożone chronologicznie, zgodnie z życiową karierą ich bohatera. Na samym wierzchu leżała mocno pożółkła i nieco naddarta kartka papieru pokryta odręcznym pismem. Domyślił się, że jest to fragment życiorysu Rogera, napisany przez niego samego. Nie było na nim żadnej adnotacji, która wskazywałaby, dla kogo Roger opisywał swe życie, ale nie było to szczególnie istotne.

Urodziłem się 15 listopada 1936 roku – Prévôt rozsiadł się wygodnie w fotelu – w mieście Bidżaja w Algierii. Ojciec mój, Abdul Mihnaf, był Arabem i pracował w zarządzie portu Bidżaja. Matka, Melina Zeleukos, była z pochodzenia Greczynką i po swym ojcu, który w początkach XX wieku przybył do Algierii, odziedziczyła najlepszą w Bidżai restaurację. Gdy miałem pięć lat, w roku 1941 rodzice przenieśli się do Algieru, gdzie ojciec podjął pracę w zarządzie portu, a matka, za pieniądze uzyskane ze sprzedaży restauracji w Bidżai, kupiła większy i elegantszy lokal w pobliżu portu. W Algierze ukończyłem francuską szkołę powszechną, a następnie liceum klasyczne z językiem łacińskim. W roku 1955 moja matka zmarła i wówczas wraz z ojcem przeniosłem się do Marsylii, gdzie wkrótce ojciec zginął zastrzelony przypadkowo w czasie ulicznych porachunków marsylskich gangów przemytniczych. Przyjaciel ojca zabrał mnie do Paryża – tu Prévôt uśmiechnął się nieznacznie, co było reakcją na aluzję, jaką Roger zrobił do swoich skłonności – i znając moje zamiłowanie do tańca umieścił mnie w zespole baletowym...

Prévôt odwrócił kartkę, ale na drugiej stronie niczego nie znalazł. Sięgnął do teczki, ale także w niej nie było dalszego ciągu życiorysu. Widocznie temu, kto kompletował dokumenty Rogera, udało się zdobyć tylko pierwszą część. Odłożył na bok kartkę i sięgnął po kolejny dokument. Był to wywiad prasowy z szefem zespołu baletowego „Danseurs de Paris”, Michelem Barrasem. Wywiad był wycięty nożyczkami z jakiegoś czasopisma, brakowało jego nazwy, tylko na brzegu kartki ktoś dopisał ołówkiem datę: 1957. Prévôt przebiegł wzrokiem wycinek. Ambicje twórcy zespołu i jego taneczne sukcesy interesowały go niewiele, szukał związku z Rogerem i wkrótce go znalazł.

– Pan i pański zespól słyniecie z tego, że potraficie wyłowić prawdziwie utalentowanych chłopców i stworzyć z nich znakomitych tancerzy. Czy aktualnie ma pan w zespole kogoś, komu rokuje pan dużą przyszłość?

– Tak. Ten chłopak nazywa się Roger. Jest w zespole niecałe dwa lata i za następne dwa będzie największym tancerzem Francji, a może i świata.

– Czy jest on, tak jak inni pańscy tancerze, samoukiem?

– Owszem. Nigdy nie uczęszczał do żadnej szkoły baletowej. To samorodny talent. Jego ojciec był Arabem, a matka Greczynką. Może właśnie stąd wzięło się jego wprost fantastyczne poczucie rytmu, żywiołowość połączona z najprzedniejszego gatunku delikatnością i kulturą. On ma po prostu duszę artysty.

– Wkrótce wyjeżdżacie do USA, czy Roger będzie tam tańczył główne partie waszego baletu?

– Tak. Powierzyłem mu kilka partii solowych i wierzę, że zadziwi nimi także Amerykanów.

Dalsza część wywiadu dotyczyła wyłącznie choreograficznych i artystycznych problemów współczesnego baletu. Prévôt już miał odłożyć wycinek z wywiadem, gdy na samym dole strony dostrzegł jeszcze raz nazwisko Rogera.

– Obok sławy znakomitego zespołu baletowego pański zespół otacza także aura skandalu. Podobno niektórzy tancerze, na przykład chwalony przez pana Roger, nie kryją swych homoseksualnych skłonności i już kilkakrotnie...

– Drogi panie! Jeśli szuka pan brudnej sensacji, proszę sięgnąć do prasy bulwarowej, która dostarczy ich panu aż w nadmiarze. Ja nie mam zamiaru wypowiadać się na temat prywatnego życia tancerzy.

Na tym kończył się wywiad, ale pod nim widniał jeszcze krótki komentarz opatrzony tytułem: „Od redakcji”.

Komentując ostatnią część wypowiedzi pana Barrasa, przytoczmy podaną już w prasie – i to nie tylko bulwarowej – informację o przerwaniu przez policję dziwnego pokazu, jaki miał miejsce po występie grupy „Danseurs de Paris” w Lyonie. Otóż tancerze tej grupy z Bernardem Rogerem na czele przedstawili specjalnie dobranej publiczności spektakl zatytułowany „Męska miłość”, który był najzwyklejszym pokazem pornograficznym. Interwencja policji nastąpiła w momencie, gdy do akcji na scenie zostali wciągnięci widzowie z sali. Tak więc otaczająca grupę baletową „Danseurs de Paris” aura skandalu, dotyczy nie tylko życia prywatnego jej tancerzy.

Prévôt z odrazą przerzucił kilka następnych wycinków. Bez trudu rozpoznał w nich styl i język prasy bulwarowej, która niegdyś z takim zamiłowaniem rozpisywała się o jego siostrze, a zwłaszcza o okolicznościach jej śmierci. Od tego czasu te na pół pornograficzne pisemka traktował z należną im pogardą i nikt nigdy nie zdołał go namówić do współpracy z nimi. Prévôt wiedział, że wielu jego kolegów czerpie dodatkowe zyski z przekazywania podrzędnym dziennikarzom informacji o prowadzonych przez siebie sprawach, dotyczących wielkich ze świata polityki, filmu czy towarzystwa, które pasjonują zawsze czytelników. Im sprawa była brudniejsza, tym honorarium dla informatora większe, ale Prévôta – który, choć siostry nie darzył większym uczuciem, nie mógł darować pismakom szargania jej pamięci – nawet największe honorarium nie mogło skusić.

Pełne pikantnych i pewnie w połowie zmyślonych szczegółów opisy skandalu w Lyonie nie wnosiły do sprawy niczego nowego, co Prévôt zauważył z niekłamaną satysfakcją. Pociągnął spory łyk koniaku, zapalił papierosa i sięgnął po następny dokument. Tym razem było to kilka luźnych, spiętych spinaczem kartek gęsto zapisanych ładnym, drobnym pismem. „Wycięte żyletką” – pomyślał Prévôt, oglądając brzegi równo złożonych stroniczek. Pod spinacz wsunięto karteczkę z maszynowym tekstem: „Fragmenty intymnego pamiętnika Jamesa Talbota, wysokiego urzędnika Sekretariatu Organizacji Narodów Zjednoczonych”.

17 listopada 1957

Dziś, zupełnie dla siebie nieoczekiwanie, znalazłem się na występie francuskiej grupy baletowej „Danseurs de Paris”. John przyniósł bilety i usilnie namawiał mnie do pójścia. Z początku nie miałem ochoty, bo dzień był ciężki, ale w końcu uległem i nie żałuję. Ba, gdybym mógł przypuszczać, jak wielkie spotka mnie tam szczęście, nie opierałbym się ani minuty. Balet był wspaniały, a chłopak tańczący główne partie wprost boski. Nie mogłem od niego oderwać oczu i gdy znikał na kilka chwil za kulisami, siłą powstrzymywałem się, by za nim nie pobiec. Ktoś widocznie dowiedział się, że jestem na sali, i po spektaklu zaproszono mnie za kulisy, gdzie odbyła się prezentacja zespołu. Ten młodzieniec nazywał się Bernard Roger i gdy podawał mi rękę, spojrzał na mnie tak... Zaprosiłem cały zespół na kolację do chińskiej restauracji, a w jej trakcie udało mi się umówić z Bernardem na spotkanie sam na sam.

25 listopada

Tancerze z Paryża opuścili dziś Nowy Jork, ale bez Bernarda, który został ze mną. Wspólnie pożegnaliśmy jego sympatycznych kolegów na nowojorskim lotnisku. Nie ukrywam, że szef grupy, niejaki Barras, wyjechał z głębokim żalem do mnie, nic dziwnego, wszak Bernard to jego największy talent. Nie przejąłem się tym. On sobie znajdzie innego tancerza, a dla mnie Bernard jest wszystkim. Szkoda, że ten parszywy świat jest tak straszliwie zakłamany i uczucie, które łączy nasze serca, musimy utrzymywać w tajemnicy. Jak by to było wspaniale, gdybyśmy mogli bywać razem na rautach i przyjęciach. Niestety... Muszę tam chodzić, ale sam! Z żalem zostawiam Bernarda w domu. On mnie pociesza, a po powrocie muszę mu wszystko szczegółowo opisywać, nawet to, z kim i o czym rozmawiałem. W najśmielszych oczekiwaniach nie marzyłem, że Bernard będzie się mną tak interesował.

W tej chwili wpadł mi do głowy genialny pomysł! Może by Bernarda adoptować?! To chyba jest możliwe? Różnica wieku jest przecież wystarczająca! Mógłby występować jako mój syn i wszystko stałoby się proste i oczywiste. Muszę się tym zająć.

24 grudnia

Dziś jakże radosny dzień. Wigilia Bożego Narodzenia. Wszyscy się cieszą i radują, wszak narodził się Jezus Chrystus. Tylko ja jestem smutny, a w duszy mroczno mi jak nigdy. Ofiarowałem memu przyjacielowi wiele wspaniałych prezentów, lecz on poprosił mnie o jeszcze jeden. Niczego nie mógłbym mu odmówić i z całym zaufaniem spytałem, jakiego prezentu pragnie. On zaś poprosił mnie o wyrobienie mu miejsca w balecie hollywoodzkim. Prosiłem, tłumaczyłem, błagałem, aby pozostał ze mną, na co on odparł, że jedno nie przeszkadza drugiemu – to znaczy jego praca naszemu uczuciu. Jakże nie! Przecież Hollywood leży na drugim końcu Ameryki! Na cóż jednak mój żal, prosił tak gorliwie i namiętnie, że w końcu mu to obiecałem. Czyż mogłem postąpić inaczej? Jaka szkoda, że nie pracuję w branży filmowej albo że siedziba ONZ nie mieści się w Los Angeles. Bernard obiecuje, że będzie mnie odwiedzać, ale coś mi mówi, że nasza miłość się kończy. To straszne!!!

– Coś podobnego – mruknął Prévôt, odkładając na bok wyznania Jamesa Talbota.

W głębi teczki dostrzegł jeszcze inne kartki zapisane tym samym pismem, ale postanowił trzymać się chronologii i systematycznie zapoznawać z dossier Rogera. Choć był ciekaw, jak dalej rozwinął się ten dziwaczny romans – bo skoro w teczce były inne fragmenty pamiętnika Talbota, romans musiał trwać – nie żałował, że na dalszy ciąg musi poczekać. To, na co natknął się teraz, było o wiele bardziej frapujące niż intymne wyznania homoseksualisty.

Z szarej koperty wypadła na kolana Prévôta taśma magnetofonowa na niewielkiej srebrzystej szpuli, jak większość dokumentów pozbawiona opisu. Autor dossier miał widać zaufanie do inteligencji Chevaliera i jego człowieka. Prévôt umieścił taśmę na magnetofonie i ponownie zagłębił się w fotelu. Z głośnika zaczęły dobiegać dość dziwne odgłosy: szum drzew, świergot ptaków i odgłos kroków na żwirowej ścieżce.

„Miłosna scena w parku? – zapytał sam siebie w myślach. – Raczej nie, pewnie jakieś tajne spotkanie bez świadków, pomijając oczywiście ukryty przez kogoś, wciąż spacerującego po ścieżce, mikrofon.

– Widzę, że wybrał pan najlepszą ławkę w Central Parku – głos z taśmy przerwał tok myśli Prévôta.

– Zaproponowano mi, bym na niej usiadł – to był ktoś inny.

– Ten, kto to panu zaproponował, miał rację.

– I ja tak myślę.

– Cieszę się, że nie zapomniał pan hasła, panie Roger.

– Zapamiętałem, choć nie bardzo wiem po co – Prévôt dopiero teraz rozpoznał głos Rogera, nagranie było dobre, ale głos jednak nieco zniekształcony.

– Zaraz ci to wyjaśnię. Na imię mam Chris.

– Bernard.

– Nie traćmy czasu. Powiem ci od razu, o co chodzi. Jesteś przyjacielem Jamesa Talbota, tego z Sekretariatu ONZ – Chris dobitnie wypowiedział słowo „przyjaciel”, nikt nie mógł mieć wątpliwości, jak je rozumie.

– Owszem, znam Talbota – głos Rogera wydawał się zupełnie obojętny.

– Instytucja, dla której pracuję, jest, powiedzmy... dość mocno zainteresowana twoim przyjacielem. Chcielibyśmy wiedzieć o nim o wiele więcej, niż możemy się dowiedzieć oficjalnymi kanałami. Potrzebny nam ktoś, do kogo Talbot ma zaufanie, komu się zwierza i kto mógłby te informacje przekazywać nam.

– Nam to znaczy komu?

– Jeszcze nie wyraziłeś zgody na to, aby załatwić z nami ten interes, a już chcesz wiedzieć, kto ci go proponuje.

– To chyba logiczne.

– W takim razie zapomnij o logice i odpowiedz, czy zgadzasz się na współpracę.

– A jeśli odmówię?

– Nie widzę powodu, dla którego miałbyś odmawiać. Przecież nie darzysz Talbota prawdziwym uczuciem, tylko masz nadzieję, że pomoże ci zrobić karierę w Stanach. Czyż nie?

– Skąd ta pewność?

– Posłuchaj mnie. Koniec listopada to nie jest najlepsza pora na długie przesiadywanie na parkowych ławkach. Nie bawmy się zatem w słowne szermierki. Jeżeli odmówisz, w ciągu trzech dni zostaniesz wydalony z USA i mogę ci zaręczyć, że nawet w Europie będziesz miał kłopoty z kontynuowaniem swej artystycznej kariery. Jeżeli się zgodzisz, my także będziemy mogli ci pomóc, a pozę, tym dostaniesz tysiąc dolarów miesięcznie i dalsze honoraria za każdą dostarczoną informację. Oczywiście nie do ręki i nie w gotówce. Jutro otworzymy ci konto w First Alabama Bank i tam będziemy przekazywać pieniądze tak, aby Talbot nie zorientował się, że masz jakieś dodatkowe dochody poza kieszonkowym, które od niego dostajesz.

– To też wiecie? – Roger nie mógł ukryć zdziwienia.

– Więc jak? – Chris zignorował pytanie. – Zgadzasz się?

Prévôt w napięciu obserwował obracające się szpule magnetofonu. Wiedział, że Roger się zgodził. Był jedynie ciekaw, ile czasu będzie potrzebował na podjęcie decyzji. Potrzebował go mniej, niż Prévôt przypuszczał.

– Zgadzam się – w głosie Rogera nie było nawet cienia wahania czy żalu, że zdradza swego przyjaciela. Był równie obojętny jak na początku rozmowy.

– Cieszę się, że doszliśmy do porozumienia.

– Co was interesuje?

– Talbot z ramienia Sekretariatu ONZ zajmuje się sytuacją wewnętrzną, problemami społecznymi i narodowościowymi w krajach Ameryki Łacińskiej. Odbywa liczne spotkania z dyplomatami tych krajów, prowadzi poufne rozmowy i pertraktacje. To wszystko interesuje nas, a od tego momentu także ciebie. Czy to jest jasne?

– Tak. W jaki sposób będę przekazywał zdobyte informacje?

Na taśmie coś zgrzytnęło i choć szpule kręciły się dalej, głośnik milczał. Widocznie kompletujący dossier uznał, że dalsze informacje są Prévôtowi zbędne. Komisarz nie mógł wyjść z podziwu, jak to nagranie mogło opuścić archiwa CIA. Takie rzeczy co prawda się zdarzały, a nawet przybierały rozmiary światowego skandalu, ale nie dotyczyły werbowania agentów. Jasne! Tylko Chevalier, a raczej jego miliony mogły sforsować tak potężne bariery.

„Cholera! Chyba niewiele miałbym szans w spotkaniu z tym tłustym draniem” – Prévôt poczuł mrowienie w krzyżu. Wyłączył magnetofon, schował taśmę do koperty, lecz nie sięgał po następną.

„Zaraz, zaraz... Roger poznał Talbota 17 listopada. Już kilka dni później zostali... mhm... przyjaciółmi. W końcu listopada przyjął ofertę CIA, a już w święta chciał wyjechać do Hollywood... Wszystko w ciągu jednego miesiąca! Tempo iście amerykańskie. Ale dlaczego do Hollywood?”

Następna koperta nie zawierała odpowiedzi na to pytanie. Było w niej kilkanaście zdjęć zrobionych za pomocą teleobiektywu z budynku stojącego naprzeciwko domu, w którym mieszkali Talbot i Roger. Nie mieli zwyczaju zasłaniania okien, nawet od sypialni, czym zdecydowanie ułatwili pracę fotografowi. Obok zdjęć robionych przez okno mieszkania Talbota w kopercie były także fotografie prawdopodobnie wykonane w jego letniej wilii i w jej okolicach. Na wszystkich zdjęciach widać było dwóch, zawsze tych samych mężczyzn, zagłębionych w rozmowie, spacerujących, przytulonych...

Prévôt przyjrzał się twarzy Talbota. Miał około pięćdziesiątki, niski, nieco łysawy, z oczami przesłoniętymi grubymi szkłami.

„Naiwny frajer” – powiedział do siebie komisarz, wsuwając plik zdjęć do koperty. Spojrzał na zegarek. Dochodziła północ, ale chęć poznania przyczyny tak nagłego wyjazdu Rogera do Hollywood była silniejsza niż potrzeba snu. Zawartość następnej koperty wyjaśniła wszystko. Było to sprawozdanie agenta CIA, przedstawiającego się nadal imieniem Chris, które teraz było już po prostu jego pseudonimem, z przekazania Rogerowi, określanemu kryptonimem Cortez-C273, polecenia wykonania zadania właśnie w Hollywood. Chris nie precyzował, o co chodziło, meldował jedynie, że zadanie przekazał i że zostało ono przyjęte. Wyjazd Corteza-C273 do Hollywood miał nastąpić w połowie stycznia.

Prévôt jeszcze raz zajrzał do koperty w poszukiwaniu czegoś, co wyjaśniłoby misję Rogera w Hollywood. Nie mylił się. W kopercie znajdował się wycinek prasowy, jak zwykle nie opisany, na jego brzegu zaś dopisano ołówkiem jedno słowo „prawdopodobnie”.

12 czerwca został aresztowany w Los Angeles Imre Csorba, węgierski tancerz, zatrudniony w balecie wytwórni Metro-Goldwyn-Mayer. Jest on podejrzany o prowadzenie na terenie Stanów Zjednoczonych działalności sprzecznej z konstytucją naszego kraju, tworzenie związków o zabarwieniu komunistycznym, nawoływanie do dokonania lewicowego zamachu stanu. Imre Csorba został aresztowany w swoim domu. W momencie aresztowania policja zastała go w towarzystwie dwóch czternastoletnich dziewcząt, które zeznały, że Csorba namawiał je do czynów nierządnych. Proces rozpocznie się wkrótce.

„Rok 1958 – zadumał się Prévôt – rok po śmierci Josepha McCarthy’ego, słynnego pożeracza komunistów. Od trzech lat było już nieco spokojniej, ale wciąż zarzut komunizmu należał do najcięższych. A jeśli do tego dodać uwodzenie nieletnich, nawet jeżeli w rzeczywistości nie miało miejsca... to już koniec”.

I znów w rękach Prévôta znalazły się kartki z intymnego pamiętnika Jamesa Talbota. Już po przeczytaniu pierwszej zorientował się, dlaczego zleceniodawcy Rogera tak nagle oderwali go od jednego obiektu inwigilacji i przerzucili do drugiego. Od połowy lutego 1958 roku do końca maja Talbot odbywał podróż służbową po Ameryce Łacińskiej. Szefowie CIA musieli o niej wiedzieć wcześniej. Zdawali sobie sprawę, że Talbot nie zabierze Rogera ze sobą, a nie mieli zamiaru płacić agentowi za nic i dlatego wysłali go do Hollywood.

13 czerwca 1958

Moja świętej pamięci Matka wpoiła mi zasadę szczególnej ostrożności w dniu trzynastego każdego miesiąca. Przez całe życie, aż do dziś, nie lubiłem trzynastki, a nawet się jej bałem. Dziś wszystko się zmieniło! Właśnie dziś, trzynastego, wrócił do mnie mój cudowny Bernard. Jest jakby odmieniony. Nie chce nic mówić o Hollywood, ale wydaje mi się, że nie zrobił tam kariery. Skoro jednak nie chce mówić, nie pytam go o to. Jestem szczęśliwy, że wrócił, reszta nie ma znaczenia.

15 czerwca

Dziś Bernard oświadczył mi, że kończy z baletem raz na zawsze. Nie chce już tańczyć, chce sprzedawać obrazy. Jak twierdzi, ma małą sumkę, którą uciułał pracując w Hollywood, i to będzie jego kapitał na początek. Ode mnie nie chce pieniędzy, jedynie listów polecających i wprowadzenia w świat antykwariuszy, marszandów i malarzy. Nie bardzo rozumiem, jak mógł zdobyć ten swój kapitał, ale nie chcę w to wnikać. Wystarczy mi, że jest ze mną.

„Gdybyś jednak trochę pownikał, byłoby dla ciebie lepiej” – Prévôt kręcił głową, wprost nie mogąc uwierzyć w naiwność i zaślepienie Talbota. Kilka następnych kartek zawierało dość drastyczne dla normalnego mężczyzny opisy homoseksualnej miłości Talbota i Rogera, które jednak wyraźnie przypadły do gustu autorowi dossier, bo podkreślenia, wykrzykniki, znaki zapytania, a nawet rysuneczki pochodziły niewątpliwie od niego. Było już bardzo późno i Prévôt nie miał ochoty uczestniczyć w tej zabawie, zwłaszcza że jego poczucie humoru nie było wyczulone na tego rodzaju rozrywki. Sięgnął do teczki i oto trzymał w ręce potężny plik wycinków prasowych, listów i zdjęć. Talbot na serio przystąpił do lansowania Rogera. Napisał kilkanaście listów do najbardziej znanych w Nowym Jorku, Chicago, Los Angeles i San Francisco marszandów, dyrektorów muzeów, właścicieli galerii. Pojawiał się z Rogerem na przyjęciach urządzanych przez wielkich świata sztuki, sam wydawał koktajle, na których bywali nie tylko wielcy malarze i marszandzi, ale także aktorzy, reżyserzy, scenarzyści. Na jednym ze zdjęć Roger wprost tonął w objęciach Marylin Monroe, która jak zwykle posyłała w stronę obiektywu swój czarujący uśmiech. Na innym Roger ściskał serdecznie rękę Franka Sinatry, a na jeszcze innym zgodnym ruchem wznosił toast z Marlonem Brando.

Wielu uwiecznionych na fotografiach postaci komisarz nie znał, ale podpisy informowały go, że oto ma przed sobą Maurice’a Epsteina, właściciela galerii „Art” w Nowym Jorku, Edwina Taylora, dyrektora muzeum w Filadelfii, Briana Robertsa, największego marszanda zachodniego wybrzeża itd, itd.

W artykułach i relacjach, których ozdobą były zdjęcia, dziennikarze wprost piali z zachwytu nad wystawnością tych przyjęć i rautów, znakomitym doborem gości, wysoką kulturą i głębią intelektu prowadzonych tam rozmów i dyskusji. Z czasem zaczęto pisać, że to za sprawą coraz bardziej znanego i poważanego marszanda Bernarda Rogera w Nowym Jorku tworzy się nowe centrum amerykańskiej, a nawet światowej sztuki.

Tę idyllę zaczęły jednak psuć krótkie, kilkuzdaniowe notatki, w których dziennikarze zastanawiali się nad obecnością na tych ściśle artystycznych i intelektualnych przyjęciach wysokiego urzędnika Sekretariatu ONZ, Jamesa Talbota.

Talbot począł zajmować coraz więcej miejsca w prasowych relacjach, jako że jego zachowanie było coraz mniej dystyngowane, a momentami nawet niekulturalne. Pił zbyt dużo, po czym urządzał karczemne awantury, przede wszystkim Bernardowi Rogerowi i otaczającym go gościom. Wreszcie James Talbot przebrał miarę. „New York Times”, którego cały numer z 5 stycznia 1959 roku znalazł się w teczce, donosił:

W dniu wczorajszym odbyło się kolejne wielkie przyjęcie zorganizowane przez pana Bernarda Rogera, tym razem w hotelu Waldorff-Astoria. Zjawili się na nim artyści z różnych dziedzin sztuki. Aktorzy: Marylin Monroe, Gary Cooper, John Wayne i Marlon Brando, piosenkarze: Frank Sinatra i Elvis Presley, malarze: Bili Scanlon, Robert Maan i Edward Czayewski, marszandzi Maurice Epstein i Brian Roberts, i wielu innych znamienitych gości, których ze względu na brak miejsca w naszej gazecie nie jesteśmy w stanie wymienić. Tym razem nie pojawił się pan James Talbot, który, jak stwierdził Bernard Roger w rozmowie z naszym wysłannikiem, nie był po prostu zaproszony. Ale pan Talbot nie zrezygnował z uczestniczenia w przyjęciu i około godziny dziesiątej wdarł się na nie siłą, w stanie silnego upojenia alkoholowego. Natychmiast przedostał się przez tłum gości do gospodarza i obrzucając go stekiem niewybrednych wyzwisk, wezwał do natychmiastowego udania się z nim na górę, do któregoś z hotelowych apartamentów, i spełnienia jego erotycznych żądań, które wypowiedział w formie tyle brutalnej, co niedwuznacznej. Gdy pan Roger odmówił, Talbot rzucił się na niego z wyraźnym zamiarem uduszenia. Interwencja służby porządkowej przerwała tę pożałowania godną scenę i, kto wie, może uratowała życie panu Rogerowi. Przyjęcie trwało dalej, tylko gospodarz poprosił gości o kilka minut cierpliwości i udał się do toalety w celu poprawienia swego nieco nadwerężonego stroju. James Talbot został zabrany z hotelu przez wóz policyjny.

Dalej następowały dłuższe dywagacje na temat moralności wysokich urzędników ONZ, ich nieodpowiedzialności, braku taktu, honoru, kultury i tym podobne. Dziennikarz, najwidoczniej przez kogoś zachęcony, przypadek Talbota rozszerzył na niemal wszystkich pracowników ONZ.

Prévôta niewiele obchodziły stosunki między amerykańską administracją a Organizacją Narodów Zjednoczonych, był za to ciekaw dalszego losu Talbota i Rogera. Sięgnął do teczki i jeszcze raz w jego ręce trafiła kartka z pamiętnika Talbota.

6 stycznia 1959

Wczoraj ostatecznie przekonałem się o zdradzie Bernarda. To już koniec. Doprowadziłem do skandalu, ale to nic nie zmieni. Pozostało mi tylko jedno. Ale najpierw dokonam aktu zemsty. Napisałem list, w którym jest wszystko, co wiem o Bernardzie. Prawdopodobnie jest on szpiegiem, bo wreszcie zrozumiałem, że jego zainteresowanie moją pracą nie wynikało z uczucia. Napisałem też o tych dziwnych pieniądzach, które przywiózł z Hollywood, i jeszcze mnóstwo innych rzeczy. Mnie to już nie pomoże, ale jemu może zaszkodzić. Oby.

Jak podała Komenda Policji w Nowym Jorku – Prévôt znów trzymał w rękach plik wycinków prasowych – dziś rano znaleziono ciało Jamesa Talbota, doradcy sekretarza generalnego ONZ do spraw Ameryki Południowej. James Talbot po wywołaniu skandalu na przyjęciu w hotelu Waldorff-Astoria w dniu 4 stycznia następny dzień spędził w samotności w swym mieszkaniu, a w nocy z 5 na 6 stycznia popełnił samobójstwo, strzelając sobie w usta. Jak stwierdził rzecznik policji, nie ma najmniejszych wątpliwości co do tego, że było to samobójstwo. Motywy nie są znane. Być może miało to związek z zatargami, jakie nastąpiły między Jamesem Talbotem a jego niegdysiejszym przyjacielem Bernardem Rogerem, choć ten ostatni stanowczo temu zaprzecza. Rzecznik policji podał także, że przeciwko Jamesowi Tałbotowi prowadzone było od kilku tygodni śledztwo w związku z podejrzeniem o podejmowanie sprzecznej z interesami USA działalności na terenie kilku krajów Ameryki Łacińskiej.

Prévôt gwizdnął przez zęby. Sposób, w jaki Roger zrobił w Stanach karierę, a potem pozbył się niepotrzebnego już mecenasa, zaimponował mu. Im głębiej wchodził w życie Rogera, tym więcej miał podziwu dla przeciwnika i chęci zmierzenia się z nim.

„Ale co stało się z listem, o którym wspominał Talbot?”

Nie było go w teczce. Prévôt znalazł tam za to krótki tekst napisany przez autora dossier:

Pomimo ogromnych wysiłków nie udało się odszukać nawet śladu listu Jamesa Talbota. Być może został on zniszczony, a może tkwi nadal ukryty gdzieś głęboko w archiwach Centralnej Agencji Wywiadowczej.

„I nic dziwnego – pomyślał Prévôt – CIA nie widziała żadnego interesu w kompromitowaniu agenta, który miał na swym koncie już dwa sukcesy. Pierwszy to tancerz z Hollywood, a drugi – James Talbot. Trzymają ten list w archiwum, a jak będzie trzeba, wyciągną go i zrobią z niego użytek. Co do tego nie ma wątpliwości”.

Komisarz miał i tak wiele uznania dla autora dossier, zwłaszcza za zdobycie taśmy z nagraną rozmową w parku. Agent Chris musiał zachować sobie kopię albo autor dossier miał dojście do przynajmniej niektórych oddziałów archiwów CIA. To drugie było jednak mało prawdopodobne, choć nigdy nie wiadomo. Prévôt sięgnął po następną szarą kopertę, ale z góry postanowił, że ta będzie ostatnia. Zrobiło się późno i na skończenie pracy nad dossier Rogera nie miał dziś szans. Jutro czekała go wizyta na wernisażu w „Galerie Dauphine”, gdzie Roger otwierał swą wystawę.

Ta ostatnia koperta także zawierała taśmę magnetofonową, tym razem opisaną: Zapis rozmowy telefonicznej Bernarda Rogera z dyrektorem muzeum w Denver. Prévôt włączył magnetofon.

– Halo... Czy pan Roger?

– Tak, słucham.

– Tu Mark Jones, dyrektor muzeum w Denver. Czy pan mnie sobie przypomina?

– Ależ oczywiście, panie Jones. Jak mógłbym pana nie pamiętać! Szczycę się tym, że nigdy nie zapominam twarzy i nazwisk moich klientów.

– Cieszę się, ale przejdźmy do sprawy. Trzy miesiące temu sprzedał mi pan pięć obrazów. Czy mam panu przypomnieć, jakie to były dzieła?

– Ach, nie musi pan, doskonale pamiętam. Były to dwa portrety kobiece Amadeo Modiglianiego, martwa natura Georgesa Braque’a, szkic Pabla Picassa i „Żółte wnętrze” Henri Matisse’a. Czy mam rację?

– Tak, rzeczywiście ma pan fenomenalną pamięć. Chodzi mi właśnie o ten obraz Matisse’a. Proszę sobie wyobrazić, że jeden ze zwiedzających złożył mi wizytę i zakwestionował autentyczność tego dzieła. Oczywiście wyrzuciłem go za drzwi, ale ten sukinsyn opisał nasz obraz w miejscowej gazecie...

– Co? To niemożliwe! Skąd taki pomysł?!

– Nie mam pojęcia... To zresztą nieważne... tylko ta gazeta. Pan rozumie... obraz zafundował nam jeden z businessmanów z rady miejskiej... Monsieur Roger, gdyby pan zechciał osobiście zaangażować się w obronę naszego autorytetu... pomogłoby mi to... to jest, chciałem powiedzieć, pomogłoby muzeum, głównie w sprawie dalszych możliwości zakupów. Oczywiście poprzez pańską galerię i z pańskimi certyfikatami. Nawet muzeum z San Francisco prosiło mnie o pośrednictwo w zakupach u pana...

– Drogi panie dyrektorze, mogę w każdej chwili przywieźć do pańskiego muzeum dwunastu ekspertów, którzy z równie wielką pewnością stwierdzą, że obraz jest absolutnie autentyczny.

– Ilu? Dwunastu? Dla jednego kretyńskiego pismaka? Żeby znowu dostał czkawki w tym swoim piśmidle? To ścierwo nie zasłużyło nawet na ćwierć eksperta...

– Zrobimy zatem inaczej. Jutro wyjeżdżam do Francji. Jak panu zapewne wiadomo, żyje tam siostra Matisse’a. Przywiozę specjalnie dla pana wydany przez nią certyfikat dla wątpliwego, jak twierdzą niektórzy dyletanci, obrazu. Czy to będzie pana satysfakcjonowało?

– Tak... oczywiście... tak byłoby najlepiej.

– A zatem proszę być cierpliwym i zaczekać na mój powrót z Francji.

– Mówi to pan z taką pewnością, że nie wiem...

– Proszę zaczekać na mój powrót!

– Chciałbym pana przepro...

– Żegnam.

Prévôt usłyszał trzask odkładanej słuchawki. Wyłączył magnetofon i dopiero teraz spojrzał na małą karteczkę, którą wyjął wraz z taśmą z koperty, a którą bawił się machinalnie słuchając rozmowy. Karteczka była jeszcze jednym wycinkiem prasowym, o może mało istotnej dla innych treści, ale dla osób zainteresowanych stanowiła wiadomość wielkiej wagi.

Dziś w nocy – czytał Prévôt – z muzeum miejskiego w Denver skradziono obraz Henri Matisse’a „Żółte wnętrze”. Dyrektor muzeum stwierdził, że snuto insynuacje, iż obraz ten jest fałszywy. Teraz jednak nie ma on wątpliwości. Kradzież dzieła w pełni potwierdza jego autentyczność.

„Na pańskim miejscu nie byłbym tego taki pewien” – pomyślał Prévôt.

* * *

Ani jedna z osób przybyłych do „Galerie Dauphine” nie miała najmniejszego pojęcia o tym, jakie myśli kłębiły się w głowach trzech mężczyzn, z których jeden nie zdawał sobie sprawy, ba, nawet się jeszcze nie domyślał, że pozostali dwaj szykują na niego, być może, śmiertelną pułapkę.

Bernard Roger rósł w oczach, gdy patrzył na to wspaniałe towarzystwo zgromadzone na jego wystawie. Nic nie przesadził, pojawili się wszyscy, których zaprosił, a nawet ci, których się nie spodziewał. Prezydent wraz z uroczą małżonką, minister kultury i sztuki, szereg Very Important Persons ze sfer rządowych, wielu ambasadorów, attaches kulturalnych, malarzy, aktorów, reżyserów. Przybyli także chyba wszyscy paryscy playboye, oczywiście w towarzystwie pięknych dam, a co ważniejsze, nie zabrakło także dziennikarzy, wśród których Roger rozpoznawał twarze znanych i cenionych krytyków z „Le Monde”, „Paris Match”, „Le Figaro”, „New York Timesa” i innych pism. Z niejakim zdziwieniem skonstatował, że na wernisażu zjawił się ambasador amerykański, którego się wcale nie spodziewał.

Harrison także nie miał zamiaru odwiedzać wystawy Rogera, ale uległ namowom szefa amerykańskiej misji wojskowej w Paryżu. Był wręcz zaskoczony, gdy pułkownik Brown zaczął go usilnie przekonywać, że udział ambasadora Stanów Zjednoczonych w wernisażu organizowanym przez Bernarda Rogera jest konieczny. Gdyby tę opinię wyraził attache kulturalny, Harrison nie zdziwiłby się, ale szef misji wojskowej, który był rezydentem CIA na Francję? Ten ostatni argument przeważył. Jeżeli CIA tak uważa, ambasador może przychylić się do jej prośby. Harrison przybył na wystawę, choć swoją wizytę traktował tylko i wyłącznie w kategoriach politycznych, o artystycznych nie miał zresztą wielkiego pojęcia.

Miał je za to Denis Marinette, francuski minister kultury, który po obejrzeniu wszystkich wystawionych obrazów stwierdził krótko:

– Są to najpiękniejsze dzieła, jakie miałem możność oglądać.

Bernard Roger nie marzył o niczym więcej. Zadbał jedynie, by to zdanie usłyszeli wszyscy obecni na wystawie dziennikarze. Wiedział, że kiedy w jutrzejszych gazetach ukażą się relacje z otwarcia wystawy i kiedy potencjalni klienci przeczytają opinię ministra kultury, droga do sprzedaży wystawionych dzieł stanie otworem, a żadna z podanych cen nie wyda się wygórowana.

Goście Bernarda Rogera, ze szklaneczkami w rękach, przemierzali sale galerii, podziwiając obrazy. Iluż tu było snobów! Odróżnienie Rubensa od Rembrandta było dla wielu największą zagadką, nie mówiąc już o niuansach współczesnego malarstwa. Mały chudzielec biegał od obrazu do obrazu i podniesionym głosem wypowiadał autorytatywne sądy. Roger natychmiast spostrzegł, że nie lada z niego spryciarz. Chudzielec podsłuchiwał wypowiedzi znanych krytyków, a następnie powtarzał je jako swoje w innym towarzystwie. Zrozumiałe, że słuchano go z zainteresowaniem, a szczuplutka twarzyczka promieniowała dumą i zadowoleniem. Roger roześmiał się głośno, obserwując go. „Ciekawe, jaki interes chce załatwić ten pigmej?” – pomyślał.

Na wystawie zgromadzono blisko pięćdziesiąt obrazów, a jeden był wspanialszy od drugiego. Kilka z nich wybijało się jednak zdecydowanie na plan pierwszy. Oczy większości zwiedzających przyciągał przede wszystkim wspaniały Portret mężczyzny Paula Cezanne’a. Przed ledwie zarysowaną, a mimo to pełną wyrazu, ocienioną żółtym kapeluszem i zdobną w długą, siwą brodę twarzą zgromadził się największy tłumek. Ten portret był nieznany, a wszyscy miłośnicy twórczości Cezanne’a mogli stwierdzić bez zastanowienia, że jest to jedno z najwspanialszych dzieł mistrza.

Tuż za portretem umieszczono jedną z wersji Katedry w Rouen Claude’a Moneta. Setki i tysiące mniej lub bardziej niebieskawych plam sprawiało, gdy patrzyło się na nie z bliska, wrażenie absolutnego chaosu. Gdy jednak oglądający oddalał się od obrazu krok po kroku, te umieszczone pozornie bez żadnego sensu punkciki poczynały się układać w przemyślane całości, a te z kolei w pełny obraz frontonu katedry, ukrytego jakby za ścianą światła, którego uderzenie rozbijało szczegóły. Światło słoneczne zostało pochwycone na płótnie miliardem punktów, dotknięć, plamek, które same były jak światło. Artysta stworzył dzieło korzystając właściwie tylko z jednego koloru – wszystko było tu niebieskie, ale skala błękitu przyprawiała o zawrót głowy. Tylko podcienia wejść do katedry i rozeta nad głównymi drzwiami nosiły ślady brązu.

Wszyscy, którzy dokładnie przyjrzeli się już obu dziełom, gromadzili się przed Pochwałą kwiatów Auguste Renoira. Wbrew tytułowi nie była to pochwała kwiatów, które ledwo zamazaną plamą jawiły się w prawym dolnym rogu obrazu. Był to po prostu cudowny akt kobiecy. Przedstawiona na płótnie naga kobieta była daleka od obowiązującego dziś ideału piękna, a mimo to niewyraźne, a jednak sugestywne, masywne uda, krągłości pośladków i delikatny, niewielki biust budziły podziw.

Kolejne dwa dzieła właściwie nie przedstawiały niczego konkretnego, ale miłośnicy impresjonizmu gromadzili się przed nimi w milczeniu, podziwiając ogród w blasku słońca i ogród otoczony woalem gęstej, prawie nieprzeniknionej mgły. Pierwszy obraz był autorstwa Pierre Bonnarda i nosił tytuł Ogród. Królowały na nim żółć i zieleń, przeplecione ze sobą w genialny sposób. Był to zapuszczony, jesienny sad, pełen słonecznych blasków odbitych w żółknących liściach i rzadkich już zielonych pędach. Z pożółkłą zielenią kontrastowała szarość wiszącego obok płótna Alfreda Sisleya Mgła. Była to jedna z wersji obrazu, znajdującego się w zbiorach paryskiego Jeu de Paume. Nie tylko impresjoniści tworzyli po kilka wersji swych dzieł, dostarczając krytykom, kolekcjonerom i marszandom niemało kłopotu z ustaleniem, która wersja jest pełna, najlepsza i w stu procentach oryginalna. Przedstawiona przez Bernarda Rogera wersja Mgły w niczym nie ustępowała tej, którą z takim szacunkiem pomieszczono w Jeu de Paume, a jednak różniła się od niej zasadniczo. W tej drugiej z sinej gęstwy wyłaniały się wyraźne zarysy kwitnących jabłoni, w pierwszej zaś kolor siny przykrywał wszystko. Znajdujące się pod nim, a może raczej za nim, zarysy kwitnących drzew były bardziej wyczuwalne niż widoczne. Trzeba jednak talentu Sisleya, by wywołać w patrzących na obraz to, jakże nieuchwytne, a jednak wyraźne uczucie czegoś, czego na płótnie po prostu nie było.

Tylko trzech ludzi na tej wystawie nie podziwiało piękna zgromadzonych dzieł. Bernard Roger nie miał na to czasu. Dwoił się i troił, był wszędzie i przy wszystkich, ale mimo to jego uwadze nie umknęło pełne nienawiści spojrzenie, jakim z daleka obdarzał go obecny na wystawie Henri Chevalier. Gdy tylko Bernard Roger pojawił się w Paryżu, Chevalier wyczuł w nim konkurenta. Chevalier wiedział, że ma w sobie coś, co jedni nazywali którymś tam zmysłem, a inni intuicją. Grubasowi nie zależało na określeniach, prawdziwego przeciwnika czy konkurenta wyczuwał na odległość, i tak stało się w wypadku Rogera. Od pierwszej chwili dostrzegł w nim genialny, równy swemu talent do handlu dziełami sztuki, od początku zdał sobie także sprawę, że z Rogerem nie pójdzie mu tak łatwo, jak z innymi, których bez większego wysiłku niszczył lub okręcał wokół palca. Dość szybko nawiązał kontakt osobisty z konkurentem, próbując go namówić do prowadzenia wspólnych interesów. Roger nie przestraszył się jednak sławy i potęgi tłuściocha, a złożoną mu propozycję najzwyczajniej w świecie odrzucił. Chevalier postanowił wówczas pójść na układy, odkładając ostateczną rozgrywkę z groźnym przeciwnikiem na później. Między marszandami stanął tajny układ. Chevalier pozostawił Rogerowi wolną rękę, rezerwując dla siebie tylko i wyłącznie impresjonistów i ekspresjonistów. Roger układ zaaprobował, po czym niemal natychmiast przystąpił do organizowania wystawy. Oczywiście prowadzone przez nieuczciwego partnera przygotowania nic mogły ujść uwagi najlepiej poinformowanego człowieka Francji i siad właśnie wzięła się współpraca z Prévôtem. Chevalier wiedział, że wystawie w „Galerie Dauphine” nie będzie już w stanie zapobiec, ale jego myśli biegły dalej.

„Chce ze mną walczyć? Dobrze! Niech próbuje. Pierwszą rundę wygrał, ale walka nie kończy się po pierwszej rundzie, będą następne, a te wygram ja!”

Poszukał wzrokiem Prévôta. Komisarz stał skromnie w rogu sali, jakby onieśmielony tyloma godniejszymi od niego, a obecnymi na wernisażu osobami.

„No Prévôt – Chevalier przyglądał mu się z uwagą – przed tobą życiowa szansa. Nie zmarnuj jej, komisarzu, pokaż, żeś najlepszy z najlepszych”.

Roger, prowadzący właśnie ożywioną konwersację z małżonką prezydenta, która okazała się nie tylko miłośniczką, ale także znawczynią sztuki impresjonistów, pochwycił to wiele mówiące spojrzenie Chevaliera i szybko przeniósł wzrok na ukrytego w rogu sali Prévôta.

„Czyżby ci dwaj?... Nie... to niemożliwe... A jednak, ta wizyta... i ta propozycja...”

– Ależ tak, madame, oczywiście – odpowiedział Roger skwapliwie pani prezydentowej, choć nie bardzo wiedział, o co pytała.

„Chevalier i Prévôt przeciwko mnie?... No, no, to byłoby groźne, ale czy rzeczywiście oni coś razem kombinują?”

Prévôt popatrzył nieznacznie na Chevaliera, ale ten natychmiast wbił oczy w najsłabszy zresztą obraz. Roger także odwrócił oczy, wkładając cały wysiłek w zrozumienie tego, co mówiła do niego pani prezydentowa.

„Młot – Prévôt spojrzał raz jeszcze na Chevaliera – i kowadło – teraz przyglądał się Rogerowi. – A między nimi ja... No dobrze, skoro tak bardzo chcecie, dowiecie się obaj, kim jest Paul Prévôt”.

Komisarz, ściskając w ręce pięknie wydany, kolorowy katalog wystawy, skierował się ku wyjściu.

* * *

Muzeum w Denver – Dwa portrety kobiece Amadeo Modiglianiego, szkic Pabla Picassa, „Żółte wnętrze” Henri Matisse’a.

Muzeum w Filadelfii – Cztery szkice Pabla Picassa, „Kobiety w ogrodzie” Claude’a Moneta, „Pejzaż nadmorski” Eugene Poudina, dwa akty Amadeo Modiglianiego.

Prywatna kolekcja Alfreda Mortona – „Pociąg” Claude’a Moneta, trzy szkice Pabla Picassa, dwa portrety Amadeo Modiglianiego.

Prywatna kolekcja Dorothy Abramson – „Kwitnące drzewa” Camille Pissarro.

Prywatna kolekcja Phila Thompsona – „Żaglówki w porcie” Paula Signaca, „Góry” Paula Cezanne’a.

* * *

Lista była naprawdę imponująca, a – jak zaznaczono na wstępie – mogła być niekompletna. Prévôt odłożył na stół ten wspaniały spis obrazów, które, według autora dossier, Bernard Roger sprzedał w Stanach.

„Jak na początkującego marszanda, to proszę, proszę...” – Komisarz wiedział, że rynek amerykański jest o wiele bardziej chłonny od europejskiego i z dużą łatwością przeprowadza się na nim transakcje, a naiwni amerykańscy multimilionerzy kupią wszystko, co nosi jakiekolwiek znamiona dawnej sztuki i będzie podpisane nazwiskiem wielkiego mistrza. Wiedział to, ale mimo wszystko lista handlowych sukcesów Rogera mogła budzić podziw.

– Tak, panie Chevalier, to przeciwnik co się zowie – Prévôt uśmiechnął się na wspomnienie nalanej gęby grubasa, gapiącego się na zgromadzone przez Rogera cuda impresjonistów.

„Gdyby nie Paul Prévôt, byłby pan skończony w ciągu kilku miesięcy” – komisarz przemawiał do siebie, siedząc przy stole zarzuconym dokumentami dotyczącymi Rogera. Sięgnął po następny. Właściwie nie był to dokument, lecz krótka informacja napisana na maszynie prawdopodobnie przez człowieka kompletującego dossier.

Tuż po kradzieży z muzeum w Denver Bernard Roger zlikwidował swe amerykańskie interesy i przeniósł się do Paryża. Wynajął apartament w ekskluzywnym domu przy avenue Kléber. Jak wynika z relacji pośrednika mieszkaniowego, Roger nie targował się ani minuty i bez zastrzeżeń przyjął proponowaną cenę. Od grudnia 1961 roku do grudnia roku następnego zajęty był organizacją swej przyszłości we Francji. Wykorzystując liczne znajomości w światku paryskich homoseksualistów, nawiązał pierwsze kontakty na rynku dzieł sztuki...

Następne zdania, które były zarazem ostatnimi, zamazano atramentem, ale Prévôt miał za długą praktykę policyjną, by nie uporać się z tym niewielkim utrudnieniem. Po kilku minutach odcyfrował informację, którą, jak się domyślił, usiłował ukryć przed nim Chevalier.

W listopadzie 1962 roku w ekskluzywnym klubie Royal, odbyła się rozmowa między Rogerem a Henri Chevalierem. Jej przedmiotem był prawdopodobnie podział rynku.

„Chciał przede mną ukryć to, co najciekawsze” – pomyślał Prévôt.

„Jej przedmiotem był prawdopodobnie podział rynku” – jeszcze raz przeczytał ostatnie zdanie. A zatem Roger złamał umowę. Prévôt ze zdziwieniem zauważył, że teczka jeszcze nie jest pusta, choć wydawało mu się, że wie już wszystko. A jednak nie! Pozostałe do przejrzenia dokumenty były nie mniej ciekawe.

Pierwszym był raport francuskiego wywiadu. Tego się nie spodziewał. ONZ, CIA, a teraz jeszcze SDECE!?

„Z kim ja mam do czynienia?” – to wszystko, podobało mu się coraz mniej. Już pierwsza część dossier uświadomiła mu, że ma przeciwko sobie człowieka niezwykłego, ale gęstniejąca wokół niego siatka wywiadowczych instytucji, nie mogła napełniać Prévôta spokojem. Przeciwnie, zdawał sobie sprawę, że niebezpieczeństwo rośnie z każdym nowym dokumentem, a ostrzegawcze słowa Chevaliera i Bonnarda nabierały właściwego sensu.

Raport dotyczący transakcji handlowej zawartej pomiędzy prezydentem i premierem Algierii Ben Bellą a paryskim marszandem Bernardem Rogerem.

We wrześniu 1962 roku nasi agenci F-0987 i F-0361, pracujący w OAS, powiadomili swych zwierzchników o pojawieniu się w Algierii Bernarda Rogera, paryskiego marszanda, urodzonego w Algierii, który przez ostatnie kilka lat przebywał w USA i w roku 1961 powrócił na stałe do Francji. Wykorzystując znajomość kraju, języka i obyczajów, Bernard Roger dość szybko nawiązał kontakt z przedstawicielami nowego rządu algierskiego. Dalsze prowadzenie sprawy przekazano agentowi specjalnemu o kryptonimie OMAR A-45, pracującemu w gabinecie premiera Ben Belli. Premier Algierii był kolekcjonerem dzieł sztuki i Bernard Roger zaproponował mu sprzedaż liczącej około trzydziestu obrazów kolekcji francuskich impresjonistów i ekspresjonistów. Nie udało się ustalić ceny, jaką Ben Bella zapłacił za obrazy, nie stwierdzono także, aby Bernard Roger przewoził je z Francji do Algierii. Wszystko wskazuje na to, że Roger uprzedził nasze działania i wywiózł obrazy do Algierii jeszcze przed zaproponowaniem ich Ben Belli. Obrazów tych nie widział żaden z naszych agentów, ale OMAR A-45 twierdzi, że oglądał ich certyfikaty i że były one bez zarzutu. Wszystko wskazuje zatem, że dzieła, które Bernard Roger sprzedał Ben Belli, były prawdziwe. Nie ma zatem powodów, aby oskarżyć go o handel falsyfikatami, jest natomiast możliwość rozdmuchania całej sprawy. Roger wywiózł bowiem obrazy poza granice Francji, nie mając na to odpowiedniego zezwolenia.

Czytany przez Prévôta raport był fotokopią. Oryginał spoczywał w archiwum wywiadu, gdzie trafił na podstawie jednej, postawionej po przekątnej strony, grubej krechy i krótkiej, lecz dosadnej informacji:

Sprawy nie było. Dokumenty odesłać do archiwum.

Prévôta to nie zdziwiło. Koniec 1962 roku nie był okresem, w którym Francja szukałaby konfliktu z Algierią z tak błahego powodu, jak trzydzieści wywiezionych tam bez zezwolenia obrazów. Francuzi musieli oddać Algierię Algierczykom, chcieli jednak zachować tam swoje wpływy, a taka bzdurna afera mogła tylko pokrzyżować ich plany. Roger spokojnie powrócił do Francji, zapewne z niemałą sumką w kieszeni, Ben Bella zachował swe obrazy, francuski wywiad zaś odesłał raport do archiwum, gdzie też o nim „zapomniano”, podobnie jak o jego bohaterze. A szkoda, bo następny dokument przekonywał, że obrotny marszand powinien być pod stałą obserwacją, z której pracownicy francuskich służb bezpieczeństwa mogli wynieść niejedną naukę.

Tym dokumentem był prywatny list Adama Collinsa, zastępcy szefa departamentu Afryki w CIA, do jego bezpośredniego przełożonego i, jak wynikało z listu, przyjaciela, Briana Jonesa.

Drogi Brianie,

muszę ci niezwłocznie donieść o pewnych poczynaniach, jakie podjął znany ci prawdopodobnie señor Cortez – Prévôt rzucił okiem na górny róg strony. List nadany został w Brazzaville, w styczniu 1966 roku, a więc tuż po upadku rządu Moise Czombego, odpowiedzialnego za śmierć Patrice Lumumby i bez wątpienia protegowanego CIA. Po tej powtórce z historii Prévôt powrócił do listu. – Otóż señor Cortez, gdzieś w połowie ubiegłego roku, dotarł do Czombego i, jak mi się zdaje, zaproponował mu niezły, choć oczywiście nie najczyściejszy interes. Jak wiesz, Cortez nie jest pracownikiem naszego departamentu, ale z racji pełnionych przeze mnie funkcji tu, w Kongu, wezwałem go na rozmowę i zażądałem wyjaśnień. Powiedział mi wówczas, że prywatnie jest handlarzem obrazów i właśnie zaproponował Czombemu kolekcję piętnastu dzieł francuskich mistrzów. Opowiedział mi takie o podobnej transakcji, jaką miał rzekomo przeprowadzić z Ben Bellą. Nie wydawało mi się, aby mówił prawdę, bo kolekcjonowanie dzieł sztuki byłoby ostatnią sprawą, o jaką podejrzewałbym tego półgłówka Czombego. Zanim jednak zdołałem to wszystko sprawdzić, Cortez ulotnił się z Konga. Interes z Ben Bellą został jednak potwierdzony, choć jego kolekcja zniknęła w bliżej nie wyjaśnionych okolicznościach. Nowy rząd Algierii szuka tych obrazów, ale jak na razie bez skutku, sam Ben Bella też podobno nie wie, gdzie one są. Ale wracajmy do Corteza. Potwierdzenie jego słów o interesach z premierem Algierii nieco mnie uspokoiło i o sprawie zapomniałem, zwłaszcza że, jak wiesz, zrobiło się tu gorąco i mieliśmy na głowie ważniejsze problemy. I oto teraz, po upadku Czombego, wybuchła bomba. Wprowadzone przez niego pieniądze okazały się zupełnie bez pokrycia, a, co ważniejsze, są po prostu fałszywe. Sto milionów dolarów ulotniło się z kraju, nie wiadomo w jaki sposób. Oczywiście nie dla wszystkich jest to niewiadome. Ustaliłem, że Czombe przekazał je do jednego ze szwajcarskich banków, a wysłannikiem do Zurychu był... nasz señor Cortez. Nie muszę oczywiście dodawać, że te skromne sto milionów nie spoczęło na koncie rządu kongijskiego. Odliczając wszelkie koszty manipulacji, opłaty za druk fałszywych banknotów etc., mam wrażenie, że Czombe do spółki ze swym kompanem zarobił jakieś 40 milionów! I co Ty na to? Czy nie wydaje Ci się, że Cortezowi należałoby się przyjrzeć nieco bliżej? Czy nie za bardzo działa na własną rękę? Pomyśl nad tym. Wierzę, że wkrótce będziemy mogli porozmawiać w cztery oczy, bo chyba nie zostanę tu już długo. Czombe upadł ostatecznie i wszystko musimy zaczynać od początku, a to już robota nie dla mnie.

Do szybkiego zobaczenia

Adam

Prévôt nie mógł wyjść z podziwu.

„Ależ to nieprawdopodobne! 40 milionów! Co za facet!”

Poderwał się z fotela, nie mógł usiedzieć ani minuty dłużej. Nie bardzo wiedział, czy ma zapalić następnego papierosa, czy nalać sobie koniaku, czy zrobić jeszcze coś zupełnie innego. To wszystko po prostu nie mieściło mu się w głowie.

„Nie, nie... ja chyba czytam jakiś kiepski kryminał... To niemożliwe... – powtarzał sobie – niemożliwe”.

A jednak. To było możliwe, to wszystko się zdarzyło, dowody leżały na stole. Prévôt powrócił do nich. Każda kolejna koperta i każda następna kartka odsłaniały przed nim nową stronę osobowości Rogera, a jednocześnie wnosiły następny element do coraz wyraźniejszego obrazu geniusza. Tak, Prévôt nie bał się tego słowa.

„Jeżeli ten facet zrobił to wszystko – a przecież zrobił – to musi być genialny! No dobra, ale co na te wyczyny CIA?”

Ostatnie, leżące na dnie prawie już pustej teczki kartki nie dały odpowiedzi na to istotne pytanie. Były one odstępstwem od skrupulatnie dotychczas przestrzeganej zasady chronologii, ale autor dossier wyjaśniał, dlaczego tak uczynił.

Kilka informacji zachowałem na koniec, choć powinny się znaleźć wcześniej. Umieściłem je jednak tu, ponieważ są to jedyne właściwie informacje, które nie znajdują potwierdzenia w odpowiednich dokumentach. Nie udało mi się ich zdobyć, ale to, co piszę, jest wysoce prawdopodobne. Otóż wszystko wskazuje na to, że sukcesy, jakie Bernard Roger odniósł już na początku swej kariery w CIA, zwróciły na niego uwagę szefów Agencji, którzy wyznaczyli go do kontaktów z dyktatorami Nikaragui, Salwadoru, Dominikany, Haiti i Kuby. Jest faktem, że w roku 1959 Bernard Roger posługiwał się paszportami tych krajów i prawdopodobnie był w każdym z nich kilkakrotnie. Przekazywał tajne polecenia, informacje i rozkazy CIA, a także zajmował się dostarczaniem broni dla sil zbrojnych dyktatorów. Ten ostatni fakt jest nie potwierdzony, choć w przypadku Dominikany i jej dyktatora Trujillo jest to rzecz niemal pewna. Jak wiadomo, wszelkie tego typu sprawy otacza wyjątkowo szczelna kurtyna poufności i tajności, stąd kłopoty w zdobyciu dokumentów. Nie podejmowałem także prób ich osiągnięcia za wszelką cenę, nie chcąc zwrócić uwagi CIA na przedmiot mych poszukiwań.

Relacja autora dossier kończyła się zwrotem skierowanym bezpośrednio do Prévôta, choć oczywiście autor nie miał pojęcia, że to właśnie on będzie czytelnikiem tych wszystkich dokumentów.

Wierzę, że moja praca przyda się Panu na coś, choć nie bardzo wiem, czy z tym człowiekiem da się wygrać. Mimo wszystko życzę sukcesów.

Prévôt zadumał się głęboko. Otworzył okno i w zaduch pokoju wtargnęła fala zimnego powietrza. Nie, teraz już nic nie wymyśli, przede wszystkim musi się trochę zdrzemnąć, Roger może poczekać do jutra, nawet jeśli jest geniuszem.

Komisarz podszedł do stołu i zaczął zgarniać do teczki rozrzucone dokumenty. Zawiązał tasiemki i siadł w fotelu, zupełnie machinalnie biorąc do ręki katalog wystawy Rogera. Bezmyślnie przewracał strony, ledwo popatrując na reprodukowane obrazy. Nagle na jednej z przerzucanych kartek zobaczył coś, co sprawiło, że natychmiast zapomniał o zmęczeniu. Kartki przesunęły się jednak i to, co przykuło jego uwagę, zniknęło. Prévôt jeszcze raz zaczął przeglądać katalog, teraz już uważniej. Wreszcie znalazł. Tak, to było to. Na jednej ze stron reprodukowano obraz ukazujący ścianę pokoju z otwartym oknem i stojącym pod nim malutkim, okrągłym stoliczkiem, na którym ustawiono wazon z bukietem kwiatów, a pod nim nieforemny talerz z równie bezkształtnymi owocami. Ale co było w tym obrazie tak istotnego, co kazało mu się nad nim zatrzymać? Ależ tak! Kolor! Na tym obrazie wszystko było żółte! Prévôt spojrzał na podpis: Henri Matisse Żółty pokój. Odrzucił katalog i szarpiąc nerwowo rozsupłał tasiemki teczki z dossier Rogera. Przerzucał dokumenty, wreszcie znalazł ten, którego szukał. Rozerwał kopertę i drżącymi rękami założył na magnetofon taśmę z zapisem rozmowy telefonicznej. Kilkakrotnie przesłuchał odpowiedni kawałek. Tak, nie było wątpliwości. Dyrektor muzeum w Denver skarżył się Rogerowi, że podważono autentyczność właśnie tego obrazu, tylko że wtedy nazywał się on nieco inaczej. Nie Żółty pokój, ale Żółte wnętrze – i właśnie ten obraz został skradziony. Natychmiast jednak pojawiły się wątpliwości. Czy rzeczywiście jest to ten sam obraz? Może Matisse namalował jednak dwa o podobnej tematyce? Trzeba było mieć tupet Rogera, by zdecydować się skradziony w Stanach obraz wystawić w Paryżu, jeżeli było to istotnie to samo dzieło.

– Tak, szanowny panie geniuszu, to będzie nasz punkt zaczepienia.

* * *

– Słuchaj, Paul, czy ty trochę nie przesadzasz? Spójrz na zegarek, czy wiesz, która jest godzina!?

– Nie wiem, i mówiąc szczerze mało mnie to obchodzi...

– Ale mnie, do cholery, obchodzi!! Jest wpół do szóstej i doskonale wiesz, że nie jest to pora, o której zwykłem wstawać!

– Przepraszam cię, Pierre – dopiero w tym momencie Prévôt uświadomił sobie, że jego przyjaciel, historyk sztuki i znany ekspert malarstwa impresjonistów Pierre Fargues miał rację. To nie była najlepsza pora na telefoniczne konwersacje, ale komisarz był tak podniecony, że nie zastanowił się nad tym wcześniej. – Jeszcze raz cię przepraszam, ale całą noc pracowałem i... rozumiesz...

– No dobrze, już dobrze – Pierre też się nieco zmitygował. Wiedział, że jeżeli Prévôt dzwoni o tak wczesnej porze, to sprawa musi być pilna. – Powiedz, o co chodzi.

– Nie widziałem cię wczoraj na otwarciu wystawy Rogera.

– Niestety, jak wiesz, byłem w Glasgow i trafiłem w sam środek strajku obsługi lotniska. Przesiedziałem dwadzieścia cztery godziny i wróciłem dopiero dziś w nocy. Teraz rozumiesz, dlaczego byłem taki wściekły.

– Tak, to jasne, jeszcze raz cię przepraszam...

– Ależ daj spokój. Powiedz lepiej, co z tą wystawą.

– Chciałbym, abyśmy odwiedzili ją dziś razem. Natknąłem się tam na coś, czego sam nie umiem wyjaśnić.

– Nooo... mój najlepszy uczeń ma wątpliwości! – Fargues roześmiał się z sympatią.

Prévôta poznał kilka lat temu, gdy jego córkę pobito w brutalny sposób na stacji paryskiego metra. Prévôt, jak zwykle, w szybki i bezwzględny sposób uporał się z bandytami, czym zaskarbił sobie wdzięczność i przyjaźń Farguesa. Prévôt interesował go także z nieco innych powodów. Pierre Fargues był psychologiem amatorem i przypadek oschłego, bezwzględnego i okrutnego z pozoru komisarza, w którym instynktownie wyczuwał duszę pełną dobroci i delikatności, pociągał go właśnie ze względu na owe psychologiczne zainteresowania. Fargues chciał się dowiedzieć, co było przyczyną, dla której ten inteligentny, uczuciowy i czuły na krzywdę bliźnich człowiek otoczył się murem wrogości do świata, brutalności w stosunku do przestępców i oschłości wobec znajomych, podwładnych i przełożonych. Prévôt, nagabywany o to przez Farguesa wielokrotnie, milczał jednak uparcie i dopiero gdy został przeniesiony do brygady do walki z fałszerstwami i kradzieżami dzieł sztuki, stosunki między nimi stały się bliższe. Prévôt nie miał odwagi prosić Farguesa o pomoc w poznaniu tajników sztuki, ale ten zupełnie niespodziewanie sam to zaproponował. Przynosił mu książki i albumy, prowadził na wystawy, a przede wszystkim tak ciekawie opowiadał o malarzach, rzeźbiarzach i ich dziełach, że Prévôt słuchał go z zapartym tchem. Fargues doceniał ambicje swego ucznia – jak zaczął go nazywać, dodając zawsze, że nigdy nie miał zdolniejszego. W trakcie ich spotkań dowiedział się wreszcie o wszystkich życiowych dramatach Prévôta i choć nie mógł mu pomóc, starał się nieco skruszyć ten twardy i, wydawałoby się nie do przebycia mur, za którym ukrył się komisarz.

– O której mógłbym po ciebie podjechać? – Prévôtowi było zawsze bardzo miło, gdy Fargues mówił o nim „najlepszy uczeń”, ale mur nie był do końca skruszony i oschłość obejścia ciągle dawała znać o sobie.

– Powiedzmy o dwunastej, czy to ci odpowiada?

– Oczywiście, będę punktualnie – komisarz odłożył słuchawkę.

Spojrzał na zegarek, dochodziła szósta.

„Trzeba się zdrzemnąć” – pomyślał, jakby wiedział, że przez najbliższe dni nie będzie miał okazji nawet przymknąć powiek. Wszedł do łazienki i spojrzał w lustro. Twarz, która pojawiła się przed jego oczami, nie wyglądała budująco: potargane włosy, ciemne plamy zarostu, oczy podkrążone, wyschnięte od nadmiaru koniaku i papierosów wargi.

„Najpierw muszę doprowadzić się do porządku. Prześpię się później” – pomyślał, odkręcając kran.

* * *

– Teraz chyba powiesz mi, o co chodzi – spytał Fargues, gdy już wygodnie rozsiadł się w samochodowym fotelu, a Prévôt zapuścił silnik.

– Powiedz mi, czy Henri Matisse mógł namalować dwa obrazy prawie identyczne? – Prévôt spojrzał we wsteczne lusterko i płynnym ruchem wprowadził samochód w gęsty ruch paryskich ulic.

– Czy mógł? – zastanawiał się Fargues. – Czemu nie... Sam wiesz, że z artystami nigdy nie wiadomo. Wielokrotnie powracali do tych samych tematów, tworzyli nowe wersje, często niewiele różniące się od poprzednich. Choć, mówiąc szczerze, jeśli chodzi o Matisse’a, to chyba nie robił tego zbyt często. Jaki to obraz?

– Żółty pokój lub Żółte wnętrze. Uchylone okno, za nim kłębowisko ogrodowych gałęzi, utrzymane w dość ciemnych barwach, wokół okna żółte ściany pokryte ciemnymi krechami, jakby wzorem tapety, a na pierwszym planie fioletowy stolik, na nim jasny wazon z fioletowym bukietem i talerz z żółtymi owocami – Prévôt roztaczał przed Farguesem wizję obrazu.

– Tematyka się zgadza – Pierre patrzył przez okno, ale widział nie samochody i przechodniów, lecz opisany przez Prévôta obraz. – Żółć i fiolet... Zestawienie jak na estetykę z początków dwudziestego wieku dość szokujące, ale, jak wiesz, Matisse kochał się w tego rodzaju kolorystycznych kontrastach: cynober i fiolet, karmin i oranż, błękit i zieleń, oranż i róż, może więc być także żółć z fioletem. Chociaż czekaj... tak, teraz sobie uświadomiłem... Znam taki obraz Matisse’a.

– Jeden czy dwa? – spojrzał z zainteresowaniem Prévôt.

– Jeden, jeden, tylko że on nie jest żółto-fioletowy – Fargues ożywił się wyraźnie – ale fioletowo-czerwony i nazywa się Czerwone wnętrze – Pierre położył szczególny nacisk na słowie „czerwone”.

Prévôt spojrzał na niego i o mały włos nie wpakował się na tył starego citroena, który zahamował gwałtownie przed przejściem dla pieszych.

– Psiakrew! – rzucił przez zęby.

– Nie wściekaj się, tylko trochę uważaj. I nie masz się co tak podniecać. Fakt, że Matisse namalował Czerwone wnętrze, nie wyklucza, że mógł także stworzyć żółte, ale powiedz mi coś bliżej o tych dwóch obrazach.

Prévôt, poświęcając już teraz nieco więcej uwagi temu, co dzieje się na ulicy, opowiedział przyjacielowi historię Żółtego wnętrza z Denver i utrzymanego w tych samych barwach i stylu obrazu z wystawy Rogera.

– Muszę przyznać, że to interesujące, a może nawet podejrzane – Fargues wciąż szukał w myślach miejsca i czasu, w których mógłby zetknąć się z tymi tajemniczymi obrazami.

– No, zaraz się przekonamy – Prévôt skierował samochód na parking przed galerią.

Gdy weszli do sal galerii, Prévôt od razu zauważył, że obrazy są poprzewieszane, a na ścianach brakuje kilku, które jeszcze wczoraj cieszyły oczy uczestników wernisażu. Wśród pozostałych na ścianach nie było Żółtego pokoju.

– No i co? – spytał bezradnie Fargues.

– Cholera! Wczoraj tu jeszcze był. Muszę się dowiedzieć, co się z nim stało – Prévôt skierował się ku niewielkiemu stolikowi, przy którym siedział młody człowiek z przypiętą na piersi tabliczką.

„Komisarz wystawy” – przeczytał Prévôt.

– Czy mógłby mi pan udzielić kilku informacji?

– Ależ oczywiście. Jestem do pańskiej dyspozycji – chłopak poderwał się z krzesła.

– Czy mógłby mi pan powiedzieć, co stało się z obrazami, które wisiały tu jeszcze wczoraj?

– Ależ ma pan je przed sobą – młody człowiek szerokim gestem wskazał na ściany galerii.

– Nie pytam o to – Prévôt był nieco zniecierpliwiony. – Chodzi mi o obrazy, które jeszcze wczoraj były tu eksponowane, a dziś ich nie ma.

– Jeśli ich tu nie ma, to znaczy, że jeszcze wczoraj zostały sprzedane.

– Komu?! – pytanie Prévôta zabrzmiało trochę zbyt natarczywie.

– Przykro mi, ale nie jestem upoważniony do udzielania tego rodzaju informacji.

– Nie jest pan upoważniony... – Prévôt sięgnął do kieszeni. – Rozumiem, ale może się jednak jakoś dogadamy – znacząco zważył w ręce portfel.

– No, wie pan... – komisarz wystawy rozejrzał się niespokojnie wokół siebie, ale pora była zbyt wczesna jak na zwiedzanie galerii i poza nimi nie było w niej nikogo. Pieniądze zniknęły w kieszeni młodego człowieka. – Prosiłbym tylko, żeby nikt...

– Oczywiście, to jasne. Zapewniam panu całkowitą dyskrecję – Prévôtowi spieszyło się, i to bardzo.

– Te obrazy zostały stąd zabrane dzisiejszej nocy. Pan Roger powiedział mi tylko, że zostały sprzedane, ale właściciel chce zachować incognito i prosił o dostarczenie dzieł do domu.

– Kim był kupiec, pan oczywiście nie wie?

– Niestety, to wie tylko pan Roger – chłopak bezradnie rozłożył ręce.

– Ale wie pan zapewne, czy pośród rzekomo sprzedanych obrazów był Żółty pokój Henri Matisse’a.

– Żółty pokój...? – zastanowił się komisarz wystawy. – Tak... był, ale nie rozumiem, dlaczego użył pan sformułowania „rzekomo”, przecież...

– Niech pan sobie tym nie zaprząta głowy, tak mi się jakoś powiedziało – Prévôt usiłował zlekceważyć całą sprawę. – Czy w zamian za to mógłby pan mi powiedzieć, gdzie znajduje się Roger?

– Niestety, nie wiem – chłopak wyczuł szansę zarobienia jeszcze kilku franków i znaczącym ruchem wsadził rękę do kieszeni.

– Ach tak... rozumiem – Prévôt znów sięgnął po portfel.

– Pan Roger powiedział mi, że musi pilnie wyjechać. Dokąd? Tego, niestety, nie wiem, domyślam się jednak, że wyjechał jeszcze tej nocy.

– Cholera! – Prévôt zagryzł wargi.

– Słucham?

– To nie do pana.

Prévôt odwrócił się gwałtownie i ruszył do wyjścia.

– Halo, Paul – Fargues wynurzył się z dalszych sal galerii.

– Wybacz, ale nie mam czasu, zadzwonię do ciebie. – Prévôt biegiem wypadł na ulicę.

* * *

Czym wypełnić dwie godziny oczekiwania? Prévôt miotał się najpierw po własnym mieszkaniu, potem po ulicy, wreszcie, zniecierpliwiony, wsiadł do samochodu i ruszył do miasta. Wchodził do mijanych barów, zamawiał drinki i wychodził, zanim barman zdążył napełnić kieliszek, wstąpił do jakiegoś kina, nie zwracając nawet uwagi na reklamujące film plakaty i fotosy, kupił bilet, wszedł na salę i nie spojrzawszy na ekran, skierował się do wyjścia. Kilkakrotnie objechał Pola Elizejskie, zajeżdżając drogę innym kierowcom. Ocknął się dopiero na parkingu przed Galerie Dauphine. Z niejakim zdziwieniem stwierdził, że uparcie wbija wzrok w prowadzące do wejścia schody, jemu zaś przygląda się obchodzący ostrożnie samochód policjant. Bez słowa uruchomił silnik i pojechał – już teraz o wiele spokojniej – do domu.

Dochodziła druga. Gdy o wpół do pierwszej powrócił z wystawy Rogera, miał w głowie precyzyjny plam działania. Natychmiast wykręcił numer, który podał mu prefekt na spotkaniu z Chevalierem. Bez zbędnych tłumaczeń zażądał informacji, gdzie wyjechał Roger, i głos w słuchawce, bez cienia zdziwienia, obiecał mu je dostarczyć o wpół do trzeciej. Te dwie godziny oczekiwania wytrąciły go zupełnie z równowagi. Szaleńcza jazda po Paryżu przywróciła rozsądek. Umoczył wargi w smolistej gorącej kawie i wreszcie mógł spokojnie pomyśleć.

„To nieprawdopodobne! Wiem o nim tak dużo, wiem, że jest niebezpieczny i przebiegły, a jednak popełniłem błąd, zlekceważyłem go. Cóż... działa szybciej, niż mógłbym przypuszczać. Gdzie pan się mógł ukryć, panie Roger? Gdzieś na prowincji? E, nie, to nie w pańskim stylu, potrzebna panu przewaga czasu i przestrzeni...”

Prévôt dopił kawę i paląc papierosa powoli spacerował od okna do drzwi. Czekał i myślał.

„Tak... Przewaga czasu i przestrzeni... A zatem Stany. No tak, ale tam nie może pokazać Żółtego wnętrza, a poza tym CIA, której kongijska afera nie musiała przypaść do gustu. Nie... to nie mogą być Stany...”

Prévôt wszedł do łazienki, opłukał twarz lodowatą wodą i starannie wytarł ją ręcznikiem.

„Nie mogą?! Ejże... Żółte wnętrze to nie jedyny obraz, jaki ma do sprzedania, a CIA? O nie... Panowie z firmy nie mieliby pretensji o takie drobiazgi, jak zarobienie 40 milionów dolarów. Zresztą wiedzieli o tym i nic... Geniuszy ceni się, także w CIA! Tak, tak... to mogą być Stany...”

Dzwonek telefonu przerwał te rozważania. Prévôt spojrzał na zegarek, było punktualnie wpół do trzeciej. Podniósł słuchawkę, ale po drugiej stronie panowała niczym nie zmącona cisza. To on musiał odezwać się pierwszy, podając hasło.

– Halo – odczekał umówione trzy minuty. – Halo! Czy mógłbym usłyszeć pański głos?

– Tak, jeśli panu na tym zależy – usłyszał.

– Owszem, nawet bardzo, ten głos coś mi przypomina.

– I ja znam pański, pewnie już gdzieś spotkaliśmy się.

– Ascain – Prévôt wymienił nazwę niewielkiej miejscowości tuż nad granicą hiszpańską w okolicach Bayonne.

– Bergues – rozmówca podał z kolei nazwę równie małej miejscowości, tym razem nad granicą belgijską, koło Dunkierki.

– Tak, chyba ma pan rację – Prévôt wyrecytował ostatni człon hasła.

– Poszukiwany przez pana mężczyzna – informator przystąpił do wypełniania swoich obowiązków – wyleciał z Paryża o godzinie szóstej samolotem Air France do Nowego Jorku, zapewniając sobie jednocześnie połączenie do Denver – komisarz gwizdnął przez zęby. – Do Nowego Jorku przybył o drugiej po południu czasu paryskiego, czyli o ósmej nowojorskiego. Samolot do Denver odlatuje o dziewiątej, a ląduje w Denver o czwartej po południu czasu nowojorskiego, czyli o pierwszej czasu miejscowego. – Informator bez zająknienia wyrzucał z siebie te skomplikowane przeliczenia czasowe tak, że Prévôt miał przez chwilę wrażenie prowadzenia rozmowy z maszyną, a nie z żywym człowiekiem.

– Czy mógłbym...

– Oczywiście – informator przerwał mu beznamiętnie – za niecałą godzinę odlatuje samolot Pan American do Nowego Jorku, na który ma pan zarezerwowany bilet. Na miejscu będzie pan o dwunastej czasu paryskiego, czyli o szóstej czasu nowojorskiego. Będzie pan miał, niestety, półtorej godziny przerwy, ale i tak musi pan przejechać na lotnisko w Newark, skąd o siódmej trzydzieści odlatuje samolot do Denver. Znajdzie się pan tam o pierwszej w nocy czasu nowojorskiego, czyli o dziewiątej czasu miejscowego. Bilet do Denver ma pan zapewniony. Czy chce pan znać przeliczenia na czas europejski?

– Nie, nie, dziękuję – liczby, godziny i czasy miejscowe wirowały w głowie Prévôta.

– Jak pan sobie życzy. Poszukiwany przez pana człowiek jest w tej chwili w Nowym Jorku i ma nad panem dziesięć godzin przewagi. Gdy wyląduje pan w Denver, strata wyniesie dziewięć godzin. Proszę się spieszyć – Prévôt usłyszał stuk odkładanej słuchawki.

* * *

W Denver stracił kolejne dwie godziny, ale zyskał nieoczekiwanego współpracownika. Bez trudu domyślił się, że Roger przyleciał tu na spotkanie z dyrektorem muzeum, którego kiedyś wystawił do wiatru, a teraz prawdopodobnie miał zamiar zrobić to po raz drugi.

Gdy komisarz przybył do muzeum, drzwi były już zamknięte, a dyrektor oczywiście nieobecny. Muzealny strażnik był jednak na tyle uprzejmy, a opowiedziana przez Prévôta bajeczka o ciężko chorej matce, która pilnie wzywa do siebie syna, goszczącego z wizytą u dyrektora, na tyle wzruszająca, że Prévôt został wpuszczony do środka i pozwolono mu zatelefonować do mieszkania dyrektora. Tam go jednak też nie zasiał i strażnik bezradnie rozłożył ręce.

– Czy mógłbym usłyszeć pański głos? – dotarło do Prévôta, gdy schodził po schodach przed muzeum.

Najpierw uderzył go fatalny akcent tego nieporadnie wypowiedzianego po francusku zdania, a dopiero petem zrozumiał jego sens. Spojrzał w bok. W niedbałej pozie stał tam oparty o balustradę mężczyzna około trzydziestki z ogromną blond czupryną i wąsikiem nad ustami, w których miażdżył spory kawał gumy do żucia.

– Tak, jeśli panu na tym zależy.

Prévôt patrzył z zainteresowaniem na rosłego blondyna, ubranego z amerykańską elegancją, która nie wyróżniała go z tłumu. Ot, przeciętny człowiek, czekający na kogoś lub na coś koło gmachu muzeum.

– Owszem, nawet bardzo, ten głos mi coś przypomina – nieznajomy przeszedł na angielski. – Pan wybaczy, komisarzu. Mój francuski nie jest nadzwyczajny. Zresztą to chyba wystarczy, oszczędzimy sobie trochę czasu. – Amerykanin uśmiechnął się i Prévôt uznał, że jest dość sympatyczny.

– Jednak to dopiero początek hasła – komisarz także przeszedł na angielski.

– Nie szkodzi – blondyn niedbale machnął ręką.

– Obaj wiemy, o co chodzi. Jestem porucznik Lee z FBI i skoro znam hasło, wie pan, że... Do diabła z tym! Mam na imię John i mam ci pomóc.

– Paul – podali sobie ręce.

– OK. Czekam tu na ciebie już parę godzin. Nie spieszyłeś się za bardzo.

– No wiesz... Z Paryża jest kawałek drogi.

– Jasne...

– Ale może mi wreszcie powiesz, kto polecił ci współpracować ze mną?

– Wiadomo... moi przełożeni, a dlaczego i po co, tego już nie wiem. Zresztą to nie ma znaczenia. Dostałem polecenie, aby pomóc ci w Stanach i zadbać, abyś bezpiecznie wrócił do Europy.

– OK – uśmiechnął się Prévôt. – Muszę znaleźć dyrektora tego muzeum.

– Nic trudnego, jedźmy. – Lee ruszył w kierunku zaparkowanego na ulicy dodge’a. Prévôt poszedł za nim.

John Lee wiedział doskonale, gdzie można znaleźć dyrektora muzeum. Przywiózł Prévôta do klubu brydżowego i przez szybę oszklonych drzwi pokazał mu siwego, starszego mężczyznę, który w towarzystwie trzech innych rozgrywał kolejnego robra. Prévôt poprosił dyrektora o chwilę rozmowy, ale ten po prostu odmówił wszelkich wyjaśnień i po kilku zdawkowo grzecznościowych zdaniach powrócił do stolika.

– I co? – Lee oczekiwał Prévôta tuż za drzwiami.

– Nic, w ogóle nie chciał ze mną rozmawiać.

– OK. Ja z nim pogadam – John przesunął jeżykiem kawał mocno już przeżutej gumy i skierował się do stojącego z boku portiera.

Prévôt patrzył z zainteresowaniem. Lec najspokojniej w świecie kiwnął palcem na służbiście wyprostowanego cerbera, a gdy ten zbliżył się, przytrzymał go delikatnie za klapy marynarki i coś szepnął do ucha. Portier spurpurowiał.

– Tak, proszę pana – z trudem wykrztusił z siebie i ruszył do sali, gdzie nieświadom niczego dyrektor muzeum rozgrywał następne rozdanie.

– Tylko spokojnie, chłopcze – Lee przytrzymał go za rękaw i upomniał ojcowskim tonem. – Jesteś w kulturalnym towarzystwie. Poproś dyrektora do sekretariatu klubu. – Puścił rękaw cerbera i ruchem głowy zaprosił komisarza do udania się za nim.

Przez hall przeszli w głąb budynku.

„Jak tu cicho – pomyślał Prévôt – aż nieprzyzwoicie”.

Znaleźli się w obszernym, nowocześnie urządzonym pomieszczeniu. Prévôt z zainteresowaniem oglądał szkło, aluminium, dywany i meble. Z fotela podniósł się wysoki, kościsty mężczyzna, z rękami sięgającymi prawie do kolan i pewnym siebie wyrazem twarzy. Wtargnięcie dwóch obcych mężczyzn wyraźnie go zaskoczyło i starał się nadrabiać miną.

– Czego? – warknął. – Nie umiecie czytać?! Na drzwiach jest tabliczka „Private” i chyba wiecie, co to znaczy – odstawił na stoliczek trzymaną dotąd w ręku szklaneczkę.

„Co on pije, u diabła?” – pomyślał Prévôt, patrząc na naczynie; zrzucił ciężar konwersacji na barki Lee. Płyn w szklance rzeczywiście miał intrygujący kolor. Stojąca obok butelka napełniona była w trzech czwartych burbonem, ale to, co było w szklaneczce, przypominało raczej wiśniowy syrop, a nie alkohol.

„No cóż... jestem w Ameryce” – westchnął Prévôt i zaczął słuchać tego, co mówił Lee.

– Słuchaj no, ty synu pawiana – John warczał nie gorzej od rasowego buldoga. – Moja mama ukończyła pensję w Bostonie i nauczyła mnie wielu rzeczy. Po pierwsze, że składając komuś wizytę należy się przedstawić, i to już mamy załatwione – Lee podsunął pod oczy chudzielca przezroczyste etui ze swoją podobizną. – Po drugie, że należy się całe życie uczyć dobrych manier, a to z kolei ja mam za, a ty przed sobą. Ale przede wszystkim weź pod uwagę to, że lekcje od mojej mamy brałem już dość dawno i czasem się zapominam.

Prévôt mało nie udławił się ze śmiechu, gdy patrzył na wysiłki Johna, który miał wyraźne kłopoty z utrzymaniem groźnej miny i jednoczesnym zachowaniem gumy do żucia w ustach. „Za chwilę złamie sobie szczękę” – pomyślał i spojrzał na chudzielca, by sprawdzić jego reakcję. Ale chudzielcowi wcale nie było do śmiechu.

– Powtarzam, że jest to pomieszczenie prywatne, i nawet...

– Stul pysk i przestań ze mną dyskutować – Johnowi udało się wreszcie upchnąć nieszczęsną gumę gdzieś między zębami. – Kim jesteś?

– Jestem sekretarzem tego klubu i...

– Przede wszystkim jesteś sukinsynem, bo wyciągnąłeś swojemu szefowi burbona i chlasz go w jego fotelu – sądząc z miny sekretarza cios był celny. – Oprócz tego jesteś profanem, któremu producent tego szacownego trunku powinien założyć sznur na grdykę i powiesić na najbliższej gałęzi. Picie whisky z sokiem wiśniowym traktuje się prawie tak samo jak sprzyjanie komunistom i Murzynom.

Na twarzy chudzielca nie było już śladu pewności siebie. Wił się smagany słowami Johna.

– A teraz spieprzaj i nie wracaj, dopóki nie skończymy, jasne?

– Tak... – sekretarz cofał się w stronę drzwi, w których zderzył się z wchodzącym właśnie dyrektorem.

– Co ty wyprawiasz, Frank!? Gdzie ten telefon od...

– Telefon stoi na biurku – uprzejmie poinformował Lee.

– Prosimy do środka.

– Co robią tu ci faceci, Frank? – dyrektor spojrzał groźnie na sekretarza.

– Sami to panu wyjaśnimy. Frank, idź do najbliższego baru i zamów sobie dobrą whisky. Tylko pamiętaj... bez soku – Lee pogroził palcem znikającemu za drzwiami chudzielcowi.

– Bądź w pobliżu. Będę cię potem potrzebował – rzucił za nim dyrektor.

– No a teraz, dyrektorku, przystąpmy do rzeczy – Lee wskazał mu jeden z foteli.

– Chyba raczej poczekamy na policję. Mój sekretarz zaraz sprowadzi tu patrol – dyrektor nie miał zamiaru siadać.

– On nikogo nie sprowadzi, a policja jest już na miejscu – Lee nie spiesząc się podsunął dyrektorowi pod nos swoją legitymację.

– Złożę na was skargę! – krzyknął dyrektor spojrzawszy uważnie na legitymację Lee. – Nawet FBI nie wolno nachodzić spokojnych obywateli. Zajmijcie się swoją robotą!

– Na razie siadaj, do cholery, kiedy cię zapraszają! – Lee pchnął gwałtownie nie spodziewającego się tego dyrektora na wysoki fotel.

Ten wpadł w pluszowe poduszki niczym w głęboki basen, zadzierając śmiesznie nogi. Na chwilę zaniemówił. W jego długiej karierze miejscowego notabla nie spotkała go jeszcze taka zniewaga. Cieszył się przecież wielkim szacunkiem jako dyrektor instytucji, którą chlubiło się całe Denver i na którą spore sumy świadczyli miejscowi businessmani. Był nie tylko dyrektorem muzeum, ale także prezesem klubu brydżowego, członkiem zarządu paru innych równie szacownych instytucji, miał także liczne kontakty, już mniej oficjalne, i o nich wolałby nie mówić. Obawiał się, że wizyta funkcjonariuszy FBI może dotyczyć właśnie tej strony jego działalności, a to byłby koniec kariery. Pensja dyrektora muzeum nie wystarczała na liczne potrzeby i ambicje dyrektora i jego żony, a nocne lokale w Denver potrzebowały ochrony i ktoś musiał ją im zapewnić. Nikł z właścicieli tych lokali nawet nie domyślał się, że płacony haracz wpływa do kieszeni dyrektora muzeum sztuki i kilku innych szanowanych powszechnie obywateli miasta i że to właśnie oni decydują o tym, który lokal będzie mógł istnieć i przynosić zyski, a który zostanie zlikwidowany bądź drogą oficjalną, bądź przy użyciu siły. Ponieważ cała sprawa była ściśle tajna, dyrektor nie potrzebował obstawy i nigdy z niej nie korzystał, choć na usługach zakamuflowanej organizacji pozostawała niemała banda zbirów i rewolwerowców. Jedyną obstawą dyrektora był jego sekretarz, który tak fatalnie nawalił.

– Złożę na was skargę – powiedział już bez przekonania.

– Popatrz, Paul – Lee zignorował tę cichutko wybąkaną groźbę – facet niby kulturalny, a nie posiada umiejętności konwersacji. Chyba się uwstecznia, ani chybi grozi mu wtórny analfabetyzm. – Lee zwrócił się wprost do dyrektora. – Niedługo będziesz się nadawał jedynie do wieszania obrazków. Ale teraz do rzeczy, ty muzealny kurduplu. Jak już będzie po wszystkim, możesz sobie pisać skargi, gdzie będziesz chciał. Najlepiej od razu napisz do Białego Domu, wyślemy tam po dolarze, żeby szybciej przysłali ci odpowiedź. A jeśli chodzi o naszą rozmowę – Lee zbliżył twarz do oblicza dyrektora – to zaczniemy ją od twojej córeczki, której tak hojną rączką dajesz pieniądze na heroinę. Sądzę, że twoja pozycja w mieście i wrodzone zapewne poczucie sprawiedliwości skłonią cię do pomocy w naszej akcji zwalczania narkomanii. Czyż nie? – Twarz dyrektora była blada jak płótno i niczym ryba wyjęta z wody, otwartymi szeroko ustami łapał powietrze. – A... i jeszcze jedno – Lee powrócił na swój fotel – obiło mi się o uszy, że miejscowy szmatławiec... och, przepraszam... dziennik, pisał jakiś czas temu o dziwnym włamaniu do twojego zakichanego muzeum i w związku z tym wielu szacownych obywateli mocno się denerwowało. Chyba wiesz coś na ten temat?

Prévôt patrzył na Lee z uznaniem. Dyrektor z rezygnacją zwiesił głowę i widać było, że ma dość.

„Ten Lee dobrze przygotował się do mojej sprawy. Informacje ma takie, że ho, ho! A do tego jest niezłym fachowcem, nawet go nie tknął, a facet jest ugotowany. No, teraz czas na mnie” – nieznacznym ruchem ręki dał znak Johnowi.

– A teraz, dyrektorku, usłyszysz kilka pytań, które zada ci mój przyjaciel, i jeżeli pamięć ci dopisze, poczekam z tymi informacjami o twojej córeczce. Nie sądzę, aby zależało ci na pośpiechu w tej sprawie.

Dyrektor podniósł głowę i z napięciem patrzył w twarz Prévôta.

– Czy był u pana Bernard Roger?

Komisarz zauważył, że dyrektor odetchnął z ulgą i z jego twarzy zniknął wyraz bolesnego napięcia.

„Ejże... tu chodzi nie tylko o córkę pomyślał – ale to nie moja sprawa. Z tym, co ukrywa ten facet, niech się boryka miejscowa policja”.

– Tak, Roger był u mnie kilka godzin temu – głos dyrektora brzmiał jeszcze dość głucho.

– Czy kupił pan od niego jakieś obrazy?

– Tak... trzy...

– Czy był wśród nich... jakiś obraz Matisse’a?

– Nie wiem, po co panu te informacje...

Lee chrząknął znacząco.

– Jakie to były obrazy?

– Jeden Renoir i dwa szkice Modiglianiego.

Prévôt wyciągnął z kieszeni katalog paryskiej wystawy Rogera.

– Proszę je tu odnaleźć.

W pokoju zapadła cisza, przerywana tylko szelestem odwracanych przez dyrektora stron katalogu.

– To te obrazy.

Prévôt zajrzał do katalogu. Tak, te obrazy widział na wystawie.

– Dobra, John, możemy się zbierać – komisarz wsunął katalog do kieszeni.

– No widzisz, dyrektorku – Lee był zawiedziony tak krótką wymianą zdań – niewiele chcieliśmy się dowiedzieć.

– Aha, jeszcze jedno. – Prévôt odwrócił się od drzwi. – Gdzie teraz jest Bernard Roger?

– Dokładnie nie wiem – dyrektor spojrzał szybko na Johna. – Zdaje się, że poleciał do San Francisco.

– Dziękuję panu, myślę, że obaj jesteśmy zadowoleni z tej rozmowy?

– Pan wybaczy, ale nie rozumiem.

Lee także patrzył na Prévôta ze zdziwieniem.

– Ja dowiedziałem się tego, na czym mi zależy, a pan zachował swoją tajemnicę. Czy nie jest to powód do zadowolenia? – Prévôt uśmiechnął się i pchnął drzwi. – Żegnam.

– Do zobaczenia – dodał Lee i obaj opuścili pokój.

– Sukinsyny – warknął dyrektor i nacisnął umieszczony na małym biureczku przycisk.

Do pokoju wszedł chudy sekretarz.

– Słyszałeś? – dyrektor spojrzał na Franka bez sympatii.

– Tak jest, szefie.

– To nie gap się jak sroka w gnat, tylko czym prędzej zawiadom, kogo trzeba.

– OK – Frank ruszył ku drzwiom.

– A jak jeszcze raz złapię cię na chlaniu mojej whisky, będziesz tego gorzko żałował. Ten pieprzony facet miał rację. Jak chcesz się napić, idź do baru, a sok rozcieńczaj wodą, nie moją whisky.

Frank wyszedł, a dyrektor z niesmakiem wylał do doniczki z dużą palmą zawartość szklanki.

– Whisky z sokiem wiśniowym... też coś!

* * *

– Ten sukinsyn chyba wszystkiego nie powiedział. Powinienem mu przyłożyć, wtedy wiedzielibyśmy wszystko. – Siedzieli w samolocie lecącym ku San Francisco i Lee postanowił powrócić do rozmowy w Denver.

– Nie było takiej potrzeby, przecież odpowiedział nam na wszystkie pytania. – Prévôtowi przemknęły przed oczami sceny, jakich był uczestnikiem w paryskiej prefekturze.

Rozmowa z dyrektorem była najuprzejmiejszą konwersacją w porównaniu z tym, co działo się czasem u nich. „Pogadałbyś z takim Colbertem, dopiero wtedy dowiedziałbyś się, jak trzeba wyciągać od ludzi informacje” – pomyślał.

Colbert był potężnym, dwumetrowym chłopem, gwałcącym i mordującym kilkunastoletnie dziewczynki, koniecznie blondynki. Miał ich na swym koncie osiem, zanim został złapany. W trakcie przesłuchań milczał jak zaklęty i dopiero w rękach Prévôta wróciła mu pamięć i rozwiązał się język.

– A jednak coś ukrywał, sam mu to powiedziałeś – nie ustępował Lee.

– To prawda – uśmiechnął się Prévôt.

– Może wyjaśnisz mi, o co tu chodzi? – Lee był jakby z lekka urażony.

– Nie mogę ci tego wyjaśnić, bo sam nie wiem nic bliższego.

– Jak to?! – Amerykanin aż podskoczył w fotelu.

– To proste – tłumaczył Prévôt – kiedy z nim rozmawialiśmy, wyczułem, że facet coś ukrywa i ma pietra, że przyszliśmy właśnie w tej sprawie. Kiedy okazało się, że nie, kamień spadł mu z serca. Co to za tajemnica, nie wiem i mało mnie to obchodzi, ale dałem mu do zrozumienia, że wiem coś niecoś. Niech nie myśli, że ma do czynienia z półgłówkami.

– Szkoda, że sam się nie zorientowałem – Lee był niepocieszony – wyciągnąłbym z niego tę cholerną tajemnicę.

– Czy ja wiem? – przed oczami Prévôta znów pojawił się Colbert.

– Masz wątpliwości?! Przecież gdyby nie ja, ten facet nie powiedziałby ci ani słowa! – Lee stawał się coraz bardziej rozdrażniony.

– Dobra, Lee – uspokajał go Prévôt. – Ten facet to twoja zasługa, ale to, co zachował dla siebie, nie dotyczy naszej sprawy i nie było potrzeby...

– Eee... – burknął Lee z dezaprobatą.

– Popatrz, już po pierwszej wizycie mamy sporo informacji. Wiemy, z kim handluje, wiemy, co mu sprzedał, i wiemy także, że jest rzeczą wysoce prawdopodobną, iż zarówno Renoir, jak i oba dzieła Modiglianiego są... fałszywe – ostatnie słowo Prévôt wypowiedział szeptem wprost do ucha Lee.

– Fałszywe? Skąd możesz to wiedzieć? Przecież nie widziałeś ich na oczy.

– Ale fakt, że w ciągu jednej nocy zniknęły z wystawy w Paryżu, a następnego dnia już sprzedano je w Stanach, jest nie lada jaką poszlaką.

– Tak, to prawda... – Lee był coraz bardziej zdziwiony.

– Ale to, że sprzedane w Denver obrazy są fałszywe, trzeba mu udowodnić, a wierz mi, John, nie będzie to łatwe. Nasz przeciwnik jest genialny.

– Genialny, powiadasz – Lee zamyślił się. – Ale na geniuszy też są sposoby i wierzę, że je znajdziemy.

– Przekonamy się, i to pewnie wkrótce, czy nam się to uda.

W San Francisco postanowili trochę odpocząć, wykąpać się, odświeżyć. John poszedł na miasto zasięgnąć języka wśród miejscowych policjantów i agentów FBI. Komisarz zaszył się w swym pokoju i z uwagą studiował przewodniki po mieście, których John dostarczył mu kilkanaście. Popijając lurowatą amerykańską kawę, Prévôt przerzucał stronice folderów pełnych kolorowych zdjęć, reklamujących nocne lokale ze striptizem, bary z salonami masażu na zapleczu, teatrzyki, w których można było spędzić miłe chwile i doznać niespotykanych przeżyć. Dopiero na ostatnich stronach mógł odnaleźć skromne i pozbawione ilustracji, a do tego dość powierzchowne informacje o muzeach, galeriach i innych przybytkach sztuki.

Bez trudu zauważył, że we wszystkich przewodnikach wspomniano, choćby jednym zdaniem, o Muzeum Miasta San Francisco jako o najciekawszym tego typu obiekcie na Zachodnim Wybrzeżu. „Tak... to musi być to” – podniósł się z fotela i zamyślony podszedł do okna. Jego pokój był położony na drugim piętrze i widok ograniczała potężna ściana stojącego naprzeciw wieżowca. Ulicy jednak nic nie przesłaniało i Prévôt wpatrzył się w gęsty ruch samochodów i przechodniów.

Wąwóz ulicy wolno wznosił się ku górze i na szczycie rozszerzał w niewielki placyk. Właśnie na tym placyku pojawiła się taksówka, którą Prévôt zupełnie bezwiednie zaczął obserwować. Nie bardzo wiedział, dlaczego właśnie ta taksówka przykuła jego uwagę, ale już po chwili zorientował się, co było tego przyczyną. Policyjna świadomość nie zasypiała ani na chwilę. Taksówka jechała dość wolno, za nią zaś podążał inny samochód, którego marki komisarz nie mógł rozpoznać. Kierowca tego samochodu starał się bardzo pozostać za taksówką i choć miał wiele możliwości jej wyprzedzenia, świadomie z nich rezygnował.

„Ktoś tu kogoś śledzi, i to dość nieudolnie” – uśmiechnął się z politowaniem.

Taksówka przejechała ostatnie światła i stanęła na hotelowym podjeździe. Ku zdziwieniu Prévôta wysiadł z niej John Lee i spokojnie skierował się ku wejściu. Prévôt natychmiast poszukał wzrokiem drugiego samochodu. Zaparkował po przeciwnej stronie ulicy i jakby zamarł.

– Czy wiesz, że byłeś...

– Śledzony? Jasne, że wiem! Lee zamknął drzwi i wszedł do pokoju.

– Stoją tam, po drugiej stronie ulicy – Prévôt wskazał mu zaparkowanego dokładnie naprzeciw ich okna forda. – Kto to może być?

– Nie wiem – Lee ostrożnie spoglądał zza firanki. – Zdaje się, że jest ich dwóch.

– Od kiedy cię śledzą? – Prévôt odszedł od okna.

– Od kiedy wyszedłem z hotelu. To jacyś cholerni partacze. Zauważyłem ich od razu.

– Ciekawe – Prévôt w zadumie przypalił sobie papierosa.

„Kto ich mógł tu przysłać? Roger? Ale skąd może wiedzieć, że jestem w Stanach? A może ten dyrektor z Denver? Może John miał jednak rację i trzeba go było przycisnąć...”

– Hej, Paul... popatrz... odjeżdżają – Lee machnął ręką przyzywając Prévôta do okna.

Rzeczywiście, tajemniczy samochód nagle ożył. Jego kierowca zapuścił silnik, włączył kierunkowskaz i ostrożnie wjechał między inne pojazdy, zmierzające w dół ulicy. Na zwolnione miejsce natychmiast wjechał inny wóz, co na tej zatłoczonej arterii nie było niczym szczególnym. Ford odjechał, a z nowo zaparkowanego samochodu wysiadł wysoki mężczyzna i wszedł do budynku naprzeciw hotelu.

– O co im chodzi? – głowił się Lee.

– Na razie dajmy sobie z tym spokój. Zajmijmy się naszą sprawą.

Do Muzeum Miasta San Francisco było bardzo blisko. Do przebycia mieli zaledwie kilka przecznic. Zdecydowali się na spacer, rozglądając się uważnie. Nie szedł za nimi nikt, tego byli pewni obaj, ale tuż przed wejściem do muzeum Lee dostrzegł przejeżdżający ulicą samochód z mężczyzną, który kilka minut wcześniej wchodził do wieżowca przed hotelem.

„Przypadek?” – pomyślał Lee, usiłując dostrzec twarz drugiego mężczyzny w samochodzie.

– Wiesz co, Paul... – Lee dogonił Prévôta w hallu muzeum.

Na rozmowę nie było już jednak czasu, bo do komisarza zbliżył się właśnie dyrektor muzeum. Okazał się o wiele bardziej rozmowny niż jego kolega z Denver.

Tak, Roger był u niego wczoraj... Owszem, kupił u niego kilka obrazów. Są to francuscy impresjoniści. Degas, Monet, Bonnard. Ale Matisse...? Nie. Żadnego obrazu Henri Matisse’a mu nie proponowano.

Dyrektor wskazał w podsuniętym mu katalogu kupione przez siebie obrazy i z rozbrajającą szczerością opowiedział, jak to Bernard Roger dzwonił z jego gabinetu do Petera P. Stanforda, najbogatszego kolekcjonera Zachodniego Wybrzeża.

– Czy może mi pan powiedzieć, na kiedy się umówili? – spytał Prévôt spoglądając nieco zdziwionym wzrokiem na Lee, który zamyślony w ogóle nie brał udziału w rozmowie.

– Pan wybaczy, ale nie byłem obecny przy rozmowie, jaką prowadził pan Roger – dyrektor był wyraźnie zdegustowany faktem podejrzewania go o tak dalece posuniętą niedyskrecję.

– Tak więc nie ma pan pewności, że w ogóle się umówili? – napierał komisarz.

– Och, co do tego nie mam wątpliwości. Pan Roger dysponuje tak wspaniałymi dziełami, a pan Stanford płaci tak duże pieniądze...

– Dlaczego zatem Roger handluje także z panem?

– Wobec bogactwa pana Stanforda nasze muzeum jest kopciuszkiem, ale pan Roger zawsze twierdził, że nie chciałby, aby wszystkie najcenniejsze dzieła trafiły w ręce prywatne. Uważa, że należy je udostępniać także szerszemu kręgowi widzów. Ale wydaje mi się...

– Przepraszam, że przerywam – Prévôt patrzył z uwagą na Lee, który zachowywał się dość dziwnie. Przebierał stopami, jakby stał na rozżarzonych węglach i co chwila wznosił się na palcach, usiłując wyjrzeć przez umieszczone wysoko okno. – Trochę się spieszymy. Stanford mieszka w San Diego, czyż nie? – komisarz ponownie zwrócił się wprost do dyrektora.

– Tak, ale nie bardzo rozumiem, po co panu te wszystkie informacje – dopiero teraz dyrektor zadał pytanie, od którego powinien był zacząć.

– Przykro mi, ale nie mam teraz czasu, by to panu wyjaśnić. Może przy innej okazji.

Komisarz z trudem nadążał za sadzącym długie susy Johnem. Dogonił go na schodach muzeum.

– Co się stało? – spytał nieco zdyszany.

– Ten samochód przyjechał tu za nami – Lee rozglądał się po pustawej ulicy.

– Ford?

– Nie, ten drugi, z tym wysokim facetem, którego widzieliśmy z okna.

– No, nieco się poprawili – Prévôt uśmiechnął się lekko na myśl o niedołężnych szpiegach.

– Ale jest jeszcze coś – Lee przytrzymał komisarza za ramię – kiedy przejeżdżali tu przed muzeum, było ich w środku dwóch i dałbym sobie uciąć rękę, że ten drugi, to ten chudy sukinsyn z Denver, Frank czy jak mu tam.

– A więc jednak dyrektor? – Prévôt myślał na głos.

– Ty też o tym myślałeś? – Lee spojrzał mu w oczy.

– Tak, Lee, miałeś rację... – Prévôt przerwał, widząc przerażone oczy Johna.

Odwrócił się gwałtownie i zdążył jeszcze zobaczyć maskę pędzącego na nich z ogromną szybkością samochodu. Nagłe szarpnięcie, potężne uderzenie i komisarza otoczyła czarna noc. Gdy po chwili odzyskał przytomność, ujrzał tył oddalającego się w szaleńczym tempie samochodu, a do jego uszu dotarł ogłuszający ryk silnika.

– No jak tam, żyjesz?

Lee ostrożnie pomagał mu wstać z chodnika.

– Zdaje się, że uratowałeś mi życie – wybąkał Prévôt, uświadamiając sobie, że może to powiedzieć tylko dzięki przytomności umysłu Johna, który w ostatniej chwili wyciągnął go spod samochodu.

– Chyba szarpnąłem cię trochę za mocno i walnąłeś głową o beton, ale inaczej...

– Daj spokój, John – Prévôt masował stłuczoną potylicę. – Wydaje mi się, że sprawa jest poważniejsza, niż myślałem.

– Krótko mówiąc, chciano nas załatwić, ale w dość prymitywny sposób, i do tego jeszcze spieprzono tę robotę – Lee roześmiał się nieszczerze.

– Masz rację, ale ponieważ ktoś za to zapłacił, spróbują się poprawić, i to pewnie dość szybko. Jedno mogę ci powiedzieć na pocieszenie – komisarz zaciągnął się głęboko papierosem. – To nie było najgorsze, co mogło nas spotkać.

– Ale mnie pocieszasz...

– Jeżeli w tym samochodzie rzeczywiście był ten suchy sekretarz z Denver, to całą sprawę nadał dyrektor muzeum.

– Myślę, że to był właśnie on.

– I to jest pocieszające, bo to tylko sprawa prywatna. Najął bandziorów, i to dość kiepskich, a z nimi damy sobie radę. Byłoby gorzej, gdyby była to sprawa CIA.

– C... I... A...? – Johna Lee po prostu zatkało. – Co ma do tego CIA?!

– Wytłumaczę ci po drodze, teraz jedźmy na lotnisko – Prévôt machnął ręką ku przejeżdżającej taksówce.

– Wracamy do Denver? – spytał z nadzieją w głosie Lee.

– Nie. To załatwisz już sam po moim wyjeździe. Lecimy do San Diego.

* * *

– Strasznie mi przykro, drogi panie Stanford, ale będę musiał skrócić mój pobyt u pana, i to znacznie.

– Czy coś się stało?

– Niestety, otrzymałem właśnie wiadomość z San Francisco, moi znajomi zawalili tam pewną robotę i to zmusza mnie do natychmiastowego wyjazdu i zwrócenia się z prośbą o pomoc do kogoś innego – Roger był wyraźnie zły.

– Czy to ma związek z tą wczorajszą wiadomością z Denver? – Stanford wydawał się podniecony.

– Drogi panie – Roger już się uspokoił i nawet zdobył się na uśmiech. – Czyja wypytuję pana, skąd bierze pan te ogromne góry dolarów?

– Ma pan rację, przepraszam – Stanford domyślał się, że Roger zajmuje się nie tylko sprzedażą obrazów, i wydawało mu się, że jest szansa, by dowiedzieć się od niego nieco więcej, ale szybko zrezygnował. – Czy musi pan wyjechać natychmiast?

– Tak, jeżeli to możliwe.

– Mój kierowca odwiezie pana na lotnisko. Cieszę, się, że znów mogliśmy się zobaczyć i przeprowadzić kolejną, myślę, że udaną dla obu stron, transakcję.

– I ja się cieszę. Żegnam pana z żalem – Roger podał Stanfordowi rękę. – Być może zjawia się u pana dwaj mężczyźni, którzy będą się o mnie dopytywać. Jeśli to możliwe, prosiłbym, aby pan z nimi nie rozmawiał.

– Tak? – zdziwił się Stanford i nadzieja dowiedzenia się czegoś więcej o tajemniczym marszandzie znów w nim ożyła.

– Przysporzyłoby to nam niepotrzebnych kłopotów i utrudniło dalszą współpracę.

– Oczywiście, może być pan zupełnie spokojny – zapewnił go Stanford, dla którego kontakty Bernarda Rogera z CIA nie były tajemnicą.

Gdy limuzyna Stanforda podwiozła go pod budynek dworca lotniczego, Roger wysiadł i zdecydowanym krokiem wszedł do wnętrza. Odczekał chwilę, aż samochód odjechał, i szybko wyszedł na zewnątrz, kierując się ku pierwszej z brzegu taksówce.

– Los Angeles... Płacę podwójnie – dorzucił widząc zdumione oczy taksówkarza.

* * *

Posiadłość otaczał wysoki kamienny mur, zza którego wystawał jedynie szczyt dachu. Potężna brama była zamknięta na głucho i John Lee musiał wielokrotnie naciskać przycisk dzwonka, zanim usłyszał kroki stąpające wolno po żwirowej ścieżce. Po chwili uchyliła się maleńka furteczka z prawej strony bramy i wyszedł przez nią potężnych rozmiarów Meksykanin z sumiastym wąsem i ponurym wejrzeniem ciemnych oczu. „Cholera, co za Pancho Villa” – pomyślał John i zwrócił się do Meksykanina:

– Posłuchaj, amigo...

Ze szczytu jednego ze wzgórz otaczających posiadłość Stanforda Prévôt z zainteresowaniem obserwował rozgrywającą się pod bramą pantomimę. Rzeczywiście, rozmowa Lee z Meksykaninem bardziej przypominała balet niż wymianę zdań. John wprost zwijał się, usiłując dogadać się z człowiekiem, który z pełnym spokojem przecząco kiwał głową i przyglądał się Amerykaninowi z coraz większym zdziwieniem.

„Jest tak, jak się spodziewałem” – pomyślał Prévôt.

Przez całą drogę z San Francisco do San Diego zastanawiał się nad sytuacją, w jakiej się znalazł po nieudanym zamachu na jego życie. Był pewien, że nie przeprowadzili go agenci CIA, bo ci z pewnością wykonaliby robotę z większą precyzją. Zleceniodawcą był najprawdopodobniej dyrektor muzeum w Denver, ale bez odpowiedzi pozostawało pytanie, czy zrobił to z własnej woli, czy też na prośbę lub polecenie Rogera. Prévôt nie miał złudzeń i wiedział, że do willi Stanforda nie uda im się dostać, nie mówiąc już o rozmowie z milionerem. Miał jednak nadzieję, że ci, którzy chcieli go zabić w San Francisco, nie odstąpią tak łatwo od swego planu i podejmą jeszcze jedną próbę pozbycia się wścibskich policjantów, a przed nimi z kolei pojawi się szansa dowiedzenia się, kto i dlaczego chciał ich zabić.

„No, ma jeszcze dziewięć i pół minuty” pomyślał Prévôt, z uwagą spoglądając na wędrujące powoli wskazówki zegarka. Jeszcze raz rzucił okiem na scenę przed bramą, ale tam sytuacja nie uległa zmianie. Ostrożnie wyciągnął z kieszeni katalog paryskiej wystawy Rogera i karteczkę, którą tuż przed wyjazdem otrzymał od Pierre’a Farguesa.

„Pierre to wspaniały człowiek” pomyślał z sympatią o przyjacielu.

Gdy tak nagle opuścił go w Galerie Dauphine, Fargues w lot pojął, o co chodzi, i w ciągu kilku minut, posługując się katalogiem wystawy, dokonał spisu brakujących na niej obrazów. Ten właśnie spis ze skromnie dodanym zdaniem: „Może Ci się przyda” – przysłał Prévôtowi przez swoją córkę, na pięć minut przed jego wyjazdem na lotnisko. Dzięki tej informacji Prévôt wiedział, że z wystawy zniknęło osiem obrazów. Jeszcze raz sprawdził spis. Tak, wszystko się zgadzało. W Denver i San Francisco Roger sprzedał sześć. Pozostały mu jeszcze dwa: Portret Paula Signaca i Żółte wnętrze Henri Matisse’a. Te dwa dzieła mógł sprzedać tylko Stanfordowi.

„Gdybym teraz wrócił do Francji, nigdy pewnie nie dowiedziałbym się, kto jeszcze chce się mnie pozbyć, oczywiście poza Bernardem Rogerem”.

Prévôt wsunął do kieszeni katalog i znów rzucił okiem na zegarek. „Ma już tylko siedem minut” – spojrzał w stronę bramy. Lee jakby powoli rezygnował, ale jeszcze miał nadzieję. Ale Meksykanin był niewzruszony.

Nagle za plecami komisarza posypały się po stoku sąsiedniego wzgórza maleńkie kamyczki, tworząc w ciszy skał odgłos górskiej lawiny. Prévôt odwrócił głowę i dyskretnie obserwował przestrzeń za plecami. Niemal natychmiast dostrzegł skuloną sylwetkę człowieka przemykającego się wśród ogromnych głazów w poszukiwaniu dogodnego miejsca do ukrycia się. Mężczyzna, ściskając w rękach karabin, przeskakiwał od kamienia do kamienia, kryjąc się za nimi i obserwując leżącego nieruchomo Prévôta. Wreszcie znalazł właściwe miejsce, ukrył się za wielkim głazem i wychylając jeszcze raz głowę machnął ręką w stronę przeciwległego stoku wąwozu, nad którym siedział. Prévôt przekręcił głowę i zdążył jeszcze zobaczyć rękę innego, ukrytego w głębokim skalnym wykrocie człowieka.

„No, no, podwójne zabezpieczenie... Teraz nie będzie tak łatwo” – komisarz spojrzał na zegarek. „Ma już tylko cztery i pół minuty... Cholera, powinien już wracać!”

Gdy wysiedli na lotnisku w San Diego, natychmiast udali się do wypożyczalni samochodów, nie chcąc posługiwać się taksówkami. Oczekiwanie na wóz strasznie się przedłużało i choć właściciel firmy najuprzejmiej ich przepraszał i tłumaczył się gęsto z powstałego opóźnienia, w sercach obu policjantów zrodziło się podejrzenie. Obaj zbyt dobrze pamiętali maskę pędzącego wprost na nich samochodu, by teraz uwierzyć człowiekowi, który najwyraźniej kłamał. Gdy wreszcie przyprowadzono ich wóz, obejrzeli go dokładnie z zewnątrz, koncentrując się pozornie na stanie karoserii, opon i szyb. Lee sięgnął do dźwigni unoszącej maskę samochodu, ale Prévôt go powstrzymał.

– Nie teraz – szepnął i obaj wsiedli do wozu, z fantazją trzaskając drzwiami.

Prowadził Lee, komisarz zaś uważnie obserwował wsteczne lusterko. Nie spostrzegł, by ktoś ich śledził. Nie było to zresztą potrzebne, ich prześladowcy doskonale przecież wiedzieli, po co i do kogo tu przyjechali. Na wszelki wypadek postanowili przeglądu silnika dokonać w podziemnym garażu, do którego wpadli z przeraźliwym piskiem opon. Nie chcieli pozostawać tu zbyt długo, mimo wszystko mogli być obserwowani. Na szczęście przegląd był błyskawiczny. Po kilku sekundach dostrzegli ukryty pod prądnicą sporych rozmiarów ładunek wybuchowy i sterujący nim zegar. Prévôt przyjrzał mu się uważnie i czym prędzej opuścili garaż.

Gdy wyjeżdżali, minął ich zjeżdżający do podziemi wóz, ale nie wiedzieli, czy był to przypadek, czy też samochodem jechali ich prześladowcy. Bez dalszych postojów Prévôt i Lee dotarli w pobliże położonej w dzielnicy El Cajon posiadłości Stanforda. Na licznych wzgórzach rozsiane były mniejsze i większe posiadłości, których centra stanowiły wspaniałe wille i bungalowy. Domy położone były od siebie w dość znacznych odległościach, wszystkie otoczone wysokimi parkanami lub żywopłotami, a do każdego prowadziła osobna droga. Między granicami posiadłości pyszniły się skaliste wzgórza, na których miejscami rosły kaktusy, karłowate drzewka i krzewy. Właśnie na jednym z takich wzgórz Prévôt coraz niecierpliwiej oczekiwał powrotu Johna Lee.

Rozdzielili się, chcąc wykorzystać cień szansy na spotkanie z milionerem. Nie mieli wątpliwości, że Stanforda, a zwłaszcza przebywającego u niego Rogera ostrzeżono przed przybyciem dwóch mężczyzn. Obaj nie mieli więc szans, jeden mógł liczyć na szczęśliwy zbieg okoliczności. Tak się jednak nie stało.

„Co on wyprawia, ten idiota!” – Prévôt był wściekły. Do wybuchu pozostały już tylko trzy minuty, a Lee nadal tkwił między śmiercionośnym samochodem a bronioną przez Meksykanina bramą.

Komisarz leżał niemal na samym szczycie wzgórza, za nim stok opadał łagodnie, ginąc wśród skał i wznoszących się w górę zboczy sąsiednich wzgórz. W dół prowadził płytki żleb, który im niżej, tym stawał się głębszy, a jego ściany bardziej strome. Właśnie tam ukryli się dwaj śledzący go mężczyźni. Lee powinien zostawić samochód u wylotu wąwozu i podejść nim do Prévôta. Byli więcej niż pewni, że w okolicach willi Stanforda będą obserwowani przez tych, którym najwyraźniej zawadzali, ale nie spodziewali się, że prześladowcy podejdą aż tak blisko. Przypuszczali, że raczej pozostaną w ukryciu gdzieś koło głównej drogi i dopiero po usłyszeniu wybuchu podejdą, by sprawdzić, czy ich ofiary nie żyją. Tym razem prześladowcy zabezpieczyli się podwójnie. Musieli dostać ostrą reprymendę od swoich szefów i po raz drugi nie chcieli spartolić roboty. Prévôt i Lee, znając dokładny czas eksplozji, mieli zamiar tuż przed nią ukryć się wśród skał i poczekać, aż zamachowcy przyjdą sprawdzić wyniki swej pracy. Teraz walka była już nieunikniona.

„Przypuszczam, że nie strzelą do niego, zanim nastąpi wybuch. Jeśli więc zdąży...”

Myśl Prévôta przerwał dobiegający z dala szum silnika. Komisarz spojrzał na zegarek. Lee miał dwie minuty na podjechanie do stóp wzgórza i oddalenie się od samochodu.

„Powinien zdążyć” – Prévôt usiadł na skałach, ukrywając za sobą wyciągnięty spod pachy rewolwer. Lee wiedział, co mu grozi, i zaledwie w ciągu kilkunastu sekund znalazł się u wylotu wąwozu, a po następnych kilkunastu stanął koło Prévôta.

– No, zdążyłem – uśmiechnął się, sprawdziwszy na zegarku, że do wybuchu pozostało jeszcze kilkadziesiąt sekund. – Wyobraź sobie, że ten cholerny Stanford przysłał mi faceta, który nic a nic nie rozumie po angielsku. „I don’t understand” – to wszystko, co potrafił do mnie powiedzieć.

– Ja też nie rozumiem, po cholerę siedziałeś tam tak długo – Prévôt zimno cedził słowa przez zęby.

– O co chodzi? – Lee w lot zrozumiał, że coś nie jest tu w porządku.

– Nie jesteśmy sami – Prévôt nie zmieniał tonu. Na stokach tego wąwozu siedzi dwóch facetów, najprawdopodobniej obaj z bronią.

Lee powoli i spokojnie odwrócił się w stronę wąwozu i nagle przeraźliwie krzyknął:

– Nieeee!!!!

Prévôt zerwał się na nogi i chwycił za rękę Johna, który gotów był rzucić się biegiem w dół wąwozu.

– Uciekajcie!!! Szybciej... Uciekajcie!!! – Lee darł się jak opętany.

Prévôt spojrzał na zegarek. Do wybuchu pozostało jeszcze sześć, może siedem sekund. Przy ich samochodzie kręciło się dwóch młodych kalifornijskich obdartusów, którzy w swej włóczędze zawędrowali aż tu, na wzgórza. Pozostawiony między skałami otwarty samochód stanowił dla nich nie lada gratkę. Na przeraźliwe krzyki Johna zareagowali jedynie silniejszym zatrzaśnięciem drzwi samochodu.

– Nieee... – krzyknął raz jeszcze John, ale jego okrzyk zniknął w ogłuszającym huku eksplozji.

Prévôt zobaczył słup ognia, wyrzucane w powietrze szczątki samochodu i jego niedoszłych złodziei. Miał nawet wrażenie, że w górze zobaczył urwaną rękę i koziołkującą głowę z płonącymi włosami. Nie miał jednak czasu na przyglądanie się tragedii, bo w tym momencie stojący obok niego John osunął się na kolana z cichym jękiem, tuż koło komisarza zaś gwizdnęła przeciągle rykoszetowana kula. Prévôt padł natychmiast na ziemię, przewracając nadal klęczącego Lee. Wiedział, gdzie ukryli się snajperzy, i dokładnie wycelował w skalny załom, w którym powinien być jeden z nich. Kolejna kula śmignęła mu nad głową, przygważdżając go jeszcze silniej do ziemi. Prévôt wtulił się w twardą skałę, ale nie przerwał obserwacji załomu. Już po sekundzie pojawiła się w nim głowa snajpera, a po następnej zniknęła, by więcej się nie pokazać. Zanim Prévôt zdążył się ukryć za rachitycznym krzaczkiem i przymierzyć się do drugiego celu, karabinowa kula odłupała spory kawałek skały z jego prawej strony. Ostry ułomek trafił go w rękę, wytrącając colta. Syknął z bólu, lecz natychmiast chwycił upuszczoną broń w lewą rękę i skierował w stronę wielkiego głazu na drugim zboczu wąwozu. Snajpera już tam jednak nie było. Prévôt zobaczył, jak przemykał między skałami, nie patrząc za siebie. Komisarz poderwał się na kolana, przytrzymał lewą dłoń, ściskającą colta, gwałtownie puchnącą prawicą i gdy sylwetka snajpera pojawiła się między dwoma następnymi skałami, spokojnie posłał w jego kierunku trzy kule. Człowiek zniknął, ale Prévôt nie miał pewności, czy trafił. Opadł na piersi i podczołgał się do Lee. Odwrócił go na wznak i odchylił kurtkę, na prawym ramieniu rozpływała się krwistoczerwona plama.

– No, kowboju, nieźle dostałeś – spojrzał ze współczuciem na stężoną z bólu twarz nieprzytomnego człowieka.

Odwrócił się gwałtownie, słysząc z tyłu kroki. Zza wzgórza wybiegł Meksykanin o posturze Pancho Villi.

– Nie strzelaj! – krzyknął, widząc wymierzony w siebie rewolwer Prévôta.

– O... widzę, że już nauczyłeś się po angielsku. Masz wyjątkowy talent do języków, amigo – komisarz opuścił broń i przycisnął do piersi obolałą prawą rękę.

– Co tu się stało?! – Meksykanin pytającym wzrokiem wodził po ciele Johna Lee i rozrzuconych po okolicznych skałach, dopalających się szczątkach samochodu.

– No co, już sobie obejrzałeś?... To teraz wezwij ambulans, i to szybko... On strasznie krwawi.

* * *

Lee był już po operacji i spokojnie leżał w łóżku obstawionym sprzętem medycznym. Prévôt, po żmudnych i długotrwałych wyjaśnieniach w komendzie policji, został wreszcie zwolniony i mógł odwiedzić swego współpracownika. Siedzący w drzwiach separatki policjant dokładnie sprawdził jego dokumenty i zezwolenie na rozmowę z Lee.

– No, jak się czujesz, kowboju? – Prévôt przysiadł na brzegu łóżka.

– Trochę boli, niech to diabli – skrzywił się John. Prévôt obejrzał się, policjant nadal tkwił w drzwiach, przyglądając mu się spod nisko opuszczonego daszka czapki.

– Czy mógłby pan zostawić nas samych? – komisarz starał się być sympatyczny.

– Nie – krótko odparł policjant, a jedynym ustępstwem z jego strony było to, że przestał się na nich gapić i wbił wzrok w rozłożony na kolanach magazyn.

– Paul, jak sobie dałeś radę?

– Ano, jakoś się udało i powiem ci więcej, dowiedziałem się mnóstwa ciekawych rzeczy – Prévôt uśmiechnął się.

– Czy ci faceci z gór...

– Teraz nie są już groźni. Jeden, niestety, nie żyje, potknął się biedak na brzegu urwiska.

– Jakiego urwiska, tam były tylko wzgórza? John jeszcze nie wszystko rozumiał.

– No jasne – roześmiał się Prévôt. – To tylko taka metafora na określenie śmierci. Gdzieś ją kiedyś usłyszałem i jakoś tak zapadła mi w pamięć. Krótko mówiąc jeden z nich zginął, a drugiego raniłem... Otóż ten facet okazał się kopalnią informacji. Nasze domysły były w stu procentach słuszne. Całą sprawę zorganizował dyrektor z Denver. W zasadzie mu się nie dziwię, byliśmy wszak na tropie największej tajemnicy jego życia, musiał nas sprzątnąć albo pogodzić się z klęską.

Oczy Johna robiły się coraz większe, u uśmiech ustąpił miejsca wyrazowi ogromnego zdziwienia.

– No, cóż się tak dziwisz, John? Prévôt co chwila rzucał krótkie spojrzenia na policjanta w drzwiach. Przecież trafili cię w ramię, a nie w głowę, ha, ha, ha! – śmiech Prévôta zabrzmiał nienaturalnie, ale to ocenić mógł tylko John Lee i ocenił to właściwie. Jak trochę dojdziesz do siebie, na pewno sobie przypomnisz. Ten facet był alfonsem, szantażystą, i to na gigantyczną skalę. Krótko mówiąc, był królem nocnego Denver, a myśmy to odkryli. Czy teraz sobie przypominasz?

– Jasne – nawet wykrywacz kłamstw miałby kłopoty z udowodnieniem Johnowi Lee, że potwierdza fakty, o których nie miał pojęcia i które, co więcej, zadziwiały go w najwyższym stopniu.

– No, nareszcie – teraz obaj zachowywali się jak aktorzy wysokiej klasy. – Nasłał na nas swoich zbirów, ale ci na szczęście spartolili robotę. Ale dajmy już temu spokój – Prévôt sięgnął do kieszeni, co wywołało natychmiastową reakcję policjanta, który odłożył magazyn i wbił w Prévôta czujne spojrzenie.

– Niestety, muszę cię opuścić i natychmiast wracać do Francji, ale nie zostaniesz tu sam. Twoi szefowie już o wszystkim wiedzą i jak tylko poczujesz się lepiej, wrócisz na północ. Zresztą i tu masz znakomitą opiekę – Prévôt spojrzał wymownie na policjanta, który nie spuszczał oczu z nadal tkwiącej w kieszeni ręki komisarza.

– Chciałbym ci zostawić pamiątkę – Prévôt wreszcie wyjął rękę i policjant uspokoił się, widząc, że to tylko jakiś kolorowy prospekt. Z filozoficznym spokojem powrócił do lektury magazynu.

– Wiem, że lubisz ładne obrazy, zostawię ci zatem ten katalog jednej z paryskich wystaw. To piękne wydawnictwo i myślę, że ci się spodoba.

– No jasne, Paul, dziękuję ci serdecznie – John spojrzał na policjanta, lecz ten tylko wzruszył ramionami. – Zaznaczyłem ci tu najwartościowsze dzieła czerwonym flamastrem, dwa zaś są oznaczone na zielono i te właśnie możesz obejrzeć tu, w San Diego, no, przynajmniej tak myślę. – Prévôt podał Johnowi katalog. – Jeśli uda ci się spotkać z naszym, mającym tak niewiele czasu przyjacielem, on ci je z pewnością pokaże, a chciałbym, abyś sprawdził, czy wiszą we właściwych ramach.

– Jasne, ale najpierw jego odźwierny musi się nauczyć po angielsku – Lee dał znak, że wszystko rozumie.

– Wyobraź sobie, że on umie, i to nie gorzej od ciebie – Prévôt poklepał Johna po zdrowym ramieniu.

– Sukinsyn – warknął Lee, potrząsając zdrową ręką z katalogiem.

– No, no – mitygował go łagodnie Prévôt – nie machaj tak tym katalogiem, bo powyrzucasz z niego kartki, a szkoda, bo to ładna rzecz.

– Przepraszam – Lee otworzył okładkę i obserwując policjanta wysunął spod niej maleńką karteczkę, gęsto zapisaną drobnym pismem; bez słowa wsunął ją pod koc.

– A teraz, ponieważ widzę, że czujesz się coraz lepiej – zadowolony Prévôt puścił oko do zdolnego współpracownika – muszę cię już pożegnać. Znasz mój paryski adres. Myślę, że się odezwiesz – Paul z sympatią uścisnął zdrową dłoń Johna Lee.

– Odezwę się, i to szybciej, niż przypuszczasz.

Stojąc obok siedzącego w drzwiach policjanta, Prévôt odwrócił się.

– Wiesz co, kowboju, mam do ciebie prośbę.

– No...? – Lee i policjant patrzyli na komisarza wyczekująco.

– Nie daj się zabić, co?

– OK – Lee wyciągnął ku górze kciuk zdrowej ręki. Policjant ponownie wzruszył ramionami.

* * *

Po ogromie Paryża miasto, które oglądał z okna schodzącego do lądowania odrzutowca, robiło dość dziwne wrażenie. Szardża, zwana również po arabsku Asz Szarika, stolica szejkanatu o tej samej nazwie, była w porównaniu z Paryżem niewielką wioską. Kilkanaście tysięcy ludzi mieszkało na skrawku wybrzeża między Zatoką Perską a ogromną pustynią Rub al Chali. Prawdziwie światowy był jedynie dworzec lotniczy, bo port morski podupadał nie wytrzymując konkurencji pobliskiego Dubajj.

Roger lądował na tym lotnisku już po raz drugi w ciągu zaledwie tygodnia. Kilka dni temu przyleciał tu z Pochwalą kwiatów Renoira. Obraz sprzedał za ciężkie pieniądze szejkowi tego dziwacznego, składającego się z czterech nie graniczących ze sobą terytoriów kraju. Szejk był człowiekiem dość młodym i ogromnie bogatym, a jego kontakty z licznymi żonami układały się raczej kiepsko. Był pełen podziwu dla wspaniałego dzieła malarza, o którym nigdy nie słyszał, ale tak naprawdę interesowało go tylko nagie ciało kobiety, pochylone nad bukietem kwiatów. Zapłacił żądaną sumę, ale jakoś nie mógł się rozstać z marszandem. Roger nie potrzebował wiele czasu, by zrozumieć, że szejk chciałby go poprosić o pewną przysługę, ale wstyd i nieufność wobec cudzoziemca nie pomagały w jej wypowiedzeniu. Kilka delikatnych, lecz celnych pytań i Roger już miał w zanadrzu zamówienie na kolejną, choć tym razem nieco inną dostawę.

Mercedes szejka odwiózł go na lotnisko, skąd Roger odleciał do Paryża, przyrzekając powrócić za kilka dni. I właśnie wracał, mając walizkę wypełnioną rolkami filmów.

Bernard nie był specjalistą od pornografii, ale jego szerokie znajomości ułatwiły mu szybkie dotarcie do pewnej sprytnej dziewczyny, która po pogromie podziemnego świata pornografii, dokonanego niegdyś przez Prévôta, objęła spokojnie firmę po zmarłej przyjaciółce i prowadziła ją do dziś z dużymi sukcesami. Właścicielka firmy ucieszyła się z klienta, który składał ogromne zamówienie, a przy tym nie wybrzydzał, nie grymasił i brał wszystko, jak leci. Bernard nie znał jej i nie zastanawiał się nad tym, czy ona go zna. Zresztą gdyby nawet...

Zapiął pas i zgasił papierosa, o co prosił uprzejmy głos stewardesy dobiegający z głośnika. Wyjrzał przez okno, lotnisko było już dokładnie pod brzuchem odrzutowca. Roger uśmiechnął się na myśl o interesie z szejkiem. Wracał do niego tym chętniej, że przebywanie w Paryżu groziło spotkaniem z Prévôtem i choć wiedział, że jest to nieuniknione, wolał odsunąć od siebie ten moment na tak długo, jak się tylko da. Teraz już nie miał wątpliwości, że Prévôt stanął przeciw niemu, ale nie znał motywów, jakie kierowały policjantem. „Starałem się być dla niego grzeczny, choć propozycja, którą mi złożył, była nie tylko śmieszna, ale wręcz uwłaczająca dla szanującego się marszanda... Tak... dla szanującego się marszanda, ale czy dla mnie też? – Roger wolno kołysał dłonią, przyglądając się spływającej po ściankach szklanki whisky i słuchając cichego stuku kostek lodu. – Chyba uwaga o policyjnych pensyjkach aż tak go nie uraziła... W każdym razie ten pieprzony Jones nieźle mnie wkopał. Kto by przypuszczał, że dyrektor muzeum sztuki może być jednocześnie gangsterem...”

Przed wyjazdem ze Stanów Roger dzięki swym kontaktom z. CIA dowiedział się prawdy o drugim życiu Marka Jonesa, szanowanego obywatela miasta Denver. Oczywiście Firmy nie obchodziły poczynania Jonesa, ale Rogera bardzo. Był mu wdzięczny za ostrzeżenie, bo spotkanie z Prévôtem u Stanforda mogło pociągnąć za sobą nieobliczalne skutki, ale nieudanych zamachów na komisarza nie mógł mu darować.

„Teraz ten glina jest przekonany, że to ja chciałem go zabić, i już się z nim nie dogadam... Cholera, jeden wróg więcej, i to na dodatek zupełnie niepotrzebny. Ciekawe jednak, co nim kieruje, czego on chce? Zależy mu na dobraniu mi się do skóry? Ale dlaczego? Czyżby nie wiedział, na co się naraża? Już sama lista gości na wernisażu powinna mu rozjaśnić w głowie i wyperswadować takie szaleńcze pomysły. A może ktoś go podpuścił? Chevalier...? Za dużo tych pytań, ale znajdę na nie odpowiedź, wcześniej czy później... Na razie mam ważniejsze sprawy na głowie. Przy moich stosunkach, jakiś stuknięty policjant i tak nie może mi zagrozić. Niech sobie szuka. Zajmę się nim w odpowiednim czasie”.

Nie dawał mu jednak spokoju fakt dopytywania się o Żółte wnętrze. Jean-Paul, jego młody przyjaciel, którego uczynił komisarzem swojej wystawy, opowiedział mu dokładnie przebieg rozmowy z Prévôtem.

„W Stanach także wypytywał o ten obraz... Tak, to może być niebezpieczne... Wszystko inne to drobiazg, ale to płótno może naprowadzić go na właściwy trop, a wtedy mogę mieć kłopoty... Co zrobić z tym cholernym Żółtym wnętrzem? Sprzedać je teraz? Byłoby niebezpieczne. Trzymać u siebie... jeszcze gorzej. Coś muszę wykombinować”.

Nie miał już czasu na zastanawianie się. Samolot wylądował i podkołował pod budynek portu lotniczego. Roger wyszedł na schodki, uderzyła go masa rozgrzanego do granic możliwości, ale zupełnie suchego powietrza. Wciągnął w nozdrza zapach pustyni. Zatoka była tuż, tuż, a mimo to nie czuło się w powietrzu jej obecności.

Już po kilku minutach opuścił budynek portu. Na polecenie szejka został zwolniony z odprawy, nikt nie śmiał mu zadać ani jednego pytania. Na podjeździe oczekiwał go czarny mercedes, który w ciągu następnych kilku minut przeniósł Rogera wraz z jego bagażem do pałacu szejka. Tu zabawił nieco dłużej. Szejk nie miał zamiaru kupować kota w worku, zażądał natychmiastowego przeglądu filmów i zmusił ich dostawcę do uczestniczenia w przeglądzie.

Zasady Koranu były nieubłagane i swe zainteresowania szejk musiał utrzymywać w ścisłej tajemnicy. Służba została oddalona i jedynie w towarzystwie osobistego sekretarza, który nie był zresztą Arabem, lecz sowicie opłacanym przez szejka Niemcem, obaj widzowie zeszli po ukrytych schodkach do luksusowo urządzonej w podziemiach pałacu salki kinowej. Niemiec zaniósł do kabiny projekcyjnej torbę z filmami, szejk zaś z Rogerem zasiedli w wygodnych fotelach. Po chwili światło zgasło i na ekranie pojawiły się pierwsze kadry filmu. Fabuła nie była specjalnie wymyślna ani skomplikowana i już po kilkunastu metrach taśmy filmowej uwieczniona na niej para przystąpiła do właściwych działań.

Dziewczyna na ekranie była efektowna, a przede wszystkim niebywale sprawna i Roger pomyślał, że wyraz błogości i rozkoszy rozpływający się po twarzy jej partnera nie musiał wcale być udawany.

Gdy po krótkiej przerwie rozpoczęła się projekcja drugiego filmu, Roger przyjrzał się nieznacznie szejkowi. Ten siedział nieruchomo, z oczami wbitymi w ekran, na którym figlowały trzy splecione ze sobą panienki. Szejk zagryzł dolną wargę, mocno zacisnął pięści i nie odrywał wzroku od tego, co działo się na ekranie. „Chciałbym zobaczyć te jego niewydarzone żony – pomyślał Roger. – Jak się teraz napatrzy, dopiero da im wycisk” – uśmiechnął się do siebie w myślach. Trzeciej projekcji już nie wytrzymał. Poprosił szejka o wypłacenie mu należności za dostarczone filmy i odwiezienie na lotnisko.

Władca najwidoczniej wolał pozostałe filmy oglądać w samotności, bo bez słowa wezwał z kabiny sekretarza, szepnął mu coś na ucho i pożegnał wylewnie Rogera, prosząc, aby o nim pamiętał. Bernard doskonale zrozumiał, o co chodzi, i obiecał następną dostawę w najbliższym czasie.

Ku swemu zdumieniu opuścił pałac z sumą dwa razy większą niż ta, jaką uzyskał za Renoira.

„A może by tak przerzucić się na pornografię? pomyślał. – Eee, nie... to świństwo” z niesmakiem odrzucił pomysł. Przez całą drogę na lotnisko, a także potem rozmyślał, jak prawdziwa sztuka, nawet w handlu, musi ustępować przed tym, co zaspokaja najniższe instynkty, żądze i popędy. Ze smutkiem kiwał głową, nie mogąc pogodzić się z myślą, że Renoir, nawet jeśli nie jest w stu procentach prawdziwy, przynosi dwa razy mniej zysku, niż kilka figlujących ze sobą panienek, utrwalonych na celuloidowej taśmie.

* * *

Przez wiele godzin, jakie spędził w samolotach różnych linii, Prévôt miał dużo czasu na zastanowienie się nad sytuacją. Niebezpieczna eskapada do Stanów przyniosła jednak pewne efekty. Po pierwsze wiedział, z kim handluje Roger, po drugie wierzył, że jego młody współpracownik nie da się zabić i wykona zadanie, jakie mu zlecił.

„Ekspertyza, którą ma przeprowadzić, może być kluczem do całej sprawy” – Prévôt jeszcze raz z sympatią pomyślał o odważnym i niegłupim Amerykaninie, który uratował mu życie.

Co do Żółtego wnętrza nie miał wątpliwości, że było fałszywe, inaczej Roger nie zabrałby go tak szybko z wystawy, której było ozdobą. Najpierw zniknęło z muzeum w Denver, a teraz z wystawy w Paryżu. Ale czy sprzedał je Stanfordowi?

„Niemożliwe, aby były to dwa różne obrazy. To musi być jeden i ten sam, ale trzeba to udowodnić. A co z innymi sprzedanymi w Stanach płótnami? No, Johnie Lee, przed tobą niełatwe zadanie, ale przede mną także”.

Prévôt miał w głowie plan działania. Po pierwsze, musi jutro złożyć sprawozdanie Chevalierowi, po drugie, musi odszukać Rogera i nie odstępować go już na krok, nie bacząc na związane z tym niebezpieczeństwa, których próbkę miał w Stanach.

„A może, do cholery, zrezygnować z tej całej zabawy – ta myśl nawiedzała go już nieraz. – Tak... zrezygnować, ale jak to zrobić?” Prévôt wiedział, że nie może się z tego wyplątać, nie chciał, a nawet gdyby chciał, ani Chevalier, ani prefekt i ukrywający się za nim minister nie zezwolą mu na wyjście z gry.

Do Paryża przyleciał późnym wieczorem i chcąc zebrać myśli, a także nieco odpocząć po szaleńczej wyprawie do Ameryki, wybrał się na nocny spacer. Zresztą nie miał na razie nic innego do roboty. Nie wiedział, gdzie jest Roger, poza tym, że na pewno nie ma go w Paryżu. Nie chciał dzwonić do swego komputerowego informatora, bo być może uzyskana od niego informacja zmusiłaby go do natychmiastowego podjęcia działań, a zależało mu na tym, by tę noc mieć dla siebie.

– Cześć, Paul! – dźwięczny kobiecy głos wyrwał komisarza z zadumy.

Spojrzał uważnie na zaczepiającą go dziewczynę. Była dość wysoka, ładna, z burzą blond włosów na głowie. Drogie futro, delikatny i elegancki makijaż, błyszcząca na palcach i przegubach rąk biżuteria informowały, że to dziewczyna wysokiej klasy. Nie bez trudu rozpoznał w niej Catherine, młodziutką niegdyś przyjaciółkę swej siostry.

To właśnie Luiza wprowadzała kilkunastoletnią wówczas dziewczynę w zakamarki paryskiego półświatka. Catherine była łącznikiem między rodzeństwem. Prévôt widział ją kilka razy w życiu, kiedy przynosiła mu rzadkie nowiny od siostry. Ostatni raz rozmawiał z nią po pogrzebie Luizy. Catherine ciężko przeżyła jej śmierć, była załamana i wówczas spędziła z Prévôtem kilka godzin w przygodnym bistro, opowiadając mu o Luizie. Wiedziała o przyjaciółce dużo więcej niż jej rodzony brat. Obiecała mu na odchodnym, że będzie z nim w kontakcie, ale nigdy się nie odezwała. Dopiero teraz to przypadkowe spotkanie.

– Catherine? – zdziwił się Prévôt.

– Cieszę się, że mnie jeszcze pamiętasz – na twarzy dziewczyny pojawił się promienny uśmiech.

– Jasne, że pamiętam, ale co ty tu robisz? – Prévôt rozejrzał się.

Stali przed „Szalonym Kotem”, znanym w całym Paryżu lokalem rozrywkowym.

– Uśmiejesz się, umówiłam się tu z klientem i... wystawił mnie do wiatru.

– Więc ty też... – zmartwił się Prévôt.

– Ach! Nie zrozumiałeś mnie. To rzeczywiście był mój klient, ale w zupełnie innej branży – Catherine uśmiechała się patrząc na rozpogadzającą się twarz Prévôta.

– Cieszę się, że ty nie... – Paul zająknął się niczym sztubak. Ta piękna dziewczyna jakoś go onieśmielała.

– Daj spokój – Catherine ujęła go pod ramię. – Masz trochę czasu?

– Jasne – Prévôt machnął w myślach ręką na Rogera, Chevaliera i całą tę aferę. – Chodźmy gdzieś pogadać.

Żaden z mijanych lokali nie przypadł im do gustu i w końcu wylądowali w mieszkaniu komisarza. Rozmawiali niemal do białego rana. Zaczęło się oczywiście od wspomnień, na teraźniejszość przyszedł czas później. Catherine nie odzywała się do Prévôta przez te kilka lat, bo najpierw miała do niego żal, że tak mało zajmował się siostrą, i w jakimś sensie winiła go za śmierć Luizy, uważając, że mógł jej zapobiec. Gdy później dowiedziała się, w jaki sposób rozprawił się z mordercami, chciała się z nim skontaktować, ale było jej wstyd, że go obwiniała. Czas mijał i z każdą chwilą możliwość kontaktu stawała się mniejsza.

Catherine była nie mniej obrotna od swojej nauczycielki, tyle tylko że miała nieco łagodniejszą naturę, mniej rogatą duszę i była ambitna. Choć przez te wszystkie lata bez przerwy obracała się w kręgach paryskiego półświatka, nigdy nie została zwyczajną prostytutką. Po aresztowaniu przez Prévôta szefów paryskiej pornografii wypełniła lukę powstałą w branży.

– Nawet nie masz pojęcia, jak sprawnie działa moja firma – nie bez dumy zwierzała się Prévôtowi popijając kawę. – Luiza byłaby ze mnie dum... urwała, przysłaniając wargi dłonią.

Na twarzy Prévôta pojawiła się ciemna chmura.

– Przepraszam cię – pogłaskała go czule po ręce.

– Nie szkodzi – rysy komisarza nieco zmiękły.

– Zaczęło się oczywiście od pornografii. Ale teraz produkujemy już także inne filmy, choć tamte oczywiście też.

– Ze względu na zyski?

– Nie tylko, choć ma to oczywiście ogromne znaczenie. Nie dalej jak wczoraj przeprowadziłam taką transakcję, że nie uwierzysz.

– No, no, zaciekawiasz mnie.

– Sprzedałam całą serię filmów za ciężkie pieniądze. I wyobraź sobie, że moja firma będzie sławna nawet w... no... czekaj, jak to się nazywa... a, już mam, w Szardży! Ty pewnie nawet nie wiesz, gdzie to jest.

– Faktycznie, nie mam najmniejszego pojęcia.

– Podobno gdzieś na Półwyspie Arabskim. I wiesz, kto te filmy kupił?

– Skąd mogę wiedzieć?

– Znany marszand i kolekcjoner dzieł sztuki... Bernard Roger.

Prévôt zerwał się z fotela, wywracając stolik z filiżankami i cukiernicą.

– Kto?!

– Paul, co tobie? – Catherine była przerażona nie tyle wywróconym stolikiem, co wyrazem twarzy komisarza.

– Jesteś pewna, że to był Roger?!

– Tak, przecież z nim rozmawiałam, ale o co chodzi?

– Skąd go znasz?

– No cóż, on także bywa w środowisku, które wy nazywacie „półświatkiem”, i choć nigdy nie korzysta z usług kobiet, a może właśnie dlatego, jest tam znany. Ale, Paul, czy możesz...

– Posłuchaj, Catherine – Prévôt ujął ją za rękę – strasznie cię przepraszam, ale teraz musisz już iść. Zostaw mi numer swojego telefonu, zadzwonię do ciebie za parę dni, ale teraz naprawdę nie mogę...

– Oczywiście, Paul – Catherine pogłaskała nie ogolony policzek komisarza. – Rozumiem, taką masz pracę – sięgnęła do torebki po wizytówkę, którą wsunęła Prévôtowi do ręki.

– Nie mów nikomu o naszej rozmowie – poprosił, chowając kartonik do portfela.

– Możesz być spokojny – posłała mu na pożegnanie czarujący uśmiech. – Zadzwoń do mnie, gdy będziesz mógł.

– Zadzwonię.

Gdy drzwi za nią już się zamknęły, Prévôt chwycił atlas i encyklopedię i spędził nad nimi kilka następnych minut. Odstawił książki na półkę i sięgnął po słuchawkę. Szybko nakręcił numer.

– Chciałbym usłyszeć pański głos...

* * *

– Oczywiście, panie komisarzu, może pan być zupełnie spokojny. Pański amerykański wspólnik otrzyma wszelką potrzebną mu pomoc.

– Dziękuję bardzo – Prévôt spojrzał na Chevaliera z wdzięcznością.

– Myślę, że wyprawa do Ameryki ostatecznie przekonała pana o tym, jak niebezpiecznym człowiekiem jest Roger.

– Tak, choć muszę przyznać, że uważałem, iż autor dossier nieco przesadził.

– Teraz nie ma pan już tych wątpliwości?

– Nie. Choć wiem, że gdyby do akcji włączyła się CIA, mogłoby być gorzej.

– No cóż – Chevalier sięgnął tłustą dłonią po leżącą na stoliku obok fotela książeczkę czekową – komuś mogłoby się wydawać, że pańska wizyta w Stanach nie przyniosła nic konkretnego. Niech się pan jednak nie obawia, ja tak nie myślę. Wiem, że Roger to szczwany lis i jego rozpracowanie to kwestia nie dni, ale tygodni, a może nawet miesięcy. Niech pan spokojnie pracuje, a to – Chevalier wyciągnął w kierunku Prévôta rękę – zapłata za dotychczasowe działanie i, mam nadzieję, zachęta do przyszłych.

Prévôt wziął czek i nawet nie rzuciwszy na niego okiem schował do kieszeni.

– Nie interesuje pana suma? – zdziwił się grubas.

– Nie mam wątpliwości, że jest ona wysoka i z nawiązką rekompensuje mi dotychczasowe wydatki oraz pozwala na następne.

– Owszem, ma pan rację – Chevalier przyciął maszynką koniec cygara. – Wróćmy zatem do sprawy. Przedstawił mi pan fakty, zbyt wielu wniosków nie da się z nich wysnuć, jest zresztą na to za wcześnie. Nie popędzam pana, chciałbym natomiast wiedzieć, co zamierza pan dalej.

– Mój plan jest najprostszy z możliwych, ale kto chce walczyć z takimi ludźmi jak Roger, musi stosować środki najprostsze. Na skomplikowane łamigłówki i zasadzki są oni z reguły znakomicie przygotowani. Środki najprostsze wydają się im niegroźne i przez to są na nie stosunkowo mało odporni – Prévôt spokojnie ciągnął ten ogólny wykład, starając się podać zleceniodawcy jak najmniej szczegółów swego planu. Nigdy nie lubił informować przełożonych o podjętych, a zwłaszcza planowanych działaniach.

– Zgadzam się z panem w całej rozciągłości, ale przejdźmy do konkretów – Chevalier okazał się bardziej dociekliwy niż szefowie Prévôta, ale komisarz i na to był przygotowany.

Postanowił powiedzieć grubasowi tylko tyle, ile sam uzna za stosowne.

– Jak pan wie, Roger przebywa w Szardży, gdzie sprzedaje filmy pornograficzne. Musi je opylać komuś bardzo wielkiemu, za bardzo grube pieniądze, skoro się w ogóle zdecydował na ten interes. Choć nie jest to szczególnie istotne, przeprowadziłem pewne dociekania i przypuszczam, że klientem Rogera jest sam władca tego kraiku, pewien szejk, którego nazwiska, nieco skomplikowanego, wybaczy pan, nie pamiętam.

Chevalier pogardliwie machnął ręką.

– Ta cała transakcja nie jest dla nas specjalnie interesująca. Jeśli chce handlować pornografią, to jego sprawa, mnie to nie bawi.

– To prawda, ale pozostaje niewiadome, w jaki sposób Roger nawiązał kontakty z szejkiem. Przypuszczam, że pornografia jest tu sprawą wtórną, a zaczęło się raczej od dzieła sztuki.

– Tak pan myśli?

– Jestem tego prawie pewien – Prévôt uśmiechnął się w duchu, patrząc na minę Chevaliera. – Ustaliłem, że Roger był w Szardży kilka dni temu, wrócił do Paryża, kupił filmy i znów poleciał na Półwysep Arabski. Pozostaje tylko ustalić, po co był tam pierwszy raz.

– Ja to załatwię – powiedział grubas z pewnością w głosie.

„Cóż za nieograniczone zaufanie do pieniędzy” pomyślał Prévôt i kontynuował:

– Teraz co do moich dalszych kroków. Roger wraca do Paryża dziś wieczorem...

* * *

Gdy Roger wyłonił się z drzwi dworca lotniczego, Prévôt już go oczekiwał w swym zielonym renault. Roger wsiadł do białego mercedesa i od lej chwili oba samochody podążały za sobą po ulicach Paryża. Marszand odwiedził najpierw Galerie Dauphine, gdzie właśnie likwidowano jego wystawę. Wystawa zrobiła furorę. Sprzedano niemal wszystkie obrazy, recenzenci prasowi wykorzystali cały zapas pochwał i zachwytów i tylko zazdrośni o sławę konkurenta inni marszandzi, z Chevalierem na czele, pozostali niemi w swej nienawiści.

Po wizycie w galerii Roger udał się do banku, stamtąd pojechał do Jeana Lacombe’a, znanego nie tylko w Paryżu notariusza, odwiedził także kilka mniej znaczących miejsc. W pewnym momencie Prévôt bardziej wyczuł, niż zauważył, że Roger wie, iż jest śledzony.

Komisarz nie był najlepszym kierowcą, ale kilka razy brał udział w obserwacji gangsterów i doskonale potrafił wyczuć, kiedy kierowca śledzonego samochodu zaczyna się denerwować, a wreszcie traci panowanie nad sobą. Nerwowe próby zmiany pasa ruchu, gwałtowne hamowanie i przyspieszanie, to wszystko wskazywało, że Roger dostrzegł tajemniczy renault i próbował go zgubić. Prévôt rozejrzał się. Paryż znał doskonale i gdy stwierdził, gdzie się znajdują, bez trudu zorientował się, dokąd zmierza Roger. Gwałtownie zatrzymał samochód na środku jezdni i wyłączył silnik, markując uszkodzenie. Jadący za nim kierowcy mało się nie wściekli, ale komisarz nie dbał o to. Wydawało mu się, że z oddalającego się mercedesa wysunęła się ręka, która pokiwała mu na pożegnanie, ale może to było tylko złudzenie.

– No co, do jasnej cholery, ma pan tu zamiar stać do jutra?!

– A jeżeli nawet, to co? – na widok policyjnej legitymacji i ponurej miny Prévôta kierowca, który podszedł do unieruchomionego renault, natychmiast wycofał się do swego wozu.

Prévôt uruchomił silnik i nie zwracając uwagi na klaksony i miganie światłami samochodów jadących z przeciwka, powoli przedarł się na drugą stronę ulicy. Zaparkował i dalej ruszył piechotą. Boczną uliczką dotarł na niewielki placyk, na który musiał dotrzeć także mercedes Rogera.

I tak się stało. Po około dwóch minutach białe auto, które, aby się tu dostać, musiało pokonać kilka przecznic, wjechało na placyk. Roger zaparkował przed podłym hotelikiem „Pod Różą”, wysiadł i wszedł do środka. „No, no, a cóż on tu robi w tej podlej dziurze?” – zdziwił się Prévôt, siadając przy jednym z okien niewielkiej kafejki.

– Kawę – rzucił kelnerowi i sięgnął po pudełko z papierosami.

* * *

Hotel był rzeczywiście podły i Bernard Roger wprost brzydził się dotknięcia wyślizganej przez tysiące dłoni poręczy, zabezpieczającej ciemne i strome schody wiodące na piętro. Idąc wzdłuż korytarza z niesmakiem wdychał duszne powietrze tego chyba nigdy nie wietrzonego wnętrza. Czuć było przypaloną zupę, przyklejony do ścian i podłogi dym papierosowy i dominujący nad wszystkim odór taniego młodego wina. W sumie tworzyło to mieszankę niemal nie do wytrzymania.

– Co cię podkusiło, żeby właśnie tu zamieszkać? – spytał z irytacją, odsuwając delikatnie firankę i wyglądając przez okno na placyk przed hotelem.

Był on przepełniony zaparkowanymi samochodami, ale wśród nich nie było wozu, który za nim jechał przez całe miasto.

„A więc udało się uśmiechnął się z satysfakcją. – To chyba jedyna rzecz, której nie chciałbym ci zdradzić, Prévôt” – uśmiech zniknął z jego twarzy, gdy usłyszał odpowiedź na swoje pytanie.

– Nie stać mnie na lepszy hotel.

– No wiesz! – Roger odwrócił się ku swemu rozmówcy.

Był nim mężczyzna około pięćdziesiątki, siedzący na skraju hotelowego łóżka. Miał gęste, niegdyś czarne, a dziś przysypane lekką siwizną włosy, smagłą cerę południowca i ciemne, niemal czarne oczy, które patrzyły na Rogera z uporem.

„Jest przystojny, choć nie w moim typie” – pomyślał.

Była to uroda starszego, dystyngowanego mężczyzny, za jaką przepadają młode dziewczyny, znudzone swymi rówieśnikami.

– Co znaczy „no wiesz”! Taka jest prawda! – wybuchnął, zrywając się z łóżka.

– Przede wszystkim uspokój się. Wiesz, że nie lubię awantur – Bernard odszedł od okna i nie bez obrzydzenia usiadł przy brudnym, tłustym stole. Zdanie wypowiedziane było tonem tak zimnym, że lokator pokoju bez słowa usiadł z powrotem na łóżku. – No, teraz już lepiej – Roger strząsnął z rękawa niewidoczny paproch.

– A teraz, powiedz mi, Janos, o co właściwie chodzi i po co przyjechałeś do Paryża?

– Kilkakrotnie prosiłem, żebyś przyjechał na wyspę, ale nawet nie raczyłeś mi odpowiedzieć. Czyżbyś nie dostał moich telegramów? – mężczyzna nazwany Janosem był z pozoru spokojny, ale nie trzeba było być psychologiem, by wyczuć, że w środku wszystko się w nim gotuje.

– Dobrze wiesz, że prowadzę liczne interesy i nie zawsze mogę mieć czas dla ciebie.

– Owszem, znajdujesz go wtedy, kiedy potrzebujesz ode mnie kolejnego obrazu...

– No cóż, masz taką bogatą kolekcję – uśmiechnął się Roger.

– To nie jest pora na żarty! Janos, widząc uśmiech Rogera, znów podniósł głos. – Mówiąc najprościej, robisz mnie w konia, i to w najbardziej obrzydliwy sposób. Mam tego dość!

– Ja ciebie?! – Roger był naprawdę zdziwiony. – A to jakim sposobem?

– Bierzesz obrazy, sprzedajesz je za ciężkie pieniądze, a mnie rzucasz ochłapy i wydaje ci się, że głupi Węgier będzie z tego zadowolony?! – Janos patrzył na Rogera niemal z nienawiścią w oczach.

– To prawda, nie dostajesz całej sumy, za jaką sprzedaję twoje obrazy, ale...

– Całej sumy! Nie dostaję nawet jednej trzeciej!

– Ale... – Roger twardo powrócił do przerwanego wątku – chyba zdajesz sobie sprawę, że to ja przeprowadzam transakcje, ja znajduję klientów, ja ganiam za nimi po całym świecie i w końcu to ja ponoszę ryzyko! – Roger nie krzyczał, ale każde słowo wypadało z jego ust niczym z karabinowej lufy.

– To wszystko prawda – Janos spuścił z tonu – ale nie zmienia to faktu, że dajesz mi za mało.

– Czy ty czasem nie przesadzasz, mój drogi? – Roger wstał i wolno spacerował po pokoju, spoglądając od czasu do czasu w okno. Już wiedział, że kryzys jest zażegnany, a Janos, jeśli nie pokonany, to przynajmniej bardzo osłabiony. – Masz wspaniałą willę na jednej z piękniejszych wysp Morza Śródziemnego, pieniędzy na życie przecież ci nie brakuje, masz wspaniałą pracownię, ciszę i spokój. Czy mam ci przypomnieć, jak wyglądałeś, gdy spotkaliśmy się po raz pierwszy?

– Nie, nie musisz – Janos opuścił głowę, a ręce zwisały mu nisko między kolanami.

– No widzisz – Roger poklepał go przyjacielsko po ramieniu. – Jeżeli jednak uważasz, że płacę ci za mało... Cóż, możemy o tym pomyśleć – Roger wiedział, że Janos ma rację, ale chciał go mieć w ręku. Z drugiej jednak strony nie mógł ryzykować utraty tak cennego wspólnika.

– Twoja kolekcja jest nieskończona i coraz piękniejsza, a to daje nam nadzieję na długą jeszcze współpracę i przyjaźń. W imię tej ostatniej właśnie zgodzę się na inny podział zysków, ale musimy z tym trochę poczekać.

– Jak to poczekać?

– Widzisz, teraz mam na oku pewną sprawę nie cierpiącą zwłoki. Jej załatwienie zajmie mi parę dni i gdy tylko się z tym uporam, przyjadę do ciebie i porozmawiamy o wszystkim spokojnie. Zresztą i tak potrzebna mi będzie chwila odpoczynku...

Roger przez muślin firanki przyglądał się człowiekowi siedzącemu przy oknie kafejki. Za szybą rysował się tylko zarys jego głowy, na dodatek przesłonięty rozpostartą szeroko gazetą.

– Jesteś potwornie chciwy na pieniądze, Bernardzie. Zobaczysz, kiedyś to cię zgubi, a kto wie, może i mnie z tobą – w słowach Węgra było więcej żalu niż przestrogi.

Nagle rozległo się ciche pukanie do drzwi. Roger odwrócił się gwałtownie od okna i z niepokojem spojrzał na Janosa.

– Oczekujesz kogoś?

– Nie denerwuj się, to pewnie kelner. Proszę – dodał głośno.

– Pan zamawiał koniak? – z tacą w ręce wszedł właściciel hoteliku.

– Tak, proszę postawić na stole.

Właściciel spełnił życzenie, przyglądając się plecom mężczyzny stojącego pod oknem.

– Czy mam dopisać do rachunku, jak pozostałe?

– Tak, tak – Janos pragnął, by właściciel hotelu jak najszybciej opuścił pokój.

– Jak pan sobie życzy – drzwi zamknęły się cicho.

– Ja nie wiem, co mnie zgubi Roger nadal stał twarzą do okna. – Ale domyślam się, co zgubi ciebie. Za dużo pijesz – Bernard odwrócił się gwałtownie, a Węgier cofnął rękę, którą już wyciągnął po głęboki kieliszek. – Ale to twoja sprawa – Roger zbierał się do odejścia. – A zatem jesteśmy umówieni. Za kilka minut opuścisz hotel i wrócisz na wyspę, a ja wkrótce przyjadę do ciebie i omówimy warunki naszej dalszej współpracy. Czy wszystko jest jasne?

– A co mam zrobić z tym? – Węgier wskazał na stojący pod ścianą spory, płaski pakunek w szarym papierze.

– To oczywiście zabierz ze sobą. Zastanowimy się, co z tym zrobić.

Roger skierował się do drzwi, a gdy już je otworzył, Węgier raz jeszcze sięgnął po kieliszek.

– Zanim to zrobisz, lepiej się zastanów – rzucił cicho Roger, nawet nie odwracając głowy. – Żegnaj. – Drzwi cicho trzasnęły, a ręka Janosa opadła z rezygnacją.

* * *

Prévôt znad gazety spokojnie przyglądał się opuszczającemu hotel Rogerowi. Nie miał zamiaru go dalej śledzić. Jeżeli zechce opuścić Paryż, komputerowy informator powiadomi o tym Prévôta natychmiast, w Paryżu zaś komisarz mógł odnaleźć Rogera w każdej chwili. Teraz ważniejsze było to, z kim ten człowiek do wielkich interesów spotkał się w tej podłej dziurze.

Mercedes Rogera odjechał, ale Prévôt nadal tkwił przy kawiarnianym stoliku, przesłonięty gazetą. Nie mylił się. Po chwili na placyk ponownie wjechał znany mu wóz i przemierzył go na najniższym biegu. Gdy tył mercedesa zniknął za rogiem, Prévôt podniósł się i, klucząc między zaparkowanymi gęsto samochodami, ruszył ku wejściu do hotelu.

W drzwiach nieomal zderzył się z wychodzącym właśnie mężczyzną, który trzymał pod pachą dużą paczkę.

– Przepraszam – mruknął Prévôt, usuwając się z drogi.

– O nie, to ja przepraszam, ale ta paczka... – tłumaczył się mężczyzna, chwytając mocniej pakunek, który nie mógł być niczym innym jak obrazem.

„Ma dziwny akcent” – pomyślał Prévôt, przytrzymując nieznajomemu drzwi.

– Dziękuję – bąknął tamten i szybkim krokiem ruszył ku postojowi taksówek.

– Pan komisarz! – krzyknął właściciel hotelu, wyłaniając się zza recepcyjnej lady.

– Witam cię, Jean. Nic się nie zmieniłeś – Prévôt stał na środku ciemnego hallu, przyglądając się Jeanowi „Godzince”, jak niegdyś, a może i teraz, nazywano właściciela tej podłej dziury.

Przezwisko wzięło się stąd, że Jean wynajmował swoim gościom pokoje właśnie na godzinkę. Goście przychodzili tu parami i choć mężczyźni się zmieniali, towarzyszące im kobiety były zawsze te same. Mówiło się nawet, że Jean je utrzymuje lub raczej one utrzymują jego. Takich lokalików były w Paryżu setki i policja nie była w stanie ich zlikwidować. Hotel Godzinki stał się sławny na parę dni, bo właśnie w nim jedna z panienek Jeana zamordowała pchnięciem noża klienta, który usiłował zmusić ją do rzeczy, za którymi nie przepadała.

Jean Godzinka miał mnóstwo kłopotów, ale jakoś z nich wybrnął, głównie zresztą dzięki pracującemu wówczas w brygadzie do spraw zabójstw Prévôtowi. Komisarz doszedł do wniosku, że wina Godzinki nie jest aż tak wielka, a usługi, jakie może jeszcze kiedyś oddać, znaczne.

Tak się też stało. Gdy Prévôt przeszedł do obyczajówki, Jean stał się jego najcenniejszym informatorem. Potem ich kontakty się urwały i Prévôt nie przypuszczał, że jeszcze kiedyś się spotkają.

– O! Panie komisarzu, zmieniłem się, i to bardzo. Te dawne sprawki już mi nie w głowie... Teraz prowadzę porządny hotel.

– Nie opowiadaj mi bredni, Godzinka. Doskonale wiesz, że od dawna nie pracuję w obyczajówce i ten twój burdelik zupełnie mnie nie interesuje.

– No tak... – speszył się Jean. – A zatem, o co chodzi, panie komisarzu?

– Zaraz ci powiem, ale chyba nie będziemy rozmawiać na stojąco?

– Ależ oczywiście... Najmocniej przepraszam – zakrzątnął się Jean. – Zapraszam pana do siebie. Proszę tędy – gospodarz wskazał ręką drzwi za recepcyjną ladą.

Prévôt nie potrzebował wiele wysiłku, by wydobyć z Jeana potrzebne informacje. Gościem, którego odwiedził interesujący komisarza mężczyzna, był człowiek, z którym spotkał się w drzwiach. Prévôt pożałował właśnie teraz, że nie przyjrzał mu się wówczas bliżej, ale trudno. Pamiętał jednak, że ściskał on pod pachą obraz zapakowany w szary papier. A zatem trop jest dobry.

Mężczyzna nazywa się Janos Kovacs i, jak twierdził Jean, jest węgierskim emigrantem. Mieszkał tu kilka dni, wyraźnie na kogoś czekając, być może właśnie na mężczyznę, który dziś go odwiedził, zresztą nawet na pewno, skoro tuż po tej wizycie zapłacił rachunek i wyprowadził się.

Pewnego wieczora Jean zaprosił Węgra na butelkę wina i wówczas dowiedział się, że Kovacs jest potomkiem jakiejś hrabiowskiej rodziny, ojczyznę opuścił grubo przed wojną, potem wrócił, ale komuniści oczywiście nie chcieli mu nic oddać, a do tego mieli ochotę wsadzić go do więzienia. Prysnął przez Wiedeń i wrócił do Paryża. Jakimś cudem ściągnął jednak z Węgier rodzinną kolekcję obrazów i teraz żyje z ich sprzedaży.

– Mieszka na jakiejś wyspie na Morzu Śródziemnym. Ten facet, który dziś do niego przyszedł, mówił, że to najpiękniejsza z tamtejszych wysp. Kłócili się o pieniądze. Ten Węgier twierdził, że ten drugi za mało mu płaci, a ten... – Godzinka przerwał widząc na ustach komisarza uśmiech. Zorientował się, że się trochę zagalopował i mimo woli zdradził.

– Wiesz co, Godzinka, nie chciałbym być gościem w twoim hotelu. Tu nie trzeba zakładać podsłuchu, ty wystarczysz za najlepszy mikrofon.

– Ależ, panie komisarzu...

– No dobra, dobra, nie przejmuj się i mów dalej, tylko dokładnie.

* * *

Prévôt odczuwał potrzebę ułożenia sobie w głowie tych wszystkich informacji, które dotychczas zdobył i obmyślenia dalszego planu działania.

„Do diabła, mnie też należy się chwila odpoczynku!” – odepchnął od siebie natrętne myśli, wolno rozpinając bluzkę Catherine.

Myśl o spotkaniu z nią zrodziła się w nim nagle, gdy wracał z hoteliku „Pod Różą”. Wystarczył krótki telefon i po kilkunastu minutach dziewczyna już była w jego mieszkaniu. Teraz trzymał w dłoniach jej ciepłe piersi zakończone twardymi, różowymi sutkami. Całowali się namiętnie, a dłonie dziewczyny błądziły po ciele Prévôta.

„Jak dawno już nie miałem kobiety” – pomyślał i niemal natychmiast zapomniał o całym świecie, ze sprawą Rogera włącznie.

Pierwszy raz nie był specjalnie udany. Prévôt za długo nie miał kontaktów z kobietami i, niby więzień wypuszczony właśnie na wolność, skończył się, zanim w ogóle do czegoś doszło. Catherine była jednak nie tylko wyrozumiała, ale przede wszystkim doskonała w tym, co robiła. Po krótkiej przerwie, wypełnionej papierosem i łykiem koniaku, Prévôt znów poczuł się pełen wigoru.

– Chodź, pójdziemy się wykąpać – podniosła się z łóżka i teraz stała przed Prévôtem naga.

Bujne blond włosy Catherine rozsypały się, opadając aż na ramiona. Pięknie opalona, duże, lecz nie obwisłe piersi, płaski brzuch i twarde, jędrne uda – to wszystko wywołało w Prévôcie nowy przypływ pożądania.

– No chodź – dziewczyna uśmiechała się tajemniczo i zachęcająco.

Jeszcze raz kochali się tej nocy, ale teraz już o wiele spokojniej. Sam nie bardzo wiedział, co go obudziło. Jeszcze niezbyt przytomny spojrzał na zegarek. Była 5.40. W mieszkaniu panowała niczym nie zmącona cisza, obok niego spoczywała pogrążona w głębokim śnie, cudownie ciepła Catherine, a mimo to nie mógł spać. Był przyzwyczajony do budzenia się w sposób szybki i zdecydowany. Już dawno zapomniał, co to takiego półsen i wylegiwanie się w łóżku. Teraz jednak nie bardzo mógł przyjść do siebie. Rozkoszował się wydarzeniami poprzedniego wieczora i nocy, błądził ręką po gładkiej skórze dziewczyny, ale powoli i uparcie coś przebijało się ku jego świadomości. Wreszcie obrazy miłosnej nocy prysły jak trafione kamieniem lustro i Prévôt gwałtownie usiadł na łóżku. Natychmiast sięgnął po telefon. Nakręcił numer i z napięciem wsłuchiwał się w daleki sygnał.

– Chciałbym usłyszeć pański głos – rzucił w słuchawkę, gdy sygnał ucichł i z drugiej strony zaległa cisza. Momentalnie usłyszał następne zdanie hasła wypowiedziane głosem pozbawionym cienia zmęczenia czy rozespania.

„Czy ten człowiek nigdy nie śpi?” – przeleciało mu przez głowę, gdy wypowiadał kolejne człony hasła.

– Czekałem na pański telefon. Śledzony przez pana człowiek odleciał dziś... to znaczy wczoraj – ta pierwsza pomyłka świadczyła o tym, że rozmówcy komisarza jest jednak człowiek, a nie maszyna – o 23.45 do Genewy.

– Do Genewy? Po co?

– Tego nie wiem – informator nie zareagował najmniejszą zmianą głosu na to bezsensowne pytanie. – Wiem natomiast, że w tej chwili jest już w Szwajcarii. Jest 5.40, jeżeli uzna pan za stosowne udanie się do Genewy, samolot Air France odlatuje punktualnie o 7.00. Bilet ma pan zarezerwowany. Proszę być na Orly o 6.30.

Prévôt odłożył słuchawkę i sięgnął po papierosa. Czy powinien lecieć do Genewy? Czy te zwariowane wycieczki po całym świecie mają sens?

„Goniłem go przez całe Stany i jednak mi się wymknął, o podróży do Szardży dowiedziałem się dzięki głupiemu zbiegowi okoliczności... – Prévôt spojrzał na śpiącą Catherine. – No, może nie dzięki głupiemu, raczej bardzo miłemu, ale jednak przypadkowi. Czy teraz też mogę na to liczyć? Nie, teraz zdecydowanie nie”.

– Szefie, nie wydaje się panu, że ta alfa jedzie za nami już trochę za długo? – kierowca patrzył uważnie w lewe wsteczne lusterko.

– Tak, chyba masz rację. Obserwuję ją już ładne kilkadziesiąt kilometrów – pasażer spoglądał w lusterko umieszczone po jego stronie.

Szosa, którą jechali, umykała w nim w dal, lecz ciągle w tej samej odległości widoczny był niebieski samochód.

Pasażer spojrzał na szybkościomierz, jechali osiemdziesiątką, i to już od dłuższego czasu. Czy ten samochód z tyłu tylko przypadkowo rozwijał tę samą prędkość?

– No co, szefie, sprawdzimy go?

– Spróbujmy – pasażer wygodniej rozsiadł się w fotelu, a kierowca mocniej uchwycił kierownicę. Włączył prawy kierunkowskaz, sygnalizując chęć zjechania na pobocze, i zaczął leciutko hamować.

Kierunkowskaz pykał już od dłuższego czasu, szybkość zmalała do sześćdziesięciu kilometrów na godzinę, ale wóz nadal posuwał się naprzód, nie zjeżdżając nawet na pół metra z drogi. Jadący z tyłu kierowca alfy, nie miał innego wyjścia, jak wyprzedzić jadącą przed nim potężnych rozmiarów ciężarówkę volvo z naczepą.

Niebieski samochodzik zniknął z lusterka pasażera i teraz widział go tylko z góry kierowca ciężarówki. Mocno ściskał kierownicę, sprawdzając nieustannie kątem oka, gdzie jest alfa. Gdy zrównała się z kabiną ciężarówki, kierowca volva szybko wypluł z ust papierosa, jeszcze raz spojrzał z góry na dach alfy i błyskawicznie wykonał dwa krótkie, lecz głębokie skręty kierownicą. Potężne volvo zabujało się w lewo i w prawo, a ciężka naczepa przez chwilę jak groźna skała zawisła nad dachem samochodu. Volvo ledwie musnęło prawe drzwi alfy, a ta odskoczyła od niego, niczym piłka uderzona silnie kijem golfowym.

Kierowca ciężarówki dodał gazu, ale nadal z napięciem obserwował to, co działo się z tyłu. Równie ciekawie patrzył na to w swoim lusterku pasażer. Ku zdumieniu obydwu, alfa nie tylko nie rozbiła się na przydrożnym drzewie, nie tylko nie wpadła w poślizg, ale w momencie, gdy trafiło ją koło ciężarówki, kierowca, jakby nic nie zauważył, spokojnie włączył lewy kierunkowskaz i skręcił w boczną szosę. Oczywiście uderzenie ogromnego volva wydatnie ten manewr przyspieszyło, ale i utrudniło. Alfa z ogromną szybkością i wyraźnym, głębokim przechyłem w lewo zniknęła między drzewami.

– Cholera! – zaklął kierowca. – To był zupełnie przypadkowy wóz.

– Skąd wiesz? – spytał spokojnie pasażer.

– Przecież było widać, że po prostu chciał nas wyprzedzić i skręcić w lewo.

– Ty mu tylko w tym pomogłeś, a przypominam ci, że pierwszy zwróciłeś uwagę na ten samochód – pasażer bez cienia emocji patrzył przed siebie.

– Co mnie podkusiło? – kierowca sięgnął po papierosa. – Psiakrew! Wszystko przez te nerwy.

– Przede wszystkim przestań się tym przejmować. Facetowi nic się nie stało, a jak będzie miał pretensje, to nas dogoni i zapłacimy mu za straty. A poza tym nie ma ludzi niewinnych i kto wie, czy temu w alfie nie należała się nauczka.

Kierowca spojrzał spode łba na pasażera, ale ten wciąż patrzył przed siebie, nucąc coś pod nosem.

* * *

Szwajcarzy to podobno najdyskretniejszy naród świata, co nie znaczy jednak, że mieszkańcy Zurychu, Genewy, Berna czy Lucerny nie interesują się tymi, którzy odwiedzają ich piękne miasta. Ich zainteresowanie wzrasta, gdy w grę wchodzą pieniądze i interesy, a przeprowadzający je businessman zachowuje się może nie dziwnie, ale w każdym razie nietypowo.

Gdy Prévôt wylądował na lotnisku w Genewie, wydawało mu się, że będzie szukał igły w stogu siana. Co prawda Szwajcaria to nie Ameryka, ale tam miał parę wskazówek i pomocnika, a tu... Błyskawicznie przeprowadzone małe śledztwo przyniosło jednak nadspodziewane rezultaty. Prévôtowi pomogła ciekawość Szwajcarów. Zresztą nic dziwnego, wszak nieczęsto zdarza się, by lądujący w środku nocy cudzoziemiec wprost z samolotu przesiadał się do oczekującej go przed lotniskiem ogromnej ciężarówki.

Dociekliwość jednego ze szwajcarskich policjantów dostarczyła Prévôtowi nieocenionych informacji. Ciężarówka z kierowcą i Rogerem w środku odjechała spod lotniska tuż po przylocie samolotu, lecz w Genewie była jeszcze pół godziny przed przylotem Prévôta. Stała zaparkowana spokojnie na jednej z bocznych uliczek śródmieścia i gdy dociekliwy policjant podjechał rano motocyklem, by jeszcze raz przed zakończeniem służby spojrzeć na ten dość oryginalny rodzaj taksówki, volvo właśnie ruszało. Policjant pojechał za nim kilka kilometrów. Z dalszej obserwacji zrezygnował, gdy ciężarówka wjechała na autostradę wiodącą do Lozanny.

W pierwszym odruchu Prévôt chciał gnać za nią co sił w silniku wynajętej alfy, ale po chwili zastanowienia zrezygnował i zagłębił się w studiowanie mapy Szwajcarii.

Autostrada, którą pojechał Roger, wiodła wzdłuż Jeziora Genewskiego do Lozanny i dalej w głąb Szwajcarii. Niedaleko za Genewą odchodziła na północ szosa, która wiodła do Francji. Było jednak mało prawdopodobne, aby Roger miał zamiar wracać do Francji. A zatem pojechał do Lozanny, a stąd być może do Berna, Lucerny albo Zurychu, a może nawet do Niemiec. Ale była jeszcze jedna możliwość. W okolicach Vevey autostrada rozdzielała się i jedna z jej nitek wiodła na południe, ku granicy włoskiej. Prévôt spojrzał na zegarek.

„Jeżeli pojechał w głąb Szwajcarii, znajdę go wcześniej czy później, jeżeli jednak w kierunku granicy włoskiej, czasu mam naprawdę niewiele”.

Złożył mapę i wskoczył do alfy. Skierował się na wschód, przekroczył granicę francuską i szosą przez Thonnon objechał Jezioro Genewskie od południa. Znów przekroczył granicę i wjechał na terytorium Szwajcarii. Do skrzyżowania w St. Maurice dotarł wcześniej niż jadąca dłuższą drogą ciężarówka. Nie czekał długo. Po dwunastu minutach ogromne, pomarańczowe volvo z rykiem przemknęło przez skrzyżowanie.

– G-345 765 Tak... to jest to – Prévôt posuwając się za ciężarówką sprawdzał jej numery rejestracyjne. – Temu policjantowi z Genewy naprawdę należy się awans.

Teraz oderwał niemal przyrośnięte do kierownicy ręce i z głębokim westchnieniem otarł zimny pot z czoła.

– Uff... niewiele brakowało wciąż jeszcze drżącymi rękami zapalił papierosa i najgłębiej, jak tylko mógł, wciągnął w płuca słodki dym.

Powoli wysiadł z samochodu i obszedł go naokoło. Drzwi od strony pasażera były wgniecione tak głęboko, że nie dało się ich otworzyć, blachy zgniotły się jak w hydraulicznej prasie, a lakier poodpryskiwał na wszystkie strony.

Wrócił do samochodu i wyciągnął mapę. Znajdował się dwa, może trzy kilometry przed Sion. Dalej droga już wiodła prosto do przełęczy Simplon i dalej w głąb włoskiej Lombardii.

„Gdyby załatwili mnie parę kilometrów wcześniej, już bym ich nie znalazł”.

W Martigny, dwadzieścia pięć kilometrów wcześniej, droga rozwidlała się i obok tej, którą jechali, była jeszcze druga, prowadząca także do Włoch, ale przez Przełęcz Świętego Bernarda.

„No, trzeba się ruszyć” pomyślał Prévôt, uruchomił silnik i pokiereszowana alfa ruszyła w kierunku Sion.

* * *

– No i co o tym myślisz?

– Wiem, o czym pan mówi, szefie, ale wydaje mi się, że tym razem to naprawdę przypadkowy kierowca – obaj wpatrywali się w maskę jadącego za nimi żółtego fiata.

– Nie jestem o tym całkiem przekonany, ale może masz rację – Roger nie był szaleńcem i wiedział, że nie może spychać z szosy wszystkich samochodów, które wydawały mu się podejrzane, bo jechały za ciężarówką przez parę kilometrów.

– Niech pan się rozejrzy, szefie, po tych szosach jeździ tysiące żółtych fiatów. To przecież Włochy.

Roger oderwał wzrok od wstecznego lusterka i rozejrzał się wokół. Rzeczywiście, kierowca miał rację, właśnie z przeciwka nadjeżdżały dwa niemal identyczne, jak ten za nimi, żółte fiaciki.

– Widzi pan!

– No cóż, nie podzielam twojego optymizmu, ale zobaczymy.

– O! Szefie! Niech pan spojrzy, wyprzedza nas! – krzyknął kierowca.

Z lewej strony ciężarówki pojawił się mknący z dużą szybkością samochód.

– Spójrz na numery! – krzyknął Roger wychylając się ze swego fotela.

– Są zupełnie zamazane błotem... nic z tego.

– Tak, rzeczywiście – Roger opadł na fotel i przyglądał się oddalającemu się samochodowi.

Bez wątpienia siedziało w nim dwóch pasażerów, a właściwie dwoje. Za kierownicą mężczyzna, a obok niego...

„Tak, nie ma wątpliwości... to była kobieta. Długie włosy powiewały poruszane wiatrem wpadającym przez uchylone okno. To chyba jednak nie on, czy brałby ze sobą kobietę?”

Dopóki nie zapadły ciemności i kolory samochodów nie rozmazały się w mroku, Roger nie pozbył się wątpliwości i każdy mijający ciężarówkę żółty fiat wywoływał lekkie ukłucie w sercu.

„Więc jednak mnie śledzi. Nie ma co do tego wątpliwości, choć tych żółtych fiatów rzeczywiście jest tu wiele. W Paryżu zgubiłem go z łatwością, a teraz jest tutaj... Może jednak się mylę... Czyżbym dostał jakiejś obsesji na punkcie tego policjanta...?”

– Psiakrew! Muszę się wziąć w garść!

– Pan coś mówił, szefie?

– Nic, zajmij się lepiej kierownicą – Roger był zły, że kierowca wtrąca się w nie swoje sprawy.

„Poczekaj, Prévôt” – mruknął do siebie.

* * *

Komisarz dogonił ich przy samym końcu Lago Maggiore i już nie miał zamiaru dać się wykołować. Żółty fiat, polecony przez właściciela salonu samochodowego w Sion, okazał się rzeczywiście idealnym dla niego samochodem. W Sion kupił także dwie peruki, męski kapelusz i kilka innych drobiazgów, które teraz oddawały mu nieocenione usługi. Dzięki nim mógł co kilkadziesiąt kilometrów zmieniać towarzysza podróży. Raz była nim szałowa blondynka z włosami do ramion, innym razem uczesana w wysoki kok nobliwa niewiasta bądź tajemniczy mężczyzna w zsuniętym na tył głowy kapeluszu. Postać pasażera uformował z kilku odpowiednio zrolowanych koców, głowę kupił w sklepie z przyborami fryzjerskimi.

Kilkakrotnie zmieniał numery rejestracyjne, raz na dach naciągnął kawał brezentu, to zabłocił samochód aż po szyby, to znów umył go w przydrożnej myjni. Dzięki tym zabiegom pasażerowie ciężarówki nie mieli pojęcia, że śledzący ich policjant jest tuż za nimi, niedaleko przed nimi lub momentami koło nich.

W ten sposób dotarli do Mediolanu. Ciężarówka ominęła miasto obwodnicą, po czym wjechała na szosę w kierunku Pawii. Prévôt jechał jakiś czas za nią, potem w gęstniejącym mroku, wyprzedził ją, odjechał spory kawałek naprzód i czekał na poboczu parę kilometrów za Binasco. Minęło dziesięć, potem piętnaście, dwadzieścia minut, a volvo jakby się zapadło pod ziemię.

„Cholera, musiałem ich zgubić, i to akurat teraz” – Prévôt przekręcił kluczyk i gdy silnik zamruczał, ruszył z piskiem opon. Przeciął szosę i wyciskając, ile się da, z samochodu, ruszył w przeciwnym kierunku. Dotarł do miejsca, w którym wyprzedził ciężarówkę, lecz po volvie nie pozostało ani śladu.

* * *

Roger przyglądał się łysemu Włochowi, który niczym karabin maszynowy rzucał do słuchawki głośne słowa. Na chwilę odwrócił głowę i uśmiechnął się szeroko. Jeszcze kilka okrzyków i Włoch odłożył słuchawkę z wyrazem zadowolenia na twarzy.

– Kiedy tu będą? – spytał Roger.

– Nie martw się, Bernard, będą tu przed świtem, ale czy jesteś przekonany, że będą nam potrzebni?

– Znasz mnie, Giovanni, i wiesz, że nie należę do ludzi, którzy rzucają słowa na wiatr lub wpadają w panikę na pierwszy sygnał niebezpieczeństwa.

– No tak, tak, oczywiście, ale nie lubię tych ludzi i... – Giovanni uśmiechał się szeroko, ale widać było, że jakaś myśl nie daje mu spokoju.

– Nie martw się, może rzeczywiście nie będzie to potrzebne – uspokajał go Roger.

– Nie dziw się. Ty odjedziesz, a ja tu zostanę. Gdyby się coś stało, mógłbym mieć nieprzyjemności i...

– Nie poznaję cię, Giovanni. Co się z tobą dzieje?

– No cóż, starzeję się – Włoch smutno pokiwał głową.

Roger także to zauważył, choć w wyglądzie Włocha od czasów interesu z Czombem nie zaszły większe zmiany. Psychicznie zmienił się jednak bardzo. Stał się strachliwy, pełen obaw. Szpetota męskiej otyłości i starości brzydziła Rogera jak chyba nic w życiu, ale wiedział, że Giovanni jest znakomitym współpracownikiem.

– Wiem, o czym myślisz, Bernard – Giovanni odgadł myśli Rogera – ale i ty kiedyś będziesz miał dość.

– Być może – pokiwał głową Roger. – Ale zajmijmy się lepiej robotą, bo widzę, że twoi ludzie nie spieszą się specjalnie z rozładunkiem.

– Oczywiście, masz rację – Giovanni stanął tuż koło niego. – Zaraz ich pogonię – zapowiedział.

„Wykruszają się prawdziwi fachowcy” – Roger przyglądał się, jak grubas kuśtyka na swych patykowatych nogach przez podwórko. – To już chyba ostatni tego typu interes, nie ma ich z kim robić... Chyba pozostanę przy obrazach. Ten interes naprawdę ma przed sobą wielką przyszłość”.

Roger wyszedł przed budynek i z przyjemnością odetchnął czystym powietrzem nocy. Poganiani przez Giovanniego robotnicy zaczęli się wreszcie uwijać i we wnętrzu ciężarówki pozostało już niewiele paczek. Robotnicy wnosili je do rzęsiście oświetlonej hali, z której dobiegał szum pracujących maszyn. Roger podniósł głowę. Nad nim wisiało ciężkie, grudniowe niebo, a na jego tle ciemniejszą plamą rysowały się szczyty i zbocza wzgórz otaczających dolinę, w środku której usytuowano zakłady Giovanniego. Wolnym krokiem obszedł halę, w której trwała już praca, i znalazł się na tyłach zakładu, gdzie było nieco ciszej. Przysiadł na jakimś kamieniu, gdy nagle usłyszał ze stoku najbliższego wzgórza coś jakby szum silnika samochodu. Wbił oczy w mrok i był pewny, że widzi przesuwającą się po wzgórzu jaśniejszą plamę. Po kilku sekundach szum silnika ucichł, a plama rozpłynęła się w ciemności.

* * *

Na stacji benzynowej w Binasco dowiedział się, że poszukiwana przez niego ciężarówka tankowała tu benzynę jakieś pół godziny wcześniej. A zatem zniknęła między Binasco a parkingiem, na którym jej oczekiwał, około siedmiu kilometrów za miastem.

Prévôt jeszcze raz przejechał ten odcinek szosy. W bok od niej odchodziły trzy boczne drogi. Na szczęście nie były asfaltowane, a jedynie powierzchownie utwardzone i przejeżdżające nimi samochody pozostawiały dość wyraźne ślady. Na trzeciej z kolei odszukał odciski opon, jakie mogła pozostawić tylko duża ciężarówka.

Ze zgaszonymi reflektorami, powolutku zagłębiał się w pocięty wzgórzami i wąwozami teren. Po przejechaniu około trzech kilometrów minął z prawej wysoki mur i masywną metalową bramę. Ciemność za nimi nie była tak głęboka, gdyż rozświetlało ją kilka ustawionych na wysokich słupach lamp. Niedaleko za ogrodzeniem znalazł jeszcze węższą drogę prowadzącą na zbocze sąsiedniego wzgórza. Powolutku, nadal ze zgaszonymi reflektorami, fiat wspinał się pod górę. Za jednym z zakrętów roztoczył się przed Prévôtem widok, jakiego oczekiwał. W dole, w środku doliny, stały oświetlone budynki zakładu przemysłowego, przed którego bramą był przed chwilą.

„Huta albo walcownia” – pomyślał Prévôt, przyglądając się budynkom, kręcącym się między nimi ludziom, a zwłaszcza robotnikom pracowicie wynoszącym jakieś ciężkie paczki z wnętrza zaparkowanej przed jedną z hal ciężarówki.

Komisarz zatrzymał fiata za kępą suchych krzaków, które zasłaniały go przed wzrokiem ludzi z dołu. Wyłączył silnik i wysiadł. Stanął koło samochodu i przyłożył do oczu lornetkę.

Robotnicy skończyli właśnie wyładunek, zamknęli ciężarówkę, która natychmiast odjechała gdzieś na bok. Z wnętrza hali wyszedł łysy jegomość i zmierzał w stronę budynku biurowego. Zawołany przez kogoś, kto wyłonił się z mroku, zatrzymał się. Prévôt przycisnął mocniej do oczu okulary lornetki.

Człowiekiem spacerującym w ciemności był Bernard Roger.

* * *

Wydawało mu się, że obudziło go zimno, ale to nie było to, a właściwie nie tylko to. Rozprostował zesztywniałe pomimo grubego koca nogi i roztarł zziębnięte ręce.

„Całe szczęście, że nie zaciągnął mnie do Norwegii” – pomyślał.

Wreszcie do jego świadomości dotarł właściwy powód przebudzenia. Z dołu, z doliny, dobiegał równomierny szum silnika. Prévôt ostrożnie wyjrzał zza krzaków. Ciężarówka znów stała przed główną halą zakładu, robotnicy zamykali jej ogromną skrzynię, a koło szoferki stał Roger, pogrążony w rozmowie ze śmiesznym grubasem. Po chwili podali sobie ręce, robotnicy otworzyli bramę i Roger wskoczył na stopień ciężarówki. Nie było na co czekać. Prévôt wykorzystał moment, gdy wszyscy na dole byli zajęci ciężarówką, manewrującą na podjeździe, zwolnił ręczny hamulec i fiat z wyłączonym silnikiem, powoli, chrzęszcząc cicho oponami, potoczył się w dół po żwirowej drodze.

„Jadą znów do szosy” – pomyślał Prévôt, gdy przed jednym z zakrętów dostrzegł jeszcze, że ciężarówka wytoczyła się z bramy i ruszyła w kierunku, z którego wczoraj przyjechali.

Fiat Prévôta był już na dole. Komisarz właśnie miał zamiar uruchomić silnik i wyjechać na drogę, gdy nagle usłyszał zbliżający się ryk silnika. Zza zakrętu wyskoczył identyczny jak jego żółty samochód. Prévôt zdążył dostrzec dwie roześmiane młode twarze pary wracającej z jakiejś nocnej eskapady. Samochód przemknął koło niego ostrym poślizgiem. Z sympatią odprowadzał młodych wzrokiem, gdy nagle ich wóz zakołysał się nienaturalnie, zarzucił i z ogromną prędkością runął na przydrożne drzewo. Do uszu Prévôta dotarł odgłos serii z pistoletów maszynowych, a zaraz potem ogłuszający huk i drzewo wraz z rozbitym o jego pień samochodem zamieniły się w gigantyczny gejzer ognia.

Komisarz błyskawicznym ruchem przekręcił kluczyk, docisnął pedał gazu i jego fiat, wyrzucając spod kół fontanny żwiru, wypadł na drogę. Koło płonącego samochodu nieco zwolnił, ale natychmiast dodał gazu, widząc wyskakujących zza skał trzech uzbrojonych mężczyzn. Ich twarze wyrażały najwyższe zdumienie na widok drugiego żółtego fiata. Na moment zgłupieli i ta chwila pozwoliła Prévôtowi bezpiecznie się oddalić. Puszczone za nim serie już nie mogły dosięgnąć celu.

„A więc jednak się nie pomyliłem” pomyślał Roger, słysząc daleką kanonadę i zaraz potem wybuch.

– Co to? – kierowca patrzył na niego zdziwionym wzrokiem.

– Nie wiem, może polowanie – odpowiedział obojętnie.

– Chyba przy pomocy granatów.

– To już nie nasza sprawa – Roger poprawił się na fotelu. Po chwili usłyszał jeszcze dwie czy trzy serie.

„No cóż, żegnaj, Prévôt. Jeśli to naprawdę byłeś ty”.

* * *

Dopiero gdy minęli Tortonę, Prévôt pozbył się wątpliwości co do celu podróży jadącej kilkaset metrów przed nim ciężarówki. Trzymał się od niej z daleka, dając się wyprzedzać innym samochodom, których właścicielom się spieszyło. Jechał wolno i spokojnie, dbając jedynie o to, by nie przeoczyć zjazdu ciężarówki gdzieś w boczną drogę. Przypuszczał, że jest to mało prawdopodobne, ale dopiero za Tortoną uspokoił się ostatecznie i zadowolony z trafności własnych przypuszczeń dodał gazu wyprzedzając potężne volvo.

Droga była prosta i nie wymagała od kierowcy dużej uwagi. Prévôt miał teraz czas na przemyślenie wydarzeń ostatnich dni, ale na razie tego nie robił. Nie mógł opędzić się od wspomnienia tych dwóch młodych wesołych twarzy, które w ciągu kilku chwil zmieniły się w kupkę szarego popiołu.

„To musi być naprawdę ważna sprawa, panie Roger, jeśli decyduje się pan na takie numery” – komisarz nie miał wątpliwości, kto sprowadził bandziorów i kto im zapłacił za robotę, którą spartolili.

„Który to już zamach na moje biedne życie? – zastanawiał się. – W San Francisco to raz, w San Diego dwa, wczoraj pod Sion i dzisiaj... do tej pory cztery. Ma pan cholernie dużo szczęścia, panie Prévôt” – uśmiechnął się do własnego oblicza odbitego we wstecznym lusterku samochodu.

Po prawej stronie szosy zobaczył tablicę z napisem Genova. Tak, nie miał najmniejszych wątpliwości, że Roger zmierza właśnie tutaj, do najbliższego portu morskiego.

Komisarz zatrzymał samochód przed przydrożną knajpką i wszedł na śniadanie. Gdy wciągnął w nozdrza zapach kawy i świeżego pieczywa, poczuł, jak bardzo jest głodny.

„Kiedy ja ostatnio jadłem?” – usiłował sobie przypomnieć. Czym prędzej zamówił kawę, jajka, szynkę i zasiadł przy stoliku pod oknem, przyglądając się pędzącym szosą samochodom. Gdy ze smakiem zaciągał się pierwszym w tym dniu papierosem, zobaczył volvo Rogera, mijające tablicę z napisem Genova.

* * *

– Tak bardzo lubi pan patrzeć na jachty? – właściciel baru podawał Prévôtowi już czwartą szklankę wina.

Ten klient siedział tu już od dobrych paru godzin i w głębokim zamyśleniu wyglądał przez okno, za którym rozciągał się przepiękny widok na port jachtowy.

– Co proszę... – głos barmana przerwał ciąg myśli komisarza. – A, nie, nie... Po prostu czekam tu na... – Prévôt zawiesił głos, szukając jakiegoś sensownego wytłumaczenia, ale Włoch znalazł je sam.

– Rozumiem, rozumiem – uśmiechnął się, przymrużając jedno oko. – Dyskrecja rzecz święta, zwłaszcza jeśli dotyczy kobiet.

– No właśnie – ucieszył się Prévôt.

– Muszę przyznać, że nie mógł pan wybrać lepiej. W moim barze nikt niepowołany państwa nie spotka – oczy Włocha rzucały chytre spojrzenia. – Bywają tu tylko marynarze z tych tam jachtów – szerokim gestem wskazał nabrzeże. – Ale niech się pan nie obawia, pańskiej towarzyszce tu nic nie grozi. Dbam o reputację mojej firmy, a poza tym na jachtach pracują ludzie specjalnie dobrani, a nie jakaś tam hołota.

Prévôt pomyślał, że może się czegoś dowie od tego gaduły, więc podtrzymywał rozmowę.

– „Gwiazda Morza” pewnie lada chwila wyjdzie w rejs. Czy zna pan ten jacht? – Prévôt wskazał piękny jacht zacumowany niemal na wprost okien baru.

– Mówiąc szczerze, nie. Przypłynął tu kilka dni temu i, co dziwne, żaden marynarz nie wpadł do mnie nawet na chwilę. W ogóle nie widziałem, żeby ktoś schodził na ląd.

– Może nie musieli? – drążył uparcie Prévôt.

– E tam, nie musieli! Pomijam już inne sprawy, ale zapasy... – Włoch wbijał wzrok w powoli ginące w zapadającym mroku nabrzeże.

Prévôt spojrzał na zegarek. Dochodziła szósta. Siedział tu już pół dnia i czas wyznaczały mu opróżniane na zmianę filiżanki kawy i szklanki wina.

– Zapasy, powiada pan, pewnie przywieźli je tą ciężarówką – siedział teraz bokiem do okna i od dłuższej chwili nie wyglądał przez nie.

– Nie... nie... Niech pan tylko spojrzy... to dziwne – Włoch nadal wpatrując się w okno przysiadł koło Prévôta.

Ten wyjrzał na zewnątrz. Volvo stało już od południa zaparkowane przy burcie jachtu. Skrzynia ciężarówki przesłaniała znaczną część pokładu, ale i na widocznej części panował absolutny spokój. Gdyby nie marynarze, którzy pojawili się, gdy volvo wjechało na nabrzeże, i Roger znikający na oczach Prévôta pod pokładem, można by przypuszczać, że jacht jest pozbawiony załogi. Przez sześć godzin nikt nie pojawił się na pokładzie, a do uszu Prévôta nie dotarł nawet najmniejszy odgłos życia.

Teraz jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki wszystko się zmieniło. Do ciężarówki podjechał samochód z zamontowanym żurawiem i rozpoczął się wyładunek. Ramię żurawia zagłębiło się w skrzyni volva i po chwili ukazało się z uwieszoną na potężnym haku kotwicą.

„Co to wszystko znaczy? Co jest takiego w tych kotwicach, że Roger osobiście nadzoruje ich transport?

Czy zrobiono je w tej hucie koło Binasco? Co Roger wiózł z Genewy? Metal na kotwice? Tyle tych pytań i na żadne nie mam odpowiedzi. A może coś w nich zatopili? Ale co? Obrazu się nie da, rzeźby raczej nie... Zaraz... ale można...”

– Wie pan co?! – głośny okrzyk Włocha przerwał wątek myśli komisarza.

Zamyślony, nawet nie zauważył, że barman go opuścił, zniknął gdzieś na zapleczu, a teraz powracał, krzycząc już z daleka:

– Zadzwoniłem do mojego przyjaciela w kapitanacie i powiedział mi, że „Gwiazda Morza” wypływa dziś w nocy w rejs do Bejrutu.

– Czy powiedział mu pan o kotwicach? – spytał Prévôt jakby od niechcenia, oddany swoim dociekaniom i zadowolony z ich wyniku.

– Co pan! A co mnie to obchodzi? – odpowiedział Włoch.

Komisarz wyjrzał przez okno. Dźwig już odjechał. Na pokładzie „Gwiazdy Morza” pojawił się Roger, odprowadzający do trapu kierowcę ciężarówki. Volvo ruszyło z rykiem silnika. Roger zatrzymał się na chwilę na pokładzie, popatrzył w niebo, głęboko wciągnął powietrze, po czym zniknął w kokpicie. Światła zgasły i jacht spowiła ciemność.

– Coś ta pańska przyjaciółka nie przyszła – w głosie Włocha nie było już sympatii. Na jej miejscu pojawiła się podejrzliwość, a nawet zjadliwość.

„Pewnie podejrzewa, że jestem policjantem – pomyślał Prévôt. – A jak glina, to od razu do niego inaczej. Ale ja cię też sprawdzę”.

– Ano, jakoś nie – komisarz podniósł się od stolika i sięgnął do kieszeni.

Włocha jakby kopnął prąd. Na widok wypchanego portfela klienta wyskoczył zza baru, na jego twarz powrócił uśmiech, a gesty były znów pełne grzeczności i uniżenia.

– Niech pan się nie martwi... Może innym razem... Ja w każdym razie zapraszam. – Włoch, gnąc się w ukłonach, odprowadzał Prévôta do drzwi.

– Może kiedyś skorzystam – komisarz patrzył z politowaniem na tego śmiesznego człowieczka, który prawdopodobnie nie lubił policji, ale za to ponad wszystko kochał pieniądze.

„Nie ty jeden, przyjacielu... nie ty jeden”.

* * *

Jacht opuścił Genuę punktualnie o ósmej 15 grudnia, ale na jego pokładzie nie było Bernarda Rogera. W tym czasie znajdował się już w drodze do Marsylii, Paul Prévôt zaś...

„No, teraz wreszcie przyszedł czas na zastanowienie się nad tym wszystkim”. Komisarz rozparł się wygodnie w fotelu lecącego do Paryża samolotu.

„Informacje, jakich dostarczył Chevalier, dały mi pojęcie o osobowości człowieka i rozległości prowadzonych przez niego interesów, ale nic poza tym. Był lub jest jeszcze agentem CIA, ale jak dotąd Agencja trzyma się ode mnie z daleka. Prawdopodobnie nie poinformował swoich szefów o mojej skromnej osobie. Ale może to uczynić w każdej chwili, a wtedy sytuacja bardzo się skomplikuje. Gdyby Roger przekonał ich, że jestem człowiekiem niebezpiecznym, nie uratowałby mnie ani Chevalier, ani prefekt, a może nawet ja sam nie mógłbym sobie pomóc. Z tego względu potrzebny jest pośpiech. Z drugiej jednak strony... Cóż ja właściwie o nim wiem... Prowadzi podejrzane interesy na wielką skalę, to fakt. Ma ogromne pieniądze i jeszcze większe znajomości, też fakt, ale co z tego... Nie ja jeden wiem, że Bernard Roger prowadzi podejrzane interesy, choć może ja wiem o nich więcej, a mimo to nikt, łącznie ze mną, nie potrafi mu nic udowodnić. A przecież musi mieć gdzieś słaby punkt. Co może nim być? Sprzedaje obrazy na całym świecie, czy jest możliwe, że są one fałszywe? Przecież, z wyjątkiem tego pismaka z Denver, nikt nigdy nie kwestionował ich autentyczności! Handluje bronią i Bóg wie jeszcze czym, ale robi to pod skrzydłami CIA, co chroni go lepiej niż wszystko inne. Jest pedałem, ale to także raczej wzmacnia jego pozycję, niż osłabia. Wiadomo, że homoseksualne lobby jest jednym z najsilniejszych na świecie. A zatem gdzie szukać tego słabego punktu, panie Roger...?”

– Czy mogłabym panu w czymś pomóc? – spytała uprzejmie stewardesa, widząc uśmiech na twarzy zamyślonego pasażera.

– Słucham... nie, nie, dziękuję bardzo – Prévôt nie uśmiechał się do stewardesy, nawet jej nie widział. Uśmiechał się do swoich myśli, bo nagle poczuł, że chyba wie, gdzie jest słaby punkt genialnego Bernarda Rogera.

* * *

– Chodź, chciałbym ci coś pokazać – Janos Kovacs prowadził Rogera do swojej pracowni.

– Co ty tam chowasz? – dopytywał się Bernard, widząc tajemniczą minę Węgra.

– Zaraz zobaczysz – Janos uchylił drzwi i puścił gościa przodem.

Wszedłszy do pracowni Roger oniemiał. Całe ściany pokrywały gigantycznych rozmiarów płótna. Na jednych średniowieczni rycerze toczyli ze sobą zażarte i krwawe boje – czerwień krwi zdawała się spływać aż na podłogę, na innych nie znany Rogerowi książę czy królewicz rozwalał ogromnym mieczem głowę przerażającego smoka, na jeszcze innym koń o dzikich i oszalałych oczach pochylał się nad trupem zamkniętego w błyszczącej zbroi rycerza, i tak dalej, i tak dalej.

– Janos! – wydusił z siebie zdumiony Roger. – Co to jest?

– Jak to co? – Kovacs był lekko urażony. – Obrazy!

– No dobrze, przecież widzę, ale kto to namalował? – Bernard z osłupieniem w oczach rozglądał się po sali.

– Jak to kto? Ja! – Węgier wprost puchł z dumy.

– Ty?! A po cholerę?!

– Słucham? – nie zrozumiał.

– Pytam, po jaką cholerę nagryzmoliłeś te wszystkie bohomazy! – Roger z wściekłością w oczach zwrócił się ku nieszczęsnemu malarzowi.

– Przede wszystkim licz się ze słowami! – krzyknął Kovacs. – To nie są żadne bohomazy!

– I tym zajmowałeś się przez ostatnie tygodnie? – Roger, widząc wściekłość Węgra, nieco ściszył głos.

– Tak – w odpowiedzi było nie mniej buntu niż gniewu.

– Nic dziwnego, że brakuje ci pieniędzy.

– Mam zamiar zrobić małą wystawę w Madrycie, chyba mi tego nie zabronisz?

„Przypomina młodego koguta albo boksera, który pierwszy raz staje na ringu i wyobraża sobie, że groźną postawą przestraszy silniejszego rywala. Trzeba zmienić taktykę” – pomyślał Roger.

– Przede wszystkim uspokój się – ujął go pod ramię i delikatnie wyprowadził z pracowni. – O tym porozmawiamy sobie później, teraz mamy inne sprawy na głowie. O ile pamiętam, miałeś do mnie pretensje o pieniądze, więc na razie zajmijmy się tym problemem.

– Ale co myślisz o moich... – Kovacs usiłował się zatrzymać, ale popychany zdecydowanie przez Rogera musiał iść dalej.

– Widzę, że pieniądze już cię nie interesują.

– Jak to... Oczywiście, że interesują!

– A zatem porozmawiajmy o nich, ale wiesz równie dobrze jak ja, że dżentelmeni na trzeźwo nie dyskutują o forsie, a zatem nalej nam po jednym.

Roger nie lubił pić i nie cierpiał takich rozmów, ale nie miał wyboru, zwłaszcza że Janos nie wylewał za kołnierz. Siedzieli do białego rana, Roger poczynił pewne ustępstwa, dał Węgrowi kilka tysięcy dolarów i obiecał następne. Nad ranem Węgier zwalił się kompletnie pijany, Roger zaś po półgodzinie opuścił willę, z szumem w głowie, ale z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku.

Janos obudził się koło południa i z potwornym kacem poczłapał do kuchni w poszukiwaniu czegoś do picia. Przechodząc korytarzem, zauważył uchylone drzwi do pracowni. Wszedł do środka i zamarł. Ściany były zupełnie puste, za to podłogę pracowni zaścielała gruba warstwa pociętych nożem kawałków pokrytego farbą płótna.

Z gardła Węgra wyrwał się przyduszony jęk. Jak nieprzytomny sięgał po coraz to nowe kawałki płótna, usiłując je złożyć w sensowną całość. Ogarnięty szałem, rozrzucił wściekle to, co już złożył, i zerwał się na nogi.

– Jezu... zabiję...! – krzyczał, biegając po pracowni.

Nagle zatrzymał się. Na sztalugach dostrzegł dużą kartkę papieru.

Drogi Janos!

Gdy już minie Ci pierwsza wściekłość, podziękujesz mi za to, co zrobiłem. Twoje kicze nie miały najmniejszej wartości, a zabierały Ci zbyt dużo czasu. Nie stać mnie na to, by utrzymywać nieroba. W lewej kieszeni marynarki znajdziesz spis obrazów, którymi powinieneś zająć się w najbliższym czasie. Gdyby jednak przyszło Ci do głowy robienie mi na złość, będę zmuszony poinformować władze węgierskie o wykryciu człowieka, który co prawda wiele lat temu, ale jednak zabił dwóch żołnierzy na granicy Węgier i Austrii. Mam wrażenie, że Twoi pobratymcy chętnie rozliczyliby się z Tobą za tamto.

Ściskam Cię i pozdrawiam

B.

* * *

– Ach! Naprawdę nie wiem, jak mam panom dziękować! Tak się cieszę, że pan Roger o mnie nie zapomniał – zapalające się z wolna światła rozjaśniały mrok kinowej salki. – I w dodatku powiadacie, panowie, że to prezent.

– Tak, oczywiście – skwapliwie przytaknęli obaj mężczyźni.

– Naprawdę nie wiem, jak się odwdzięczyć – szejk podniósł się z fotela, a razem z nim jego goście.

– To zupełnie zbyteczne, Wasza Wysokość.

– Och, panowie! Dajcie spokój z tytułami. Jesteśmy tu zupełnie prywatnie. Rozumiecie chyba, że to swoje małe hobby muszę trzymać w głębokiej tajemnicy. W tej salce przestaję być władcą.

– To hobby jest zupełnie niewinne.

Goście szejka nie byli co do tego zupełnie przekonani. Wciąż jeszcze przed oczami mieli splecione ze sobą dwa, trzy, cztery ciała, skomplikowane układy damsko-męskie, damsko-damskie i jeden diabeł wie jeszcze jakie.

– Pan Roger prosił nas jednak o zwrócenie się do Waszej... do pana z pewną prośbą.

– Oczywiście, słucham.

– Wrogowie naszego przyjaciela wysuwają przeciwko niemu zarzuty o handel fałszywymi dziełami sztuki. Aby je odeprzeć, przeprowadzamy na całym świecie ekspertyzy obrazów sprzedawanych przez Bernarda Rogera. Prosił nas także o obejrzenie dzieł, które sprzedał panu niedawno.

– Dzieł? – zdziwił się szejk. – Chyba ma pan na myśli jedno dzieło. Pan Roger sprzedał mi tylko jeden obraz.

– Ależ tak... Oczywiście, to zwykłe przejęzyczenie... Szejk najwidoczniej nie przyszedł jeszcze do siebie po ponad dwugodzinnym pokazie, bo nie zauważył zmieszania gości. Mogło to być także wynikiem niepokoju, jaki zrodził się w jego sercu, gdy usłyszał o możliwości fałszerstwa.

– Powiada pan, że może być fałszywy? Ale przecież zapłaciłem za niego... no, zresztą mniejsza o to. Tak! Jeśli istnieje takie niebezpieczeństwo, trzeba to natychmiast sprawdzić.

Władca Asz Szariki położył dłoń na umieszczonym w poręczy fotela przycisku.

– Co pan stwierdził? Czy to falsyfikat? – dopytywał się niecierpliwie szejk, gdy po godzinie jeden z ekspertów oderwał wreszcie wzrok od pieczołowicie badanego obrazu.

– Może pan być absolutnie spokojny, obraz jest z pewnością autentyczny.

– Chwała niech będzie Allachowi! – odetchnął szejk.

– Powiedziałeś to z takim przekonaniem, że chyba nie będę cię pytał, jaka jest prawda – rzucił Prévôt, gdy już siedzieli w samolocie, a żółta pustynia powoli znikała pod skrzydłami maszyny.

– Paul, to jest wprost nieprawdopodobne! – Fargues kręcił głową.

– Co jest nieprawdopodobne, że sprzedał mu prawdziwy obraz?

– Posłuchaj – nachylił się do ucha komisarza – gdybyś sprowadził tu dziesięciu najlepszych ekspertów, to mogę ci zaręczyć, że pięciu z nich uzna ten obraz za prawdziwego Renoira, a pięciu z równym przekonaniem powie, że to falsyfikat.

– Nie powiem, żebyś mnie pocieszył – zasępił się Prévôt.

– Pocieszyłem szejka i na dziś limit pocieszeń już wyczerpałem.

– Powiedz mi chociaż, jakie jest twoje zdanie.

– Prawdę mówiąc, nie wiem... Wydaje mi się, że to falsyfikat, ale jeżeli tak jest w rzeczywistości, to jego autorem jest geniusz.

– Jeszcze jeden! – jęknął Prévôt.

* * *

Roger wsiadł ponownie na swój jacht w Nikozji i bez przygód dotarł do Bejrutu. Do portu weszli wieczorem, lecz nie przybili do nabrzeża jachtowego. Zatrzymali się w basenie, o jakieś dwieście metrów od brzegu. Z jachtu spuszczono szalupę i dwaj marynarze podpłynęli do nabrzeża, gdzie czekał biały cadillac z kierowcą i zażywnym Arabem w środku.

Kierowca wyskoczył z samochodu i służbiście wyprężony otworzył drzwiczki samochodu. Arab wysiadł i podtrzymywany przez kierowcę i marynarzy zszedł po wyślizganych schodkach nabrzeża do łodzi. Marynarze chwycili wiosła i po kilku minutach łódź uderzyła o burtę jachtu.

– Serdecznie witam, panie Szamin – Roger schylił nisko głowę, gdy Arab z pomocą marynarzy wdrapał się na pokład.

– Witam, witam, monsieur Roger – Arab kłaniał się jeszcze niżej.

– Czy zechce pan napić się czegoś?

– Dziękuję, ale pora jest dość późna i wolałbym od razu przystąpić do sprawy, o ile pan pozwoli – Arab jeszcze raz się ukłonił.

– Zatem proszę do mojej kajuty – Roger wskazał drzwi prowadzące do prywatnych pomieszczeń właściciela jachtu.

Przez rzęsiście oświetlony korytarz przeszli do obszernego salonu wypełnionego przepięknymi stylowymi meblami. Podłogę przykrywał puszysty dywan, ściany były niemal całkowicie zakryte obrazami o tematyce morskiej.

– Mam nadzieję, że wszystko jest w porządku – Arab usiadł na szerokiej kanapie.

– Oczywiście, panie Szamin. Towar jest na jachcie, a jeszcze dziś w nocy znajdzie się w pańskich rękach. No, może nie dosłownie w rękach...

– Moi ludzie przybędą tu o północy i gdy tylko doniosą mi o zakończeniu operacji, przekażę na pana konto umówioną sumę.

– Czy zechce pan sprawdzić towar?

– Wierzę panu na słowo, ale handlowe obyczaje wymagają, bym chociaż rzucił okiem.

– A zatem proszę – Arab i Roger powrócili na pokład i przeszli na dziób jachtu.

Roger rozejrzał się wokół, lecz na pokładzie było pusto. Marynarze, zgodnie z rozkazem, zaszyli się pod pokładem. Szef płacił zbyt dobrze, by śmieli lekceważyć jego polecenia.

Bernard wyciągnął z kieszeni pilnik i szybkimi ruchami zaczął zdzierać warstwę farby pokrywającą jedną z kotwic.

– Gotowe – rzucił odsuwając się na bok.

Arab podszedł do kotwicy, spojrzał na odsłonięty spod farby metal, potarł lekko palcem jego powierzchnię, zadrapał paznokciem i odwrócił się ku Rogerowi.

– W porządku, zresztą wiedziałem o tym i bez tej próby. A druga?

– Druga jest, niestety, na dnie, ale pańscy ludzie będą mogli obejrzeć ją dokładnie w czasie akcji.

– A zatem... – Arab wyciągnął ku wspólnikowi pulchną dłoń.

* * *

Roger drzemał spokojnie na miękkiej sofie, gdy do drzwi kajuty ktoś cicho zastukał.

– Kto tam? – spytał podnosząc się na łokciu i zapalając małą lampkę.

– Szefie, czy mógłby pan wyjść na pokład? – dobiegł zza drzwi głos Michela, kapitana „Gwiazdy Morza”.

Roger spojrzał na zegarek, do północy pozostało jeszcze pół godziny, musiało się zatem stać coś ważnego, skoro Michel zdecydował się go obudzić.

– Niech pan spojrzy, szefie – stali koło burty zwróconej w stronę otwartego morza.

Roger przyzwyczajał oczy do ciemności i wbijał wzrok w ciemną toń wody, którą wskazywała wyciągnięta ręka Michela. Dopiero po dłuższej chwili zauważył to, co chciano mu pokazać. Woda była gładka jak szyba, lecz co jakiś czas ukazywały się na niej bąbelki powietrza.

– Co to znaczy?

– Ktoś jest pod wodą i pływa pod naszym kilem.

– Na ludzi Szamina za wcześnie... Kto to może być?

– Nie wiem, szefie.

– No to sprawdźcie, i to szybko! – Roger pozostał przy burcie, wpatrując się w przesuwające się powoli w stronę dzioba bąble, a Michel cichym gwizdnięciem przywołał trzech marynarzy. Krótko wyjaśnił im, o co chodzi, i wszyscy czterej zbliżyli się szybko do Rogera. Jeden z marynarzy zapalił latarkę, oświetlił wodę i pojawiające się w niej bąbelki powietrza.

– Zgaś to! – warknął Michel.

– Bez światła i hałasu – wolno wycedził Roger. – O ile to możliwe, chcę go mieć żywego – dodał z naciskiem.

Trzej marynarze błyskawicznie zrzucili ubrania i założyli akwalungi, po czym w absolutnej ciszy zsunęli się do wody. Roger z napięciem obserwował gładką taflę wody. Najpierw nie działo się nic, tylko na pokrytej tłustymi plamami smaru i ropy powierzchni wody przybyło bąbli. Odwrócił się i spojrzał w kierunku lądu. Nabrzeże oświetlały gęsto stojące latarnie, ale w ich blasku nie było widać nikogo, kto mógłby zobaczyć lub usłyszeć to, co działo się na jachcie i za jego burtą.

Właśnie rozległ się głośny plusk i na powierzchni wody pojawiły się ciasno przy sobie cztery głowy. Trzej marynarze ciągnęli w stronę burty jachtu coraz słabiej opierającego się płetwonurka. Gdy nieszczęsny poszukiwacz znalazł się na pokładzie, mimo ciemności dostrzegł wymierzone w siebie lufy dwóch pistoletów i uznał, że ważniejsze jest ocalenie życia niż zarobienie tych kilkuset dolarów, które obiecał mu ten człowiek na brzegu.

– Proszę nie strzelać! Powiem wszystko.

* * *

Prévôt, ukryty w głębokim cieniu, widział na tle nieba rysującą się niewyraźnie sylwetkę „Gwiazdy Morza”.

Potem po wodzie dobiegły do niego z pokładu jachtu ciche odgłosy, zobaczył błysk latarki, usłyszał plusk wody, jakieś hałasy i wreszcie wszystko pogrążyło się w głębokiej ciszy i kryjącej wszystko ciemności.

Tego człowieka spotkał przypadkowo w jednym z portowych barów. Były żołnierz Legii Cudzoziemskiej żył w Bejrucie od dwudziestu lat i pracował jako płetwonurek w porcie. Roboty miał niewiele, ale i pieniędzy nie za dużo, toteż były żołnierz bez trudu dał się namówić na nocną wyprawę pod kil „Gwiazdy Morza”, zwłaszcza że ten, kto mu ją zaproponował, płacił od ręki gotówką.

Prévôt wolno zmiął w ręce trzy studolarowe banknoty.

„Po te trzy stówy już się chyba nie zgłosi – pomyślał, chowając pieniądze do portfela. – No trudno, nie ma co dłużej czekać” – kryjąc się przed światłem latarni, pobiegł w kierunku zaparkowanego opodal samochodu. Porucznik bejruckiej policji, który go przyjął, był nieprawdopodobnie sympatyczny i uprzedzająco grzeczny, ale przy tym niebywale tępy. Ich rozmowa zaczęła się około pierwszej, gdy po godzinie oczekiwania Prévôt został wreszcie dopuszczony przed oblicze porucznika. Teraz było już dobrze po czwartej, a nic nie wskazywało na to, aby mogli się porozumieć. Prévôt był przekonany, że tłumaczy jasno i rzeczowo, a mimo to porucznik wciąż prosił o jeszcze dokładniejszą relację, żądał nowych szczegółów, pytał o rzeczy w pojęciu Prévôta ze sprawą nie mające nic wspólnego, na uwagi zaś, że czas ucieka i trzeba podjąć szybkie działania, uśmiechał się z wyrozumiałością i proponował kawę, kanapkę lub chwilę drzemki.

Z początku Prévôt usprawiedliwiał w myślach kolegę po fachu. Noc nie była spokojna, w komisariacie aż kipiało, do pokoju, w którym rozmawiali, niemal bez przerwy ktoś wchodził, odwołując porucznika do pilnych spraw. Po dwóch godzinach przerywanej co chwila rozmowy komisarz był skłonny rozgrzeszyć swojego rozmówcę: nie jest on zbyt lotny, historia, jaką słyszy, dość nieprawdopodobna, a okoliczności nie pomagają w skupieniu i spokojnym myśleniu. Dopiero nad ranem zorientował się, że porucznik nie jest ani tak sympatyczny, ani tak tępy, a ruch w komisariacie w dużym stopniu pozorowany. Teraz już wiedział, że porucznik gra na zwłokę. Miał zamiar dać za wygraną i opuścić komisariat, gdy jakiś sierżant łamaną francuszczyzną powiedział mu, że wszystko jest gotowe, a porucznik oczekuje go przed komisariatem.

Rzeczywiście, na parkingu stały dwa pełne policjantów jeepy, a między nimi wóz policyjny, z którego wychylała się uśmiechnięta twarz porucznika.

Gdy dotarli na nabrzeże, Prévôt smutno pokiwał głową. Oczywiście po „Gwieździe Morza” nie pozostał nawet ślad, za to przy brzegu stał potężny dźwig pływający, wokół którego krzątało się kilku ludzi w strojach płetwonurków. Dźwig znajdował się w miejscu, gdzie jeszcze o północy był jacht Rogera. Po kilku minutach jeden z płetwonurków wynurzył się, dając znaki, że znaleziono to, czego szukano. Z przeraźliwym piskiem dźwig obrócił swe ramię i hak powoli zanurzył się w wodzie. Prévôt dałby wiele, aby znaleźć się tam, pod wodą, ale nawet nie próbował o tym rozmawiać. Wiedział, że porucznik nigdy się na to nie zgodzi. Stał więc zrezygnowany na nabrzeżu, oczekując pojawienia się nad powierzchnią wody haka dźwigu. Nie czekał długo. Najpierw znów wynurzył się płetwonurek i dał znak operatorowi, że wszystko gotowe. Dźwig zaskrzypiał, a po kilkudziesięciu sekundach z wody wyłoniła się kotwica obwieszona glonami pokrytymi żółtym piaskiem.

Gdy ułożono ją na pokładzie, porucznik z pilnikiem w ręce podszedł do niej i na oczach Prévôta i całej grupy policjantów zaczął piłować metal.

– To zwykła stal, panie Prévôt – porucznik spojrzał na komisarza, a ten odwrócił wzrok ku drugiej, wynurzającej się właśnie z wody kotwicy.

– To także stal... I co pan na to? – spytał porucznik, gdy próba z drugą kotwicą dała ten sam efekt.

Prévôt wzruszył ramionami i nisko zwiesił głowę. Podszedł do krawędzi mola i wpatrzył się w otwarte morze, jakby chciał dostrzec na nim sylwetkę „Gwiazdy Morza”. Gdy odwrócił się, dostrzegł białego cadillaca, którego widział tu także wczoraj. Miał wrażenie, że porucznik skinął ręką w stronę samochodu, ale może to było tylko złudzenie?

* * *

– No, a teraz skacz! – rozkaz wydano tonem tak stanowczym, że człowiek, do którego był skierowany, natychmiast ruszył ku burcie i dopiero po chwili zatrzymał się.

– Jak to? Tutaj?!

– To miejsce równie dobre jak każde inne – rozkazujący mu marynarz patrzył ponuro i nie miał ochoty na dyskusję.

– Ależ to środek morza! – krzyknął zrozpaczony płetwonurek.

– Jak szperałeś pod naszym kilem, nie bałeś się, dopiero teraz się boisz?

– To było w porcie, a tu...

– No, dość gadania – marynarz wyciągnął z kieszeni pistolet. – Skaczesz, czy mam ci pomóc?

– Może mi przynajmniej powiesz, gdzie jesteśmy? – płetwonurek za wszelką cenę usiłował opóźnić moment opuszczenia jachtu.

– Tam – wskazał marynarz lufą pistoletu – na północny wschód jest Kreta, a tam, na północny zachód, Cypr. Jak się postarasz, to może dopłyniesz, a teraz żegnam.

Jeden ruch ręką i nieszczęśnik z głośnym pluskiem znalazł się za burtą.

– Szczęśliwej drogi! – krzyknął marynarz. Człowiek za burtą utrzymywał się na wodzie, ale nie płynął. Wiedział, że nie ma szans dotarcia do Krety czy Cypru. Wciąż jeszcze miał nadzieję, że człowiek, który obiecał mu życie za opowiedzenie wszystkiego, co wiedział, pojawi się na pokładzie i odwoła ten idiotyczny i morderczy rozkaz marynarza.

– No, a teraz cała naprzód – płetwonurek usłyszał z pokładu głos człowieka, na którego czekał.

– Tak jest, szefie!

– Ratunku...!!! – przeraźliwy krzyk pozostawionego na środku morza człowieka utonął w ryku silnika jachtu.

„Gwiazda Morza” odpłynęła pozostawiając za sobą coraz to mniejszą kropkę samotnej, otoczonej setkami kilometrów wody, ludzkiej głowy.

* * *

„No cóż, sprawa mogła wyglądać tak: w Genewie kupił złoto, które tym wielkim volvem przywiózł do Włoch. W hucie koło Binasco przetopił sztaby i nadał złotu kształt kotwic, które pomalował minią lub jakąś inną farbą. W Genui załadował je na jacht i popłynął spokojnie do Bejrutu. Tu kotwice zostały sprzedane i prawdopodobnie spuszczone na dno basenu portowego. Oczywiście te, które wydobyliśmy, były tylko kamuflażem, właściwe leżą pewnie nadal na dnie. Gdy sprawa przycichnie, zostaną wydobyte i znów przetopione w sztabki. Proste, jasne i przeprowadzone bez zarzutu...” – Prévôt, rozmyślając, zbierał swoje rzeczy rozłożone w hotelowym pokoju i w łazience.

W Bejrucie nie miał już nic do roboty. Podobnie jak w Stanach był niemal świadkiem gigantycznej transakcji, której nie tylko nie mógł zapobiec, ale której musiał się biernie przyglądać i na dodatek niczego nie mógł udowodnić.

„Tym razem jeszcze pan jest górą, panie Roger, ale to się kiedyś skończy”.

W drzwiach hotelu o mało nie zderzył się z jakimś Arabem dźwigającym ciężkie pudło. Arab coś bąknął pod nosem i usunął się na bok. Przed drzwiami stała zaparkowana na chodniku półciężarówka, z której dwóch ludzi wyjmowało kartony i paczki. Prévôt usiłował ich wyminąć, ale w tym momencie obaj porzucili swoje ciężary; komisarz zdążył jedynie zauważyć, że ruszają ku niemu, ale już po sekundzie otoczyła go ciemność, wokół głowy owinęło mu się coś wilgotnego, a pod nosem poczuł ostrą woń chloroformu.

Uciekającą świadomością zarejestrował jeszcze, że poderwano go w górę i najwyraźniej wrzucono do ciężarówki, po czym jakiś głos rzucił coś po arabsku.

„Skąd ja znam ten głos...? – to było wszystko, co zdążył pomyśleć.

Budził się długo i powoli. Świadomość powracała, ale tylko po to, by po sekundzie znów uciec w ciemność. Wreszcie stany półsnu stały się coraz krótsze i rzadsze, a umysł począł pracować jaśniej i spokojniej. Głowę wciąż spowijała mu jakaś brudna szmata, w której rozpoznał szorstki materiał jutowego worka. Poczuł, że ręce i nogi krępują mu silne więzy, a przy pierwszej próbie poruszenia się, do jego uszu dotarł okrzyk, który, choć wypowiedziany w obcym języku, nie pozostawiał żadnych wątpliwości, co do swojej treści. Prévôt znieruchomiał nie chcąc prowokować kogoś, kto go pilnował.

„Jeśli dotąd mnie nie zabili, to jest szansa, że będę żył – nie mogąc zrobić niczego innego, próbował analizować swoją sytuację. – Gdyby chcieli mnie po prostu załatwić, zrobiliby to, gdy byłem nieprzytomny, nie czekaliby tak długo. A może chcą się czegoś ode mnie dowiedzieć? Tak, to możliwe. Tylko komu potrzebne są te informacje? Rogerowi czy może jego libańskiemu wspólnikowi?”

Głęboko wciągnął powietrze, ale smród worka z powodzeniem odcinał go od innych zapachów. Nadstawił uszu, lecz do miejsca, gdzie był trzymany, nie docierał najmniejszy hałas. Nie było słychać ulicznego gwaru, szumu morza ani żadnych innych odgłosów. Nie słyszał także swojego strażnika, ale każda próba poruszenia się wywoływała ten sam efekt. Głośny krzyk i wreszcie silne szturchnięcie, najprawdopodobniej lufą pistoletu.

Wreszcie ciszę przerwał jakiś dźwięk. Prévôt rozpoznał go bez trudu. Był to odgłos kroków trzech mężczyzn, schodzących po schodach. Towarzyszył mu dość znaczny pogłos. „No, teraz przynajmniej wiem mniej więcej, gdzie jestem – pomyślał, starając się wyobrazić sobie piwnicę i prowadzące do niej schody. – To musi być duże wnętrze, stąd ten pogłos”.

Mężczyźni dotarli na dół, komisarz usłyszał jeszcze skrzyp jakichś drzwi i czyjeś stopy przemaszerowały tuż koło jego głowy. W piwnicy rozległy się najpierw szepty, potem głośna rozmowa, która w końcu przerodziła się w awanturę. Prévôt nic nie rozumiał, ale wyczuł, że jego prześladowcy rozważają sposób jego usunięcia i nie mogą w tej kwestii osiągnąć porozumienia. Nagle w chór wrzeszczących głosów wdarł się nowy. Ostrym i zdecydowanym warknięciem uciszył pozostałe.

„Chryste! Skąd ja znam ten głos?” – teraz przypomniał sobie, że słyszał go w ostatnim momencie porwania, ale kiedy przedtem? Znajomy głos coś tłumaczył spokojnie, lecz dobitnie, a te, które przed chwilą kłóciły się z takim zapamiętaniem, teraz milczały z szacunkiem.

Obawa o własne życie uleciała gdzieś, a wszystkie myśli komisarza koncentrowały się na tym, skąd zna ten głos. Nie było jednak czasu na zastanowienie. Głos umilkł gwałtownie, a do uszu Prévôta doleciały odgłosy strzelaniny. W piwnicy zakotłowało się. Pilnujący go ludzie krzycząc miotali się najwidoczniej od okna do drzwi. Serie pistoletów maszynowych były coraz bliższe, nad głowami lokatorów piwnicy rozległy się szybkie kroki, bieganie. Znajomy głos krzyknął coś głośno i znów tuż przy głowie Prévôta rozległy się kroki. Policzył, że trzej mężczyźni wybiegli schodami na górę. Pozostał tylko jeden. Komisarz szarpnął się gwałtownie, usiłując wyzwolić ręce z krępujących go więzów.

– Pardon – usłyszał tuż przy swoim uchu cichutki szept, po czym potworny huk serii oddanej wewnątrz piwnicy o mało nie rozsadził mu bębenków.

„Już wiem...” – błysnęła mu myśl, ale w tym momencie silny cios w głowę znów odebrał mu świadomość.

Nie miał pojęcia, ile czasu był nieprzytomny. Gdy się ocknął, czuł jedynie, że głowę rozsadza mu potworny ból, a na potylicy zasycha wilgoć krzepnącej z wolna krwi. Z trudem poruszył rękami, ale nadal pozostawały one w silnie zadzierzgniętych więzach, podobnie nogi. Wokół panowała cisza, ale tym razem jego ruchy nie wywołały reakcji strażnika. Najwidoczniej już go przy nim nie było. Zanim zdążył się nad tym zastanowić, usłyszał kroki na schodach. Jeszcze raz spróbował uwolnić ręce, ale był to trud daremny. Zamarł w bezruchu, oczekując swego losu. Ktoś wszedł do piwnicy i stanął tuż przy nim. Za nim wszedł jeszcze jeden i obaj przystąpili do uwalniania więźnia z krępujących go więzów. Gdy wreszcie zdjęli owijający jego głowę worek, Prévôt ze zdumieniem zobaczył pochylonych nad sobą dwóch libańskich policjantów. Jeden rozcinał mu więzy na rękach i nogach, a drugi coś do niego mówił, ale widząc, że więzień nie rozumie, dał spokój i pomógł mu wstać. Nogi odmówiły jednak Prévôtowi posłuszeństwa i tylko z najwyższym trudem, podtrzymywany przez obu policjantów, wydostał się powoli po stromych schodach. Ostry blask słońca zmusił go do szybkiego przymknięcia powiek, nie otworzył ich, dopóki nie znalazł się na siedzeniu samochodu. Ból głowy narastał, a skrzep najwidoczniej pękł i komisarz poczuł ciepłą strużkę krwi, szukającą sobie drogi pośród włosów.

– I kto by przypuszczał, że los znów nas zetknie – Prévôt zamarł, to był ten sam głos.

Z trudem otworzył oczy. Nie mylił się, z przedniego siedzenia samochodu uśmiechał się ku niemu libański porucznik.

– To pan...? – mówienie szło mu z niejakim trudem.

– Proszę nic nie mówić. Najpierw obejrzy pana lekarz, a potem będziemy mieli okazję porozmawiać – porucznik odwrócił się i kazał kierowcy ruszać.

Prévôt oparł głowę o tył fotela i postanowił na razie o niczym nie myśleć.

– Głowa już nie boli?

– Nie, czuję się znakomicie – komisarz zapalił papierosa i z boku przyglądał się uśmiechniętej twarzy porucznika.

Porucznik nie chciał rozmawiać w komisariacie i zaprosił Prévôta na mały spacer nad brzegiem morza. Szli wolno, z przyjemnością wdychając nadlatujący znad wody ożywczy powiew.

– Nie ma pan szczęścia do Bejrutu i pewnie przestanie pan teraz lubić to piękne miasto – uśmiech ani na moment nie znikał z twarzy porucznika, ale jego oczy były poważne.

– A kto panu powiedział, że kiedykolwiek je lubiłem? – Prévôt z przyjemnością zaciągał się tym pierwszym od dłuższego czasu papierosem.

– Skoro pan tu przyjechał...

– Przyjechałem tu w interesach, już to panu mówiłem.

– Ależ tak, ależ tak... – porucznik nie miał zamiaru dyskutować.

– Czy może mi pan powiedzieć, co właściwie się ze mną stało? – spytał Prévôt.

– Och, to bardzo proste i skomplikowane zarazem – porucznik niedbałym ruchem ręki odpowiedział na pozdrowienie policjanta stojącego na skrzyżowaniu nad – morskiego bulwaru z boczną ulicą. – Padł pan ofiarą skomplikowanej sytuacji wewnętrznej naszego kraju.

– Co? – Prévôt zatrzymał się zdumiony. Wiedział, że porucznik nie powie mu prawdy, ale tego się nie spodziewał.

– Czy mógłby pan to bliżej wyjaśnić?

– Nie wiem, czy pan to zrozumie. Wy, Europejczycy, tak mało wiecie o Libanie... – zawiesił głos, jakby jeszcze zastanawiając się, czy warto tłumaczyć to Francuzowi, ale w końcu się zdecydował. – Widzi pan, to się ciągnie już od lat i jeden Bóg wie, jak się skończy. Nasz nieszczęsny kraj, choć niektórzy nazywają go Szwajcarią arabską, jest rozdzierany przez walki wewnętrzne, inspirowane i podsycane z zewnątrz. Zawsze łączono nas z Syrią i ta ostatnia miałaby ochotę rządzić się tu jak u siebie. Ale część Libańczyków zdecydowanie woli niepodległość. Jedni chcą wolności i suwerenności, inni wyżej cenią sobie idee panarabskie. Różnice poglądów niczego jeszcze nie dowodzą, ale gdy przeciwników chce się przekonać przy użyciu broni, wtedy staje się to wprost szaleńczo niebezpieczne. Do tego jeszcze wojowniczy Izrael tuż za granicami, łapy amerykańskie i interesy rosyjskie w środku... Czyż trzeba czegoś więcej? Po prostu siedzimy na beczce prochu, która wcześniej czy później wybuchnie i rozsadzi ten nieszczęsny kraj od środka.

– Ale co to ma wspólnego ze mną? – Prévôt z mieszanymi uczuciami słuchał wykładu porucznika.

– Po prostu pewna organizacja sunnicka uznała pana za cennego zakładnika, przy którego pomocy miała nadzieję załatwić jakieś swoje sprawy. Ich przeciwnicy z obozu maronitów mieli jednak przeciwne zdanie i porwanie zostało udaremnione przez ich kontrakcję. Mam nadzieję, że nie zażąda pan ode mnie wyjaśnień na temat tych ugrupowań, sekt czy jak tam chce pan je nazywać.

– Muszę przyznać, że opowiada pan niezwykle zajmująco i zapewne pańska ocena sytuacji Libanu jest słuszna, ale chyba nie wymaga pan, abym uwierzył w tę piękną bajeczkę o porwaniu. To baśń z tysiąca i jednej nocy, nie mająca nic wspólnego z prawdą. Obaj wiemy o tym równie dobrze – Prévôt mówił spokojnie, obserwując uważnie twarz porucznika.

Jego rysy stężały, oczy stały się jeszcze poważniejsze i czujniejsze, a uśmiech znikł. Wszystko to trwało jednak zaledwie kilka sekund.

– Nie bardzo wiem, dlaczego miałby mi pan nie wierzyć, ale to już tylko pańska sprawa.

Tuż przy krawężniku z cichym piskiem opon zahamował samochód. Porucznik skierował się w jego stronę.

Prévôt poszedł za nim. Za kierownicą siedział umundurowany policjant. Porucznik otworzył drzwi i szerokim gestem zaprosił komisarza do środka.

– Ten samochód zawiezie pana na lotnisko, tym razem już bez przeszkód. Pański bagaż jest w środku – dodał widząc, że Prévôt się ociąga.

Wreszcie komisarz zrezygnowany wsiadł do wozu. Porucznik nachylił się ku niemu, nie zamykając drzwi.

– Ci, którym zależy na pańskiej śmierci, sądzą, że pan nie żyje – szepnął.

– Wiem, że nie powie mi pan kto, ale proszę mi wyznać, dlaczego?

– Co dlaczego? – porucznik udał zdziwienie.

– Dlaczego pan...?

– Czy słyszał pan kiedyś o zawodowej solidarności? Ja bardzo nie lubię, gdy ginie mój kolega po fachu, nawet gdy jest obcokrajowcem. To musi panu wystarczyć. Żegnam – porucznik zatrzasnął drzwi, samochód ruszył.

* * *

– No cóż, komisarzu, muszę przyznać, że wykonał pan kawał dobrej roboty, ale jej finał był dla pana dość nieoczekiwany, czyż nie? – Chevalier uśmiechał się zza kłębów tytoniowego dymu.

– Owszem, choć po tym, co spotkało mnie wcześniej, mogłem spodziewać się najgorszego – Prévôt upił niewielki łyczek z pękatego kieliszka.

– A właśnie, jak pan myśli, czy ten porucznik mówił prawdę?

– Wydaje mi się, że tak. Wiele mu zawdzięczam.

– Ale dlaczego?

– Już to panu mówiłem. Jestem policjantem, on także. Otrzymał rozkaz, aby mnie zabić, i gdybym był kim innym, pewnie zrobiłby to bez zmrużenia powiek. Ale policjant policjanta, i to bez wyraźnych motywów...

– Przecież ktoś mu za to zapłacił... Zrezygnował z pieniędzy? – Chevalier, ufający nie od dziś w magiczną moc banknotów, jakoś nie mógł uwierzyć w opowiadanie Prévôta.

– Nie zrezygnował. Pieniądze zainkasował, a zleceniodawcy powiedział, że polecenie zostało wykonane.

– Jest pewny, że prawda nie wyjdzie na jaw?

– Najwidoczniej, a to naprowadza mnie na ślad człowieka, któremu tak zawadzałem w Libanie. Nie może to być Roger, bo przecież wszystko wydałoby się po moim powrocie do Francji. To mógł być tylko jego wspólnik od złotej transakcji. Mieszka w Bejrucie i najprawdopodobniej nie będzie miał okazji, by jeszcze kiedykolwiek mnie spotkać, a tym samym przekonać się, że wyrzucił pieniądze w błoto – Prévôt tłumaczył to wszystko spokojnie, jakby chodziło o rozgrywkę na szachownicy, a nie o jego życie.

– Tak... – zastanawiał się Chevalier. – To brzmi prawdopodobnie.

– Ale w tej całej sprawie niepokoi mnie zupełnie co innego.

– No, cóż takiego? – zainteresował się grubas.

– Dwoje w Stanach, plus ten bandzior, którego sam musiałem zastrzelić, dwoje we Włoszech i jeden w Libanie, a właściwie u jego wybrzeży. W sumie sześć osób, w tym cztery zupełnie nie związane ze sprawą. Czy nie uważa pan, że w tej aferze ginie za dużo ludzi?

– Pan jest sentymentalny, Prévôt – Chevalier puścił ku niemu skłębiony obłok dymu. – A mówiono mi, że należy pan do najtwardszych.

– To nie jest sprawa sentymentalizmu. Giną niewinni ludzie...

– Komisarzu, nie ma niewinnych ludzi. Nawet ja i pan mamy swoje mniejsze czy większe przewiny, które staramy się utrzymać w tajemnicy. Tych dwoje w Kalifornii chciało ukraść panu samochód, ci we Włoszech na pewno cudzołożyli, a człowiek, którego wynajął pan w Bejrucie, wiedział, na co się naraża. Nikt z nich nie był niewinny. Może pan o nich zapomnieć.

– Ale jednak...

– Komisarzu Prévôt! – głos Chevaliera stał się twardy, a oczy patrzyły zimno. – Być może w tej sprawie zginie jeszcze niejeden człowiek, a im szybciej będzie pan działał, tym będzie mniej ofiar. Zresztą to mnie zupełnie nie interesuje, pana także nie powinno. Najważniejsze jest zadanie, jakie panu zlecono! Czy ma pan już jakiś plan dalszego działania?

„Co za wyjątkowy skurwysyn!” – pomyślał Prévôt, głośno zaś powiedział:

– Myślę, że wiem, gdzie szukać słabego punktu Bernarda Rogera.

* * *

Nie spodziewał się, że kiedykolwiek w życiu to usłyszy, a już na pewno, że sam wypowie te dziwne i obce słowa. A jednak, gdy je wypowiedział, zrobiło mu się jakoś ciepło i miękko.

– Naprawdę, Paul? – Catherine wtuliła głowę w załom utworzony przez jego szyję i ramię.

– Tak, Cathy... kocham cię.

Gdy dziewczyna zasypiała, Prévôt zastanawiał się, skąd w nim, człowieku twardym, może nawet okrutnym, taka potrzeba czułości, ciepła. Praca, jaką wykonywał, zdawała się skutecznie pozbawiać go tego rodzaju uczuć. A jednak nie. Gdzieś w głębi serca pozostały głęboko uśpione i teraz oto obudziły się ku jego wielkiemu zaskoczeniu.

* * *

– Przyznaję, że to, co pan mi powiedział, zasługuje na baczną uwagę. Muszę się bliżej zainteresować tym osobnikiem.

– Byłem pewien, że dam sobie radę przy pomocy moich ludzi, ale niestety zawiodłem się na nich.

– No cóż, to się zdarza, zwłaszcza że dziś coraz trudniej o dobrego fachowca, także w dziedzinie zabójstw – pułkownik Brown wolno spacerował po swoim gabinecie, pykając od czasu do czasu z fajeczki.

– Hm... musimy się zastanowić, jak to rozegrać... Jawny konflikt z francuską policją nie jest nam na rękę, pan to chyba rozumie.

– Oczywiście – Roger spojrzał na pułkownika z niechęcią.

Nie lubił tego nadętego typa, któremu wydawało się, że z racji pełnienia funkcji rezydenta CIA w Paryżu, jest panem życia i śmierci tej części Europy. Bernard bolał nad tym, że nie ma możliwości nawiązania bezpośrednich kontaktów z szefami CIA w Stanach i musi załatwiać sprawę przez pułkownika Browna. Temu ostatniemu natomiast niezwykle schlebiał fakt, że wydaje rozkazy i przyjmuje raporty od sławnego niegdyś w kręgach wyższych pracowników CIA agenta.

Placówka w Paryżu nie należała do najważniejszych i życie pułkownika Browna biegło spokojnie. Urozmaicenie stanowiły jedynie nocne eskapady do paryskiego półświatka. Pułkownik bywał tam oczywiście incognito, a ponieważ swą funkcję traktował niezwykle serio, szybko postarał się o stałą partnerkę, by nie być wplątanym w jakieś niespodziewane incydenty, o które w nocnym Paryżu nietrudno. Teraz jego dziewczyna odeszła, ale na swoje miejsce przyprowadziła mu nie mniej ładną i nie mniej sprawną, a sprawność i fachowość, także w dziedzinie seksu, pułkownik Brown cenił najwyżej. Już wiedział, jak zasięgnąć informacji o tym wścibskim policjancie. Któż może wiedzieć o nim więcej od paryskiej prostytutki, a nawet jeśli nie wie, to może się dowiedzieć.

– Tak... Myślę, że wiem, gdzie mam szukać potrzebnych nam informacji... – Brown pyknął dwa razy ze swojej fajeczki. – Ale teraz przejdźmy do innej sprawy. Mam dla pana polecenie centrali.

– Dla mnie? – Roger nie krył zdziwienia.

CIA od momentu jego wyjazdu ze Stanów nie dawała o sobie znać i miał nadzieję, że szefowie już o nim zapomnieli. Nie to, żeby się bał tej roboty, o nie, po prostu miał jej chwilowo dosyć i chciał zająć się własnymi sprawami, przede wszystkim interesami. I właśnie teraz, kiedy miał przed sobą największy interes życia, CIA przypomniała sobie o nim.

„Nie ma nic za darmo – pomyślał. – Ja potrzebuję od nich pomocy, a oni, jakby na to czekali, natychmiast przydzielają mi robotę. Cholera! Jak człowiek raz w to wpadnie, już nie zdoła się wydostać... No tak, ale jeśli Firma mi nie pomoże, będę musiał sam męczyć się z tym Prévôtem, a to zajęłoby mi o wiele więcej czasu. Ja zrobię, czego chcą ode mnie, a oni przez ten czas sprawdzą tego glinę i jeżeli trzeba, to go wykończą. Dzięki temu pozbędę się go raz na zawsze”.

– Nie wiem, dlaczego to pana dziwi. Chce pan od nas pomocy i jednocześnie odmawia pan współpracy? – w pytaniu Browna była wyraźna nuta prowokacji.

„Nie cierpię tego drania, ale i on mnie nie lubi – pomyślał Roger. – Gdybym teraz naprawdę odmówił, miałbym się z pyszna”.

– A kto mówi o odmowie?! Wyraziłem jedynie zdziwienie, bo przez ostatnie miesiące nic mi nie proponowano...

– A teraz mam dla pana rozkaz, panie Cortez – Brown położył specjalny nacisk na słowie „rozkaz”.

– A zatem słucham z uwagą – przez chwilę Brown zastanawiał się, czy Roger nie kpi, ale jego twarz była nieruchoma i pułkownik nie mógł z niej nic wyczytać. Postanowił więc na wszelki wypadek powrócić do najlepiej mu odpowiadającej roli mentora.

– Nie wiem, na ile interesuje się pan polityką, ale powinien pan wiedzieć, że nasza sytuacja w Dominikanie nie jest najlepsza. Paru idiotów zawaliło całą sprawę i teraz my musimy to wszystko naprawiać...

„Przemawia niczym prezydent Stanów Zjednoczonych... Kretyn” – pomyślał Roger, z trudem kryjąc ironię. Brown nic nie zauważył, uniesiony tokiem swej wspaniałej przemowy.

– Trujillo został zamordowany w sposób, który nie przynosi nam chwały. Ale to dopiero połowa kłopotu. Boscha obalono i nie byłoby z tego powodu specjalnego zmartwienia, gdyby rządząca aktualnie Dominikaną junta dawała sobie radę z tym buntowniczym narodem. Ale ci cholerni generałowie z awansu nic nie potrafią i opozycja wykańcza ich powoli, lecz systematycznie. Jeśli im nie pomożemy, ci, co dziś są u władzy, jutro gnić będą w więzieniach lub wypacać swoje zwały tłuszczu na plantacjach. Tylko że wtedy my nie będziemy mieli już tam czego szukać, podobnie jak dziś na Kubie. Rosjanie zajęli Kubę zaledwie kilka lat temu i po prostu nie stać nas na stracenie kolejnej wyspy i dostarczenie komunistom jeszcze jednego gigantycznego lotniskowca, zacumowanego na stałe o dwa rzuty kamieniem od Florydy. Czy to jest dla pana jasne? – Brown spojrzał na Rogera.

– Proszę sobie wyobrazić, że tak – odpowiedział z grobową miną, jakby strategiczna sytuacja USA w Dominikanie naprawdę przejmowała go do żywego.

– No – mlasnął Brown, nie bardzo ufając wpatrzonym w siebie oczom Rogera. – Sytuacja międzynarodowa jest taka, że w tej chwili nie możemy dominikańskiej juncie pomagać w sposób oficjalny. Tak zwana opinia publiczna domaga się nieinterweniowania w wewnętrzne sprawy małych państw. Gdyby to ode mnie zależało, to zamknąłbym tej opinii publicznej gębę raz na zawsze! – w tym momencie Brown poczuł, że nieco się zagalopował, i spod oka rzucił na Rogera krótkie spojrzenie. – No tak, ale przejdźmy do rzeczy. Pana zadaniem będzie zakupienie i przetransportowanie do Dominikany dużej dostawy broni automatycznej i wszelkiego rodzaju środków do rozpędzania demonstracji. Oczywiście, nie muszę pana pouczać, że transakcja musi być przeprowadzona w sposób tajny, a wszelkie zakupione urządzenia powinny być pozbawione znaków umożliwiających identyfikację źródła ich pochodzenia. To w zasadzie wszystko, jeśli zaś chodzi o pańskiego, nazwijmy to, prześladowcę...

– Jeśli mogę panu przerwać – Roger widział, że pułkownik dąży do jak najszybszego zakończenia rozmowy, ale sprawa, którą miał przeprowadzić, nasunęła mu pewien pomysł.

– No, jeśli pan musi...

– Owszem, muszę – głos Rogera stał się twardy – ponieważ te dwie sprawy, a właściwie ich rozwiązanie, wiążą się ze sobą w sposób genialny, a jednocześnie prosty.

– Nie rozumiem... – pułkownik Brown był szczerze zdziwiony.

„I nic dziwnego” – pomyślał Roger, głośno zaś powiedział:

– Zaraz to panu wytłumaczę.

* * *

Co stanowi główny motyw obrazów Augusta Renoira? Oczywiście każdy, kto widział choć kilka jego dzieł, odpowie bez wahania, że głównym motywem tych wspaniałych obrazów jest akt kobiecy. Renoir malował również dzieci, kwiaty, owoce, pejzaże, ale nie zmienia to faktu, że przez sobie współczesnych, jak i przez potomnych uznany został za mistrza w oddawaniu piękna kobiecego ciała. Kobiety Renoira są do siebie łudząco podobne: nagie, urocze, pulchne, młode i pociągające. Niektórzy krytycy twierdzą, że twórczość Renoira jest jakby nieco uwspółcześnioną wersją malarstwa rokokowego. Nie będę z tym poglądem dyskutował. Być może moi znakomici koledzy mają rację, ale zauważmy, że w dziełach mistrza nie ma żadnych śladów alegorii, nie ma tam akcji ani nieczystej frywolności, jaka cechuje obrazy z okresu rokoka. Akty Renoira to po prostu cudownie piękne modelki, pozujące artyście w prześwieconych słonecznym blaskiem ogrodach, sadach, nad rzekami.

Prévôt przerzucił kilka stronic i pod koniec książki znalazł spis dzieł Auguste Renoira, ale podobnie jak i w innych pozycjach, które już zdążył przejrzeć, nie był to pełny spis stworzonych przez mistrza dzieł.

– Tu go nie znajdziesz – usłyszał i podniósłszy wzrok znad stron książki dostrzegł uśmiechniętego Farguesa, stojącego po drugiej stronie bibliotecznego stołu.

– Pierre! – ucieszył się Prévôt. – Już wróciłeś!

– No wiesz, styczeń to nie jest najlepsza pora na zbyt długie przebywanie w Szwecji. Wygłosiłem tam kilka wykładów i do domu... Ale widzę, że ten Renoir nie daje ci spokoju – Fargues przyglądał się zgromadzonym na stole tomom.

– A tobie?

– Mnie, szczerze mówiąc, też, myślę o tym bez przerwy.

– Jeśli masz wolną chwilę, to wyjdźmy stąd i porozmawiajmy.

Prévôt oddał bibliotekarce stos książek i po szerokich marmurowych schodach biblioteki zeszli na dziedziniec, a stąd na ulicę. Z zaciągniętego szarymi chmurami nieba prószył śnieg. Prévôt i Fargues szli wolno, z przyjemnością wciągając w płuca ostre, jakby pozbawione cuchnących wyziewów miasta, zimowe powietrze.

– Ten obraz szejka nie jest nigdzie reprodukowany, ale to o niczym nie świadczy – Fargues mówił wolno, bardziej do siebie niż do Prévôta. – Bóg jeden wie, ile jeszcze płócien Renoira, Moneta czy Matisse’a pozostaje nieznanych. Być może wiszą gdzieś na ścianach w domach, których mieszkańcy nawet nie mają pojęcia, jakim skarbem dysponują. Z wolna porasta je kurz, pod jego grubą warstwą giną kontury i kolory i tylko przypadek może sprawić, że jakiś historyk sztuki lub miłośnik twórczości mistrzów natknie się na nie i odkupi je za parę franków. Wzbudzi tym niemałe zdziwienie ludzi, którzy na to płótno patrzyli przez wiele lat, nie widzieli w nim nic szczególnego i oddadzą je chętnie za pieniądze, które będą mogli przeznaczyć na zakup nowego żyrandola lub kilku kuchennych sprzętów.

– I co dalej? – spytał Prévôt, omijając kilkoro dzieci, bawiących się śnieżkami.

– Dalej? Jeśli odkrywcą będzie historyk sztuki, ogłosi to niezwłocznie światu i po niezbędnych zabiegach konserwacyjnych obraz zostanie gdzieś wystawiony. Będą podziwiać go tysiące zwiedzających, ktoś napisze na jego temat pracę magisterską, ktoś inny doktoryzuje się i tak dalej. Jeśli jednak odkrywcą okaże się handlarz, czym prędzej opyli dzieło, i to z jak największym zyskiem, a wówczas może się ono znaleźć w prywatnej galerii, ukryte na zawsze przed oczami naukowców, konserwatorów i miłośników sztuki.

– I tylko tacy szaleńcy jak my mogą odnaleźć je kiedyś w pałacu arabskiego szejka lub w innym równie dziwacznym miejscu.

– Tak – Fargues zatrzymał się gwałtownie. – Ale czy ta sentymentalna historyjka pasuje do Pochwały kwiatów Renoira?

– Pod jednym warunkiem – Prévôt także się zatrzymał – że jest to rzeczywiście obraz malowany pędzlem mistrza...

* * *

– Ojcze! Musisz mi pomóc! Tylko ty możesz mi pomóc! On mnie już nie kocha!!!

Jacques Baudin poderwał się zakłopotany z fotela i z rozpaczą wbił oczy w twarz sekretarza. Ten, przyzwyczajony już do takich scen, uśmiechnął się blado z wyrazem zrozumienia w oczach i starając się nie patrzeć na wijącego się na środku gabinetu młodego człowieka, tyłem wycofywał się ku ogromnym, dwuskrzydłowym drzwiom.

– Emilu! – krzyknął za nim Baudin. – W tej chwili nie ma mnie dla nikogo!

– Oczywiście, panie ministrze – sekretarz ukłonił się nisko, uchylił drzwi, przemknął przez nie i starannie zamknął je z drugiej strony.

Minister sprawiedliwości Jacques Baudin z głębokim westchnieniem opadł na fotel. Jego syn, wciąż leżący na dywanie przed biurkiem, trochę się uspokoił, ale nadal działo się z nim coś dziwnego. Zwinięty w kłębek, ręce zaplótł wokół ciała, którym od czasu do czasu wstrząsał konwulsyjny dreszcz.

„Boże, za co mnie tak karzesz... Ten chłopak znów jest pod działaniem heroiny... a przecież już nie brał!” – Baudin czuł się załamany.

– Claude, prosiłem cię, abyś tu nie przychodził. To jest ministerstwo, a nie jakaś narkomańska spelunka. W jakim świetle mnie stawiasz, czy mam kazać cię zamknąć w zakładzie? – w miarę wypowiadanych słów wściekłość Baudina rosła.

– Ojcze... Pomóż mi... Błagam cię... – Claude klęczał przed biurkiem ojca, wznosząc ku niemu złożone dłonie.

– Już wiem, jak mam ci pomóc! Zamknę cię w zakładzie psychiatrycznym i tam oduczą cię brania tych świństw.

– Nie!!! Ojcze, błagam, tylko nie to! – Claude znów zwinął się na dywanie, a jego głośny szloch wypełniał cały, ogromny gabinet.

Jacques Baudin spojrzał z niepokojem na drzwi, ale wiedział, że za nimi czuwa wierny Emil, który nie dopuści, by cokolwiek przedostało się z tego gabinetu na zewnątrz. Minister nie był zadowolony z zależności, w jaką popadł przez wybryki swojego syna. Nie miał jednak sposobu, by powstrzymać go przed przychodzeniem do ministerstwa.

Kilka miesięcy temu był pewien, że znalazł rozwiązanie swoich kłopotów. Jego syn miał skłonności homoseksualne i właśnie to stało się przyczyną narkomanii. Claude ciągnął do mężczyzn, ale nie miał odwagi związać się z którymś z nich. Stres, w jaki popadł, doprowadził go najpierw do alkoholu, a potem do heroiny. Baudin uznał, że jedyne wyjście to znaleźć dla Claude’a odpowiedniego partnera. Nieświadomie pomógł mu w tym minister spraw wewnętrznych Jean Chitaux, wspominając w przyjacielskiej pogawędce o Rogerze. Baudin uznał, że nie znajdzie lepszego przyjaciela dla swego niezrównoważonego syna. Poznał Rogera i ten bez oporów zgodził się na związek z Claude’em. Bernard wiedział, co robi. Minister sprawiedliwości mógł się wszak przydać. Wszystko poszło gładko, Claude przestał nachodzić ojca w ministerstwie i wydawało się, że skończył także z narkotykami, aż tu nagle ta niespodziewana wizyta.

Uczucia ojcowskie wzięły jednak górę nad wściekłością. Baudin wyszedł zza biurka i zbliżył się do syna.

– Wyjaśnij mi, o co właściwie chodzi.

Claude z trudem podniósł się z dywanu, a Baudin z przerażeniem patrzył w jego załzawione oczy o ogromnie rozszerzonych źrenicach.

– Ojcze... porozmawiaj z nim, on mnie chce porzucić... nie, źle mówię... on mnie już porzucił, a przecież ja go kocham!

Baudin z trudem ukrywał odrazę, jaką wywoływała w nim myśl o współżyciu syna z mężczyzną. Fakt, że jego syn jest homoseksualistą, byłby dla niego największą tragedią życiową, gdyby nie to, że na dodatek był on narkomanem.

– O czym ty mówisz, Claude? – podniósł syna i posadził w fotelu. – Uspokój się i porozmawiajmy spokojnie.

– Ojcze, on ma innego – szlochał Claude. Jakiegoś Węgra... Kupił mu willę na Formenterze i tam się z nim spotyka...

– Gdzie? – Baudin z trudem rozumiał przerywany szlochami bełkot syna.

– Formentera to najmniejsza z wysp Balearów – Claude spojrzał na ojca już nieco przytomniej.

– Przecież to Hiszpania!

– I co z tego, trzyma tam swojego kochanka i pewnie bez przerwy do niego jeździ, bo co kilka dni znika z Paryża, nie mówiąc mi ani słowa.

– To skąd w takim razie wiesz o tym Węgrze?

– Nie tylko wiem, ale go poznałem – Claude’owi znów zebrało się na płacz. – Byłem kiedyś u Bernarda, kiedy ten facet przyjechał, podobno zupełnie niespodziewanie. Było małe przyjęcie i obaj szybko mnie upili, ale nie na tyle, bym z drugiego pokoju, gdzie położyli mnie spać, nie słyszał, co mówią... Bernard mówił do niego: „Ty mój największy skarbie...” – Claude znów się rozpłakał.

– Posłuchaj, Claude – ojciec położył synowi rękę na ramieniu. – Uspokój się, to naprawdę nie musi oznaczać tego, o czym myślisz. Pan Roger prowadzi rozliczne interesy i ten Węgier może być po prostu jego wspólnikiem... Nie przerywaj mi! – krzyknął widząc, że Claude chce gwałtownie zaprzeczyć lub, co gorsza, znów wybuchnąć płaczem. – Nie przerywaj mi, jeszcze nie skończyłem – dodał już spokojniej. – Obiecuję ci, że wszystko się wyjaśni. Ale, jak pamiętasz, pan Roger prosił o dyskrecję w tej sprawie, a ty przychodzisz tu i już od progu wykrzykujesz takie rzeczy, że...

– Przepraszam... ojcze... Proszę, nie mów mu nic o tym... Zrób to jakoś inaczej... Nie chciałbym, żeby on wiedział, że ja... Rozumiesz...

– Nic się nie bój, jakoś to załatwię.

Baudin ciężko opadł na stojące za biurkiem krzesło i ukrył twarz w dłoniach, jego syn zaś wypadł z gmachu ministerstwa i nie widząc, co dzieje się wokół niego, wpakował się pod pierwsze przejeżdżające ulicą auto.

Prévôt nadepnął pedał hamulca i natychmiast go puściwszy skontrował kierownicą poślizg, w jaki wpadł samochód na mokrej i lekko zmrożonej nawierzchni. Na szczęście szybkość była niewielka i samochód zatrzymał się bokiem do kierunku jazdy, lekko uderzając nieostrożnego przechodnia lewymi drzwiami. Prévôt odwrócił głowę i w szybie zobaczył przerażoną twarz, którą natychmiast rozpoznał. Kłopoty, jakie Jacques Baudin miał ze swoim synem, nie były jednak tajemnicą, jako że Emil, sekretarz ministra, okazał się mniej dyskretny, niż się jego zwierzchnikowi zdawało. Claude nie znał Prévôta, ale zamieszanie, jakie wywołał swoim nagłym wtargnięciem na jezdnię, tak go przestraszyło, że po sekundzie rzucił się do panicznej ucieczki.

„O ile się nie mylę, to mały Baudin – pomyślał Prévôt obserwując przeciskającą się przez tłumek gapiów sylwetkę. – Zdaje się, że znowu jest pod wpływem heroiny, a podobno już się uspokoił. Ojciec powinien nim się trochę zająć, w końcu ten szczeniak wplącze się w jakąś aferę”.

* * *

Gdy wrócił do domu, Catherine kończyła właśnie przygotowania do obiadu. Od jakiegoś czasu mieszkali razem i Prévôt z przyjemnością dostrzegał, jak jego mieszkanie ożyło pod troskliwą opieką tej nie tylko pięknej, ale także zapobiegliwej i obdarzonej dobrym smakiem dziewczyny. Kurz zniknął, pojawiły się stare, koronkowe serwetki, w wazonach kwiaty, z których część przynosił Prévôt.

– Co tam w wytwórni? – spytał myjąc ręce.

– Nic nowego – usłyszał głos z kuchni. – Alain daje sobie doskonale radę.

Od czasu ponownego spotkania z Prévôtem Catherine o wiele rzadziej zaglądała do wytwórni. Opiekę nad nią powierzyła młodemu, lecz niezwykle utalentowanemu byłemu dziennikarzowi, który postanowił zrobić karierę w branży filmowej. Alain Ponsard był ambitny, miał nie tylko zdolności organizatorskie i zmysł do interesów, ale także umiejętność dobierania reżyserów, scenarzystów, aktorów. Catherine postanowiła zmienić profil swojej wytwórni i w rękach Ponsarda z pornograficznej przeradzała się z wolna w wytwórnię filmów erotycznych, nie pozbawionych ambicji artystycznych. Okazało się, że nowy repertuar także przynosi wysokie zyski. Zmieniła się również klientela wytwórni.

– A co u ciebie, Paul? – spytała Catherine, gdy po skończonym obiedzie zasiedli nad filiżankami kawy.

– Znów przerzuciłem tysiące stronic, kilkanaście tomów i mam wrażenie, że o historii malarstwa francuskiego mało kto wie więcej ode mnie.

– To bardzo prawdopodobne. Cały dzień siedzisz w bibliotece, a gdy wracasz do domu, ledwo zdążysz coś zjeść i znów wsadzasz nos w książki. Czyżbyś miał ochotę zostać historykiem sztuki? – uśmiechnęła się. Była zadowolona, że Paul jest w Paryżu, że nie wyjeżdża i że w tej sytuacji nic mu w zasadzie nie grozi.

Prévôt nie opowiadał jej szczegółów prowadzonego przez siebie śledztwa, ale dziewczyna zbyt długo obracała się wśród paryskiego podziemia, by nie orientować się w niebezpieczeństwach, jakie czyhają na samotnie pracującego policjanta.

– Od historii sztuki jest Pierre, ale sam muszę też coś wiedzieć... A właśnie – Prévôt podniósł się od stołu – to chyba najlepsza pora, abym się czegoś dowiedział.

Podszedł do telefonu, a Catherine bez słowa pomaszerowała do kuchni.

– Czy mógłbym usłyszeć pański głos? – dogoniły ją w drzwiach skierowane do słuchawki słowa.

– Interesujący pana mężczyzna wyjechał wczoraj po południu do Brukseli. Jeśli ma pan zamiar udać się tam także, to najbliższy samolot odlatuje z Orly...

– Dziękuję bardzo – przerwał Prévôt. – To wszystko, co chciałem wiedzieć.

Informator bez słowa odłożył słuchawkę.

– Catherine! – krzyknął Paul.

– Tak? – dziewczyna wróciła do pokoju.

– Na kiedy możesz zdobyć informacje, o które cię prosiłem?

– Zajmie mi to jeszcze kilka dni.

– Bruksela – Prévôt jakby nie słyszał odpowiedzi – Bruksela...

* * *

„No i co? Wygląda na to, że zrobiłem z siebie głupca. Tego faceta nie ma i może nigdy nie było. Już dwa dni siedzę w tym hotelu jak skończony idiota i wyglądam przez okno jak sparaliżowany starzec. Chyba dość już tego!”

Roger ze złością szarpnął zasłonę i jeszcze raz wyjrzał na ulicę. Dokładnie przed jego oknem stał samochód, w którym siedziało dwóch facetów ze zdjęciem Paula Prévôta. Znali na pamięć jego rysopis, wyłowiliby go z największego tłumu, wyłowili i zastrzelili albo utopili, w zależności od potrzeby, tylko że...

„No właśnie, tylko że ten cholerny Prévôt nie przyleciał za mną do Brukseli. Gonił mnie po całych Stanach, ścigał przez Szwajcarię i Włochy, przemierzył za mną Morze Śródziemne i nagle zrezygnował?! Chyba że to wcale nie był on. Nie... Przecież nie zwariowałem, śledzi mnie, to pewne, choć wciąż nie wiem po co... A może ma dość po tej kalifornijskiej hecy...”

Roger nie miał pojęcia o tym, co stało się w Bejrucie. Szamin, uzyskawszy od porucznika policji informację o śmierci Prévôta, uznał sprawę za zakończoną.

„Nie, nie! W końcu nic mu się wtedy nie stało! Musi być jakiś inny powód, ale jaki? Dowiem się tego, panie Prévôt, Claude mi w tym pomoże. Pewnie już poskarżył się tatusiowi, a ten dla szczęścia syneczka zrobi dla mnie wszystko...” – dzwonek telefonu przerwał rozmyślania Rogera.

– Tu Smith, czy to pan? – Bernard usłyszał w słuchawce głos pułkownika Browna.

– To ja, Jagger – w tej akcji Roger posługiwał się dostarczonym mu przez Browna paszportem na nazwisko Christopher Jagger.

– Czy sprawa została już zakończona? – spytał Brown-Smith.

– Nawet się nie zaczęła. On po prostu nie przyjechał.

– Trudno, załatwimy to inaczej. Proszę odesłać moich ludzi. Kiedy wyjeżdża pan na Hawaje? – prawdziwy cel podróży Rogera-Jaggera ukrywał się pod kryptonimem „Hawaje”.

– Za godzinę odlatuje mój bagaż, a ja wraz z nim.

– Proszę po powrocie skontaktować się ze mną jak najszybciej. Mam dla pana rewelacyjne informacje.

Roger odłożył słuchawkę i znów popadł w głębokie zamyślenie. Rewelacyjne informacje. To mogło znaczyć tylko jedno – zdarzyło się coś nieprzewidzianego i niebezpiecznego.

„Cholera, akurat teraz muszę się tłuc do tej pieprzonej Dominikany! Przez pomysł tych facetów z Waszyngtonu zaniedbuję swoje sprawy i zostawiam je w rękach tego półgłówka Browna. Ale co takiego mogło się stać?”

* * *

– Paul! – Catherine krzyknęła od drzwi, nie bacząc na to, że w sali obok Prévôta znajdowało się jeszcze kilkanaście zagłębionych w lekturze osób. – Paul, pospiesz się!

Mole książkowe z niesmakiem obserwowały piękną dziewczynę, która w tak brutalny sposób zakłóciła ciszę wypełnionej książkami sali.

Komisarz czym prędzej zebrał porozkładane książki i, nie bacząc na śmiertelnie oburzoną minę starej bibliotekarki, opuścił salę, popychając przed sobą dziewczynę.

– Czy ty masz dobrze w głowie? – niby się złościł, uśmiechając się jednocześnie i ściskając rękę dziewczyny. – Czy wiesz, jak straszliwie zaszargałaś opinię moją w oczach tych ludzi? – ruchem głowy wskazał bibliotekę.

– Paul, to nie ma znaczenia! Musimy natychmiast jechać do domu! – Catherine nie była skora do żartów.

– Ale co się stało?

– Opowiem ci wszystko po drodze.

Gdy weszli do mieszkania, z kanapy podniosła się na ich widok krótko ostrzyżona brunetka o ciemnej, smagłej cerze i niemal czarnych oczach. Ubrana była gustownie, ale z pewną krzykliwością.

– To jest właśnie Christine – przedstawiła ją Catherine.

Christine była jej przyjaciółką i jedną z najlepszych dziewczyn Paryża. Nie każdy mógł ją mieć, to ona wybierała klientów, a była w tym bardzo wybredna.

– Jednym z nich – Catherine kontynuowała rozpoczętą w samochodzie opowieść – jest pewien Amerykanin.

– Gdy się spotykamy – wpadła jej w słowo Christine – jest zawsze po cywilnemu, ale rozpiera go poczucie własnej ważności i chyba to nie pozwala mu milczeć. Choć nigdy go nie wypytuję, gada prawie bez przerwy. Opowiada o Ameryce, o tym, jaki jest tam ważny, i takie tam różne. W końcu wygadał się, że jest attache wojskowym amerykańskiej ambasady w Paryżu, a nawet dał niedwuznacznie do zrozumienia, że odgrywa o wiele większą rolę, niż wskazywałaby jego funkcja. Gdy zorientował się, że trochę przesadził, zażądał ode mnie przyrzeczenia, że informacje o nim zatrzymam wyłącznie dla siebie. Obiecałam mu to i pewnie bym dotrzymała... – Christine na moment zawiesiła głos i spojrzała na Prévôta. Wyjęła z ust papierosa i podjęła dalszy tok opowiadania. – To pana pewnie nie interesuje, ale ten Amerykanin to dobry klient. Jak już mówiłam, nigdy mnie o nic nie pyta, zawsze sam woli opowiadać, ale wczoraj stało się coś dziwnego. Nagle począł mnie wypytywać o francuską policję. Jak się układają nasze stosunki z wami, czy mamy wśród policjantów przyjaciół i takie tam różne. Natychmiast domyśliłam się, że nie pyta ot tak sobie, ale ta wiedza jest mu do czegoś potrzebna albo ta cała gadanina stanowi wstęp do właściwej rozmowy. I rzeczywiście – kontynuowała Christine, zaciągając się papierosem – okazało się bowiem, że właściwym tematem naszej rozmowy jest... pan, panie komisarzu.

– Ja?!

– Czy teraz rozumiesz, dlaczego tak pilnie cię wezwałam? – wtrąciła Catherine.

– Amerykanin podał mi pańskie nazwisko i spytał, czy znam takiego komisarza paryskiej policji – ciągnęła Christine, ignorując zarówno zdziwienie Prévôta, jak i podniecenie przyjaciółki. – Powiedziałam, że nie znam pana osobiście, ale nazwisko nie jest mi obce.

– I co dalej? – Catherine denerwował powolny tok opowieści.

– Dalej? Spytał mnie, czy mogłabym dla niego zdobyć nieco więcej informacji na pański temat. Obiecał nieźle za to zapłacić.

– Czy powiedziała mu pani...

– Po pierwsze proszę mi mówić Christine, a po drugie oczywiście nie powiedziałam mu, że jest pan przyjacielem Catherine. Nie widzę powodów zdradzania obcym intymnych tajemnic moich przyjaciół.

Christine zgasiła papierosa w dużej, kryształowej popielniczce.

– Myślę, że dla pana pułkownika najcenniejsze będą informacje uzyskane przeze mnie bezpośrednio od pana, choć on oczywiście nie musi o tym wiedzieć. Gdy już zastanowi się pan, co mam mu przekazać, proszę mnie o tym poinformować – Christine wstała i podała Prévôtowi rękę.

– Gdybym był dyrektorem policji kryminalnej, zostałabyś co najmniej komisarzem.

– Na szczęście nie jest nim pan. Do zobaczenia.

– I co o tym myślisz? – spytała Catherine, gdy przyjaciółka wyszła i zostali sami.

– Powiem ci to w kilku słowach. W naszym życiu rozpoczął się nowy okres i już dziś możemy nadać mu odpowiedni tytuł. A wiesz jaki?

– ???

– CIA wkracza na scenę.

* * *

Po zakończeniu wojny algierskiej i wymuszonym przyznaniu temu krajowi niepodległości Francja w oczach szefów Centralnej Agencji Wywiadowczej straciła na znaczeniu. Algieria była już bezpowrotnie stracona, Organisation de l’Armée Secrète w dużym stopniu skompromitowana i po ogłoszeniu niepodległości Algierii jej działalność terrorystyczna nie miała już dla CIA najmniejszego znaczenia, przynajmniej na terenie Francji.

W tej sytuacji nie było sensu utrzymywać w Paryżu rezydenta, który mógł przydać się w innych, bardziej gorących regionach świata. Szefowie CIA, po krótkim namyśle, zdecydowali się obsadzić paryską placówkę człowiekiem, z którym w Centrali nie bardzo wiedzieli, co zrobić, a który, jak się wydawało, znał dobrze Francję i jej stolicę.

Pułkownik Brown, wówczas jeszcze w stopniu majora, brał udział w lądowaniu na plażach Normandii. Każdy krok na europejskiej ziemi przynosił mu nowe odznaczenia, zaszczyty i w końcu awans. W stopniu pułkownika, z piersią pełną medali Richard Brown powrócił do starej, kochanej Ameryki i... zupełnie nie miał pojęcia, co ma ze sobą zrobić. Jedyne, na czym się znał naprawdę, to była wojna, a ta właśnie się skończyła. Próbował zostać wykładowcą w West Point, ale uznano, że się do tego nie nadaje, i zaproponowano mu emeryturę. To go nie satysfakcjonowało. Przez kilka lat tułał się to tu, to tam, aż wreszcie spotkał przyjaciela, któremu w Ardenach uratował życie. Przyjaciel nie był wybitnym wojskowym, ale miał głowę na karku i gdy się spotkali, siedział na eksponowanym stołku w CIA. Widząc rozterkę Browna i mając wobec niego dług wdzięczności, zaproponował mu pracę w Firmie. Pułkownik nie zastanawiał się ani minuty i po wypełnieniu niezbędnych formalności został pracownikiem Centralnej Agencji Wywiadowczej.

Znalazł się na Florydzie w dowództwie inwazji w Zatoce Świń. Doświadczenia operacji Overlord okazały się tu jednak absolutnie nieprzydatne i dowodzone przez Browna na odległość oddziały nawet nie dotarły do wybrzeży Kuby. Na szczęście przyjaciel był już tak wysoko, że to niepowodzenie uszło Brownowi na sucho.

Gdy zaczął już poważnie myśleć o przejściu na emeryturę, przyjaciel załatwił mu pracę w Paryżu. Brown nie marzył o niczym innym. Pomimo wielu lat obracania się w Centrali CIA o pracy wywiadowczej nadal nie miał pojęcia, ale samodzielna placówka, i to w takim mieście jak Paryż, odpowiadała mu bardzo. Nie miał tu właściwie nic do roboty, aż do momentu nawiązania kontaktu z Rogerem. Teraz wreszcie mógł się wykazać.

Przekazał agentowi rozkaz Centrali, ale to było nic w porównaniu z tym, co miał zrobić dla niego. Zlikwidowanie francuskiego policjanta, który śmiał wmieszać się w interesy CIA, to było to. Informacji o Prévôcie spodziewał się za kilka dni, ludzi, którzy mieli go zlikwidować, także miał już pod ręką i teraz czekał tylko na powrót Corteza z Dominikany.

Roger nie spodziewał się, że Brown zażąda od niego tak szczegółowego raportu. Gdy jednak zjawił się w Paryżu, przez blisko dwie godziny musiał opowiadać Brownowi, co i w jaki sposób załatwił. Gdy wreszcie dobrnął do końca, a pułkownik nie miał już żadnych dodatkowych pytań, Roger mógł wreszcie przejść do sprawy najbardziej go interesującej.

– Powiedział mi pan przez telefon, że po powrocie mogę się spodziewać jakichś rewelacyjnych informacji.

– A tak... rzeczywiście – Brown wyjątkowo długo przypalał nabitą wcześniej fajkę. – Czy mówi panu coś nazwisko John Lee?

– John Lee...? Nie.

– A zatem proszę przyjąć do wiadomości, że John Lee jest pracownikiem Federalnego Biura Śledczego i niezwykle interesuje się sprzedanymi przez pana w Stanach obrazami – Brown z uwagą obserwował reakcję Rogera, ale twarz agenta nie wyrażała żadnych uczuć, choć informacja ta poruszyła go do głębi.

– O jakie obrazy chodzi? – spytał obojętnie.

– O te, które sprzedał pan w ostatnim okresie, bodajże w Denver, San Francisco i gdzieś jeszcze, zresztą pan to lepiej wie.

„Centrala jest dobrze poinformowana” – pomyślał Roger.

– Przed nami nic się nie ukryje – rzucił Brown, jakby czytając w jego myślach.

– Czy coś jeszcze ma mi pan do przekazania? – Roger położył specjalny nacisk na ostatnim słowie, by przypomnieć pułkownikowi jego właściwą funkcję, pośrednika.

– To właściwie wszystko – Brown nie zrozumiał akcentu. – Nie zależy nam na konflikcie z FBI, zwłaszcza z powodu pańskich prywatnych interesów. To, co przekazałem panu, jest jedynie ostrzeżeniem.

– CIA nie zależy na konflikcie z francuską policją, nie zależy na konflikcie z FBI, czy to nie zbyt daleko idąca ostrożność?

– Och, o francuską policję może się pan nie martwić! – Brown lekceważąco machnął ręką.

– Tak? A Prévôt?

– Jego już jakby nie było...

* * *

Otton Wacker otworzył swoją galerię przy jednej z najwytworniejszych ulic starego Berlina, Victoriastrasse, w roku 1927. Otwarcie było niezwykle uroczyste, ale zebranych w galerii gości rozczarował słaby poziom artystyczny prezentowanych obrazów i grafik. Wkrótce jednak rozczarowanie przerodziło się w podziw, a nawet entuzjazm, gdy Otton Wacker pokazał gościom to, co miał najcenniejszego.

Prawdziwym skarbem marszanda okazały się bowiem nie znane dotąd dzieła Vincenta van Gogha. Szczególnie zachwycony był holenderski historyk sztuki, doktor Baart de La Faille, który od lat pracował nad katalogiem dzieł van Gogha. Ale Otton Wacker zadziwiał Holendra i innych miłośników twórczości wielkiego samotnika coraz bardziej. Każdy sprzedany obraz mistrza był zastępowany w galerii przez następny nie mniej wspaniały. Marszand nie zdradzał pochodzenia dziel, sugerował jedynie, że ma dostęp do nie znanej dotychczas książęcej kolekcji.

W roku 1928 doktor Baart de La Faille wydał dzieło swego życia: „L’Oeuvre de Vincent van Gogh, catalogue raisonné”. Każde pomieszczone tam dzieło posiadało bogato udokumentowany rodowód. Pośród innych dr de La Faille omówił także trzydzieści płócien pokazanych po raz pierwszy przez Wackera, ale ich rodowód był bardzo krótki, zaczynał się i kończył na berlińskim marszandzie. Nikt nadal nic nie podejrzewał, lecz w kilka lat później ukazało się takie oto ogłoszenie: „Autor katalogu dzieł van Gogha, doktor de La Faille, poczuwa się do obowiązku opublikowania aneksu do swej pracy, w którym zmuszony jest uznać za falsyfikaty trzydzieści dzieł cytowanych w katalogu jako autentyczne. Doktor de La Faille doszedł do tego przekonania po wnikliwych studiach i wyznaje swą pomyłkę z głębokim żalem”.

Początkowo sprawa miała charakter sporu specjalistów, ale w końcu doszło do procesu. Powołano wielu biegłych, wśród których znalazł się także bratanek mistrza, Vincent Wilhelm van Gogh. Uczone wywody rzeczoznawców można sprowadzić do czterech podstawowych ocen:

a) Wszystkie obrazy są autentyczne;

b) Niektóre obrazy są autentyczne, niektóre fałszywe;

c) Wszystkie obrazy są fałszywe;

d) Niektóre obrazy są sfałszowane, inne autentyczne, ale autentyczne są właśnie te, które uznano za fałszywe, a sfałszowane te, które uznano za prawdziwe.

Sędziom nie pomógł nawet doktor de La Faille, od którego wszystko się zaczęło. Najpierw zdyskwalifikował wszystkie trzydzieści obrazów, wystawionych przez Wackera, by w czasie procesu oświadczyć niespodziewanie: „Oglądając codziennie prostackie falsyfikaty, straciłem jasność sądu... Sądząc, że wplątano mnie w oszukańczą aferę, poddałem się głębokiemu sceptycyzmowi i straciłem wszelki obiektywizm. Z tego względu oświadczam obecnie, że zmieniłem zdanie co do pięciu spośród trzydziestu płócien, i odwołuję twierdzenie, jakoby były one falsyfikatami”. Powie ktoś, że to przykład odosobniony? Ależ proszę bardzo, służę następnym, i to nie mniej wyrazistym.

Prévôt poprawił się w fotelu i ponownie zagłębił w lekturę artykułu Pierre Farguesa. Przyjaciel przyniósł mu maszynopis w nadziei, że może się okazać pomocny. Zapalił papierosa, poprosił Catherine o następną kawę i znów oderwał się od otaczającej go rzeczywistości.

Była wiosna 1945 roku, gdy międzynarodowa komisja przystąpiła do badania kolekcji marszałka Rzeszy Hermanna Goeringa. Uwagę holenderskich naukowców, członków komisji, przyciągnęło płótno Vermeera von Delft zatytułowane „Chrystus i jawnogrzesznica”. Rozpoczęto poszukiwania ludzi, którzy dostarczyli marszałkowi dzieło mistrza z Delft. Poszukiwania były udane i 30 maja 1945 roku sędzia śledczy przedstawił zarzut kolaboracji z wrogiem malarzowi Hanowi van Meegerenowi. Malarz nie próbował nawet zaprzeczać, natomiast po swoim aresztowaniu złożył wręcz szokujące oświadczenie, że jest autorem czternastu dzieł klasycznych mistrzów holenderskich, z których dziewięć sprzedał. Jednym z odbiorców był Hermann Goering. Powszechnie uważano, że jest to wybieg ze strony człowieka, który broni się przed zarzutem kolaboracji, ale gdy w celi więziennej Han van Meegeren namalował następne dzieło „Vermeera van Delft”, któremu nadal tytuł „Jezus pośród uczonych w piśmie”, świat sztuki zatrząsł się w posadach.

Nie miejsce tu na przedstawianie całej biografii genialnego fałszerza, ale kilka jej punktów warto przypomnieć. Zapowiadał się na dobrego malarza, ale nieustabilizowany i rozrzutny tryb życia nie sprzyjał twórczości i wkrótce po pierwszych sukcesach artystycznych wszyscy zapomnieli o zdolnym młodym malarzu. Ten zaś stał się przez przypadek świadkiem zdarzenia, które zainspirowało go na całe życie. Jego przyjaciel przedstawił znawcy klasycznych mistrzów, doktorowi Brediusowi, obraz Fransa Halsa, który specjalista uznał za nędzny falsyfikat. Wówczas przyjaciel Hana polecił przemalować na Rembrandta jakiegoś starego Holendra i znów przedstawił płótno do oceny. Doktor Bredius i tym razem nie miał wątpliwości, i uznał dzieło za autentyczne. W tym momencie Han van Meegeren był już zdecydowany. Pozostawała sprawa wyboru mistrza, ale z tym Meegeren uporał się szybko.

Trzeba przyznać, że do pracy przygotowywał się niezwykłe starannie. Badał farby i spoiwa, szukał odpowiednich olejów i werniksów, wypróbowywał wypalanie obrazów w piecu itd. itp. Efekt przeszedł najśmielsze oczekiwania. Jeden profesor i czterech doktorów, historyków sztuki, potwierdziło autentyczność obrazu „Uczniowie w Emmaus”, który uroczystym aktem państwowym został przekazany społeczeństwu holenderskiemu. Han von Meegeren zainkasował za dzieło 550 tysięcy guldenów i oczywiście brał udział w uroczystościach przekazania go narodowi. Nikt nie miał pojęcia, że autorem obrazu jest nie Vermeer van Delft, lecz właśnie on. Podobnie stało się z innymi płótnami „Vermeera”, stworzonymi przez Meegerena. Za „Izaaka błogosławiącego Jakuba”, „Chrystusa i jawnogrzesznicę” i „Mycie nóg” fałszerz zainkasował ogromne pieniądze i, być może, nikt nigdy nie podważyłby autentyczności dzieł, gdyby nie wyznanie ich autora.

Ale nawet to szczere wyznanie Meegerena nie zamknęło sprawy. Spór o autentyczność jego prac rozpoczął się już w trakcie procesu i w zasadzie trwa po dziś dzień. W roku 1951 syn van Meegerena uznał za namalowane przez swego ojca falsyfikaty znane dzieła, którymi szczycą się muzea Paryża. Dla odmiany jeden z naukowców udowadnia autentyczność „Uczniów w Emmaus”, obrazu, który został już dawno uznany za falsyfikat.

Han van Meegeren zmarł 30 grudnia 1947 roku, ale spór trwa. Najtrafniej ocenił całą sytuację Frank Arnau w swej znakomitej książce „Sztuka fałszerzy, fałszerze sztuki”.

„Główny aktor zszedł ze sceny. Statyści uwijali się na jej deskach, staczając spóźnione, zacięte utarczki, opowiadając się raz po jednej, raz po drugiej stronie”.

Od afery Ottona Wackera minęło już czterdzieści lat, od sprawy Hana van Meegerena prawie dwadzieścia, a w dziedzinie ocen prawdziwości dzieł sztuki zmieniło się niewiele. Jeżeli dziś pojawi się geniusz na miarę tych dwóch, czy będziemy w stanie go rozpoznać, czy będziemy potrafili sobie z nim poradzić?

A może taki ktoś już jest, tworzy i zasypuje nasze muzea fałszywymi dziełami starych mistrzów? Czy ze spokojnym sercem i sumieniem możemy powiedzieć, że tak nie jest?

Prévôt odłożył kartki maszynopisu i jeszcze raz sięgnął po sprawozdanie Lee. Otrzymał je tego samego dnia i oba teksty – artykuł i sprawozdanie – miały ze sobą bardzo wiele wspólnego.

Sprawozdanie Johna Lee było krótkie. Do kolekcji Stanforda nie dotarł i było to zupełnie zrozumiałe. Obrazy w muzeum w Denver obejrzało sześciu ekspertów. Przeprowadzono rzeczową, naukową ekspertyzę dzieł, co było możliwe dzięki wsadzeniu obrotnego dyrektora muzeum do więzienia. Po lekturze artykułu Farguesa wynik ekspertyzy przestał być dla Prévôta zaskoczeniem. Z sześciu ekspertów trzech uznało płótno Renoira i dwa szkice Modiglianiego za absolutnie autentyczne, pozostałych zaś trzech wyraziło dokładnie przeciwny pogląd.

W San Francisco nie było możliwości dyskretnego przeprowadzenia podobnej ekspertyzy, więc Lee ograniczył się do pokazania dzieł Degasa, Moneta i Bonnarda trzem ekspertom. Ale i ta powierzchowna ekspertyza dała podobny wynik. Jeden z uczonych uznał dzieła za falsyfikaty, drugi za oryginały, a trzeci nie miał zdania. Ale pewna uwaga, wypowiedziana właśnie przez tego trzeciego, była dla Prévôta szczególnie interesująca. Powiedział on bowiem, że gdy patrzy na te trzy płótna, trzech jakże różnych malarzy, nie może oprzeć się wrażeniu, że stworzyła je jedna ręka, jedno oko, ten sam pędzel. To było to, na co czekał już od dawna. Lee, a właściwie zaangażowany przez niego ekspert, nie mógł zrobić mu lepszego prezentu. Narzucił płaszcz i w drzwiach wpadł na wracającą z miasta Catherine.

– Wychodzisz? Christine będzie tu za parę minut.

– Ja także – odparł muskając wargami jej policzek. – Idę nadać telegram.

– Telegram? Do kogo?

– Do Ameryki, kochanie... do Ameryki.

* * *

– Musi mnie pan zrozumieć... nie jest mi łatwo o tym mówić, ale Claude jest moim jedynym synem i jego los... jego życie... – Baudin nerwowo spacerował po gabinecie.

– Oczywiście, rozumiem – Roger doskonale odgrywał swoją rolę. – Ale nie bardzo wiem, w czym mógłbym panu pomóc.

– Cóż... Nie pochwalam... powiedzmy, erotycznych skłonności mego syna – Baudin spojrzał na Rogera przez ramię, ale ten zachowywał się zupełnie obojętnie. – Niestety, nie mam na niego wpływu. Zresztą to nie jest najgorsze... Widzi pan, mój syn, kiedy mu się coś w życiu nie układa i nie potrafi sobie z tym dać rady, szuka czegoś zastępczego... jakiejś ucieczki...

– To wszystko mówił mi pan już podczas naszego pierwszego spotkania – przypomniał mu uprzejmie Roger.

– Tak, oczywiście – Baudin był coraz bardziej zdenerwowany – i wówczas zgodził się pan być... no... opiekunem mojego syna.

– Owszem, ale...

– Teraz podobno coś się między wami popsuło i mój syn... Trudno, muszę powiedzieć wprost. Claude, porzucony przez pana, stał się narkomanem! – Baudin upadł ciężko na fotel i zasłonił twarz rękami. Roger milczał przez chwilę.

– Bardzo mi przykro, ale proszę mnie zrozumieć... Prowadzę rozliczne interesy i na życie prywatne nie mam zbyt dużo czasu...

– Tak, oczywiście – Baudin znów się ożywił. – Tłumaczyłem to synowi, ale jemu tak trudno coś wyjaśnić.

– Obawiam się, że jednak będzie pan musiał...

– Panie Roger – Baudin widocznie na coś się zdecydował, bo nagle wyprostował się i przybrał oficjalny wyraz twarzy. – Ja rozumiem, dzisiejszy świat jest tak skonstruowany, że nie ma w nim nic za darmo. Nie mam zamiaru zmieniać panujących zwyczajów. Przejdźmy zatem do konkretów. Jeżeli zgodzi się pan być w dalszym ciągu... opiekunem mego syna i dzięki temu wyjdzie on z narkomanii, pomogę panu w przeprowadzeniu interesu, o jakim nawet nie śniło się żadnemu paryskiemu marszandowi.

Roger oniemiał. Aż tyle nie wymagał. Był gotów zgodzić się na „opiekę” nad Claudem za cenę unieszkodliwienia przez Baudina Prévôta. Propozycja ministra zaskoczyła go.

– Hmm... – z trudem ukrywał podniecenie – czy może mi pan zdradzić, o co chodzi?

– Mogę, choć sama wiedza na ten temat nic panu nie da. Rząd japoński ma zamiar wystąpić z propozycją zakupu dwustu obrazów francuskich impresjonistów i postimpresjonistów. Oczywiście, do przeprowadzenia tak gigantycznej transakcji będzie Japończykom potrzebny szanowany i polecony przez nasze Ministerstwo Kultury marszand. Czy chce pan nim zostać, panie Roger?

Bernard nie był w stanie odpowiedzieć. Taka transakcja trafia się raz na sto lat i ten, kto ją przeprowadzi, zyska nie tylko fortunę, lecz także sławę i poważanie w całym świecie sztuki i interesu.

„Chryste!!! Tego bym się w życiu nie spodziewał! Niech szlag trafi tego Prévôta! To już nie ma znaczenia, zresztą zajmie się nim Brown. Baudina nie trzeba w to wciągać, ba, nawet nie powinienem mu teraz o tym mówić. Mógłby zacząć mnie podejrzewać. Nie, to wszystko jest nieważne. Nikt mi nie jest w stanie przeszkodzić, ani Prévôt, ani Chevalier, ani ten amerykański gówniarz” – myśli przelatywały przez głowę Rogera lotem błyskawicy.

– A zatem, panie Roger? Czy doszliśmy do porozumienia?

* * *

– Czy pan zdaje sobie sprawę z tego, czym jest dla mnie pańska propozycja?!

– Owszem, ale nie mam innego wyjścia.

– To będzie, być może, największy interes wszechczasów, a pan każe mi się z niego wycofać! – Chevalier nie mógł usiedzieć spokojnie i wiercił się na fotelu, jakby siedział na desce fakira.

– Jeżeli przyjmie pan moją propozycję, korzyści mogą być o wiele większe – spokój Prévôta ostro kontrastował z nerwowością grubasa.

– Ależ tak, ależ tak... – Chevalier oganiał się przed argumentami komisarza, niczym przed stadem komarów. – Tylko musi pan zrozumieć, takiego interesu już nie będzie za naszego życia.

– W to nie wątpię, ale chodzi nie tylko o interes. Jeśli pan pozwoli mi działać, japońska transakcja będzie nie tylko interesem, ale także skandalem stulecia.

Spokój emanujący z twarzy i słów Prévôta wpłynął na grubasa łagodząco.

– No dobrze, ale czy pan jest przekonany...

– Tak – Prévôt nie dał mu dokończyć – być może, jest to jedyna okazja.

– Oczywiście nie muszę pytać, czy zdaje pan sobie sprawę z ryzyka, jakie pan podejmuje?

– Przedstawiłem panu szczegółowo mój plan. Każdy z nas ma w nim wyznaczoną rolę i jeżeli wykona powierzone mu zadanie, wreszcie będziemy mogli zakończyć tę sprawę – Prévôt zdecydowanym ruchem zdusił papierosa. – Jaka jest pańska decyzja? – komisarz podniósł wzrok i spojrzał prosto w oczy Chevaliera.

– Główne ryzyko ponosi pan, komisarzu, i to pan ryzykuje swoim życiem... Jeśli jest pan jednak zdecydowany... jestem z panem.

– Dziękuję i... – Prévôt podniósł się – żegnam.

– Do zobaczenia, panie komisarzu... Mam nadzieję – dodał już ciszej grubas.

* * *

– Powiedz mi, kochanie, czy zdobyłaś informacje, o które cię prosiłem?

– Tak – Christine zsunęła już z siebie spódnicę i teraz oparłszy nogę na oparciu fotela zsuwała pończochę. – Musimy jednak porozmawiać o cenie.

– Ostrzegano mnie, że Francuzki najpierw rozmawiają o pieniądzach, a dopiero potem o miłości i to się potwierdza – Brown nie mógł oderwać oczu od wyłaniających się z czarnego stylonu zgrabnych nóg dziewczyny.

– A zatem? – Christine położyła rękę na biodrze, gdzie umiejscowione było zapięcie ażurowych majteczek.

– Dwieście dolarów to chyba wystarczy – Brown, z koszulą w rękach, wpatrywał się w prześwitujący przez bieliznę ciemny trójkąt.

– Pięćset – rzuciła beznamiętnie Christine.

– Och – jęknął Brown – nie jestem w stanie się z tobą targować. Niech będzie pięćset.

– Plus sto za dzisiejszy wieczór – Christine zrzuciła majteczki i zsunęła z ramion bluzkę.

– Zgoda – mruknął rzucając się na łóżko. – Ale chodź już do mnie.

– Najpierw pieniądze – Christine była nieubłagana.

Brown już nie był w stanie się opierać.

– Weź sobie, ile chcesz, portfel leży na stoliku.

Christine z zimnym wyrafinowaniem odliczyła sześć studolarowych banknotów, a między nie, zwinnym ruchem wsunęła znalezioną w portfelu Browna fotografię. Widniała na niej uśmiechnięta twarz pułkownika przytulonego do kobiety, która bez wątpienia była jego żoną. Ich ręce spoczywały na głowach dwóch kilkuletnich chłopców.

– Proszę, przelicz – dziewczyna wyciągnęła ku Brownowi rękę z banknotami.

Tak jak przypuszczała, nie miał nawet zamiaru przeliczać. Schowała do torebki pieniądze, wrzucając na samo dno fotografię.

– Teraz powiem ci to, co chcesz wiedzieć.

– Nie, nie, powiesz mi to później, teraz chodź – przyciągnął ją gwałtownym ruchem do siebie.

Nie zwrócił uwagi, że jej oczy pozostały nadal zimne, a twarz nie zdradzała niczego, poza lodowatą obojętnością.

* * *

Prévôt wybrał miejsce niezwykle starannie. Nie chciał, by było zbyt odległe od Paryża, ale nie mogło być także za blisko. Świadkowie byli wręcz niepożądani. Studiował mapę okolic Paryża i objeżdżał teren. Wreszcie wybór padł na lasek Chevreuse, przecięty wąską nitką rzeczki Yvette, która w okolicach lotniska Orly wpada do Sekwany. W środku lasku stoi zamek, a nieco na wschód rzeczka przecina leśną drogę, rzadko używaną, zwłaszcza przez samochody. Na przecięciu drogi z rzeczką wznosi się łuk starego kamiennego mostu, o wysokich, również kamiennych barierach.

To miejsce wybrał komisarz i na to miejsce przybyli także dwaj nie znani mu mężczyźni. Dokładnie, z minami starych fachowców, obejrzeli okolicę, drogę, a zwłaszcza most. Jeden pozostał na moście, drugi zszedł na dół i coś tam sobie podawali, mierzyli, instalowali. Dla przygodnego obserwatora byli specjalistami od konserwacji mostów, zakładającymi urządzenia pomiarowe lub inny sprzęt. Nikt ich jednak o nic nie pytał, ponieważ przygodnych obserwatorów po prostu nie było. Miejsce wybrano znakomicie i nic nieprzewidzianego nie mogło się stać.

Po wykonaniu roboty dwaj mężczyźni ukryli się w przybrzeżnych krzakach i czekali. W pewnym momencie usłyszeli odgłos zbliżającego się samochodu. Niewidoczny przez wysokie bariery, wóz wjechał na most i zatrzymał się. Wysiadło z niego dwóch ludzi. Ich kroki na kamiennych płytach mostu słychać było wyraźnie, choć obu nadal kryły wysokie bariery. Wreszcie ponad nimi ukazały się dwie głowy. Mężczyźni rozmawiali o czymś, żywo gestykulując, zwłaszcza jeden. Coś tłumaczył i machał nerwowo rękami, ten drugi, spokojniejszy, tylko przecząco kręcił głową. Wreszcie pierwszy najwidoczniej się zdenerwował, bo machnął gwałtownie ręką i odbiegł znikając za barierą.

– Jesteś idiotą, Prévôt – rozległo się w leśnej ciszy, którą już w następnej sekundzie zburzył odgłos zapuszczanego silnika.

Z piskiem opon samochód ruszył z mostu i pomknął w las. Pozostały na moście mężczyzna z wolna odwrócił się i wpatrzył w przepływającą pod mostem wodę.

– To chyba on? – ukryci w krzakach mężczyźni przyglądali się temu na moście.

– Słyszałeś przecież, jak tamten wołał.

– To na co czekamy? – ręka pytającego spoczęła na detonatorze.

„Może Christine coś pokręciła? Nie, to niemożliwe, ta dziewczyna ma głowę na karku” – Prévôt odsunął od siebie wątpliwości, ale przedłużająca się cisza zaczęła go już denerwować.

„Na co oni, do cholery, czekają...”

Potężny huk wstrząsnął powietrzem. Zamachowcy chcieli być pewni wykonywanej roboty i ilość umieszczonych pod mostem ładunków mogłaby unieść w powietrze nie tylko tę starą kamienną konstrukcję, ale nawet Pont-Neuf. Kamienne bloki wyrwane z łączącej je od wieków zaprawy wzniosły się w górę i spadły z głośnym pluskiem do spokojnego nurtu rzeczki. Obaj mężczyźni zasłonili rękami głowy przed deszczem drobnych ułomków kamiennych, gałązek drzew, wreszcie kropel wody. Po sekundzie zrobiło się cicho, jakby nic się nie stało. Zimowy las wchłonął w siebie odgłos eksplozji, nie oddając echa.

– Idź i sprawdź – mruknął mężczyzna, chowając do torby detonator.

– Zwariowałeś, tam nie ma co sprawdzać – drugi z zamachowców nie miał ochoty wyłazić na pobojowisko.

– Idź! – warknął pierwszy i drugi, acz niechętnie, zaczął się gramolić z krzaków.

– Zaczekaj – syknął pierwszy, chwytając go za nogę.

Niespodziewanie na przeciwległym brzegu rzeki pojawiło się trzech wieśniaków przygnanych zapewne odgłosem wybuchu. Stali na brzegu, w osłupieniu przyglądając się leżącym w wodzie szczątkom mostu.

– Teraz już za późno, zwijamy się!

Przez gęstwinę nadrzecznych zarośli zamachowcy wycofali się w stronę zaparkowanego dwa kilometry dalej samochodu.

* * *

Brutalny zamach na komisarza paryskiej policji!

Wczoraj, 3 marca, w okolicach Chevreuse, dokonano brutalnego zamachu na życie komisarza paryskiej policji Paula Prévôta. Wypełniający swoje obowiązki komisarz został zamordowany przez nieznanych zamachowców. Most, na którym komisarz Prévôt miał odbyć decydującą dla prowadzonego przez siebie śledztwa rozmowę, został zaminowany i wysadzony, gdy komisarz oczekiwał na nim na swoich rozmówców. Rzecznik policji odmówił ujawnienia sprawy, którą prowadził komisarz Prévôt, jak również podania nazwisk ludzi, z którymi miał się spotkać.

Komisarz Prévôt był jednym z najbardziej doświadczonych paryskich policjantów. Pracował w różnych brygadach paryskiej prefektury i w każdej odnosił sukcesy. Można oczywiście spekulować na temat przyczyn jego śmierci, ale wydaje się, że sprawa ma podłoże polityczne. Nie od dziś wiadomo, komu zależy na sianiu niepokoju wśród naszego społeczeństwa. Czas najwyższy, aby dobrać się do skóry organizacjom lewackim, które chciałyby wprowadzić we Francji komunę, a teraz sięgają po metody terrorystyczne, likwidują najlepszych stróżów naszego porządku, a nas chcą przestraszyć i skłonić do przyjęcia proponowanego przez nie porządku społecznego.

Prawicowa „L’Aurore” miała gotową interpretację sprawy Prévôta.

Umiarkowany „Le Figaro” był ostrożniejszy w ocenie wydarzeń.

Kto i dlaczego zabił Paula Prévôta?

Nie jest łatwo odpowiedzieć na to pytanie, zwłaszcza że przedstawiciele paryskiej prefektury zachowują absolutne milczenie. Zamach na komisarza Prévôta nie musi mieć nic wspólnego z prowadzoną ostatnio przez niego sprawą. Równie dobrze może to być zemsta ujętych przez niego wcześniej przestępców. Jak wiadomo, komisarz Prévôt miał ich na swym koncie wielu. Jedyne, co udało się nam dowiedzieć w paryskiej prefekturze, to to, że w tej chwili trwają usilne prace nad sprawdzeniem alibi wszystkich przestępców, którzy mieli niegdyś do czynienia z komisarzem Prévôtem i mogliby mieć powody do zemsty. W miarę uzyskiwania nowych informacji będziemy je przekazywać.

Komunistyczna „L’Humanité” szła w zupełnie innym kierunku. Artykuł o śmierci Prévôta zatytułowała „Krwawe porachunki”, a śmierć komisarza dała dziennikarzom tej gazety okazję do szerszych rozważań.

Nie od dziś znane są kontrowersyjne metody francuskiej policji. Niełatwo dowiedzieć się, co dzieje się w trakcie przesłuchań, jako że ludzie wypuszczani z gmachów policji, nie są chętni do głośnego wspominania swojego w nich pobytu. Co nieco jednak udało się ustalić i wiadomo, że komisarz Paul Prévôt należał do najbardziej bezwzględnych policjantów paryskiej prefektury. Miał na swoim koncie wiele sukcesów, to prawda, ale metody, jakimi je odniósł, nie zawsze były zgodne z prawem. Emil Perier, ujęty przez Prévôta zabójca trzech paryskich policjantów, już w trakcie procesu mówił sporo o wymuszaniu zeznań, znęcaniu się fizycznym i psychicznym, groźbach i szantażach, do jakich uciekał się komisarz Prévôt. Nikt go jednak nie słuchał, a policja trzymała dziennikarzy w bezpiecznej odległości od Periera. A szkoda, bo miał wiele ciekawych rzeczy do powiedzenia.

To są wierutne bzdury – replikowała „La Nation”. – Prefektura policji to nie dom opieki społecznej, a policjanci nie mają spełniać roli sióstr miłosierdzia, lecz bronić nas przez bandytami, zboczeńcami i mordercami, między innymi takimi jak kreowany przez „L’Humanite” na bohatera i męczennika Emil Perier. Fakt, że był on zabójcą trzech policjantów, nigdy nie podlegał dyskusji i śledztwo udowodniło mu to bezspornie. Czy dziennikarze „L’Humanité” chcieliby, aby podobni do Periera spokojnie spacerowali po ulicach naszych miast i mordowali spokojnych obywateli? Już w czasie jego procesu „L’Humanité” przyjęła dwuznaczną postawę i, być może, wiązało się to z przynależnością Periera do partii komunistycznej. Dokładnie się tym nie zajmowano, a szkoda. Może nie chęć zemsty, ale partyjne polecenie spowodowało śmierć trzech policjantów?

Dyskusja stawała się coraz bardziej gorąca i obie strony nie przebierały w środkach. Śmierć komisarza stawała się z wolna sprawą drugorzędną, na plan pierwszy wyszła jak zawsze polityka. „L’Humanité”, atakując metody policji, realizowała swoje cele. „La Nation”, przypominając, że potrójny morderca był członkiem partii komunistycznej, co zresztą nigdy nie zostało udowodnione, swoje. Do właściwego powodu tego sporu powrócił nieoczekiwanie, już po pogrzebie Prévôta, „L’Express”. Po opisie uroczystości, która odbyła się bez rozgłosu, a nawet nieco konspiracyjnie, dziennikarz tygodnika odkrył swoim czytelnikom rewelacje, jakich nie znali zacietrzewieni w politycznych rozgrywkach redaktorzy codziennych gazet.

Okazuje się, że komisarz Prévôt nie był takim samotnikiem, jak twierdzili jego koledzy z policji. Wszystko wskazuje na to, że Prévôt miał żonę lub kochankę, której jednak nikt nie znał i nie udało się nam do dziś ustalić jej personaliów. Wygląda na to, że policja nie chce ujawnić jej nazwiska i ukrywa ją przed dziennikarzami. Ciekawe dlaczego? Ale jest to sprawa drugorzędna w porównaniu z tym, co udało mi się ustalić. Otóż na miejscu zbrodni znaleziono coś, co niedwuznacznie wskazuje na sprawcę zamachu na Paula Prévôta. Nie wiadomo dokładnie, co to jest, ale dowiedziałem się z pewnego źródła, że komisarz Prévôt miał to ze sobą w momencie zamachu i że jest to bezcenny dowód. Rzecznik paryskiej policji odmówił jakichkolwiek komentarzy na ten temat, co tym bardziej wskazuje na prawdziwość zdobytych informacji.

W ogóle trzeba stwierdzić, że postępowanie policji po śmierci komisarza Prévôta jest zastanawiające i dwuznaczne. Czyżby w grę rzeczywiście wchodziły sprawy polityczne? Być może, choć na pewno nie w rozumieniu prezentowanym przez prasę codzienną. Czy kiedykolwiek zostanie wyjaśniona tajemnica śmierci Paula Prévôta?

Artykuł w „L’Express” wywołał niemałą sensację i prefekt paryskiej policji, w wyniku krótkiego śledztwa, bez trudu ustalił miejsce przecieku. Człowiek, który ujawnił dziennikarzowi te rewelacje, niemal natychmiast został odsunięty od udziału w sprawie i odesłany w miejsce, gdzie dziennikarze nie mieli do niego dostępu. Ale niektórzy z nich okazali się wyjątkowo dociekliwi i obdarzeni zdolnością kojarzenia faktów.

Kolejny numer „L’Express” miał przynieść jeszcze jedną rewelację. Rewelacją tą była wiadomość o nagłym wyjeździe z Paryża niedawno mianowanego na stanowisko attache wojskowego ambasady Stanów Zjednoczonych pułkownika Richarda Browna. Nigdy nie udało się ustalić, kto podsunął dziennikarzowi informacje, które skłoniły go do powiązania ze sobą sprawy śmierci Prévôta i nagłego wyjazdu Browna, ale fakt pozostaje faktem, że dziennikarz to skojarzył i napisał sensacyjny artykuł, którym miał nadzieję wstrząsnąć Francuzami. Tym razem policja okazała się czujna i artykuł nigdy się nie ukazał, a wścibski dziennikarz otrzymał nagłe polecenie wyjazdu do Indii w celu napisania reportażu z tragicznej suszy czy powodzi – sam wyjeżdżając dokładnie lego nie wiedział – w stanie Kerala.

Tylko tego jednego artykułu zabrakło w teczce, w której Catherine gromadziła wszystkie ukazujące się w prasie informacje i artykuły. Po śmierci Paula pragnęła pozostać w jego mieszkaniu, lecz opiekujący się nią policjanci odradzili jej to. Wróciła więc do swego dawnego mieszkania, gromadząc w nim wszystko, co wiązało się z drogim jej człowiekiem. Nie opuszczała mieszkania nawet na krok, a jej jedynym łącznikiem ze światem pozostała Christine, która w jej imieniu kontaktowała się z wytwórnią, robiła zakupy i załatwiała wszystkie sprawy, o które Catherine ją poprosiła.

Christine czule pożegnała się z pułkownikiem Brownem, kiedy odwiedził ją ostatni raz przed wyjazdem do Stanów. Szczerze żałował, że muszą się rozstać, ale nawet nie przeszło mu przez myśl, że to właśnie jej zawdzięcza koniec swej kariery. Gdy po latach to sobie uświadomił, było już za późno nawet na zemstę.

* * *

Roger wyszedł na balkon i z wysokości pierwszego piętra i wzgórza, na którym wznosiła się willa, spojrzał w stronę odległego o niecałe trzy kilometry miasta.

„Powinni już być” – pomyślał.

Ale szosa była nadal pusta. Załadunek, dojazd do promu, przeprawa na sąsiednią wyspę, przeładunek na inny prom i znów rejs przez morze do następnej wyspy, dojazd do lotniska i przeładunek na samolot – to wszystko musiało zabrać mnóstwo czasu, a Roger miał go niewiele.

W porannym słońcu błękit pobliskiego morza iskrzył się tysiącem rozświetlonych kropelek, przyciągał oczy i zapraszał do orzeźwiającej kąpieli. Przez moment Roger miał ochotę o wszystkim zapomnieć i rzucić się w fale, jakby wokół brzegów tej wyspy nie czaił się świat ze swoimi problemami, kłopotami, interesami. Właśnie... interesami. Spojrzał na zegarek.

„Najwyższy czas”.

W tym momencie z ostatnich zabudowań miasta wyłoniła się ciężarówka i rozdzierając ciszę poranka wyciem silnika, rozpoczęła mozolne wspinanie się na wzgórze.

Roger przez obszerny salon przeszedł do hallu, w którym równo ustawione i starannie zapakowane paczki stały czekając na załadunek. Jeszcze raz sprawdził, czy są wszystkie i czy okrywający je papier nigdzie się nie zsunął, odsłaniając przed niepowołanymi oczami zawartość.

Drzwi do sypialni były lekko uchylone. Roger pchnął je i bezgłośnie wszedł do środka. Janos spał przytulony do brązowego ramienia młodziutkiej, może siedemnastoletniej dziewczyny. Okrywające ich prześcieradło zsunęło się i Bernard przyglądał się bez zainteresowania pokrytej siwym włosem piersi Węgra i malutkim brązowo-różowym piersiom Consueli.

– Consuela jest dla mnie wszystkim, to moja muza, moje natchnienie, moja ostatnia nadzieja – tak mówił o niej wczoraj Janos.

„Musiał się w niej rzeczywiście zakochać do szaleństwa. Mówił to zarówno po pijanemu, jak i na trzeźwo”.

W pracowni Węgra nie było już „średniowiecznych bohomazów”, za to ściany pokrywały portrety i akty Consueli.

Dziewczyna z bukietem, Uśmiech, Dziewczyna na plaży, Młodość, Naga wśród skał – Roger nadawał w myślach tytuły obrazom, które naprawdę mu się podobały.

Janos Kovacs był dobrym malarzem, ale nigdy nie potrafił się przebić, zwrócić uwagi krytyków i publiczności. Być może stało się tak dlatego, że Węgier nie miał czasu na stworzenie własnego stylu, na nadanie obrazom cech własnej osobowości.

„To naprawdę niezłe obrazy” – pomyślał Bernard Roger i uzbrojona w długi nóż ręka opadła.

Miał zamiar zniszczyć te płótna, podobnie jak to uczynił z poprzednimi, ale w ostatniej chwili zawahał się. Odłożył nóż, sięgnął po kartkę papieru i napisał na niej kilka słów. Kartkę pozostawił na sztalugach i przyzywany dźwiękiem klaksonu zbiegł na dół do zaparkowanej przed wejściem ciężarówki.

* * *

– Pokaż mapę – starszy z mężczyzn ściągnął maskę i czekał, aż młodszy zrobi to samo.

– Co z nim? – drugi mężczyzna wskazał ruchem głowy leżącego na łóżku chłopaka pogrążonego w głębokim śnie.

– O niego możesz być spokojny, będzie spał jak dziecko przez najbliższe dwadzieścia cztery godziny.

– Strasznie to długo trwało. Może potraktowaliśmy go zbyt łagodnie?

– Przecież to syn ministra, a poza tym – starszy mężczyzna wzruszył ramionami – to przecież tylko pedał i nieszczęśliwy narkoman. Ale dość już gadania, pokaż mapę.

– Formentera... Formentera... jest! Tak jak przypuszczałem, to jedna z wysp Balearów.

– Jak się tam dostaniemy? – spytał młodszy.

– Popatrz – starszy wodził palcem po mapie – na Majorkę polecimy samolotem, z Palmy na Ibizę popłyniemy promem i dalej, też promem, dotrzemy do San Francisco Javier, a tam już nie powinniśmy mieć kłopotów ze znalezieniem...

– Myślałem, że jest tylko jedno San Francisco – przerwał młodszy.

– Wy, Amerykanie, w ogóle uważacie, że to, co amerykańskie, jest jedyne, najlepsze i niepowtarzalne – uśmiechnął się starszy. – Ale to w tej chwili nie ma znaczenia. Na szczęście do hiszpańskiego San Francisco jest znacznie bliżej niż do amerykańskiego, więc nie traćmy czasu.

– Ale co z nim? – młodszy jeszcze raz wskazał na śpiącego Claude’a.

– Nic mu nie będzie. Zamkniemy go dobrze i nie ma szans, aby stąd wyszedł. Jedzenia ma na trzy dni, a po trzech dniach zawiadomimy policję, że on tu jest, i go znajdą. To wszystko.

Mężczyźni zamknęli starannie stalowe drzwi poniemieckiego bunkra, założyli ogromną metalową sztabę i spięli ją potężną kłódką. Trzasnęli drzwiczkami samochodu i po kilku minutach opuścili ponury lasek, wyjeżdżając na autostradę tuż koło tablicy z napisem: PARIS 57.

* * *

– Jak to!? To pan nic nie wie? – Emil był autentycznie zaskoczony niewiedzą Rogera.

– Naprawdę nic nie wiem! Co się właściwie stało?

– Syn pana ministra zniknął! – Emil położył rękę na klamce drzwi prowadzących do biur Baudina, ale Roger zupełnie nie miał ochoty tam wchodzić.

– Jak to zniknął? – spytał rozglądając się nieznacznie po ministerialnym korytarzu, dość pustym o tej późnej, popołudniowej porze.

Czas przyjmowania interesantów skończył się dawno, większość urzędników poszła już do domu, w budynku zaś pozostał jeszcze dotknięty osobistym nieszczęściem minister i paru gorliwców, którzy podobnie jak Emil, sekretarz ministra, wiązali swoją przyszłość z karierą administracyjną.

– Po prostu zniknął. Nie ma go w mieszkaniu, nie ma u przyjaciół, nikt nie widział go od ładnych paru dni. Ostatnia nadzieja to był pan, ale skoro i pan nie wie, gdzie on jest...

– A skąd mam to wiedzieć? Jeszcze się z nim nie zdążyłem zobaczyć, miałem tyle zajęć – właściwie sam nie wiedział, dlaczego się tłumaczy.

– Oczywiście, panie Roger, przecież nikt nie ma do pana pretensji.

„Jeszcze tego by brakowało. Ten urzędas przemawia, jakbym sam był ministrem” – Bernard patrzył bez sympatii na sprytnego sekretarza, który miał nadzieję zajść wysoko.

– Czy pan minister jest u siebie? – spytał głośno.

– Tak, czy chce się pan z nim widzieć?

– Nnie... może nie teraz – Roger nie miał odwagi przeciwstawić się ojcowskiej rozpaczy Baudina. – Raczej rozejrzę się po Paryżu i może trafię na jakiś ślad...

– Och, pan minister byłby panu niewymownie wdzięczny...

– Proszę na razie nie mówić mu o tym, że byłem w ministerstwie.

– Jak pan sobie życzy – Emil skłonił lekko głowę.

Żaden z nich nie miał jednak zamiaru dotrzymać danych obietnic. Emil natychmiast powiadomił Baudina o spotkaniu z Rogerem, ale przemilczał, że marszand zobowiązał się odszukać Claude’a. Minister poczuł się dotknięty do żywego i gdyby tylko mógł, odebrałby Rogerowi prowadzenie japońskiej transakcji. Na to było jednak za późno, a poza tym Baudin miał na głowie przede wszystkim sprawę syna. Nie dało się jej utrzymać w tajemnicy i w Paryżu stawała się z każdą godziną głośniejsza.

„Dziś już nie zdążą, ale w porannych gazetach będę już z pewnością mógł przeczytać o zniknięciu Claude’a. Pismaki dobiorą się do niego z okrucieństwem, jakie może cechować tylko tych żądnych sensacji sadystów. Nie mogę dłużej zwlekać” – Baudin przycisnął guzik telefonu.

– Emilu, połącz mnie z prefektem policji.

Polityczna kariera Baudina znalazła się nad brzegiem przepaści.

Rogera niewiele to obchodziło. Japońską transakcję miał w kieszeni, a ewentualna obraza ministra była mu nawet na rękę. Stosunki z Claude’em zawsze układały się źle. Był zaborczy, zazdrosny, do tego histeryk, a przede wszystkim potwornie wścibski. Chciał wiedzieć o wszystkim, co robi jego przyjaciel, próbował go nawet śledzić. Roger wiedział, że wynika to tylko i wyłącznie z uczucia, jakim darzył go ten szczeniak, ale jego poczynania były mu zdecydowanie nie na rękę. Teraz, gdy pozbył się Prévôta, organizował japońską transakcję, a do sprzedania miał ponad dwieście rewelacyjnych płócien, nikt nie mógł mu już zagrozić i nikt nie był mu potrzebny do pomocy.

„Ten mały narkoman siedzi pewnie w jakiejś dziurze z takimi samymi degeneratami jak on i za parę dni się znajdzie. Prévôt rozleciał się na kawałki i nic nie może mi już zrobić, Chevalier przegrał Japonię w dziecinny sposób, pozostaje tylko ten... jak mu tam... Lee, ale nim też się zajmę”.

Roger patrzył z dumą, jak dwieście trzydzieści obrazów znika w potężnych lukach samolotu przygotowywanego do lotu ku wybrzeżom Ameryki. Dwieście miało polecieć dalej i ukazać swoje piękno dopiero mieszkańcom Tokio. Na trzydzieści czekał jeden z najbogatszych ludzi Ameryki, Peter P. Stanford.

* * *

Transakcje z Peterem P. Stanfordem naprawdę należały do przyjemnych. Bogaty snob płacił bez zmrużenia żądane ceny, nie dopytywał się o pochodzenie dostarczonych mu płócien, nie żądał certyfikatów i potwierdzeń ekspertów. Roger bez żalu rozstał się z trzydziestoma płótnami Bonnarda, Matisse’a, Renoira, Degasa i Moneta, z radością zaś zainkasował 3 miliony dolarów, które nowy właściciel dzieł za nie zapłacił.

Ten interes był załatwiony i Roger mógł wreszcie zająć się Johnem Lee. Oczywiście nie szukał kontaktu z Richardem Brownem, o którego wyjeździe z Paryża dowiedział się jeszcze we Francji. Richard Brown był już zresztą na zasłużonej emeryturze, podobnie jak i protegujący go do niedawna kolega. Minister Baudin utrzymał się na swoim stanowisku, jego syn zaś został odnaleziony w położonym kilkadziesiąt kilometrów od Paryża poniemieckim bunkrze. Chłopak, cały i zdrowy, nie potrafił wyjaśnić, jak się tam znalazł, kto i po co go tu przywiózł i zamknął, ale znalezione w bunkrze narkotyki, igły i strzykawki, dawały wystarczające poszlaki, by całą sprawę uznać za jeszcze jeden wybryk spowodowany przedawkowaniem heroiny. Baudin nie miał już wyjścia i, ratując własną głowę, umieścił syna w zakładzie.

Roger przeczytał to wszystko, siedząc wygodnie na parkowej ławeczce ustawionej tuż obok Laguny Delfinów w słynnym Sea World, dumie San Diego. Czekał tu na przedstawiciela CIA, który miał dostarczyć mu informacji o Johnie Lee.

Odłożył gazetę i z przyjemnością przypatrywał się wyczynom sympatycznych zwierząt. Dwa ogromne delfiny podpłynęły do zbudowanego w kształcie tropikalnej chaty pomostu i stojący na nim człowiek podał im do pysków jakieś kółka, które natychmiast zniknęły pod wodą. Do kółek przywiązane były linki trzymane przez innego mężczyznę ubranego w białą bluzę i czerwone spodnie. Mężczyzna szarpnął linki i skoczył do wody, lądując na grzbietach delfinów. Te natychmiast ruszyły do przodu i cała trójka wykonała triumfalną rundę wokół basenu, przy ogłuszającym aplauzie zgromadzonych na trybunie widzów.

Nagle delfiny rozjechały się w przeciwne strony i człowiek w biało-czerwonym ubraniu znalazł się w wodzie. Oczywiście nie był to przypadek, lecz zaplanowany element programu. Podczas gdy akrobata taplał się w wodzie, udając topielca, delfiny zawróciły do przystani i wyciągnęły z niej zminiaturyzowaną kopię starej fregaty, którą dowodziła przystrojona w admiralski strój małpa. Fregata w kilkanaście sekund dotarła do tonącego i popychany przez delfiny oraz ciągnięty przez małpę wydostał się na pokład okrętu.

– Widzę, że to pana interesuje.

Roger obejrzał się i rozpoznał człowieka, na którego czekał.

– Tak, rzeczywiście, to bardzo zabawne – hasło nie było potrzebne, znali się nie od dziś.

Przez cudownie zielony teren Sea World ruszyli ku strzelającej w niebo „American Airlines Flagship Tower”. Był to gigantycznych rozmiarów palec, wznoszący się wysoko w górę, po którym, niczym obrączka, przesuwał się niebiesko-biało-czerwony walec, mieszczący w sobie luksusową restaurację. Walec jechał w górę, wciąż obracając się wokół własnej osi, odsłaniając przed konsumującymi wystawne dania gośćmi pejzaże oceanu, wybrzeża, miasta, odległe góry i znów wybrzeża i znów ocean. Gdy wreszcie walec docierał do szczytu, na którym umieszczono amerykańską flagę, rozpoczynał się powolny zjazd w dół. Podróż trwała nieco ponad pół godziny, a to wystarczało na zjedzenie homara czy ostryg, jak również na przeprowadzenie poważnej rozmowy.

– Niestety, niewiele będę mógł panu pomóc – rozmówca Rogera umoczył wargi w chłodnym pommery.

– A to dlaczego? – Bernard sięgnął po pierwsze kęsy homara.

– Ponieważ John Lee zniknął.

– Co? On też? – Roger nie mógł powstrzymać zdziwienia.

– Jak to też? – rozmówca odstawił kieliszek i sięgnął po papierosy.

– Ach nic, to takie wspomnienie z Francji – Bernard powrócił do jedzenia.

– A zatem, jak mówiłem, John Lee zniknął. Rzeczywiście węszył w muzeach Denver i San Francisco, przeprowadzał nawet jakieś ekspertyzy obrazów. – Ręka z widelcem, na którym tkwił następny kęs homara zawisła w powietrzu. – Teraz jest weekend i dotarcie do kogokolwiek nie jest łatwe, ale udało mi się skontaktować z jednym z biorących udział w tych ekspertyzach naukowców. Nie bardzo rozumiał, dlaczego FBI kazało mu milczeć, a CIA każe mówić, ale to nawiedzony uczony, więc trudno od niego wymagać zrozumienia dla doczesnych spraw tego świata. Wyznał jednak, że o ile się orientuje, ekspertyza nie wykazała jednoznacznie, czy badane obrazy są fałszywe, czy prawdziwe. Zdania były podzielone i ponieważ muzeum w Denver nie wykazywało dalszego zainteresowania sprawą, FBI ją zamknęło. Podobnie rzecz się miała w San Francisco.

– A co z tym Lee?

– Tuż po zakończeniu sprawy poprosił o urlop i wyjechał. Prawdopodobnie do Europy.

„Jeśli do Europy, to tylko na pogrzeb swojego wspólnika Paula Prévôta” – Roger stał oparty o barierę, oddzielającą widzów od basenów i zabudowań „Authentic Japanese Village”, japońskiej wioski, zbudowanej w centrum Sea World.

Strojna w kolorowe kimono przewodniczka objaśniała, ubrani zaś w białe kombinezony płetwonurkowie demonstrowali pracę poławiaczy pereł. Roger przyglądał się skomplikowanemu krojowi japońskiego stroju przewodniczki, podziwiał piękno wschodniej architektury i myślami był już tam, skąd przywędrowało tu kimono i łamane dachy budowli.

* * *

Cudowna wiosenna pogoda zachęcała do spaceru. Niebo bez chmur, morze rozświetlone słońcem, wspaniała zieleń i czyste powietrze – tego zakochany po uszy Janos Kovacs teraz potrzebował. Stojąc przed wejściem do willi, miał to wszystko przed sobą, Consuelę zaś przy sobie. Pocałowali się i trzymając za ręce pobiegli ku piaszczystej plaży, nie zdając sobie sprawy, że są obserwowani przez dwóch mężczyzn ukrytych w pobliskich zaroślach.

– Miej na nich oko, ja zajrzę do środka – starszy z mężczyzn podniósł się z ziemi i przemknął w stronę wejścia do domu.

Wnętrze willi urządzono dość skromnie, choć elegancko. Wszystkie sprzęty były nowoczesne i funkcjonalne. Salon z dużym, szklanym stolikiem, głębokimi skórzanymi fotelami i kanapami. Sypialnia z niskim, szerokim łożem i ukrytymi w ścianie szafami. Nowoczesna łazienka, z wszystkimi niezbędnymi urządzeniami, wyłożona kolorową glazurą. Jadalnia, pokoje gościnne, hali itd.

Mężczyzna szybko przemykał przez pokoje, zwracając uwagę przede wszystkim na wiszące w nich obrazy. Nie był historykiem sztuki, ale posiadał pewną wiedzę i pozwalała mu ona stwierdzić, że płótna te nie wyszły spod pędzla żadnego z uznanych mistrzów. Były niezłe, ale nie rewelacyjne.

Oniemiał dopiero po otwarciu drzwi wiodących do pracowni. Zobaczył widok, który niedawno podziwiał Bernard Roger. Patrzył na portrety i akty Consueli i doceniał talent ich twórcy. Nie miał jednak czasu na oddawanie się estetycznym wzruszeniom. Wszedł do pracowni i z uwagą rozejrzał się po jej wnętrzu. Niemal natychmiast dostrzegł na sztalugach kartkę papieru, pokrytą pośpiesznym pismem.

Odwaliłeś kawał roboty. Nie będziesz tego żałował.

B.R.

PS. Szkoda, że nie jesteś sławnym malarzem. Te akty są całkiem niezłe, dziewczyna też. Nie zapominaj jednak o Twoim właściwym zajęciu. Na razie możesz trochę odpocząć, ale później będziesz miał robotę i jeśli ten kurczaczek będzie Ci w niej przeszkadzał... odbiorę Ci go. Pamiętaj!

R.

Nie wiadomo, czy właściciel willi w ogóle widział ten list. Nic nie wskazywało na to, by w ostatnim okresie odwiedzał pracownię, a już na pewno nie korzystał ze sztalug, bo wtedy musiałby zrzucić z nich kartkę.

Mężczyzna odłożył list na miejsce, jeszcze raz rzucił okiem na wypełniające pracownię obrazy i skierował się do wyjścia. Z ręką na klamce zatrzymał się gwałtownie. Tak, w tej pracowni było coś, co kazało mu się zatrzymać, ale cóż to takiego? Odwrócił się i jeszcze raz omiótł wzrokiem pomieszczenie. Portrety i akty były udane, ale to nie one przyciągnęły jego uwagę, kartkę już przeczytał, więc... Tak, to było to – za sztalugami dostrzegł obraz odwrócony licem do ściany. Powoli przemierzył pokój, zbliżył się do obrazu i odwrócił go ku sobie. Tak, nie było wątpliwości, ten obraz znał! Jego twórcą był uznany mistrz. Przynajmniej za dzieło mistrza ten obraz uchodził.

Cichy gwizd przypomniał mu, że nie ma czasu na zbyt długie podziwianie dzieła. Podbiegł do okna i zobaczył, że od strony plaży zmierza ku domowi czule przytulona do siebie para. Chwycił obraz, na jego miejsce postawił nie zamalowane jeszcze płótno, znalezione w stojącej w rogu pracowni szafie, i pędem wypadł z willi. Po chwili zakochana para wynurzyła się zza krawędzi wzgórza i patrząc sobie czule w oczy zbliżała się do wejścia. Gdyby patrzyli także wokół siebie, mogliby dostrzec dwóch zbiegających po stoku pagórka mężczyzn, z których jeden trzymał pod pachą pomalowane płótno.

* * *

Tokio zdecydowanie go rozczarowało. Przez cały czas lotu przez ocean widział pod powiekami delikatny rysunek budyneczków japońskiej wioski w Sea World, podziwiał piękno i lekkość łamanych pagodowych dachów, spokój i ciszę, emanujące z zacienionych wnętrz domów. Sam nie wiedział, dlaczego ten obraz tak silnie utrwalił mu się w pamięci. Ale kiedy wysiadł z samolotu i jechał samochodem do centrum miasta, widok tej gigantycznej metropolii z tysiącami kilometrów asfaltowych autostrad i ulic, piętrowymi skrzyżowaniami, ogromną czerwono-białą Tokyo Tower, przypominającą kształtem i konstrukcją paryską Wieżę Eiffla, i niewiele niższym, ponurym, czarnym drapaczem chmur, oznaczającym, być może, centrum tego miasta, stał się wręcz przykry.

Wiedział, że to, co widział w Sea World, to już historia, a jeśli nie całkiem i jeśli można ją jeszcze odszukać, to na pewno nie tu, w centrum stolicy imperium. A jednak wciąż z nadzieją wypatrywał przez okna samochodu kolorowego kimona, ogolonej głowy mnicha, uśmiechu pięknej gejszy. Nic z tego. Przed oczami migał mu tłum samochodów, między którymi przemykali spieszący się gdzieś bez przerwy przechodnie, którzy w niczym nie przypominali pięknych gejsz ani groźnych samurajów.

Okazało się jednak, że stara Japonia nie odeszła na zawsze i Bernard Roger nie tylko będzie miał okazję się z nią zetknąć, ale nawet trochę się jej nauczyć. W otwarciu wystawy miał bowiem uczestniczyć sam cesarz, a to wymagało, by Francuz poznał obowiązujący ceremoniał.

Podczas, gdy w salach Galerii Narodowej rozwieszano przywiezione przez Rogera obrazy, on sam, pod czułą opieką dwóch pięknych Japonek, poznawał tajniki należnego cesarzowi ceremoniału, uczył się skomplikowanego systemu ukłonów i powitań, ćwiczył pozycję wymaganą przy piciu herbaty, na którą cesarz miał zaprosić swych gości po zwiedzeniu wystawy. Teraz przydało mu się baletowe doświadczenie i obie Japonki były zachwycone zdolnościami swego ucznia.

Tymczasem w salach galerii trwały prace nad odpowiednim rozwieszeniem wspaniałych dzieł. Japończycy podchodzili do nich niemal jak do świętości. I nic dziwnego, w końcu za te dwieście płócien mieli zapłacić dwadzieścia milionów dolarów! Takiej transakcji na światowym rynku sztuki jeszcze nie było.

Wśród zdobiących ściany galerii dzieł znalazły się obrazy dwóch wielkich mistrzów impresjonizmu, którzy nosili podobne nazwiska i których ku ich rozpaczy publiczność wielokrotnie myliła. Claude Monet miał na tokijskiej wystawie aż sześć swoich wspaniałych płócien, natomiast Edouard Manet – osiem płócien z charakterystycznymi dla tego malarza wielkimi plamami czerni. Edgar Degas prezentował tu swoje pejzaże, ukazujące zgodnie z wezwaniem Baudelaire’a „poezję i urok życia wielkiego miasta”, Paryża. Szczególne zainteresowanie Japończyków wzbudziły płótna przedstawiające sceny baletowe. Gospodarze, nie bez racji, doszukiwali się w nich wpływów malarstwa japońskiego. Nie zachwycały ich specjalnie akty Auguste Renoira, choć oczywiście doceniali ich wartość. Byli za to pełni podziwu dla innych, mniej „rozebranych” dzieł mistrza. Nie mniejsze zainteresowanie wzbudziły dzieła Paula Cezanne’a. Z równą czcią odnoszono się do dzieł Camilla Pisarra, Alfreda Sisleya i Berthe Morisota, a także Paula Gauguina, Paula Signaca i Pierre Bonnarda.

Ponieważ transakcję firmował rząd japoński, wymagane było, by drugą stronę reprezentowała również odpowiedniej rangi delegacja. Oficjalnie jednak władze Francji nie angażowały się w tę sprawę, więc o rządowej delegacji nie było mowy. Roger wpadł jednak na genialny pomysł, dzięki któremu mógł załatwić dwie sprawy za jednym zamachem. Premier Japonii Eisaku Sato nie miał zamiaru kupować kota w worku i zażądał, aby dostarczone do Japonii obrazy posiadały odpowiednie świadectwa lub ich autentyczność została potwierdzona w inny sposób. Roger podsunął Sato pomysł zaproszenia na otwarcie wystawy francuskiego ministra kultury Denisa Marinette, który swą osobą nadałby odpowiednią rangę wystawie, a swym autorytetem mógł zapewnić wiarygodne potwierdzenie wartości dzieł.

Po kilku dniach wystawa była gotowa, Bernard Roger zaznajomiony z japońskim ceremoniałem, zaproszenia rozesłane, a samolot z Denisem Marinette na pokładzie znajdował się w drodze do Japonii.

* * *

Drzwi otworzyły się z cichym skrzypnięciem, a czekający w pokoju mężczyzna odwrócił się wolno do wchodzącego. Ten bez słowa przemierzył pokój i stanął naprzeciwko, ściskając mocno w ręce kilka stroniczek papieru.

– I co? – zapytał ten pierwszy.

– Odpowiedź jest trudniejsza, niż przypuszczałem, i nie jestem pewien, czy w pełni pana zadowoli.

– Przejdźmy zatem do rzeczy – usiedli w fotelach ustawionych obok małego stoliczka.

– Moja ekspertyza składa się jakby z dwóch elementów – zaczął ten z maszynopisem w ręce. – Pierwszy to tak zwana ekspertyza opisowa, inaczej mówiąc stylistyczna. Nie wgłębiając się w szczegóły, powiem tylko, że biorąc pod uwagę zgodność tego obrazu ze stylem innych dzieł Matisse’a, ogólną i szczegółową kompozycję obrazu, rozwiązanie perspektywy, biegłość techniczną, poprawność rysunku, poziom artystyczny, sposoby nakładania farb, prowadzenie pędzla, malowanie detali i wiele innych elementów, którymi nie chcę już pana zanudzać, a zatem, biorąc to wszystko pod uwagę, muszę stwierdzić, że nie jestem w stanie odpowiedzieć jednoznacznie, czy przedstawiony mi przez pana obraz jest rzeczywiście dziełem Henri Matisse’a, czy nie.

Słuchający skrzywił się z niezadowoleniem, a mówiący pospieszył z dodatkowymi wyjaśnieniami.

– Nigdzie w literaturze przedmiotu nie zetknąłem się z obrazem Matisse’a Żółte wnętrze, ale to już chyba kiedyś tłumaczyłem...

– I co dalej? – przerwał milczący dotąd słuchacz.

– Jeżeli ten obraz jest autentyczny, to musiał być przez lata ukrywany w jakiejś tajnej kolekcji lub był w posiadaniu ludzi nie znających jego wartości. Jeżeli to jednak falsyfikat, to jego autor jest po prostu geniuszem.

– Psiakrew, jeszcze jeden – mruknął pod nosem słuchacz.

– Słucham?

– Nic, nic, przepraszam, proszę kontynuować. Mam nadzieję, że ma pan coś jeszcze dla mnie.

– Tak, oczywiście. Z powodu niemożliwości jednoznacznego określenia za pomocą tradycyjnych metod, czy dzieło jest prawdziwe, czy fałszywe, zastosowaliśmy pewien zabieg naukowy, który... ale znów muszę zacząć od pewnego wstępu.

Słuchający w milczeniu pokiwał głową na znak aprobaty.

– Największym wrogiem fałszerza jest czas. Co prawda dzisiejsze zdobycze fizyki i chemii pozwalają na wywołanie zmian zachodzących w naturze przez stulecia, ale jednocześnie te same zdobycze pozwalają na wykrycie tego zabiegu fałszerza. Możliwości jest tu wiele, ale z braku czasu skorzystaliśmy tylko z jednej. Przeprowadziliśmy analizę kurzu, jaki pokrywa obraz i jaki wrósł już w pokrywające go warstwy farby. Aby uniemożliwić wykrycie faktu, że dane dzieło zostało namalowane w wieku XX, a nie powiedzmy w XVII czy XIX, fałszerze wcierają kurz w siatkę spękań, zwaną krakelurą. Oczywiście zabieg jest skuteczny tylko wtedy, gdy na obraz patrzą oczy człowieka, gdy jednak znajdzie się on w laboratorium naukowca, fałszerstwo natychmiast zostanie wykryte...

Mówiący zawiesił głos, na co słuchający zareagował natychmiastowym podniesieniem głowy.

– Analiza kurzu, pobranego z rzekomego obrazu Henri Matisse’a Żółte wnętrze, świadczy, że jest to obraz namalowany z całą pewnością w drugiej połowie naszego stulecia.

– Ależ to niczego nie dowodzi! – słuchacz aż podskoczył z wrażenia. – Przecież Matisse zmarł w 1954 roku!

– To prawda, zmarł w 1954, ale od roku 1948 był zajęty dekoracją kaplicy dominikanek w Vence i nie zajmował się malowaniem obrazów.

– No dobrze, ale czy może mi pan w końcu powiedzieć, czy pańskim zdaniem Żółte wnętrze namalował Henri Matisse czy też genialny fałszerz?

Akcent położony na słowie „genialny” szczególnie uderzył eksperta. Spojrzał na swego rozmówcę, ale po sekundzie spuścił wzrok.

– Nie mogę jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie... ale wydaje mi się, że jednak jest to falsyfikat.

– Szkoda, że tylko wydaje się panu – mężczyzna podniósł się.

– Gdybym miał więcej czasu, mógłbym przeprowadzić inne badania i wtedy...

– Nie mamy już czasu – mężczyzna wyciągnął rękę po maszynopis.

– Nie mamy? – powtórzył Pierre Fargues, podając mu kartki. – To znaczy... czy jednak...

– Przykro mi, ale nie. Do zobaczenia.

* * *

I znów sukces był oszałamiający. Gdy Bernard Roger, stojący u podnóża schodów galerii, ujrzał wysiadającego z samochodu cesarza, na chwilę zamarł. Oddał należne ukłony i nieco drżącym głosem wydusił z siebie słowa powitania, tłumaczone natychmiast przez prześliczną tłumaczkę, która rzucała ku Francuzowi zaciekawione spojrzenia.

Po obejrzeniu w milczeniu całej wystawy cesarz opuścił galerię, przy wyjściu obdarzając marszanda czymś na kształt nikłego uśmiechu.

Zupełnie inaczej reagowali pozostali uczestnicy tego wernisażu. Japoński premier nie posiadał się z radości i jak dziecko biegał od obrazu do obrazu. Nie mniejszy podziw wyrażali japońscy eksperci, historycy sztuki i dziennikarze. Ale dla Bernarda Rogera najważniejsze było to, co powie Denis Marinette, który przez dłuższy czas wędrował po salach w absolutnym milczeniu.

Roger nie potrafił rozgryźć wyrazu twarzy francuskiego ministra. Wreszcie Marinette zakończył wędrówkę i powrócił do pierwszej sali, gdzie już zebrali się wszyscy japońscy oficjele z premierem na czele.

„No, teraz albo nigdy” – pomyślał Roger, wpatrując się z napięciem w twarz ministra.

Ten milczał przez chwilę, po czym, nie zwracając się właściwie do nikogo i do wszystkich zarazem, powiedział:

– Jestem zaszokowany... Nie, to niemożliwe... Jak takie arcydzieła mogły opuścić Francję?!

To było to, czego oczekiwał Bernard Roger. Odetchnął z ulgą i spojrzał wymownie w stronę japońskiego premiera. Ten skinął głową na znak, że jakiekolwiek certyfikaty i świadectwa nie są już potrzebne, a zdanie francuskiego ministra kultury w zupełności wystarcza.

* * *

Szanowny Panie,

Być może, nie będzie Pan miał ochoty na przeczytanie tego listu do końca, ale mam nadzieję, że w dobrze pojętym własnym interesie jednak się Pan na to zdobędzie.

Wiem, że jest Pan człowiekiem bogatym, ale nie przypuszczam, aby był Pan gotów do wyrzucania swoich milionów w błoto, a to właśnie Pan robi.

Jest Pan nie tylko milionerem, ale także kolekcjonerem dzieł sztuki. Dostarcza ich Panu Bernard Roger. Kupił Pan od niego już ponad trzydzieści płócien i fakt, że wiem o tym, powinien Pana przekonać, że ten list nie został napisany przez maniaka, lecz przez człowieka dobrze poinformowanego.

A zatem, wracając do rzeczy, Bernard Roger sprzedał Panu ponad trzydzieści obrazów, które w tej chwili zdobią ściany Pańskiej posiadłości i cieszą oczy Pana i Pańskich gości... Nikt, ani Pan, ani ludzie, którym pokazywał Pan swoje dzieła, nie podejrzewają, że wszystkie są fałszywe... W tej chwili pomyślał Pan zapewne, że autorem listu jest szantażysta, który za chwilę złoży Panu propozycję: sto tysięcy dolarów albo ogłoszę światu, że Peter P. Stanford jest właścicielem kolekcji fałszywych obrazów. Nie, drogi Panie. Nie mam zamiaru Pana szantażować. Pobudki, dla których działam, muszą na razie pozostać tajemnicą, ale mam nadzieję, że we własnym interesie uwierzy mi Pan i podejmie moją propozycję. Proszę jak najszybciej porozumieć się z ekspertami i przeprowadzić badania Pańskich obrazów. Mnie nie musi Pan wierzyć, ale naukowa ekspertyza udowodni Panu bez cienia wątpliwości, że dostarczone przez Bernarda Rogera obrazy są fałszywe.

Pozostaję z szacunkiem

X

PS. Żałuję, ale ten list musi pozostać anonimowy i choć wiem, że przez to osłabiam jego wiarygodność, muszę to zrobić, albowiem moje życie jest dla mnie cenniejsze niż Pańskie obrazy.

„Jeśli nie szantażysta, to maniak” – Stanford zmiął list, rzucił go na biurko i nerwowym krokiem zaczął spacerować po gabinecie. Przyglądał się swoim wspaniałym płótnom, lecz wciąż myślał o treści przeczytanego przed chwilą listu.

„A jeżeli to nie maniak i te obrazy są rzeczywiście fałszywe...? Niemożliwe... Maniak, szaleniec, bzdurzy o niebezpieczeństwie, o życiu... co to ma wspólnego z obrazami...”

Stanford stanął przy oknie i spojrzał na wzgórze otaczające jego rezydencję. Tak, teraz sobie coś przypomniał.

„Wspólnego...? Może i nic, ale ta strzelanina tuż pod moimi oknami, ranny policjant, wybuch samochodu... to przecież nie przypadek. Powinienem o to zapytać Rogera, kiedy był tu ostatnio, ale te trzydzieści płócien...”

Stanford odwrócił się i znów omiótł pełnym miłości spojrzeniem zdobiące gabinet obrazy. Przez chwilę stał jeszcze niepewnie w głębokim zamyśleniu. Nagle podjął decyzję. Podszedł do biurka, rozprostował zmiętą kartkę z anonimowym listem, jeszcze raz przebiegł oczami tekst i zdecydowanym ruchem nacisnął umieszczony w blacie guzik.

– Tom, połącz mnie szybko z panem Julianem Brookiem – rozkazał, usłyszawszy w głośniku głos sekretarza.

– Z pańskim adwokatem? – upewnił się sekretarz.

– Tak... z moim adwokatem – Peter P. Stanford w głębokim zamyśleniu usiadł przy biurku, biorąc znów do ręki list, który tak gwałtownie wytrącił go z równowagi.

* * *

Gościnność Japończyków była tak nieprawdopodobna, że aż żenująca.

Zachwycony, ale przede wszystkim szczęśliwy z powodu najwspanialszego w świecie interesu Roger zasiadł w fotelu samolotu linii Pan American, odlatującego do Nowego Jorku. Zwiedzając japońskie zabytki zapomniał o świecie i teraz przyszedł czas, by sobie o nim przypomnieć. Z przyjemnością sięgnął po podany przez stewardesę numer „New York Timesa” i zagłębił się w lekturze.

Ku swemu przerażeniu na jednej ze stron znalazł niewielką notatkę zatytułowaną: „Bezczelna kradzież w Tokio”. Dowiedział się z niej, że dwa dni wcześniej dokonano kradzieży jednego z obrazów, jakie Japonia zakupiła w ostatnim okresie we Francji.

Jest to bez wątpienia obraz jednego z francuskich impresjonistów, ale władze japońskie odmówiły ujawnienia autora dzieła i jego tytułu, zasłaniając się tak zwanym dobrem śledztwa.

Roger złożył gazetę, ale niepokój pozostał. Dlaczego Japończycy nic mu o tym nie powiedzieli, dlaczego utrzymywali fakt kradzieży w tajemnicy?

„Ta wschodnia grzeczność zaczyna mi już wychodzić bokiem. Oczywiście, nic mi nie powiedzieli, bo nie chcieli, abym się denerwował. Cholerne żółtki! Jak mogli pozwolić, by jakiś idiota ukradł im obraz? A może to nie był wcale idiota...? Kradzież w Denver tylko potwierdziła autentyczność obrazu, ale po pierwsze dokonałem jej sam, a po drugie – tu takie potwierdzenie wcale nie jest potrzebne... I, do cholery, dlaczego nie ujawnili, jaki obraz skradziono? Dlaczego nie wydali listów gończych? Dlaczego nie ogłosili pościgu po całym świecie? Cholera... czegoś tu nie rozumiem... coś tu jest nie w porządku...”

* * *

– Tym razem zacznę od wyników badań i eksperymentów. Ekspertyzę opisową pozostawię na koniec.

– Mam nadzieję, że wyniki będą tym razem...

– Czy mogę zacząć? – przerwał Pierre Fargues.

– Tak, oczywiście, przepraszam pana – zmitygował się mężczyzna, rzucając nieznaczne spojrzenie na uchylone drzwi, prowadzące do dalszych pomieszczeń komendy policji.

– A zatem... Wynik analizy kurzu znajdującego się w krakelurze obrazu Towarzystwo na balkonie, przypisywanego Edouardowi Manetowi, dowodzi, że jest to zdecydowanie kurz dwudziestowieczny. Tym razem nie może być wątpliwości, bo, jak zapewne panu wiadomo, Manet zmarł w roku 1883.

– No, to już jest coś!

– Ale to jeszcze nie wszystko. Obraz został prześwietlony promieniami rentgena i pod wierzchnią warstwą farb odkryliśmy drugą.- Pierre Fargues zauważył kątem oka, że drzwi lekko zadrżały, jakby ktoś znajdujący się za nimi usiłował je uchylić, aby lepiej słyszeć. Podniósł nieco ton głosu i drzwi natychmiast zamarły.

– Udało się zidentyfikować tę drugą warstwę farb i nie ma wątpliwości, że jest to obraz Maurice Laffite’a, francuskiego malarza przełomu XIX i XX wieku.

– I co z tego? – spytał mężczyzna, przyglądając się z uwagą wciąż zezującemu ku drzwiom Farguesowi.

– Pan wybaczy, ale ci, którzy mają nieco większe pojęcie o sztuce niż pan, już wiedzą, co z tego! – ostatnie słowa zostały powiedziane o wiele za głośno, co zdenerwowało mężczyznę.

– Czemu pan tak krzyczy, nie jestem głuchy!

– Ależ tak, oczywiście – Fargues uśmiechnął się krzywo. – Laffite nie był wybitnym malarzem, ale został odnotowany w historii sztuki. Urodził się w roku 1870, a zatem w momencie śmierci Maneta miał trzynaście lat i malarska twórczość była jeszcze przed nim. Jest rzeczą pewną, że Edouard Manet nie mógł namalować obrazu Towarzystwo na balkonie na płótnie już pokrytym farbą przez Laffite’a.

– Czy to już wszystko?

– Nie, jak panu powiedziałem, na koniec zachowałem wyniki ekspertyzy opisowej.

– Przypuszczam, że nie różnią się one wiele od tych paryskich?

– Rzeczywiście, ma pan rację – Fargues nie miał zamiaru się obrażać. – Analiza stylistyczna Towarzystwa na balkonie nie wyklucza oczywiście fałszerstwa, ale jednocześnie po jej przeprowadzeniu muszę stwierdzić, że ten obraz mógł wyjść spod pędzla Maneta. Mógł, a właściwie mógłby, gdyby...

– Gdyby co? – niecierpliwił się mężczyzna.

– Gdyby nie fakt, że przyglądając się tym dwóm obrazom: Żółtemu wnętrzu i Towarzystwu na balkonie, mam nieodparte wrażenie, że oba dzieła – rzekomo różnych autorów – zostały namalowane jedną ręką...

– Tak pan myśli? – zapytał mężczyzna, nie bardzo rozumiejąc wagę tego oświadczenia.

Fargues w lot to uchwycił.

– Dla pana moje odczucie jest może mało istotne, ale znajdą się tacy, którzy docenią jego wartość.

– Tak, być może, nie znam się zbyt dobrze na sztuce – tłumaczył się mężczyzna – ale myślę, że pan ma rację. Jeszcze raz pragnę panu podziękować za przybycie do Tokio, przeprowadzenie badań i przypominam o obowiązującej pana dyskrecji.

– Nie musi mi pan o tym przypominać – Pierre podniósł się.

– Jeszcze raz dziękuję – mężczyzna podał mu rękę – wkrótce skontaktujemy się z panem.

– Mam nadzieję – uśmiechnął się Fargues, posyłając wymowne spojrzenie ku uchylonym drzwiom.

– Słyszałeś? – gdy Pierre Fargues opuścił już pokój, uchylone dotychczas drzwi otworzyły się szeroko i stanął w nich elegancko ubrany Europejczyk o brązowych oczach.

– Oczywiście, że słyszałem.

– On zaczyna się chyba domyślać...

– I o to nam chodzi, świetnie odegrałeś swoją rolę. Jeszcze nie jest pewien, ale zaczyna chwytać.

– I co teraz, moi panowie? – do pokoju wkroczył pułkownik japońskiej policji, starannie zamykając za sobą drzwi.

– Wciąż zadziwia mnie pańska znajomość francuskiego, pułkowniku. Ale może przejdziemy na angielski, mój kolega zdecydowanie woli ten język.

– No problem – Japończyk uśmiechnął się szeroko. – Zastanówmy się zatem, co dalej. Ukradliśmy obraz, zbadaliśmy go i chyba czas przystąpić do działania.

– Och, teraz nie musimy się już spieszyć. Najpierw musimy porozmawiać.

* * *

– Czy ty nie rozumiesz, że nie mam czasu?

– Na szczęście nigdy nie jest za późno – Janos uśmiechnął się i spojrzał na siedzącą w kącie pracowni Consuelę.

– Nie wygłupiaj się. Tu nie chodzi o żadne szczęście, tylko o pieniądze, i to duże – Roger przemierzał pracownię, rzucając spojrzenia Janosowi i jego kochance.

– Wielkie pieniądze oczywiście dla ciebie, ale nie dla mnie – Janos zabrał się do malowania.

– Chyba nie masz powodu do narzekań! Dałem ci pół miliona, to chyba wystarczy?! – warknął Roger.

– A sam ile zainkasowałeś? – spytał Węgier, gryząc koniec pędzla.

– To już tylko moja sprawa! Ja zajmuję się sprzedawaniem i przede wszystkim ja ryzykuję. Ty siedzisz tu sobie jak u Pana Boga za piecem i masz tylko malować.

– No właśnie, więc może byś przestał mnie popędzać!

– Nie mogę! – Roger był wściekły. – Dziś miało być gotowe dwadzieścia pięć płócien, a ty namalowałeś zaledwie piętnaście.

– Za parę dni wszystkie będą gotowe – Kovacs przestał się przejmować pokrzykiwaniami wspólnika.

– Janos... Ty nic nie rozumiesz – Roger zmienił ton. – Po sukcesie w Japonii jest najlepszy okres na sprzedanie następnych obrazów. Liczy się każdy dzień. Pamiętaj, że konkurencja nie śpi.

– Ale konkurencja nie ma Janosa Kovacsa.

– Tak, to prawda, ale wierz mi, za parę dni może już być za późno – Roger nie miał zamiaru zdradzać wspólnikowi dręczących go niepokojów.

Kradzież obrazu w Tokio wciąż nie dawała mu spokoju. Nie wiedział, co z tego wyniknie, ale intuicyjnie wyczuwał, że nic dobrego.

– Wiem, że potrafisz pracować w nieprawdopodobnym tempie, że wystarczy ci kilka godzin do namalowania Matisse’a, Moneta czy Degasa, więc błagam cię, pospiesz się!

– Posłuchaj, Bernard. Ja staram się zrozumieć twoje kłopoty i problemy. Ty postaraj się zrozumieć moje. Jeśli chcę namalować obraz jakiegoś starego mistrza, muszę dokładnie poznać jego technikę. Jest na to wiele sposobów, ale nie będę ci o wszystkich opowiadać, zresztą i tak byś nie zrozumiał. Podam ci tylko jeden przykład. W technice temperowej spoiwem jest substancja organiczna, na przykład żółtko jajka, kazeina, mleko, klej lub żywica. Najczęściej stosowane jest żółtko. Wielu mistrzów przestrzegało przed dodawaniem zbyt dużej ilości żółtka i zalecało używanie żółtka kur miejskich, gdyż jest ono jaśniejsze i lepsze. Otóż żółtko mieszano z pigmentem i następnie ręcznie rozcierano w wodzie. Dzięki temu masa, uzyskiwana w wyniku rozcierania, odznaczała się spoistością, jakiej nigdy nie uzyska się stosowanym dzisiaj tarciem maszynowym...

– I ty to wszystko robisz? – w pytaniu Rogera było więcej zdziwienia niż zainteresowania.

– Nie tylko. Muszę pamiętać o stu innych rzeczach. Ale pozwól, że skończę. Otóż przy wykonywaniu kompozycji malowano najpierw architekturę, następnie szaty i partie ciała. W ten sposób farby uzyskiwały swą pełną świetlistość, spoczywały bowiem bezpośrednio na białym podkładzie...

– Przepraszam cię, Janos, ale to jest strasznie skomplikowane, a poza tym dotyczy starych mistrzów, a nie impresjonistów. Z nimi jest chyba znacznie łatwiej, czyż nie?

– Tak, rzeczywiście... Z nimi jest trochę łatwiej... – Kovacs spojrzał ponuro na wspólnika i bez słowa zabrał się do roboty.

Bernard podniósł się i znów rozpoczął spacer po pracowni. Nagle tknięty jakimś przeczuciem rozejrzał się uważnie po pomieszczeniu.

– Janos, gdzie jest Żółte wnętrze?

– Nie wiem... Stoi tam gdzieś w kącie – mruknął Kovacs, machając pędzlem w nieokreślonym kierunku.

Roger rozejrzał się raz jeszcze i z ulgą dostrzegł stojące w rogu pracowni płótno, odwrócone licem do ściany. Wolno podszedł ku niemu i odwrócił w swoją stronę.

– Janos!!! – krzyk był tak potężny, że fałszerz upuścił paletę, a siedząca w fotelu Consuela zerwała się na równe nogi.

– Janos!!! To jest czyste płótno!

– Nie denerwuj się... Może jest gdzie indziej, chociaż... wydawało mi się, że sam je tam postawiłem – zastanawiał się Kovacs.

– Szukajmy! Prędko!

Roger wyrzucił z szafy wszystkie leżące tam płótna, ale poszukiwanego obrazu nie było. Nic nie dało także przeszukanie pozostałych pokoi willi. Obraz zniknął.

– Co teraz, Bernard?

– Jeszcze nie wiem... Coś za dużo tych kradzieży – zastanawiał się Roger.

– Jakich kradzieży?

– Nieważne – Roger machnął ręką i gwałtownie odwrócił się od okna. – Zrobimy tak: zabiorę te piętnaście gotowych płócien i zgodnie z planem wystawię je w Paryżu. Nie mogę odwołać wystawy, to by tylko pogorszyło sprawę. Ty czym prędzej skończ te dziesięć i gdy już będziesz gotowy, daj mi znać. Przyjadę po nie, a ty... to znaczy wy opuścicie wyspę i gdzieś się ukryjecie. Im dalej, tym lepiej.

– Bernardzie, czy...

– O nic nie pytaj, musimy się spieszyć, jeżeli kiedykolwiek mamy się jeszcze zobaczyć... na wolności.

* * *

Otwarcie nowej wystawy Bernarda Rogera wypadło nieco skromniej, niż oczekiwano. Przede wszystkim marszand nie zdołał zgromadzić wszystkich zapowiadanych dzieł i część sal Galerie Dauphine pozostała pusta. Roger tłumaczył się przejściowymi trudnościami i zapowiadał uzupełnienie zestawu dzieł w najbliższym czasie, ale nie zmieniło to faktu, że przybyli na wernisaż goście czuli się rozczarowani. Marszand też nie był w najlepszej formie, z trudem przywoływał na oblicze uśmiech, unikał dziennikarzy i widać było, że najchętniej zniknąłby, pozostawiając swych gości sam na sam z piętnastoma dziełami francuskich mistrzów impresjonizmu.

Humor poprawił mu się dopiero wtedy, gdy na salę wkroczyła młoda elegancka para. Ona z kaskadą blond włosów na ramionach, w najmodniejszej kreacji, przyozdobionej kolczykami i naszyjnikiem z diamentami, on wysoki i postawny, w nienagannie skrojonym garniturze, z potężnych rozmiarów sygnetem na palcu.

Spacerowali po salach galerii, cicho ze sobą rozmawiając, ale nietrudno było zauważyć, że wystawione dzieła robią na nich ogromne wrażenie. Roger przyglądał im się uważnie, wyczuwając potencjalnych klientów. Usiłował dowiedzieć się o nich czegoś więcej, ale nikt z obecnych nie potrafił powiedzieć, kim są ci ludzie. Tajemnica wyjaśniła się jednak szybko.

– Czy pan Roger? – spytała kobieta, gdy po obejrzeniu wszystkich dzieł zbliżyli się do marszanda.

– Jestem do państwa dyspozycji – Bernard skłonił się uprzejmie.

– Czy moglibyśmy gdzieś spokojnie porozmawiać?

– Ależ oczywiście, zapraszam do gabinetu – Roger wskazał drzwi w głębi sali.

– Szanowny panie – zaczęła kobieta, gdy już wszyscy troje zasiedli na fotelikach, ze szklankami w rękach.

Roger z zainteresowaniem przyglądał się zarówno kobiecie, jak i jej milczącemu towarzyszowi.

– Pan nas nie zna, ale my słyszeliśmy wiele o panu i dlatego pozwoliliśmy sobie przybyć na pańską wystawę.

– Jestem zaszczycony...

– Czyżby? Przecież pan nawet nie wie, kim jesteśmy – milczący dotąd mężczyzna odezwał się wreszcie, ale nie było to specjalnie sympatyczne.

– Och, John, proszę cię, przestań! – kobieta z gniewnym wyrazem twarzy zwróciła się ku swemu towarzyszowi, który natychmiast zamilkł.

– Proszę wybaczyć mojemu mężowi, ale jest pierwszy raz w Europie, a nasz sąsiad, pan Mildeston, naopowiadał mu, że wszyscy w Paryżu tylko czyhają, by oszukać, nabrać i w końcu okraść takiego milionera jak on.

– Pani mąż jest milionerem? – spytał Roger, nie do końca przekonany.

– Tak. Przyjechaliśmy tu z Nowej Zelandii. Ja jestem Francuzką, ale na Wyspie Północnej mieszkam już od kilku lat. Tam właśnie poznałam mego męża i tam między Auckland a Hamilton znajduje się nasza posiadłość. Teraz zbudowaliśmy nowy dom i chcielibyśmy, aby jego ściany ozdobiły dzieła słynnych francuskich mistrzów. Teraz już pan rozumie powód naszej wizyty.

Roger spojrzał na przyglądającego mu się bez sympatii mężczyznę. Tacy klienci jak ta para z Nowej Zelandii byli jego najskrytszym marzeniem. Oczywiście nie mają pojęcia o sztuce, nie będą wybrzydzać, potrzebują co najmniej piętnastu obrazów, więc kupią wszystkie na pniu, a to było mu zdecydowanie na rękę. Ciągle nie wiedział, co znaczą kradzieże obrazów w Tokio i willi Kovacsa, ale był pewien, iż nie wróżą nic dobrego.

– A zatem przejdźmy do rzeczy – uśmiechnął się uprzejmie, wznosząc szklankę z whisky.

– Otóż to – kobieta odpowiedziała tym samym gestem, mężczyzna nawet nie drgnął. – Chcemy kupić wszystkie wystawione tu obrazy, ale pod jednym warunkiem.

– Tak, słucham? – Roger już domyślał się, o co chodzi.

– Chcielibyśmy, aby te obrazy obejrzał wskazany przez nas ekspert.

Kobieta oczekiwała reakcji marszanda, lecz ten pozostał obojętny. Z zimną krwią prowadził transakcję handlową wartości kilkuset tysięcy czy nawet kilku milionów dolarów, jakby był sklepikarzem sprzedającym lizaki po kilkadziesiąt centów.

– Czy mogę wiedzieć, kto będzie tym ekspertem?

– To nasz przyjaciel z Nowej Zelandii, historyk sztuki. Podobnie jak ja z pochodzenia jest Francuzem, ale w Nowej Zelandii mieszka już od dwudziestu lat. Nie sądzę, aby pan mógł znać jego nazwisko, ale jeśli pan...

– Ależ skąd, to absolutnie zbyteczne.

„Pewnie, że zbyteczne, cóż taki bęcwał z końca świata może wiedzieć o francuskich impresjonistach? Zwłaszcza o tych nie całkiem autentycznych” – zaśmiał się w duchu Roger.

– Kiedy zechcą państwo dokonać ekspertyzy i zakończyć transakcję?

– O ile to możliwe, jak najszybciej – wreszcie milczący milioner postanowił wziąć sprawę w swoje ręce. – Jutro około południa odwiedzimy pańską galerię i nasz ekspert przeprowadzi ekspertyzę. Jeśli wypadnie ona pomyślnie...

– Inaczej być nie może – uśmiechnął się marszand, szarmancko całując dłoń pięknej kobiety.

– Niech pan nie będzie tego taki pewien – zmroził go ton milionera, który nie zwracając uwagi na żonę opuszczał już pokój. Po chwili Roger został sam.

„Czy to jest na pewno akcent nowozelandzki?” – pomyślał.

* * *

– Cieszę się, że pan zadzwonił, i nawet domyślam się, w jakiej sprawie, ale, niestety, drogi panie Stanford, spóźnił się pan. Właśnie jestem po wstępnej rozmowie z potencjalnymi kupcami i obawiam się, że już nie będę się mógł wycofać.

– Ja także muszę pana rozczarować. Nie dzwonię bynajmniej w sprawie zakupu pańskich obrazów, choć mój telefon ma z nimi wiele wspólnego – Roger poczuł, że jego ręka, trzymająca słuchawkę, lekko drży. – Mam podstawy przypuszczać, że płótna, które od pana kupiłem, są fałszywe... Co pan na to, panie Roger? – Bernard poczuł, jak nogi uginają mu się w kolanach. – Halo, czy pan tam jeszcze jest? – usłyszał.

– Tak... jestem – z trudem wydusił z siebie.

– Pytam, co pan na to? – głos Stanforda był spokojny, choć dało się w nim wyczuć zdenerwowanie.

– Skąd takie przypuszczenie? – Roger powoli wracał do siebie i gorączkowo obmyślał, jak dalej poprowadzić tę rozmowę. Stanford zwolnił go jednak z tego obowiązku.

– Dziś jest to tylko przypuszczenie, ale jutro będę miał pewność.

– Nie rozumiem.

– Porozumiałem się z moim adwokatem i właśnie na jutro zaprosił on siedmiu ekspertów, którzy, mam nadzieję, będą w stanie rozwiać moje wątpliwości. Gdyby jednak zdarzyło się, że ich nie rozwieją, lecz potwierdzą... będzie pan skończony, Roger, i nawet pańscy przyjaciele... zresztą pan wie którzy, nie będą mogli nic pomóc...

– Ależ, panie Stanford...

– Życzę przyjemnej nocy, bo u was, zdaje się, wieczór.

Roger ciężko opadł na fotel. Wiedział doskonale, że siedmiu ekspertów nie będzie w stanie udowodnić w stu procentach, że obrazy są fałszywe. Dwóch powie, że tak, pięciu, że nie... A jeśli będzie odwrotnie? Niejeden marszand potknął się na wątpliwościach ekspertów. Co z tego, że nie potrafili udowodnić mu fałszerstwa, gdy jednocześnie on miał kłopoty z rozwianiem ich wątpliwości, a tymczasem klienci powędrowali do konkurencji. Było jeszcze inne niebezpieczeństwo. Jeżeli Stanford da publicznie wyraz swym podejrzeniom lub, co gorsza, eksperci ogłoszą w prasie wyniki swych badań, a będą one dla marszanda niekorzystne, pociągnie to za sobą całą lawinę. Drobni klienci się nie liczą, ale Japończycy...

„Nie ma wyjścia – zdecydował. – Kończę jutro interes z tymi gośćmi z antypodów i uciekam stąd”.

* * *

– Jest telegram! – dziewczyna wpadła do pokoju jak burza.

– Pokaż – szybkimi ruchami rozerwał kopertę.

Przebadano 75 próbek. Stop. Wynik pozytywny. Stop – przeczytał na głos.

– Czy mam do niego dzwonić? – spytała dziewczyna.

– Tak. Już czas.

* * *

Christine otworzyła drzwi swoim kluczem i wołając od progu gospodynię, weszła do środka. W mieszkaniu nikogo nie było. Przebiegła przez wszystkie pokoje, lecz Catherine zapadła się pod ziemię. Odnosiła wrażenie, jakby w mieszkaniu ktoś był jeszcze kilka minut temu. W powietrzu unosił się zapach tytoniowego dymu, a w kuchni umieszczone na suszarce filiżanki były mokre. Christine pomyślała, że przyjaciółka wyszła, ale poczuła się zaniepokojona, wszak dziewczyna nie opuszczała mieszkania od śmierci Prévôta.

„Czyżby została porwana? Nie, to bez sensu, zresztą byłyby jakieś ślady... Musiała nagle wyjść, ale po co?” Rozglądała się po mieszkaniu w poszukiwaniu jakiegoś znaku czy listu, ale nic takiego nie znalazła. Koło aparatu telefonicznego leżał tylko kartonik z numerem Pierre Farguesa. Nie zastanawiając się długo, wykręciła numer, ale po drugiej stronie nikt nie podniósł słuchawki. Wiedziona jakimś dziwnym przeczuciem odszukała w książce telefonicznej adres historyka sztuki i nie zastanawiając się dłużej, pojechała na Bulwar Montparnasse. Długo dzwoniła do drzwi, lecz panowała za nimi absolutna cisza.

– Nie ma pani po co dzwonić – zaciekawiona konsjerżka wyjrzała przez okienko. – Pan Fargues wyjechał.

– Kiedy? – spytała Christine, zbiegając po schodach.

– Niedawno. Przyjechała po niego jedna taka ślicznotka w superciuchach i w jeszcze lepszym samochodzie. Nigdy nie przypuszczałabym, że pan Fargues...

Christine już nie słuchała. Wybiegła z domu i zapuściła silnik samochodu.

* * *

Roger wpadł do galerii dokładnie w południe. Sale były puste, tylko przy niewielkim stoliku siedział Jean-Paul, komisarz wystawy.

– Niestety, spóźniłeś się – Jean-Paul, od jakiegoś czasu przyjaciel Bernarda, miał obrażoną minę.

– Co to znaczy, że się spóźniłem? – spytał Roger.

– Oni już tu byli.

– Kto? – nerwy zaczęły go zawodzić i teraz prawie krzyczał.

– Ci milionerzy z Nowej Zelandii. Przyprowadzili tu swojego eksperta. Usiłowałem cię zawiadomić, ale dom był pusty – w głosie Jean-Paula wyczuwało się zjadliwość.

Wczoraj wieczorem mieli się spotkać w mieszkaniu Jean-Paula, ale Roger nie przyszedł. Nie przejawiał zbytniej wierności wobec swych kochanków, a Jean-Paul był wyjątkowo zazdrosny i choć Bernard wiele dla niego zrobił, zdrady nie mógł mu darować.

– Mów, co tu się działo?

– Gdybyś był w domu albo raczej gdybyś wczoraj był u mnie...

– Zamknij się wreszcie, do jasnej cholery, i mów! – ryknął Roger.

– Jak mam mówić, skoro każesz mi się zamknąć? – Jean-Paul patrzył na przyjaciela z drwiącym uśmieszkiem.

– Posłuchaj no – Roger dopadł go i chwycił za klapy marynarki. – Nie lubię takich numerów. Gadaj szybko, co wiesz, bo możesz już niczego więcej w życiu się nie dowiedzieć.

Jean-Paul nigdy jeszcze nie widział przyjaciela w takim stanie.

– Przyszli tu jakieś dwie godziny temu. Był z nimi jakiś starszy facet, pewnie ten ekspert. Oglądali wszystkie obrazy, aż w końcu ten ekspert powiedział, że bez wątpienia wszystkie są fałszywe, i co więcej, że jego zdaniem wszystkie namalowała jedna ręka. Co to znaczy, Bernardzie? Przecież to niemożliwe! – Jean-Paul oczywiście o niczym nie miał pojęcia.

– Jak on to mógł stwierdzić? – Roger puścił chłopaka i zastanawiał się na głos. – Nie, to niemożliwe... Tego nikt nie jest w stanie udowodnić! Nie... Janos jest naprawdę geniuszem... Nikt go nie rozpracuje...

Jean-Paul z niepokojem przyglądał się miotającemu się po galerii przyjacielowi, z jeszcze większym przerażeniem słuchał wypowiadanych przez niego oderwanych zdań.

– Bernard! Uspokój się! Co ty wygadujesz?

Roger ocknął się. Chwila słabości minęła. Stanął na środku sali i z niepokojem spojrzał w twarz przerażonego przyjaciela.

– Przestraszyłeś się, biedaku – ruszył ku niemu, lecz chłopak cofnął się w stronę wyjścia. Nie uciekaj! – złapał go za rękę i siłą przyciągnął do siebie. – Nie wiesz o mnie wszystkiego, czasami, gdy coś mnie zdenerwuje, miewam takie dziwne napady, tracę świadomość i gadam od rzeczy. Ten ekspert, ta jego ocena strasznie mnie zdenerwowały... Mnie podejrzewać o sprzedawanie fałszywych obrazów! Skandal!

– Ale... to, co... mówiłeś – bąkał niepewnie Jean-Paul.

– Nie, nie, to brednie, jakaś obsesja czy coś takiego... Muszę iść do lekarza, wyciągnę się z tego, a ty mi w tym pomożesz, prawda? – Roger pogłaskał chłopaka po policzku.

– Tak, ale...

– Nic nie mów – puścił go i gwałtownie wyszarpnął z kieszeni portfel. – Weź te pieniądze – wcisnął mu w rękę gruby plik banknotów – i czym prędzej stąd uciekaj, to znaczy wyjedź, im dalej, tym lepiej. Jedź, gdzie chcesz, do Brazylii albo na Hawaje, gdziekolwiek, ja potem do ciebie przyjadę – popychał chłopaka w kierunku wyjścia.

– Jak do mnie trafisz, skoro nie będziesz wiedział, gdzie jestem? – słabo opierał się Jean-Paul.

– Nie martw się, znajdę cię, znajdę, ale teraz już idź, uciekaj!

Roger pchnął go silnie w stronę drzwi.

– Bernard...

– Uciekaj! – ryknął Roger i chłopak zniknął za drzwiami.

Roger usiadł przy stoliku, schował twarz w dłoniach i znieruchomiał na dłuższą chwilę. Gdy wreszcie oderwał ręce od twarzy, była już zupełnie spokojna i znamionowała człowieka, który wie, co ma robić; ułożył plan i zrealizuje go z żelazną konsekwencją.

* * *

Znajdująca się na tyłach Galerie Dauphine uliczka była słabo oświetlona. Blask nielicznych latarni z trudem przebijał się przez gęstą zieleń starych platanów, tworzących jakby dach nad wąską jezdnią i jeszcze węższymi trotuarami. Mężczyźni siedzący w czarnym citroenie powoli tracili nadzieję, gdy wreszcie w nocnej ciszy usłyszeli szum nadjeżdżającego samochodu, a zza rogu ukazały się światła reflektorów. Samochód wolno przejechał ulicą i zniknął za rogiem.

– Jedziemy za nim? – spytał jeden z mężczyzn, ostrożnie wychylając głowę ponad poziom deski rozdzielczej, za którą się ukryli, gdy samochód oświetlił ich swymi reflektorami.

– Nie ma potrzeby – szepnął drugi. – On tu wróci. Po chwili samochód znów pojawił się u wylotu uliczki. Teraz jechał wolniej, ale znów się nie zatrzymał.

– Jest ostrożny.

– Mhm... – drugi mężczyzna wpatrywał się w znikające tylne światła samochodu.

Minęło kilka minut i znów usłyszeli szum silnika, ale nie było widać świateł reflektorów. Tajemniczy samochód, ledwo widoczny w przesączającym się przez gałęzie świetle latarni, ze zgaszonymi reflektorami podjechał do krawężnika i zatrzymał się. Obserwujący go mężczyźni nawet nie zauważyli, kiedy otworzyły się drzwi i z samochodu wysiadł mężczyzna. Zdążyli jedynie zarejestrować zarys postaci przekradającej się przez ulicę z czymś ciężkim w prawej ręce.

Człowiek zniknął gdzieś w okolicy tylnego wejścia do galerii i na ulicy znów było pusto.

– Może tam zajrzymy? – odezwał się jeden z oczekujących.

– Mamy czas – mruknął drugi, wpatrując się w prześwietloną blaskiem latarni ciemność.

Człowiek, na którego czekali, pojawił się wkrótce przed wejściem do galerii, ale już bez przedmiotu, który niósł przedtem.

– Teraz! – krzyknął jeden z mężczyzn, kiedy tamten znalazł się mniej więcej na środku ulicy.

Szyba w samochodzie została błyskawicznie opuszczona i mężczyzna, któremu wydano rozkaz, wychylił się na zewnątrz z aparatem fotograficznym w dłoni. W momencie, gdy błysnął flesz, z drzwi galerii wypadł umundurowany strażnik, bez czapki, w palącej się na plecach i ramionach kurtce. Zanim drzwi się zamknęły, z wnętrza buchnęły na ulicę płomienie i kłęby dymu. Strażnik, nie zwracając uwagi na palące się na nim ubranie, złożył się do strzału i już miał pociągnąć za spust, gdy nagle rewolwer wypadł mu z dłoni, a on sam upadł twarzą na płyty chodnika. Odgłos strzału przetoczył się po uliczce, tonąc w gałęziach kasztanów.

– Mam go! – krzyknął mężczyzna z aparatem, opadając na fotel.

Stojący na środku ulicy człowiek, który przed chwilą zastrzelił strażnika, błyskawicznie odwrócił się i zanim dwaj w samochodzie zdążyli zareagować, strzelił trzykrotnie w ich kierunku.

Instynktownie wtulili głowy w ramiona i schowali się pod deskę rozdzielczą citroena. Na zewnątrz pozostała jedynie dłoń z aparatem fotograficznym. Zanim przebrzmiały echa wystrzałów, uliczkę wypełnił ryk silnika samochodu, którym strzelec miał zamiar uciec. Słyszeli wyraźnie, że samochód zbliża się do ich wozu w szaleńczym tempie.

– Schowaj rękę! – krzyknął kierowca, ale było już za późno.

Jego towarzysz krzyknął głośno. Odgłos miażdżenia aparatu przez koła odjeżdżającego samochodu uświadomił obu, że ich wysiłek poszedł na marne. Zdjęć nie będzie, a jeżeli nie będzie zdjęć, nie będzie dowodu.

* * *

Było już po czwartej nad ranem, gdy w mieszkaniu Rogera zjawili się policjanci. Inspektor i towarzyszący mu sierżant wybałuszyli oczy, gdy na pytanie, co robił przez całą noc, zaprowadził ich do sypialni, gdzie na łóżku leżała dziewczyna ubrana jedynie w czarne pończochy i czarny stanik, który odsłaniał całe piersi. Dziewczyna nie należała do wstydliwych i wcale nie miała zamiaru ukrywać swoich wdzięków. Inspektor sam musiał przykryć ją prześcieradłem, po czym zapytał, czy potwierdza oświadczenie gospodarza, że w tym mieszkaniu znajdują się wspólnie od wpół do dwunastej.

– Jak najbardziej, panie komisarzu – dziewczyna uśmiechnęła się, opuszczając nieco prześcieradło.

– Nie jestem komisarzem, tylko inspektorem – policjant naciągnął prześcieradło.

– Oczywiście, panie inspektorze.

– I co ty masz za pożytek z niego? – inspektor wskazał na stojącego pod przeciwległą ścianą pokoju Rogera, który sprawiał wrażenie kompletnie pijanego. Nawet z tej odległości śmierdział alkoholem niczym stary bimbrownik z czasów amerykańskiej prohibicji.

– Założę się, że on jest lepszy po pijanemu niż pan na trzeźwo, inspektorze – powiedziała prowokująco dziewczyna.

– Ale właściwie... to czemu zawdzięczam pańską... wizytę? – Roger, który zdawał się drzemać na stojąco, nagle się przebudził.

– Czy jest pan właścicielem Galerie Dauphine? – spytał inspektor, odwracając oczy od dziewczyny, która leżała w wyzywającej pozie.

– Galerii... być może, być może... jestem jej właścicielem.

Roger zakołysał się niebezpiecznie, ale w ostatnim momencie złapał równowagę.

– Muszę pana zawiadomić, że już pan nie jest jej właścicielem.

Dziewczyna wysunęła koniec języka, patrząc wciąż na inspektora.

– Nie jestem?... Czyżbym... sprzedał ją po pijanemu?

Gdyby inspektor nie był zajęty oglądaniem dziewczyny, mógłby zauważyć, że oczy Rogera nie są bynajmniej zasnute pijacką mgiełką, ale patrzą na niego zimno i czujnie.

– Nie, nie sprzedał jej pan. Dziś w nocy ktoś podpalił galerię i wszystko spłonęło.

– Spłonęło?... Cha, cha, cha, niemożliwe... cha, cha, cha! – Roger zataczał się ze śmiechu, aż trafił na stoliczek z butelkami i szklankami. – Cha, cha, cha, wszystko spłonęło... Nie, to trzeba oblać, napije się pan, inspektorze?

Tego było za wiele. Inspektor ruszył ku drzwiom. Zatrzymał się tuż przed nimi.

– Jak wytrzeźwieje – zwrócił się do dziewczyny – powtórz mu to, co mówiłem. Myślę, że rano nie będzie mu tak wesoło. Powiedz mu także, że podpalacz zastrzelił strażnika i że chciałbym, aby – tu wskazał na Rogera – przez najbliższe dni nie opuszczał Paryża, a najlepiej niech jutro zgłosi się do prefektury.

– Ktoś mnie zastrzelił?... Co pan opowiada? Panie inspektorze, przecież ja żyję! – Roger przechylił wypełnioną po brzegi szklankę.

– Niech pan tyle nie pije, bo dziewczyna wyjdzie stąd rozczarowana – rzucił inspektor, zamykając za sobą drzwi.

– To już tylko moje zmartwienie, skurwielu – mruknął Roger i sztywnym krokiem podszedł do okna.

Gdy samochód z policjantami odjechał, odwrócił się do dziewczyny.

– A teraz zmywaj się! – powiedział, rzucając na łóżko gruby plik banknotów.

– Czy to prawda, co mówił ten policjant? – dziewczyna wygrzebywała się z pościeli.

– To nie twoja sprawa. Odegrałaś swoją rolę, otrzymałaś za nią zapłatę i więcej nic nie powinno cię obchodzić.

– Jednak zginął człowiek... – dziewczyna niezdecydowanymi ruchami zbierała swoje fatałaszki.

– Masz ochotę do niego dołączyć? – twarz Rogera była tak ponura, że dziewczyna nie miała ochoty na dalsze pytania.

* * *

– Jest następny telegram!

– Przebadano 150 próbek. Wynik pozytywny – przeczytał na głos.

– Dłużej nie możemy czekać. On jest zdecydowany na wszystko. Zginął człowiek, a my mogliśmy się temu tylko przyglądać. Właściwie, po co chciałeś mieć te zdjęcia? – młodszy mężczyzna wciąż nie mógł się opędzić od wspomnienia nocnej sceny pod galerią.

– Jeśli prowadzą z tobą podwójną grę, musisz mieć w zanadrzu dodatkowe argumenty, inaczej przegrasz.

– Kto prowadzi tę grę?

– Teraz nie mamy czasu na wyjaśnienia. Catherine, wyślij artykuł Pierre’a Poitierowi, niech go poprawi i drukuje. John, zadzwoń na lotnisko i zarezerwuj bilety. Czas na finał... Tylko czy to rzeczywiście będzie finał?

* * *

– Posłuchaj mnie, Philippe. Jesteś młodym dziennikarzem, dopiero zaczynasz w tym fachu. Czy chcesz od razu na samym początku położyć głowę?

Naczelny „France Soir”, w przepoconej koszuli i pomiętym krawacie, przyglądał się zza biurka młodemu brodaczowi, który z pasją chodził po gabinecie. Była szósta rano i pełniący tej nocy dyżur redaktor Sorte miał już wyjść do domu, gdy do jego gabinetu wpadł Poitier z najnowszym numerem gazety w ręce.

– Nie mam zamiaru kłaść głowy, ale czy pan nie rozumie, że ta sprawa to moja życiowa szansa!

– Rozumiem, rozumiem – naczelny uśmiechał się dobrotliwie – i dlatego zgodziłem się w ogóle na druk tej afery, ale używanie nazwisk to zupełnie inna sprawa.

– Znam ludzi, którzy w każdej chwili gotowi są potwierdzić, że Bernard Roger jest oszustem i fałszerzem i, co więcej, mogą to udowodnić! – Poitier pochylił się nad biurkiem naczelnego.

– A ja znam takich, którzy w jego obronie gotowi są poświęcić nie tylko twoją, ale także moją karierę.

– Ach, więc o to chodzi!

– Owszem, o to też! – poirytowany Sorte zerwał się z krzesła. – Zezwoliłem na druk twoich rewelacji. W tym numerze, który trzymasz w ręce, jest zapowiedź całego cyklu reportaży, które odkryją przed oczami nieświadomych niczego czytelników machinacje na rynku dziełami sztuki. Zarzuty są bardzo ciężkie i kto wie, co się stanie dalej. Już w tej zapowiedzi daliśmy niedwuznacznie do zrozumienia, o kogo nam chodzi, ale na razie nie zgadzam się na używanie nazwisk! Pan X w zupełności wystarczy.

Poitier już miał otworzyć usta, by zaoponować, gdy dzwonek telefonu przerwał mu rozmowę.

– Sorte, słucham.

Poitier w pierwszej chwili nie zwracał uwagi na to, co naczelny mówił do słuchawki, ale uniżoność tonu i powtarzany kilkakrotnie zwrot: „Tak jest, panie ministrze”, zainteresował go. Zbliżył się do biurka i przyjrzał purpurowej twarzy naczelnego. Ten nie patrzył mu w oczy, lecz gdzieś koło jego głowy w dal, jakby tam widział swego rozmówcę.

– Dobrze, panie ministrze, sprawę możemy uznać za załatwioną. Dziękuję bardzo, do widzenia.

– Uff – z głębokim westchnieniem Sorte odłożył słuchawkę. – No to mamy sprawę z głowy.

– Jaką sprawę? – spytał zaniepokojony Poitier.

– Twoją oczywiście! – naczelny dopił zimną już kawę i zaczął składać papiery na biurku. – Dzwonił właśnie minister kultury i prosił, rozumiesz, co mówię, „prosił”, abyśmy wstrzymali się z drukiem twoich rewelacji.

– Nie, to niemożliwe! – krzyknął Poitier.

– Jesteś żółtodziób i tyle – Sorte poprawił krawat i włożył marynarkę. – Wystarczyła jedna krótka notatka, bez podawania nazwisk. Czy jesteś w stanie wyobrazić sobie, co by się działo, gdybyśmy podali nazwisko twojej ofiary?!

– Czy wstrzyma pan druk?

– A masz jakieś wątpliwości? Zresztą i tak nie będziesz miał czasu na opisanie tych swoich odkryć.

– Nie rozumiem – Poitier był zupełnie otumaniony.

– Minister Marinette dziś w południe wyjeżdża z oficjalną wizytą do kilku krajów Afryki Zachodniej. Jego osobistym życzeniem jest, abyś się znalazł w grupie dziennikarzy towarzyszących mu w tej podróży. A zatem wyjeżdżasz.

– Mam wrażenie, jakby kiedyś stało się już coś podobnego – powiedział zamyślony i zrezygnowany Poitier.

* * *

Roger nie miał najmniejszych kłopotów z przekonaniem Denisa Marinette o konieczności wstrzymania druku odkryć Poitiera. Co prawda minister zasłaniał się wolnością prasy i nieingerencją władz w to, co piszą dziennikarze, ale krótkie przypomnienie sprawy Ben Tai Srei przekonało ministra natychmiast.

W czasie francuskiej okupacji Wietnamu Marinette, który oczywiście wtedy nie był jeszcze ministrem, pozwolił sobie na drobną kradzież. Ze świątyni Ben Tai Srei zniknęło po jego wizycie kilka bezcennych płaskorzeźb. Marinette nie przypuszczał, by Wietnamczycy próbowali je odzyskać i że w ogóle będą o tej sprawie mówić. Jednak po dokonaniu kradzieży podniósł się taki krzyk, że Marinette musiał czym prędzej zwrócić płaskorzeźby, a na dodatek sąd w Sajgonie skazał go na rok więzienia w zawieszeniu. O sprawie wiedziało zaledwie kilkunastu ludzi, z których nie wszyscy powrócili z Wietnamu żywi. Roger zdobył jednak tę cenną informację i trzymał ją w zanadrzu na czarną godzinę.

Z Marinette poszło mu łatwo, ale Baudin, z którym usiłował się skontaktować w sprawie śledztwa prowadzonego po pożarze w galerii i zabójstwie strażnika, odmówił rozmowy. Nie mógł zapomnieć, że to właśnie przez Rogera jego polityczna kariera stanęła nad przepaścią, a syn znalazł się w zakładzie psychiatrycznym. Baudin mógł wstrzymać śledztwo lub skierować je w ślepą uliczkę, ale Baudin odmówił pomocy. Tylko Emil zgodził się wyświadczyć Rogerowi drobną przysługę i sprawdził, czy w Paryżu przebywała w ostatnich dniach jakaś para milionerów z Nowej Zelandii. Odpowiedź nie była dla Rogera pocieszająca. W Paryżu nie było żadnych nowozelandzkich milionerów.

Roger lada chwila spodziewał się wizyty policji, ale musiał mieć jeszcze chwilę czasu na zastanowienie. Podpalenia raczej mu nie udowodnią, zresztą nie wiadomo, czy w ogóle go o nie podejrzewają.

„Ciekawe, kim był ten facet z aparatem? Chciał mi zrobić zdjęcie i zrobił je, tylko że... Tak, gdyby to była policja, już bym siedział, rozpoznaliby mnie z pewnością. Ale co robiłaby tam policja? Chyba że zawiadomili ją ci rzekomi milionerzy... A więc to oni są kluczem do tej zagadki. To nie policja”.

Przemierzał pokoje swojego mieszkania, powoli składając w myślach elementy łamigłówki. Brakowało mu kilku, ale jeden, i to bardzo ważny, uświadomił sobie zupełnie niespodziewanie.

„Oczywiście! Przecież to ta sama dziewczyna! To u niej kupowałem filmy dla szejka. Wtedy była właścicielką wytwórni, a teraz milionerką z antypodów. Za drugim razem kłamała, to pewne, ciekawe, czy za pierwszym też? Swoją drogą trzeba mieć wiele odwagi i tupetu, by zagrać ze mną w ten sposób, ale nie da się ukryć, że dałem się podejść jak dzieciak... Że też jej nie poznałem! Ale ona jest tylko pionkiem... Jednak ktoś przestawia te pionki. Ale kto? Gdyby żył, pomyślałbym, że to on, ale przecież zginął, odbył się pogrzeb... To nie mógł być blef... Zresztą teraz i na to nie ma czasu. Przede wszystkim muszę ukryć Kovacsa i sam zniknąć, przynajmniej na jakiś czas. Jest jeszcze szansa uratowania twarzy marszanda Bernarda Rogera, bo o jego skórze nie macie nawet co marzyć” – Roger roześmiał się głośno.

* * *

Chcesz poznać kulisy i tajniki paryskiego rynku dziel sztuki? Masz rację, to najbardziej frapująca historia ostatnich lat! Zaledwie kilka osób wie, co się dzieje na paryskim rynku dziel sztuki, ale jedną z tych osób jest dziennikarz naszej gazety Philippe Poitier, który odsłoni przed Wami nieprawdopodobne rewelacje. Czy wiecie, kto to jest pan X? Oczywiście, że wiecie. To największy marszand Paryża, Francji, a może nawet świata! Ktoś chce protestować? A może ktoś chce się obrazić? Radzimy wstrzymać się z tym do momentu ukazania się cyklu artykułów Philippe’a Poitiera.

Wielkie wystawy w Paryżu! Transakcje z amerykańskimi milionerami! Największy interes XX wieku z udziałem egzotycznego partnera! Wiecie o tym? Tak, wiecie! Ale nie znacie kulis tych wszystkich interesów i transakcji! Nie wiecie, że sprzedawane obrazy są...

Czytajcie „France Soir”! Już za kilka dni.

Fargues złożył gazetę.

– Nie wydaje ci się, że ten „pan X” pojawił się tu zupełnie niepotrzebnie? Przecież w pierwotnej wersji podaliśmy wyraźnie nazwisko.

– Naczelny się trochę przestraszył, ale to nie szkodzi. Ci, którzy mieli się dowiedzieć, dowiedzieli się. Ale mam dla ciebie ciekawszą informację.

– No?

– Wysoka interwencja wstrzymała druk waszych rewelacji.

– Jak to?

– Dowiedziałem się o tym przypadkiem, tuż przed wyjazdem z Paryża. Poitier był właśnie u naczelnego i awanturował się z powodu usunięcia z waszego tekstu nazwiska Rogera, gdy Marinette zadzwonił i po prostu wstrzymał druk.

– To znaczy, że wszystko spaliło na panewce.

– Nie, Pierre. My osiągnęliśmy swój cel. Ta zapowiedź wystarczająco go przestraszyła i dzięki temu poznaliśmy jedno z jego dojść.

– Marinette, Baudin, czy to trochę nie za dużo dla nas?

– Po aferze z Claude’em Baudin odpada. Marinette też pewnie cofnie swoje poparcie.

– Biedny Philippe – westchnął Fargues.

– Nie przesadzaj. Marinette zaproponował mu akredytację przy sobie w czasie wizyty w Afryce. To ładna wycieczka.

– A nasze artykuły?

– Ukażą się wcześniej czy później. Na razie kłopot ma tylko naczelny „France Soir”. Niełatwo będzie wytłumaczyć czytelnikom, dlaczego muszą tak długo czekać na zapowiedziane rewelacje. Ale to już jego zmartwienie. My mamy inne. Zapnij pas, zbliżamy się do lotniska.

* * *

Tym razem postanowił zmienić trasę podróży i dotrzeć na Formenterę inną drogą. Poleciał do Madrytu, a stamtąd do Alicante. W porcie nie miał najmniejszych kłopotów z wynajęciem kutra, który zawiózłby go na wyspę. Szyper na widok pliku zielonych banknotów o nic nie pytał, podniósł kotwicę i ruszył na wschód. Do San Francisco Javier dotarli późnym popołudniem. Roger wynajął taksówkę, która popędziła na złamanie karku w kierunku otaczających miasto pagórków. Po kilku minutach stanęli przed willą.

Roger wyskoczył z samochodu i pchnął drzwi wejściowe, ale ich potężne skrzydła nie ustąpiły. Szarpnął silniej za klamkę. Bez skutku. Kierowca taksówki w milczeniu przyglądał się, jak jego pasażer poszukuje w podróżnej torbie kluczy, wyciąga je i szarpie się z zamkniętymi zamkami. Wreszcie rygle ustąpiły i Roger wszedł do środka.

W mieszkaniu właściwie wszystko wyglądało normalnie. W kuchni panował bałagan, bo nawet urocza Consuela nie mogła sobie poradzić z cechującym Kovacsa niechlujstwem. Łóżko w sypialni sprawiało wrażenie, jakby zakochana para dopiero co je opuściła. W pracowni na sztalugach pozostał nie dokończony „Degas”, pozbawiona głowy tancerka wyciągała błagalnie ręce, jakby prosząc o przydanie jej brakującej części ciała. Wszystko wyglądało tak, jakby mieszkańcy tego domu, powodowani nagłą zachcianką, porzucili swe codzienne prace i pobiegli na nadmorską plażę. Ale Roger nie próbował ich tam szukać. Jeden rzut oka na zawartość szaf wystarczył, by domyślić się, że mieszkańcy willi opuścili ją. Nie spieszyli się zresztą. Widać było, że oboje pakowali się spokojnie, a ona wręcz pedantycznie. Właściwie nie pozostało po niej nic. Roztrzepany i bałaganiarski Kovacs zostawił w łazience grzebień, w sypialni parę skarpetek nie pierwszej świeżości i parę innych tego typu drobiazgów. Consuela zabrała dokładnie wszystko.

„Dlaczego nie wziął ani jednego pędzla, tuby z farbą, palety? Dlaczego to wszystko zostawił, łącznie z nie dokończonymi obrazami?”

Na sztalugach i pod ścianami pracowni stało jeszcze kilka innych nie dokończonych obrazów, w różnym stopniu zaawansowania. W pierwszym odruchu Roger chciał spakować pozostawione przez wspólnika płótna i zabrać je ze sobą. Dzieła wielkich mistrzów, nawet nie skończone, mogły przynieść ładny dochód. Po sekundzie odrzucił jednak ten szaleńczy pomysł. Sytuacja, w jakiej się znalazł, była wystarczająco trudna.

– Czy nie wie pan, co stało się z parą, która tu mieszkała? – spytał taksówkarza, wychodząc na schody willi.

– Jasne, że wiem – kierowca stał koło samochodu i przypalał papierosa. – Wyjechali stąd jakieś trzy godziny temu.

– Trzy godziny – pomyślał na głos Roger. – A więc zabrakło mi tylko trzech godzin.

– Zabrakło?

– Czy wyjechali sami? – spytał ignorując pytanie kierowcy.

– Ależ skąd! Przyjechało tu po nich większe towarzystwo. Jechaliśmy we dwóch, ja i Carlos...

– Kto to jest Carlos?

– Mój kolega, też taksówkarz. Jest nas tu dwóch.

– A ci, którzy tu przyjechali...

– Było ich czworo. Kobieta i trzech mężczyzn.

– Ta kobieta była młodą i ładną blondynką?

– Tak.

– A jeden z mężczyzn, też blondyn, był wysoki i mówił z amerykańskim akcentem?

– Tak, zgadza się.

– A drugi... około czterdziestki, ciemne włosy, brązowe oczy i wypielęgnowane dłonie? – Roger podawał te rysopisy nie patrząc na kierowcę. Miał nadzieję, że taksówkarz zaprzeczy, że to wszystko nie jest dziełem człowieka, którego tak niebacznie zlekceważył.

– Jego dłoni nie widziałem, ale z tymi oczami to ma pan rację. On siedział na tylnym siedzeniu i cały czas widziałem jego oczy w lusterku. Tak, rzeczywiście były brązowe...

„Więc jednak... Nie ma wątpliwości. Prévôt żyje i najwyraźniej dobiera się do mnie. Zlekceważyłem go, to błąd... Ale kto by mógł przypuścić... Jeśli jednak jest tak zajadły i decyduje się na takie numery jak pozorowanie własnej śmierci, musi mieć powody. Teraz tylko pytanie: jakie? Nienawiść? Chyba nie. Te parę trupów, i to przypadkowych... Pieniądze? Jeśli tak, to ktoś za nim stoi... Tak, Chevalier dziwnie łatwo odstąpił od japońskiego interesu... Ładnie to nie wygląda, ale wróćmy do rzeczywistości: tajemnicza dziewczyna, agent FBI, komisarz Prévôt... Nie znam tylko tego czwartego...”

– ...czwarty miał też koło czterdziestki. Na nosie miał takie śmieszne okularki w drucianej oprawie. Wyglądał na jakiegoś naukowca, zresztą czy ja wiem...

– Nowozelandzki ekspert...

– Słucham?

– A nie... nic, nic. Dziękuję panu, nie będzie mi pan już potrzebny. Proszę wracać do miasta.

– Jak pan sobie życzy – kierowca otworzył drzwi.

– Oczywiście odwieźliście ich z Carlosem na prom – jakby przypomniał sobie Roger.

– A nie. Oni przypłynęli tu z Majorki wynajętym statkiem.

– I oczywiście nie wie pan, dokąd odpłynęli? – Roger zadawał te pytania, ale jego myśli były bardzo daleko od kierowcy, willi, a nawet Formentery.

– Nie, tego nie wiem – kierowca wsiadł do samochodu, a jego rozmówca wszedł wolno do wnętrza willi.

Gdy odgłos oddalającej się taksówki wsiąkł już w drgające ciepłem powietrze, Roger usiadł przed bezgłową tancerką i głęboko się zamyślił.

„Teraz już nie ma wątpliwości. To nie może być seria przypadków. To robota jednego człowieka, a tym człowiekiem może być tylko... Ale on nie żyje. Nie bądź idiotą, Bernard! On żyje! To był tylko blef, chciał uśpić moją czujność i, co tu dużo gadać, udało mu się. A zatem przeanalizujmy fakty.

Lee węszył w San Francisco i Denver. Nie wiadomo, czego się dowiedział, ale pewnie jednak coś wie. Inaczej nie wrabialiby w to Stanforda. Ekspertyza może być różna, ale jeśli spróbują metod naukowych, pewnie połapią się, co i jak. Pytanie, czy Stanford zdecyduje się obwieścić światu, że został naciągnięty na ładne parę milionów, czy też będzie wolał milczeć? Należy jednak przypuszczać, że skieruje sprawę do sądu, a wtedy, być może, odezwą się i oba muzea. Tak, w Ameryce jestem spalony. Szejk siedzi cicho i z tej strony nie grozi mi niebezpieczeństwo. Nawet gdyby do niego dotarli, nie będzie robił afery z powodu jednego obrazka.

Najgroźniejsza jest Japonia. Ta kradzież obrazu nie dawała mi spokoju i chyba słusznie. Jeżeli Japończycy połapią się, że wszystkie dwieście obrazów to falsyfikaty, nie ma siły, podniesie się szum na cały świat. Kovacsa nie udało mi się ukryć. Mają go w rękach i ten idiota w zamian za obietnicę złagodzenia kary wyśpiewa wszystko. Spóźniłem się, trzeba go było stuknąć, jak byłem tu ostatni raz.

Pożar w galerii... Tu mi nic nie mogą zrobić. Nie mają dowodu, a strażnik nie żyje. Całą resztę mojej działalności kryje CIA i z tej strony jestem bezpieczny...

Tak wygląda sytuacja, panie Roger. A jakie wnioski?”

Podniósł się i podszedł do okna. Słońce powoli zniżało się nad linią horyzontu, jeszcze kilka minut i swą krawędzią dotknie spokojnych fal morza, a potem...

„Tak, a potem zniknie w jego odmętach, po to, aby jutro pojawić się z drugiej strony. Tak, ja także muszę zniknąć, ale tylko po to, by za jakiś czas pojawić się znowu.

To prawda, marszand Bernard Roger przestał istnieć, ale pozostaje agent Bernard Roger, człowiek Bernard Roger i wreszcie geniusz Bernard Roger. A z nim nie pójdzie wam tak łatwo”.

* * *

Kuter zbliżał się już do wybrzeży Espalmadory, gdy nagle z tyłu, nad San Francisco Javier, wyrosła potężna łuna.

– Pali się! – krzyknął jeden z marynarzy.

– Czego się drzesz, przecież widzę – szyper stał niewzruszony na mostku i przyglądał się dalekiemu pożarowi.

– Co to się pali? – spytał niewinnie Roger.

– W tym miejscu to może być tylko willa tego zwariowanego Węgra.

– Ale on podobno wyjechał? – Roger patrzył w ciemnościach na twarz szypra.

– On wyjechał, ktoś przyjechał. Panie, a co mnie to obchodzi? Pali się, i to wszystko – kapitan, pyknąwszy z fajeczki, zniknął w ciemności budki sterowniczej.

Roger oparł się o balustradę i wpatrzył w coraz dalszą łunę. Tam, w płomieniach pożaru, dopalały się resztki genialnych płócien Janosa Kovacsa, elegancki wystrój jego domu, a także pewien rozdział życia największego oszusta wszechczasów – Bernarda Rogera.

* * *

– Jest telegram!

– No, ten już pewnie będzie ostatni. Pokaż.

– Przebadano 200 próbek. Stop. Wynik pozytywny. Stop. Czekamy na polecenia. Stop. Potrzebny pilny kontakt. Stop.

– To już koniec – z jakimś dziwnym smutkiem powiedział Fargues.

– Koniec? O nie, Pierre, to dopiero początek. Pakuj się. Jeszcze dziś musisz lecieć do Tokio – Prévôt położył dłoń na ramieniu przyjaciela.

* * *

Nazywam się Janos Kovacs. Z pochodzenia jestem Węgrem. Urodziłem się w roku 1916. Ojciec, były ambasador C. K. Austrii, i matka, córka bankiera, zapewniali mi życie dostatnie. W roku 1932 przyjęto mnie do Akademii Sztuk Pięknych w Budapeszcie, i to nie ze względu na pozycję ojca, ale z powodu rzeczywistych uzdolnień malarskich. Studiowałem najpierw w Budapeszcie, potem w Monachium. Ale czy malarz tamtych czasów mógł tworzyć i żyć gdzie indziej niż w Paryżu? Przyjechałem zatem do Paryża i podjąłem pracę w pracowni jednego z największych francuskich malarzy, Fernanda Legera. Trudno mi dziś ocenić, ile wyniosłem z pracowni tego wielkiego mistrza, a ile ze spotkań z innymi wspaniałymi twórcami tych czasów. Była to wszak wielka epoka Montparnasse’u. Jak większość początkujących malarzy, spędziłem wiele nocy w kawiarniach „Dome” i „Rotonde” i poznałem wszystkich: Vlamincka, Deraine’a, Matisse’a, Picassa.

W odróżnieniu od innych młodych malarzy nie mogłem narzekać na swój los. Pozostający na Węgrzech rodzice regularnie przysyłali mi pieniądze, nie wiedziałem więc, co to bieda i głód. Chyba koło 1938 roku uległem dziwnej fascynacji dziełami impresjonistów i Modiglianiego. Oglądałem jego akty i portrety z uwielbieniem, podobnie jak dzieła impresjonistów. Gdy jednak przyglądałem się im dłużej, stale i uparcie powracała myśl, że ja, Janos Kovacs, mógłbym bez trudu namalować coś podobnego.

Myśl była zupełnie absurdalna i opędzałem się od niej ze wszystkich sił, a jednak uparcie powracała. Wkrótce jednak zaszły wypadki, które przerwały moje nadzieje na zrobienie kariery w Paryżu. Wezwany przez ojca wróciłem na Węgry i spędziłem tam cały okres wojny. Raz byłem nawet aresztowany przez gestapo, ale interwencja ojca uratowała mnie przed obozem koncentracyjnym. W roku 1944 zmarła moja matka, a rok później ojciec, który nie mógł pogodzić się z klęską kraju i przyjściem komunistów. Zostałem zupełnie sam, bez grosza, bo mój majątek został zarekwirowany i miał ulec parcelacji. Przez zieloną granicę uciekłem do Wiednia. W trakcie ucieczki zostałem zaatakowany przez węgierskich celników czy żołnierzy, dokładnie nie wiem. Wywiązała się strzelanina i chyba dwaj zginęli, w każdym razie nie byłem już przez nich ścigany. Piszę o tym, ponieważ kiedyś lekkomyślnie opowiedziałem o tym Bernardowi Rogerowi i on szantażował mnie groźbą ujawnienia tego zdarzenia. Powrót do Paryża nie był przyjemny. Nie miałem pieniędzy, a moich obrazów nikt nie chciał kupować. Zupełnie przypadkowo poznałem pewną Francuzkę, u której w mieszkaniu odkryłem portrecik namalowany bez wątpienia przez Amadeo Modiglianiego. Francuzka była we mnie zakochana do tego stopnia, że oddała mi portrecik w zamian za jakiś mój pejzaż czy martwą naturę, już dobrze nie pamiętam. Opowiedziała mi, że Modigliani często przychodził do baru prowadzonego przez jej ojca i kiedyś, nie mając czym zapłacić za wypite wino, ofiarował gospodarzowi portret jego córki.

Modiglianiego sprzedałem natychmiast za sto tysięcy franków i przez jakiś czas mogłem z tego żyć, oczywiście przy stałej pomocy sympatycznej Francuzki. Pieniądze się jednak skończyły, a moja francuska przyjaciółka zmarła zupełnie niespodziewanie. Miała podobno raka, ale to nie ma znaczenia, po prostu umarła, a ja znów zostałem na lodzie.

Potem stało się coś, czego sam nie mogłem zrozumieć. Do Paryża przybyła pewna angielska lady, która miała dość ekstrawaganckie hobby. Zbierała swoje portrety, malowane przez zupełnie nieznanych malarzy. Trafiła do mnie i podczas pozowania dostrzegła w mojej pracowni szkice, które w wolnych chwilach, dla zabawy, robiłem pod Picassa. Angielka uznała je za autentyczne prace Pabla, a ja nie miałem odwagi zaprzeczyć. Zapłaciła mi za nie 40 funtów, a na drugi dzień sprzedała je jakiemuś marszandowi za 150. Powiedziała mi o tym i to chyba o wszystkim zadecydowało. Pomyślałem sobie, że niejeden znany malarz zaczynał od tworzenia w manierze wielkich mistrzów.

Nigdy nie myślałem o tym, aby fałszowanie cudzych dzieł uczynić treścią mego życia. Chciałem sam zostać znanym i cenionym malarzem, ale wiedziałem, że bez pieniędzy tego nie osiągnę. Postanowiłem zdobyć pieniądze, wykorzystując zdolności do podrabiania mistrzów. Zacząłem od Picassa i znów się udało. Niestety, moimi własnymi obrazami nadal nikt się nie interesował, postanowiłem zatem zwiedzić świat. Za pieniądze uzyskane ze sprzedaży „Picassów” zwiedziłem Szwecję, Anglię, Hiszpanię, Portugalię, Holandię, Niemcy i Szwajcarię a nawet dotarłem do Ameryki Południowej i Stanów. Tu znów postanowiłem zaryzykować i z Picassa przerzuciłem się na Renoira i Matisse’a. Okazało się, że idzie mi to równie dobrze. Właściwie nie było malarza, którego nie potrafiłbym podrobić. Byłem pracowity, ze sprzedażą nie miałem kłopotów, a więc i pieniędzy mi nie brakowało. Wędrowałem po całych Stanach, poznając coraz to wyższe sfery amerykańskiego towarzystwa.

Na jednym z przyjęć poznałem Bernarda Rogera, który właśnie w tym okresie z baletmistrza przeistaczał się w handlarza dziełami sztuki. Chyba musiał coś o mnie wiedzieć, bo zaproponował mi spółkę. Odrzuciłem jego propozycję, ponieważ nie cierpiałem handlarzy. Uważałem ich za przestępców, żerujących na talencie prawdziwych artystów. Wkrótce jednak stało się coś, co zmusiło mnie do podjęcia współpracy z Rogerem. Miałem pewnego antykwariusza w Filadelfii, który kupował ode mnie wszystko, co tylko mu zaproponowałem. Nasza współpraca układała się tak dobrze, że swoje „Renoiry”, „Matisse’y” i „Deraine’y” wysyłałem mu pocztą. Przez jakąś do dziś niepojętą nieuwagę w kolejną przesyłkę zapakowałem dwa oleodruki Renoira. Antykwariusz po prostu oszalał. Groziło mi zdemaskowanie, ale wówczas Bernard Roger ofiarował swą pomoc. Nie miałem innego wyjścia i musiałem z niej skorzystać. Nie wiem, jak Roger to załatwił, ale antykwariusz z Filadelfii zamilkł, a ja mogłem spokojnie opuścić Stany. Wyjechałem na Formenterę, gdzie Roger kupił mi willę i gdzie miałem spokojnie żyć. Przez jakiś czas nie dawał o sobie znać, ale nagle przyjechał i bez dłuższych wstępów zaproponował współpracę. Ja miałem malować dzieła mistrzów impresjonizmu, on podjął się ich sprzedaży. Tak zaczęła się ta współpraca, która wkrótce przerodziła się w koszmar. Gdy tylko chciałem wrócić do swego własnego malarstwa, Roger groził ujawnieniem wypadków na granicy Austrii i Węgier lub odgrzebaniem sprawy amerykańskiej. Nie miałem wyjścia i spełniałem wszystkie jego zachcianki, otrzymując za to prawdopodobnie mniej niż pięć procent sum, które Roger inkasował za moje dzieła.

Nie wiem dokładnie, gdzie, komu i za ile Bernard Roger sprzedawał moje obrazy. Oświadczam jednak, że wszystkie sprzedane przez marszanda Bernarda Rogera dzieła francuskich impresjonistów i postimpresjonistów są fałszywe, a jedynym ich autorem jestem ja, Janos Kovacs.

Powyższe zeznanie składam na ręce komisarza francuskiej policji, Paula Prévôta, w nadziei, że uwolni mnie ono od części winy, a przede wszystkim od osoby Bernarda Rogera, który złamał mi życie, zmusił do fałszerstwa i uniemożliwił pozostawienie po sobie czegoś znaczącego, ważnego, co odróżniałoby Janosa Kovacsa od innych malarzy XX wieku.

Janos Kovacs.

Prévôt w milczeniu złożył kartki z oświadczeniem Węgra i jeszcze raz przywołał przed oczy zmęczoną, przedwcześnie postarzałą twarz tego pięćdziesięcioletniego mężczyzny, który patrzył na niego z niepokojem i strachem, tuląc do siebie kruchą postać młodziutkiej dziewczyny.

„No cóż – pomyślał Prévôt, chowając do kieszeni zeznanie Węgra – szkoda, że nie zobaczymy się już nigdy więcej”.

– Czy nie zbyt pochopnie pozwoliłeś mu wyjechać? – spytał Lee. – Mógł się nam jeszcze przydać. Kto ma Kovacsa, ma w ręce argument...

– To, że nikt go nie ma, jest także argumentem, i to korzystnym dla nas.

– Wciąż mnie czymś zaskakujesz.

– Jeżeli nie będę tego robił ja, zrobią to inni, a wtedy obaj możemy być zaskoczeni.

* * *

Przez kilka godzin obserwował wejście do domu, w którym znajdował się jego apartament. Wreszcie tuż przed wieczorem uznał, że dom nie jest obserwowany przez policję i może wejść bez obaw.

Otworzył drzwi i szybko rozejrzał się po wszystkich pokojach. Nic nie było ruszone, wszystko leżało na swoim miejscu, nie było najmniejszego śladu czyjejkolwiek obecności.

„Jeżeli nie przeszukali mojego mieszkania, to może jeszcze nie wszystko stracone. Ale jak się o tym dowiedzieć? Do Baudina nie ma co dzwonić, inni członkowie gabinetu też odpadają, o kontakcie z premierem nawet nie ma co marzyć... Następca Browna jeszcze nie przybył... Pozostaje tylko Marinette. Ujawnienie wietnamskiej afery oznaczałoby dla niego koniec kariery, a tego chyba nie chce”.

Odszukał w notesie prywatny numer telefonu ministra i nie tracąc czasu podniósł słuchawkę.

– Skąd pan dzwoni?! – usłyszał w słuchawce drewniany głos ministra.

– Jak to skąd? Z Paryża.

– Pan chyba oszalał, Roger! Co pan tu jeszcze robi? – irytacja ministra nie wróżyła nic dobrego.

– Chciałem tylko dowiedzieć się, jak wygląda moja sytuacja.

– Pańska sytuacja?! Nie! To nieprawdopodobne... Jeśli chce się pan zorientować w swojej sytuacji, radzę obejrzeć wieczorny dziennik. Zaczyna się za chwilę. I to chyba wszystko, co mam panu do powiedzenia.

– Proszę zaczekać! – krzyknął Roger i słysząc, że Marinette nie odłożył jeszcze słuchawki, kontynuował: – Domyślam się, że rozmowa ze mną nie jest w tej chwili panu na rękę, ale jednak sprawa tych płaskorzeźb...

– Niech pan sobie te płaskorzeźby... Ale najpierw niech pan obejrzy dziennik! – Marinette rzucił słuchawkę z całej siły.

Roger gwizdnął przez zęby, odłożył słuchawkę i włączył telewizor. Drżącymi z lekka rękami nalewał sobie drinka, gdy nagle usłyszał głos Pierre Molleta, znanego prezentera telewizyjnego. Z butelką i szklanką podszedł do telewizora.

„Nasz dzisiejszy serwis rozpoczynamy od zupełnie nieprawdopodobnej i okrywającej hańbą całą Francję relacji z Tokio”.

Obraz zamigotał, a Roger zamarł, zapominając o alkoholu. Na ekranie pojawił się mężczyzna z mikrofonem w ręce, stojący na tle tak korzystnie sprzedanych niedawno płócien Janosa Kovacsa.

„Z Tokio wita państwa Maurice Dubois. Nie mówię dobry wieczór, bo raczej trudno uznać go za dobry, a dlaczego, za chwilę się przekonamy. Znajduję się w galerii, w której prezentowane są kupione niedawno we Francji dzieła naszych mistrzów impresjonizmu i postimpresjonizmu. Za chwilę rozpocznie się tu konferencja prasowa, zwołana przez japońską policję i rzecznika prasowego premiera Sato. Informacje, jakie za chwilę zostaną nam przekazane... ale przerywam, bo na salę wchodzą już pułkownik Mitsu i rzecznik premiera, pan Tanaka”.

Na ekranie pojawili się dwaj mężczyźni, zmierzający w milczeniu ku specjalnie przygotowanemu dla nich stanowisku, zaopatrzonemu w mikrofony. Na sali widać było tłum dziennikarzy, fotoreporterów i kamerzystów.

– Mesdames et messieurs – pułkownik przywitał zebranych po francusku, ale widząc, że zagraniczni dziennikarze nałożyli już słuchawki, przeszedł na japoński. Sięgnął po leżącą przed nim kartkę, podniósł ją w górę i w zbliżeniu widać było wyraźnie, jak drży mu ręka. Słowa japońskiego pułkownika zostały wyciszone i Roger usłyszał głos reportera, który na gorąco tłumaczył odczytywane przez policjanta oświadczenie.

„W imieniu rządu cesarstwa Japonii oraz dyrekcji policji oświadczam, co następuje. Z polecenia premiera naszego rządu, pana Eisaku Sato, została przeprowadzona transakcja, w której wyniku Japonia weszła w posiadanie dwustu dzieł wybitnych francuskich malarzy przełomu XIX i XX wieku. Przeprowadzenie tej transakcji zostało powierzone jednemu z największych marszandów Francji i Europy, który w imieniu rządu japońskiego dokonał zakupu dzieł i przetransportował je do Tokio. Tu otwarto wystawę, na której wyeksponowano wszystkie zakupione dzieła. Na otwarciu ekspozycji był obecny wysoki przedstawiciel rządu francuskiego, który swoim autorytetem potwierdził autentyczność płócien. Ze względu na pewne wątpliwości w specjalistycznych pracowniach policji, przy współudziale wybitnych historyków i krytyków sztuki, przeprowadzono ekspertyzę dostarczonych do Tokio obrazów i w jej wyniku stwierdzono... – pułkownik zawiesił głos i powiódł oczami po zamarłych w oczekiwaniu dziennikarzach – w jej wyniku stwierdzono, że wszystkie obrazy są fałszywe”.

W sali tokijskiej galerii rozpętało się istne piekło. Dziennikarze krzyczeli jeden przez drugiego, przepychali się ku wyjściu i wracali, fotoreporterzy gorączkowo fotografowali wciąż wiszące na ścianach falsyfikaty, a obaj mężczyźni na mównicy trwali w milczeniu, nisko zwieszając głowy.

Ekran znów zamigotał i ponownie zjawił się na nim Pierre Mollet.

„To nie jest, proszę państwa, żart ani dziennikarska kaczka. To jest prawda. Nazwisko człowieka, który wystawił Francję na tak wielką hańbę, nie zostało jeszcze ujawnione ze względu na tak zwane dobro śledztwa, mamy jednak nadzieję, że odpowiednie czynniki nie będą zbyt długo ukrywać przed nami, kim jest człowiek, który zdecydował się dla pieniędzy okryć nas wszystkich takim wstydem. Nie jest to zresztą jedyna sprawa, jaka dziś wypłynęła. Oto amerykański milioner, pan Peter P. Stanford, złożył oświadczenie, że był klientem tego samego marszanda i wszystkie obrazy, jakie ten mu dostarczył, są fałszywe. Pan Stanford skierował sprawę do sądu. Chodzą słuchy, że kilka amerykańskich muzeów ma również zamiar wystąpić na drogę sądową przeciwko marszandowi, który sprzedał im fałszywe obrazy impresjonistów i postimpresjonistów.

Mam nadzieję, że jutro będziemy mogli ujawnić nazwisko oszusta, a policja zajmie się jego aresztowaniem, bo, jak nam wiadomo, dotąd jest na wolności. Możliwe nawet, że ogląda w tej chwili nasz dziennik.

Czytelnikom «France Soir» znana jest zapewne opublikowana w tej gazecie zapowiedź ujawnienia machinacji na paryskim rynku dzieł sztuki. Zapowiedź ukazała się zaledwie wczoraj, a już dziś «France Soir» przeprosiła swych czytelników i odwołała druk zapowiedzianych rewelacji.

Panie X, wierzymy wszyscy, że niezależnie od tego, kto pana popiera i kryje, bo że tak jest, nie mamy wątpliwości, zostanie pan ujęty i odpowie przed sądem za swoje haniebne czyny, którymi przyniósł pan wstyd francuskiemu narodowi i francuskiej sztuce”.

Roger z wściekłością przekręcił gałkę telewizora.

* * *

Niewielki, ale elegancki hotel w okolicach Kensington Gardens wydał mu się najbardziej odpowiedni. Najchętniej ukryłby się w jakiejś podłej norze, jak chociażby ten hotel „Pod Różą”, w którym mieszkał niegdyś Kovacs, ale interesy na to nie pozwalały. Marszand Bernard Roger był już spalony, ale businessman Roger istniał nadal i miał jeszcze parę spraw do załatwienia przed planowanym zniknięciem.

Pokój był zaciszny i przyjemny, urządzony dość nowocześnie, ale ze ścian i dywanów tchnęło starą, dobrą Anglią. Roger nie miał jednak czasu na oglądanie wystroju pokoju czy podziwianie wspaniałego widoku Hyde Parku, jaki rozciągał się za oknem. Przysiadł na łóżku, by chwilę zastanowić się nad swoją sytuacją, a przede wszystkim, by odszukać w pamięci nazwiska ludzi, którzy mogą zająć się likwidacją jego paryskich interesów.

Paryż opuścił bez kłopotów. Dziennikarze wprost szaleli. Na lotnisku kupił kilka gazet i przekonał się, że z minuty na minutę afera zatacza szersze kręgi i nabiera rozmachu. Spodziewał się, że ktoś będzie usiłował go zatrzymać, aresztować. Kilkakrotnie odwracał się w poszukiwaniu znanej sylwetki Prévôta, ale nie znalazł ani jego, ani nikogo innego, kto chciałby przeszkodzić mu w ucieczce z Paryża.

„Może nie wszyscy jeszcze mnie opuścili” – pomyślał i w tym samym momencie usłyszał pukanie do drzwi.

– Kto tam? – spytał kładąc rękę na kolbie spoczywającego w kieszeni pistoletu.

– Policja! Proszę otworzyć!

Przez szczelinę między framugą a uchylonymi drzwiami zobaczył dwóch mężczyzn. Jeden był w szarym płaszczu, drugi w mundurze policjanta.

– O co chodzi? – spytał, wciskając głębiej w kieszeń broń i otwierając szeroko drzwi.

Obaj mężczyźni bez słowa wkroczyli do pokoju.

– Proszę zamknąć drzwi – powiedział cywil widząc, że gospodarz nie ma zamiaru tego uczynić.

– Czemu zawdzięczam...

– Pan Bernard Roger, prawda?

– Pan się myli... Przepraszam, z kim mam przyjemność?

– Inspektor Morrison – przedstawił się cywil. – Ale to ja zadałem panu pytanie.

– Pan się myli, inspektorze, nie nazywam się Roger, lecz Christopher Thomas. Proszę oto mój paszport.

Inspektor wziął do ręki paszport i spokojnie przerzucił kilka kartek.

– A zatem, panie Roger – podjął, nie zwracając najmniejszej uwagi na umieszczone w dokumencie nazwisko – mam dla pana niezbyt miłą informację.

– Już panu mówiłem, inspektorze, nie nazywam się Roger – brnął dalej. – Paszport, który trzyma pan w ręce...

– Ten paszport jest fałszywy, wie pan to równie dobrze jak ja – inspektor spojrzał mu prosto w oczy i spokojnym ruchem oddał dokument. – Ale to nas nie interesuje.

„To o co, do cholery, chodzi?!” – pomyślał Roger, przyglądając się spacerującemu po pokoju inspektorowi i tkwiącemu przy oknie policjantowi.

– Nasze władze uznały, że pańska obecność na terytorium Wielkiej Brytanii jest niepożądana i dlatego jestem zmuszony zakomunikować panu, iż musi pan niezwłocznie opuścić Londyn.

Roger przestał cokolwiek rozumieć. Znali jego prawdziwe nazwisko, ale nie chcieli go zatrzymać. A przecież na pewno słyszeli o jego wyczynach, może już nawet ścigał go list gończy. Inspektor stwierdził, że paszport jest fałszywy, to także było karalne, a jednak nie aresztował go, jedynie nakazał wyjazd z kraju.

„Coś w tym wszystkim nie gra” – pomyślał i zdecydował, że najlepszym wyjściem będzie niestawianie oporu i zgoda na wszystko.

– Oczywiście, jeżeli uważają tak brytyjskie władze...

– Moim obowiązkiem jest nie tylko przekazanie panu tej informacji, ale także dopilnowanie, aby to polecenie zostało zrealizowane, i to jak najszybciej. Jones – inspektor zwrócił się do policjanta – proszę zejść na dół i złapać taksówkę. Nie będziemy robić sensacji i odwozić pana naszym wozem.

– Czy mógłby mi pan... – spróbował Roger, ale inspektor przerwał mu ostro.

– Proszę nic nie mówić i słuchać uważnie. Gdyby nie nasza interwencja, już dawno siedziałby pan w którymś z londyńskich więzień, Cortez!

Rogera zatkało. Nawet przez myśl mu nie przeszło, że inspektor jest jego kolegą po fachu i obaj pracują dla tej samej firmy.

– A więc nie zapomniano o mnie...

– Tak, ale w sytuacji, w jakiej się pan znalazł, niewiele możemy panu pomóc. Tu, w Londynie, się udało, ale jak będzie gdzie indziej... nie wiadomo.

Inspektor zniżył głos i nachylił się do ucha rozmówcy.

– Teraz odwiozę pana na lotnisko, trudno powiedzieć, jaki będzie pierwszy samolot, do którego musi pan wsiąść. Ale gdziekolwiek by pan wylądował, proszę ani na moment nie opuszczać budynku lotniska i najbliższym samolotem udać się do Ameryki Południowej. W Europie jest pan spalony, w Stanach także, o Japonii nawet nie wspomnę. Gdy już znajdzie się pan w Argentynie albo Brazylii, firma odszuka pana i wtedy... Widzę, że nie zdążył się pan rozpakować – dokończył głośno, widząc powracającego policjanta, który ruchem głowy potwierdził wykonanie rozkazu. – Tym lepiej, nie będziemy tracić czasu.

– Jones! Pomóż panu znieść bagaż.

Gdy przechodzili przez automatyczne drzwi, prowadzące do wnętrza portu lotniczego Heathrow, Roger usłyszał zapowiedź: „Pasażerowie, udający się do Genewy samolotem «Swissair» lot numer SR 819, proszeni są o udanie się do wyjścia C. Powtarzam...”

Ten kierunek w zasadzie mu odpowiadał. Musiał znaleźć kogoś, kto zechciałby zająć się jego sprawami w Paryżu i uratować to, co się da.

Londyńska mgła i wilgoć nie były dla Rogera zaskoczeniem, ale deszcz zacinający w Genewie przyjął jako zły znak. „Chyba stałem się przesądny” – pomyślał, stojąc na środku sali przylotowej lotniska.

– Czy mógłbym zobaczyć pański paszport? – zwrócił się do niego jeden z urzędników.

Uważnie przyjrzał się amerykańskiemu dokumentowi i przepraszając jego właściciela poprosił o chwilę cierpliwości. Roger, przypalając papierosa, obserwował urzędnika, który poszedł w głąb sali i stanął przy biurku, za którym siedział jakiś mężczyzna z pochyloną nisko głową. Urzędnik położył paszport na biurku i coś zaczął szeptać do ucha owego mężczyzny.

Roger drgnął, gdy ujrzał jego twarz. Po sekundzie opanował się jednak i z drwiącym uśmiechem palił papierosa, przyglądając się zbliżającemu się ku niemu Paulowi Prévôtowi.

– Witam, panie Roger – komisarz uśmiechał się także.

– Pan mnie z kimś pomylił – Roger postanowił grać na zwłokę. – Nazywam się Rodriguez i nie jestem tym, na kogo pan czeka.

– A skąd pan wie, że ja na kogoś czekam?

– Nie nazywam się...

– Nazywa się pan Bernard Roger, a ten paszport jest fałszywy. W Szwajcarii dostaje się za to trzy miesiące i pan właśnie tyle dostanie – przechodzący obok pasażerowie ciekawie odwracali głowy, słysząc podniesione głosy.

– Panie komisarzu – Roger położył Prévôtowi rękę na ramieniu – niech mi pan powie, czy warto było gonić mnie po całym świecie, ryzykować życie, tracić czas i pieniądze, aby zamknąć mnie na trzy miesiące za posiadanie fałszywego paszportu?

– Masz rację, Roger – Prévôt strącił jego rękę ze swojego ramienia. – Masz rację, dla trzech miesięcy nie byłoby warto, ale to dopiero początek!

* * *

– Muszę przyznać, panie komisarzu, że ten pomysł z pańską śmiercią nie przypadł mi do gustu – sędzia Henri Berton powoli składał akta sprawy.

– Cóż, inaczej pewnie już nie mógłbym z panem rozmawiać. To, co znalazł pan w aktach Rogera, chyba przekonało pana, jaki to niebezpieczny człowiek.

– No tak, no tak... – sędzia w zamyśleniu kiwał głową. – A jaka jest pańska rola w tej sprawie? – zwrócił się do Chevaliera siedzącego obok Prévôta.

– Zostałem powołany na eksperta do spraw międzynarodowego rynku dzieł sztuki – odparł grubas z niewinną miną.

– I oczywiście nie jest pan osobiście związany z tą sprawą?

– Oczywiście, panie sędzio – w głosie Chevaliera pojawił się cień irytacji.

– Panie sędzio – przerwał Prévôt, widząc że rozmowa przybiera niewłaściwy obrót. – Przejdźmy może do rzeczy.

– Oczywiście, komisarzu, to przecież najważniejsze – Berton rzucił jeszcze jedno spojrzenie na Chevaliera.

Nie od dziś zajmował się sprawami nielegalnego handlu dziełami sztuki i znał międzynarodowy rynek nie gorzej niż ci, którzy robili na nim interesy. Zarabiał jednak tysiące razy mniej i to napełniało go nienawiścią do bogacących się szybko marszandów i handlarzy. Prévôt właśnie dlatego wybrał Bertona do tej sprawy.

– A zatem prosiłbym, aby wyraził pan swoje zdanie i wskazał sposób dobrania się do skóry Rogerowi – komisarz wiedział, jak zacząć, by podsycić nienawiść Bertona, ale jednocześnie skierować ją we właściwym kierunku.

– O! Świetnie pan to ujął. Dobrać mu się do skóry – oczy sędziego zabłysły. – To nie będzie łatwe, ale spróbujemy.

– Dlaczego uważa pan, że to nie będzie łatwe? Mamy całą furę dowodów, a on sam siedzi przecież w więzieniu.

– Owszem, ale nie w naszym, tylko w szwajcarskim, i wyjdzie z niego za dwa tygodnie. Ale po kolei. Zacznijmy od zbrodni najcięższych. Dzięki działalności pana Johna Lee – sędzia uprzejmie skinął głową siedzącemu w milczeniu Amerykaninowi – jesteśmy w stanie udowodnić Rogerowi wynajęcie ludzi, którzy dokonali masakry i zranili funkcjonariusza FBI w okolicach willi Petera P. Stanforda w San Diego w Kalifornii. Tą sprawą musi się zająć amerykański wymiar sprawiedliwości, lecz jak dotąd idzie to dość opornie.

– To prawda – Lee ponuro skinął głową. – Nawet FBI nie jest w stanie tej sprawy przyspieszyć.

– To zresztą nie ma znaczenia – sędzia niczym prowadzący wykład profesor uciszył spokojnym gestem ręki zbyt wymownego studenta. – Roger jest w Szwajcarii i dopóki jego noga nie stanie na terytorium USA, wasz sąd nic mu nie może zrobić. Idźmy dalej – Berton podniósł się i rozpoczął swój ulubiony spacer po gabinecie, nie przerywając wywodów. – Jeśli chodzi o dokonany we Włoszech zamach na życie obecnego tu komisarza Prévôta, nie mamy żadnych dowodów, że został on przeprowadzony na rozkaz Bernarda Rogera. Właściciel huty pod Binasco zniknął bez śladu, o złapaniu zaś bezpośrednich wykonawców nie ma co marzyć. O Bejrucie nawet nie wspomnę.

Prévôt wiedział to wszystko doskonale i tak naprawdę interesowało go tylko to, co teraz można by przedsięwziąć w celu doprowadzenia do procesu Bernarda Rogera. Wiedział jednak, że sędzia Berton, będąc znakomitym fachowcem, ma swoje przyzwyczajenia i kiedy zaczyna o czymś mówić, musi opowiedzieć wszystko od początku do końca, a przerywanie mu tylko przedłuża sprawę. Powstrzymał więc delikatnym ruchem ręki Johna, który miał zamiar postawić Bertonowi parę pytań.

Lee opadł na fotel, a Chevalier z rezygnacją zapalił kolejne cygaro. Berton spojrzał z odrazą na chmurę gryzącego dymu i demonstracyjnie otworzył okno, pozostając już przy nim, czym zmusił słuchaczy do bolesnego wykręcania głowy.

– Sprawę zamachu w okolicach Chevreuse pozostawiamy na razie na boku, ale już dziś możemy sobie jasno powiedzieć, że z jej wyjaśnieniem będziemy mieli ogromne kłopoty.

– Słuszniej będzie zatem nie wyjaśniać jej – komisarz odpowiedział grymasem na uprzejmy uśmiech Bertona.

– Bez wątpienia – Chevalier, którego już bolała szyja, zdusił cygaro i sędzia wreszcie zdecydował się na powrót za biurko, czym umożliwił swym rozmówcom patrzenie na wprost.

– Przejdźmy zatem do handlowej działalności pana Rogera. Arabskiego szejka zostawimy w spokoju. Chodzi tu o jeden obraz i chyba nie warto mu robić przykrości,- a on sam i tak niewiele wie na temat Rogera. Peter P. Stanford już wniósł sprawę do sądu i jeżeli pan Lee spowoduje, że muzea w Denver i San Francisco także wystąpią na drogę sądową, sprawa nabierze nieco większego rozmachu – Berton spojrzał na Lee, a ten w milczeniu pokiwał głową.

– No dobrze – kontynuował sędzia. – Afera japońska jest zupełnie jasna i oczywista. Władze japońskie oczekują od nas przykładnego ukarania sprawcy tego skandalu i wystąpią o ekstradycję lub wniosą sprawę do sądu francuskiego. Pozostaje jeszcze sprawa podpalenia galerii i zabójstwa strażnika. Myślę, że zeznania amerykańskiego i francuskiego policjanta są tu wystarczającym dowodem. Tak zatem przedstawia się stan sprawy na dziś i czas najwyższy przystąpić do jej rozwiązania.

– Nareszcie – trzej słuchający sędziego mężczyźni odetchnęli z ulgą.

– Ale nie jest to takie proste, jak mogłoby się wydawać. Wspomniałem, że Bernard Roger jest obywatelem francuskim. Niestety, innego zdania są władze amerykańskie, które uważają, że posiada on obywatelstwo Stanów Zjednoczonych.

– Jak to?! – Prévôt i Lee zerwali się z miejsc. – Jego paszport był fałszywy.

– To prawda – Berton gestem zaprosił ich, by usiedli. – Ale Amerykanie, potwierdzając fakt posługiwania się fałszywym paszportem, nadesłali jednocześnie do władz szwajcarskich nowy dokument opiewający na nazwisko – Berton sięgnął do akt – John Smith.

– Nie wysilili się specjalnie – zauważył Lee.

– Owszem, ale to nie zmienia faktu, że władze amerykańskie potwierdzają przynależność państwową Bernarda Rogera vel Johna Smitha.

– Dzięki temu prostemu zabiegowi list gończy Interpolu stracił swoją aktualność.

– Ma pan rację, komisarzu. List opiewał na nazwisko Bernard Roger vel Christopher Thomas vel Cesaro Rodriguez, ale nie John Smith. W tej sytuacji Interpol powinien nanieść odpowiednią poprawkę, ale choć został o tym poinformowany, sprawa utknęła.

– CIA nie próżnuje – mruknął Lee.

– Prawdopodobnie ma pan rację, ale to tylko domysły. W zaistniałej sytuacji o ekstradycję Rogera wystąpiły Stany Zjednoczone, Francja i Japonia. Władze szwajcarskie będą musiały podjąć decyzję, któremu z tych państw przekazać zatrzymanego w Genewie przestępcę. Sprawa może wlec się miesiącami, a nawet latami, a jej wynik jest niepewny.

– Co zatem możemy zrobić? – spytał Prévôt, w którego głowie rodził się już nowy pomysł.

– Nic, dopóki... – sędzia przerwał, chciał, żeby powiedział to któryś z nich.

– Dopóki? – Prévôt wolał, aby te słowa padły z ust Bertona.

– Dopóki... – zaczął niechętnie sędzia – dopóki Bernard Roger nie znajdzie się na terytorium Francji.

– I tak oto, drodzy panowie, doszliśmy do finału – stwierdził Chevalier, gdy opuścili biuro sędziego.

– To dopiero ostatnia prosta, do mety zostało jeszcze kilkadziesiąt metrów – Prévôt z papierosem w zębach przyglądał się uporczywie grubasowi.

– Roger jest skończony, więc sprawa także – Chevalier z trudem wytrzymywał spojrzenie Prévôta.

– Skończony, lecz nie osądzony, a to chyba różnica.

– Jak dla kogo – burknął Chevalier.

– W każdym razie dla mnie sprawa...

– Dla pana ta sprawa już się skończyła. Bernard Roger siedzi w więzieniu, jego kariera została złamana. Dalszym przebiegiem sprawy zajmie się sędzia Berton.

– A ludzie, którzy zginęli? – Prévôt był spokojny, za to Johna Lee o mało nie rozsadziła wściekłość.

Chevalier spojrzał na niego uważnie.

– Jest pan równie sentymentalny jak pański kolega. Ci ludzie mnie nie interesują – wycedził. – Powtarzam, sprawa jest zakończona. W tej chwili cofam panu pełnomocnictwa – zwrócił się do Prévôta – a pan już wie, co to znaczy. Ostatni czek otrzyma pan niebawem i proszę wytłumaczyć swemu koledze, że może wracać do Stanów. Sprawa Bernarda Rogera została zakończona – dał znak kierowcy i samochód ruszył.

– O co tu chodzi, Paul? – Lee mało nie trafił szlag.

– Przecież mówiłem ci, że to podwójna gra. Im wcale nie zależy na skazaniu Rogera, a nawet na doprowadzeniu do procesu. Gdyby zaczął mówić, parę wysoko postawionych osób miałoby kłopoty. Marszand Bernard Roger przestał istnieć, to im wystarcza. Ofiary gangstera Rogera ich nie interesują.

– I my mamy się z tym pogodzić?

– Zdrowy rozsądek podpowiada, że tak... Ale czy człowiek przez całe życie kieruje się zdrowym rozsądkiem?

* * *

Cela mieściła się na najwyższym piętrze więzienia i gdyby nie grube kraty w oknach, w niczym nie przypominałaby pomieszczenia, w którym zamyka się przestępców. Zresztą w tym wypadku o zamykaniu nie było mowy. Drzwi celi były cały czas szeroko otwarte, a przymykano je tylko wtedy, gdy lokator wyraził chęć ich zamknięcia.

Roger potrafił się urządzić. Krótka, ale treściwa rozmowa z naczelnikiem więzienia i przelanie na jego konto pewnej sumy pieniędzy wystarczyły, aby zgodził się na wszystko, czego żądał ten nieprawdopodobny więzień. Nie żądał zresztą wiele. Chciał, aby jego cela w niczym, poza kratami, nie przypominała celi. A to nie było trudne. Ściany pomieszczenia pokryto kilimami i dywanami, których kolory i desenie wybierał osobiście Roger. Z celi wyrzucono więzienne sprzęty i z najbliższego antykwariatu sprowadzono secesyjne mebelki: łóżko, stolik, kilka krzeseł i niewielką komodę. Nikt oczywiście nie proponował nawet więźniowi szarego, więziennego stroju. Roger otrzymał do dyspozycji swój bagaż, który odebrano mu wcześniej na lotnisku w Genewie, i dzięki temu mógł ubierać się tak, jak chciał. Było także jasne, że więzienny wikt nie jest odpowiednim pożywieniem dla tak wyjątkowego więźnia. Trzy razy dziennie strażnik przynosił z pobliskiej restauracji „Excelsior” dania wybrane przez Bernarda Rogera z eleganckiej karty, dostarczonej przez właściciela lokalu.

Tak było przez pierwsze dwa tygodnie, później, zupełnie niespodziewanie, zakomunikowano więźniowi, że ma widzenie. Zaskoczony zszedł do rozmównicy, spodziewając się ujrzeć po drugiej stronie siatki, dzielącej rozmawiających, Paula Prévôta. Ku ogromnemu zdziwieniu i jeszcze większej radości spotkał tam jednak Jean-Paula, który wbrew jego zaleceniom nie wyjechał do Ameryki Południowej.

Trzy miesiące, na jakie sąd skazał Rogera, minęły nie wiadomo kiedy i wreszcie nadszedł dzień wolności. Nie można powiedzieć, aby Roger, opływający w dostatki i przyjemności, a przede wszystkim bezpieczny i ukryty przed oczami Prévôta, oczekiwał go z utęsknieniem. Jean-Paul okazał się rzetelnym i sprytnym wykonawcą poleceń swego szefa i przyjaciela, i kiedy opuszczali mury więzienia, byli dobrze zabezpieczeni na przyszłość. Roger był pewien, że Szwajcarzy nie wydadzą go w ręce Francuzów, ale raczej zdecydują się na ekstradycję do USA, zresztą miał zamiar odpowiednio skierowanymi pieniędzmi pomóc im w podjęciu decyzji. W Stanach oczekiwał go co prawda sąd, ale oczekiwała go także Firma, a ta nie pozwoli mu zrobić krzywdy. Wierzył, że albo Peter P. Stanford wycofa oskarżenie, albo wyrok będzie symboliczny i najwyżej spędzi kilka miesięcy w równie przyjemnym otoczeniu jak w Szwajcarii. Na razie musiał tu pozostać, ale na to był przygotowany. Jean-Paul kupił na jego polecenie niewielką willę w okolicach Genewy i mieli zamiar spokojnie zaczekać tam na ostateczne wyjaśnienie sytuacji. Naczelnik więzienia serdecznie pożegnał opuszczającego jego zakład więźnia i był na tyle uprzejmy, że odprowadził go do samochodu. Jean-Paul zasiadł za kierownicą, a Roger protekcjonalnym gestem pomachał naczelnikowi na pożegnanie. Zawarczał silnik i samochód ruszył. Zaledwie jednak wyjechali na autostradę wiodącą w kierunku Genewy, pod maską coś głośno huknęło, silnik przerwał, po czym zakrztusił się i zamilkł. Siłą rozpędu zjechali na pobocze i wysiedli.

– Może pomóc? – usłyszeli głos z szosy.

– Gdyby pan był tak miły – odpowiedział Roger i wysadził głowę spod maski.

Chciał coś krzyknąć, lecz nagle ziemia uciekła mu spod nóg, a wokół zapanowała ciemność. Ostatni obraz, jaki utrwalił mu się pod powiekami, to wymierzona w niego lufa colta i uśmiechnięta złośliwie twarz. Znał ją aż nazbyt dobrze.

* * *

Granica pozostała daleko w tyle i dwa czarne citroeny pędziły w kierunku Dijon. Szwajcarscy celnicy pobieżnie obejrzeli dokumenty kierowców, a już do głowy im nie przyszło sprawdzać zawartość bagażników. Francuzi na widok policyjnej legitymacji tylko machnęli rękami i w ten sposób dwa bliźniaczo do siebie podobne auta znalazły się na terytorium Francji. Pierwszy prowadził Prévôt, drugi John Lee. W bagażniku pierwszego leżał związany Bernard Roger, w bagażniku drugiego – Jean-Paul. Prévôt miał pierwotnie zamiar rozwiązać ich po przebyciu granicy i wsadzić do jednego samochodu, w końcu jednak uznał, że jest to niepotrzebne ryzyko, i zaaplikowawszy im środek nasenny pozostawił ich w bagażnikach.

„Poligny 15” – przeczytał na tablicy Lee i w myślach zobaczył całą czekającą ich jeszcze drogę. Poligny, potem Dole i wjazd na autostradę, która miała zawieść ich do Paryża. Lee tak się zamyślił, że nawet nie zauważył, jak z jego samochodem zrównała się ogromna ciężarówka. Słysząc jej huk, odwrócił głowę i zobaczył tuż przy swojej twarzy ogromne, kręcące się z zawrotną szybkością koło. Odruchowo szarpnął kierownicę i pod prawymi kołami zaszeleścił żwir pobocza.

„Wariat” – pomyślał i nacisnął pedał hamulca, widząc, że ciężarówka wpycha się na siłę między niego i Prévôta. Lee jeszcze mocniej nacisnął hamulec i ciężarówka w ostatniej chwili usunęła się z drogi, rozdzielając swą potężną masą dwa citroeny. Tył ciężarówki przelatywał z jednej strony drogi na drugą, aż w końcu podskoczył w górę, tylne koła szurnęły po poboczu, unosząc obłok kurzu, i samochód zatrzymał się blokując szosę.

Lee wolno podjechał do unieruchomionej ciężarówki i już miał wysiąść, gdy dolatujący z tyłu szum kazał mu się zatrzymać. We wstecznym lusterku zobaczył maskę równie wielkiego wozu, który zablokował go od tyłu, stając tuż za jego zderzakiem. Dopiero w tym momencie zrozumiał. Wyszarpując colta otworzył drzwi. Ale było już za późno.

Prévôt przeczuł niebezpieczeństwo o wiele wcześniej. Gdy tylko zobaczył we wstecznym lusterku groźne manewry wykonywane przez kierowcę ciężarówki, zrozumiał, że wpadli w pułapkę. Niewiele mógł jednak zdziałać, gdyż wypadki następowały po sobie z błyskawiczną szybkością. Wiedział, że w bagażniku ma Rogera i że to jest najważniejsze. Rozsądek nakazywał dociśnięcie gazu i jak najszybsze wydostanie się na autostradę, na której możliwość zasadzki była dużo mniejsza.

Tak nakazywał rozsądek, ale Prévôt nie mógł zostawić przyjaciela bez pomocy. Zahamował ostro i z pistoletem w ręce wyskoczył z samochodu, kierując się ku rozkraczonej na szosie ciężarówce. Zza niej usłyszał serię pistoletu maszynowego i brzęk tłuczonego szkła. Nie widział nikogo. Chcąc zwrócić na siebie uwagę wystrzelił w kierunku ciężarówki, ale w tym momencie poczuł ostre, bolesne uderzenie w prawe ramię, broń wypadła mu z ręki, a on sam upadł na asfalt, tracąc całkowicie świadomość.

Gdy po jakimś czasie ją odzyskał i z trudem podniósł głowę, zobaczył przy swoim samochodzie kilku uzbrojonych mężczyzn rozmawiających z wydobytym już z bagażnika Rogerem.

– Szybciej, Cortez, szybciej, nie możemy bez końca blokować tej szosy, w końcu ktoś tu przyjedzie! – popędzał Rogera jeden z mężczyzn.

– Jeszcze chwilę – wybełkotał Roger, nie całkiem uwolniony spod działania środka nasennego. – Dajcie mi colta – wyciągnął rękę i gdy podano mu broń, na chwiejnych nogach podszedł do leżącego wciąż na szosie Prévôta. – To już koniec, komisarzu – słowa wypowiadał z trudem. – Teraz to już naprawdę koniec.

– Trudno – Prévôt spokojnie patrzył w nieprzytomne oczy Rogera i kątem oka obserwował jego dłoń z coltem.

– Szybciej! – usłyszał głos stojących z tyłu mężczyzn.

– Nie spróbuje mnie pan powstrzymać? – spytał Roger, z trudem utrzymując na wysokości oczu rękę z wymierzonym w Prévôta coltem.

– Owszem, spróbuję – warknął komisarz i gwałtownie poderwał się w górę.

Prawe ramię z tkwiącym w nim pociskiem odmówiło jednak posłuszeństwa i Prévôt opadł na szosę, przygwożdżony do niej kulą wystrzeloną przez Rogera. Bernard jeszcze raz pociągnął za spust, ale magazynek był już pusty.

– Zmywamy się! Ktoś jedzie! – mężczyźni siłą odciągnęli Rogera od ciała Prévôta i wepchnęli do samochodu, w którym leżał już nieprzytomny Jean-Paul.

Czerwony peugeot i czarny citroen Prévôta odjechały z piskiem opon, pozostawiając za sobą blokujące szosę ciężarówki, drugiego citroena, pozbawionego serią pistoletu maszynowego szyb, i dwa obficie krwawiące ciała.

* * *

Sędzia Berton nie okazał zdziwienia, gdy w gabinecie Jacquesa Baudina spotkał Henri Chevaliera.

Chevalier na widok sędziego zdusił nie dopalone cygaro i uśmiechnął się szeroko. Berton intensywnie myślał, po co minister go tu wezwał i co tu robi Chevalier, ale obaj nie dali mu czasu na długie dociekania.

– Panie sędzio – zaczął minister – jak wygląda sprawa naszego niesfornego marszanda?

Berton doskonale wiedział, o kogo chodzi, ale ton ministra i użyte sformułowania tak go uderzyły, że udał niezrozumienie.

– Przepraszam, o kogo panu chodzi, panie ministrze?

– Hm, no tak – speszył się Baudin. – Chyba rzeczywiście nie wyraziłem się zbyt jasno.

– Owszem, wyraził się pan wystarczająco jasno. Ale nazywanie niesfornym marszandem kogoś, kto oszukał pół świata, naraził Francję na taką hańbę i na dodatek zostawia za sobą same trupy... Pan wybaczy.

Baudin i Chevalier spojrzeli na siebie znacząco.

– Nie spierajmy się o słowa – łagodził grubas. – Rzeczywiście, sformułowanie, jakiego użył pan minister, nie było najszczęśliwsze, ale wszyscy wiemy, o kogo chodzi.

– A zatem, panie sędzio... – Baudin patrzył wyczekująco na Bertona.

– A zatem – sędzia swoim zwyczajem szykował się do wykładu – sprawa wygląda następująco. Lista przestępstw Rogera jest nam doskonale znana. Dochodzi do niej nowe, dokonane w okolicach Poligny.

– No, to jeszcze nie jest takie pewne. Nie mamy dowodów, że on brał w tym udział – Baudin umoczył wargi w koniaku.

– Jestem pewien, że ta masakra to jego sprawka.

– Pańskie przekonanie to jeszcze za mało – wtrącił się Chevalier.

– Myślę, panie ministrze – Berton zignorował uwagę grubasa – że kiedy...

– No dobrze już, skończmy z tym – przerwał Bau-din. – Proszę mi raczej powiedzieć, w jaki sposób Roger dostał się do Francji?

– Jak twierdzi, został porwany wraz ze swym... kochankiem – na twarzy Bertona pojawił się ironiczny grymas. – Nie potrafi jednak opisać porywaczy, nie wie, jakim samochodem go wieziono, i w ogóle nie wie nic, co mogłoby ułatwić nam ujęcie rzekomych kidnaperów.

– Porwali go i co?

Berton skrzywił się. Nie lubił, kiedy mu przerywano, zwłaszcza że robił to Chevalier, którego obecności przy tej rozmowie wciąż nie mógł zrozumieć.

– Jak twierdzi, wypuścili go w okolicach Paryża wraz z tym... drugim i piechotą dotarli do miasta. W tej chwili Roger przebywa w prywatnej klinice psychiatrycznej, gdzie leczy rozstrój nerwowy, jakiego nabawił się po przeżyciach ostatnich miesięcy – w głosie Bertona była jawna drwina.

– Co będzie, kiedy opuści klinikę?

Berton na chwilę zaniemówił. Minister sprawiedliwości pyta, co będzie, gdy przestępca wpadnie wreszcie w ręce władz?

– Jak to co? Wytoczymy mu proces i zostanie skazany.

– Za co? – spokój, z jakim Chevalier zadał to idiotyczne pytanie, o mało nie przyprawił Bertona o szok.

– Pan się pyta za co?! To wprost nieprawdopodobne! Za fałszerstwo wszechczasów, za podpalenie Galerie Dauphine, za zabicie strażnika...

– Jak pan mu to udowodni? Nie ma świadków.

– Mam pisemne zeznanie Prévôta i tego Amerykanina. Wreszcie masakra pod Poligny.

– Tu zupełnie nie ma pan dowodów.

– Ale będę je miał! – powiedział twardo Berton i spojrzał grubasowi prosto w oczy. Chevalier spuścił wzrok, szukając czegoś uparcie w filiżance z kawą.

– Wie pan równie dobrze jak ja, że Bernard Roger nie jest obywatelem francuskim, a właściwie – poprawił się Baudin – nie tylko francuskim.

– Bernard Roger jest obywatelem francuskim! – Berton przeniósł wzrok na ministra, ale ten także nie patrzył mu w oczy.

– Władze amerykańskie są innego zdania.

– A cóż obchodzą nas amerykańskie władze?! Bernard Roger jest obywatelem Republiki Francuskiej, znajduje się na terytorium Francji i będzie sądzony przez francuski sąd! – Berton wstał, uznając, że rozmowa jest skończona.

– No cóż, panie sędzio – Baudin także wstał i zaczął przechadzać się po gabinecie. – To wszystko nie jest takie proste, jak nam pan tu przedstawił. Jest wiele okoliczności, które...

– Czy może mi pan powiedzieć jasno i otwarcie, o co tutaj właściwie chodzi? – wybuchnął Berton.

– Panie sędzio – Baudin stanął przed Bertonem, ale wciąż patrzył gdzieś obok, starannie unikając jego wzroku. – Proszę prowadzić tę sprawę dalej, ale niech pan się nie spieszy... Wszystko musi zostać starannie przeanalizowane i wyjaśnione, każda pochopna decyzja może tylko zaszkodzić sprawie. Proszę nie udzielać żadnych informacji prasie i wszystkie poczynania konsultować bezpośrednio ze mną. To chyba wszystko...

– Proszę mi powiedzieć, panie ministrze, czy Bernard Roger ma być sądzony, czy może...

– Żegnam, panie sędzio.

* * *

Pierwsze, co zobaczył po przebudzeniu, to były wpatrzone w niego oczy Catherine. Spróbował się uśmiechnąć.

– Cześć – szepnął wysuszonymi wargami.

– Cześć, Paul – Catherine delikatnie ścisnęła jego zdrową rękę.

Prévôt znów przymknął powieki, ale twarz dziewczyny nie zniknęła.

– Jak się czujesz? – spytała troskliwie.

– Właściwie to sam jeszcze nie wiem.

Rany komisarza okazały się mniej groźne, niż można było przypuszczać. Pierwsza kula trafiła w prawe ramię, ale wydobyto ją bez kłopotu i komplikacji. Druga wymierzona była w serce lecz Roger, pozostający pod wpływem narkotyków, spudłował i pocisk przeszedł bokiem. Serce i płuca były nie uszkodzone. Prévôt krwawił obficie, ale miał szczęście. Kierowca, który o mały włos nie wpakował się na szalejącą ciężarówkę, obserwował we wstecznym lusterku jej dalsze wyczyny i po kilkuset metrach zdecydował się zawrócić i sprawdzić, co się dzieje na szosie.

On też miał szczęście. Zawracając, ugrzązł w miękkim poboczu i parę minut zabrało mu wyprowadzenie samochodu na asfalt. Gdyby przyjechał pół minuty wcześniej, sam potrzebowałby pomocy, bo mordercy nie pozostawiliby żywego świadka.

– Co z Johnem? – spytał Prévôt, nie mając jednak złudzeń, jaka będzie odpowiedź.

Uśmiech zniknął z twarzy dziewczyny.

– Przykro mi Paul... John nie żyje.

Do pokoju wszedł Pierre Fargues w towarzystwie lekarza.

– O, widzę, że wreszcie jesteś z nami! – krzyknął radośnie.

– Tak, zdaje się, że wstałem z grobu.

– I to jakby podwójnie. Teraz już chyba nie powiesz, że twoja śmierć to wybieg?

– Widzę, że nie możesz mi tego darować, Pierre. Już kiedyś mówiłem... – Prévôt usiłował przerwać Farguesowi, ale ten nie dał się zbić z tropu.

– Tak, tak, oczywiście, pan komisarz dbał o moje bezpieczeństwo i postanowił, że będzie lepiej, jeśli uwierzę w jego śmierć. Tylko ta pani znała prawdę. Ale to świetna aktorka. Nikt, ani dziennikarze, ani wrogowie, ani przyjaciele komisarza nie domyślili się niczego.

– No, ty się domyśliłeś.

– Przecież tego chciałeś.

– Liczyłem na to, że się domyślisz... John... – Prévôt przerwał wypowiedziawszy imię przyjaciela. Zapadła cisza, wszyscy rozumieli, jaki ból sprawiła komisarzowi śmierć Amerykanina. – On dobrze grał swoją rolę – podjął po chwili Prévôt.

– No dobra, Paul. Dajmy temu spokój. Najważniejsze, że wszystko się skończyło.

– Skończyło? Nic się nie skończyło, Pierre! Dopóki mordercy Johna chodzą na wolności, nic się nie skończyło!

– Paul, czy nie uważasz, że już wystarczy? – zawołała Catherine.

– Przykro mi – Prévôt dotknął jej twarzy zdrową ręką. – Ale ty znasz mnie najlepiej i wiesz, że nie mogę inaczej. – Panie doktorze – Prévôt zwrócił się ku stojącemu z boku lekarzowi – kiedy będę mógł stąd wyjść?

* * *

Roger miał wrażenie, że zobaczył ducha. Przymknął oczy, ale gdy je znów otworzył, duch nie zniknął. Przed nim stał Paul Prévôt z ręką na temblaku. Za komisarzem widoczny był wóz policyjny, w którym siedziało dwóch policjantów, uważnie obserwujących każdy ruch opuszczającego klinikę pacjenta.

Szpital, a właściwie sanatorium dla nerwowo chorych mieściło się w okolicach Rambouillet, w przepięknym lesie, teraz jesienią zabarwionym na wszystkie odcienie czerwieni, brązu i żółci. Sentymentalne jesienne słońce wydobywało barwy i podkreślało ich urodę. Ten las, ta pogoda, to słońce stworzone były dla zakochanych i szczęśliwych par, a nie dla dwóch mężczyzn, którzy oto stali przed sobą i mierzyli się czujnymi spojrzeniami.

Roger spędził kilka tygodni w klinice, pilnie nasłuchując wieści ze świata. Wiedział, że jego pobyt tutaj nie może ciągnąć się w nieskończoność, ale czekał najodpowiedniejszego momentu. Sowicie opłacany lekarz z uporem stwierdzał brak poprawy w stanie pacjenta i konieczność pozostania pod opieką specjalistów.

Pozostający poza kliniką Jean-Paul szczegółowo informował przyjaciela o tym, co dzieje się w jego sprawie, Bernard wierzył, że naciskanym przez CIA władzom amerykańskim uda się przekonać Francuzów, iż jest on obywatelem Stanów Zjednoczonych i powinien zostać tam odesłany jak najszybciej. Nie było to jednak takie proste. Molestowane jednocześnie przez Amerykanów i Japończyków, a także atakowane przez własną prasę Władze francuskie nie mogły podjąć decyzji. Prasie nie udzielano żadnych informacji o sprawie Rogera, ale od czasu do czasu jakiś sprytny dziennikarz wyciągał nie wiadomo skąd informacje i sprzedawał je z odpowiednim komentarzem. Nie próżnowała także prasa innych krajów. Japońska wprost szalała. Japończycy w żaden sposób nie mogli zrozumieć dziwacznego zachowania władz francuskich. Do akcji włączyły się także dwa najpotężniejsze dzienniki amerykańskie. „New York Times” i „Washington Post” wprost prześcigały się w dostarczaniu swoim czytelnikom sensacyjnych informacji z życia Bernarda Rogera. Oczywiście odgrzebano sprawę Talbota i węgierskiego tancerza, nie wiadomo skąd wypłynęła afera kongijska i jeszcze parę innych wyczynów byłego baletmistrza i marszanda.

Amerykańscy dziennikarze nie słabiej od swych japońskich kolegów atakowali francuski wymiar sprawiedliwości, oskarżając go o pobłażanie oszustowi i mordercy.

Te wszystkie naciski powodowały, że dla Francuzów decyzja w sprawie Rogera stawała się z dnia na dzień trudniejsza. On zaś spokojnie czekał, wiedząc o wszystkim. Jakoś nikomu nie przyszło do głowy poinformować go, że Paul Prévôt żyje. Sędzia Berton zadbał, aby masakry pod Poligny nie wiązano ze sprawą marszanda, co było także na rękę ministrowi. Choć każdy z nich działał z innych powodów, w tym wypadku byli zgodni. Oficjalny komunikat głosił, że pod Poligny doszło do katastrofy dwóch ciężarówek i jednego samochodu osobowego, w której śmierć ponieśli dwaj nie zidentyfikowani mężczyźni. Ponieważ wypadek drogowy nie wydawał się sprawą tajemniczą ani sensacyjną, szybko o nim zapomniano i tylko człowiek, który uratował Prévôtowi życie, nic nie mógł zrozumieć, ale mając wciąż przed oczami ciała leżące w kałużach krwi, wolał milczeć.

Roger uznał ten komunikat za efekt działalności swych przyjaciół, którzy chcieli ukryć przed światem jego związek z tą sprawą, i teraz, kiedy zobaczył Prévôta żywego, nie wierzył własnym oczom. Sytuacja gwałtownie się pogorszyła. Tylko on mógł oskarżyć go o spowodowanie śmierci Amerykanina i usiłowanie zabójstwa francuskiego policjanta.

„Cholerni idioci – pomyślał ponuro Roger. – Przeoczyć taką sprawę! Ale jak to się mogło stać, przecież strzelałem z odległości niecałych dwóch metrów...”

– Owszem, ale niezbyt celnie – Prévôt czytał w jego myślach.

– To niemożliwe...

– A jednak – na twarzy Prévôta nie było śladu uśmiechu. – Teraz to już chyba koniec, Roger.

– Nie rozumiem.

– Jest pan aresztowany.

– Aresz... Czy pan oszalał, komisarzu?! – krzyknął Roger.

– Nie – Prévôt zachowywał kamienny spokój. – Proszę, oto nakaz – podał mu dokument.

Roger rzucił okiem na podpis. Nakaz podpisał sędzia Berton.

„Co jest, do cholery! Przecież Berton miał być odsunięty od sprawy, a przynajmniej dobrze pilnowany przez Baudina. Znowu coś spieprzyli”.

Zwrócił komisarzowi nakaz i uważnie przyjrzał się jego twarzy.

– Czy nie wydaje się panu, drogi Prévôt, że moglibyśmy dojść jakoś do porozumienia? – zaczął bez przekonania.

– Nie rozumiem – powiedział Prévôt, a w Bernardzie zrodziła się iskierka nadziei.

– Pan mnie wypuści, powie, że kiedy przyjechał pan do kliniki, już mnie tu nie było. Ja wyjadę jeszcze dziś z Francji, ale przedtem oczywiście sowicie pana wynagrodzę.

– Czy przywróci pan życie Johnowi Lee? – Prévôt przyglądał mu się ponuro.

Roger uśmiechnął się krzywo.

– W takim razie – Prévôt nachylił mu się do ucha – przestań pieprzyć! Jesteś oszustem, złodziejem, a przede wszystkim mordercą i za to znajdziesz się za kratkami, i to na wiele lat. Obiecuję ci to!

Roger pobladł i poczuł, jak po czole płynie mu zimna kropla potu. Szybko opanował się jednak i spojrzał bezczelnie na Prévôta.

– Nie bądź taki pewien... – nie zdążył dokończyć. Prévôt wykonał gwałtowny ruch kolanem i piekący ból w jądrach zmusił Rogera do zgięcia się w pół. Krótki cios lewej ręki i marszand leżał na ziemi rozciągnięty jak długi.

Dwaj policjanci wysiedli z samochodu i wrzucili Rogera na tylne siedzenie.

Tym razem obyło się bez kłopotów i mniej więcej po piętnastu minutach jazdy policyjny samochód dotarł do więzienia.

Tuż przed bramą, nie wiadomo skąd, pojawił się czarny citroen, który z piskiem opon zablokował im wjazd. Prévôt wyrwał rewolwer z futerału, czym spowodował popłoch obu siedzących z nim policjantów, bo z citroena wyskoczył sędzia Clement Vaillard. Prévôt spojrzał na przerażone twarze policjantów, w milczeniu schował colta i wysiadł z samochodu.

– Dzień dobry, komisarzu – Vaillard uśmiechnął się przyjaźnie.

– Dzień dobry – mruknął Prévôt, przyjmując wyczekującą postawę.

– Czy przywiózł pan Rogera? – z twarzy Vaillarda wciąż nie znikał promienny uśmiech.

– Tak i właśnie mam zamiar zamknąć go w tym więzieniu – Prévôt minął go i ruszył ku bramie.

– Proszę się tak nie spieszyć – usłyszał za plecami. – Teraz ja przejmuję więźnia.

Prévôt odwrócił się gwałtownie.

– Co to znaczy?

– Dokładnie to, co powiedziałem.

– Mam przy sobie podpisany przez sędziego Bertona nakaz aresztowania Bernarda Rogera i przetransportowania go do więzienia. Czyżby miał pan zamiar mi w tym przeszkodzić?

– Tak – Vaillard przestał się uśmiechać i sięgnął do wewnętrznej kieszeni marynarki. – Oto dokument podpisany przez ministra sprawiedliwości i prefekta policji, na mocy którego jest pan obowiązany przekazać mi Bernarda Rogera. Został pan wyłączony ze śledztwa. To także jest tu napisane.

Prévôt sięgnął po papier i na własne oczy przekonał się, że Vaillard mówił prawdę.

– Na to czekałem – mruknął.

– Słucham? – tamten przyglądał mu się ciekawie.

– I procesu też pewnie nie będzie, co? – Prévôt patrzył szyderczo na Vaillarda.

– No wie pan – sędzia był szczerze oburzony – skąd takie przypuszczenie?! Oczywiście, że będzie, ale zdecydowaliśmy, że Roger może odpowiadać z wolnej stopy.

„Zdecydowaliśmy? A co ty tu miałeś do decydowania? Już ja dobrze wiem, kto o tym zdecydował” – pomyślał Prévôt, głośno zaś powiedział:

– A zatem proszę, niech pan go zabiera. Vaillard zbliżył się do samochodu i widząc, że stojący obok policjanci nie mają zamiaru mu pomóc, sam uchylił drzwi.

– Panie Roger, nazywam się Vaillard. Pan pozwoli ze mną.

Roger próbował wystawić nogę z samochodu, ale nagły atak bólu unieruchomił go i jego twarz wykrzywił grymas.

– Co panu jest? Czy coś się panu stało? – Vaillard bezskutecznie usiłował wyciągnąć z samochodu Rogera.

– Panie komisarzu! Co się stało więźniowi?... – Vaillard dopadł Prévôta i szarpnął go za rękaw.

– Pana Rogera bolą jaja, i to wszystko – wycedził Prévôt, a obaj policjanci ryknęli gromkim śmiechem.

– Pan znowu zaczyna... Prévôt! To nie ujdzie panu... – zaperzył się Vaillard.

Roger wydobył się wreszcie z samochodu i zgięty w pół, podtrzymywany przez Vaillarda, zmierzał w kierunku citroena.

– A jednak to jeszcze nie koniec, Prévôt – syknął mijając komisarza.

– Mam nadzieję, Roger... Mam nadzieję – równie cicho odparł Prévôt i nie ruszył się z miejsca, dopóki Roger nie znalazł się we wnętrzu samochodu.

– I co teraz, komisarzu? – spytał jeden z policjantów.

– Nic – Prévôt wpatrywał się uparcie w tył odjeżdżającego samochodu. – Wracajcie do komisariatu.

Policjanci ze zdziwieniem w oczach przyglądali się, jak komisarz Paul Prévôt, wolno odmierzając kroki, ruszył przed siebie aleją, którą przed chwilą odjechał jego największy, znów wygrany przeciwnik.

* * *

– Witam, panie komisarzu, spodziewałem się, że pan nas odwiedzi – Baudin witał Prévôta niczym gościa, którego oczekiwał od dawna i wciąż nie tracił nadziei na spotkanie.

Ale w jego głosie było tyle źle skrywanego fałszu i obłudy, że komisarz aż się wzdrygnął podając mu rękę. Nie zdziwił się, gdy w głębi gabinetu Baudina dostrzegł postać Jeana Chitaux, ministra spraw wewnętrznych.

„Dwóch ministrów na jednego policjanta” – pomyślał, odpowiadając przeczącym ruchem głowy na pytanie Emila, czy chciałby się czegoś napić.

– Może jednak – zachęcał Baudin, ale nie widząc reakcji komisarza odesłał sekretarza pospiesznym gestem.

Gdy drzwi się zamknęły, trzej mężczyźni usiedli wokół małego stolika, mierząc się nawzajem wzrokiem. Baudin i Chitaux oczekiwali wybuchu wściekłości, serii zarzutów i oskarżeń, a przynajmniej wielu pytań. Na to byli przygotowani. Ale Prévôt nie miał zamiaru ułatwiać im zadania. Po prostu siedział i milczał. Patrząc na twarze obu ministrów, którzy starali się przybrać maski obojętności, czytał w nich obawę, niepewność i niewygodę zaistniałej sytuacji.

– No tak... – zaczął Baudin, ale natychmiast utknął.

– Drogi Prévôt – pospieszył z pomocą Chitaux, z trudem wytrzymując spokojne spojrzenie komisarza – oczywiście rozumiemy pańskie oburzenie i gniew... Po tym, co pan przeszedł przez ten rok, mógłby się pan spodziewać, że Bernard Roger zostanie aresztowany i osadzony w więzieniu, tylko, widzi pan... to nie jest taka prosta sprawa...

– Tak, rzeczywiście to nie jest prosta sprawa – Prévôt mówił spokojnie i cicho, tak że obaj ministrowie musieli się schylić, by usłyszeć jego słowa. – Siedmiu ludzi straciło życie, znam także ósmego, który powinien nie żyć, a żyje tylko dzięki szczęściu, cudowi, przypadkowi... Tak, to rzeczywiście nie jest łatwa sprawa.

– Panie komisarzu – Baudin wreszcie zdecydował się włączyć do rozmowy – to, o czym pan mówi, to tylko jedna strona medalu...

– Tak, jest jeszcze druga – przerwał mu Prévôt równie cicho i spokojnie jak poprzednio. – Bernard Roger oszukał wielu ludzi, wyłudził od nich miliony dolarów, naraził Francję na publiczny wstyd i hańbę.

– W takim razie ten medal ma trzy strony... – znów zaczął Baudin.

– A ta trzecia nazywa się Centralna Agencja Wywiadowcza – nie dał mu znów dokończyć Prévôt – a może jest nią rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej? Tak! To musi być Biały Dom, bo przecież ministrowie Republiki Francuskiej nie baliby się agentów CIA... ale wobec nacisku...

– Pan się zapomina, Prévôt! – krzyknął Chitaux, zrywając się z krzesła.

– Pan komisarz jest zmęczony – usiłował łagodzić Baudin. – To przecież był dla niego niezwykle ciężki rok...

– Czy rzeczywiście aż tak bardzo musimy się bać Amerykanów?

– Proszę posłuchać, komisarzu – Baudin uspokoił gestem dłoni wzburzonego Chitaux i przyjacielsko położył rękę na ramieniu Prévôta. – Jest pan człowiekiem inteligentnym. Stany Zjednoczone są naszym sojusznikiem i w tych niespokojnych czasach drażnienie potężnego partnera sprawą jakiegoś tam małego... oczywiście w sensie wielkiej polityki – dodał szybko Baudin, widząc spoczywające na sobie ciężkie spojrzenie komisarza.

– A więc procesu też nie będzie – na twarzy Prévôta pojawił się cień szyderczego uśmiechu.

– Panie komisarzu, pan przesądza o sprawach, nad którymi w tej chwili głowią się politycy – Chitaux już się uspokoił.

– Chciałbym zobaczyć się z sędzią Bertonem, gdzie on jest?

Obaj ministrowie spojrzeli na siebie.

– Sędzia Berton nie prowadzi już tej sprawy... Sędzia Berton zrezygnował...

Prévôt roześmiał się głośno.

– Sędzia Berton zrezygnował – powtórzył. – Ale ja, moi panowie, nie mam zamiaru zrezygnować.

– Obawiam się, że będzie pan musiał – ton Chitaux stał się stanowczy. – Został pan wycofany z tej sprawy, od jutra zajmie się pan gangiem gwałcicieli...

– Jutro będę się zajmował dokładnie tym samym, czym zajmuję się dziś – powiedział twardo Prévôt wstając z krzesła. – Jestem odsunięty od sprawy Bernarda Rogera, ale tylko oficjalnie. Prywatnie mogę robić, co mi się podoba.

– Nie będzie pan miał czasu na sprawy prywatne – Chitaux także wstał – polecam panu...

– Dziś rano polecił mi pan udać się na trzymiesięczny zasłużony urlop, więc nic innego nie może mi pan na razie polecić.

– Nie rozumiem – Chitaux spojrzał zdziwiony na równie zaskoczonego Baudina.

– Parę godzin temu podpisał pan mój urlop – Prévôt zmierzał ku drzwiom. – Radzę nieco dokładniej czytać trafiające na pańskie biurko dokumenty. Żegnam panów.

Drzwi trzasnęły, a obaj mężczyźni pozostali w osłupieniu.

– Czy on rzeczywiście nie zrezygnuje? – spytał wysoki szpakowaty brunet, ze starannie przyciętym wąsikiem na wypielęgnowanej twarzy, który bezszelestnie wszedł przez niewielkie drzwi, prowadzące do prywatnego gabinetu Baudina.

– Obawiam się, że będziemy mieli z nim kłopoty – pierwszy opanował się Chitaux.

– Cóż, będziemy musieli sięgnąć po inne metody – mężczyzna rozsiadł się wygodnie, wyciągając paczkę amerykańskich papierosów.

– Mister Grove, Paul Prévôt to jeden z naszych najzdolniejszych policjantów i nie chciałbym...

– Panie ministrze, pan zapomina, że ja nie jestem agentem CIA, który potrafi tylko strzelać, podpalać, podkładać bomby. Nazywam się David Grove i jestem osobistym doradcą prezydenta Stanów Zjednoczonych. To powinno panom wystarczyć.

* * *

– Panie komisarzu!

Prévôt obejrzał się i zobaczył rolls royce’a, z którego machał ku niemu przyjaźnie Chevalier.

Komisarz opuszczał gmach Ministerstwa Sprawiedliwości w ponurym nastroju. Zdawał sobie sprawę, że wszyscy umyli ręce i został sam. Przeczuwał to zresztą nie od dziś i dlatego podsunął swemu przełożonemu prośbę o urlop. Nie miał zamiaru rezygnować ze ścigania Rogera. Nie obchodziły go pieniądze Chevaliera, mógłby nawet przymknąć oko na oszukańcze machinacje marszanda, w końcu jeśli honor Francji tak mało obchodził jej ministrów, czyż miał się nim przejmować zwykły policjant? To wszystko mógł przeciwnikowi darować, ale nie mógł zgodzić się z tym, że zabójca siedmiu osób, nieważne, czy pośredni, czy bezpośredni, pozostanie na wolności, obojętnie gdzie: we Francji, w Stanach czy jeszcze gdzie indziej. Przed oczami wciąż mu stawała twarz Johna Lee. Prévôt nie uczestniczył w pożegnaniu przyjaciela, był jeszcze w szpitalu, ale nieliczny kondukt odprowadzający do samolotu jego trumnę obserwował Pierre Fargues, który opowiedział o wszystkim komisarzowi.

– Witam, komisarzu – grubas uchylił drzwi. – Zapraszam na mały spacerek po Paryżu.

Chevalier zachowywał się tak, jakby rzeczywiście postanowił pokazać Prévôtowi piękno Paryża. Minęli Pałac Elizejski, z prawej Petit-Palais i przed ich oczami ukazała się sylwetka obelisku luksorskiego na placu Concorde. Wjechali w Quai des Tuileries i wkrótce z lewej ujrzeli Luwr.

– Czy wie pan, po co pana tu przywiozłem? – spytał Chevalier.

– Nie mam pojęcia – odparł wyrwany z zamyślenia Prévôt.

– Czy mówi panu coś nazwisko Vincenzo Peruggia?

– Peruggia?

– Tak, to Włoch, który 21 sierpnia 1911 roku ukradł Monę Lisę Leonarda da Vinci.

– Ach tak, przypominam sobie. Pracował w Luwrze i ubzdurał sobie, że dzieło wielkiego mistrza ukradł z Włoch Napoleon. Postanowił zwrócić włoskiemu narodowi rzekomo zagrabione mu niegdyś dzieło.

– Tak. Oczywiście, to była bzdura, bo Napoleon nie mógł zrabować obrazu, który od wieków znajdował się we Francji, a przywiózł go tam sam mistrz.

– W Luwrze panowały wtedy skandaliczne porządki. Peruggia ukradł obraz w biały dzień, bodajże o siódmej rano, i opuścił pałac nie zaczepiony przez nikogo. Policja szukała go, ale...

– Ale nie odniosła większych sukcesów – Chevalier wpadł Prévôtowi w słowo – i gdyby Peruggia był sprytniejszy, Mona Lisa nigdy nie wróciłaby do Luwru.

– To prawda.

– Zresztą tak naprawdę, to wcale nie wiadomo, czy do Luwru wrócił ten sam obraz, który został z niego wyniesiony. Nie tak dawno... chyba w zeszłym roku lub dwa lata temu jeden z amerykańskich marszandów twierdził, że po kradzieży wykonano kilkanaście falsyfikatów, z których jeden zwrócono muzeum, a oryginał jest w Ameryce.

– Maniaków i szaleńców nigdy nie brakuje i podejrzewam, że sprawa autentyczności Mony Lisy powróci jeszcze nieraz. Ale po co właściwie rozmawiamy o tym wszystkim? – Prévôt spojrzał na grubasa.

– Czy pamięta pan, jaki wyrok zapadł w sprawie Vincenza Peruggii?

– O ile pamiętam, dostał rok i piętnaście czy trzydzieści dni.

– Dokładnie rok i piętnaście. Ale sąd drugiej instancji zmniejszył wymiar kary do siedmiu miesięcy, w które wliczono areszt śledczy i Peruggię wypuszczono na wolność.

– Tak, rzeczywiście tak było, ale po co mi pan to opowiada? – Prévôt już domyślał się, o co chodzi marszandowi.

– Niech pan pomyśli, szukała go policja całej Francji, i nie tylko Francji, facet dokonał nieprawdopodobnego wprost przestępstwa, a jednak wyszedł na wolność...

– Vincenzo Peruggia był może szaleńcem, ale nie był mordercą.

– To prawda, ale Vincenzo Peruggia nie miał takiego poparcia, jakim dysponuje Bernard Roger. A to równoważy to, o czym pan mówił.

– Ludzkiego życia nic nie jest w stanie zrównoważyć.

– Panie komisarzu! Pan pracuje w policji nie od dziś. Nieraz zetknął się pan ze śmiercią, tragedią, rozpaczą. Myślałem, że jest pan już na to uodporniony. A tu pan po raz drugi przekonuje mnie, że jest pan sentymentalnym...

– Czy ma pan do mnie jakąś konkretną sprawę? – Prévôt położył rękę na klamce.

– Tak – z twarzy Chevaliera zniknął sympatyczny uśmiech i teraz patrzył na Prévôta z niechęcią. – Oto pańskie honorarium. Obiecałem je panu. Myślę, że będzie pan zadowolony.

Prévôt spojrzał przelotnie na astronomiczną sumę wypisaną na czeku, który trzymał w ręce, i spojrzał pytająco na Chevaliera.

– Tak, nie myli się pan – grubas zrozumiał spojrzenie Prévôta. – Dla mnie sprawa jest skończona i po raz drugi, tym razem już ostatni, zwalniam pana z obowiązku dalszego zajmowania się Bernardem Rogerem.

– Po co mi pan to powtarza?

– Proszę mnie posłuchać, panie komisarzu. Ja nie mam tak głęboko jak pan wpojonego poczucia sprawiedliwości. Bernard Roger przestał istnieć jako marszand i konkurent i nie interesuje mnie, co się z nim dalej stanie! Marszand Roger nie żyje, a człowiek o tym nazwisku... Co mnie to obchodzi! Pan wykonał swoją robotę i właśnie odebrał pan za nią zapłatę. To chyba wszystko.

– Żegnam – Prévôt nie próbował nawet ukrywać szyderczego wyrazu twarzy.

– A, jeszcze jedno – powstrzymał go Chevalier.

– Proszę mi powiedzieć, gdzie ukrył pan tego genialnego Węgra.

– Nigdzie – odparł spokojnie Prévôt, wysiadając z samochodu. Czekał na to pytanie od dawna.

– Drogi Prévôt – Chevalier wychylił się za nim. – Proszę nie żartować. Pan go gdzieś ukrył, a ja muszę wiedzieć, gdzie.

– Ja go nie ukryłem – zaprzeczył ponownie Prévôt.

– No dobrze – grubasowi zaświtała w głowie nowa myśl. – Pomogę się panu zemścić na Bernardzie, ale pod warunkiem, że powie mi pan, gdzie jest Węgier.

– Ja tego naprawdę nie wiem, a pańska pomoc nie jest mi już potrzebna – Prévôt wreszcie, po raz pierwszy, mógł zatriumfować.

– Jak to pan nie wie?! – twarz Chevaliera zaczerwieniła się, a na górnej wardze zaświeciły kropelki potu.

– Ostatni raz widziałem go na lotnisku w Palmie. Wsiadł do samolotu odlatującego chyba do Madrytu, ale to było tak dawno...

– Pan go wypuścił!... – grubas o mało nie udławił się wściekłością.

Komisarz nachylił się do wnętrza samochodu:

– Myślałeś, cwaniaku, że wyeliminujesz przy mojej pomocy Rogera i sam zawładniesz talentem tego nieszczęśnika?... Możesz się pocałować w ten swój gruby zad!

Odepchnął się od samochodu i wolno ruszył chodnikiem wzdłuż muru Luwru. Chevalier dał znak kierowcy i samochód zrównał się z idącym Prévôtem.

– Pan jest idiotą, komisarzu, po prostu idiotą! – grubas darł się tak, że zwrócił na siebie uwagę przechodniów.

Gdy zobaczył, że ludzie zaczynają przystawać i spoglądać na niego z coraz większą ciekawością, podniósł szybę i walnął kierowcę w ramię. Ten docisnął pedał gazu i samochód skoczył do przodu.

* * *

– I co teraz, Paul? – Catherine przyglądała się komisarzowi przerzucającemu w głębokim zamyśleniu najświeższe gazety. W żadnej nie znalazł najmniejszej wzmianki o sprawie Bernarda Rogera. Nikt już się nim nie interesował. Pismacy rzucili się tłumnie na następną sensację.

– I co teraz, Paul? – Catherine powtórzyła pytanie.

– Jeszcze nie wiem – uśmiechnął się Prévôt.

– Ja wiem – zaczęła niepewnie dziewczyna – że John był twoim przyjacielem i jego śmierć... ale, Paul... może już dość?

– Dość? Czego dość? – jego twarz pociemniała.

– Spójrz – Catherine wzięła go za rękę. – Wszyscy, nawet Chevalier, wycofali się, zostawili cię samego. Mamy mnóstwo pieniędzy, rzuć to wszystko i wyjedźmy.

„Może ona ma rację? Może rzeczywiście powinienem to zrobić? A może najpierw obszerny list do którejś z gazet, wyłożę wszystko i uciekniemy gdzieś w świat... Może już rzeczywiście dość tej zabawy?”

Dzwonek do drzwi przerwał rozmyślania. Spojrzał pytająco na Catherine, ale ta przecząco pokręciła głową. Nie spodziewała się ani Christine, ani Fafguesa, a tylko oni wiedzieli, że Prévôt mieszka u niej. Wyciągnął colta i cicho podszedł do drzwi. Wyjrzał przez judasza i ku swemu zdumieniu zobaczył na schodach przyjaciela Rogera, Jean-Paula. Upewniwszy się, że chłopak jest sam, uchylił drzwi.

– Mam dla pana list – Jean-Paul podał mu kopertę, uprzejmie się ukłonił i natychmiast ruszył w dół po schodach.

Prévôt powrócił do pokoju, odłożył rewolwer i w zamyśleniu obracał w rękach kopertę.

– Kto to był? Co to za list? – dopytywała się Catherine.

– Zaraz się przekonamy – rozerwał kopertę i zagłębił się w lekturze.

– No i co?

– Nie uwierzysz... Bernard Roger zaprasza mnie na obiad.

– Ciebie... na obiad? – Catherine nie mogła wyjść z podziwu.

– Tak, dziś wieczór – Prévôt odłożył kopertę i wyjrzał przez okno.

Zapadał zmierzch i do oznaczonej pory pozostawało niewiele czasu. Zrozumiał słowa zawarte w liście: „Trzeba uczcić taką okazję” – tak, właśnie dziś mijał rok od ich pierwszej rozmowy. Rok ciężkiej pracy, rok pełen niebezpieczeństw i tragedii. Przed dwunastoma miesiącami rozmawiali po raz pierwszy. Tylko pogoda była inna. Wtedy padał deszcz, a teraz na czystym niebie zapalały się gwiazdy.

– Pójdziesz tam?

– Jasne, trzeba uczcić taką okazję.

– Jaką okazję? – dopytywała się Catherine, ale Prévôt już jej nie słyszał.

* * *

Stracił trzy dni na bezskuteczne poszukiwania. Gdy po przybyciu do Rogera zastał zamknięte drzwi, od razu ogarnął go niepokój. Natychmiast wrócił do mieszkania Catherine, ale w środku nie zastał nikogo. Ślady zaciętej walki, świadczyły, że dziewczyna musiała się bronić, ale nie miała szans. Napastników było co najmniej dwóch. Poza tym mieszkanie nosiło ślady plądrowania i dokładnego przeszukania.

„Jak mogłem tak się dać nabrać? – nie mógł sobie darować. – Ściągnął mnie tylko po to, żeby ją porwać, i teraz ma mnie w ręku... Albo przynajmniej tak mu się wydaje. Ale to nie koniec. To jednak jeszcze nie koniec. Odnajdę ją... Choćby na końcu świata, odnajdę”.

Zmiął kartkę znalezioną w mieszkaniu. Było na niej zaledwie kilka słów: Jeśli chcesz ją odzyskać, milcz. R.

Trzy dni szukał po Paryżu, ale bez skutku. Późnym wieczorem ostatniego dnia powrócił zrezygnowany do domu, ale kiedy usiadł ciężko na łóżku, jego wzrok padł na stojący obok telefon i przez głowę przeleciała mu nagła myśl.

„Tak, może to ostatnia szansa... moja ostatnia szansa”.

Chwycił słuchawkę i nakręcił dobrze znany numer.

– Chciałbym usłyszeć pański głos – odezwał się, gdy tylko usłyszał, że po drugiej stronie ktoś podniósł słuchawkę.

– Słucham? – Tak, to był głos jego informatora, ale tym razem nie odpowiadał na podane hasło.

– Chciałbym usłyszeć pański głos – powtórzył głośniej.

– Pan wybaczy – głos w słuchawce zawahał się na chwilę, ale natychmiast dodał: – To jakaś pomyłka. Proszę więcej nie dzwonić.

Prévôt zrezygnowany odłożył słuchawkę.

Usłyszał kroki na schodach i rzucił się ku drzwiom. Gdy wypadł na podest, usłyszał głośne trzaśniecie drzwi na dole i wiedział, że jakikolwiek pościg nie ma najmniejszego sensu. Ale czego chciał ten ktoś pod drzwiami? Z uwagą obejrzał podest i drzwi, ale nie znalazł nic interesującego. Za to w skrzynce był list. Wyjął go i szybkim ruchem rozerwał kopertę. Gdy przeczytał, w oczach zrobiło mu się ciemno i jak nieżywy padł na łóżko.

Jeżeli w prasie pojawi się jeszcze jedna wiadomość o mnie, pańska kochanka zostanie okaleczona. Jedna informacja – jedno cięcie po buzi, dwie informacje – dwa... i tak dalej, aż do jej śmierci. Jeżeli będę miał pewność, że informacja pochodzi od Pana, obetnę jej pierś, co będzie dalej, proszę się domyślić. Jeśli będzie Pan milczał, a ja uznam, że jestem już bezpieczny, otrzyma Pan z powrotem swoją piękność.

Telefon dzwonił już dłuższą chwilę. Prévôt niechętnie sięgnął po słuchawkę.

– No, już myślałem, że pana nie ma – to był głos jego informatora. – Chciałbym usłyszeć...

– To niepotrzebne. Poznaję pana. Czy ma mi pan coś do przekazania?

– Oficjalnie nie. Ten telefon już dla pana nie istnieje i proszę z niego więcej nie korzystać. Ale ja zżyłem się z panem przez ten rok i wiem, co pana spotkało. Wszyscy pana wykołowali i teraz został pan zupełnie sam. Nienawidzę takich machlojek i dlatego zdecydowałem się panu pomóc. Nie mogłem tego zrobić od razu, bo tamten telefon jest na podsłuchu i musiałem poszukać innego. Ale to wszystko nie ma znaczenia. Proszę słuchać uważnie. Poszukiwany przez pana człowiek trzy dni temu odleciał samolotem Air France do Rio de Janeiro. Towarzyszyła mu kobieta, która podobno jest schizofreniczką pod działaniem silnych leków psychotropowych. Czy mam opisać jej wygląd?

– Nie trzeba.

– Niestety, nie mogę panu tym razem załatwić rezerwacji i tych wszystkich potrzebnych informacji. Musi pan sobie radzić sam – oznajmił głos.

– Dziękuję – Prévôt poczuł, że wielki kamień spada mu z serca.

– Życzę powodzenia, komisarzu – w słuchawce zaległa cisza.

* * *

– Pytam po raz ostatni, ilu?

Oczy wyłaziły mu już na wierzch, a usta nadaremnie usiłowały chwytać powietrze. Jeszcze raz spróbował wydostać się ze śmiertelnego uścisku, ale sprowadził na siebie jedynie nową falę bólu. Obcy zacisnął ręce i jeszcze mocniej naparł kolanem, wbijając mu niemal plecy w betonowe podłoże.

Kiedy komendant posterunku w Jatobie spytał go, czy mógłby podwieźć na tamę inżyniera, który przyjechał z Rio de Janeiro, zgodził się chętnie. Kilkudziesięciokilometrowa samotna jazda przez dżunglę nigdy nie stanowiła dla niego przyjemności. Wychował się w Sao Paulo i przedłużający się pobyt na tym dzikim pustkowiu dawał mu się już porządnie we znaki. Raz w tygodniu wsiadał w jeepa i wyboistą, podmokłą drogą docierał do Jatoby, aby dokonać zakupów. Najbardziej, obok trudów drogi, wkurzały go zakupy w sklepach z damskimi fatałaszkami, które szef zlecał mu dla tej cholernej dziwki, którą przywiózł ze sobą, której sam nie tykał i której także im nie pozwalał przelecieć. A przecież siedzieli tu już miesiąc i był najwyższy czas, by dać folgę męskim instynktom. Na dodatek dziewczyna doskonale zdawała sobie sprawę z ich cierpień i powiększała je z każdym dniem, zachowując się tak, jakby chciała powiedzieć: „Każdy z was może mnie mieć. Chodźcie i spróbujcie. Nikomu nie odmówię”.

Upał zalewający dżunglę, jezioro i położoną nad nim posiadłość szefa usprawiedliwiały skąpość jej stroju, ale te nieprawdopodobne ruchy bioder, to powolne, przeładowane seksem zsuwanie z ramion jedwabnego szlafroka, te kąpiele nago, spojrzenia... Szef ich ostrzegał. On jeden wiedział, po co ta Francuzka robi to wszystko. Chciała omotać, otumanić wszystko jedno którego z nich i dzięki temu odzyskać wolność. Gdyby jej się to udało, żaden nie dostałby tej fury pieniędzy, jaką obiecał im szef.

Do dnia wypłaty pozostało już niewiele czasu, a potem... Witajcie, knajpy Sao Paulo, burdele Rio, witajcie wszystkie francuskie, portugalskie i murzyńskie dziwki świata! Jeszcze dwa, trzy tygodnie tej męczarni i koniec. W upale buchającej żarem dżungli, w nie dających chłodu gorących falach jeziora, z tym wspaniałym ciałem przed oczami... Och, to było piekło, a do tego te rygorystyczne nakazy i zakazy szefa. Z nikim się nie spotykać, z nikim nie rozmawiać, od Francuzki trzymać się z daleka, wykonywać ślepo rozkazy, nie opuszczać posiadłości bez wyraźnego rozkazu lub pozwolenia i jeden Bóg wie co jeszcze.

Do tej pory nie złamał ani jednego zakazu. Gdy komendant policji poprosił go o podwiezienie inżyniera, nie widział sensu ani potrzeby odmawiać. W końcu prosił go policjant. Inżynier, z włosami przysypanymi siwizną i takąż brodą, niczym nie przypominał człowieka, którego fotografii musieli przyglądać się przez kilka godzin, zanim przekroczyli próg posiadłości. Tama, którą inżynier chciał obejrzeć, znajdowała się o dwa, trzy kilometry od ich kryjówki i mógł tam go zostawić bezpiecznie, uprzedziwszy oczywiście szefa o obecności obcego.

Gdy wjechali na wysoki nasyp, prowadzący na szczyt tamy, ich oczom ukazał się przepiękny widok. Po prawej stronie toczące się leniwie wody rzeki Xingu, które w tym miejscu tworzyły rozlewisko oddzielone potężną betonową tamą od położonego po lewej stronie drogi, kilkanaście metrów niżej, jeziora Tępe. Zarówno woda w rozlewisku Xingu, jak w jeziorze miała ciemnozielony, intensywny kolor, rozjaśniony nieco na powierzchni przez padające niemal pionowo promienie słońca. Od patrzenia na te błyski aż bolały oczy i inżynier, który już wygramolił się z jeepa, zaproponował krótki odpoczynek i obiecał pokazać mu pewną tajemnicę tamy, której nikt nie znał. Nie miał pojęcia, że betonowa ściana może kryć w sobie jakąś tajemnicę, ale teraz już wiedział, że jest to możliwe, wiedział nawet, co to za tajemnica. Leżał rozciągnięty na betonowej platformie, a jego głowa zwisała nad kłębiącą się w dole wodą. Rzekomy inżynier doduszał go powoli, wciąż powtarzając swoje. Wreszcie poczuł, że ma już tego dość, i z trudem poruszył głową na znak, że będzie mówił. Ręce cofnęły się z szyi, ale gniotące klatkę piersiową kolano wzmogło ucisk.

– Czterech – wycharczał, sam zdziwiony, jak przez te kilka sekund zmienił mu się głos.

– Oprócz ciebie? – pytał dalej obcy.

– Tak – kiwnął obolałą głową.

– Czy jest tam dziewczyna, Francuzka?

– Jest – bąknął i po raz pierwszy od dłuższej chwili udało mu się nieco głębiej odetchnąć.

– Wstawaj! – obcy z coltem w dłoni pomógł mu się podnieść i zaprowadził do jeepa.

Tu kazał mu wziąć wszystkie kupione w Jatobie zapasy i popchnął ku schodkom, prowadzącym do podnóża tamy. Mniej więcej w połowie wysokości zatrzymali się i obcy silnym szarpnięciem otworzył metalowe, zardzewiałe drzwi i ruchem colta nakazał mu wejść do środka. Było to małe, śmierdzące, przesiąknięte wilgocią pomieszczenie, będące kiedyś składzikiem jakiejś ekipy konserwującej tamę.

– Przez dziesięć minut nie ruszaj się. Potem możesz wyjrzeć, ale nie radzę ci wychodzić – obcy zatrzasnął drzwiczki i w betonowej pieczarze zapadła ciemność.

Z zakupami w rękach stał nadal bez ruchu. Obcy wciąż krzątał się na niewielkim podeście za drzwiami. Wreszcie, gdy usłyszał stuk jego butów na metalowych stopniach schodów, odważył się położyć zakupy na ziemi i podejść do drzwi.

„Czy minęło już te cholerne dziesięć minut?” – myślał gorączkowo, ale wciąż nie miał odwagi wyjrzeć na zewnątrz.

Nagle tuż za drzwiami usłyszał huk i przerażony odskoczył pod przeciwległą ścianę, przewracając torby z zakupami. Potykając się o porozrzucane pakunki, powoli zbliżył się do drzwi i wreszcie zdecydowanym ruchem pchnął je przed siebie. Noga, którą wystawił na zewnątrz, zawisła na moment w próżni i niewiele brakowało, by runął w dół. Za drzwiami nie było już betonowego podestu. Przed nim ziała kilkunastometrowa przepaść, na której dnie iskrzyły się wody jeziora.

– Mówiłem ci, żebyś nie wychodził – usłyszał z góry głos obcego.

Podniósł głowę i z przerażeniem stwierdził, że metalowych schodków, po których tu zeszli, także już nie ma.

– Coś ty zrobił?! – krzyknął.

– Nic. Odciąłem ci tylko drogę ucieczki. Te schody i tak były straszliwie przerdzewiałe i mógłbyś spaść.

W głosie obcego nie było cienia rozbawienia.

– Masz dużo jedzenia, więc nie zdechniesz z głodu. A ja, kiedy już załatwię swoje sprawy, powiem komu trzeba, że tu jesteś.

– Ty! Poczekaj! Ty!

Nie było sensu krzyczeć. Obcy znikł i po chwili rozległ się szum silnika i szelest oddalających się po betonie opon. Przerażony usiadł, zwieszając nogi w dół. Gdy jednak spojrzał na lśniącą w dole wodę, natychmiast wciągnął stopy. To naprawdę nie były żarty.

* * *

W dusznym i parnym powietrzu dżungli spacerował wokół bramy posiadłości, coraz to spoglądając na wyciętą wśród drzew i zarośli wąską drogę.

„Diego powinien już wrócić” – pomyślał, patrząc na zegarek.

Był zadowolony, że dziś wypadła mu warta przy bramie i nie musi patrzeć na ciało tej cholernej Francuzki, rozciągnięte na niewielkim, nieco zbutwiałym pomoście, zawieszonym nad falami jeziora. Ponuro przyglądał się piętrzącym się z tyłu murom warowni, którą szef wybrał na swoją rezydencję. Gdyby nie obietnica wspaniałej zapłaty, nigdy by tu nie przyjechał. Całe dotychczasowe życie spędził w okolicach Brasilii. Wszystko skończyło się jednak w momencie, gdy Diego wciągnął go do szajki, z którą obrobili kasę jednego z przedsiębiorców budowlanych. W Brasilii nie mieli już czego szukać. Policja deptała im po piętach. Czmychnęli do Rio, trochę tam zabawili i oto teraz siedzą nie wiadomo już ile dni w tej pieprzonej dżungli, nad gorącym jeziorem, w przesyconej wilgocią i smrodem kilku wieków budowli, która w niczym nie przypomina rezydencji godnej ich szefa. Jeśli obiecywał im tak wielkie pieniądze, powinien mieszkać we wspaniałej hacjendzie, a nie w tym ponurym gmaszysku, zapomnianym przez ludzi i Boga, na którego chwałę zostało niegdyś wzniesione.

Jeszcze raz z niepokojem spojrzał na zegarek. Diego powinien być już od godziny i szef pewnie zacznie się niebawem wściekać, że jeszcze go nie ma. Szef... Na początku był spokojny i opanowany, ale ta cholerna dżungla każdego może doprowadzić do szału. Cisza i upał, wilgoć i żar, samotność i poczucie odcięcia od świata doprowadziły także szefa do nerwowego rozstroju. Byle co mogło stać się przyczyną wybuchu gniewu, a wtedy wszyscy, łącznie z tą bezczelną dziwką, woleli usunąć mu się z drogi. Najbłahszy powód mógł stanowić zarzewie awantury.

Był już naprawdę mocno zaniepokojony, gdy nagle usłyszał stłumiony przez gałęzie i liście odgłos zbliżającego się samochodu. Odetchnął z ulgą i wbił wzrok w wylot alei. Po chwili zobaczył przód jeepa, lecz w tym momencie silnik zakaszlał i samochód stanął. Obok niego pojawiła się sylwetka człowieka, który podniósł maskę, zajrzał do środka, po czym wyprostował się i zaczął ku niemu rozpaczliwie machać rękami. Obejrzał się w stronę wieży, na której dyżurował dziś José, aby dać mu znak, że biegnie na pomoc. Ale na wieży dostrzegł jedynie błysk szkieł lornetki, za pomocą której José obserwował wciąż wylegującą się na pomoście Francuzkę. Przewiesiwszy przez ramię pistolet maszynowy, pobiegł w kierunku samochodu.

Gdy zbliżył się na kilka kroków, zobaczył wypięty tyłek Diega, pochylonego nad silnikiem jeepa.

– No, co tam? – zapytał i przesuwając broń na plecy zanurkował pod maskę samochodu.

W tym momencie stwierdził z przerażeniem, że człowiek grzebiący w silniku to nie Diego.

Ciężka maska jeepa opadła mu na głowę i plecy, wbijając w nie boleśnie pistolet maszynowy. Ogarnęła go ciemność.

Gdy się ocknął, leżał dokładnie związany i zakneblowany na tylnym siedzeniu jeepa, a mężczyzna, który go tak załatwił, oddalał się brzegiem drogi w kierunku bramy. Na plecach podskakiwał mu zdobyty przed chwilą pistolet maszynowy.

„Jezu... ja chyba znam tę twarz”.

Spróbował się szarpnąć, lecz potworny ból w potłuczonej głowie znów odebrał mu świadomość, a przed oczy powróciła nieprzenikniona ciemność.

* * *

Był właściwie jedynym zadowolonym z pobytu w tej zapadłej dziurze. Przez ostatnie trzy lata studiował historię na uniwersytecie w Salvadorze. Szczególnie interesował go XVI wiek, a ta dziwaczna budowla pochodziła niewątpliwie z tego właśnie stulecia. Gdyby dobrze poszło, byłby już na czwartym roku, pisał pracę dyplomową i w niedługim czasie zostałby pracownikiem naukowym uniwersytetu. Być może, przybyłby tu kiedyś z ekspedycją naukową, a być może, nigdy w życiu nie dowiedziałby się o istnieniu tego miejsca.

Stało się jednak inaczej. Zdolny student już na drugim roku zaczął prowadzić podwójne życie. W dzień chodził na wykłady, nocami włóczył się po mieście w otoczeniu najgorszych mętów i drobnych złodziejaszków. Burdy, bijatyki, ucieczki przed policją i z początku drobne, a później coraz większe kradzieże były przez blisko rok tajemnicą jego i towarzyszących mu kompanów. W końcu jednak wpadli raz, potem drugi, władze uczelni cofnęły mu swoje poparcie i ochronę, a po kolejnej aferze, w której wyniku wylądował na trzy miesiące w areszcie, skreśliły go z listy studentów.

Wyjechał do Rio, a stamtąd w okolice Jatoby, znęcony sowitym wynagrodzeniem za spędzenie tu kilku tygodni. Robota nie była ciężka. Codzienna służba i odpoczynek co kilka dni. Diego miał stałą robotę, zajmował się dostarczaniem żywności, pozostali czterej zmieniali się codziennie funkcjami. Trzech trzymało wartę, czwarty odpoczywał. Wolne dni przeznaczył na dokładne zbadanie budowli, w której mieszkali. Bez wątpienia była to misja, którą w XVI wieku założyli jacyś zakonnicy, przybyli tu w celu chrystianizacji okolicznych Indian. W obawie przed niezbyt pokornymi owieczkami zakonnicy otoczyli teren wysokim murem, a stojący pośrodku wewnętrznego placu kamienny kościół nie posiadał okien, jedynie wąskie otwory strzelnicze. Domki zakonników były niewielkie i ciemne, ale nie żałujący grosza szef doprowadził je szybko do stanu używalności, a nawet wprowadził tam swego rodzaju komfort. Z dawnego wyposażenia świątyni właściwie nic nie zostało. Zakonnicy wyjeżdżając zabrali wszystko, co tylko mogli. To, co pozostało, padło łupem poszukiwaczy skarbów, podróżników i różnych dziwaków, włóczących się po niemal bezludnych terytoriach Brazylii. We wnętrzu kościoła tkwił jedynie trzymetrowy świecznik, którego po prostu nikt nie mógł stąd wynieść, na ścianach zaś ginęły w cieniu i brudzie rozmazane twarze Chrystusa i świętych. Jego wzrok przyciągała zwłaszcza ledwo już widoczna twarz Syna Bożego. Przez wiele godzin przesiadywał na środku kościoła wpatrując się w to niemal już niewidoczne oblicze. Jego mózg nurtowała wciąż jedna i ta sama myśl. Jak to możliwe, że wszystkie artystyczne wyobrażenia twarzy Chrystusa są do siebie tak bardzo podobne. Przecież nikt naprawdę nie wie, jak on wyglądał, nie zachował się żaden jego portret, próżno by także szukać opisu jego wyglądu.

„To ciekawe – pomyślał. – Żaden z ewangelistów nie pokusił się o opis wyglądu nauczyciela... A jednak wszystkie jego portrety są do siebie łudząco podobne...”

Ale dziś rzucił twarzy Chrystusa tylko przelotne spojrzenie. Cztery dni temu odkrył w kościele coś znacznie ciekawszego. Siedząc na kamiennej posadzce zauważył, że w jednym miejscu szpary między kamieniami są szersze niż w innych. Parę godzin stracił na odnalezienie w warowni odpowiedniego narzędzia i mozoląc się odsłonił zejście do podziemi świątyni. Tamtego dnia nie zdążył już zbadać czarnej jamy, która się przed nim wyłoniła. Zresztą nie był do tego przygotowany. Dziś zamiast pasa pistoletu maszynowego jego pierś przecinał zwój liny, a w ręku dzierżył potężnych rozmiarów latarkę.

Nacisnął przycisk i skierował snop światła w głąb podziemi. Krzywe, wykute byle jak schody prowadziły do niewielkiej komnaty. A dalej?... Dalej już nic nie było widać. Myśl o pozostawionym tu przed wiekami skarbie opanowała jego umysł. Przyświecając sobie latarką, zaczął schodzić w dół. Kiedy ponad poziom podłogi wystawała mu już tylko głowa, usłyszał podejrzany szmer. Wyszarpnął z kieszeni pistolet. Nie, teraz nie byli mu potrzebni żadni świadkowie. Teraz, kiedy miał szansę znalezienia skarbu, nawet szef byłby tu niepożądanym gościem.

Rozejrzał się uważnie, ale nikogo nie zauważył. Wolno schodził w dół. Schody były nie tylko krzywe, ale i niebezpiecznie śliskie, pokryte grubą warstwą wilgoci i jakimiś porostami. Znów doleciał go odgłos kroków. Spojrzał w górę, lecz w tym momencie noga obsunęła się po śliskiej powierzchni. Gubiąc latarkę i pistolet runął w dół, wyciągając przed siebie ręce, by osłonić twarz.

Gdy się ocknął, leżał rozciągnięty na zimnej podłodze podziemnej komnaty, a z góry dolatywał go odgłos przesuwania kamieni. Obrócił się na plecy i zobaczył, że odsunięta przez niego część podłogi zasuwa się z chrzęstem. Bezładnie począł macać wokół siebie rękami. Latarka zgasła i gdzieś się potoczyła, zapodział się też pistolet. Nagle w górze zobaczył twarz człowieka. To nie był nikt z mieszkańców warowni, a jednak ta twarz była mu dziwnie znajoma, choć jakby odmieniona.

„To te siwe włosy – przeleciało mu przez głowę. – Tak, oczywiście...”

W tym momencie coś uderzyło koło niego o ziemię, a kamień na górze ostatecznie się zatrzasnął, pogrążając go w całkowitych ciemnościach. Posuwając się na czworakach odszukał najpierw bezużyteczny już teraz pistolet, potem latarkę. Na szczęście żarówka nie była stłuczona i wkrótce mógł oświetlić swoje więzienie. Komnata była zupełnie pusta, ściany z litego kamienia nie kryły w sobie żadnego tajnego przejścia, a na środku leżało zawiniątko zrzucone z góry. Podszedł i ostrożnie rozwinął szmaty. Wewnątrz znalazł kilka pomarańczy, puszkę sardynek i bochenek chleba.

„No, to mnie urządził... Ale przynajmniej zostawił żarcie”.

Wiedział, że sam się stąd nie wydostanie. Odsunięcie kamieni od tej strony nie wchodziło w grę. Bez pomocy z zewnątrz nic nie mógł zrobić.

„Ale sukinsyn... To wprost nieprawdopodobne” – zgasił latarkę i po omacku zaczął obierać pomarańczę.

Nagle przeraźliwa myśl prześwidrowała mu na wylot mózg.

„A jeśli on zginie i nie zdąży im powiedzieć, że ja tu jestem?”

– Ratunku! Ratunku! Ratunku! – wrzeszczał z całych sił, ale jego krzyk zatrzymywał się na grubym, kamiennym stropie.

* * *

– To ty, Alfonso? – spytał, słysząc kroki na schodach wiodących na dzwonnicę. – Chodź prędzej, zobaczysz coś ekstra! Ona naprawdę przechodzi dziś samą siebie.

Nieokreślone mruknięcie, jakie dotarło do niego ze schodów, spowodowało, że tylko lekceważąco machnął ręką i przywarł oczami do lornetki.

Przepadał za wartą na wieży. Oczywiście nie wierzył, aby człowiek, przed którym szef schował się tak głęboko w amazońskiej dżungli, mógł tu kiedykolwiek dotrzeć, toteż niewiele czasu poświęcał na obserwowanie oblewającego ich z trzech stron morza zieleni. O wiele ciekawszy widok rozpościerał się z czwartej strony i jemu poświęcał większość czasu.

Nie chodziło rzecz jasna o zielonkawą toń jeziora, ale o bujne ciało Francuzki rozłożone na belkach pomostu. Nie miała nic innego do roboty, więc całymi dniami wylegiwała się nad wodą, czasem kąpiąc się dla ochłody. On nie miał się gdzie ochłodzić, toteż z przyjemnością zabierał ze sobą na wieżę butelkę whisky, ale ta rozpalała go jeszcze bardziej.

Francuzka doskonale zdawała sobie sprawę, że jest obserwowana, zresztą na brzegu siedział Pedro, którego zadaniem było nie spuszczać jej nawet na moment z oka. Orientowała się jednak, że nie tylko ten z brzegu ją obserwuje. Błysk szkieł lornetki zdradzał obserwatora na wieży. Szef nienawidził podglądania Francuzki i każdy, kogo na tym przyłapał, musiał liczyć się z obniżeniem zapowiedzianego honorarium. Gdy szef wyszedł ze swego domku, zmierzając w stronę kościoła, lornetka natychmiast powędrowała na drugą stronę wieży.

– No co tam, do cholery! Nie widać Diega?

– Nie, szefie – niby uważnie obserwował rozciągającą się przed nim dżunglę i wijącą się przez nią drogę. Tylko fragment drogi tuż za zakrętem był dla niego niewidoczny. Zasłaniały go wyjątkowo bujne w tym miejscu drzewa.

– Merde! – zaklął szef. – Powinien już być.

– Może pojechał na dziwki, szefie. Tu naprawdę nie da się już wytrzymać.

Roześmiał się i oblizał obleśnie, kierując brodę ku jezioru. Szef pogroził mu tylko pięścią i ruszył z powrotem do swego domku.

„Poczekaj, skurwysynu. Tylko zapłać mi, a ja załatwię i ciebie, i tę cizię. Ciebie nożem, a ją...”

Był chłopem z okolic Juazeiro i poza swoją żoną nigdy w życiu nie miał żadnej innej kobiety, nie mówiąc już o takiej jak ta. Bieda wygnała go z rodzinnego domu, w którym zostawił przedwcześnie postarzałą kobietę z trójką dzieci. Pieniądze, które obiecał mu szef, chciał pierwotnie przeznaczyć na zakup nowych krów, budowę porządnego domu i wszystko to, co rolnikowi i jego rodzinie jest potrzebne do życia. W końcu jednak rozmyślił się. Po co wracać do starej, wiecznie zmęczonej baby, rozwrzeszczanych i głodnych bachorów, do tej zapadłej wiochy. Zainkasuje forsę, przeleci tę dziwkę i hajda w świat! To dopiero będzie życie. Jej nie daruje, to pewne. Przycisnął mocniej okulary lornetki. Wszystkie odkryte przez skąpy kostium fragmenty jej ciała znał już na pamięć, ale dziś...

„Też ci się przykrzy bez chłopa” – pomyślał obserwując, jak dziewczyna masuje sobie niemal całkowicie odsłonięte piersi.

„Jak ten Pedro może to wytrzymać? Cholera, ta dziwka ma szczęście, że dziś na brzegu siedzi ten stary bandyta. Gdybym tam był ja...”

Nie lubił Pedra. Był to stary rewolwerowiec, nieczuły na nic, ale za to gotowy na wszystko. Diego, który zaangażował go na polecenie szefa, opowiadał, że Pedro zabił więcej ludzi, niż niejeden z jego wioski widział na oczy. Ponura twarz mordercy, poorana tajemniczymi bliznami i naznaczona śladami po ospie, zawsze napawała go strachem, a czasami nawet przerażeniem. Pedro nigdy nic nie mówił, na pytania odpowiadał nieokreślonym warknięciem lub rzuconym spode łba odpychającym spojrzeniem. Wszyscy czterej bali się, że kiedy szef dokona wypłaty, Pedro pozabija ich i zgarnie forsę.

Ale teraz nie chciał myśleć o starym. Oczy mu płonęły, a ręka bezwiednie błądziła w poszukiwaniu butelki z alkoholem. „Co ta dziwka wyprawia... Co ona wyprawia...”

Nagle poczuł, że za jego plecami ktoś stoi. Dziwne przeczucie powiedziało mu, że to nie Alfonso. Odwrócił się gwałtownie. Zobaczył tylko siwą głowę i wycelowaną w siebie lufę pistoletu.

– Rzuć broń! – usłyszał.

– Ani mi się śni. Chyba wiem, kim jesteś. Rozpoznałem cię. Jesteś... – nie zdążył dokończyć.

W czasie swojej przemowy wolno przesuwał dłoń ku spustowi pistoletu, kiedy ją jednak na nim położył, tamten zdecydował się nie czekać. Krótka seria i broń wypadła mu z rąk, dyndając luźno na pasie. Żył, kule przebiły mu tylko jedną rękę. Drugą ponownie chwycił pistolet i sam posłał serię. Pociski trafiły w dzwon i odbijając się od twardego stopu rozsypały wokoło. Jeden z pocisków powrócił do niego i utkwił w brzuchu tuż ponad kolbą zwisającego pistoletu. Zachwiał się i podłoga zaczęła umykać mu spod nóg. Bezwładne ciało runęło ze szczytu wieży.

* * *

Catherine błyskawicznie zsunęła się do wody. Na ten moment czekała od dawna. Wiedziała, że Roger jest nieczuły na jej wdzięki, ale pięciu pozostałych... Ich szef czekał już od kilku tygodni na wysłannika CIA, który miał przynieść informację, że sprawa ucichła i centrala wyraża zgodę na powrót do Stanów. Kiedy wreszcie otrzyma tę oczekiwaną wieść, pryśnie stąd w ciągu kilku minut i, być może, nie będzie się nawet zastanawiał, co się stanie z nią. Mało prawdopodobne, aby puścił ją wolno albo zadbał o jej bezpieczny powrót do Francji. Prędzej zostawi ją na pastwę tych pięciu, a co oni z nią zrobią, nie miała wątpliwości. Postanowiła działać. Jedyną szansą było jej własne ciało. Jedyną szansą i bronią zarazem. Szybko zorientowała się, że mężczyźni pragną jej niemal do szaleństwa, i w tym upatrywała swój ratunek. Zaczęła ich drażnić i podniecać, czynić nadzieję i udawać, że sama miałaby na to ochotę. Tylko Pedro pozostał nieczuły. Pozostali czterej pożerali ją oczami, nie mogąc się doczekać momentu, kiedy szef im wreszcie pozwoli dobrać się do niej. Ponury i odpychający Pedro nie zwracał na nią najmniejszej uwagi, ale coś jej mówiło, że właśnie ze strony tego starego grozi jej największe niebezpieczeństwo. Niewielkie zainteresowanie okazywał jej także Alfonso, ale Catherine domyślała się, że wynika to z zupełnie innych przyczyn.

„Ten szczeniak nie tylko ma na mnie ochotę, ale po prostu się we mnie kocha”.

To spostrzeżenie stało się podstawą jej działania. Zauważyła, że student wolne dni spędza w kościele, i podejrzewała, iż wspina się na wieżę, by stamtąd ją obserwować. Miała niemal pewność, że chłopak w końcu nie wytrzyma i spróbuje ją zdobyć, a do tego wiodła tylko jedna droga. Musiał zabić Rogera i pozostałych czterech konkurentów.

Tego dnia Alfonso był wyjątkowo podniecony i Catherine doszła do wniosku, że wreszcie się zdecydował. Fakt, że Diego nie powrócił z miasta, utwierdził ją w tym przekonaniu.

„Chłopak ma dzisiaj wolny dzień – rozmyślała, wylegując się w słońcu. – Tylko on mógł zaczaić się gdzieś w dżungli i wykończyć kumpla. Potem załatwił tego przy bramie, a teraz jest na wieży”.

Przeciągała się, obserwując spod przymkniętych powiek błysk szkieł lornetki na wieży. Pierwsze odgłosy strzałów przekonały ją, że miała rację. Nie czekając ani chwili, zsunęła się do wody, kryjąc się przed śmiercionośną bronią trzymaną przez Pedra.

On miał jednak zupełnie inne zmartwienie. Gdy rozległy się strzały, zerwał się na równe nogi i z pistoletem maszynowym w ręku rzucił się ku wieży.

– Co się dzieje?! – osadził go na miejscu krzyk szefa, który wystawiał przez drzwi swojego domku lufę broni.

– Ktoś strzelał na wieży. José spadł na dół. Chyba nie żyje! – odkrzyknął i całym ciałem przylgnął do jedynego rosnącego na placu drzewa.

– Co z dziewczyną? – krzyknął Roger.

Pedro odwrócił się, lecz pomost był pusty.

– Nie wiem... Chyba skoczyła do wody...

– Idioto! Miałeś jej pilnować!

Pedro oderwał się od pnia i chyłkiem ruszył w kierunku jeziora. Seria z wieży przykuła go do ziemi. Padł, a kule wyrywały przed nim fontanny piasku i małe kamyki.

– Niech pan strzela, szefie! – krzyczał rozpaczliwie, zdając sobie sprawę, że oto leży pozbawiony wszelkiej osłony, wystawiony na strzały z wieży.

Roger nie miał jednak zamiaru ryzykować i nawet nie wychylił się ze swego ukrycia. Strzały na chwilę umilkły i Pedro zdołał się doczołgać do zbawczego pnia.

– Gdzie jest Alberto? – krzyknął Roger.

– Ma dziś dyżur przy bramie.

– Ach, więc to Alfonso... Alfonso! Alfonso! Nie wygłupiaj się, szczeniaku! Przestań strzelać i złaź z tej wieży. Jeśli już tak bardzo ci na tym zależy, dziewczyna jest twoja! Słyszysz? Możesz ją mieć jeszcze dzisiaj! – Roger krzyczał coraz głośniej, wysuwając się ostrożnie zza osłony drzwi.

Jedyną odpowiedzią była jednak krótka seria, która odłupała z desek kilka szczap. Pedro zerwał się na nogi i posłał w kierunku szczytu wieży długą serię. Zrobiło się cicho.

– Szefie, skąd pan wie, że to Alfonso?

– Wiem, wiem. Ten idiota podkochiwał się przez cały czas w tej dziwce. Myślał, że tego nie widzę. Ona też o tym wiedziała i dlatego wyprawiała te hece. Nie myślałem jednak, że ten szczeniak zdecyduje się nas zaatakować.

– I co teraz? – Pedro rozglądał się po dziedzińcu warowni.

Znajdujący się na wieży strzelec miał ich jak na dłoni i najmniejsza próba opuszczenia kryjówek musiała skończyć się śmiercią.

„Dopóki siedzi na tej cholernej wieży, nic nie możemy mu zrobić, ale i on nam niewiele. Niedługo powinno się jednak ściemnić, a wtedy będziemy górą” – pomyślał Pedro i natychmiast podzielił się z szefem swoim spostrzeżeniem.

– Masz rację – odparł Roger i uchylając drzwi spojrzał w stronę Pedra.

– Uważaj! – krzyknął.

Rewolwerowiec błyskawicznym ruchem odwrócił się, trafiając stojącą za nim postać końcem lufy w brzuch.

Catherine wypuściła z rąk gruby drąg, wyrwany z pomostu, i ugodzona lufą upadła u stóp rewolwerowca. Pedro pochylił się, złapał dziewczynę za rękę i poderwał w górę. Przystawił jej lufę pistoletu do szyi i wypchnął zza drzewa, sam kryjąc się za jej ciałem.

– Alfonso! Albo w tej chwili wyrzucisz broń i zleziesz na dół, albo zastrzelę ją na twoich oczach.

Przez chwilę panowała absolutna cisza, po czym coś wyleciało ze szczytu wieży i u jej stóp wylądował pistolet maszynowy.

– Nie miej nas za idiotów – odezwał się Roger. – To pistolet José, teraz wyrzuć swój!

Po chwili na ziemię upadł drugi pistolet.

– A broń Alberta?! – Pedro, przyciskając do siebie dziewczynę, odwrócił od Rogera wyszczerzoną w okrutnym uśmiechu twarz.

– No, prędzej! – krzyknął szef, wychylając się zza drzwi.

Trzeci pistolet z chrzęstem zarył się w piasku dziedzińca.

– No, a teraz złaź na dół!

– Uwaga, szefie. Z takim wariatem nigdy nic nie wiadomo. Może jeszcze coś ma przy sobie – Pedro nie puszczał dziewczyny, a Roger mocniej ujął swoją broń.

– No, wyłaź! – krzyknął, widząc, że wrota kościoła lekko się uchyliły, lecz Alfonso wciąż ociąga się z wyjściem.

Słońce stało jeszcze wysoko, ale zwrócona w północną stronę fasada kościoła pogrążona była w cieniu, jego zaś wnętrze dla patrzącego z jasnego dziedzińca tonęło w głębokim mroku. Na tle nieprzeniknionej ciemności Pedro zobaczył zarys zbliżającej się postaci i bez chwili zastanowienia puścił ku niej serię, opuszczając broń na biodro. Nie mógł zauważyć, że postać podskoczyła i padła gdzieś w mrok o ułamek sekundy wcześniej, niż mogły dosięgnąć ją kule.

– Cha, cha, cha – roześmiał się Pedro i szczerząc zęby zwrócił się do Rogera.

Ten niemal zamarł z przerażenia. Nigdy nie słyszał, aby ten odrażający rewolwerowiec się śmiał, i teraz zrozumiał, że jego radość może wywołać tylko czyjaś śmierć. Aż wzdrygnął się na myśl, że oto teraz, kiedy Diego zwiał, Alfonso wykończył Alberta i José, jego zaś zabił Pedro, on, Bernard Roger, pozostał sam na sam z tym nieobliczalnym i okrutnym człowiekiem. Jego obawy okazały się w pełni uzasadnione.

– No, szefie, teraz grzecznie rzuci pan broń! – Pedro nadal szczerzył zęby.

– Pedro! Czyś ty zwario...

– Bez gadania! – twarz bandyty spoważniała, a lufa jego broni wykonała wymowny ruch.

Roger upuścił pistolet pod nogi.

– No, teraz możemy porozmawiać – Pedro nadal trzymał teraz już niemal omdlałą z przerażenia Catherine.

– Szefie, moja mowa będzie krótka. Dajesz mi forsę należną wszystkim pięciu i zabieram dziewczynę. Tym możesz kupić sobie życie.

– Chyba nie wyobrażasz sobie, że forsę mam przy sobie – głos Rogera był spokojny i zrównoważony.

– Co?... – Pedra zatkało.

– Widzę, że uważasz swego szefa za idiotę! Czy widziałeś w życiu takiego frajera, który przyjeżdżałby na to odludzie z pięcioma bandziorami, piękną dziewczyną i w dodatku z kupą forsy? Jeśli kiedykolwiek widziałeś takiego, to na pewno nie byłem ja.

Pedro wyraźnie zgłupiał, nieco zwolnił uścisk ręki na ciele dziewczyny i na jego czole pojawiła się gruba krecha żyły. Zastanawiał się, jak teraz wybrnąć z sytuacji. Nie potrafił jednak znaleźć rozwiązania.

– I co teraz? – spytał bezradnie.

– Po pierwsze, podniosę swój pistolet – Roger powoli schylał się, bacznie obserwując Pedra, ale ten nawet nie drgnął. – Po drugie, puścisz dziewczynę...

– A pan wpakuje mi serię w brzuch... Nie ma głupich.

– Posłuchaj, Pedro. W ten sposób nigdy się nie dogadamy, a czas płynie. Wszystko wskazuje na to, że Diego zwiał i agent, na którego czekam, może do nas nigdy nie trafić. Musimy sami pojechać do Jatoby i zorientować się, co i jak. A dopóki będziemy tu stać i mierzyć do siebie, nic nie zdołamy załatwić.

Pedro po dłuższej chwili uznał, że szef ma rację. Puścił dziewczynę, ujmując pistolet dwiema rękami. Catherine, nie bardzo wiedząc, co ma ze sobą zrobić, stała pomiędzy nimi. Zresztą wszyscy troje nie byli do końca zdecydowani. To, co nastąpiło, pokrzyżowało zupełnie szyki obu mężczyzn. Pedro miał rzeczywiście zamiar wykończyć swoich kumpli, a jeśli będzie trzeba, także i szefa. Dziewczynę chciał zachować dla siebie. Nie przewidział jednego i teraz nie mógł sobie tego darować.

„Ten skurwysyn nie wziął ze sobą pieniędzy. Trzyma je pewnie w jakimś banku i ma mnie w ręku”.

Roger to przewidział. Pozostawanie w warowni nie miało już dalszego sensu. Pojawienie się w Jatobie z Catherine i Pedrem przy boku, także nie było najlepszym pomysłem.

„Muszę coś wykombinować” – pomyślał, głośno zaś powiedział:

– Wyruszymy jutro, teraz jest już za późno. Sprawdź, czy ten cholerny szczeniak nie żyje, i idziemy spać – przesunął broń na plecy i biorąc Catherine za rękę, poszedł z nią w stronę swego domu, odwracając się do Pedra plecami.

– Strzeli czy nie? – rozważał na zimno. – Nie, nie strzeli, jest za głupi na to, by przejrzeć mój plan, i za bardzo chciwy, by zrezygnować z zapłaty”.

Tym bardziej zdziwił się, gdy za plecami usłyszał długą serię. Nie czując uderzeń kul, puścił dziewczynę, która przerażona padła na ziemię, i odwrócił się, chwytając broń. Przed sobą zobaczył osłupiałą ze zdziwienia twarz Pedra, a niżej rozlewające się na jego koszuli purpurowe plamy krwi.

– On żyje szefie... on żyje – wybąkał Pedro i runął twarzą w dół.

Roger, ściskając pistolet w spoconych dłoniach, spojrzał w kierunku mrocznego wejścia do kościoła. Powoli odbezpieczył broń i posłał w czarne wejście kilka krótkich serii. Gdy szykował się do kolejnej, poczuł, że coś uciska go w plecy, jednocześnie do jego uszu dotarło pytanie zadane spokojnym tonem, po francusku.

– Już sobie postrzelałeś?

Chciał się odwrócić, ale ucisk w okolicach krzyża wzmógł się i Roger zrozumiał, że to lufa. Rzucił broń i powoli uniósł ręce w górę.

– A teraz odwróć się... Tylko powoli...

Zrobił to wolniej, niż wymagał ten za plecami. Już wiedział, kto za nim stoi, choć wciąż jeszcze nie mógł w to uwierzyć.

„Nie, nie... to tylko obsesja... to jakaś senna mara... to niemożliwe...”

A jednak. To nie była senna mara ani wykwit przewrażliwionej wyobraźni. Gdy się odwrócił, zobaczył, że przed nim stoi komisarz Paul Prévôt.

* * *

José i Pedro nie dostąpili nawet zaszczytu porządnego pogrzebu. Ich kumple, którzy mieli więcej szczęścia, nie zaprzątali sobie głowy truposzami.

Uwolniony przez Prévôta Alberto oswobodził uwięzionego pod posadzką kościoła Alfonsa. Oszalały z przerażenia student, gdy wreszcie odzyskał wolność, przysiągł sobie, że już nigdy w życiu nie zejdzie do żadnych podziemi, nawet gdyby tam miał na niego oczekiwać legendarny skarb Inków.

Nie mieli żadnej pewności, czy ten cholerny Francuz, który odjechał z dziewczyną jeepem, nie zawiadomi policji, więc nie tracąc czasu pomknęli do niedalekiej tamy i przy pomocy grubej liny uwolnili Diega. Wszyscy trzej, omijając z daleka posterunek policji w Jatobie, ruszyli w nie kończące się przestrzenie Brazylii i roztopili się w nich na zawsze.

Ale jakież znaczenie dla sprawy Bernarda Rogera może mieć życie lub śmierć brazylijskich opryszków? Zupełnie nie interesowało to także ekscentrycznego władcy Asz Szariki, który, być może, w ogóle nie wiedział, że jest taki kraj jak Brazylia, a już na pewno nie miał pojęcia, gdzie on leży. Do jego pustynnego kraiku informacje docierają z dużym opóźnieniem i, prawdę mówiąc, niewiele osób się nimi interesuje, a już chyba najmniej otoczony zbytkiem i przepychem, a jednak wciąż nie zaspokojony władca. Jedyne, czego żałował to tego, że w jego pałacu nie pojawił się już ani sympatyczny Francuz, ani jego równie mili przyjaciele, z nowymi seriami filmów, które tak lubił oglądać. Ale i na to znalazł się sposób. Wierny sekretarz odbył podróż do Europy i przywiózł to, czego szejk pożądał. Obraz, który nie był dziełem Renoira, wisiał nadal spokojnie, nie przyciągając już swoim pięknem oczu szejka.

O wiele mniej szczęścia miał japoński premier Eisaku Sato. Opozycja wprost szalała. Na głowę nieszczęsnego Sato walił się grom za gromem. Nie chodziło już o te nędzne dwadzieścia milionów dolarów, ale o dumę narodową, którą nieodpowiedzialny polityk wystawił na tak ciężką próbę. Japończycy nie mogli znieść, że zostali tak szpetnie oszukani i ośmieszeni w oczach całego świata jako ignoranci w dziedzinie sztuki i handlu. Sato miał szczęście, że nie były to już czasy samurajów, bo wówczas jego polityczna kariera musiałaby się skończyć popełnieniem seppuku. W drugiej połowie XX wieku wystarczyło położyć głowy, i to nie dosłownie, kilku najbliższych współpracowników, złożyć uroczyste przeprosiny przed obliczem cesarza i czym prędzej zająć się tym, aby wyborcy zapomnieli o całej sprawie i zechcieli ponownie oddać swoje głosy na przywódcę Partii Liberalno-Demokratycznej.

Christine zupełnie nie interesowała się wielką polityką, za to marzeniem jej życia były zawsze dalekie podróże do egzotycznych krajów. Philippe Poitier cyklem reportaży z afrykańskiej podróży Denisa Marinette zyskał sobie sławę znakomitego reportera. Wspólnie z Christine odwiedził już Nową Zelandię, Australię, a ostatnio terytorium zamorskie Francji, Nową Kaledonię. Pobyt na koralowych wyspach cenił sobie najbardziej, zwłaszcza, że spotkali tam przyjaciół.

Pierre Fargues boleśnie odczuwał nagłą samotność, jaka otoczyła go w brudnym i szarym o tej porze roku Paryżu. Po dramatycznych i ekscytujących przeżyciach ostatnich miesięcy z żalem powrócił do zakurzonej biblioteki, tępych i leniwych studentów, lepszych i gorszych malarzy. Jedyną radość przynosiły mu kolorowe kartki, na których dziewczyny o smagłej skórze tańczyły na tle błękitnego morza, palm i plaży.

„Czy całe życie muszę się zajmować sztuką francuską? W końcu mieszkańcy Oceanii też malują, rzeźbią, piszą” – te myśli nie dawały mu spokoju i z coraz większą tęsknotą przeglądał rosnący z dnia na dzień zbiór pocztówek.

Prefekt Bonnard nie marzył o Nowej Kaledonii. Broń Boże! Czynił wszystko, aby się na niej nie znaleźć, i choć nie przyszło to łatwo, jakoś udało mu się obronić. Wiedział, że przybyły zza oceanu osobisty doradca prezydenta zaprzyjaźnionego mocarstwa dba o to, aby wszyscy zamieszani w aferę Bernarda Rogera zostali usunięci ze sceny, ale jemu jakoś się udało. Był znakomitym szefem policji i narastająca w Paryżu fala przestępstw spowodowała, że władze nie chciały stracić tak znakomitego fachowca. Ich opór, a także fakt niewielkiego zaangażowania Bonnarda w całą aferę sprawił, że w końcu pozwolono mu zostać na zajmowanym dotychczas stanowisku, ale zasznurowano usta i zakazano wszelkich rozmów z dziennikarzami. Bonnard skrzętnie i sumiennie wypełnił polecenia.

Denis Marinette nawet nie próbował walczyć. Wiedział, że jako minister kultury, który nieopatrznie wypowiedzianym zdaniem potwierdził autentyczność sprzedanych Japończykom dzieł, nie ma szans na uratowanie politycznej kariery. Po powrocie z Afryki złożył rezygnację i zasłaniając się złym stanem zdrowia oraz chęcią napisania jeszcze kilku książek, był przecież pisarzem, odszedł ze stanowiska i powrócił do odziedziczonego przed laty po ojcu zameczku w okolicach Blois.

Jacques Baudin, minister sprawiedliwości, i Jean Chitaux, minister spraw wewnętrznych, byli szczerze zdumieni, gdy premier wezwał ich do siebie i bez ceregieli zażądał natychmiastowego, dobrowolnego ustąpienia z zajmowanych stanowisk. Patrzyli na siebie zdumieni i premier miał spore kłopoty z wyjaśnieniem im, że sprawa jest przesądzona i nieodwołalna, i jedyne, co może dla nich zrobić, to przyjąć ich rezygnacje. Obaj nie mieli wyjścia i kiedy Prévôt powrócił do Francji, przywożąc ze sobą Rogera, nie spotkał już ani jednego, ani drugiego. Komisarz przyjął wiadomość o ich rezygnacji z cichą satysfakcją. Oto ci, którzy do końca usiłowali kryć przestępcę, musieli ustąpić. W tym przekonaniu utwierdzał go Clement Saunier, następca Baudina. Prévôt uwierzył, gdyż nie mógł przypuszczać, że w porównaniu z Saunierem Baudin i Chitaux byli aniołami.

* * *

Komisarz był bardzo zdziwiony, że w grupie wysokich urzędników policji i aparatu sprawiedliwości, którzy przybyli do budynku policji, gdy pojawił się w nich Roger prowadzony pod rękę przez Prévôta, nie znalazł się sędzia Berton. Wiedział, że Baudin odsunął go od sprawy, ale teraz spodziewał się, że Saunier przywróci sędziemu pełnomocnictwo. W końcu, obok Prévôta, Berton wiedział najwięcej. Komisarz stracił sporo czasu, zanim zdołał się dowiedzieć, że Berton nie tylko nie prowadzi i nie będzie już prowadzić sprawy Rogera, ale że w ogóle nie ma go we Francji. Okazało się, że w mieście Papeete na Tahiti zwolniło się stanowisko sędziego śledczego i Berton wyjechał objąć tę zaszczytną funkcję.

– Tahiti... – powiedział w zamyśleniu Prévôt, a niektórzy odebrali te słowa jako sentymentalne rozmarzenie i tęsknotę za odpoczynkiem w cieniu palm.

Nie wszystkich opuszczających w pośpiechu scenę, na której przez rok rozgrywała się afera Bernarda Rogera, pozostawiono w spokoju. Przez kilka dni komisarz Prévôt usiłował odszukać przyjaciela marszanda, Jean-Paula. Poszukiwania były jednak bezskuteczne. Zupełnie kto inny, ale z takim samym skutkiem usiłował odnaleźć natchnienie Janosa Kovacsa, młodziutką Consuelę. Oboje zapadli się pod ziemię.

W stolicy Francji już tylko niewiele osób pamiętało o japońskiej aferze, śmierci komisarza policji, fali prasowych artykułów i nagłej ciszy, jaka po nich zapadła. Niewiele osób pamiętało, a jeszcze mniej słuchało odgłosów afery, jakie napłynęły ze Stanów Zjednoczonych. Oto, ku zaskoczeniu zainteresowanych, dyrekcje muzeów w Denver i San Francisco wycofały skierowane uprzednio do sądu oskarżenia przeciwko Bernardowi Rogerowi. Dyrektorzy obu muzeów solidarnie stwierdzili, że się pomylili, a obrazy sprzedane im przez marszanda są autentyczne. Oświadczenia te zostały złożone niemal w sekrecie, skargi wycofane i tylko ci, którzy przybywali do muzeów w Denver i San Francisco, wyrażali zdziwienie, że płótna mistrzów francuskiego impresjonizmu nie są wystawione. Ale nawet oni zadowalali się wyjaśnieniami personelu muzealnego, że obrazy wymagają konserwacji i właśnie znajdują się w specjalistycznych pracowniach.

Pozostawały tam tak długo, aż o nich zapomniano.

Peter P. Stanford długo ociągał się z wycofaniem skargi i dopiero wizyta, jaką złożyli mu dwaj wysocy funkcjonariusze Centralnej Agencji Wywiadowczej, przekonała go, że dalsze oskarżanie Bernarda Rogera nie ma najmniejszego sensu.

– Pan doskonale wie, że ocena autentyczności dzieła sztuki jest rzeczą względną. Jeden ekspert stwierdzi, że obraz jest falsyfikatem, a drugi powie coś przeciwnego. Pan sam nie ma stuprocentowej pewności, że dostarczone przez Rogera płótna są fałszywe. Skoro pan nie ma tej pewności, to inni nie muszą mieć wątpliwości. To chyba jasne, prawda?

Nie był to jedyny argument, za pomocą którego dwaj rozmówcy przekonali milionera, że przy jego koncie bankowym strata kilku milionów nic nie znaczy. Stanford wycofał oskarżenie i zamknął się w swej kalifornijskiej twierdzy.

Drugi z zamieszanych w tę aferę milionerów miał zupełnie inne zmartwienie. Co prawda odniósł sukces i pozbył się najgroźniejszego konkurenta, pozostając już jedynym królem na rynku dzieł sztuki, ale nie był z siebie w pełni zadowolony, Chevalier nie mógł sobie darować, że tak łatwo dał się podejść Prévôtowi. Był przekonany, że już dawno rozgryzł tego zdolnego i naprawdę odważnego policjanta.

Przystępując do rozprawy z Rogerem, Chevalier miał tylko jeden cel, ale później pojawił się także drugi i ten drugi właśnie stawał się z biegiem czasu ważniejszy. Im bliższy był koniec konkurenta, tym bardziej Chevalierowi zaczynało zależeć na przechwyceniu jego skarbu, który teraz mógł właśnie jemu przynosić zyski. Nie przypuszczał nawet przez moment, że komisarz Prévôt puści Kovacsa wolno, nie będzie go śledził, nie będzie mógł podać miejsca jego ukrycia. Proponował Prévôtowi wielkie pieniądze za wskazanie miejsca pobytu Węgra i z ogromnym zdziwieniem stwierdził, że komisarz naprawdę nie wie, gdzie ukrył się genialny fałszerz. W pierwszej chwili pomyślał, że Prévôt jest idiotą, ale był zbyt inteligentny, by poddać się tej myśli. Po chwili zastanowienia doszedł do wniosku, że Prévôt nie tylko nie jest głupcem, ale że go przechytrzył.

„Ma rację... Gdyby wiedział, gdzie jest Kovacs, nie dałbym mu spokoju do końca życia i wreszcie znalazłbym sposób, aby to z niego wydobyć, a tak...”

Chevalier postanowił sam odnaleźć Węgra i jego młodą kochankę, ale choć najmował wciąż nowych detektywów i agentów, choć obiecywał im coraz to większe honoraria i nagrody, wszystko szło na marne. Janos Kovacs przepadł na zawsze. Ostatni ślad prowadził do Portugalii i tu się urywał.

Gdy Paul Prévôt patrzył na oddalającego się w kierunku samolotu Węgra, miał on około pięćdziesiątki.

Czy nadal żyje i tworzy swoje genialne falsyfikaty? Czy dyrektorzy muzeów i właściciele galerii mogą spać spokojnie w przeświadczeniu, że żadne z zakupionych przez nich po zniknięciu Węgra dzieł impresjonistów nie jest jego autorstwa? A może już nigdy nie wziął do ręki pędzla? A może wziął, ale tylko po to, by oddawać na płótnie piękno ciała i twarzy Consueli? Któż może odpowiedzieć na te pytania?

* * *

Gdy Paul Prévôt wkroczył do paryskiej prefektury policji, prowadząc pod rękę Bernarda Rogera, zapanowało niemałe zamieszanie. Większość pracowników prefektury uważała Prévôta za trupa i przeraziła się na widok powracającego z zaświatów komisarza. Do prefektury przybyli natychmiast nowi ministrowie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych oraz nie znany Prévôtowi Amerykanin, którego przedstawiono jako przedstawiciela rządu Stanów Zjednoczonych, oddelegowanego do współpracy z francuskimi władzami w sprawie Rogera. Gdyby Prévôt spotkał przedstawiciela rządu Japonii, uznałby to za w pełni uzasadnione, ale obecność Amerykanina potwierdziła jego obawy. Obaj ministrowie, prefekt i Amerykanin zamknęli się z Rogerem w jednym z pokojów prefektury i nie wychodzili z niego przez blisko cztery godziny. Donoszono im jedynie kawę i kanapki, ale gdy niosący tacę policjant otwierał drzwi, w pokoju zalegała cisza.

Prévôt otrzymał rozkaz sporządzenia szczegółowego raportu. Spisanie wszystkich zaszłych w ciągu roku zdarzeń zajęło mu kilka dni, w ciągu których nie interesował się niczym wokół siebie. Starał się unikać wszelkich osobistych uczuć i subiektywnych ocen. Gdy z gotowym raportem pojawił się u ministra spraw wewnętrznych, doznał tak miłego przyjęcia, że najmniejsze wątpliwości, oczywiście gdyby je miał, pierzchłyby natychmiast. Minister poprosił o ujawnienie miejsca ukrycia dossier Rogera i Prévôt podał numer skrytki w jednym z paryskich banków. Ukrył je tam tuż po przeczytaniu i przez cały rok spoczywało spokojnie wśród wielu podobnych skrytek. Teraz wraz z raportem znalazło się na biurku ministra.

Prévôt przyglądał się w milczeniu pękatej teczce.

– Czy mógłbym zobaczyć się z Bernardem Rogerem? – spytał, nie mając nadziei na uzyskanie takiej zgody.

– Nie – odparł krótko minister. – Nie ma takiej potrzeby.

– Czy proces...

– Panie komisarzu – przerwał minister. – Ja wiem, że jest pan bardzo zmęczony, w końcu poświęcił pan tej sprawie cały rok. Ale są pewne sytuacje, w których pośpiech... nie jest wskazany. Pan wypełnił swoją misję i należy się panu odpoczynek. Dalsze sprawy proszę pozostawić nam.

– Tak... Oczywiście... – Prévôt pokiwał głową.

– Należy się panu urlop i mam przyjemność powiadomić pana, że może pan odbyć go na koszt ministerstwa. Wszystko już jest załatwione. Myślę, że panu i pańskiej towarzyszce Nowa Kaledonia przypadnie do gustu. Nie jest tam ani za gorąco, ani za zimno, klimat doskonały, dużo zieleni...

– I mnóstwo wolnego czasu.

– O właśnie, ma pan absolutną rację – minister udawał, że nie słyszy kpiącego tonu Prévôta.

– A na proces oczywiście dostanę wezwanie – kpił dalej Prévôt, wstając z miejsca.

– Oczywiście, ale... to może potrwać. Kiedy dojdzie pan już do wniosku, że dość odpoczynku, proszę mi dać znać. Pan premier pragnąłby, aby objął pan stanowisko wysokiego komisarza tej pięknej wyspy. Zawsze był nim polityk, dla policjanta to ogromne wyróżnienie...

– Żegnam, panie ministrze.

Gdy z płyty lotniska rzucili wraz z Catherine ostatnie spojrzenie w kierunku Paryża, Prévôt miał pewność, że nieprędko znów zobaczy to miasto. Ścisnął mocniej dłoń dziewczyny i udając, że nie widzi stojącej na tarasie widokowym znajomej postaci, wszedł na stopnie samolotu.

Bernard Roger nie był jedynym człowiekiem, odprowadzającym Paula Prévôta. Obok niego stali dwaj agenci CIA, a nieco z boku trzej francuscy policjanci pilnujący, aby komisarz na pewno odleciał. Gdy samolot oderwał się od pasa startowego, Roger i jego towarzysze udali się do budynku lotniska, policjanci zaś, nie zwracając na nich najmniejszej uwagi, wsiedli do samochodu, kierując się ku centrum.

* * *

Paul Prévôt miał rację. Do procesu Bernarda Rogera nigdy nie doszło. Nigdy nie zasiadł na ławie oskarżonych. I choć już nigdy nie sprzedał ani nie kupił żadnego obrazu, nie odpowiedział za swoje czyny przed żadnym sądem. Ani francuskim, ani amerykańskim, ani tym bardziej japońskim. Bernard Roger, podobnie jak wielu innych bohaterów tej historii, zniknął i gdyby ktokolwiek usiłował go odnaleźć, musiałby najpierw dotrzeć do tajnych archiwów pewnej Agencji, znaleźć odpowiednie akta, przeszukać je, sporządzić odpowiednie dossier i zaangażować zdolnego komisarza policji, który zająłby się odszukaniem zaginionego. Ale czy ktoś taki się znajdzie?