Klasyfikacja obrabiarek 1.Podstawowy sposób obróbki 2.przeznaczenie obrabiarki 3.cechy konstrukcyjne obrabiarki 4.rodzaj i sposób pracy narzędzi 5.kształty obrabianych przedmiotów 6.sposób mocowania przedmiotów i narzędzi 7.stopień automatyzacji 8.rodzaj sterowania 9.wielkość przestrzeni roboczej 10.masa obrabiarki

11.moc silników napędowych Tokarki kłowe uniwersalne, uniwersalne precyzyjne narzędziowe, operacyjne, produkcyjne operacyjne, produkcyjne zwykłe, ze ster. num. Odcinkowym, ze ster. num. Ciągłym uchwytowe uniwersalne z łożem wzdłużnym, produkcyjne z łożem wzdłużnym, produkcyjne z lożem poprzecznym tarczowe

produkcyjne z lożem poprzecznym tarczowe ciężkie, półautomatyczne, ze ster. num. Odcinkowym, ze ster. num. ciągłym karuzelowe jednostojakowe (ze stałą belką, z przesuwną belką, z odsuwnym stołem), dwustojakowe (ze stałą belką, z przesuwną belką, z odsuwnymi stojakami) Automaty tokarskie i półautomaty wzdłużne, poprzeczne, rewolwerowe, wielowrzecionowe, półautomaty rewolwerowe, półautomaty wielowrzecionowe kopiarki (kłowe, uchwytowe, do zarysów okrągłych) tarczowe z łożem wzdłużnym-podobne do kłowych ciężkich ale krótsze, z łożem poprzecznym przesów suportu odbywa się w kierunku prostopadłym do osi wrzeciona, płytowe-łoże ustawione na płycie w położeniach dostosowanych do kształtu obrabianego przedmiotu rewolwerowe z głowicą o poziomej osi obrotu, pionowej, skośnej zataczarki, specjalizowane do gwintów, specjalne branżowe, wielonożowe, kopiarki, Zastosowanie tokarek toczenie powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych, wzdłużne i poprzeczne, wiercenie i rozwiercanie, gwintowanie, toczenie gwintów, toczenie stożków, kopiowanie, szlifowanie przy pomocy szlifierki suportowej Wiertarko-frezarki wiertarko-frezarki łożowe, wiertarko-frezarki płytowe, frezarko-wiertarki, wytaczarki, wytaczarki precyzyjne, wiertarki współrzędnościowe Frezarki frezarki wspornikowe (uniwersalne ze skrętnym stołem, pionowe zwykłe, pionowe ze skrętnym wrzeciennikiem, precyzyjne narzędziowe, ze ster. num. odcinkowym i ciągłym, frezarki łożowe, poprzeczne i bramowe, produkcyjne ze stołem krzyżowym i wzdłużne, karuzelowe i bębnowe, kopiarki, do gwintów i uzębień Przecinarki przecinarki tarczowe, przecinarki ramowe i taśmowe, przecinarki ścierne, nakiełczarki i przecinarko nakiełczarki, wycinarki, pilnikarki Strugarki poprzeczne, strugarko-frezarki wzdłużne, dłutownice, przeciągarki, przepycharki, dłutownice i wiórkownice do uzębień

Szlifierki: do wałków uniwersalne, produkcyjne, wcinające prosto i skośnie, bezkłowe ze ster. num. odcinkowym, ze ster. num. ciągłym do otworów uniwersalne karuzelo

produkcyjne do głębokich otworów, planetarne, bezuchwytowe, ze ster. num odcinkowym, ze ster. num. ciągłym do płaszczyzn z poziomą osią, z pionową osią, karuzelow

wielowrzecionowe pracujące obwodem, wielowrzecionowe pracujące czołem ostrzarki uniwersalne narzędziowe do noży tokarskich, do wierteł, do frezów ślimakowych

do głowic frezowych, do pił, do narzynek, do przeciągaczy polerki, dogładzarki tarczowe, taśmowe, wygładzarki do wałków, dogładzarki do otworów, szlif do obrób kształ

szlifierki do uzwojeń i uzębień Zalety i wady obrabiarek zespołowych(linie obróbkowe) + skrócenie czasu maszynowego + zastąpienie kilku obrabiarek ogólnego przeznaczenia+ zmniejsz liczby obsługi + wyeliminowanie transportu międzystanowiskowego + zmniejszenie zapotrzebowania na powierzchnię użytkową + zmniejszeni liczby braków z winy obsługi + powiększenie zdolności produkcyjnej + zwiększenie rytmiczności produkcji + podwyższenie kultury i poziomu technicznego - trudności wprowadz zmian technologicznyc - trudność przejścia na produkcję innego przedmiotu - długie przestoje spowodowane przezbrojeniem - wyższe wymagania dla półfabrykatów - duże koszty przy uruchamiani produkcji - wysokie kwalifikacje obsługi Łożyska toczne + przystosowane do pracy przy zmiennych prędkościach + możliwość nastawiania luzów poprzecznych+ małe opory ruchu, łatwość smarowania + duża nośność w stosunku do szerokości + wysoka jakość + normalizacja wymiarów - ograniczenie iloczynu dm*n - mała zdolnoś tłumienia drgań - mała odporność na obciążenia uderzeniowe - hałaśliwość pracy Łożyska ślizgowe + dobra tłumienie + niewrażliwość na obciążenia udarowe + straty energetyczne na drodze tarcia płynnego + cichobieżność - konieczność występowania pewnej granicznej prędkości obrotowej - kształt zwężający się w kierunku ruchu- dostarczanie ciągłego oleju do przestrzeni - przesuwanie osi przy zmianie obciążenia - ruch wirujący osi przy dużych prędkościach - duża dokładność wykonania czopa i panewki - konieczność zachowania stałej lepkości oleju, czystości Łożyska hydrostatyczne + nośność i sztywność niezależna od prędkości obrotowej + brak zużycia ściernego + mniejsza dokładność wykonania czopa i panewki + mniejsze znaczenie błędów kształtu czopa i panewki + duża sztywność + duża zdolność tłumienia drgań

+ dobre warunki wymiany ciepła z otoczeniem - duży koszt

Łożyska magnetyczne + brak kontaktu między czopem i panewką + duża trwałość (nie zależy od prędkości obrotowej) + szeroki zakres temperatur + małe bicie osi wrzecio + spokojna praca + duża zdolność tłumienia drgań, +duża sztywność Wymagania dotyczące ówczesnych tokarek: elastyczne szybkie przezbrojenie i nastawienie programu sterowania na małą produkcję w małych seriach, wymuszają to tendencje rynków zbytu dążące do skrócenia moralnego czasu życia wytworu, rozszerzenie możliwości wykonania różnych zabiegów obróbkowych nie tylko tokarskich, skrócenie czasu wykonania przedmiotu, eliminacja potrzeby korzystania z innych obrabiarek, eliminacja czasu i kosztów związanych z transportem, mocowaniem i odmocowaniem przedmiotu na kolejnych obrabiarkach, eliminacja stosowania kosztownego oprzyrządowania.

Rozszerzony zakres zabiegów wymaga: rozbudowanych zespołów roboczych jak wielonarzędziowych głowic z narzędziami obrotowymi, równoległymi i prostopadłymi do osi przedmiotu, wrzeciona przechwytującego, rozbudowanego układu sterowania na wiele osi Tokarka musi: mieć odpowiednie własności statyczne, dynamiczne, termiczne, musi posiadać niezawodny system sterowania, musi być dobrany odpowiedniej dokładności układ pomiarowy zespołów roboczych Niezawodność przez: diagnostykę, zabezpieczenie programu sterowania, sprawdzenia symulacyjne, stosowanie sprawdzonych rozwiązań konstrukcyjnych, stosowanie nowych mniej zawodnych materiałów Ekologia i BHP: najmniejsze zużycie energii na opory tarcia, najmniejsze zużycie olejów, smarów i płynów obróbkowych (zamknięcie i filtracja aerozoli w strefie obróbki), odpowiedni poziom hałasu Zadania zespołów funkcjonalnych uzyskania ruchu kształtowania, uzyskania ruchu skrawania, uzyskanie ustawienia na wymiar, uzyskanie ruchów pomocniczych, mocowanie narzędzia i przedmiotów Zespoły funkcjonalne obrabiarek silnik-źródła napędu, mechanizmy przekładnie-przenoszenie i przekształcenie ruchu, elementu robocze-przenoszą ruch na przedmiot lub narzędzie: wrzeciono stół suprot, uchwyty i przyrządy obróbkowe-służą do ustalen położenia oraz zamocowania narzędzia i przedmiotu, urządz: sterujące, pomiarowe i kompensacyjne, zabezpieczające i kompensacyjne, chłodzące, smarujące, elementy nośne i wiążące Przyczyny przestojów narzędziowa (niesprawność narzędzi, wymiana, regulacja, ustawienie), wyposażenia technolog (niespraw mechanizmów, rozregulowan, zanieczyszczenia), organizacyjna (brak półfabrykatów, brak energii elektrycz, niepunktualność), przezbrajanie do obróbki nowych części, występow braków

---