Prawo własności przemysłowej
1. Przedmioty własności przemysłowej
projekty wynalazcze (wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe)
znaki towarowe
oznaczenia geograficzne
Patenty licencje i prawa ochrony
Rejestry dokumenty ogłoszenia urzędowe i opłaty
Urząd patentowy a. zadania i organizacja b. postępowanie przed urzędem
Dochodzenie roszczeń w postępowaniu cywilnym
Przepisy karne
Ochrona prawna
Ochrona dóbr niematerialnych na podstawie umów międzynarodowych
Ochrona przedmiotów własności przemysłowych
Zwalczanie nieuczciwej konkurencji
Źródłami działów ochrony własności intelektualnej będą ustawy o ochronie praw autorskich i prawach pokrewnych i druga - prawo własności przemysłowej. Traktat światowej organizacji własności intelektualnej o prawie autorskim sporządz. W Genewie 20 grudnia 1996r Konwencja o ustanowieniu światowej organizacji własności intelektualnej sporządzona w Sztokholmie 14lipca 1967r. Powszechna konwencja o prawie autorskim.
Prawo własności intelektualnej to inaczej prawo na dobra nie materialne. Prawo autorskie i wynalazcze jest to dział prawa cywilnego, w którym została zwarta regulacja dotycząca dóbr niematerialnych oraz tzw. własności przemysłowej.
Dobra niematerialne (intelektualne) mogą występować w obrocie cywilno-prawnym jako nie posiadające postaci materialnej. Są wynikiem twórczości artystycznej, naukowej i wynalazczej. Problematykę dóbr niematerialnych regulują przepisy różnych gałęzi prawa.
Cechą wspólną regulacji jest ukształtowanie praw uprawnionych jako cywilnych praw uprawn. O charakterze bezwzględnym chroniącym interesy osobiste i majątkowe. Ten dział prawa dotyczy również regulacji prawa rzeczowego, zobowiązań i prawa spadkowego, które stosuje się wprost do stosunków uregulowanych przez prawo własności intelektualnej. W zakresie prawa własności artystycznej zarówno naukowej jak i literackiej będziemy się odnosić do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz do ustawy o ochronie baz danych natomiast w zakresie prawa własności przemysłowej i ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ochrona dóbr niematerialnych istnieje od momentu ich ustalenia bez konieczności dokonania ich rejestracji. Ochrona prawna tych dóbr obejmuje na podst. Umów międzynarodowych prawie wszystkie kraje świata. Ochrona przedmiotów własności przemysłowej jest uzależniona od dokonania ich zgłoszenia do urzędu patentowego RP wydania przez ten organ decyzji w sprawie oddzielenia patentu praw ochronnych i praw z rejestracji. Tak więc zakres ochrony jest tu ograniczony do terytorium RP.
Prawo autorskie
Przedmiotem prawa autorskiego jest utwór. Jest to niematerialne dobro prawne które powinno być odróżnialne od przedmiotu materialnego - nośnika na którym jest utrwalone. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Określa ona konieczne cechy wyróżniające utwór od innych rezultatów działalności człowieka. Wytwór niematerialny aby był utworem powinien spełnić łącznie następujące cechy - stanowić rezultat pacy człowieka - twórcy. Stanowić przejaw działalności twórczej i mieć indywidualny charakter. Przejaw oznacza każdy uzewnętrzniony rezultat działania. Stwierdzenie że utwór stanowi przejaw działalności twórczej oznacza że utwór powinien być rezultatem działalności o charakterze kreacyjnym. Konieczne jest dodatkowo aby utwór cechowała indywidualność.
W szczególności przykładem prawa autorskiego są utwory - wyrażone słowem, symbolami, znakami matematycznymi, graficznymi, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne, wzornictwa przemysłowego, architektonicznie, muzyczne sceniczne, audiowizualne - filmowe
Nie mają znaczenia takie elementy jak okoliczności dotyczące osoby twórcy, zamiar stworzenia utworu czy poddania go ochronie, Przeznaczenie utworu, Sprzeczność powstania lub rozpowszechniania utworu z prawem. Wartość utworu - poziom artystyczny i naukowy.
Podział utworów z punktu widzenia wykorzystania w utworze cudzych wkładów twórczych utwory możemy podzielić na samoistne i niesamoistne. Samoistne to takie które nie zawierają elementów twórczych przejętych z innych utworów - inspirowane i nieinspirowane. Do utworów niesamoistnych zaliczamy opracowania, zbiory utworów, utwory zbiorowe inne utwory z zapożyczeniami. Ochrona powstaje chwilą uzewnętrznienia - ustalenia utworu umożliw. Jego odbiór przez inne niż twórca osoby. Ustalenie utworu może nastąpić w dowolnej postaci niejest konieczne do powstania ochrony jego utrwalenie - zapis na nośniku materialnym. Ochrona powstaje bez konieczności spełnienia jakichkolwiek formalności. Nie jest wymagane ukończenie utworu. Z ochrony mogą korzystać szkice, projekty, plany. Krótki fragment jak również tytuł. Okoliczność, że utwór korzysta z ochrony nie musi oznaczać że ochroną są objęte wszystkie jego elementy.
Nie podlegają ochronie
-sam proces twórczy - dla ochrony interesów twórcy w tym zakresie może znaleźć zastosowanie art. 23 ks. Ogólna ochrony dób osobistych jak również przepisy dotyczące czynów niedozwolonych
Styl, funkcja utworu, temat(lecz jego indywidualność - postać, koncepcje bohatera, rekonstrukcja utworu w tym zakresie jakim badacz odtwarza uprzednio istniejący utwór, fotografia dzieł sztuki).
Pojęcie wzorów przemysłowych (dzieło sztuki stosowanej) obejmuje nie tylko wzory zdobnicze lecz również innego rodzaju wzory plastyczne czyli projekty które będą wykorzystane w działalności przemysłowej. W odniesieniu do wzorów zdobniczych została przyjęta zasada ochrony kumulatywnej czyli zasady przyznania określ. Wzorom ochrony w związku z rejestracją zgłoszeń w urzędzie patentowym nie pozbawia korzystania z ochrony wynikającej z prawa autorskiego to samo dotyczy wzorów użytkowych. Czerpanie z dorobku poprzedników jest niezbędne w wielu dziedzinach ale nie może się ono odbywać kosztem naruszenia praw osobistych i majątkowych twórców utworów. Ochrona istnieje tylko z uwagi na twórczość. Wszystko co jest pozbawione tego elementu nie podlega ochronie i może być przedmiotem swobodnego użytku. Wolnym użytkiem objęte jest wszystko co należy do tzw. domeny publicznej (teorie naukowe, wydarzenia historyczne i zjawiska przyrody).
Opracowanie. Dzieło recytujące z innego utworu, treść formę i noszące piętno osobistej twórczości opracowującego które służy do rozszerzenia form komunikowania treści dzieła pierwotnego poza jego macierzystą formą.
Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego - prawa zależne, chyba że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły.
Twórca utworu pierwotnego może cofnąć takie zezwolenie jeżeli w ciągu 5;At od udzielenie nie nastąpi rozpowszechnienie. Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego.
Treść prawa autorskiego
1 Autorskie prawa osobiste - chronią one nieograniczoną w czasie i nie podlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, w szczególności będą to autorstwa utworów, oznacz. Utworu nazwiskiem lub pseudonimem nienaruszającym treść i formy utworu i nadzór nad sposobem korzystania z utworu, decydowania o pierwszym publicznym udostępnieniu.
2 Autorskie prawa majątkowe - polegają na tym że twórcy przysługuje wyłącznie prawo do korzystania utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Nie podlegają egzekucji.
Oryginalnym egzemplarzem utworu jest egzemplarz osobiście wykonany przez twórcę jak również kopie uznane za oryginalne jeśli zostały wykonane osobiście przez twórcę lub pod jego nadzorem ponumerowane podpisane lub w inny sposób oznaczone.
Odsprzedażą jest każda sprzedaż następująca po pierwszym rozporządz. Egzemplarzem przez twórcę zaś zawodową sprzedażą są wszystkie czynności o charakterze odsprzedaży dokonywanej w ramach prowadzenia działalności przez sprzedawców kupujących i pośredników i inne osoby które się tym zawodowo trudnią. Co do zasady do zapłaty wynagrodzenia z tytułu odsprzedaży jest zobowiązany sprzedawca.
Dozwolony użytek chronionych utworów bez zezwolenia twórcy - wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojed. Egzempl utworów przez krąg osób pozost. W związku osobistym pokrewieństwo, powinowactwo i towarzystwo nie wymaga zezwolenia twórcy przejściowe lub incydentalne zwielokrotnienie utworów nie mające samodzielnego charakteru gospodarczego a będące częścią procesu technologicznego np. przy zgodnym z prawem korzystaniu z utworu.
Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych - prasie radiu i TV już rozpowszechnione sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, aktualne artykuły na temat polityki religii krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów przegląd informacji i utworów rozpowszechn. Mowy wygłaszane na zebraniach, krótkie streszczenia. Instytucje naukowe i oświatowe mogą w celach dydaktycznych lub dla własnych badań korzystać z rozpowszechn. Utworów w oryginale bądź tłumaczeniu i sporządzać egzemplarze fragmentów takich utworów w celu uzupełnienia i zachowania własnych zbiorów.
Wolno przytaczać w utw. Stanowiących samoistną całość urywki lub drobne utwory w całości w zakresie uzasadnionym wyjaśnieniem, analizą krytyczną czy nauczaniem, Wolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremoni religijnych imprez szkolnych oficjalnych uroczyst. Państwowych jeżeli nie łączy się to z osiągnięciem korzyści majątkowych i artyści nie otrzymują wynagrodzenia.
Czas trwania autorskich praw majątkowych- gasną one z upływem lat 70 od śmierci twórcy (ostatniego z nich), gdy jest nieznany od daty 1,01 rozpowszechnienia, gdy prawa przysługują innej niż twórca, gdy prawa przysł. Innej niż twórca osobie od daty rozpowszechn. Utw.: w przypadku utworu audiowizualnego od śmierci najpóźniej zmarłej z osób: gł reżyser, autor scenariusza, dialogów, kompozytor.
Przejście autorskich praw majątkowych - mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podst umowy. A nabywca określający prawa majątkowe może przenieść je na inne osoby chyba że co innego wynika z umowy.
Umowa o przeniesienie lub korzystanie z utworu zwana licencją obejmuje pola eksploatacji tylko w niej wymienione. Nie ważna jest umowa części dotyczącej wszystkich utworów Lub wszystkich utworów określonego rodzaju danego twórcy mający powstać w przyszłości. Odrębne pola eksploatacyjne stanowią w szczególności - w zakresie obrotu oryginałem jest to wprowadzenie do obrotu użyczenie lub najem utworu. W zakresie utrwalenia lub zwielokrotnienia utworu jest to wytwór określony techniką egzemplarzy utworu i innych przypadków rozpowszechniania będzie to publiczne wykonanie, wyświetlenie, wystawienie. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej twórcy przysługuje wynagrodzenie za korzystanie na każdym odrębnym polu eksploatacji. Umowa o przeniesienie praw majątkowych wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Twórca może odstąpić od umowy lub ją wypowiedzieć ze wzgl. Na istotne interesy twórcze.
Jeśli nabywca który zobowiązał się do rozpowszechni. Utworu nie przystąpi do tego w umownym terminie (2 lata jeśli go niema w umowie)) daje to podstawe dla twórcy do odstąpienia od umowy lub wypowiedzenia. Jeśli za te przyczyny odpowiedzialność ponosi nabywca twórca może zarządać naprawienia szkody lub dochodzić podwójnego wynagrodzenia. Nadzór autorski polega na tym że korzystający z utworu ma obowiązek jego udostępnienia twórcy przed rozpowszechnieniem.
Umowa licencyjna uprawnia do korzystania z utworu w okresie 5 lat i na terytorium państwa gdzie licencjobiorca ma swoją siedzibę. Licencja może mieć charakter wyłączny jeżeli umowa niezastrzega wyłączności do wystawienia utworu w określony sposób lub może mieć charakter licencji niewyłącznej gdy udzielenie licencji nieogranicza udzielenia przez twórcę upoważnienia innym osobom do korzystania z utworu na tym samym polu. Jeżeli w umowie inaczej nie zastrzeżono w przypadku licencji na czas nieoznacz można ją wypowiedzieć na rok naprzód na koniec roku kalendarzowego.
Współtwórcami utworu audiowizualnego są osoby które wniosły wkład twórczy w jego powstanie. Domniemywa się że producent utworu audiowizualnego nabywa na mocy umowy o stworzenie lub wykorzystanie istniejącego utworu wyłącznie prawa majątkowe do ich eksploatacji. W ramach utworu audiowizualnego jako całości ochrona praw autorskich osobistych: twórca którego prawo zostało zagrożone cudzym działaniem może żądać jego zaniechania w przypadku dokonanego naruszenia prawa może żądać aby osoba która dopuściła się tego naruszenia dokonała czynności potrzebne do usunięcia potrzebnych jego skutków. W szczególności złożenie oświadczenia odp. Treści i w odp. Formie. Jeśli naruszenie było zawinione twórca może domagać się odpowiedniej sumy pieniężnej jako zadośćuczynienie za krzywdę lub odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany przez twórcę cel społeczny. O ochronie autorskich praw osobistych po śmierci zmarłego twórcy może wystąpić małżonek, wstępni, zstępni, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa.
Ochrona praw majątkowych
Uprawniony którego prawo zastrzega naruszenie może żądać zaniechania naruszenia usunięcia skutków naruszenia naprawienia wyrz. Szkody na zasadach ogólnych lub poprzez zapłatę sumy pieniężnej stanowiącej równowartość 2krotności w przypadku niezawinionego naruszenia lub 3 krotności w przypadku zawinionego.
W przypadku uzyskania uprawnień można domagać się dodatkowego złożenia określonego oświadczenia zapłaty przez osobę odp sumy pieniężnej na fundusz promocji twórczości. fundusz promocji twórczości jest państwowym funduszem celowym nie posiadającym osobowości prawnej dysponuje nim minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Środki funduszu przeznacza się na stypendia dla twórców pokrycie kosztów wydań utworów oszczędza znaczeniu dla kultury i nauki pomoc socjalną dla twórców.
Ustawa o prawie własności przemysłowej reguluje stosunki w zakresie wynalazków wzorów uzytkowych przemysłowych znaków towarowych oznaczeń geograf. i topografii układów scalonych.
Zasady na jakich przedsiębiorcy mogą przyjmować i racjonalizatorskiewynagrodzenia ich twórców.
Zasady i organizacje Urzędu Patentowego RP
Przez projekty wynalazcze rozumie się wynalazki wzory użytkowe i przemysłowe topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie.
Twórcy wynalazków wzoru użytk. Przemysłowego oraz topografii układu scalonego przysługuje prawo do uzyskania patentu prawa ochronnego albo prawa z rejestracji.
Prawo do wynagrodzenia
Wymienia się go jako twórcy w opisach rejestrach innych dokumentach i publikacjach. Wydanie decyzji o udzielaniu patentu na wynalazek oraz prawa ochronnego na wzór użytkowy następuje w drodze procedury przed urzędem patentowym tylko twórcy.
Jest ono zbywalne i podlega dziedziczeniu. Pierwszeństwo do uzyskania patentu prawa ochronnego albo prawa z rejestracji następuje wg daty zgłoszenia wynalazku, wzoru użytk. Lub przemysł. W urzędzie patentowym.
Pierwszeństwo może mieć charakter podwójny bądź pierwszeństwa ze zgłoszenia wynalazku bądź wg daty wystawienia wynalazku wzoru użytkowego albo przemysłowego na wystawie oficjalnej jeżeli zgłoszenie w urzędzie patentowym zostanie dokonane w ciągu 6 miesięcy od utraty tej ustawy. Dopuszczalna jest umowa o przeniesienie pierwszeństwa. Patenty są udzielane bez względu na dziedzinę techniki na wynalazki które są nowe posiadają poziom wynalazczy oraz nadają się do przemysłowego stosowania.
Wynalazek uważa się za nowy jeżeli nie jest częścią stanu techniki. Urząd patentowy wydaje decyzje o udzieleniu patentu co podlega wpisowi do rejestru patentowego. Wynalazek tajny dokonany przez obywatela polskiego jeżeli dotyczy obronności lub bezpieczeństwa państwa stanowi on tajemnicę państwową.
Przez uzyskanie patentu nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze RP. Czas trwania wynosi 20lat od daty zgłoszenia wynalazku. Patent jest zbywalny i podlega dziedziczeniu. Patent wygasa na skutek upływu okresu na jaki został udzielony zrzeczenia się patentu, nieziszczenia opłaty okresowej.
Wzór użytkowy to nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym dotyczące kształtu budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci. Na wzór użytkowy może być udzielone prawo ochronne. Czas trwania wynosi 10 lat. Podlega wpisowi do rejestru wzorów użytkowych i wiążę się z wydaniem świadectwa ochronnego.
Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać utworu lub jego części nadana mu w szczególny przez cechy unii konturów kształtów kolorystykę strukturę materiał. Na wzór przemysłowy udziela się prawa do rejestracji na okres 25lat. Wiąże się z wydaniem świadectwa rejestracji.
Znak towarowy - każde oznakowanie można przedstawić w sposób graficzny jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego. I na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne którego czas trwania wynosi 10 lat.