Nasiennictwo- cała teoria i praktyka dotycząca wytwarzania materiału siewnego roślin uprawowych. Materiał siewny- nasiona przeznaczone do siewu których jakość odpowiada normie. Odmiana- to zbiorowość roślin które maja pewne cechy jak a) OWT- odrębność wyrównanie i trwałość b) WGO- wartość gospodarcza odmiany. Odm mieszana nie powtarza cech w kolejnym pokoleniu. Odm ustalona daje te same cechy w kolejnych pokoleniach Kategorie nasion: a) Kwalifikowane-w czasie produkcji przeszły podwójna kontrole sa atrybutem czystości genetycznej której kontroli dokonuje Inspektor z Wojew Inspektor Ochrony Roślin b) Standardowe-ocena wykonywana przez hodowce wlasnych nasion c) Hodowlane-nie przechodza oceny uprawy w polu. Stopnie odsiewu- kolejne rozmnożenie mat siewnego. Od czego zalezy liczba odsiewu: od wspolczynnika rozmaz danego gat i od potrzeb rynku. 4 Fazy: nasiona przedbazowe(PB), nasiona Bazowe(B), nasionaF1(k1), nasiona F2(k2) Polskie firmy nasienne: a) PlantiCo Zielonki- Zielonki k w-wy b) Spojnia Nochowo c) PHRO Krzeszowice- Krakow lacznie zPOLAN d) Torseed- Torun e) W Legutko- Smolnice k Krotoszyna f) CNOS- Poznan Zagraniczne firmy: Bejozaden, ,Syngenta, Seminis Uprawa marchwi: Gat obcopylny, zapyl przez owady Kwiatostanem jest baldach złożony a owocem nielupka. Choroby: czarna zgnilizna, polysnica 1.met wysadkowa- 1 pierwszy rok jak na konsumpcje; kopcowanie wysadzanie, wytwarza pedy nasienne 2.met bezwypadkowa- jesienny termin siewu, obradlenie na zime Uprawa cebuli: Gat 2letni obcopylny, owocem jest torebka z 3 przegrodami po 2 nasiona w pierwszym roku uprawiamy tak jak na konsumpcje pozniej przechowuj w temp 0C i wysadz do gruntu. Plony 6-8 kwiecień, zbior reczny i przystepujemy do niego gdy 5% torebek baldachu jest otwarta- ostatnia dek sierpnia. Nie sadz w sąsiedztwie rosl konkurent, im wieksza cebula tym wiecej pedow. Syst korzeniowy plytki i slaby, nasiona zle się przechowuja 7-8 miesiecy. Jeżeli chcemy 2-3 lata to wilgotność 6-15%, wilg wzgląd 60% temp 0-5C. Choroby- mączniak rzekomy, karłowatość, zoltaczka. Uprawa kapusty: Gat 2letni obcopylny zapyl przez owady, owoc luszczyna 7-8 nasion, ped nasienny ulistniony1,5-2m majacy tedencje do wylegania. Prod nasion: duze wymag wodne i glebowe, w 1 roku po oborniku 30t/ha. 4-5 lat po innych krzyzowych, nie może być w upr chwastow z krzyzowych. 1,5t z upr bezglowkow, 1,2t z upr główkowej, 4 rzedy meskosterylne 1 zapylacz. Sciecie roslin sierpień. Kapusty mieszancowe: efekt heterozji, wyrównany plon, nie powtarz cech w kolejnych pokoleniach. 1.system główkowy - w 1 roku nasiona jak na kapuste konsumpc pozniej się wykopuje cale rośliny i doluje w bruzde. Na wiosne główkę się nacina aby ulatwic wybicie pedu nasiennego. 2. system bezglowkowy- rośliny pozostaja na zime w polu, a siew jest dopiero w lipcu, na zime się je okopuje ziemia (stosujemy ja przy lekkich zimach) Marketing:-dzial prowadzący do sprzedazy nasion danej odmiany. a) Cechy Pol rynku: mała poj rynku, duza liczba firm nasiennych, obecnoś firm zagranicznych Kontrola w nasiennictwie: a) Kontrola wstepna: ocena nowych kreacji hodowlanych rosl przed ich zarejestr jako odm bada się tu odrębność wyrównanie i trwałość atakrze wartość gospodarcza b) Kontrola wlasciwa: ocena nasion w polu oraz Bad jakości w lab. c) Kontrola nastepcza: obowiazuje przy eksporcie polega na Bad czystości gat i odmian. Ocena prowadzona jest przez Centralny Osrodek Badania Odmian Roślin Upawowych COBORU. Groch (pisum sativum): Kwiaty: osadz poj lub parami na dlugich szypulkach, samopylne, Zapylanie nastepuje przed otw kwiatu. Upr z siewu nasion wprost na pole, izolacja- nie mniej niż 2m Od innych plantacji straczkowych. Gleba zasobna w sklad pok lekka Przewiewna, przepuszczalna. Przedplon rośliny okopowe i wszystkie Warzywa. 2 lub 3 rok po oborniku. Termin siewu pol marca. Plon Ok. 10-20dtxha-1. Wysiew drobne-210-230 grube-120-140kg. Zbior koniec lipca gdy 80-90% strąków jest suchych. Fasola zwykla: Kwiet jak u grochu. Siew nasion prosto na pole. Izolacja nie mniej niż 50m od innych plantacji. Gleba lekka przewiewna prochnicza. Przedplon Ogorek pomidor cebula ros kapustne. W 2 lub 3 roku po oborniku. Wysiew drobne- 50-60kg grube-120-160kg. Termin siewu po 15 maja. Zbior sierpień/ wrzesień gdy straki sa pomarszczone i ktemowe Kalafior System z rozsady. Izolacja od plantacji wysadnikow na których wystep pospiechy Dla nasion elitarnych 1000m dla kwalifikowanych 600m. od plantacji innych odmian I gat z tej rodz. Gleba bardzo zyzna bogata w sklad i wode. Male wymag co do zmiano Zbior wrzesień/październik gdy luszczyny żółkną nasiona brązowieją plon 300 400kg Burak ćwikłowy: Kwiety tworza klosy a te wiechy obupłciowe. Uprawa wysadkowa. Gleba przepuszcz O dobrej strukturze bogata w skald pok. Przedplon cebula ziemniak ogorek motylkowe Wieloletni. Norma wysiewu 5-6kg drobnych 6-7 wiekszych, siew 15maj-15 czerwiec Zbior sierpień/wrzesień gdy nasienniki brązowieją i suche, 70-80% kłębków żółknie Plon- odm ustalone 300kg mieszancowe 250kg. Francja nasiennictwo - FNAMS krajowy związek plantatorów we Francji. Francja jest liderem w produkcji nasiennej. Francuskie firmy nasienne: Limagrin, Aitrois, Sanofi. Ceny nasion: a) cena skupu - cena jaką otrzymuje producent za dostarczone surowe nasiona po rozmnożeniu b) cena oparta na kosztach produkcji - cena uzyskania surowych nasion których jakość odpowiada normie krajowej bez jakichkolwiek narzutów. Stosowana jest wyłącznie przy sprzedaży nasion pomiędzy firmami nasiennymi np. wymiana nasion marchwi na nasiona pietruszki c) cena zbytu - cena za jaką nasiona otrzymuje właściciel dużej hurtowni nasion. Jest to cena przerzutu powiększona o procent kosztów pośrednich i bezpośrednich, opłatę handlową oraz marżę handlową i pomniejszona o 15-20 procentowy upust dla hurtownika d) cena hurtowa - cena za jaką nasiona sprzedaje hurtownik. Jest to cena zbytu powiększona o koszt transportu, podatek oraz 15-20 procentową marżę hurtową e) cena półhurtowa - cena detaliczna pomniejszona o 15-20 procentowy upust, stosowana w sklepach nasiennych zlokalizowanych na terenie samej firmy nasiennej f) cena detaliczna - cena za jaką nasiona kupuje klient w sklepie nasiennym. Jest to cena hurtowa powiększona o marżę detaliczną. Wigor nasion - jest sumą całkowitą tych właściwości nasion które określają poziom aktywności i zachowanie się nasion podczas kiełkowania i wschodów siewek. Od wielkości wigoru zależą: polowa zdolność wschodów, ich liczebność, szybkość i równomierność. Nasiona odznaczające się dużym wigorem charakteryzują się szybkimi i równomiernymi wschodami polowymi. Metody: zimny test