INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA .
1. Zapoznać się z działaniem przycisku zamontowanego na stole laboratoryjnym .
Wciśnięcie go powoduje zatrzymanie zliczania impulsów detektora wywołanych promieniowaniem g ze zródła ( liczbę zliczeń impulsów odczytuje się z wyświetlacza
cyfrowego zamontowanego na ścianie) , natomiast zwolnienie przycisku powoduje skasowanie
poprzedniego wskazania i uruchamia zliczanie impulsów od nowa .
2. Wyznaczanie tła detektora .
Otwór w pojemniku z preparatem promieniotwórczym ( pojemnik ten znajduje się za zasłoną
z cegieł ołowianych ) zatkać korkiem ołowianym i przysłonić wszystkimi krążkami ołowianymi .
Nacisnąć przycisk na stole . Zwolnić przycisk uruchamiając jednocześnie stoper . Po 1 minucie
zatrzymać pomiar . Odczytać liczbę zliczeń impulsów tła . Powtórzyć pomiar 5 razy .
3. Pomiary szybkości zliczeń impulsow bez absorbenta .
Zdjąć wszystkie krążki ołowiane i wyjąć korek . Wykonać 5 1-minutowych pomiarow liczby zliczeń
impulsów ( postępując tak jak w przypadku pomiarów tła ) .
4. Pomiary szybkości zliczeń impulsów w zależności od grubości absorbenta .
Wybrać najcieńszy krążek ołowiany . Zmierzyć jego grubość sówmiarką i założyć na pręt zamontowany na pojemniku z prepratem g . Zmierzyć czas zliczania 1000 impulsów . Dokładać kolejne krążki ołowiane ( od najcieńszych do najgrubszych ) , notując ich grubości i mierzyć czasy zliczania 1000 impulsów .
OPRACOWANIE WYNIKóW .
1. Obliczyć średnią wartość tła detektora ( I t śr ) . Wynik wyrazić w impulsach / minutę .
2. Obliczyć średnią wartość szybkości zliczeń impulsów z odsłoniętym żródłem i odjąć od tej wartości średnie tło . Otrzymaną wartość oznaczyć jako I 0 śr .
3. Pomiary czasu zliczeń 1000 impulsów w zależności od grubości absorbenta zamienić na szybkość
zliczeń ( liczba impulsów na 1 minutę ) i od każdej odjąć średnie tło . Pary wyników : grubość absorbenta d [ cm] i szybkość zliczeń przy tej grubości absorbenta I d [ 1/min ] zamienić na pary :
d i ln (I d / I 0śr ) .
4. Uzyskane pary wyników : d i ln ( I d / I 0śr ) wprowadzić jako dane x i y do programu komputerowego
dopasowującego prostą metodą regresji liniowej ( komputer wraz z odpowiednim programem znajduje się w pracowni fizycznej ) .
5. Wyniki pomiarów i prostą regresji liniowej przedstawić na wykresie zależności I d od d .
6. Na podstawie otrzymanej wartości a współczynnika kątowego prostej i jej błędu da wyliczyć grubość połówkowego osłabienia d 1/2 i jej błąd :
a = - ln 2/ d 1/2
stąd
d 1/2 = - ln2/d 1/2 i dd 1/2 = ( ln2/a 2 ) da
7. Wyrazić wartość połówkowego osłabienia w jednostkach masowych :
d 1/2 [ g / cm 2 ] = d 1/2 [ cm] * r P b [ g / cm 3 ]
gdzie r P b = 11,34 [ g / cm 3 ] - gęstość ołowiu .
8. Korzystając z wykresu zależności grubości połówkowego osłabienia od energii promieniowania g
( rys. 22.2) wyznaczyć graficznie średnią wartość energii promieniowania g i oszacować jej błąd .
( Odczytać z wykresu wartość energii dla wyznaczonej wartości d 1/2 , a uwzględniając błąd dd 1/2
wyznaczyć odpowiedni przedział energii ).