Czopki, dawniej zwane słupkami - światłoczułe receptory siatkówki oka. Czopki umożliwiają widzenie kolorów przy dobrym oświetleniu. Jest to widzenie fotopowe. (Porównaj: widzenie skotopowe) Jakość wzroku pogarsza się przy zbyt intensywnym świetle (czopki ulegają przesyceniu).

Pręciki - światłoczułe receptory siatkówki oka. Odpowiadają za postrzeganie kształtów i ruchu Względna absorpcja światła czopków (S, M, L) i pręcików (R) przez ludzkie oko. Uwaga: skala długości fali, nie jest liniowa. Pręciki umożliwiają czarno-białe widzenie przy słabym oświetleniu. Jest to widzenie skotopowe. (Porównaj: widzenie fotopowe). Na siatkówce każdego oka znajduje się około 100 milionów pręcików, głównie na jej obrzeżach. Nie umożliwiają one jednak uzyskania tak dokładnych obrazów jak w przypadku czopków.

Pręciki	Czopki
Widzenie nocne	Widzenie dzienne
Około 100 milionów	Około 6 milionów
Chromoproteida/pigment: rodopsyna	Chromoproteida/pigment: jodopsyna
Bardzo duża czułość; Czułość na światło rozproszone	Niewielka czułość; Czułość tylko na światło bezpośrednie
Ich brak powoduje kurzą ślepotę	Ich brak powoduje ślepotę
Mała ostrość	Wysoka ostrość; lepsza rozdzielczość
Wolna reakcja na światło	Szybka reakcja na światło
Posiadają więcej pigmentu niż czopki, dlatego wykrywają słabsze światło	Posiadają mniej pigmentu niż pręciki, dlatego potrzebują więcej światła do otrzymania obrazów
Jeden typ światłoczułego barwnika	Trzy typy światłoczułego barwnika (u ludzi)

Pręcik jest około 100 razy bardziej czuły na światło niż czopek i może zareagować nawet na pojedynczy foton. Sygnały z wielu pręcików są zbierane i wzmacniane w pojedynczych interneuronach, co powoduje mniejszą rozdzielczość widzianego obrazu. Drugim z efektów jest duża czułość w wykrywaniu poruszających się obiektów, co umożliwia tzw. "zauważanie kątem oka".

Plamka żółta, najważniejsza część siatkówki, o specyficznej budowie, położona w osi optycznej oka, skroniowo od tarczy nerwu wzrokowego. Od funkcji plamki zależy ostrość wzroku.

Twardówka, białkówka, zewnętrzna cześć ściany gałki ocznej, otaczająca wnętrz oka ze wszystkich stron, za wyjątkiem przedniej części, gdzie przechodzi w rogówkę, pełni w oku rolę ochronną i nadaje mu odpowiednią sztywność. Słabo unaczyniona, zbudowana jest z włókien łącznotkankowych, biegnących w różnych kierunkach i przeplatających się wzajemnie. U niektórych kręgowców - np. u waleni jest bardzo zgrubiała; u wielu dorosłych ryb, płazów, gadów i ptaków w tęczówce występują płytki chrzęstne i kostne.

Naczyniówka, warstwa środkowej ściany gałki ocznej (pomiędzy siatkówką i twardówką), w której skład wchodzi naczyniówka właściwa, ciało rzęskowe i tęczówka.

Soczewka oka, przezroczysty, dwuwypukły twór znajdujący się wewnątrz oka za tęczówką, zawieszony na obwódce rzęskowej łączącej się z wyrostkami ciała rzęskowego. Soczewka oka załamuje promienie świetlne i jest obok rogówki głównym elementem układu optycznego oka. Zmiany jej kształtu warunkują zdolność akomodacji oka.

Soczewka zbudowana jest z włókien tworzących blaszki o układzie koncentrycznym. Otoczona jest torebką, w jej istocie wyróżniamy: jądro (bardzo zbite) oraz korę.

Rogówka, przezroczysta, pozbawiona naczyń krwionośnych i limfatycznych (naczynia) tkanka, tworząca wypukłą część przedniej ściany gałki ocznej. Odgrywa ważną rolę w procesach widzenia, załamując promienie świetlne. Na rogówkę przypada ok. 70% siły refrakcji oka.

Do najczęstszych chorób narządu wzroku należą:

1) wady wrodzone i nabyte: nadwzroczność, krótkowzroczność, astygmatyzm, zez, daltonizm.

2) zapalenie spojówek, rogówki, tęczówki, siatkówki, gradówka, jaglica.

3) zmiany zwyrodnieniowe w przebiegu cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, chorób nerek i ośrodkowego układu nerwowego, zaćmy, jaskry.

4) nowotwory: czerniak, siatkówczak (opisano pod hasłem siatkówka).

5) zmiany po urazach mechanicznych, chemicznych (np.: oparzenie wapnem palonym - tlenek wapnia), termicznych.

---