KORZENIEWICZ ŁUKASZ 1998-04-23

IMAb

Ćwiczenia laboratoryjne z chemii.

Temat: Wykładnik stężenia jonów wodorowych. Hydroliza.

Woda jest bardzo słabym elektrolitem amfoterycznym i ulega autodysocjacji według schematu:

.

Równowaga między jonami
i
, a niezdysocjowaną wodą wyraża się przez stałą równowagi autojonizacji wody:

.

Ponieważ stężenie czystej wody jest wielkością stałą, iloczyn
, oraz
także jest wielkością stałą i nazywany jest iloczynem jonowym wody:

.

W czystej wodzie, jak i we wszystkich roztworach obojętnych
. Posługiwanie się tak małymi stężeniami jest niewygodne i dla tego operuje się ujemnym logarytmem dziesiętnym stężenia jonów wodorowych:

lub
.

.

pH czystej wody wynosi 7, roztwory których pH<7 mają odczyn kwaśny, a roztwory o pH>7 mają odczyn zasadowy. W bardziej stężonych roztworach mocnych kwasów i zasad skala pH może sięgać poza granice 0 i 14.

Hydroliza stałego kwasu i mocnej zasady
:

jon octanowy w roztworze wodnym ma zdolność przyłączenia protonu:

- odczyn zasadowy.

Hydroliza mocnego kwasu i słabej zasady NH₄Cl:

jon amonowy
jest zdolny w roztworze wodnym oddać proton:

- odczyn kwaśny.

Doświadczenie 1:

Do pięciu probówek wlaliśmy po 1/5 objętości kwasu octowego
i następnie do pozostałych pięciu wlaliśmy tę samą ilość roztworu wodorotlenku amonu NH₄OH. Potem ustawiliśmy probówki tak aby za probówkami z kwasem były probówki z wodorotlenkiem amonu. Następnie do kolejnych probówek dodaliśmy następujące wskaźniki:

• 3 krople oranżu metylowego,

• 2 krople czerwieni metylowej,

• 3 krople lakmusu,

• 3 krople fenoloftaleiny,

• 3 krople wskaźnika uniwersalnego.

1	oranż metylowy	czerwony	pomarańczowy
2	czerwień metylowa	różowy	żółty
3	lakmus	bezbarwny	jasno niebieski
4	fenoloftaleina	bezbarwny	intensywny różowy
5	wsk. uniwersalny	jasno czerwony	fioletowy

Doświadczenie 2:

Do zlewki wlaliśmy chlorek i wodorotlenek amonowy, a następnie do drugiej wlaliśmy octan sodowy
i kwas octowy
. W obu probówkach określiliśmy pH za pomocą papierków wskaźnikowych.

METODA POMIARU	KWAŚNY	ZASADOWY
1. Papierek lakmusowy	bez zmian	niebieski
2. Papierek uniwersalny	5	9
3. Papierek o wąskim zakresie pH	4,8	9,6
4. Wskaźnik uniwersalny	5,5	8,0

Doświadczenie 3:

Do ośmiu probówek wlaliśmy po 1/5 objętości wody destylowanej i pięć kropli wskaźnika uniwersalnego. Jedną probówkę pozostawiliśmy jako wzorzec, do pozostałych dodaliśmy kolejno po łopatce soli chlorku potasowego, siarczku sodowego, chlorku amonowego, octanu sodowego, chlorku cynku(II), siarczanu(VI) sodu, chlorku wapnia. Powtórzyliśmy ćwiczenie dodając inne wskaźniki.

1.
- reakcja nie zachodzi,

2.
- odczyn zasadowy,

3.
- odczyn kwaśny,

4. 
   - odczyn zasadowy,

5. 
   - odczyn kwaśny,

6. 
   - reakcja nie zachodzi,

7. 
   - reakcja nie zachodzi.

Lp.	WZÓR	WSKAŻNIK	KOLOR ROZTWORU	pH
1.	KCl	uniwersalny	zielony	7
2.	Na2S	uniwersalny	fioletowy	10
3.	NH4Cl	uniwersalny	żółty	6
4.	CH3COONa	uniwersalny	niebieski	8
5.	ZnCl2	uniwersalny	pomarańczowy	5
6.	Na2SO4	uniwersalny	zielony	7
7.	CaCl2	uniwersalny	żółty	6

Doświadczenie 4:

Do probówki wlaliśmy 1/5 objętości octanu sodowego i dodaliśmy 2-3 krople fenoloftaleiny. Powstały roztwór ogrzaliśmy do wrzenia, a potem ochłodziliśmy.

Doświadczenie 5:

Do roztworu chlorku cynku(II) wrzuciliśmy parę kawałków cynku i ogrzaliśmy. Zaobserwowaliśmy wydzielanie się gazu:

.

---