Przykładowe wykresy zdań pojedynczych

1. Prawdopodobnie mały chłopiec obiera teraz ziemniaki w kuchni.

		chłopiec			obiera
		mały	ziemniaki		teraz		w kuchni

prawdopodobnie - wyraz poza związkami zdaniowymi

			W
		Ob		GP + GO
	prawdopodobnie		GP			GO
			Prz	P		Or					Ok2
			mały	chłopiec		Or				Ok1	w kuchni
					O		D	teraz
				obiera		ziemniaki

2. Pracownia czarodzieja znajdowała się w najwyższej i zdecydowanie najzimniejszej kondygnacji wieży.

	pracownia			znajdowała się
	czarodzieja			w kondygnacji
			najwyższej i najzimniejszej			wieży
				zdecydowanie

				W
	GP				GO
	P	Prz1		O				Okr
pracownia		czarodzieja		znajdowała się	Przsz				Okr
					Prz2a	i Przr			Ok2	Prz3
					najwyższej	Ok1		Prz2b	w kondygnacji wieży
					zdecydowanie najzimniejszej

Symbole używane w wykresach drzewkowych

W - wypowiedzenie

GP - (cała) grupa podmiotu

P - podmiot

GO - (cała) grupa orzeczenia

O lub Orz - orzeczenie

D - dopełnienie

Ok - okolicznik

Prz - przydawka

_sz - grupa współrzędna (szereg)

_r - rozwinięta (podzielna) część zdania

Dodatkowe objaśnienia

Symbole prostych składników danego typu (gdy jest ich w zdaniu więcej niż jeden) numerujemy, symbole prostych składników danego szeregu dodatkowo indeksujemy literami (np. Ok_a, Ok_b, Ok_c; Prz_2a, Prz_2b).

Rozwijając symbol grupy współrzędnej, stosujemy linie przerywane, a spójnik współrzędny zapisujemy między symbolami koordynowanych za jego pomocą składników.

Poza grupami współrzędnymi obowiązuje podział binarny, czyli tylko na dwa składniki (niezależnie od stopnia złożoności grupy). Rozpisując wielostopniowo rozwinięte części zdania, najpierw oddzielamy składniki niewymagane (niekonotowane), a potem wymagane (konotowane - takie, bez których zdanie staje się eliptyczne albo wręcz niepoprawne); najpierw oddzielamy okoliczniki, potem dopełnienia.

Wykres nie zawsze odzwierciedla linearną strukturę zdania (szyk).

57

2

zw. główny

jaki?

zw. rządu

zw. przynależ-ności

zw.

zgody

co?

kiedy?

gdzie?

zw.

przyna-
leżności

zw. główny

kogo?

zw. rządu

gdzie?

zw.

przynależności

jakiej?

zw.

zgody

czego?

zw. rządu

jak?

zw.

przynależności

---