Temat : Specyfika usług medycznych.

• Ze względu na wyjątkowy charakter, którego przedmiotem jest życie i zdrowie człowieka, usługi medyczne należą do wyjątkowych produktów na rynku.

• W żadnym innym sektorze gospodarki nie spotykamy tak wiele uwagi poświęconej zasadom etyki zawodowej i zasadom humanitaryzmu, co w przypadku usług medycznych.

• Hipokrates już w IV wieku p.n.e. wysunął hasło, że dobro chorego powinno być naczelną dewizą lekarza.

• Stworzył w ten sposób kodeks etyki lekarskiej aktualny po dziś dzień.

POSTAWA LEKARZA

• Powinien być taktowny, życzliwy i pełen zrozumienia dla cierpień, które przeżywa pacjent.

• Okazywać współczucie i zainteresowanie jego chorobą.

• Wzbudzać wiarę w wyzdrowienie, a w przypadkach nieuleczalnych wzbudzać ufność, że lekarze czynią wszystko, co leży w ich mocy i możliwościach technicznych, aby pomóc choremu.

HIERARCHIA CELÓW

• Celem nadrzędnym każdego człowieka jest szczęście i powinno ono oznaczać zdrowie i dobre samopoczucie.

• Niektórzy przekładają nad zdrowie: pracę, osiągnięcia zawodowe i sportowe, dobrobyt własny i dzieci, urodę.

• Hierarchia celów zmienia się w sytuacji utarty zdrowia czy bezpośredniego zagrożenia życia przez człowieka lub członka jego rodziny

• Wtedy cele zdrowotne zyskują lepszą, o ile nie najważniejszą pozycje.

POTRZEBA ZDROWOTNA

• Z celów życiowych wynikają potrzeby zgłaszane przez konsumentów.

• POTRZEBA ZDROWOTNA - różnica pomiędzy obserwowanym, a idealnym poziomem stanu zdrowia.
  
  Związane są one z:
  - ratowaniem życia
  - utrzymaniem dobrego zdrowia, powrotem do zdrowia i walką z chorobą
  - lepszym samopoczuciem i wyglądem
  - zapobieganiem chorobom i profilaktyką

PODZIAŁ POTRZEB ZDROWOTNYCH

Kryterium	Rodzaj potrzeb	Przykłady
Kryterium obligatoryjności korzystania	Niesterowalne przez konsumentów (obligatoryjne)	Wyrostek robaczkowy, złamanie nogi
		Sterowane przez konsumentów (nieobligatoryjne)		Badania laboratoryjne, wizyty kontrolne u ginekologa, wybielanie zębów
	Ryzyko pacjenta	Zagrażające życiu		Czerniak, ostry ból brzucha
		Zagrażające zdrowiu		Przeziębienia, ugryzienia owadów
		Nie zagrażające zdrowiu i życiu		Chirurgia plastyczna w niektórych przypadkach, okresowe badania lekarskie
	Czas realizacji potrzeby	Wymagające natychmiastowej interwencji		Zawał serca
		Ich realizacje można odłożyć w czasie		Zdjęcia RTG
	Źródło potrzeby	Własne		Przeziębienie, wrzody żołądka
		Wynikające z realizowanego toku leczenia		Badania RTG, USG, gastroskopia itp..
		Wynikające z aktywności zawodowej i osobistej		Badania okresowe, testy, zaświadczenia o zdolności do pracy
	Charakter świadczeń	Związane z leczeniem i diagnozowaniem schorzeń		Leczenie bezpłodności
		Wynikające z zapobiegania schorzeniom	Okresowe badania kontrolne stomatologiczne

Przedstawiony podział potrzeb obejmuje specyfikę poszczególnych grup potrzeb wynikającą ze specyfiki marketingowej, stąd też w klasyfikacji nie zostały uwzględnione potrzeby wynikające, np. z rodzaju schorzenia, poziomu specjalizacji, niezbędnych kwalifikacji personelu, wykorzystania sprzętu itp..

ZAANGAŻOWANIE KONSUMENTA W ZAKUP

• Pacjent zaangażowany w wybór usługi będzie wnikliwie poszukiwał informacji na temat podmiotów, lekarzy, ich doświadczenia, osiągnięć w diagnozie i terapii określonych schorzeń, oferowanych warunków.

• Będzie również bardziej wrażliwy w stosunku do siebie i swojej choroby.

• Oczekuje wsparcia, poważnego podejścia lekarza, jego zaangażowania, odpowiedniej ilości poświęconego czasu.

NIEWIEDZA PACJENTÓW

Ważną cechą specyficzną produktów opieki zdrowotnej, budzącą wiele nieporozumień pomiędzy lekarzem a pacjentem, jest niewiedza pacjentów.

Dotyczy to problemów tj.:

• Pacjent nie posiada stosownej wiedzy, nie rozumie podejmowanych działań ze względu na ponoszone przez siebie ryzyko, poszukuje informacji

• Pacjent często spiera się z lekarzem na temat tego, co mu dolega, liczby i rodzajów wykonanych badań, stosowanych metod leczenia, lekarstw, często przychodząc z własną diagnozą.

• Pacjent kwestionując pracę i metody zastosowane przez lekarza nie chce wierzyć w powodzenie leczenia i w efekcie doszukuje się symptomów niepowodzeń.

SUBIEKTYWNA OCENA

• Subiektywna ocena potrzeb pacjentów wynika często z ich niewiedzy i utrudnia pracę lekarzom.

• Muszą przede wszystkim przełożyć subiektywną ocenę pacjenta na obiektywną ocenę własną przy sporządzenia dokumentacji, w której pierwszy etap porządkowania obejmuje informacje subiektywne
  (to co powiedział pacjent),
  zaś drugi obejmuje obiektywne (to co stwierdza lekarz).

KONTAKT Z NABYWCĄ

• Cechą specyficzną produktów opieki zdrowotnej jest kontakt z nabywcą w procesie świadczenia.

• Zdecydowana większość usług medycznych wymaga stałego kontaktu w całym procesie świadczenia.

• Nie polega to jedynie na kontakcie z konsumentem (pacjentem), ale również na konieczności ingerencji w ludzki organizm (zastrzyk, operacja).

• Jest to bardzo istotny element, ponieważ wyostrza wrażliwość pacjenta (ryzyko, strach przed bólem, burzenie intymności), oraz wpływa na wymagania, co do sposobu zachowania się personelu medycznego.

POWODZENIE LECZENIA

• Kolejną istotną cechą usług medycznych jest również to, że powodzenie leczenia nie zależy wyłącznie od samego lekarza, jego profesjonalizmu i jakości technicznej w procesie świadczenia, ale również od pacjenta, który może w istotny sposób przyczyniać się do niepowodzenia, działając niejako na własną szkodę, oraz od tzw. unikatowości fizjologicznej pacjentów.

SUBSTYTUCYJNOŚĆ PRODUKTÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ

Dla niektórych produktów opieki zdrowotnej można znaleźć produkty substytucyjne, np. :

• W sytuacji przeziębienia lub grypy nie korzystamy z porady lekarskiej tylko decydujemy się na zakup leku

• Zamiast porady dermatologicznej - zakup kosmetyków

• Zamiast wizyty u ginekologa w celu potwierdzenia ciąży - test ciążowy

SEKTORY OPIEKI ZDROWOTNEJ

• Specyfika rynku opieki zdrowotnej polega na istnieniu dwóch sektorów:
  
  1) sektor prywatny „for profit”
  2) sektor publiczny „non profit”

• Określa to istnienie dwóch celów świadczących usługi:
  
  1) maksymalny zysk
  2) lub świadczenie usług i przetrwanie

REGULACJA DZIAŁALNOŚCI RYNKU USŁUG MEDYCZNYCH

• Regulacji w ramach rynku usług medycznych podlegają:
  
  - zasady prowadzenia działalności przez podmioty świadczące usługi medyczne
  - dostęp do zawodu
  - specjalizacje
  - ceny usług
  - zasady rozliczeń
  - zawartość ofert świadczenia usług
  - formy reklamy
  - procedury medyczne
  - zasady wydawania zaświadczeń, recept itp..

POTRZEBY W ZAKRESIE OPIEKI MEDYCZNEJ

• W branży tej zdarzają się duże spiętrzenia popytu na usługi, w przypadku katastrof lub epidemii.

• Można się spodziewać również pewnej sezonowości, np. złamania nóg zimą, zachorowania na grypę jesienią i wiosną.

• Dlatego szpitale powinny utrzymywać pewne nadwyżki na wypadek zwiększonego popytu (jest to niezwykle trudne ze względu na obecną organizację opieki zdrowotnej)

POPYT NA USŁUGI MEDYCZNE

Specyfika popytu na usługi medyczne polega na:

• Trudności w przewidywaniu popytu

• Uzależnieniu popytu od stylu życia i postępów cywilizacji

• Wysterowaniu tzw. popytu subiektywnego - hipochondrycy

• Ograniczonej sezonowości na usługi medyczne

• Konieczności i efektywności ekonomicznej wprowadzania ograniczeń w korzystaniu z usług ze względu na nadmierną konsumpcję usług medycznych przez pacjentów

---