TRUSKAWKI

Truskawki są niskimi bylinami zielnymi, nadającymi się do uprawy w większości ogrodów, zarówno w gruncie jak i w pojemnikach. Owoce nadają się do spożycia na surowo, a także są doskonałe na mrożonki, dżemy i konfitury. Zawierają dużo witamin i minerałów a także pektynę, rozpuszczalny w wodzie błonnik, obniżający poziom cholesterolu i neutralizujący substancje toksyczne. Zawarte w nich fitocyny, posiadają bakteriobójcze działanie. Posiadają także właściwości zasadotwórcze i moczopędne. Liczne zalety truskawek powodują, iż warto spróbować ich uprawy na działce.

Posadzenie kilku odmian truskawek jest najprostszym sposobem na owoce przez cały rok. Truskawki można podzielić na trzy grupy odmian:

• jednokrotnie owocujące

• powtarzające owocowanie

• poziomki

Odmiany jednokrotnie owocujące zakwitają wczesną wiosną i owocują na przełomie wiosny i lata. W rejonach o łagodnym klimacie mogą owocować powtórnie wczesną jesienią, dając niewielki zbiór owoców. Odmiany powtarzające owocowanie kwitną i owocują od wiosny do jesieni, ale nigdy nie dają obfitego zbioru w jednym czasie, choć łączny plon z całego sezonu jest duży. Nie przerywają kwitnienia i owocowania także po pierwszych jesiennych przymrozkach, co sprawia że nadają się do uprawy w rejonach o chłodniejszym klimacie.

Poziomki wydają od wiosny do jesieni małe, ale bardzo aromatyczne owoce. Udają się na stanowiskach w półcieniu mogą być uprawiane w doniczkach.

Dostępne w handlu sadzonki truskawek, można także podzielić na zielone (świeże), doniczkowane, oraz frigo. Sadzonki zielone, to takie, które zaraz po pobraniu z matecznika są sadzone na miejsce stałe. Najlepszym terminem sadzenia takich sadzonek jest jesień (zbyt późno posadzone mogą przemarzać).

Sadzonki doniczkowane (czyli ukorzeniane w doniczkach) łatwiej się przyjmują, szybciej rosną i obficiej owocują. Niestety są również droższe niż zielone.

Sadzonki frigo są pobierane są z matecznika w okresie spoczynku zimowego, sortowane i przechowywane w chłodni. Są one wykorzystywane do uprawy sterowanej przez zawodowców, ale coraz popularniejsze stają się też w uprawach amatorskich. Ich zaleta to możliwość zbioru owoców w ciągu całego sezonu wegetacyjnego (owocują po 8 tygodniach od terminu sadzenia), a także oszczędność czasu, gdyż zbiory mamy już w pierwszym roku uprawy. Sadzonki frigo wymagają jednak dokładniejszej pielęgnacji po posadzeniu (zwłaszcza podlewania), a także, podobnie jak sadzonki doniczkowane, są droższe od sadzonek zielonych.

Warunki uprawy

Poziomka pospolita (Fragaria vesca) posiada delikatniejsze, i mniejsze owoce niż truskawka. Wiele osób ceni sobie jednak smak poziomek znacznie bardziej. Dlatego poziomka, choć mniej popularna od truskawki, jest corach chętniej uprawiana. Szczególnie amatorsko w ogródkach działkowych. zamów nasiona

Najlepszy wzrost i owocowanie truskawek uzyskuje się na stanowiskach słonecznych (w cieniu słabiej kwitną i owocują, owoce nie są tak aromatyczne i słodkie) oraz glebach żyznych, zasobnych w próchnicę, dostatecznie przewiewnych, o uregulowanych stosunkach wodnych. Złe są gleby ciężkie, zlewne i podmokłe. Optymalne pH dla truskawki wynosi od 5,5 do 6,2. Na glebach bardziej kwaśnych i zasadowych truskawki gorzej rosną i owocują.

Więcej o ustalaniu właściwości gleby

Przed założeniem plantacji wczesną wiosną, powinniśmy przygotować glebę już jesienią, poprzez przekopanie jej wraz z obornikiem. Przed posadzeniem truskawek glebę należy również oczyścić z chwastów.

Do sadzenia wybieramy sadzonki o silnym systemie korzeniowym, (bez zielonej pleśni lub czarnych plam na korzeniach) na stanowisko słoneczne. Sadzonki truskawek należy sadzić tak, aby nie zasypywać nasady liści z nowymi pąkami, w rozstawie pomiędzy sadzonkami 40-50 cm i między rzędami 70 cm. Ziemię wokół sadzonek należy uklepać i podlać, a także wyściółkować) słomą lub folią.

Późną wiosną dojrzałe owoce truskawek należy zbierać codziennie, gdyż te, które przejrzeją mają tendencje do gnicia. Latem, gdy z roślin macierzystych wyrosną rozłogi należy je usunąć tuż przy nasadzie liści. Późną jesienią zabezpieczamy rośliny przed mrozem ściółkując je słomą bez chwastów. Wiosną następnego roku powinniśmy nawozić truskawki pełnoskładnikowym nawozem, najlepiej płynnym.

A może tak na balkonie...

Osoby dysponujące niewielką powierzchnią działki lub np. balkonem czy tarasem, mogą uprawiać truskawkę w pojemnikach. Do takiej uprawy najlepsze są odmiany powtarzające owocowanie, a także wytwarzające dużo rozłogów - nadające się do prowadzenia przy podporach. Doskonała będzie też typowo ozdobna odmiana Pink Panda, kwitnąca na różowo od maja do późnej jesieni.

Wymagania uprawowe co do nasłonecznienia stanowiska i pH gleby są podobne jak w przypadku uprawy w gruncie. Podłożem dobrym do uprawy w pojemnikach jest substrat torfowy, do którego na początku sezonu dodaje się nawóz wieloskladnikowy o spowolnionym działaniu (lub przez cały sezon podlewa się nawozem płynnym).

Rozmnażanie

Rośliny macierzyste wszystkich odmian truskawek i poziomek tworzą rozłogi długości 30 do 60 cm, na których powstają okazy potomne. Gdy długość rozłogów osiągnie 40 cm można wybrać najsilniejsze rośliny potomne i przymocować je do ziemi klamerkami z drutu, w odległości około 15-20 cm od rośliny macierzystej, a następnie obsypać ziemią na wysokość 1 cm. Po ukorzenieniu (po 4-6 tygodniach) można je odłączyć od rośliny - matki.

Odmiany polecane do uprawy amatorskiej

Jednokrotnie owocujące
Bogota - dojrzewa późno; owoce duże, słodko-kwaskowate, jędrne, o mocnej skórce, nie wymagająca w uprawie,
Elvira - dojrzewa wcześnie, owoce duże, intensywnie czerwone, aromatyczne, nie wymagająca w uprawie,
Sanga Sengana - dojrzewa średnio późno, owoce średnie, ciemnoczerwone, aromatyczne, łatwa i niezawodna w uprawie,


Powtarzające owocowanie
Kent - wczesny początek owocowania, owoce duże, błyszczące, jasnoczerwone, bardzo smaczne,
Ostara - owoce duże, bardzo aromatyczne, odporna na choroby, odpowiednia na mrożonki,
Rapella - owoce duże, dobrze znoszące transport, tworzy nieliczne, rozłogi, odporna na choroby,

Poziomki

Alexandria - owoce ciemnoczerwone, aromatyczne, odpowiednia, także do uprawy w doniczkach,
Baron Solelacher - owoce małe, żółte lub czerwone, smak przeciętny, odmiana o silnym wzroście,
Rugia - owoce małe, bardzo aromatyczne, plenna, łatwa w uprawie,
Sweethart - owoce średniej wielkości, słodkie aromatyczne, zbiory aż do pierwszych przymrozków,


Przy wyborze odmiany do uprawy na działce warto zwrócić uwagę na wrażliwość danej odmiany na choroby. Wybór odmian mało wrażliwych na choroby pozwala ograniczyć konieczność stosowania ewentualnych chemicznych zabiegów ochrony.

Choroby i szkodniki

Choroby truskawek: » szara pleśń » mączniak prawdziwy truskawki » wertycylioza » czerwona zgnilizna korzeni » choroby wirusowe

Szkodniki truskawek: » roztocz truskawkowy » korzeniak szkodliwy » węgorki » opuchlaki

1

---