Elementy, które musi spełniać test:

standaryzacja	trafność	rzetelność	normalizacja
-dla każdego badanego te same warunki, standardy	- test mierzy to co powinien -poj. trafności odnosi się do stopnia w jakim dane empiryczne i teoria, uzasadniają interpretacje wyników testowych w zakładanym kierunku -najbardziej podst. kat. w procesie tworzenia i oceny	- spójność wyników uzyskiwanych w różnych miejscach i czasie - prawdziwość, dokładność wyników Sprawdzanie rzetel.: -stosując dwa podobne testy -stabilność czasowa -współczynnik korelacji Alfa Cronbach 0,7	-test dostosowany odpowiednio do określonej populacji, (tworzy się próby reprezentatywne)

Trafność: teoretyczna, empiryczna, kryterialna, zbieżna, różnicowa

Stany- jednostki przeliczeniowe (standardowa 10)

Błąd standardowy wymiaru

1.Bettelheim- test postaci bajkowych

2. NEO-FFI, międzynarodowy test przyjmujący 5 różnic osobowości

Autorzy: Costa, McCrae, adaptacja: Szczepaniak, Śliwińska, Strelau, Zawadzki

Inne nazwy testu: PMO(pięcioczynnikowy model osob.) PTO(pięcioczynnikowa teoria osob.)

NEU neurotyczność	EKS ekstrawersja	OTW Otwartość	UGD ugodowość	SUM sumienność
Wysoka: -mniejsza zdolność kontrolowania emocji -stres -lęk, obawy -napięcie, rozdrażnienie - podatność na irracjonalne pomysły -tendencja do zamartwiania -łatwość załamywania się w trudnych sytuacjach Niska: -stabilność emocjonalna -zrelaksowanie -zdolność do zmagania się ze stresem	Wysoka: - nastawienie na kontakty z ludźmi -wigor, optymizm Niska: (introwersja) - prywatny świat -pesymizm -rezerwa w kontaktach z innymi	Wysoka: -otwartość na ciekawe zjawiska świata wew. i zew. - żywa, twórcza wyobraźnia -zaint. sztuką -skłonność do kwestionowania autorytetów Niska: - osoby konserwatywne w zachowaniach i poglądach	Związana z jakością kontaktów interpersonalnych Wysoka: - osoba sympatyczna, prostolinijna, wielkoduszna - skłonność do kompromisu Niska: - rywalizacja - agresywność - egocentryzm	Wysoka: - silna wola - wytrwałość obowiązkowość -punktualność (duże natężenie- pracoholik) Niska: - brak skrupulatności w wypełnianiu obowiązków - brak sprecyzowanych celów - niska obowiązkowość

3.PLP- Polska Lista Przymiotników, mierzy cechy osobowości wg tradycji leksykalnej

Goldberg - przeanalizował listę przymiotników tworzących osobowość

P. Szarota- polska adaptacja

Test mierzy:

1. stałość emocjonalną

2. ekstrawersje

3. intelekt

4. ugodowość

5. sumienność

Wynik surowy

4. EPQ-R (Regulacja Teorii Temperamentu)

Autorzy: Eysenck, Barrett

Adaptacja: P. Brzozowski, R.Ł. Drwala

N- neurotyczność	E- ekstrawersja	P- psychotyzm	K- kłamstwo
Niezrównoważeni emocjonalne, mała odporność na stres, kłopoty, stany lękowe, depresje, doszukiwanie się dolegliwości, lęk i emocje z nim związane	Człowiek lubiący zajmować się działalnością praktyczną, nie przejmuje się zbytnio niepowodzeniami, towarzyski, ma wiele przyjaciół, lubi zmiany, impulsywny, mający zawsze gotową odpowiedź	Człowiek „zimny”, nie umiejący współczuć, antyspołeczny, niekonwencjonalny	Tendencja do przedstawiania sobie siebie w lepszym świetle niż jest naprawdę

5.PTS Kwestionariusz Temperamentu

Autorzy: Strelau, Angleitner, Zawadzki

SPP- siła procesów pobudzenia	SPH- siła procesów hamowania	RPN- ruchliwość procesów neurotycznych
aktywność, skłonność do podejmowania aktywności w warunkach silnie stymulujących, w sytuacjach ryzykowanych. Osoba zrównoważona emocjonalnie, o niskim poziomie strachu i niezadowolenia, posiada zdolność adekwatnego reagowania na bodźce silne i długotrwałe	Wzmożona kontrola zachowania, łatwość powstrzymywania się od zachowań niezgodnych z normami społecznymi, zdolność nie ujawniania emocji, jeśli jest to pożądane, ugodowe zachowanie. Wysoka SPH korzystna dla nauczyciela, terapeuty, policjanta	Żwawość, łatwość przechodzenia z jednej czynności do drugiej, Osoby reagujące adekwatnie na nieoczekiwane zmiany środowiska, poszukujące zmienności a nie lubiące monotonni. Łatwość zmieniana nastrojów, duża plastyczność w zachowaniu- dopasowywanie się, aktywność ruchowa, równowaga procesów nerw.

SPH-SPP= różnica 4 stenów wskazuje na brak równowagi. Osoby takie mają słomiany zapał, brak ugodowości, kierują się normami społecznymi, są nadmiernie ostrożne, łatwo pokazują swoje emocje.

Test do badania „osób normalnych”, do celów selekcji, w praktyce klinicznej

+ typologia Pawłowa:

Typ:

a) silny:

- niezrównoważony(choleryk)

- zrównoważony: ruchliwy(sangwinik), powolny(flegmatyk)

b) słaby(melancholik)

* korelacje: wartości od -1 do1; 0-brak korelacji

		SPP		SPH		RPN
Psychotyzm		0,16		-0,2		0,06
Neurotyczność		-0,45		-0,3		-0,04
Ekstrawersja		0,4		-0,1		0,5
Otwartość		0,16		0,14		0,20
Ugodowość		n.i.		0,35		0,1
Sumienność		0,2		0,2		0,18
Kłamstwo		n.i.		0,35		n.i.
	SPP		SPH		RPN
AK	0,45		n.i.		0,40
WT	0,6		0,35		0,4
PER	-0,4		-0,2		0,25
RE	0,6		-0,3		-0,45
ŻW	0,5		0,2		0,4
WS	n.i.		n.i.		n.i.

6. Kwestionariusz Temperamentu EAS-D; wersja dla dorosłych

Autorzy: Buss, Plomin, adaptacja: W. Oniszczenko

EMOCJONALNOŚĆ			AKTYWNOŚĆ
N- niezadowolenie	S- strach	Z- złość	A- aktywność	T- towarzyskość
Łatwe i silne reagowanie niepokojem, którego ważnym składnikiem jest poziom pobudzenia ukł. sympatycznego (zdeterminowane genetycznie)	Reagowanie strachem, skłonność do unikania awersyjnej stymulacji, ucieczka przed zagrożeniem, reakcje fizjologiczne strachu	Przejawy motoryczne: agresja, atakowanie. Przejawy ekspresywne: zaczerwienienie twarzy, zaciśnięcie pięści itp. Wrogie nastawienie wobec innych	Wydatkowanie energii fizycznej, czynności motoryczne, szybkość działania(tempo), intensywność reakcji(wigor), wytrzymałość, duża motywacja działania, energetyczne zachowania. Odnosi się do stylu zachowania	Poszukiwanie innych ludzi, przebywanie z nimi, unikanie samotności, społeczna wrażliwość

7. FCZ-KT Formalna Charakterystyka Zachowania- Kwestionariusz Temperamentu

Autorzy: Zawadzki, Strelau

ŻW -żywiołowość	PE- perseweracja	WS- wrażliwość sensoryczna	RE- reaktywność emocjonalna	WT- wytrzymałość	AK- aktywność
Tendencja do szybkiego reagowania i utrzymywania dużego tempa wykonywanych czynności oraz łatwej zmiany zachowania (reakcji) w odpowiedzi na zmianę warunków zewnętrznych	Tendencja do trwania i powtarzania danego zachowania przez jednostkę po zaprzestaniu bodźca wywołującego to zachowanie	Zdolność do reagowania na bodźce sensoryczne o niskiej wartości stymulacji	Tendencja jednostki do intensywnego reagowania na emotogenne bodźce, wyrażające się w dużej wrażliwości emocjonalnej i małej odporności emocjonalnej	Zdolność do adekwatnego reagowania na sytuacja wymagające długotrwałego lub bardzo stymulującego działania oraz zdolność do działania w warunkach działania silnej stymulacji zewnętrznej	Własność tempera- mentu która determinuje ilość i zakres podejmo- wanych działań o określonej wartości stymulacji. Przejawia się w zachowa- niach sprawczych

8. Skala poszukiwania doznań SSSV, koncepcja Hebba, badacz: Malwin, Zuckerman

Wynik ogólny i podskalne:

a) poszukiwanie grozy i przygód (sporty ekstremalne, pilotowanie samolotu, bycie taternikiem)

b) poszukiwanie przeżyć (spontaniczne zachowania, samotne zwiedzanie nieznanych miejsc, chęć spróbowania narkotyku, kosztowanie nowych potraw, ostre zapachy ludzkiego ciała)

c) rozhamowanie (alkohol, narkotyki, szalone prywatki, towarzystwo ludzi o swobodnych zachowaniach seksualnych)

d) wrażliwość na nudę (zniechęcenie, niepokój przy nudzie, nudzi oglądanie wciąż tych samych twarzy, nudzi oglądanie filmów, które się już widziało oraz oglądanie zdjęć z podróży)

Czynniki sytuacyjne i kontekstualne

* korelacje! Poszukiwanie przeżyć: ŻW- korelacja dodatnia, PER- korelacja ujemna(odwrotna), WS- lekka korelacja dodatnia, RE- korelacja ujemna, AK- proporcjonalna korelacja WT- korelacja dodatnia

9. Twórczość TCT-DP - rysunkowy test twórczego myślenia

Twórczość: jawne kryteria i ukryte; wartości estetyczne- dążenie do piękna, wartości etyczne- założenie fundacji
Twórcze osoby: osoby poszukujące prawdy

Guilford- test myślenia dywergencyjnego, test wytarzania jak największej ilości rozwiązań

Twórczość: predyspozycja usposabiająca człowieka do myślenia twórczego i uzyskiwania twórczych efektów, produktów. Produkt twórczy musi być użyteczny dla innych.

Kryteria: płynność myślenia(łatwość wytwarzania pomysłów), giętkość myślenia(gotowość do zmiany kierunku myślenia), oryginalność(zdolność do wytwarzania reakcji nietypowych, niezwykłych, niepowtarzalnych)

10. Test: narysuj pana Test: narysuj drzewo owocowe

Autor: J. Goodenongh Autor: Koch

Barak rzetelnych norm, nie badano trafności

11. Style poznawcze R.Kagen

Styl-stała dyspozycja; strategia- uwarunkowana od sytuacji

Refleksyjność: wolne tempo przetwarzania informacji, wolna reakcja, odraczanie reakcji. Osoby refleksyjne- mniej lęku, niepewności, reagują spokojniej. Uzyskują dłuższy czas reakcji i popełniają mniej błędów w zadaniach (odwrotnie osoby impulsywne).

Impulsywność: szybka reakcja, oparta na pierwszych skojarzeniach.

Na wyniki badań nad refleksyjnością/ impulsywnością może mieć wpływ: zmęczenie, nastawienie, niechęć, uwarunkowana nadpobudliwość i nadmierna ruchliwość.

Niezależność od pola- zależność od informacji płynących z wewnątrz ( przy dużej niezależności człowiek może przestać zwracać uwagę na innych ludzi i otoczenie)

Zależność od pola- zależność od informacji płynących z zewnątrz ( koreluje z dużą ugodowością, ekstrawersją; osoby zależne od pola łatwiej popadją w nałogi)

12. Kwestionariusz CIS

Autorzy: Endler, Parker

Stres:

- reakcja organizmu na sytuacje trudną, reakcja biologiczna

-stresor

-dystres

- Trenzakcyjna Teoria Stresu (Rasarus) : stresem jest taka reakcja między osobą a otoczeniem, która oceniana jest jako zagrażająca, przy czym termon zagrożenie rozumiany jest bardzo szeroko.

Styl radzenia sobie ze stresem (Brzeziński): styl jako atrybut podmiotu, rozumiany jako trwała, osobowościowa dyspozycja jednostki do określonego zmagania się z sytuacjami stresowymi.

Style radzenia sobie ze stresem: (3 skale CISS)

SSZ- Skoncentrowanie na zadaniu

SSE- skoncentrowanie na emocjach
SSU- unikanie : ACZ( angażowanie się w inne czynności), PKT(szukanie kontaktów towarzyskich)

* korelacje

	SSZ	SSE	SSU
Neurotyczność	-0,15	0,79(b. silna!)	0,16
Ekstrawersja	0,2	-0,34	0,29
Psychotyzm	0	0	0
Kłamstwo	0	0	0

---