Stefan Czarnowski (1879-1937) „Kultura”
Kultura to dobro zbiorowe, zbiorowy dorobek, owoc twórczego i przetwórczego wysiłku pokoleń.
Inteligencja twórcza- cecha gatunkowa, pozaspołeczna, uwarunkowana biologicznie.
Kultura, a wynalazki- o kulturze możemy mówić tylko w tedy gdy dany wynalazek zostaje zachowany, jest przekazywany dalszym pokoleniom, gdy staje się częścią dorobku ludzkości, a nie przyzwyczajeniem jednostki.
JEDNOSTKA
- poza środowiskiem to tylko okaz gatunku, osobnik biologiczny
- jednostka ludzka to wytwór kulturalnej zbiorowości
*KULTURA JEDNOSTKI- fakt zróżnicowania psychiki indywidualnej w wyniku skrzyżowania się wielu różnych wpływów kulturowych.
Wyróżniamy:
<indywidualizację
<indywidualizm (rozumiany jako anarchizm duchowy)
SPOŁECZEŃSTWO- to nie tylko zbiór jednostek, to masa sposobów opanowywania i wykorzystywania przyrody; to obyczaje, praktyki religijne; pojęcie o tym co piękne, dobre czy złe.
Kryterium „zaliczania” do kultury
Tak Nie
-język literacki - narzecza
czyli
rzeczy ustalone, obiektywne to elementy kultury
czyli
ELEMENT DOROBKU SPOŁECZNEGO- zaliczany jest do kultury tylko w tedy, gdy może być dobrem wspólnym szeregu grup ludzkich.
KULTURA- całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego, wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie.
Ruth Benedict „Relatywizm kulturowy”
(1887- 1948) amerykańska badaczka z dziedziny antropologii
Kultura nie jest kompleksem zjawisk przekazywanych biologicznie
LUDZKIE DZIEDZICTWO- wąski zakres zachowań determinowanych biologicznie oraz ogromny wpływ kulturowego procesu przekazywania tradycji.
TYP KULTURY- wspólne idee i sposób życia, które łączą ludzi
Kultury pierwotne są jedynym źródłem wiedzy na temat kulturowej różnorodności instytucji ludzkich
RELATYWIZM KULTUROWY
-wg słownika jęz. polskiego- stanowisko polegające na przypisywaniu czemuś względnego charakteru
- wg Giddensa- badanie kultury kategoriach jej własnych sensów i własności
- ocenianie kultur pod kątem jednego kryterium; wszystkie kultury są równoprawne i równowartościowe
PODSUMOWANIE
Oparte na Giddensie (ur. 1938)
KULTURA- wyższe wytwory umysłu
- wszystkie rodzaje aktywności; odnosi się do sposobu życia jednostek i grup społecznych
SPOŁECZEŃSTWO- system wzajemnych zależności pomiędzy jednostkami
*kultura nie może istnieć bez społeczeństwa, społeczeństwo nie istnieje bez kultury
Kultura- wyuczone aspekty społeczeństw ludzkich
aspekty niematerialne (wierzenia, przekonania, idee czyli treści kulturowe)
aspekty materialne (reprezentujące aspekty niematerialne symbole, przedmioty, narzędzia, itp.)