Arkadiusz Swiniarski Bydgoszcz 12.05.2006r

Leszek Wiśniewski

GRUPA „D”

Zespół 1

Ćwiczenie NR 8

Temat : „Szereg napięciowy metali”

I. Reakcja wypierania.

Do kolejnych probówek wlane zostały niewielkie ilości roztworów

• AgNO₃

• Ni(NO₃)₂

• CuSO₄

• ZnSO₄

• FeSO₄

Powierzchnie metali oczyszczamy papierem ściernym. W roztworze AgNO₃ zanurzamy miedź, w Ni(NO₃)₂ - magnez, w CuSO₄ - ołów, w ZnSO₄ - ołów i w roztworze FeSO₄ - miedź. Obserwujemy zachodzące zjawiska i zapisujemy w formie równań chemicznych.

2AgNO₃ + Cu - Cu(NO3)2 + 2Ag

Na pow. metalu pojawia się duże ilości osadu (srebra).

Ni(NO₃)₂ + Mg - Mg(NO3)2 + Ni

Na pow. metalu pojawiają się znikome ilości osadu (niklu).

CuSO₄ + Pb - PbSO4 + Cu

Powierzchnia ołowiu zabarwia się na kolor czerwonawy (osadza się na niej miedz).

ZnSO₄ + Pb Reakcja nie zachodzi

FeSO₄ + Cu Reakcja nie zachodzi

1) Mg, 2) Pb, 3) Cu - uszeregowane według malejącej aktywności chemicznej.

II. Rozpuszczanie metali w kwasie nieutleniającym.

Do czterech probówek wlane zostały 2M roztworu kwasu solnego i do każdej z nich wrzucono po kawałku żelaza, miedzi, cynku i ołowiu (osobno).

2HCl + Fe - FeCl₂ + H₂

Reakcja zachodzi bardzo wolno

HCl + Cu Reakcja nie zachodzi

2HCl + Zn - ZnCl₂ + H₂

Reakcja zachodzi bardzo wolno

HCl + Pb Reakcja nie zachodzi

1) Zn, 2) Fe, 3) Pb, 4) Cu - uszeregowane według malejącej aktywności chemicznej.

III. Rozpuszczanie metali nieszlachetnych w rozcieńczonych kwasach.

Do czterech probówek wlane zostało kolejno 2M roztwory kwasów:

• Solnego

• Azotowego (V)

• Siarkowego (VI)

• Octowego

Do każdej z nich wrzucamy po kawałku żelaza lub cynku (do wszystkich jednakowy metal).

2HCl + Zn -ZnCl₂ + H₂

Wydziela się gaz. Z upływem czasu reakcja przybiera na intensywności.

2HNO₃ + Zn - Zn(NO₃)₂ + H₂

Duże ilości gazu. Roztwór ciemnieje. Reakcja powoli słabnie.

H₂SO₄ + Zn - ZnSO₄ + H₂

Bardzo duże ilości gazu. Roztwór ciemnieje. Próbka rozpuszcza się najszybciej.

2CH₃COOH + Zn - (CH₃COO)₂Zn + H₂

Pojawiają się znikome ilości gazu.

1) H₂SO₄, 2) HNO₃, 3) HCl, 4) CH₃COOH - uszeregowane według malejących zdolności utleniających.

IV. Rozpuszczanie metali półszlachetnych w stężonych kwasach mineralnych.

Do trzech probówek nalano kolejno niewielkie ilości stężonych kwasów:

• Solnego

• Siarkowego (VI)

• Azotowego (V)

Do każdej z nich wrzucamy po kawałeczku metalicznej miedzi . Probówkę z kwasem siarkowym(VI) i miedzią podgrzewamy ostrożnie w płomieniu palnika gazowego do zapoczątkowania reakcji.

2HCl + Cu Reakcja nie zachodzi

2H₂SO₄ + Cu - CuSO₄ + SO₂ ↑ + 2H₂O

Po podgrzaniu reakcja zachodzi dość intensywnie. Roztwór zabarwia się na delikatny niebieski kolor.

4HNO₃ + Cu - Cu(NO₃)₂ + 2NO₂ ↑ + 2H₂O

Wydzielają się duże ilości gazu. Roztwór zabarwia się na zielono. Miedź rozpuszcza się bardzo szybko.

Metale półszlachetne bardzo dobrze rozpuszczają się w kwasach silnie utleniających.

V. Wpływ temperatury na rozpuszczanie metali nieszlachetnych w stężonych kwasach.

Do suchej probówki wlany został stężony kwas siarkowy (VI) i wrzucony kawałek żelaza.

2H₂SO₄ + Fe - FeSO₄ + SO₂ ↑ + 2H₂O

Na zimno reakcja zachodzi bardzo powoli. Na gorąco reakcja zachodzi bardzo intensywnie wydziela się gaz i biały dym. Delikatne zabarwienie roztworu na kolor niebieski.

---