PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA
PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)
wprowadzenie - wymagania do egzaminu. znaczenie pierwszej pomocy, historia ratownictwa, organizacja systemu ratownictwa, prawidłowe wzywanie Pogotowia Ratunkowego.
sytuacje zagrażające życiu - utrata świadomości
BLS - teoria
PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)
BLS - sprawdzian z teorii. P-BLS
Sytuacje zagrażające życiu - zawał serca, obrzęk płuc, wstrząs
Sytuacje zagrażające życiu - astma oskrzelowa, POChP, zadławienie - teoria i praktyka
PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)
Powtórka
Ćwiczenia praktyczne
Ćwiczenia praktyczne
PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)
Urazy - głowy, kończyn, kręgosłupa, klatki piersiowej, brzucha, miednicy
Krwotoki, rany, odmrożenia, oparzenia, ciała obce gałki ocznej
Opatrywanie ran, unieruchamianie złamań - praktyka
PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)
Zaliczenie
Zaliczenie
Zaliczenie
WYMAGANIA, ZASADY
OCENA = EGZAMIN + AKTYWNOŚĆ - PALENIE
ZNACZENIE PIERWSZEJ POMOCY
Choroby serca są główną przyczyną zgonu w Polsce
70% NZK w warunkach pozaszpitalnych
Urazy są główną przyczyną zgonu u dzieci
Do nieodwracalnych zmian w OUN dochodzi po 4-6 minutach od NZK. Czas dojazdu karetki nie powinien przekroczyć 8 / 15 minut
HISTORIA
ŚMIERĆ /ODDECH, SERCE, OUN-PIEŃ MÓZGU/
LATA 60-te /usta-usta, pośredni masaż serca/
OPATRYWANIE RAN
ORGANIZACJA SYSTEMU RATOWNICTWA
WEZWANIE POGOTOWIA RATUNKOWEGO
Dokładne podanie informacji:
rodzaj zdarzenia, liczba poszkodowanych;
określenie stanu pacjentów (m.in. stanu świadomości, możliwości nagłego zatrzymania krążenia; stwierdzenie ew. zatrucia);
opisanie miejsca zdarzenia (ulica, numer domu, piętro, nazwisko lokatora, ew. szczegóły lokalne);
dane personalne zgłaszającego.
PLAN WYKŁADU
CO TO ZNACZY „OSOBA NIEPRZYTOMNA”
PRZYCZYNY I POSTĘPOWANIE W SYTUACJACH UTRATY ŚWIADOMOŚCI
POZYCJA BOCZNA USTALONA
DEFINICJA
UTRATA ŚWIADOMOŚCI /NIEPRZYTOMNY/- OSOBA NIE REAGUJE NA BODŹCE ZEWNĘTRZNE
ALERT (przytomny)
VOICE (reakcja na głos)
PAIN (reakcja na ból)
UNCONSCIOUS (nieprzytomny)
PRZYTOMNY, BEZ REAKCJI - STUPOR
PRZYCZYNY
USZKODZENIE OUN
Pierwotne
Wtórne
CZASZKOWE
OMDLENIE
METABOLICZNE
ALKOHOL I INNE /ZATRUCIA/
BADANIE
CZASZKA (rany, krwiak okularowy)
ŹRENICE (wąskie, nierówne, szerokie)
UCHO (wyciek krwi)
NOS (wyciek płynu)
USTA (zapach)
KOŃCZYNY (napięcie, ślady wkłuć)
RANY
CZASZKOWE
PADACZKA
URAZ
UDAR
CZASZKOWE - PADACZKA
DRGAWKI
Toniczne, kloniczne
Padaczka, temperatura (dzieci!), narkotyki (amfa, koka), odstawienie (opioidy, leki uspokajające), urazy, niedotlenienie
CZASZKOWE - PADACZKA
PRZEBIEG
Aura
Utrata świadomości / upadek/
Drgawki toniczne /przygryzienie języka/
Drgawki kloniczne /oddanie stolca, moczu/
Splątanie
Niepamięć wsteczna /amnezja/
CZASZKOWE - PADACZKA
POSTĘPOWANIE
Chronić przed upadkiem i urazami /głowa!/
NIE WKŁADAĆ NIC DO UST
Jeżeli nieprzytomny po drgawkach w pozycji bocznej ustalonej
Kontrolować tętno
Wezwać Pogotowie jeżeli
Długo nieprzytomny
Urazy
Pierwszy atak w życiu
CZASZKOWE - UDAR
Zamknięcie dopływu krwi do mózgu
Niedokrwienny /zawał mózgu/
Krwotoczny /krwiak śródmózgowy/
SKUTEK - uszkodzenie mózgu!
DUŻE RYZYKO - chorzy na miażdżycę, cukrzycę, nadciśnienie
CZASZKOWE - UDAR
OBJAWY:
UDAR NIEDOKRWIENNY
Utrata funkcji w obszarze „kontrolowanym” przez uszkodzoną część mózgu
Czasem utrata przytomności
Zwykle bez bólu
CZASZKOWE - UDAR
OBJAWY:
UDAR KRWOTOCZNY
Nagły, silny ból głowy
Często nagła utrata przytomności
Utrata funkcji w obszarze „kontrolowanym” przez uszkodzoną część mózgu
CZASZKOWE - UDAR
OBJAWY Utraty funkcji w obszarze „kontrolowanym” przez uszkodzoną część mózgu :
Opadnięcie kącika ust
Kłopoty z mówieniem /nie rozumie, nie umie powiedzieć, źle wymawia/
Osłabienie kończyn zwykle po jednej stronie/”paraliż”/
Zaburzenia widzenia /np.ślepota jednostronna/
CZASZKOWE - UDAR
POSTĘPOWANIE
Wezwać Pogotowie Ratunkowe
Ocena ABC
Nieprzytomny - pozycja boczna ustalona
Okresowo ocena oddechu i tętna /ew. RR/
Spokój, tłumaczenie choremu co się dzieje
NIE WOLNO KARMIĆ ANI POIĆ
OMDLENIE
Krótkotrwała utrata przytomności związana z przerwaniem dopływu krwi do mózgu
Silne emocje /strach, widok krwi/, tłok, duszność, ból
Osłabienie, mroczki, szumy, blada i spocona skóra
Utrata przytomności /upadek/
OMDLENIE
POSTĘPOWANIE
Zapobiegać !!
Ochrona przed upadkiem
Ocena ABC
Ułożenie na plecach
Rozluźnienie ubrania
Pozycja czterokończynowa
Wezwać Pogotowie jeżeli
Długo nieprzytomny
Urazy
METABOLICZNE
Schorzenia
Wątroby
Nerek
Trzustki /cukrzyca/
Tarczycy
METABOLICZNE - CUKRZYCA
Brak insuliny
Dużo glukozy we krwi
Mało glukozy w komórkach
Śpiączka cukrzycowa
Hiperglikemiczna
Hipoglikemiczna
METABOLICZNE - CUKRZYCA
Hipoglikemia /chorzy na cukrzycę przyjmujący leki, zwykle insulinę/
„Wilczy” głód, mroczki, niepokój, drżenie mięśni
Szybkie tętno, zimny pot, pobudzenie
Utrata świadomości
METABOLICZNE - CUKRZYCA
POSTĘPOWANIE
Jeżeli jest możliwość zmierzyć poziom glukozy
Przy zachowanej świadomości bardzo słodki płyn /np. herbata, woda z dużą ilością cukru/
Chory nieprzytomny:
Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej
Zawiadomić Pogotowie Ratunkowe
Okryć np. kocem
Kontrolować oddechy, tętno, ew. RR
ALKOHOL I INNE
ZATRUCIA
Przewód pokarmowy /alkohol, leki, środki chemiczne, grzyby, zepsute środki spożywcze, narkotyki/
Drogi oddechowe /narkotyki, tlenek węgla, środki ochrony roślin, rozcieńczalniki/
Skóra i błony śluzowe /narkotyki, jady zwierząt, środki ochrony roślin, rozcieńczalniki/
Wkłucia dożylne, domięśniowe /narkotyki, leki/
ALKOHOL I INNE - ALKOHOL
OBJAWY
Euforia
Senność
Śpiączka
POSTĘPOWANIE
Przytomny
Opieka, ciepłe płyny
Nieprzytomny
Ocena ABC
Wezwać Pogotowie Ratunkowe
Jeżeli głęboko nieprzytomny
ALKOHOL I INNE - INNE
OGÓLNE POSTĘPOWANIE W ZATRUCIACH
Postępowanie wg. BLS
Nieprzytomny i oddychający - pozycja boczna ustalona i okresowo kontrola oddechu, tętna i ew.RR
Przytomny /zatrucie drogą pokarmową/ to prowokacja wymiotów /wyjątek - substancje silnie żrące/
Zabezpieczyć: opakowania po lekach, resztki potraw /grzyby!/, wymiociny/!/ i przekazanie ich z chorym do szpitala
POZYCJA BOCZNA USTALONA
POZYCJA BOCZNA USTALONA
POZYCJA BOCZNA USTALONA
POZYCJA BOCZNA USTALONA
BASIC LIFE SUPPORT
PODSTAWOWE CZYNNOŚCI RESUSCYTACYJNE
Wg wytycznych ERC
Cele
Przeprowadzić BLS zgodnie z najnowszymi wytycznymi ERC
Rozpoznać osobę u której nastąpiło zatrzymanie krążenia.
Przeprowadzić BLS zgodnie z zaleceniami ERC.
Zwrócić uwagę na najczęstsze przyczyny zatrzymania krążenia
Dlaczego resuscytacja?
Wszystkie narządy potrzebują do życia tlenu.
Drożne drogi oddechowe (Airways)
Oddychanie (Breatching)
Krążenie (Circulation)
Łańcuch przeżycia
Co to jest resuscytacja?
resuscytacja = ratunkowe postępowanie w zagrażającej niewydolności oddechowej i krążenia
(A)Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych.
(B)Wentylację płuc ofiary powietrzem wydechowym ratownika.
(C)Uciskanie klatki piersiowej mające na celu wymuszenie ruchu krwi w naczyniach.
reanimacja = postępowanie mające na celu przywrócenie pracy serca, oddechu i świadomości
Czas upływa
Kiedy ustaje praca serca w czasie < 5 minut dochodzi do poważnego uszkodzenia mózgu
Rozpocznij BLS natychmiast
Resuscytacja „kupuje czas”
Utrzymanie mózgu przy życiu do czasu przybycia AED.
Bezpieczeństwo
Oceń przytomność
Wołaj o pomoc
Odegnij głowę do tyłu
Unieś brodę
Usunięcie ciał obcych z jamy ustnej
tylko wtedy, gdy na
pierwszy rzut oka
widać ciała obce
w jamie ustnej
(np.wymiociny, sztuczne zęby, wodorosty, piasek)
Oceń oddech
Wezwij pomoc
Zaciśnij nos
Dwa oddechy ratownicze
Pozwól powietrzu wydostać się
na zewnątrz
Oceń oznaki krążenia
Uderzenie przedsercowe
(tzw. defibrylacja mechaniczna)
Tylko wtedy gdy,:
wiemy, że ratowany choruje na serce i jesteśmy świadkami zatrzymania krążenia
Zlokalizuj łuk żebrowy
Zlokalizuj miejsce
przyłożenia rąk - palce nie dotykają kl. piersiowej
Rozpocznij uciskanie
klatki piersiowej
Resuscytacja
Algorytm BLS
Ryzyko zakażenia
Brak udokumentowanych przypadków przy oddychaniu ratowniczym.
Jeśli to możliwe używaj chusty lub maski twarzowej.
Wyposażenie
Chusta twarzowa
Maska twarzowa
Wykorzystanie
maski twarzowej
Ocena tętna
Tylko jeżeli jesteś przeszkolony
Sprawdzenie krążenia
Jeżeli ratowany oddycha to ma krążenie
Sprawdzenie tętna wyłącznie na tętnicach głównych
Sprawdzenie tętna trwa około 10 sekund
Sprawdzenie tętna na tętnicy
udowej w dole pachwinowym
Kiedy iść po pomoc?
Idź po pomoc natychmiast po stwierdzeniu zatrzymania oddechu:
Gdy więcej niż dwóch ratowników
Gdy jeden ratownik:
ratowany toPrzyczyny zatrzymania oddechu/krążenia u dzieci
Wtórnie do niedotlenienia, kwasicy, spadku perfuzji (przepływu krwi)
Mechanizm zatrzymania pracy serca: Bradykardia, Rozkojarzenie elektromechaniczne => Asystolia
Wezwanie Pogotowia
U dzieci <8 rż
U wszystkich:
utopionych, urazowych, zatrutych
Jeżeli jest jedna osoba udzielająca pomocy wzywa Pogotowie po 1 MINUCIE BLS!!!
„call fast”
Wezwanie Pogotowia
U dzieci >8 rż
U wszystkich:
zwłaszcza ze znaną chorobą serca, jeżeli jesteś świadkiem ZATRZYMANIA KRĄŻENIA
Jeżeli jest jedna osoba udzielająca pomocy wzywa Pogotowie NATYCHMIAST po stwierdzeniu zatrzymania krążenia, aby jak najszybciej wykonać defibrylację
„call first”
Safety
Przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo ratownikowi
Następnie zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanemu (wypadek = trójkąt!)
Użycie masek i chust przy metodzie usta-usta
Zastanów się, co spowodowało stan poszkodowanego!! (np.ulatniający się gaz?)
Stimulate
Czy odpowiada?
Nie potrząsaj dzieckiem !!
Dotyk
Złap za czoło (stabilizacja kręgosłupa szyjnego)
Potrząśnij ramieniem, pociągnij za włosy
Dźwięki
Zawołaj po imieniu
„Co się stało ?!”
„Dobrze się czujesz ?!”
Shout for assistance
Pojedynczy ratownik: głośno wzywa pomocy ale pozostaje przy dziecku i zaczyna BLS
Wiele osób: jedna osoba prowadzi BLS, jedna osoba wzywa Pogotowie
Airway
Airway
Airway
Zajrzyj w usta
Upewnij się, że nie ma ciał obcych
Jeżeli są usuń jednym delikatnym wymiatającym ruchem palca
Unikaj wymiatania „na ślepo”
Breathing
Sprawdź oddech: Patrz, Słuchaj, Czuj
do 10 sekund
Jeżeli dziecko
Oddycha samo, oddycha dobrze
Ułóż w pozycji bocznej ustalonej
Pilnuj dróg oddechowych
Wezwij pomoc
Nie ma oddechu lub jest on niefektywny
Wykonaj dwa wdechy ratownicze
Wdechy ratownicze
Jeżeli wdechy nie są efektywne podejmij co najmniej 5 prób
Zwolnij oddech: każdy 1 do 1.5 sekundy
Nie rozdyma żołądka
Optymalizuje natlenienie dziecka
Pomiędzy oddechami zrób głęboki wdech
Zwiększa zawartość O2 zmniejsza ilość CO2
Wdechy ratownicze
Technika usta - usta,nos
Wdechy ratownicze
Technika usta - usta
Circulation
Oceń oznaki krążenia
do 10 sekund
Oznaki krążenia
kaszel
ruchy
oddychanie (nie westchnięcia!)
Jeżeli oznaki krążenia
Są
Oceń oddychanie
Ew. ponów wdechy ratownicze
Oceń jeszcze raz oznaki krążenia
Circulation
Masaż pośredni u niemowląt
Circulation
Masaż pośredni u dzieci < 8 lat
Circulation
Masaż pośredni u dzieci > 8 lat
stosunek 15:2
Ocena po 1 minucie
Oceń oznaki krążenia
Jeżeli jesteś sama, pomimo braku oznak krążenia idź po pomoc!!
Jeżeli możesz zabierz dziecko ze sobą
Po wezwaniu Pogotowia kontynuuj BLS
Jak długo prowadzić akcję
Powrót oddechu
Przybycie ekipy Pogotowia
Wyczerpanie fizyczne
Pozycja boczna ustalona
dorosły z chUkład krążenia
Serce „lewe”
Odbiera krew z płuc
Oddaje do całego ciała
Serce „prawe”
Odbiera krew z ciała
Oddaje do płuc
Układ krążenia
Choroby związane z sercem
Choroba wieńcowa
Niewydolność serca
Choroby związane z naczyniami
Nadciśnienie
Niedociśnienie
Choroby o mechanizmie mieszanym
Wstrząs
Układ krążenia
Omdlenie
Zawał serca
Obrzęk płuc
Wstrząs
Zawał serca
Martwica mięśnia serca spowodowana zamknięciem dopływu krwi
Zawał serca
CZYNNIKI PREDYSPONUJĄCE
Wcześniej rozpoznana choroba wieńcowa
PALENIE PAPIEROSÓW
Cukrzyca, nadciśnienie, hiperlipidemia
Płeć męska
Obciążenia rodzinne
Zawał serca
SKUTKI
Zaburzenie funkcji serca jako pompy
Wstrząs
Obrzęk płuc
Zaburzenia układu przewodzącego
Zaburzenia rytmu i przewodzenia
Nagła śmierć sercowa
Zawał serca
OBJAWY
Ból zawałowy
90% przypadków (UWAGA! Cukrzyca!)
Ucisk, ciężar na mostku
Promieniuje do żuchwy, kończyn (głównie lewej)
Silny, trwa >20 minut, nie ustępuje po nitroglicerynie
Objawy towarzyszące
Nudności, wymioty
Lęk przed śmiercią
Osłabienie, duszność, poty
Zawał serca
POSTĘPOWANIE
Pozycja siedząca lub półsiedząca
Ograniczyć wysiłek
Zachować spokój, uspokoić chorego
Zapewnić dostęp świeżego powietrza
Zmierzyć ciśnienie, akcję serca
Jeżeli posiada nitroglicerynę, podać 1 tabletkę lub 1 dawkę aerozolu. Można powtórzyć po 5 minutach
Zawał serca
POSTĘPOWANIE CD.
Wezwać Pogotowie jeżeli
Ból wystąpił nagle, jest wyjątkowo silny
Osoba wcześniej chorowała, a ból nie ustępuje lub kilkukrotnie nawracał
Są objawy wstrząsu
Nie wolno
Podawać Nitrogliceryny przy RR< 100/x
Obrzęk płuc
Gromadzenie się płynu w pęcherzykach płucnych i przestrzeni śródmiąższowej
PRZYCZYNY
Sercowe (spadek wydolności pompy)
Nerkowe (zwiększenie ilości wody)
Płucne (uszkodzenie tkanki płucnej)
Obrzęk płuc
SKUTKI
Utrudniona wymiana gazowa - niedotlenienie
OBJAWY
Duszność (wymusza zmianę pozycji ciała!)
Przyspieszone tętno i oddech
Szara, blada skóra, sine wargi, sine uszy
Kaszel, pienista wydzielina z ust
Obrzęk płuc
POSTĘPOWANIE
Pozycja siedząca z opuszczonymi nogami
Wezwać Pogotowie
Ograniczyć wysiłek
Zachować spokój, uspokoić chorego
Zapewnić dostęp świeżego powietrza
Zmierzyć ciśnienie, akcję serca
Wstrząs
Niestosunek pomiędzy pożądanym a rzeczywistym zaopatrzeniem w krew
PRZYCZYNY
Sercowe (wstrząs kardiogenny)
Naczyniowe (w.anafilaktyczny, w.septyczny)
Związane z objętością krwi krążącej (w.hypowolemiczny)
Wstrząs
SKUTKI
Centralizacja krążenia (mózg, serce,płuca)
Śmierć
OBJAWY
Szybkie, słabo wyczuwalne tętno
Blada, spocona, zimna skóra (wyjątek - wstrząs anafilaktyczny)
Niepokój, dezorientacja
Spadek ciśnienia krwi
Wstrząs
Pozycja przeciwwstrząsowa
Wstrząs
POSTĘPOWANIE
W.hypowolemiczny
Zatamować krwotok zewnętrzny
Pozycja przeciwwstrząsowa
Przykryć kocem, folią
W.kardiogenny
Jak w zawale i obrzęku płuc (bez nitrogliceryny!)
UWAGA!! - NIE W POZYCJI PRZECIWWSTRZĄSOWEJ
W.anafilaktyczny
Pozycja przeciwwstrząsowa
orobą serca w wywiadz
Układ oddechowy
Gardło/Krtań/Tchawica/
Oskrzela/ Oskrzeliki/Pęcherzyki płucne
Wymiana gazowa: O2=>krew=>CO2
Układ oddechowy
Zatkanie dróg oddechowych (obturacja)
Zadławienie
Astma oskrzelowa
Przewlekła obturacyjna choroba płuc
Utopienie
Zmniejszenie powierzchni wymiany gazowej (restrykcja)
Obrzęk płuc
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP)
Uraz płuca
Zadławienie
Zamknięcie górnych dróg oddechowych przez ciało obce
OBJAWY
Nie mówi, nie kaszle, nie oddycha
Odruch ucieczki (chwytanie za szyję u osób dorosłych)
Zadławienie
Zadławienie
PRZYTOMNY
Nakłaniać do kaszlu
5x uderzenie w okolicę międzyłopatkową
5x rękoczyn Heimlicha
Do skutku, lub do utraty przytomności
Zadławienie
NIEPRZYTOMNY
Wezwać pomoc po 1 minucie działań ratowniczych
A(irways - drogi oddechowe):
Kontrola zawartości jamy ustnej „na ślepo”
Udrożnienie dróg oddechowych - ułożenie
B(reathing - oddychanie):
Dwa wdechy, kontrola ew. ponownie A i kolejne dwa wdechy
Masaż serca
Zadławienie
Sytuacje szczególne
Osoba otyła
Osoba leżąca (przytomna)
DZIECKO !!!
Zadławienie
Osoba otyła
Nie stosować rękoczynu Heimlicha tylko uciśnięcia w środkowej części mostka
Osoba leżąca
Uderzenia w plecy w ułożeniu na boku
Rękoczyn Heimlicha w ułożeniu na wznak
Zadławienie
DZIECKO
<1 roku, przytomne
Ułożyć na przedramieniu twarzą w dół
5x uderzenie międzyłopatkowe
Odwrócić na drugie przedramię
5x ucisk w połowie mostka 2 palcami
Zadławienie
DZIECKO
<1 roku, nieprzytomne
Wezwać pomoc po minucie działań ratowniczych
Działania wg PBLS
Zadławienie
DZIECKO
>1 roku
Postępowanie jak u dorosłego
(z mniejszą siłą, jedną ręką)
Astma oskrzelowa
Choroba zapalna charakteryzująca się napadowym, odwracalnym zwężeniem dróg oddechowych
CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE
Alergeny (pokarmy, pyłki, kurz, leki)
Zakażenie dróg oddechowych
Stres
Wysiłek
Zimne powietrze
Astma oskrzelowa
OBJAWY
Duszność
Szybki oddech
Podparcie w celu ułatwienia oddychania
Tachycardia
Sinica
Astma oskrzelowa
POSTĘPOWANIE
Posadzić
Zapewnić dostęp świeżego powietrza
Jeżeli zażywał wcześniej leki wziewne i są dostępne - pomóż przyjąć
Wezwać Pogotowie
Monitorować AS, liczbę oddechów/', RR
Utopienie
Uduszenie spowodowane zalaniem dróg oddechowych
Mechanizm
Wstrzymanie oddechu
Połykanie wody
Wymioty
Kurcz krtani
Utrata świadomości
Zalanie wodą płuc
Utopienie
POSTĘPOWANIE
Pamiętać o możliwym uszkodzeniu kręgosłupa!
BLS
Wezwanie Pogotowia po 1 minucie BLS
Okrycie kocem, folią
NIE TRZEBA
Wylewać wody z płuc
Topielec ma szanse nawet gdy ciało jest zimne!! - nie odstępować od resuscytacji!!
W KAŻDYM PRZYPADKU ZACZYNAMY OD OCENY BEZPIECZEŃSTWA I STANU POSZKODOWANEGO /ŚWIADOMOŚCI, ODDECHU, TĘTNA/!!!
W KAŻDYM PRZYPADKU POWAŻNEGO URAZU OBSERWOWAĆ POSZKODOWANEGO
/CO KILKA MINUT OCENA ŚWIADOMOŚCI, TĘTNA,
MYŚLEĆ O EWENTUALNYM
WSTRZĄSIE KRWOTOCZNYM !!/
Rana
/uszkodzenie skóry, tkanek położonych głębiej, wypływ krwi/
Rana powierzchowna /np.otarcie naskórka/
• dezynfekcja, pozostawić bez opatrunku
Niewielka, ale głęboka (np.zacięcie nożem)
• dezynfekcja, opatrunek na kilkanaście godzin.
Rany duże /poważne urazy/
• Jałowy opatrunek na ranę przyłożyć, ew.ucisnąć
• Jeżeli kończyna => unieść do góry
• Jeżeli ciała obce /nóż, pręt/ => nie usuwać!!
Uraz głowy
Rany powłoki czaszki => silne krwawienie
opatrunek uciskowy
jeżeli bez utraty przytomności nie trzeba wzywać Pogotowia Ratunkowego tylko przewieźć poszkodowanego na Oddział Ratunkowy
Uraz głowy
Złamania w obrębie głowy /twarzoczaszki, mózgoczaszki, podstawy mózgu/
utrata świadomości => postępowanie z osobą nieprzytomną
przy złamaniach otwartych => jałowy opatrunek bez ucisku przy złamaniu kości mózgoczaszki
przy obecności ciał obcych /np. pręt/ pozostawić w ranie
Uraz głowy
Urazy mózgowe /wstrząśnienie mózgu, stłuczenie mózgu, krwawienie wewnątrzczaszkowe/
utrata świadomości => postępowanie z osobą nieprzytomną
w przypadku wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego => zwolnienie oddechu, zwolnienie akcji serca, zwiększenie ciśnienia tętniczego
Uraz głowy
groźne objawy - nierówność źrenic, krwiak okularowy, wyciek krwi z ucha lub nosa
po odzyskaniu przytomności ból głowy, nudności, wymioty, amnezja, ew. inne zaburzenia świadomości
Uraz głowy
Postępowanie w urazach głowy z utratą przytomności
Postępowanie jak z osobą nieprzytomną, dodatkowo
Ochrona kręgosłupa szyjnego
Dokładnie dowiedzieć się co się stało, w jaki sposób doszło do urazu
ZAWSZE WEZWANIE POGOTOWIA RATUNKOWEGO
Ochrona kręgosłupa szyjnego
Objęcie głowy kolanami, ew. ustabilizowanie jej zwiniętymi ubraniami, kocem itp.
Przy konieczności przemieszczenia chorego (np. wymiotuje - odwrócenie całego ciała na bok!!) lekko pociąga się za głowę w osi długiej
Ochrona kręgosłupa szyjnego
Ochrona kręgosłupa szyjnego
Uraz klatki piersiowej
/Złamania żeber, Odma opłucnej, Krwiak opłucnej, Tamponada serca/
W przypadku pourazowego bólu związanego z oddychaniem zwykle poprawa po ułożeniu poszkodowanego na stronie uszkodzonej
Uraz brzucha
Krwotok wewnętrzny /objawy wstrząsu, obrona mięśniowa/
Wytrzewienie => nie wkładać jelit do środka!! Zawinąć w gazę, chustę itp.
Pozycja ciała - leżąca z lekko ugiętymi nogami
Złamanie szyjki kości udowej
/starsza osoba i/lub osteoporoza, upadek, ból w okolicy biodra/
NIE SADZAĆ
Wezwać Pogotowie Ratunkowe
Złamanie nadgarstka
/starsza osoba i/lub osteoporoza, upadek, ból w okolicy nadgarstka, zniekształcenie w porównaniu z drugą ręką/
Unieruchomić od śródręcza do przedramienia
Chusta trójkątna lub włożyć „za pazuchę”
Lek przeciwbólowy
Transport do szpitala
Krwawienie z nosa
/pourazowe lub samoistne/
utrata świadomości => postępowanie z osobą nieprzytomną
przytomny => posadzić i pochylić do przodu, ucisnąć skrzydełka nosa na ok. 10-15minut, przyłożyć zimny okład na nos i szyję/kark
Udar cieplny
Wysoka temperatura otoczenia + duża wilgotność = ustaje pocenie się
Objawy
zaczerwieniona, gorąca, sucha skóra
wysoka temperatura ciała
szybki oddech i tętno
ból i zawroty głowy
Udar cieplny
nudności i wymioty
zaburzenia świadomości
zaburzenia czucia /drętwienie kończyn/
drgawki
Udar cieplny
Postępowanie
przeniesienie w chłodne, zacienione miejsce
ułożenie w pozycji półsiedzącej
rozebranie poszkodowanego
schłodzenie /np. polewanie wodą/
w zależności od stanu: opieka nad poszkodowanym, kontakt z lekarzem, wezwanie Pogotowia Ratunkowego
Odmrożenie
Przerwanie narażenia na zimno
Zdjęcie mokrej odzieży
Ogrzewanie (np. ciepłem swojego ciała)
Okrycie kocem, folią życia
Ciepłe płyny, ruchy bierne w stawach
Jeżeli fragmenty bez czucia, bez funkcji, skóra „polakierowana” - jałowe opatrunki
Ułożenie ciężarnej
podczas udzielania pomocy
Przesunąć macicę na stronę LEWĄ lub
Podłożyć poduszkę, koc, zwinięte ubranie itp. pod PRAWE biodro
Wypadek samochodowy
zabezpieczenie miejsca wypadku /zaparkowanie za miejscem wypadku, wystawienie trójkąta/
wezwanie pomocy
zabezpieczenie pojazdu /delikatnie! otworzyć drzwi, wyjąć kluczyki, zaciągnąć ręczny/
NIE PODCHODZIĆ do auta palącego się lub z wyciekiem paliwa!!
Wypadek samochodowy
Ewakuacja poszkodowanych tylko w przypadku zagrożenia poszkodowanych i braku oddechu => chwyt Rauteka
Chwyt Rautek'a
Chwyt Rautek'a
Chwyt Rautek'a
Chwyt Rautek'a
Apteczka
samochodowa / zakładowa
Rękawiczki jednorazowe 2 pary
Maseczka do sztucznego oddychania
Nożyczki
Instrukcja pierwszej pomocy
Długopis
Apteczka
samochodowa / zakładowa
Folia życia
Plaster na szpulce
Chusta trójkątna
Gaza jałowa i/lub kompres jałowy 2 sztuki
Bandaż dziany szeroki 2 sztuki
Bandaż dziany wąski 2 sztuki
Bandaż elastyczny z zapinką
Na zakończenie