Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. ( opracowanie )

Rozdział 3. Postępowanie lecznicze. Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego.

• Osoba z zaburzeniami psychicznymi może być poddana badaniu psychiatrycznemu bez zgody tej osoby jeśli jej zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych może zagrażać bezpośrednio życiu swojemu albo życiu i zdrowiu innych osób. W przypadku osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie - także bez zgody jej przedstawiciela ustawowego. (Art. 21.1.)

• Badanie przeprowadza lekarz psychiatra, w razie niemożności - inny lekarz. Przed przeprowadzeniem badania, lekarz winien uprzedzić osobę badaną ( lub jej przedstawiciela ustawowego ) o powodach przeprowadzania badania bez jej zgody. ( art.21.2)

• W razie potrzeby lekarz zarządza bezzwłocznie przewiezienie badanego do szpitala. Przewiezienie osoby z zastosowaniem przymusu bezpośredniego powinno nastąpić w obecności lekarza lub pielęgniarki. (art.21.3)

• Lekarz przeprowadzający badanie odnotowuje tę czynność w dokumentacji medycznej.

• Przyjęcie osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego następuje za jej pisemną zgodą na podstawie ważnego skierowania do szpitala. (art. 22.1.)

• W nagłych przypadkach ( brak możliwości uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszeniem się do szpitala ) osoba z zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta, bez skierowania, za jej pisemną zgodą. ( art.22.1a)

• W przypadku gdy osoba chora psychiczne bądź upośledzona umysłowo nie jest w stanie samodzielnie wyrazić zgody na przyjęcie do szpitala, czyni to sąd opiekuńczy. (22.2 )

• W przypadkach nagłych osoba może być przyjęta do szpitala bez zgody sądu opiekuńczego. W takim przypadku, lekarz przyjmujący tę osobę ma obowiązek zasięgnięcia pisemnej opinii innego lekarza ( najlepiej psychiatry bądź psychologa ). ( 22.2a)

• W przypadkach o których mowa w ust.2a, kierownik szpitala psychiatrycznego zawiadamia niezwłocznie sąd opiekuńczy w celu uzyskania zgody na pobyt tej osoby w szpitalu.

• Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie następuje za pisemną zgodą jej przedstawiciela ustawowego.

• Osoba małoletnia powyżej 16 r.ż. lub osoba pełnoletnia całkowicie ubezwłasnowolniona, ma prawo wyrazić zgodę na przyjęcie pod warunkiem, że jest zdolna aby wyrazić taką zgodę. W przypadku sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego tej osoby i jej przedstawiciela ustawowego, zgodę na przyjęcie wyraża sąd opiekuńczy( art. 22.4. )

• Przedstawiciel ustawowy, za zgodą sądu opiekuńczego, wyraża zgodę na przyjęcie osoby chorej psychicznie do szpitala psychiatrycznego. W przypadkach nagłych nie jest konieczne uzyskanie zgody sądu na przyjęcie do szpitala. ( art.22.5.) Lecz o każdorazowym przyjęciu osoby z zaburzeniami psychicznymi kierownik szpitala psychiatrycznego zawiadamia bezzwłocznie sąd opiekuńczy miejsca siedziby szpitala. ( art.22.6)

• Osoba chora psychiczne może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez zgody wymaganej ( art.22 ) tylko wtedy, gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu lub zdrowiu innych osób. ( art.23.1)

• Lekarz obowiązany jest wyjaśnić choremu przyczyny przyjęcia do szpitala i poinformować go o jego prawach. ( art.23.3.)

• Przyjęcie do szpitala wymaga zatwierdzenia przez ordynatora w ciągu 48 godzin od chwili przyjęcia. Kierownik szpitala zawiadamia o powyższym sąd opiekuńczy w ciągu 72 godzin od chwili przyjęcia. (23.4)

• Osoba, której zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innym, a zachodzą wątpliwości czy jest cz jest ona chora psychicznie, może być przyjęta do szpitala bez zgody w celu wyjaśnienia wątpliwości (24.1.) Pobyt w szpitalu nie może trwać dłużej niż 10 dni (24.2 )

• Sąd wszczyna postępowanie:

• Na podstawie zawiadomienia

• Na wniosek tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego, a także jej małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa bądź osoby z urzędu. (25.1., 2.)

• Sąd opiekuńczy umarza postępowanie sądowe jeśli osoba przyjęta do szpitala początkowo bez jej zgody, wyrazi jednak zgodę na pobyt w tym szpitalu (26.1.)

• Do szpitala psychiatrycznego może być również przyjęta osoba bez jej pisemnej zgody w następujących przypadkach:

• Zachowanie wskazuje na to, ze nie przyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego

• Osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych

O przyjęciu do szpitala bez zgody chorej osoby, decyduje sąd opiekuńczy na wniosek jej

małżonka, krewnych w linii prostej, rodzeństwa, jej przedstawiciela ustawowego lub osoby

sprawującej nad nią faktyczną opiekę. ( 29.2.) W stosunku do osoby objętej oparciem

społecznym wniosek może zgłosić również organ do spraw pomocy społecznej. (29.3.)

• Do wniosku ( art. 29.2.i 3. ) dołącza się świadectwo lekarza psychiatry. W przypadku jego braku lub gdy zostało ono wydane w okresie dłuższym niż 14 dni przed datą złożenia wniosku, sąd opiekuńczy zwraca wniosek. Świadectwo wydaje lekarz psychiatra. (art.30.2)

• W przypadku stwierdzenia potrzeby wydania świadectwa lekarskiego lekarz psychiatra wyznacza termin badania i zawiadamia o tym osobę. W razie uchylenia się od badania, lekarz może zwrócić się do Policji o doprowadzenie tej osoby na badanie. (art.30.2.3.4.) Ostatecznie, badanie może odbyć się w miejscu pobytu osoby badanej, bez jej zgody, jeśli osoba odmawia poddania się badaniu.

• Doprowadzenie przez Policje następuje w obecności lekarza lub pielęgniarki.

Wypisanie ze szpitala psychicznego osoby przebywającej tam bez jej zgody.

• O wypisaniu ze szpitala osoby przebywającej w tym szpitalu bez jej zgody postanawia ordynator, jeśli uzna, że ustały przyczyny przyjęcia tej osoby w tym szpitalu. O tym fakcie powiadamiany jest sąd opiekuńczy.

• Osoba przebywająca w szpitalu psychiatrycznym może złożyć wniosek o nakazie wypisania jej ze szpitala, co zostaje odnotowane w dokumentacji szpitalnej. (art.36.1)

• Osoba przebywająca bez swojej zgody w szpitalu psychiatrycznym, jej przedstawiciel ustawowy, małżonek, rodzeństwo, krewni w linii prostej mogą żądać wypisania tej osoby ze szpitala psychiatrycznego dopiero po upływie 30 dni od uprawomocnienia się postanowienia sądu opiekuńczego w sprawie leczenia danej osoby. (art.36.2) W razie odmowy, osoba przebywająca w szpitalu lub odpowiednio inne osoby, mogą wystąpić do sądu opiekuńczego w terminie 7 dni od powiadomienia tej osoby.

Rozdział 4. Przyjęcie do domu pomocy społecznej.

• Z domu pomocy społecznej korzystać mogą osoby chore psychicznie bądź upośledzone umysłowo - niezdolne do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych oraz nie mające możliwości korzystania z opieki innych osób. (art.38.1.)

• O przyjęciu do domu opieki społecznej w imieniu osoby niezdolnej do samodzielnego zaspokajania podst. potrzeb ( bez jej zgody ) mogą wystąpić: organ do spraw pomocy społecznej bądź kierownik szpitala psychiatrycznego ( 39.1.2.3.)

Rozdział 5. Postępowanie przed sądem opiekuńczym.

• Do szpitala psychiatrycznego i domu opieki społecznej ma prawo wstępu o każdej porze sędzia w celu kontroli warunków oraz przestrzegania praw wobec osób tam przebywających. ( art.43.1)

• Osobie przebywającej w szpitalu psychiatrycznym sąd opiekuńczy ustanawia na jej wniosek kuratora, a jeśli nie jest zdolna nawet do złożenia tego wniosku, sąd może ustanowić kuratora z urzędu.

• Sędzia wizytujący szpital wysłuchuje osobę przyjętą do szpitala nie później niż w terminie 48 godzin od otrzymania zawiadomienia ze szpitala. Sędzia może zarządzić natychmiastowe wypisanie osoby przebywającej w szpitalu psychiatrycznym w razie stwierdzenia że pobyt danej osoby jest bezzasadny. ( art.45.2)

• W miarę potrzeby sąd zawiadamia o rozprawie małżonka osoby, której postępowanie dotyczy, oraz osobę sprawującą nad nią faktyczną władzę; mogą oni wziąć udział w każdym stanie sprawy, wówczas stają się jej uczestnikami. ( art.46.1)

• Przed wydaniem postanowienia sądowego, sąd jest zobowiązany uzyskać opinię lekarza psychiatry. Biegłym nie może być osoba, która uczestniczyła w podjęciu decyzji o przyjęciu/odrzuceniu ze szpitala osoby chorej psychicznie. ( art.46.2)

• Sąd może zarządzić przez Policję doprowadzenie osoby psychicznie chorej do publicznego zakładu psychiatrycznego w przypadku, gdy ta osoba odmawia poddania się badań. Doprowadzenie przez Policję następuje w obecności lekarza/pielęgniarki.

• Do czasu przyjęcia osoby do domu pomocy społecznej (na czas rozprawy sądowej) organ do spraw pomocy społecznej powinien zapewnić jej niezbędną pomoc. ( art. 46.3)

---