Ochrona praw człowieka - rola organizacji pozarządowych
śr., 07/30/2008 - 03:12 — luszczyk
▶ Organizacje pozarządowe działające na rzecz przestrzegania praw człowieka starają się chronić i promować prawa człowieka na świecie a także w środowiskach lokalnych. Helsińska Fundacja Praw Człowieka stworzyła model akcji organizacji pozarządowych, podejmowanych na rzecz praw człowieka. Akcje zostały ujęte w cztery kategorie:
działania polityczne: zwykle podejmowane przez duże, silne organizacje. Działania te służą wprowadzaniu zmian w polityce państw odnośnie praw człowieka. Mają na celu nie tylko wyrażenie potępienia dla państw, które naruszają prawa człowieka, ale także postulowanie lepszych praw i dostosowywanie prawa narodowego do międzynarodowych standardów.
działania prawne: obejmują znane metody stosowane przez organizacje pozarządowe. Jedną z nich jest udzielanie darmowego doradztwa prawnego faktycznym i potencjalnym ofiarom łamania praw człowieka, także w postępowaniu przed sądem. Inną metodą jest popieranie żądań kierowanych do władz o odszkodowania za wyrządzone krzywdy.
działania społeczne: działania podejmowane przez grupy społeczne w celu wywierania wpływu na rząd w sposób pokojowy. Formą podejmowania takich działań jest świadome nieposłuszeństwo wobec władz ustanawiających prawo, które może w jakikolwiek sposób zagrażać prawom człowieka. Podobne działania mogą być podejmowane przez jednostkę cieszącą się powszechnym autorytetem.
edukacja: najłatwiejszy sposób podejmowania działań przez organizacje pozarządowe w kwestii ochrony i poszanowania praw człowieka. Edukacja ta może zakładać różne cele i metody realizacji oraz może być kierowana do różnych grup społecznych. Ogólnie celem nadrzędnym jest uwrażliwienie innych na kwestię praw człowieka, szerzenie wiedzy na ten temat, kształtowanie postaw.
Oczywiście należy pamiętać, że pierwsze trzy działania mogą być podejmowane wyłącznie w państwach, w których prawa człowieka są szanowane. W przeciwnym razie takie działania mogą narazić organizacje lub pojedyncze osoby na utratę wolności lub życia. (źródło: Różni - równi, podręcznik dla prowadzących lekcje na temat praw człowieka, Stowarzyszenie Jeden Świat, Poznań 2003)
W Polsce w dziedzinie edukacji w zakresie praw i wolności człowieka ważne miejsce zajmuje m.in. Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Prowadzi ona półroczną podyplomową Szkołę Praw Człowieka. Słuchaczami tej szkoły są m.in. prawnicy, policjanci, funkcjonariusze służby więziennej, wykładowcy uczelni, nauczyciele. Do chwili obecnej Szkołę ukończyło ok. 1000 osób, z których zdecydowana większość działa na rzecz praw i wolności człowieka. Ponadto Helsińska Fundacja Praw Człowieka posiada także Szkołę Umiejętności Skutecznego Działania Publicznego, która prowadzi wyspecjalizowane szkolenia m.in. na temat technik monitoringu praw człowieka.
Inne ważne organizacje działające w Polsce:
Amnesty International Polska - www.amnesty.org.pl
Ośrodek Praw Człowieka Uniwersytetu Jagiellońskiego - www.opc.uj.edu.pl
Polska Akcja Humanitarna - www.pah.org.pl