WYKŁAD 3 / 06.03.2012 - EKONOMIA PODAŻY

Ekonomia podaży odrzuca keynesizm, głosi potrzebę obniżenia podatku, zmniejszenia świadczeń dla bezrobotnych i innych świadczeń socjalnych. Głosi potrzebę reprywatyzacji sektora państwowego i innych działań zmniejszających do popierania konkurencji w gospodarce i wyzwalania przedsiębiorczości (działań przedsiębiorczych).

Znalazło to swoje odzwierciedlenie w długookresowym zmniejszeniu udziału wydatków publicznych w produkcie krajowym. W dziedzinie polityki finansowej państwa, jak również w pojmowaniu roli interwencji państwa w gospodarkę, ekonomia podaży stanowi zatem antytezę Keynesowskiej polityki interwencyjnej i finansowej. W dziedzinie polityki fiskalnej EP oznacza przesunięcie priorytet oddziaływania na popyt globalny w kierunku stymulowania podażowych czynników rozwoju (oszczędność, wydajność, przedsiębiorczość). Rola rządu zostaje tu sprowadzona do dążenia do poprawy funkcjonowania gospodarki w oparciu o mechanizmy rynkowe. Na program polityki gospodarczej rządu składa się m.in.:

• obniżanie wydatków publicznych

• stosowanie restrykcyjnej polityki pieniężnej w celu obniżenia inflacji

• zmniejszenie regulującego oddziaływania rządu.

Głównym instrumentem polityki prowadzącej do zwiększenia podaży i wzrostu gospodarczego jest w tej koncepcji obniżanie podatków.

[skutek pobudzonego
popytu]

Krzywa Laffer`a

Uzasadnieniem dla obniżek podatków, przyjętym przez ekonomię podaży jest koncepcja tzw. krzywej Laffer`a, wg którego opodatkowanie przychodów ma dwoisty charakter. Tzn. wywołuje efekt asymetryczny (wyższe podatki to wyższe wpływy do budżetu) oraz efekty ekonomiczny (wyższe podatki to niższa produkcja, a zatem mniejsze wpływy do budżetu).

Po przekroczeniu punktu optimum zwiększenie podatków nie przynosi wpływów do budżetu - wręcz przeciwnie.

Głęboki deficyt budżetowy to zły moment wprowadzania zmian, chodzi tu o reformę systemu podatkowego.

WZROST I ROZWÓJ GOSPODARCZY

Wzrost gospodarczy jest pojęciem węższym aniżeli rozwój i dotyczy mierzalnych elementów gospodarek tzn. wzrostu produkcji, dochodów i zatrudnienia.

Rozwój gospodarczy obejmuje oprócz zmian ilościowych podstawowych wielkości makroekonomicznych takie zmiany jakościowe, które można określić jako rozwój cywilizacyjny.

W teoriach WG występują głównie 2 grupy problemów, to jest:

1. określenie czynników sprzyjających szybkiemu wzrostowi PKB w ujęciu długookresowym

2. określenie warunków zapewniających stron równomiernego wzrostu gospodarki tj. warunków jej równowagi oraz ukształtowanie mechanizmów przystosowania gospodarki do stanu równowagi

Systemy pomiaru wzrostu gospodarczego - podstawowe systemy poziomy wzrostu gospodarczego to system:

• MPS - Material Product System - system produktu materialnego (system gosp. centralnie planowanej)

• SNA - System of National Accounts - system rachunków narodowych

W systemie MPS jako podstawowe kryterium zaliczania prac do tworzących dochód narodowy przyjmuje się kryterium pracy produkcyjnej, co jest równoznaczne z przyjęciem założenia, że tylko ta praca której efektem jest produkt materialny tworzy dochód narodowy. Podejście takie eliminuje z liczenia efekty pracy w sferze szeroko pojętych usług.

W systemie SNA jako podstawowe kryterium zaliczenia prac do tworzących dochód narodowy przyjmuje się kryterium użyteczności społecznej pracy. Wychodzi się zatem z założenia, że każda praca społecznie użyteczna tworzy dochód narodowy.

PKB = PKN + amortyzacja

PKN = PKB - amortyzacja

suma wartości bieżącej dóbr i usług finalnych wytworzony przez podmioty krajowe i zagraniczne na terytorium

PKB danego kraju w danym czasie

lub inaczej suma wartości dodanej na poszczególnych etapach przetwarzania

Produkt finalny produkt, który nie podlega dalszemu przetworzeniu.

PKB to produkt NB - dochody netto z tytułu własności lub pracy uzyskane za granicą

Pojęcie narodu jest pojęciem szerszym > od kraju (kraj jest zamknięty granicą)

DN = PNB - amortyzacja PNN

DO = DN - niepodzielne zyski przedsiębiorstw

DOD = DO - (podatki, grzywny, opłaty itp.) to co nam pozostaje do dyspozycje

W metodzie wartości dodanej stosuje się wartości dodawane na każdym etapie przetwarzania. Mogą tu zatem wchodzić takie pozycje jak: płace, premie (wszystkie składniki wynagrodzenia), amortyzacja, podatki pośrednie, dotacje, subwencje oraz zysk operacyjny. Innym podejściem do zsumowania efektów pracy w gospodarce jest podejście wydatkowe , które polega na zsumowaniu wartości pieniężnej wszystkich produktów finalnych tj. wydatków ponoszonych przez:

1. gospodarstwa domowe

2. przedsiębiorstwa prywatne

3. przedsiębiorstwa publiczne i rząd

4. sektor międzynarodowy.

Kolejne podejście do sumowania efektów pracy w gospodarce to podejście oparte na kosztach zasobów i dochodach (metoda dochodowo-zasobowa). Otrzymane mierniki są w tej metodzie sumą płatności dochodowych wypłaconych właścicielom czynników produkcji (praca, ziemia, kapitał) za ich wykorzystanie w procesie produkcji dóbr i usług. Uwzględnia się tu m.in.:

1. płace pracowników

2. dochody właścicieli przedsiębiorstw

3. dochody osobiste z rent

4. zyski przedsiębiorstw.

Uwzględnia się także inne płatności dochodowe na rzecz dostawców zasobów tj.:

• pośrednie podatki od przedsiębiorstw

• amortyzacje

Konsekwencja pobudzonej podaży

czynnik pierwotny wzrostu gospodarczego

---