Diagnostyka laboratoryjna

Wykład, 12.02.2007

Morfologia krwi obwodowej

Krew obwodowa - kiedyś wyniki robiono ręcznie:

Hematokryt 37%

Hemoglobina 12,5 g/dl

Krwinki czerwone 4 200 000/ mikrolitr

Krwinki białe 5 600/mikrolitr

MCHC 33,8 g/dl

MCH 29,8 pg

MCV 88,1 fl

Obecnie oznacza się wyniki w specjalnym analizatorze (WBC, RBC, HGB, HCT, CV, MCH, MCHC, PLT, LYMPH %, MXD%, NEUT%, MXD#, NEUT#, LYMPH#, RDW-CV, PDW, MPV, P-LCR)

Hematokryt - stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości całej próbki krwi

Wartości referencyjne: kobiety 37-47% (0,37-0,47 L/L), mężczyźni 40-54% (0,40-0,54 L/L)

Hematokryt zależy:

-od liczby erytrocytów

-od objętości erytrocytów

-od stanu nawodnienia organizmu

Np.: 40% - stan prawidłowy, 20% - niedokrwistość, 70% - nadkrwistość, 33% - przewodnienie, 57% - odwodnienie

Ostra niedokrwistość pokrwotoczna

-w pierwszej godzinie po ostrym krwotoku - Ht jest prawidłowy bo jest proporcjonalna utrata erytrocytów i osocza

-kilkanaście godzin po ostrym krwotoku - spadek HT ze względu na wzrost objętości osocza bez wzrostu erytrocytów

Hemoglobina HGB (Hb)

Kobiety: 12-16 g/dl; 120-160 g/l; 7,5-10,0 mmol/l (Hb1)

Mężczyźni: 14-18; 140-180; 8,5-11,0

g/dl x 0,6206 = mmol/l (Hb1)

g/l x 0,06206 = mmol/l (Hb1)

stężenie hemoglobiny w mmol/l podaje się dla monomeru (Hb jest tetramerem)

erytrocyty RBC

kobiety: (4,0 - 5,5) x 10^6/mikrolitr ; (4,0 - 5,5) x 10^12/litr

mężczyźni (4,5 - 6,0) x 10^6/mikrolitr; (4,5 - 6,0) x 10^12/ litr

RBC (10⁶ / μl) x 3 = HGB (g / dl)

HGB (g / dl) x 3 = HCT (%)

HCT (%) : 9 = RBC (10⁶ / μl)

HCT (%) x 0,111 = RBC (10⁶ / μl)

• Zmniejszenie wartości: RBC, HGB, HCT

1. Niedokrwistości :

• Syderopeniczne, megaloblastyczne, aplastyczne

• Hemolityczne

• Pokrwotoczne

• Stan zwiększonej objętości krążącego osocza:

• Ciąża (II połowa)

• Przewodnienia

• Zwiększenie wartości: RBC, HGB, HCT

1. Niedokrwistości

• Pierwotne - czerwienica prawdziwa

• Wtórne

• Choroby płuc, serca, erytrocytoza górska,

• Nowotwory nerek przebiegające ze zwiększonym wytwarzaniem erytropoetyny

• Stany zmniejszonej objętości krążącego osocza

• Odwodnienie

• Oparzenie
  

• Wskaźniki czerwonokrwinkowe





• MCV 80-94 fl (μm³) → średnia objętość erytrocytów

80- 94 (100) fl → normocyty

< 80 fl → mikrocyty

> 100 fl → mikrocyty

• Niska wartość MCV:

• Niedokrwistość syderoblastyczna

• Niedokrwistość syderopeniczna

• Niedokrwistość objawowa towarzysząca chorobom przewlekłym

• Talasemie

• Wysoka wartość MCV:

• Fizjologiczna w nowotworach

• W ciąży

• W alkoholizmie

• Niedokrwistość megaloblastyczna

• Niedokrwistość w przebiegu chorób wątroby

• Niedokrwistość hemolityczna, w której pojawia się dużo retikulocytów

• MCH - średnia masa hemoglobiny w erytrocytach

27 - 34 pg

1,7 - 2,1 fmol

Pg x 0,062 = fmol

• Niska wartość MCH występuje przy obniżonej wartości MCV

• Wysoka wartość MCH przy wzroście wartości MCV

• MCHC - średnie stężenie hemoglobiny w erytrocytach:

31 - 31 g / dl

310 - 370 g / l

19 - 23 mmol / l

G / dl x 0,6206 = mmol / l

31 - 37 g / dl → normobarwliwość (normochromia)

<31 g/ dl → niedobarwliwość (hypochromia)

>37 g / dl → nadbarwliwość (hiperchromia)

	PRZEWODNIENIA			ODWODNIENIA
		IZO	HIPER	HIPO	IZO	HIPER	HIPO
Molalność	N	↑	↓	N	↑	↓
RBC	↓	↓	↓	↑	↑	↑
HGB	↓	↓	↓	↑	↑	↑
HCT	↓	↓	↓/bz	↑	↑/bz	↑
MCV	bz	↓	↑	bz	↓	↑
MCH	bz	bz	bz	bz	bz	bz
MCHC	bz	↑	↓	bz	↑	↓




• Zdarza się, że u jednego pacjenta we krwii pojawiają się zarówno mikrocyty jak i makrocyty




• RDW

• Wskaźnik zróżnicowania objętości erytrocytów

• Miara rozproszenia objętości erytrocytów wokół wartości średniej (MCV)

Wartości referencyjne:

RDW- SD - odchylenie standardowe 37 - 54 fl

RDW- CV - współczynnik zmienności 11,5 - 14,5%

RDW-CV > 14,5% wskazuje na anizocytozę

• Anizocytoza - równoczesne występowanie we krwii obwodowej erytrocytów o różnej wielkości - mikrocytów, normocytów i makrocytów

• HDW - wskaźnik zróżnicowania barwliwości erytrocytów

• odchylenie standardowe (SD) od średniego stężenia HGB w krwince czerwonej (MCHC)

wartości referencyjne : 2,2 - 3,2 g / dl

HDW > 3,2 g / dl wskazuje na anizochromię

• Anizochromia - równoczesne występowanie we krwii obwodowej erytrocytów o różnym stopniu barwliwości ( hyper, hypo, normochromicznych)

• Polichromatofilia (wielobarwliwość) - zjawisko wybarwiania się niektórych erytrocytów w rozmazie krwii obwodowej w sposób nieznacznie odmienny od prawidłowego. Erytrocyty polichromofilne przyjmują odcień fioletowy zależny od resztkowej zasadochłonności cytoplazmy (obecność RNA) → dużo w retikulocytach

• Retikulocyty - proerytrocyty, dojrzewające erytrocyty:

• Powstają w szpiku z erytroblastów zasadochłonnych

• W szpiku dojrzewają ok. 3 dni

• Przez 24h dojrzewają we krwii obwodowej

• Syntezują hemoglobinę na siateczce rybosomalnej

• Względna liczba retikulocytów - il. Retikulocytów do liczby erytrocytów

• Mają większą objętość od erytrocytów

• Masa Hb w retikulocycie jest podobna jak w erytrocycie, natomiast jej ogólne stężenie jest mniejsze

• W przypadku dużej ilości retikulocytów → anizocytoza, anizochromia, polichromatofilia

• Wart. Referencyjne:

• Względna liczba 5-15‰

• Bezwzględna liczba 30-70 x 10³ / μl

30-70 x 10⁹ / l

- Wskaźnik wytwarzania ret. (RPI) 0,5 - 1,5 %

- RPI w niedokrwistościach >3,0%

• Zmniejszona liczba retikulocytów:

• Niedokrwistość w przebiegu hipoplazji I aplazji szpiku

• W nieleczonej niedokrwistości megaloblastycznej

• W nieleczonej niedokrwistości z niedoborem żelaza

• Białaczki (zwłaszcza ostre)

• Zespoły mielodysplastyczne

• Zwiększona liczba retikulocytów:

• Zespół hemolityczny

• Ostre niedotlenienie

• Pierwsze dni po ostrym krwotoku

• W czasie długotrwałego krwawienia

• Po ok. 7-9 dniach od rozpoczęcia leczenia wit B12 chorych z niedokrwistością megaloblastyczną

• Po ok 7-9 dniach od rozpoczęcia leczenia preparatami żelaza chorych z niedokrwistością syderoblastyczną
  










MCV (fl)

RBC (x 10¹² l)

HCT (%)

MCH (pg)

MCHC (g / dl)

HGB (g / dl)

---