Diagnostyka Laboratoryjna 21.04.2011r
Hemostaza

Hemostaza
zespół procesów fizjologicznych, które zapewniają:

1. sprawne hamowanie krwawienia po przerwaniu ciągłości ściany naczyń krwionośnych
2. szczelność łożyska naczyniowego
3. ????

Głównymi elementami hemostazy są:

–

ściana naczyń krwionośnych

–

płytki krwi

–

układ krzepnięcia i fibrynolizy

Czas życia płytek krwi: 9-10 dni
Liczba: 140tys- 400tys.

Protrombina jest najważniejszym czynnikiem kaskady krzepnięcia, z niej powstaje trombina
a ona przekształca fibrynogen w fibrynę czyli skrzep.

Najważniejszym enzymem układu fibrynolitycznego jest plazmina ,ona ma rozpuścić fibrynę i
wytworzyć produkty degradacji.

Pobranie próbki do badań koagulologicznych:

–

Na czczo, bez wysiłku fizycznego i stresu ( aktywacja płytek, czynników krzepnięcia,
wzrost stężenia fibrynogenu)

–

Najlepiej bez użycia stazy ( staza dłużej niż 1 min- migracja płynów z przestrzeni
śródnaczyniowej do śródmiąższowej- skrócenie PT i APTT)

–

Zalecany system próżniowy

–

Zalecane stężenie cytrynianu- 3,2%

–

Stosunek krwi do antykoagulantu- 9:1

–

Natychmiast dokładnie wymieszać próbkę

–

Jak najszybsze dostarczenie próbki do laboratorium

–

Wirowanie przez 10 minut przy 3000 obrotów

Błędy laboratoryjne:
70% błędów w to błędy przedanalityczne!!!

Cel badania hemostazy:
Przedstawienie stanu i funkcjonowania hemostazy u pacjenta

–

badania przed zabiegami i operacjami chirurgicznymi

–

badania śród- i pooperacyjne

–

diagnostyka zaburzeń krzepnięcia i fibrynolizy

–

monitorowanie leczenia anytkoagulantami i lekami fibrynolitycznymi

Podstawowe badania laboratoryjne układu krzepnięcia:

–

liczba płytek krwi

–

PT- czas protrombinowy

–

APTT- czas częściowej tromboplastyny po aktywacji

–

fibrynogen

Badania uzupełniającej:

–

TT- czas trombinowy

–

AT III- antytrombina III

–

D-dimer- produkt degradacji fibryny usieciowanej

Czas protrombinowy (PT)

–

czas krzepnięcia osocza cytrynianowego po dodaniu do niego tromboplastyny tkankowej i
chlorku wapnia

–

służy do oceny zaburzeń tory zewnątrzpochodnego kaskady krzepnięcia ( czynnik II, V, VII,
X)

Wynik można podać:

–

w sekundach

–

współczynnik

–

INR międzynarodowy

–

wskaźnik: PT normal

Wydłużony PT:

–

leczenie doustnymi antykoagulantami

–

choroby wątroby

–

wrodzony niedobór czynnika VII

–

zużycie/ DIC/

–

niedobór witaminy K / długotrwała antybiotykoterapia, złe odżywianie/

–

hemodylucja

Niedobór witaminy K:

–

niewystarczająca podaż w pożywieniu

–

zaburzenia wchłaniania jelitowego

–

zahamowanie cyklu wit K

–

choroby miąższu wątroby

APTT
wydłużony:

–

wtórny niedobór czynnika VIII

–

upośledzenie syntezy ( choroby wątroby)

–

żużycie ( DIC)

–

wrodzone niedobory czynników układu wewnątrzpochodnego ( VIII, IX, XI, XII)

–

obecność antykoagulantów ( heparyna, FDP, antykoagulant tocznia)

–

obecność auto- i alloprzeciwciał anty- VIII

–

hemodylucja

Fibrynogen
Obniżony:

–

upośledzenie produkcji ( choroby wątroby)

–

zużycie DIC

–

po leczeniu streptokinazą, tPA

–

ostre krwawienia, poparzenia

Czas trombinowy:
jak działa fibrynogen

Ciąża prowadzi do głębokich zmian hemostazy:

Nasila się aktywność pozakrzepowa krwi matczynej i osiąga najwyższy poziom w okresie
okołoporodowym

Ciąża- fizjologiczna nadkrzepliwość

–

poszerzenie łożyska naczyniowego

–

zwolnienie przepływu krwi

–

wzrost stężenia czynników krzepnięcia

–

spadek PAI- 1

•

wady genetyczne= częste poronienia

hemostaza w ciąży:

•

wzrasta stężenie czynników : V, VII, VII, IX, X, XI, XII

Najczęstsze przyczyny trombofilii wrodzonych:

•

mutacja czynnika V Leiden

•

mutacja 20210G> A genu protrombiny

•

genetyczny niedobór antytrombiny

•

genetyczny niedobór białka S

•

----'''---- C

•

genetycznie uwarunkowany spadek aktywności enzymu- reduktazy
metylenotetrahydrofolianu

Zakrzepica w ciąży:

–

groźna gdy okresowi ciąży i połogu towarzyszą wrodzone i/ lub nabyte czynniki ryzyka

–

8-krotne zwiększone ryzyko wystąpienia żylnej zakrzepicy z wrodzonym niedoborem białek
antykoagulacyjnych

Hematologia Laboratoryjna:

Hematologia, nauka o krwi,jej składzie morfologicznym i biochemicznym, funkcjach,
właściwościach i powstawaniu; także dział medycyny klinicznej zajmujący się chorobami krwi i ich
leczeniem, stosowaniem krwi i preparatów krwiopochodnych do celów leczniczych

Zasady pobierania krwi do badań morfologicznych:

–

rodzaj próbówki: fioletowy korek, kapilara

–

antykoagulant : K. EDTA, heparyna

–

konieczność wymieszania próbki z antykoagulantem ruchem wahadłowym