[e-mail]

TEMAT 1 ISTOTA I ZAKRES BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZENEGO:
1. Istota i zakres bezpieczeństwa społecznego
2. Determinanty bezpieczeństwa społecznego

EGZYSTENCJA

Człowiek
społeczeństwo

BEZPIECZEŃSTWO ROZWÓJ

Spokój Niepokój

Stan Pewność
niezagrożenia Obawa niepewność

Beypieczeństwo - jest szczególną wartością i podstawowym interesem narodu oraz państwa, przesądzającym o możliwościach fizycznego jego trwania, a także swobodzie rozwoju.
W tradycyjnie pojmowanym bezpieczeństwie akcentuje się jego związek z zagrozeniem zewnętrznym.
Tak rozumiane bezpieczeństwo jest zabezpieczone przez zbrojne oraz gwarantowane porozumieniami międzynarodowymi.

Działalność państwa nie powinna ograniczyć się do zapewnienia bezpieczeństwa militarnego, lecz ma urzeczywistniać się na maksymalnie wielu poziomach i brać pod uwagę takie wartości jak:

1. Pokój

2. Pomyślność

3. Sprawiedliwość

4. Równowaga ekologiczna

5. 
   
   
   Dobro ludności

Byt, ezgystencja Ryzyko
rozwój

Bezpieczeńśtwo zagrożenia

Bezpieczeństwo człowieka - to możliwość korzystania z różnych dóbr, swoboda wyboru w realizacji własnych potrzeb i interesów oraz przekonanie że tak będzie i w przyszłości.

Bezpieczeństwo społeczne - wg. strategii bezpieczeństwa narodowego obejmuje trzy elementy
1. Praca i polityka społeczna
2. Nauka i edukacja
3. Aktywne i sprawne społeczeństwo

Bezpieczeństwo

Wymiar obiektywny Wymiar subiektywny

Bezpieczeńśtwo społeczne w szerokim sensie obejmuje bezpieczeństwo”

społeczeństwo

NARÓD

Naród - wspólnota ludzi, ukształtowana na gruncie wspólnej historii, języka, kultury, terytorium, warunków życia, świadomości narodowej.

Sprawy publincze

Sprawy społeczne

Sprawy socjane

Bezpieczeństwo społeczne:

TRWANIE I ROZWÓJ SPOŁECZEŃŚTWA

BEZPIECZEŃŚTWO SOCJALNE SPÓJNOŚĆ I HARMONIA SPOŁECZNA

Praca bezpieczeństwo osobiste
ochrona zdrowia szanse rozwoju
emerytury, renty zasiłki dostęp do edukacji

Potrzeby społeczne:

• Bezpieczeństwo publiczne

• Minimalizacja bezrobocia

• Dostęp do edukacji i oświaty

• Dostęp do świadczeń medycznych

• Dostęp do sieci handlowej i usługowej

• Ekologia i czystość środowiska

• Dostęp do obiektów sportowych i terenów rekreacyjnych

Bezpieczeńśtwo społeczne - ochrona, którą społeczeństwo dostarcza swoim członkom poprzez zapobiegania ekonomicznej i społecznej nędzy, która może być powodowana:

• redukcją zarobków

• Chorobą

• Macierzyństwem

• Dyskryminacją w sektorze zatrudnienia

• Bezrobociam

• Niepełnosprawnością

• Podeszłym wiekiem i śmiercią
  Dostarcza opiekę zdrowotną i ochronę dla rodzin z dziećmi.

NORMY PRAWNE

Determinanty
bezpieczeństwa społecznego

ŚRODKI FINANSOWE PROGRAMY SPOŁECZNE

Bezpieczeństwo spojcalne - gwarantowany przez państwo minimalny standard życiowy dla wszystkich zagrożonych socjalnie obywateli:

1. Bezrobotni

2. Bezdomni

3. Samotne matki

Zakres bezpieczeństwa socjalnego:

Pomoc w sytuacji ryzyka: Iwestyczje w człowieka:

- choroba - równe szanse rozwoju
- inwalidztwo - dostęp do edykacji
- bezrobocie - uczestnictwo w kulturze
- śmierć - uczestnictwo w sporcie

PRACA A BEZPIECZEŃSTWO SOCJALNE

Jest częścią stosunków jest częścią tradycji Kształtuje zapewnia samorealizację

Społecznych i wartości człowieka

Polityka społeczna - przyjęty i realizowany przez władzę publiczną i organizacje pozarządowe zespół długofalowych działań na rzecz zaspokajania potrzeb i rozwiązywania problemów społecznych.
Jest to również dziedzina nauk społecznych zajmująća się teorią polityki społecznej

CELE POLITYKI SPOŁĘCZNEJ

- zapewnia bezpieczeństwo socjane
- zapewnia ład społeczny
- życie rodzinne

SFERY DZIAŁANIA POLITYKI SPOLECZNEJ:

- praca
- warunki bytu
- kultura
- ład społeczny

OBSZARY POLITYKI SPOŁECZNEJ:

- sprawy mieszkaniowe
- niepełnosprawność
- bezdomność
- problemy rodzinne i dzieci
- bezrobocie
- ubóstwo

Kwestia społeczna - zjawisko, które na masową skalę stanowi o braku komfortu życia społecznego i Mozę okazać się dotkliwe dla potencjału osobowego społeczeństwa.
- zjawiska i okoliczności, które otworzą stan napięcia społecznego, zagrażającego szerszym zbiorowością i powodujące deformacje w całym społeczeństwie.

Brak zapobiegania narastającym problemom społecznym może doprowadzić do upośledzenia poszczególnych środowisk i kategorii ludności.

UNIWERSALNE KWESTIE SPOŁECZNE:

• Przeludnienie globu

• Problemy rodzin dzieci i młodzieży

• Trudność w pozyskiwaniu pracy

• Degradacja środowiska

• Ubóstwo i głód

• Narastanie dysproporcji rozwojowych

TEMAT 2 UWARUNKOWANIA HISTORYCZNE I AKUTALNA POLITYKA SPOŁECZNA PAŃSTWA POLSKIEGO W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZNEGO

Aktualne kwestie społeczne w Polsce:

• Masowe bezrobocie

• Bardzo rozległe ubóstwo

• Brak mieszkań

• Spontaniczne migracje

• Narkomania

• Przestępczość zorganizowana

• Patologie rodzinne

Polityka społeczna państwa - działalność podmiotów samorządowych

• Kształtowanie odpowiedznich wrunków porawcy i bytu

• Kształtowanie pożądanych struktur społecznych oraz stosunków społeczno-kulturowych,

• Zaspokajanie potrzeb społeczeństwa na poziomie możliwym w danym okresie

System Bezpieczeńśtwa społecznego

Podsystem publiczny podsystem nieformalny podsystem ochotniczy

Instytucje rządowe rodzina przyjaciele samopomoc
samorządy lokalne sąsiedzi inicjatywy społeczności lokalnych

Dużą rolę w zakresie kształtowania bezpieczeństwa społecznego odgrywają podmioty gospodarzce. Rozwijają one rózne formy działalności socjalnej i bytowej istotne dla:

• Dobrego samopoczucia załogi

• Lepszej pracy i rozwoju zawodowego

Unormowania prawne:

Podstawowe cele, które należy osiągnąć w zakresie kształtowania bezpieczeństwa społecznego, znajdują się w uchwalonej 2 kwietnia 1997r. Konstytucji RP. Gwarantuje ona między innymi:

• Art. 67 - do zabezpieczenia społecznego

• Art. 68 - do ochrony zdrowia

• Art. 70 - do nauki

Zapewnienie równowagi - pomiędzy zwiększaniem swobody działania jednostki i grup społecznych ze wzrastającą odpowiedzialnością za podejmowaną aktywność.

TEMAT 3: MODELE POLITYKI SPOŁECZNEJ:

1. Podstawowe doktryny polityki społecznej

Doktryna - ideologia o bardzo wysokim stopniu usestymatyzowania, z reguły wyrażona

Typy myślenia w politycze społecznej

Myśl ideologiczna Myśl technologiczna

Humanistyczna myśl ideologiczna sposoby realizacji
Wartości celów i wartości
Zasady

Doktryny polityki społecznej można określić jako kompleksy teoretyczno-normatywne, zawierające koncepcje kształtowania stosunków społecznych w oparciu o przyjęte systemy wartości.

CECHY WSPÓLNE DOKTRYN:

• Ogólne przekonania wartościujące - punkt wyjścia dla oceny zjawisk społecznych

• Ogólne wyobrażenia o świecie i jego prawach

• Zespól twierdzeń określających warunki realizowania naczelnych wartośći

• Szczegółowe i konkretne programy działania

FUNKCJE SPOŁECZNE DOKTRYN:

1. Demaskuje i ocenia dolegliwośći życia zbiorowego

2. Konstruuje program poprawy

3. Porządkuje i zmienia rzeczywistość.

UTOPIE:

• Każda doktryna zawiera w sobie elementy utopii

• Utopie podniecają wyobraźnię ludzi do walki o lepsze, o ideały, których realizacja decyduje o sensie ludzkiego życia i jego jakości.

UTOPIŚCI A REFORMATORZY:

Utopiści chcą nowego świata reformatorzy dążą do poprawy zastanego

Znaczenie i cel życia człowieka
świat ziemski i nadprzyrodzony
Stosunek do bogactwa i własności
dobro wspólne - interes klasowy

Doktryny polityki społecznej: (rozwinąć)

1. Nacjonalizm

2. Agraryzm

3. Konserwatyzm

4. Socjalizm

5. Katolicyzm

6. Liberalizm

Liberalny system polityczny - w politologii zeden z pięciu głownych typów współcześnie spotykanych systemów na świecie:

1. Konkurencyjny system partyjny

2. Instytucjonalne zabezpieczenia praw

3. Silne „civil society” (społeczeństwo obywatelskie)

4. Wolne wybory poddane społecznej kontroli

Doktryna liberalizmu - dobro jednostki jes wartością najwyższą a interes społeczeństwa wynika z interesów poszczególnych jednostek:

1. Wolność jednostki

2. Własność prywatna

3. Bogacenie się

4. Elastyczność ról życiowych

Doktryna socjalnej gospodarki rynkowej:

1. Silne akcentowanie celów społeczno-gospodarczych

2. Stymulacja wzrostu zatrudnienia przez państwo

3. Rozbudowa ubezpieczeń społecznych

4. Ustalenie płacy minimalnej

5. Ustalenie idei współdecydowania pracowników

6. Uznanie pozytywnej roli związków zawodowych

Agraryzm jest rozumiany jako:

• Ruch społeczno-gospodarczy i polityczny włościan

• Doktryna społeczna wsi

Zasady:

• Prywatnego władania ziemią

• Solidaryzmu klasowego

• Odrębności wsi i chłopów

Agraryzm odrzucał rewolucją społeczną(komunizm) i kapitalistyczny monopol.

Spółdzielczość (kooperatywna) drogą rozwoju wpływającą na ustrojowy kształt reform - oparta na dobrowolności, neutralności politycznej i samorządnośći

Ewolucjonizm - stopniowe osiąganie celów w przebudowie społecznej.

Agraryzm proponował powrót do natury wyprzedzająć koncepcje ekologów.

Konserwatyzm - dążenie do utrwalanie istniejącej sytuacji, bez względu na kierunek ideowy, czyli obronę status quo, przeciwstawianie się każdej zmianie czy innowacji.

Zasadykonserwatyzmu:

1. Przeciw teorii - politycy muszą uwolnić się od wszystkich doktryn, należy kierować si rozsądkiem i doświadczeniem

2. Przeciw indywidualizmowi - społeczeństwo kształtuje człowieka, decyduje o jego rozwoju i zasadach moralnych, jest twórcą wartości materialnych i duchowych

3. Przeciw racjonalizmowi - siła społeczeństwa wynika z tradycji, więzi religijnej a nie z rozumu

4. Przeciw prawom podmiotowym - religia jest fundamentem społecznośći, gwarantuje ład, zapewnia ochronę prywatnej własności. Różnice majątkowe w sposób naturalny różnicują społeczeństwo. Religia to sankcjonuje w życiu doczesnym, obiecująć zbawienie i lepsze życie po śmierci.

5. Przeciw postępowi - idealny ustrój społeczny był w średniowieczu i nie należy go szukać w utopiach przyszłości. Innowacja to następstwo egoistycznych ambicji.

Doktryna socjalizmu:

KONCEPCJE SOCJALIZMU

SOCJALIZM UTOPIJNY ANARCHIZM Marksizm

Równość jest wiodącą wartością.

Socjalizm utopijny:

1. człowiek jest ofiarą nierównośći społecznych

2. Szereg zjawisk i procesów które zachodząw społeczeństwie doprowadziło do eksploatacji jednostki i przymusu

3. Ideą utopistów jest świadome i wolne uczestnictwo jednostki

4. Tą drogą można zrealizować wizję społeczeństwa równych obywateli, pracujących w oparciu o własność wspólną

5. Byli przeciwni rewolucji, uważali ze otaczające zło można zmienić drogą presfazji

6. Szukali wsparcia swoich idei u ludzi możnych i wpływowych

Anarchizm:

1. Był przejawem żywiołowego protestu przeciw wyzyskowi i krzywdzie

2. Przeciwstawiał się wszelkiej organizacji państwa

3. Propagował nieograniczoną wolność jednostki

4. Postulował łączenie się jednostek w grupy wytwórcze celem wspólnej pracy i produkcji

5. Zamiast ustaw państwowych należało zawierać dobrowolne umowy

6. Instytucje państwa należy znieść w drodze rewolucji i stworzyć ustrój bezpaństwowy

7. Należy tworzyć organizacje spiskowe, działające na drodze zamachów terrorystycznych

8. Ideę równości powinna zrealizować klasa robotnicza w drodze rewolucji

Marksizm:

1. Podstawą jest materializm dialektyczny, któ®ego głównymi składnikami były materia, świadomość, zasady i prawa dialektyki oraz teorai poznania

2. Materia jest jedynym realnym bytem postrzeganym obiektywnie

3. Własciwiściami są: obiektywność istnienia, strukturalność, niezniszczalność, ruch oraz czas i przestrzeń

4. Materia jest pierwotna w obec idei

5. Świadomość jest własnością wysoko zorganizowanej materii - ludzkiego mózgu.

MODELE WG ESPINGA - ANDERSENA(rok1990):

1. Liberalny - bez ingerencji państwa

2. Motywacyjny - państwo tworzy warunki

3. Socjaldemokratyczny - państwo tworzy warunki i aktywnie uczestniczy

Doktryna socjalna kościoła:

1. Powstała w XIX w, wraz z problemami społecznymi wynikającymi z industrializacji

2. Jest częścią chrześcijańskiej koncepcji życia

3. Promocja człowieka w duchu miłości, sprawiedliwości i pokoju

4. Kościół głosi prawdę o godności człowieka.
   encyklika „rerum novarum”(1981) Leona XIII

Obszary ograniczonej interwencji państwa dla dobra ogółu:

• Ochrona własności prywatnej

• Ochrona pracy

• Ochrona kobiet i dzieci przed wyzyskiem pracodawców

• Sprawiedliwej płacy umożliwiającej godziwe życie

• Uwłaszczanie mas przez nadawanie ziem

Sobór Watykański II:

1. Pierwszeństwo prywatnej inicjatywy poszczególnych ludzi

2. Interwencję państwa ogranicza do funkcji popierania pobudzania, koordynowania, pomocy i uzupełniania

3. Państwo ma za zadanie realizacji dobra wspólnego poprzez:

1. Zatrudnienie jak największej liczby pracowników

2. Przeciwdziałanie tworzeniu się uprzywilejowanych grup społecznych

3. Dostosowania płac do cen towarów

4. Ograniczenie dysproporcji między rolnictwem, przemysłem i usługami

5. Troskę aby osiągnięty dobrobyt służył następnym pokoleniom

Zasady nauki społecznej kościoła

1. Dobra wspólnego - korzyść wszystkich obywateli

2. Solidarność - wszyscy są odpowiedzialni za wszystkich

3. Pomocniczość - powszechność inicjatywy oddolnej

4. Uczestnictwa - proporcjonalne i odpowiedzialne uczestnicztow jest dorgą do zbudowania nowego systemu współistnienia ludzi.

5. Proporcjonalnego rozwoju - równy i harmonijny rozwój sektorów i regionów.

6. Głowne wartośći to;: prawda, wolność sprawiedliwość solidarność, pokój i miłość

7. Wskazują one na prymat etyki nad techniką

Ekorozwój - stan głębokiej nierównowagi między człowiekiem i jego działalnością a środowiskiem naturalnym
Ograniczonośc rezerw ziemi zmusi człowieka do innego systemu gospodarowania od obecnego.

„Zieloni” programowo odrzucają:

• Bezrobocie

• Pracę w warunkach szkodliwych

• Pracę akordową

• Pracę na zmianach nocnych

Model polityki społecznej - przyjęte rozwiązanie konceptualne w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom społecznym.

Struktura modelu pilityki społecznej
Cele i sposoby ich realizacji	Instytucje bezpieczeństwa społecznego i uczestnicy	Procedury i zasady funkcjonowania	Środki i metody zapewnienia bezpieczeństwa

	Modele polityki społecznej
Model liberalny	Model motywacyjny	Model instytucjonalni-redystrybucyjny
Neokonserwatyści, liberałowie	Korporacyjny Socjalna gospodarka rynkowa socjalliberałowie	Socjaldemokraci

Model Liberalny:

Główne założenia - duża część obywateli jest w stanie samodzielnie zapewnic sobie odpowiedni poziom dobrobytu i bezpieczeństwa socjalnego.

1. Jednostka odpowiada za rozwiązywanie problemów społecznych - poprez konkurencję na wolnym runku z pomocą rodziny i organizacji charytatywnych

2. Państwo, jeżeli interweniuje, pozostawia dużo miejsca dla inicjatyw prywatnych

3. Najlepszy mechanizm, gwarantujący sprawiedliwy podział uzależniony od indywidualnego wysiłku

4. Prawa socjalne maja ograniczony charakter roszczeniowy

5. Źródłem pomocy nie jest obowiązek, ale dobra wola.

6. Im mniej publicznych programów, tym lepiej.

7. Polityka społeczna jest niepotrzebna i szkodliwa.

8. Wyraźny podział na dających i biorących, brak wspólnych interesów, dominują współczucie

9. Wolnorynkowa wizja rozwoju gospodarczego.

Model motywacyjny:

1. Państwo odpowiada za problemy społeczne - poprzez zmuszanie obywateli do uczestnictwa w ubezpieczeniach społecznych

2. Najlepszą ochroną przed ryzykiem socjalnym jest obowiązkowe ubezpieczenie społeczne, kopnstuowane tak, aby wzmacniać funkcjonowanie mechanizmów rynkowych.

3. Prawa socjalne ściśle wiążą się z wywiązywaniem się z obowiązku pracy i płacenia składek

4. Szeroka ingerencja państwa w sprawy socjalne

5. Programy socjalne nie mogą jednak zakłócać gospodarki rynkowej

6. Powinny służyć potrzebom rozwoju gospodarczego.

Model motywacyjno-korporacyjny:

1. Przykłady: Niemcy i Austria

2. Dominują w nich programy i charakterze ubezpieczeniowym. Wysokość świadczeń w znaczej mierze uzależniona jest od uzyskiwanych dochodów

3. Znaczący udział w utrzymaniu szpitali mają takżę związki kościelne. Pańśtwo stwarza bardzo dobre warunki do rozwoju edukacji, wspiera także młodzież studiującą.

TEMAT 4 ZAGROŻENIA DLA BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZNEGO I BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZNOSĆI LOKALNYCH

1. Przestępczość pospolita

Zagrozenia - zjawiska społeczne i polityczne, wywołujące stan poczucia lęku lub niepewnośći

Źródła współczesnych zagrożeń:

1. Bezrobocie

2. Rozwarstwienie ekonomiczne społeczeństwa

3. Wzrost mi9gracji zewnętrznej

4. Osłabienie więzi społecznych

5. Poczucie marginalizacji dużych grup społecznych

6. Nieskuteczna polityka fiskalna

7. Niedoskonałość i częste zmiany prawa

8. Niska efektywność organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości

9. Brak skutecznych programów zapobiegawczych dotyczących m.in. przeciwdziałania przestępczośći.

Zagrozenie bezpieczeństwa i porządku publicznego

Przestępczość narkotykowa	ZADANIA POLICJI	Planowanie organizacji działań
Przestępczość kryminalna			Monitorowania zagrożeń
Przestępczość zorganizowana			Współdziałania z innymi podmiotami pozapolicyjnymi
Przestępczość gospodarcza			wszelkiego rodzaju programy profilaktyczne i prewencyjne
Korupcja
Przestępczość graniczna
Imprezy masowe zgromadzenia, manifestacje, zbiorowe zakłocenia porządku publicznego

Narkomania - przestępczość narkotykowa stanowi w ostatnich latach największe zagrożenie dla porządku publicznego i bezpieczeństwa ogólnego państw.
W procederze rozpowszechniania narkotyków uczestniczą dealerzy, zorganizowani w sieci sprzedaży, wytwórcy lub hodowcy, przemytnicy jak również zorganizowane i ściśle kontrolowane siatki hurtowych dystrybutorów.

Przestępczość kryminalna:

W tej sferze prezstępczośći dominują czyny przeciwko mieniu obywateli, a w szczególności kradzieże samochodów i kradzieże z włamaniem.
Istotnym dziłaniem na szkodę obywateli stały się również oszustwa i wyłudzenia.
Wzrost tego rodzaju zagrożeń wynika ze zubożenia obywateli, braku perspektyw rozwojowych a głównie braku możliwośc.

Przestępczość gospodarcza:

Obszar dziąłnaia przestępczości gospodarczej obejmuje niemal wszystkie sfery gospodarki.

Przestępczość zorganizowana: stanowi pomost pomiędzy przestępczością pospolitą a gospodarczą. Zależy ona od sytuacji synkowej, kontaktó i możliwośći osobowych uczestników grupy, ich środków finansowych i technicznych oraz zdoilnosći marketingowych.

Przestępczość graniczna:

Największe zagrozenia stanowią:

1. Nielegalna migracja

2. Przemyt towarów

3. Fałszerstwa dokumentów uprawniających do przekraczania granicy

Bezrobocie:

• Wywołuje negatywne skutki społeczne w sferze ekonomicznej i psychologicznej.

• Prowadzi do obniżenia standardu życia

• Wywołuje poczucie krzywdy i frustracji

• Sprzyja izolacji społecznej

• Staje się czynnikiem utraty kwalifikacji zawodowych

• Pogarsza stan zdrowai

• Wpływa na wzrost konfliktów społecznych

Formy bezrobocia:

1. Sezonowe - nasila się w określonych sezonach

2. Frykcyjne - przepływ pracowników między zakładami

3. Technologiczne - związane z postępem technicznym i organizacyjnym

TEMAT 5 DEMOGRAFIA A BEZPIECZEŃSTWO SPOŁECZNE

1. Determinanty zjawisk stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa społecznego

2. Spływ zmian na występowania zjawisk kryminogennych

Demografia - (z gr. :demos - ludność, grapho - piszę)

Polityka demograficzna wpływa na
Wielkość populacji	Strukturę płci i wieku	Tempo przyrostu naturalnego (dodatnie/ujemne)	Rozmieszczenie terytorialne

Cele polityki ludnościowej RP:

1. Zagwarantowanie zastępowalności pokoleń

2. Podnoszenie kondycji zdrowotnej, warunków bytu i kultury ludności

3. Stymulowanie migracji wewnętrznej ludności - utrzymanie struktury terytorialnej według płci i wieku.

Ujemny przyrost naturalny jest spowodowany przez:

1. Opóźnienie wieku zawierania małżeństw

2. Opóźnienie wieku urodzenia pierwszego dziecka do 25 - 29 lat

3. Znajomość metod, łatwość i dostępność środków antykoncepcyjnych

4. Kariera zawodowa i awans społeczny.

Sytuaja demograficzna Polski:

• Obserwujemy zmniejszającą się liczbę zgonów niemowląt. Według szacunków, w 2004 r. zmarło 2,4 tys. Dzieci w wieku poniżej 1 roku, czyli około 0,2 tys. Mniej niż w 2003r. i ponad 4-krotnie mniej niż w1990r.

• Współczynnik zgonów niemowląt wynosił 6,8%.

• Z ogólnej liczby zmarłych niemowląt ponad połowa dzieci umiera w okresie pierwszego tygodnia.

Polityka demograficzna w obszarze ekonomiczno-społecznym
edukacja	zatrudnienie	mieszkania	emerytury

Bezpieczeństwo socjalne - stan wolności od niedostatku materialnych środków utrzymania i istnienie realnych gwarancji pełnego rozwoju jednostki.

	ubezpieczeniowa	zaopatrzeniowa	Pomoc społeczna
Rodzaj upawnienia	roszczeniowy	roszczeniowy	Nieroszczeni owy
Sposób finansowania	Fundusz składkowy	Podatki, budżet państwa	Budżet centralny lub lokalny
Podstawa otrzymania świadczenia	Opłacanie składek + wystąpienie wyzyka	Obywatelstwo + spełnienie kryterium ustwodawcy	Uznanie
Wysokość świadczenie	Zależna od wkładu	Określona ustwowo

Najważniejsze świadczenia zaopatrzeniowe w polskim systemie zabezpieczenia społecznego:

1. Renta socjalna

2. Świadczenia rodzinne

1. Zasiłek rodzinny

2. Becikowe

3. Zasiłek stały

4. Zasiłek okresowy

5. Zasiłek celowy

Przemiany demograficzne:

1. Starzenie się społeczeństwa

1. Spadek ludności w wieku przedprodukcyjnym

2. Wzrost ludnośći w sieku poprodukcyjnym

2. Wzrost poziomu wykształcenia społeczeństwa

3. Malejący przyrost naturalny i przemiany struktury rodziny.

Skutki rozwoju cywilizacyjnego:

SCENTALIZOWANE DOSTAWY SPRAWNOŚĆ SYSTEMU OCZYSZCZANIA

ODPROWADZANIA ŚCIEKÓW

UWARUNKOWANIA BEZPIECZEŃSTWA

Odczucia, Emocja, wyobrażenia o ryzyku, zagrożeniach

Wychowania, wiedza, dostęp do informacji, wpływ propagandy

Poziom bezpieczeństwa:
- wskaźniki
- normy
- standardy techniczno organizacyjna

Bezpieczna technologia, samochód, żywność, leki.

Polityczne

Narodowe (obejmujące ochronę kultury narodowej)

Międzynarodowe

Obronne

socjalne

- osobiste

Psychologiczne

Ekologiczne

Technologiczne

Ekonomiczne

informacyjne

---