LEKI STOSOWANE W NADCIŚNIENIU TĘTNICZYM

LEKI MOCZOPĘDNE (DIURETYKI).

LEKI DZIAŁAJĄCE NA NERKI.

TIAZYDY:

Działanie:

• Są to podstawowe i często stosowane leki moczopędne o punkcie uchwytu działania na korowy odcinek kanalika dalszego,

• Wywierają silne działanie moczopędne, hamując wchłanianie zwrotne sodu, potasu, chlorków i węglanów, a wtórnie wody,

Działanie niepożądane:

• Objawy uczuleniowe (pokrzywka, świąd),

• Zaburzenia elektrolitowe (hipokaliemia i hipernatremia),

• Zaburzenia łaknienia,

• Nudności, bóle głowy,

• Ortostatyczne spadki ciśnienia,

• Zapalenie trzustki,

Preparaty:

1. Hydrochlorotiazidum - tabl. (0,025g) stosuje się doustnie początkowo 0,025 - 0,075 g/dobę w 1 - 2 dawkach,

2. Pochodne indoliny,

• Indapamid,

• Tertensif SR (indapamid) tabl. 0,0015 g, stosuje się doustnie 1 raz dziennie,

1. Diuretyki pętlowe /działające na pętle - nie są lekami oszczędzającymi K+, monitorować K+ i podawać Kalipost/,

• Furosemidum - stosuje się doustnie w tabl. 0,04 g w dawce 0,04 - 0,16 g/dobę oraz dożylnie i domięśniowo w ampułkach 0,02 g/ 2 ml w dawce 0,02 - 0,08 g/,

• Kwas etakrynowy - Uregyt - tabl. i fiolki, doustnie 0,05g x 1 dz., i.v.,

1. Diuretyki oszczędzające potas,

• Spironaloktany,

1. Spironol, -100 (Polspiron, Spiranolacton, Verospiran),

• Amiloryd,

1. Tialorid (Moduretic) - amiloryd (0,005 g) + hydrochlorotiazyd (0,05 g), tabl., doustnie 1 - 2 tabl. dziennie (należy kontrolować stężenie K+ czy nie za wiele),

2. Leki
   - adrenolityczne,

LEKI DZIAŁAJĄCE OŚRODKOWO.

KLONIDYNA.

Działanie:

• Jest antagonistą receptorów
  - adrenergicznych i częściowo
  - adrenergicznych i to zarówno na obwodzie, jak i w OUN,

• Powoduje wtórne zahamowanie wydzielania katecholamin i w następstwie zahamowanie układu współczulnego, ↓ ciśnienia tętniczego krwi wraz z zahamowaniem czynności serca (bradykardia),

Działanie niepożądane:

• Ośrodkowe działanie depresyjne,

• Zmniejsza przepływ mózgowy (senność, bóle głowy, upośledzenie libido, hipotermia, drgawki toniczne i kloniczne, trwałe rozszerzenie źrenic),

• Wpływa na układ wegetatywny (suchość w jamie ustnej, zaparcia, nudności),

Preparaty:

1. Iporel (Catapresan, Haemiton) - klonidyna, tabl. oraz ampułki 0,1 mg/ 1 ml; stosuje się doustnie, s.c., i.m., i.v.,

2. Isoglaucan (krople do oczu),

REZERPINA.

Działanie:

• Mechanizm działania polega na hamowaniu magazynowania NA w zakończeniach pozazwojowych nerwów współczulnych i zmniejszaniu zapasów katecholamin i serotoniny w mózgu, w sercu i innych narządach,

• Działa depresyjnie na OUN, wywiera działanie uspokajające i kojące (anty emocjonalne i lękowe),

• Działa silnie hamująco na ośrodek naczynioruchowy, oddechowy, a pobudzająco na ośrodek przywspółczulny w następstwie, czego dochodzi do powolnych....,

Działanie niepożądane:

• Jest toksyczna,

• Zaburza czynność przewodu pokarmowego (zaostrzenie choroby wrzodowej, często z perforacją),

• Obrzęki błony śluzowej nosa / zatkany nos/,

• Niebezpieczne stany depresyjne z tendencjami do samobójstw,

• Objawy parkinsonizmu,

• Powinna być zastępowana w leczeniu innymi lekami p/nadciśnieniowymi,

Preparaty:

1. Raupasil - tabl., w dawkach wzrastających,

2. Normatens (Brinevolin) - tabl., drażetki,

3. Retiazid (forte) - tabl.,

Leki nie używane ani w monoterapii ani w leczeniu skojarzeniowym.


- ADRENOLITYCZNE.

Prazosyna:

• Polpressin (Minipress) - tabl., doustnie

Rzadko w monoterapii, tylko małe wahania nadciśnienia mogą być wyleczone w monoterapii. Nie należy stosować leków z tej grupy, leczenie skojarzeniowe- różne grupy, różny punkt uchwytu.

Doksazosyna:

• Cardura, - XL - tabl., doustnie 1x dz. (jako lek w przeroście gruczołu krokowego),

Urapidyl:

• Ebrantil, - retard- kaps., amp., doustnie, i.v.,

LEKI WPŁYWAJĄCE NA UKŁAD RENINA - ANGIOTENSYNA.

Inhibitory konwertazy angiotensyny (Inhibitory ACE):

Działanie:

• Hamują konwertazę (inhibitory konwertazy) uniemożliwiając wytwarzanie, angiotensyny II, w związku, z czym ustrój zostaje pozbawiony jednego z najważniejszych fizjologicznych czynników naczyniozwężających. Dochodzi do rozszerzenia naczyń, zmniejszenia oporu naczyniowego i zmniejszenia ciśnienia tętniczego krwi.

• Powodują ponadto nagromadzenie w tkankach bradykininy, która należy do naturalnych czynników hipotensyjnych.

Kaptopryl:

• Captopril (Tensiomin) - tabl., doustnie, podjęzykowo, w leczeniu niewydolności krążenia,

Enalapryl:

• Enarenal (Enalapril, Enap, Benalapril) - tabl., doustnie,

• Enap H - tabl.10 mg enalaprylu + 25mg hydrochlorotiazydu 1 - 2 tabl. dziennie( inhibitor ACE + lek odwadniający) monoterapia,

Peryndopryl:

• Prestarium - tabl.(0,000525 g), doustnie,

• Noliprel - indamid + peryndopryl (0,002 g), 1 x dz. 1 tabl.,

Jakie leki są łączone? - Leki moczopędne i inhibitory ACE

INNE INHIBITORY ACE

1. Gopsen - kaps., doustnie (nowa generacja) ,

2. Inhibace - cilazapryl, tabl., ACE podawana 1 x dz. najlepiej rano,

3. Lotensin - benzapryl, tabl.,

4. Prinivil (Diroton) - lizynopryl, tabl.,

ANTAGONIŚCI RECEPTORA ANGIOTENSYNOWEGO (AT
).

Losartan:

• Xartan (Cozaar) - tabl., powlekane, dobry w monoterapii,

BLOKERY KANAŁÓW WAPNIOWYCH.

Felodypina:

• Plendit - tabl. powlekane, doustnie, 1x dz.,

Lacidypina:

• Lacipil - tabl., doustnie, 1x dz.,

INHIBITORY RECEPTORÓW IMIDAZOLOWYCH.

Rihnenidyna:

• Tenaxum - tabl., doustnie 1 x dz.,

LEKI PRZECIWKRWOTOCZNE.

Leki zwiększające krzepliwość krwi:

• Leki zwiększające liczbę krwinek płytkowych:

• Cyclonamine - Etamsylat, tabl., ampułki, i.m., i.v. (w krwotokach ostrych dodatkowo 0,05...),

• Leki zwiększające wytwarzanie protrombiny - witaminy K:

• Witaminy K są niezbędne do wytwarzania protrombiny w wątrobie,

• Brak lub niedobór witaminy K powoduje skazę krwotoczną - znaczne przedłużenie, a nawet zahamowanie procesu krzepnięcia,

Preparaty:

1. Vitaminum K - menadion, tabl., wstrzyk, i.m. w ampułkach,

2. Vitacon - fitone,

TROMBINA I INNE ENZYMY PROTEOLITYCZNE.

Trombina jest enzymem proteolitycznym trawiącym fibrynogen i wytwarzającym z niego wysoko spolimeryzowany włóknik - fibrynę, której siatka tworzy skrzep krwi.

Preparaty:

1. Gastrotrombina 500, -10 000 - trombina (preparat z krwi bydlęcej) proszek, używana przez chirurgów w leczeniu krwawień z przewodu pokarmowego,

2. Trombina 400, -5 000 (Thrombostat, Thrombostat kit), amp., fiolki, stosuje się miejscowo w hamowaniu zewnętrznych krwawień ginekologicznych,

3. Spongostan anal (Spongostan Dental, Spongostan film, Spongostan special, Spongostan standard) - gąbki żelatynowe różnych rozmiarów stosowane miejscowo w celu zahamowania krwawienia,

FIBRYNOGEN.

• Jest to naturalne białko organizmu biorące udział w krzepnięciu krwi, w fazie zwanej fibrynogenezą

• Pod wpływem trombiny ulega rozszczepieniu z wytworzeniem fibryny, która polimeryzując tworzy skrzep

Preparaty:

1. Fibrynogen Immuno - fiolki,

LEKI HAMUJĄCE FIBRYNOLIZĘ.

Kwas
-aminokapronowy,

Kwas traneksamowy (TAMCHA):

• Exacyl - tabl., powlekane, płyn do picia, ampułki i.m., i.v.

LEKI P/KRZEPLIWE.

Środki dekalcynujące:

• Natrium citricum (cytrynian sodu) - roztwór 3,8 % do badań hematologicznych, i.v.,

Leki antytrombinowe:

• Heparyna,

Działanie:

• Powoduje unieczynnienie protrombiny (odwracalne) inaktywację tromboplastyny i zahamowanie wytwarzania się jej z prekursorów, inaktywację, trombiny i uniemożliwienie jej działania na fibrynogen oraz wzmożenie procesu fibrynolizy (krzepnięcia),

Preparaty:

1. Heparinum (Heparin) - sól sodowa heparyny, amp., 25 000 j.m./ 5 ml (i.v.), fiolki, krem, maść

• Niskocząsteczkowe pochodne heparyny,

• Clexane - sól sodowa enoksaparyny - ampułka - strzykawka 0,02 g/ 0,2 ml i 0,04 g/0,4 ml,

• Fraxiparine - amp. - strzyk.,

Leki antytrombinowe (antywitaminy K):

• Związki działające antagonistycznie w stosunku do witaminy K na poziomie jej receptora w komórce wątrobowej,

• Następstwem ich działania jest zablokowanie wszystkich procesów warunkowanych przez witaminę K tzn. syntezę czynników krzepnięcia II, VII, IX, X,

Preparaty:

1. Acenocumarol (Sintrom, Syncumar) - tabl., 0,004 g, doustnie,

Działanie:

• Szybko i krótkotrwale, po przerwaniu → krzepliwość krwi wraca do normy (nie kumuluje się). Stosuje się doustnie pierwszego dnia 2 - 3 tabl., drugiego 1 - 2 tabl., trzeciego pod kontrolą czasu protrombinowego,

Pelentan - etylodikumaryna - tabl. 0,3 g, stosuje się doustnie, pod kontrolą czasu protrombinowego,

Antytrombina III (AT - III):

• Antithrombin III immuno (Kybernin) - fiolki 250,

LEKI TROMBOLITYCZNE.

• Leki rozpuszczające skrzepy; endogennym czynnikiem fibrynolitycznym jest plazmina (fibrynoliza),

• Wzmagają wytwarzanie plazminy przez aktywację plazminogenu,

I GENERACJA.

Streptokinaza:

• Streptase (Avelysin, Kabikinase) - fiolki 100 000, 250 000 i 1 500 000 j.m., amp., 250 000 j.m. stosuje się i.v., w ostrym zawale mięśnia sercowego 1 500 000 j.m. w ciągu godziny, w zakrzepicy żył głębokich i zatorach tętniczych 1 500 000

• Distreptasa - fiolki, tabl., czopki, amp., ropniak opłucnej, zapalenie zatok, ropnie okołoodbytnicze, żylaki odbytu),

Urokinaza:

• Rheotromb (Ukidan) - fiolki 50 000; stosuje się i.v. we wlewie kroplowym w zatorze tętnicy płucnej,

II GENERACJA.

Tkanowy aktywator plazminogenu (t - PA):

• Actilure - amp. 0,02 i 0,05 g, stosuje się i.v. w ostrej zakrzepicy tętnic wieńcowych i w zatorze płucnym,

Prourokinaza:

• Samplase- fiolki,

LEKI ANTYAGREGACYJNE.

Kwas acetylosalicylowy:

Indobufen:

• Ibustrin - tabl. 0,2 g i amp. 0,2 g stosuje się doustnie 0,2 - 0,4 g/dobę w dwóch dawkach co 12 godz. oraz i.m. i i.v.,

Dipirydamol:

• Curantyl N75 (Persantin) - drażetki 0,025 g 40 - 60 min. przed zabiegiem a później we wlewie kroplowym 10 mg/ min. przez 12 godz.,

Przeciwciała przeciwpłytkowe:

• ReoPro,

6

---