Miesięcznik Nowe Państwo Liberum clono?

Liczący sobie 55 lat Severino Antinori znany jest od lat z łamania zwyczajowych zasad etycznych w ginekologii

- Nie obchodzi mnie, czy to się komuś podoba, czy nie. Zrobię wszystko, aby sklonować człowieka - taką deklarację złożył włoski lekarz doktor Severino Antinori. Włosko-amerykańska grupa lekarzy i naukowców zamierzająca podjąć próbę klonowania w celach reprodukcyjnych ujawniła swoje plany na konferencji prasowej w Lexington w stanie Kentucky

PIOTR SEMKA

2001-02-08

Konferencji patronowało tamtejsze Centrum Wspomaganego Rozrodu, którego przedstawiciel, doktor Panayiotis Zavos, postawił sprawę jednoznacznie: - Bez względu na to, jak szalona i niewiarygodna wydaje się ta próba, zostanie ona zrealizowana. Grupa amerykańskich i włoskich badaczy zakwalifikowała już do eksperymentów 10 par, którym klonowanie ma pomóc w urodzeniu dziecka. Parom tym, upośledzonym bezpłodnością, nie pomogły nawet próby sztucznego zapłodnienia in vitro. Jak wyjaśniają naukowcy, chcą oni doprowadzić do narodzin ludzkiego klonu bezpłodnego ojca, by potem materiał genetyczny klonu przenieść do pozbawionej własnego DNA komórki jajowej, po czym całość wszczepić do macicy bezpłodnej matki. Zabiegi dotyczyć mają też klonowania żon bezpłodnych mężów. Autorzy tego projektu podkreślają szczytność zamiarów. Pierwszym w kolejce do eksperymentów ma być anonimowy Amerykanin, który stracił jądra w wypadku, i chce, by jego żona urodziła mu identycznego jak on syna. Doktor Severino Antinori - Posiadanie dziecka jest podstawowym prawem człowieka - stwierdził w Lexington doktor Antinori. - Nie widzę przeszkód, aby użyć metody klonowania do realizacji tego prawa. Liczący sobie 55 lat Severino Antinori znany jest od lat z łamania zwyczajowych zasad etycznych w ginekologii. Po raz pierwszy zasłynął, gdy 18 lipca 1994 roku w jego rzymskiej klinice 62-letnia matka urodziła dziecko. Rosanna Della Corte została wówczas wskutek zabiegu sztucznego zapłodnienia najstarszą matką świata. (Rosanna starała się wcześniej o adopcję dziecka, ale sąd uznał, że ona i jej mąż są zbyt starzy na przyjęcie dziecka). Rok wcześniej Antinori pomógł podobną metodą 52-letniej Brytyjce urodzić bliźniaki. Na łamach prasy pojawiły się wówczas pytania o poczucie odpowiedzialności lekarza umożliwiającego macierzyństwo kobietom w tak podeszłym wieku. Sam Antinori zlekceważył etyczne rozterki prasy i kolegów z branży, podkreślając, że walka z bezpłodnością to dla niego cel najważniejszy. Klinika Antinoriego specjalizuje się w pomaganiu kobietom w średnim wieku, by mogły zajść w ciążę. - W sytuacji, gdy nie można doprowadzić do macierzyństwa metodą in vitro, jest naturalne, że doktor Antinori sięga po klonowanie - powiedziała dziennikarzom Andrea Siri z rzymskiej kliniki. W marcu 1999 roku Antinori wprawił w osłupienie uczestników konferencji medycznej w Wenecji. Ogłosił wtedy, że udało mu się przezwyciężyć męską bezpłodność, wykorzystując do tego celu szczury. Jak wyjaśnił, pobierał on od niepłodnych mężczyzn niedojrzałe plemniki, wszczepiał je do szczurzych jąder i po pewnym czasie uzyskiwał dojrzałe ludzkie komórki rozrodcze, których używał do zapłodnienia in vitro. - Dzięki tej metodzie urodziło się już czworo dzieci, z czego najstarsze ma osiem miesięcy - przechwalał się Antinori w Wenecji. Jak wskazywał wówczas magazyn The Scientist, charakterystyczne było, że ginekolog, zasłaniając się tajemnicą lekarską, odmawiał udzielenia dokładniejszych danych na temat eksperymentów. Skłaniało to wielu biologów do kwestionowania skuteczności jego kuracji.

Włoskie prawo, uchwalone w 1998 roku z inicjatywy prawicy po pierwszych skandalizujących eksperymentach Antinoriego, zabrania klonowania. Z otoczenia Antinoriego wypływają więc sugestie, że pierwszy ludzki klon mógłby powstać w jakimś laboratorium w którymś z krajów Trzeciego Świata, na przykład w Afryce. Sam Antinori wspomina o kraju z basenu Morza Śródziemnego, jego nazwy nie chce jednak ujawnić.

Włoski naukowiec od lat używa skandalu jako metody reklamowania swojej praktyki ginekologicznej. Na konferencji w Lexington oprócz włoskiego badacza zamiar klonowania ludzi ogłosił jeszcze doktor Panayiotis Zavos, specjalista znany w medycznym świecie i reprezentujący stosunkowo poważny instytut medyczny.

Co istotne, obaj naukowcy uznali, że zamiar klonowania mogą deklarować bez większych konsekwencji. Być może na ich otwartość wpłynęła dotychczasowa bezradność organów sądowych i policyjnych wobec prób klonowania. Wszelkie ingerencje władz w życie laboratoriów wymagają bowiem ogromnej wiedzy i spotykają się z solidarnym oburzeniem kręgów naukowych. A samo środowisko medyczne nie jest w stanie stworzyć żadnych mechanizmów kontroli, które mogłyby dać gwarancję wykrycia i sparaliżowania prób klonowania ludzi. Wszystko to zachęca takich lekarzy, jak doktor Antinori, do jawnego demonstrowania swoich zamiarów.

Już w tym roku brytyjska Izba Lordów zalegalizowała badania nad klonowaniem ludzkich zarodków. Mimo sprzeciwu liderów wszystkich wyznań: od islamu i judaizmu po kościoły chrześcijańskie, ustawa przeszła większością głosów. Jej autorzy zastrzegli co prawda, że nowe prawo nie zezwala na klonowanie ludzi, nie sprecyzowali jednak, kto miałby kontrolować laboratoria.

Już w momencie prezentacji słynnej sklonowanej owieczki Dolly liderzy ruchów obrony życia ostrzegali, że w atmosferze bezradności władz znajdą się naukowcy, którzy nie będą mieli skrupułów, aby klonować ludzi. Wezwania działaczy pro-life do przyjęcia przez wspólnotę międzynarodową skutecznych procedur ścigania takich eksperymentów nie skłoniły polityków do działania.

Deklaracje doktorów Antinoriego i Zavosa to znak, że zwolennicy klonowania przechodzą do kolejnego etapu. Najbliższy czas pokaże, czy amerykańskie lub włoskie organy ścigania zareagują na wyzwanie ogłoszone w Lexington. Stopień ich determinacji będą śledzić medyczni szarlatani-eksperymentatorzy z całego świata.

---