POSTĘPOWANIE KARNE (PYTANIA)

1. Skarga zasadnicza w procesie karnym. Wymienić i opisać funkcje zasady skargowości.

Zasada ta polega na tym że postępowanie rozpoczyna się tylko na skutek złożenia skargi przez podmiot zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy.

Skarga zasadnicza to taka skarga która inicjuje stadium procesu skargi te to akt oskarżenia i pozew cywilny,

Skargi instrumentalne to taki które przesuwają stadium procesu do kolejnego etapu (etapowe), np. zażalenie, apelacja, sprzeciw od wyroku lub warunkujące kontrole nadzwyczajną np. kasację, wniosek o wznowienie postępowania przygotowawczego,

Postępowanie przygotowawcze to zasada ścigania z urzędu z kilkoma wyjątkami,

1. Wyjątki od zasady legalizmu.

W myśl tej zasady organ procesowy powołany do ścigania przestępstw zobowiązany jest z chwilą powzięcia uprawdopodobnionej wiadomości o przestępstwie ściganym z oskarżenia publicznego wszcząć i przeprowadzić postępowanie karne. Przeciwieństwem tej zasady jest zasada oportunizmu- organ może nie wszczynać postępowania ze względu na interes społeczny:

• umorzenie absorpcyjne postępowania - postępowanie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 5 można umorzyć jeżeli orzeczenie kary byłoby niecelowe, a została już wymierzona kara za inne przestępstwo.

• Umorzyć można postępowanie wobec sprawcy przestępstwa wymienionego w enumeratywnie wyliczonym katalogu przestępstw jeżeli zostaje on świadkiem koronnym jeżeli zeznania tej osoby mogą przyczynić się do skazania innych osób za inne przestępstwa lub przyczynić się do zapobieżenia im. Występuje ta instytucja przy przestępczości zorganizowanej.

• Umorzenie postępowania wobec nieletniego - jeżeli orzeczenie środków wychowawczych lub poprawczych jest niecelowe ze względu na orzeczone już w innej sprawie środki (podobne do absorpcyjnego),

3. Przesłanki negatywne dowodu zamrożonego.

Sąd lub prokurator mają prawo zwrócić się do właściwego organu państwa o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodów lub zabezpieczenia mienia na konto późniejszego wykonania orzeczenia sądu polskiego. Dowodami tymi są: rzeczy, korespondencja, przesyłki, wykazy połączeń tel, jeżeli wniosek jest zrealizowany trzeba wysłać formalny wniosek o pomoc prawną zawierający żądanie przekazania dowodów lub wniosek o wykonanie orzeczenia przepadku, na postanowienie przysługuje zażalenie do sądu rejonowego gdy wydał je prokurator.

Brak obligatoryjnych przesłanek odmowy wykonania orzeczenia a fakultatywnymi są:

• brak podwójnej karalności,

• niemożność faktycznego wykonania orzeczenia,

• nienadesłanie zaświadczenia gdzie mają być wszystkie istotne informacje potrzebne do wykonania,

• zachodzi res iudicata (powaga rzeczy osądzonej chyba?)

• dotyczy osób korzystających z immunitetu a one odmówiły pokazania korespondencji,

4. Przesłanki procesowe negatywne i jak wpływają na toczące się postępowanie.

Przesłanki pozytywne - to takie stany prawne które muszą zachodzić by proces mógł się toczyć a więc by był dopuszczalny.

Przesłanki negatywne to takie „przeszkody procesowe” które wyłączają dopuszczalność wszczęcia i dalszego biegu procesu.

Konsekwencją negatywnej przesłanki procesu jest jedna z następujących decyzji procesowych”

• odmowa wszczęcia postępowania przygotowawczego,

• umorzenie postępowania przygotowawczego,

• umorzenie postępowania głównego lub apelacyjnego,

• uniewinnienie,

• pozostawienie środka odwoławczego bez dalszego biegu lub bez rozpoznania,

• oddalenie kasacji,

• umorzenie postępowania wykonawczego.

5. tajemnicja dokumentu
dokument to każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji z którym jest związane określone prawo, albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne. Dokumenty dzieli się na procesowe (powstałe w postępowaniu lub dla celów postępowania: protokoły, decyzje, orzeczenia, zarządzenia, opinie biegłych, i.t.p.) pozaprocesowe to powstałe poza postępowaniem dla jego celów lub poza nie dla jego celów np. oświadczenia, publikacje, listy, notatki.

Spośród dokumentów procesowych nie wolno odczytywać jakichkolwiek notatek urzędowych, z poza procesowych nie wolno odczytywać dokumentów prywatnych np. prywatnej opinii biegłego.

6. kontrola rozmow
podsłuch procesowy dopuszczalny jest tylko po wydaniu postanowienia o wszczęciu postępowania przygotowawczego: wolno podsłuchiwać tylko gdy toczące się postępowanie lub uzasadniona obawa nowego przestępstwa dotyczą: zabójstwa, narażenia na niebezpieczeństwo powszechne lub sprowadzenia katastrofy; handlu ludźmi; uprowadzenia osoby; wymuszania okupu; uprowadzenia statku powietrznego lub wodnego; rozboju lub kradzieży rozbójniczej lub wymuszenia rozbójniczego; zamachu na niepodległość i integralność państwa; zamachu na konstytucyjny ustrój państwa; szpiegostwa lub ujawnienia tajemnicy państwowej; gromadzenia broni, materiałów wybuchowych lub radioaktywnych; fałszowania oraz obrotu fałszywymi pieniędzmi i.t.p.; wytwarzania, przetwarzania obrotu narkotykami; zorganizowanej grupy przestępczej; mienia znacznej wartości (200-krotność najniższego miesięcznego wynagrodzenia); użycia przemocy lub groźby bezprawnej w związku z postępowaniem karnym; łapownictwa i płatnej protekcji; stręczycielstwa, kuplerstwa i sutenerstwa; przestępstw określonych w rozdziale XVI k.k. chyba międzynarodowe?

Pozwolenie na zastosowanie podsłuchu wydaje tylko sąd na wniosek prokuratora, prokurator może zarządzić samodzielnie tylko w sytuacji nie cierpiącej zwłoki, który jednak w terminie 3 dni winien zwrócić się do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie. Kontrola rozmów może być prowadzona nie dłużej jak przez okres 3 miesięcy z możliwością przedłużenia w szczególnie uzasadnionym przypadku na okres kolejnych 3 miesięcy.

Inną niż kontrola procesowa jest kontrola operacyjna: przeprowadzają ją funkcjonariusze policji, ABW, straży granicznej polegają na kontroli korespondencji, przesyłek, zakładanie podsłuchu, Zgodę na taką kontrolę daję sąd okręgowy na wniosek komendanta pol, SG, lub szefa ABW, dla ABW jest SO w Warszawie,

7. List zelazny
jest to rodzaj umowy zawartej pomiędzy właściwym miejscowo sądem okręgowym a oskarżonym przebywającym za granicą. Treść składa się z dwóch oświadczeń. Pierwsze to oświadczenie oskarżonego o gotowości stawienia się do sądu, druga to oświadczenie procesowe sądu który zapewnia że oskarżony będzie przebywał na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania jeżeli będzie się stawiał w oznaczonym terminie na wezwanie sądu a w postępowaniu przygotowawczym na wezwanie prokuratora, nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju, nie będzie nakłaniał świadków do składania fałszywych zeznań. Wydanie listu żelaznego można uzależnić od poręczenia majątkowego.

8. ograniczenia zasady bezpośredniości na rozprawie

zasada bezpośredniości- organ procesowy powinien zetknąć się ze źródłem dowodowym osobiście a środkiem dowodowym winien być dowód pierwotny. Wyjątek od tej zasady to ustalenie dowodu pierwotnego za pomocą dowodu pochodnego, przeczytanie protokołów z przesłuchań, przesłuchanie podejrzanego lub świadka przez inny organ krajowy, dopuszczalna nieobecność oskarżonego na rozprawie,

9. postępowanie przygotowawcze - wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów ale okazało się że podejrzanym powinna być inna osoba - co w takiej sytuacji ma zrobić organ postępowania przygotowawczego

10. warunki roszczenia o odszkodowanie za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie i zatrzymanie
w myśl konstytucji RP oraz ustaw międzynarodowych każdy ma prawo ubiegać się o odszkodowanie za niesłuszne skazanie. Możliwości wyboru drogi są dwie:

• przed sądem cywilnym: droga klasyczna odszkodowania za stosowanie niedopuszczalnych metod przesłuchania, nielegalnego przeszukania pomieszczeń, bezprawnego zabezpieczenia majątku) nawet jeżeli czynności były wykonane prawidłowo można domagać się odszkodowania ze względów słuszności,

• przed sądem karnym: odszkodowanie za niesłuszne skazanie, aresztowanie, zatrzymanie, jest to swoiste postępowanie cywilne toczące się przed sądem karnym. Warunkiem odszkodowania jest prawomocne zakończenie postępowania w sprawie. Szkoda musi powstać w wyniku wykonania przynajmniej części kary, szkoda materialna, korzyści utracone, szkoda niemajątkowa-psychiczna,

po wypłacie odszkodowania powstaje roszczenie regresowe-obowiązkiem jest sprawdzenie przez prokuratora czy można się go domagać.

Roszczenia o odszkodowanie przedawniają się z upływem roku od daty: uprawomocnienia się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania lub zadośćuczynienia, uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępow., zatrzymania od daty zwolnienia zatrzymania.

Właściwy funkcjonalnie w tych sprawach jest sąd okręgowy w okręgu którego wydano orzeczenie.

11. warunki postępowania adhezyjnego

postępowanie toczące się w ramach procesu karnego na podstawie powództwa cywilnego wniesionego przez pokrzywdzonego, w postępowaniu adhezyjnym można dochodzić tylko roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z przestępstwa np. odszkodowania za skradzion sam.

Postępowanie adhezyjne podlega 3 ograniczeniom:

• ma to być tylko proces cywilny w procesie karnym i przy okazji rozpoznawania odpowiedzialności karnej,

• postępowanie to jest niedopuszczalne gdy przepis szczególny tak stanowi,

• dopuszczalność dowodzenia tylko tych okoliczności na których opiera swe roszczenia,

• bez rozpoznania jeżeli materiał dowodowy ujawniony w toku rozprawy nie wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego a uzupełnienie spowodowałoby znaczną przewlekłość postępowania,

12. samodzielność judykacyjna sadu karnego i problematyka zasady ne peius

• sąd nie może skazać oskarżonego który został uniewinniony w pierwszej instancji lub co do którego w I instancji umorzono lub warunkowo umorzono postępowanie,

• może orzec surowszą karę pozbawienia wolności tylko wtedy gdy nie zmienia ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę wyroku; wszystkie więc inne kary można zaostrzyć, wolno także wymierzyć lub obostrzyć środek karny,

• nie może zaostrzyć kary przez wymierzenie kary dożywotniego pozbawienia wolności.

Powodem ograniczenia jest obawa że sąd odwoławczy będzie dokonywać własnych ustaleń dowodowych niekorzystnych dla oskarżonego.

13. Wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego
niezależnie od zażalenia oskarżony może składać w każdym czasie wniosek o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego. W przedmiocie wniosku rozstrzyga najpóźniej w ciągu 3 dni prokurator a po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu-sąd.

14. ENA - okoliczności, w których niedopuszczalne jest wykonanie w Polsce

jest to decyzja sądowa wydana przez państwo członkowskie Unii w celu aresztowania i przekazania przez inne państwo członkowskie osoby której dotyczy wniosek w celu przeprowadzenia postępowania karnego, wykonania kary lub środka zabezpieczającego. Jest to szczególna forma ekstradycji, nakaz ten wydaje tylko sąd okręgowy na wniosek prokuratora

ENA nie wydaje się:

• w związku z prowadzonym przeciwko osobie ściganej postępowaniem karnym o przestępstwo zagrożone karą wolności do roku,

• w celu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze do 4 miesięcy albo innego środka trwającego do 4 miesięcy,

akt nie posyła się do ministerstwa tylko bezpośrednio gdzie podejrzany przebywa, ministrowi wysyła się tylko odpis, obowiązuje zasada specjalności.

W Polsce: postępowanie rozpoczyna prokurator od przesłuchania i przekazuje do sądu okręgowego, sąd wydaje postanowienie na które przysługuje zażalenie w ciągu 3 dni rozpatrywane bezwłocznie, SO od zatrzymania winien wydać decyzje w ciągu 60 dni wyjątkowo podając przyczyne może przedłużyć o kolejne 30 dni. W razie zgody po 10 dniach. Przekazanie po 10 dniach od uprawomocnienia.

Obligatoryjnie odmawia się ENA:

• przestępstwo którego dotyczy podlega darowaniu na mocy amnestii,

• w innym państwie zapadło orzeczenie co do tych samych czynów,

• zapadło orzeczenie o przekazaniu do innego państwa,

• osoba nie ponosi odpowiedzialności z racji wieku,

fakultatywnie:

• niespełnienie warunku podwójnej karalności,

• gdy w Polsce toczy się już o to samo postępowanie,

• zapadło już prawomocne orzeczenie o umorzeniu itp.,

• przedawnienie,

• ENA dotyczy przestępstw popełnionych na terytorium Polski,

• Orzeczenie kar bezwzględnych np. dożywocia,

15. ekstradycja
ekstradycja dzieli się na czynna i bierną

Czynna to aktywne zachowanie się żądanie wydania do państwa gdzie znajduje się osoba ścigana, rozpoczyna się wnioskiem prokuratora lub sądu do ministra sprawiedliwości o wydanie przez państwo obce:

• osoby przeciwko której wszczęto postępowanie karne,

• osoby w celu przeprowadzenia postępowania sądowego,

• osoby celem wykonania wobec niej już orzeczonej kary pozbawienia wolności,

• zgody na przewóz osoby ściganej przez terytorium Tranzyt,

• zgody na wydanie dowodów rzeczowych lub przedmiotów uzyskanych w wyniku przestępstwa,

do wniosku dołącza się odpis wyroku itp.

Ekstradycji czynnej nie można wykonać gdy: osoba wydana nie może być bez zgody państwa wydającego ścigana, skazana ani pozbawiona wolności w celu wykonania kary za inne przestępstwo popełnione przed dniem wydania niż to w związku z którym nastąpiło wydanie - zasada specjalności

W wypadku zastrzeżenia przy wydaniu że w stosunku do osoby wydanej orzeczone już kary będą wykonane tylko za te przestępstwa co do których nastąpiło wydanie. Zakazy tracą moc jeżeli osoba po 45 dniach nadal jest w Polsce mimo że mogła wyjechać,

Ekstradycja bierna to postępowanie rozpoczynające się otrzymaniem od władz obcego państwa żądania aby wydano im osobę ściganą i kończące się z chwilą faktycznego wydania.

Po otrzymaniu wniosku prokurator przesłuchuje osobę następnie sąd okręgowy na posiedzeniu ocenia zasadność wniosku, niedopuszczalne jest wydanie jeżeli:

• osoba jest obywatelem polskim lub korzysta z prawa azylu,

• czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego lub gdy ustawa uznaje że nie ma przestępstwa,

• nastąpiło przedawnienie,

• postępowanie to samo zostało zakończone,

• byłoby sprzeczne z prawem,

• zachodzi obawa wydania kary śmierci w państwie żądającym wydania,

• obawa że osoba będzie torturowana,

do fakultatywnych przesłanek należą: stałe zamieszkanie w Polsce, popełnienie przestępstwa na terytorium polski, jest to przestępstwo polityczne, wojskowe lub skarbowe,

końcową decyzje o wydaniu podejmuje minister sprawiedliwości,

możliwość uproszczonej ekstradycji jeżeli osoba się zgadza,

16. skarga do ETPC

Trybunał Europejski to sąd stały, składa się z sędziów których liczba jest równa liczbie państw-członków, sędziowie o autorytecie moralnym wykształceniu sędziowskim lub prawniczym do 70 roku życia na 6-letnią kadencje. Trybunał orzeka w składzie komitetów 3-osobowych, izb 7-osobowych, wielkiej izby 17-osobowej. Skarga dopuszczalna jest w sytuacji:

• jeżeli zachodzi gravamen w subiektywnym ujęciu,

• naruszenie prawa przewidzianego w prawie unijnym,

• odpowiedzialność państwa za działania na jego terytorium przez jego funkcjonariuszy,

• zaskarżyć można tylko te fakty które zaistniały po ratyfikacji Konwencji,

• wykorzystanie wszystkich środków odwoławczych przewidzianych prawem wewnętrznym i wniesienie skargi w ciągu 6 miesięcy od ostatniej decyzji w sprawie,

I etap: filtrowanie ja w SN przez komitety,

II etap: Izba wydaje definitywną decyzje o dopuszczeniu skargi, dochodzi do polubownego załatwienia sprawy lub sprawa jest rozpatrywana w normalnym postępowaniu z udziałem stron i zapada wyrok który staje się prawomocny jeżeli strony zgodzą się z tym wyrokiem i nie będą wnioskować o przeniesienie do Wielkiej Izby lub po trzech miesiącach od wydania wyroku nie złożono wniosku o przekazanie, zespół Wielkiej Izby odrzucił wniosek o przekazanie.

Izba może zrzec się swojej właściwości na rzecz Wielkiej Izby jeżeli sprawa jest zawiła lub istnieje kwestia interpretacji,

III etap - odwoławczy. W okresie trzech miesięcy od daty wydania wyroku każda ze stron może wnioskować w wyjątkowych sytuacjach o przekazanie sprawy do Wielkiej Izby. Zasadność ocenia 5 sędziów jeżeli zostanie przyjęty orzeka WI w drodze wyroku który jest ostateczny,

IV etap - wykonawczy. Działa tu Komitet Ministrów.

17. przejecie do wykonania kary orzeczonej przez sad obcy
zakres przejęcia do Polski i przekazywania za granice dotyczy wykonania:

• pozbawienia wolności,

• grzywny,

• zakazu zajmowania określonych stanowisk,

• wykonywania zawodu,

• prowadzenia pojazdów,

• przepadku,.

• Środka zabezpieczającego nie polegającego na pozbawieniu wolności.

Przejęcie ani przekazanie nie może odbyć się bez ministra sprawiedliwości sąd rozpatruje sprawę na posiedzeniu w składzie 3 sędziów lub jednoosobowo jako SR, przejęcie orzeczenia jest niedopuszczalne gdy:

• orzeczenie nie jest prawomocne albo nie podlega wykonaniu,

• wykonanie naruszyć by mogło suwerenność, bezpieczeństwo lub porządek prawny,

• skazany nie wyraża zgody na przejęcie,

• skazany na grzywnę lub przepadek nie posiada mienia na terytorium kraju,

• czyn nie stanowi czynu zabronionego,

• przedawnienie,

przekazanie do wykonania w państwie obcym jest niedopuszczalne:

• orzeczenie jest nie prawomocne,

• brak zgody,

• jest obywatelem polskim lub azyl,

• przedawnienie,

ostatecznie rozstrzyga minister sprawiedliwości,

18. Iudex suspectus

• ulega sędzia wyłączeniu jeżeli istnieje uzasadniona wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie,

• wniosek winien być złożony przed rozpoczęciem przewodu chyba że sytuacja wyszła na jaw w trakcie

• nie złożenie wniosku lub odrzucenie wniosku o odwołanie stanowi względną przyczynę odwoławczą,

19. Dopuszczalnosc zatrzymania policyjnego
    zatrzymać można osobę gdy istnieje uzasadnione podejrzenie że popełniła ona przestępstwo a zatem w sytuacji w której wcale nie jest ono oczywiste. Rozróżnia się zatrzymanie bezpośrednie i zatrzymanie procesowe. Zatrzymany powinien być w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przekazany do dyspozycji sądu. Zatrzymanego należy zwolnić jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania nie przedstawiono mu zarzutów wraz z postanowieniem sądu o tymczasowym aresztowaniu. Wchodzi tutaj w grę okres rzeczywistego pozbawienia wolności.

1. PRAWA ZATRZYMANEGO:

2. Prawo do kontaktu z adwokatem i zawiadomienie osoby najbliższej o zatrzymaniu,

3. Do zażalenia do sądu. W zażaleniu zatrzymany może domagać się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jego zatrzymania, sąd musi je niezwłocznie rozpoznać, zatrzymany, pokrzywdzony ma prawo wziąć udział w posiedzeniu sądu rozpoznającego zażalenie. Może też złożyć zażalenie do prokuratora na sposób zatrzymania.

4. O uprawnieniach określonych w art. 300

5. Sporządza się bezwłocznie protokół z zatrzymania (jeszcze przed pierwszym przesłuchaniem),

Istnieje także zatrzymanie celem przymusowego doprowadzenia osoby podejrzanej. Zarządza je sąd lub prokurator prokurator może to uczynić tylko podczas postępowania przygotowawczego. Następnie procedura jest podobna jak wyżej.

20. Tymczasowe aresztowanie: pozbawienie oskarżonego wolności celem zabezpieczenia warunków prawidłowego toku postępowania. Tymczasowo aresztuje się jeżeli:

1. zachodzi uzasadniona obawa ucieczki lub ukrywania się oskarżonego,

2. jeżeli oskarżony będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie tzw. Obawa matactwa.

3. -„- funkcja ochronna

okresy tymczasowego aresztowania: w postępowaniu przygotowawczym: - 3 miesiące, 12 miesięcy wliczając 3 miesiące na ten okres można przedłużyć jeżeli istnieje uzasadniona potrzeba, na okres przekraczający 12 miesięcy - przedłuża sąd apelacyjny na wniosek prokuratora apelacyjnego jeżeli konieczność taka powstaje w związku z zawieszeniem postępowania karnego, przedłużającą się obserwacją psychiatryczną, przedłużającym się opracowywaniem opinii biegłego, wykonywaniem czynności dowodowych w sprawie szczególnej zawiłości lub poza granicami kraju.

Maksymalny okres postępowań przygotowawczego i sądowego do chwili wydania pierwszego wyroku przez sąd pierwszej instancji nie może przekroczyć 2 lat.

W sytuacji po wydaniu pierwszego wyroku przez sąd pierwszej instancji każdorazowe przedłużenie może następować na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. Zażalenie należy złożyć w terminie 7 dni zawitym.

21. Iudex inhabilis

4. sprawa dotyczy sędziego bezpośrednio,

5. jest małżonkiem strony lub pokrzywdzonego albo ich obrońcy, pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego albo pozostaje we wspólnym pożyciu z jedną z nich

6. jest krewnym, powinowatym, przysposobiony, opieka, kuratela,

7. brał udział jako prokurator, obrońca, pełnomocnik, przedst ustaw, lub prowadził postępowanie przygotowawcze,

8. był świadkiem czynu lub występował jako biegły,

9. brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia lub wydał zaskarżone zarządzenie,

10. prowadził mediacje,

powody te bierze się pod uwagę nawet jeżeli wyszły na jaw po wydaniu orzeczenia,

sędzia taki ma obowiązek wyłączyć się z urzędu.

22. Przepadek sumy poręczenia majątkowego

poręczenie majątkowe polega na tym że oskarżony lub inna osoba fizyczna może złożyć gwarancje w postaci pieniędzy w walucie krajowej lub obcej, papierów wartościowych krajowych lub zagranicznych, zastawu na rzeczach lub hipoteki. Istota gwarancji majątkowej wyraża się w groźbie utraty praw majątkowych w przypadku naruszenia warunków umowy. Przepadek lub ściągnięcie może być:

11. obligatoryjne - w razie ucieczki lub ukrycia się oskarżonego,

12. fakultatywny - orzeka się wówczas gdy oskarżony utrudnia w inny sposób postępowanie (nakłania do fałszywych zeznań)

cofnięcie poręczenia może nastąpić na skutek: przyjęcia nowego poręczenia majątkowego, zastosowanie innego środka zapobiegawczego lub odstąpienia od stosowania tego środka. Orzec o przepadku lub ściągnięciu może jedynie sąd.

Poręczenie niemajątkowe - społeczne ktoś poręcza za oskarżonego.

23. Wznowienie przewodu sądowego

Wznowienie jest środkiem zmierzającym do usunięcia uchybień w dużym stopniu niezależnych od sądu. Są dwie formy: wznowienie na wniosek lub z urzędu:

Wznowienie na wniosek:

13. warunkiem jest wniosek strony lub osoby najbliższej (przymus adwokacki),

14. jeżeli w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa i istnieje podstawa że mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia. Fakt ustalony wyrokiem.

15. Gdy po wydaniu orzeczenia ujawnia się nowe fakty lub dowody nieznane dotąd sądowi (muszą wskazywać na to że: skazany nie popełnił czynu, nie wzięto pod uwagę złagodzenia lub obostrzenia kary, postępowanie umorzono błednie przyjmując popełnienie czynu przez oskarżonego, zmiany w absorpcyjnym orzeczeniu,

16. Tylko na korzyść oskarżonego,

17. Z powodu wycofania się z porozumienia, świadek koronny nie potwierdził ujawnionych informacji przed sądem.

Wznowienie z urzędu dopuszczalne w razie ujawnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej, brakowało obowiązkowego obrońcy, rozpoznano sprawę pod nieobecność oskarżonego,

Przebieg postępowania wznowionego: w kwestii wznowienia SO, SR, SN, w składzie trzech sędziów na posiedzeniu orzeka postanowieniem, odmowa wznowienia też postanowieniem, przysługuje zażalenie tylko gdy postanowienie wydał Sąd Okręgowy.

24. Wspólny zespół śledczy?

Zespół polski powołuje prokurator oraz właściwy organ państwa współdziałającego w drodze porozumienia na czas oznaczony. Kieruje nim prokurator, działają funkcjonariusze polscy i zagraniczni,

25. Umorzenie absorbcyjne

Dotyczy zasady legalizmu a dokładnie zasady oportunizmu. Sąd może umorzyć postępowanie jeżeli zastosowanie wobec sprawcy kary byłoby niecelowe ze względu na już orzeczoną karę za inne przestępstwo.

26. Kasacja

Jest to nadzwyczajny środek zaskarżenia uzupełniający system dwuinstancyjnej kontroli sądowej. Istnieją dwa rodzaje kasacji:

Kasacja zwyczajna - może być wniesiona tylko od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie sądowe. Kasacja nie wstrzymuje wykonania kary, kasacją tą nie można zaskarżyć orzeczenia prawomocnego pierwszej instancji, kasacja ta jest w pełni dostępna dla stron. Kasacja jest dopuszczalna przy:

18. warunku wyczerpania toku instancji,

19. warunku gravamen - czyli zaskarżenia jedynie rozstrzygnięcia naruszającego prawa odwołującego się lub szkodzącego jego interesom, chyba że wnoszący kasacje jest oskarżycielem publicznym,

20. warunku przymusu adwokacko-radcowskiego jeżeli nie pochodzi od prokuratora, lub RPO,

21. warunku dotrzymania terminu: najpierw wniosek o doręczenie orzeczenia w terminie zawitym 7 dni od daty ogłoszenia orzeczenia, od daty doręczenia 30 dni na wniesienie zaskarżenia,

22. warunek uiszczenia opłaty od kasacji: nie dotyczy prokuratora, 450zł - I instancja sąd rejonowy, 750zł - I instancja sąd okręgowy,

23. jest niedopuszczalna w stosunku do tego samego oskarżonego od tego samego orzeczenia po raz drugi wniesiona przez tę samą stronę,

24. jest niedopuszczalna od orzeczenia Sądu Najwyższego zapadłego w następstwie rozpoznania kasacji.

Przebieg postępowania kasacyjnego:

Sądem właściwym do rozpoznania kasacji jest SN. Pierwsze etap odbywa się przed sądem odwoławczym (okręgowym lub apelacyjnym) bada on czy kasacja spełnia formalne warunki, czy podano zarzucane uchybienie, jeżeli warunki formalne nie zostały spełnione wzywa sędzia do uzupełnienia w ciągu 7 dni. Jeżeli została złożona nieprawidłowo lub braki nie zostały uzupełnione ten sam prezes sądu odmawia jej przyjęcia na co przysługuje zażalenie do SN który rozpatruje je jednoosobowo.

Drugi etap odbywa się w SN. Orzeka on jednoosobowo jeżeli ustawa nie wymaga wydania wyroku, może zarządzić rozpoznanie w składzie trzech sędziów.

Kasacja nadzwyczajna: kasacje tą mogą wnieść tylko dwa organy Prokurator Generalny oraz RPO, kasacje można wnieść od każdego orzeczenia sądu kończącego postępowanie,

2. zasada indyferencji. Dotyczy prokuratora. Należy do reguł organizacyjnych: zasada substytucji: prokurator przełożony ma prawo przekazać sprawę podwładnemu chyba że on sam ma prowadzić postępowanie, zasada dewolucji: prokurator przełożony może przejąć od podwładnego do wykonania czynności, zgodnie z zasadą jednolitości i niepodzielności prokurator reprezentuje prokuraturę w całości, podział czynności jest sprawą wewnętrzną, zmiana prokuratora w toku czynności nie pozbawia jej ważności (zasada indyferencji), niezastosowanie się do polecenia nie skutkuje wadliwością czyności.

27. podzial oswiadczen imperatywnych

dzielą się na:

25. polecenia: oświadczenia władcze wydawane organom podwładnym tylko je wiążące głównie w postępowaniu przygotowawczym,

26. decyzje procesowe: rozstrzygnięcia, wiążą tylko uczestników procesu, decyzje dzielą się na orzeczenia (wyroki, postanowienia) i zarządzenia czyli decyzje mniejszej wagi o charakterze raczej porządkowym, odmowa przyjęcia środka odwoławczego po terminie. Wyrok to orzeczenie w imieniu RP rozstrzygaj odpowiedzialność osoby, wyroki wydaje się: skazania, uniewinnienia, umorzenia, warunk umorzenie, uchylenie wyroku, zmiany wyroku, utrzymania w II instancji, orzeczenia kary łącznej, uzasadnia się z urzędu wyroki II instancji. Postanowienie uzasadnia się zawsze, zarządzenie gdy podlega zaskarżeniu,

28.Opisać pokrótce niewadliwosci!!!!!!!!!!!!!!

Czynność musi spełniać następujące wymagania aby była niewadliwa 1) zachodzą pozytywne przesłanki czynności procesowej. 2) uczestnik ma zdolność do dokonywania czynności procesowych. 3) przestrzegane są warunki modalne czyli odbywa się w należytej formie, miejscu, terminie. Niewadliwość oświadczeń zależy od istnienia woli uczestników zakaz przymusu, bez przymusu psychicznego oraz błędu, przesunięcie do kolejnego stadium nie może odbyć się pod warunkiem,

Następstwem naruszenia warunków niewadliwości jest:

• nieważność: orzeczenie z mocy samego prawa nie powodowało skutków, zachodzi zawsze ex tunc czyli od wydania,

• bezskuteczność: z powodu niedopełnienia określonych obowiązków lub bezskuteczność z powodu niespełnienia przez strony przesłanek procesowych (warunki formalne, termin, kasacja lub inny środek odwoławczy wniesiony przez osobę nieuprawnioną. Może być względna gdy kodeks nakazuje fakultatywnie odmówić rozpoznania.

• Niedopuszczalność: gdy czynność przeprowadza się mimo braku jej ustawowych warunków. (ograniczenie swobody wypowiedzi osoby przesłuchiwanej, zastępowanie dowodu ze świadka notatkami lub pismami, przesłuchiwanie niektórych osób jako świadków, dochodzenie wstępne dłuższe niż 5dni, dochodzenie wobec osoby pozbawionej wolności, oskarżenie wzajemne w sprawie prywatnoskargowej gdy prokurator zadziałał,

• Wadliwość: gdy w toku postępowania popełniono uchybienie które mogło mieć wpływ na jej treść, względna: uchybienie które bierze się pod uwagę po odwołaniu, bezwzględna rozpatruje z urzędu, wadliwość nie ma wpływu na kolejne czynności dowodowe choćby od tej pierwszej zależały, wadliwość orzeczenia kończącego nie ma wpływu na postępowanie dowodowe, istnieje możliwość konwalidacji z mocy prawa (zmiana ustawy, sytuacji procesowej pełnioletność, uchylenie ubezwłasnowolnienia, z inicjatywy organów i stron (powtórzenie wadliwej czynności, uzupełnienie braków, konwalidacja jest niemożliwa gdy powstał stan nieodwracalny,

• Bezzasadność: jest zaprzeczeniem zasadności czynności procesowej.

29. ustalanie właściwości miejscowej sądu,

Reguła I właściwy do rozpoznania jest sąd w którego okręgu popełniono przestępstwo(miejsce działania lub gdzie miało nastąpić, miejsce skutku, miejsce zamierzonego czynu lub skutku)

Reguła II. Właściwy jest sąd gdzie ujawniono przestępstwo, ujęto oskarżonego, oskarżony przed popełnieniem stale mieszkał lub czasowo przebywał.

Reguła III sprawę rozpoznaje Sąd właściwy dla dzielnicy Śródmieście m. Warszawy.

30. Kiedy sąd orzeka bez ławników? Podaj sytuacje.

• Na posiedzeniu w sądzie rejonowym,

• Na rozprawie z oskarżenia prywatnego,

• W postępowaniu uproszczonym w I instancji i w sądzie okręgowym jako odwoławczym,

• W postępowaniu nakazowym,

• W postępowaniu kasacyjnym jeżeli nie zostaje wydany wyrok,

31. Przesłanki świadka incognito.
przesłuchuje się świadka bez podania danych osobowych tak by pozostał on nieznany dla oskarżonego ze względu na obawę przed zemstą ze strony oskarżonego. Art. 184

32. Istota czynności sprawdzajacych.
to chyba kognicyjne zmierzające do zbadania i rozstrzygnięcia określonej kwesti w procesie.

Lub może chodzić o postępowanie sprawdzające w dochodzeniu??

33. Dopuszczalność subsydiarnego aktu oskarżenia

złożono skargę, prokurator odmówił, zażalenie do nadrzędnego, odmowa i skierowanie do sądu, sąd przychylił się i przekazał do ponownego rozpatrzenia przez prokurature, Ci odmówili, zażalenie, nadrzędny utrzymał i wtedy pokrzywdzony może jednak jest przymus adwokacki,

34. Kryteria wyodrębniania naczelnych zasad procesu.

• musi posiadać znaczenie węzłowe w procesie tzn. że jej brak utrudniałby określenie modelu procesu,

• powinny zawierać określoną treść ideologiczną i społeczną,(wartości)

• dotyczyć bezpośrednio procesu,

• mieć charakter dyrektywny,

35. dochodzenie rejestrowe

jest to jeden ze sposobów zakończenia dochodzenia. Polega na tym że jeżeli dane uzyskane w toku dochodzenia wstępnego prowadzonego przez co najmniej 5 dni nie dają podstaw do wykrycia sprawcy można wydać postanowienie o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu go do rejestru przestępstw, po takim umorzeniu policja ma prowadzić już nie czynności procesowe ale operacyjno-rozpoznawcze w celu wykrycia sprawcy, umorzenie takie musi zostać zatwierdzone przez prokuratora, ponowienie postępowania odbywa się już bez informowania go na wniosek samej policji.

36. wniosek o dobrowolne poddanie sie karze. Skazanie bez rozprawy

sąd może na posiedzeniu na podstawie wniosku prokuratora za zgodą oskarżonego skazać oskarżonego za występek do 10 lat pozb wolności, jeżeli uzna że okoliczności nie budzą wątpliwości a postawa wskazuje że cele postępowania będą osiągnięte.

Skrócona rozprawa: do zakończenia I przesłuchania na rozprawie głównej oskarżony za występek może złożyć wniosek o wymierzenie mu kary bez postępowania dowodowego, sąd może się przychylić jeżeli są 100% okoliczności, prokurator i pokrzywdzony się nie sprzeciwiają, a cele zostaną osiągnięte,

Porozumienie z pokrzywdzonym co do naprawienia szkody uzasadniające warunkowe umorzenie:

37. Właściwość funkcjonalna: wszystkie czynności niebędące całkowitym załatwieniem sprawy są przedmiotem właściwości funkcjonalnej:

Sąd okręgowy:

• rozpoznaje apelacje od wyroków sądów rejonowych,

• rozpoznaje zażalenia na postanowienia sądów rejonowych,

• wydaje oskarżonemu list żelazny.

Sąd Apelacyjny:

• rozpoznaje apelacje od wyroków SO,

• rozpoznaje zażalenia na postanowienia SO,

• przedłuża tymczasowe aresztowanie ponad tzw. Okresy maksymalne.

Sąd Najwyższy

• rozpoznaje kasacje,

• rozstrzyga zagadnienia prawne przekazane mu przez sądy okręgowe jako sądy II instancji i sądy apelacyjne.

Do właściwości tej należy także właściwość do wydawania wyroków łącznych, właściwy jest sąd który wydał ostatni wyrok skazujący w I instancji, w razie zbiegu sąd wyższy instancją lub sąd który wymierzył kare surowszą.

Konsekwencją naruszenia właściwości jest bezwzględna nieważność lub względna zależy od stopnia.

38. Skutki ingerencji prokuratora w postępowaniu prywatnoskargowym
zakaz złożenia skargi wzajemnej.

39. Odstępstwa od zasady legalizmu. OPORTUNIZM.

40. Przesłuchanie dziecka w procesie karnym

jest chyba zakazana! Lub znacznie ograniczona obwarowana szczególną procedurą.

41. obrona obligatoryjna

• oskarżony jest nieletni,

• jest głuchy, niemy lub niewidomy,

• zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności,

• sąd uzna to za niezbędne ze względu na okoliczności utrudniające obronę(niepełnosprawność, itp.)

• w postępowaniu przed SO jako sądem I instancji w sprawach o zbrodnie lub gdy jest pozbawiony wolności,

• gdy toczy się postępowanie wznowione po śmierci skarżonego,

• w postępowaniu poprawczym przed sądem nieletnich, lub w postępowaniu wyjaśniającym gdy interesy nieletniego a rodziców pozostaja w sprzeczności,

42. Oswiadczenia wiedzy

Komunikowanie wiadomości przez uczestników procesu np. zeznanie, opinia biegłego, informacja przekazana organowi procesowemu,

Oświadczenia woli: komunikowanie dążeń uczestnika, postulujące wnioski, podania oraz władcze (imperatywne)

43. Zasady zaliczania srodkow zapobiegawczych na poczet przyszlych kar i srodkow karnych

44. pokrzywdzony i jego udzial w rozprawie glownej
pokrzywdzony który po wniesieniu aktu oskarżenia przez oskarżyciela publicznego popiera to oskarżenie przed sądem, lub subsydiarnie wnosi akt oskarżenia jeżeli oskarżyciel publiczny odmawia i popiera go przed sądem. Polrzywdzony ma prawo: brać udział w rozprawach, zgłosić wniosek o nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody,

45. mozliwosc wznowienia postepowania na mocy orzeczenia TK

następuj wznowienie postępowania na wniosek, przymus adwokacjki, tylko na korzyść oskarżonego, obrona obowiązkowa, kwestia wznowienia na posiedzeniu, zażalenie tylko jeżeli odmowa wydana przez SO.

46. wariograf (poligraf)
jest dopuszczalne w Polsce nie zaburza swobody wypowiedzi, możliwe tylko za zgodą oskarżonego, posłógiwanie się poligrafem jest dopuszczalne w ramach ekspertyzy biegłego nigdy w czasie przesłuchania.

47. postępowanie z oskarżenia prywatnego - możliwości działania prokuratora

wstępuje po śmierci oskarżyciela prywatnego, lub jeżeli wymaga tego ważny interes społeczny,

48. konsekwencje smierci oskarzyciela prywatnego

w terminie 3 miesięcy od śmierci osoby najbliższe mogą złożyć oświadczenie o wstąpieniu w prawa zmarłego (powstają strony zastępcze) może także to zrobić prokurator gdy nie ma osoby najbliższej,

49. ocena aprioryczna i aposterioryczna dowodow

Ocena aprioryczna - polega na badaniu przydatności dowodu dla udowodnienia danej kwesti, dokonuje się jej pod kątem dopuszczalności dowodu. Przedmiotem oceny jest spodziewana wartość nie rzeczywista.

Ocena aposterioryczna - dokonana po przeprowadzeniu dowodu. Odróżnia się: jednostkową - każdego dowodu z osobna dokonywana w czasie i niezwłocznie po przeprowadzeniu dowodu lub kompleksową - dochodzi w czasie narady przed wydaniem orzeczenia a po zamknięciu postępowania dowodowego.

sklad sadu okregowego

50. Sposób dokumentowania czynności procesowych

protokoły, notatki, zapis kamerą,
protokoły sporządza się obligatoryjnie i fakultatywnie mogą stanowić dowód, notatka nie stanowi dowodu,

51. podstawy oddalenia wniosku dowodowego (nie uwzględnienia)
- przeprowadzenie dowodu jest niedopuszczalne np. zeznań świadka który odmówił składania zeznań,

• okoliczność która nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy albo jest udowodniona,

• dowód jest nieprzydatny dla stwierdzenia danej okoliczności (coś jest niemożliwe),

• dowodu nie da się przeprowadzić np. skasowany samochód znikł,

• wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania,

oddalenie wniosku następuje w drodze postanowienia które musi mieć uzasadnienie.

52. prawa i obowiązki oskarżonego
oskarżony posiada wyłączność w stosunku do wszystkich oświadczeń wiedzy jako źródło dowodu, lub w stosunku do czynności niekorzystnych np. cofnięcie środka odwoławczego,

53. warunki wniesienia kasacji przez Prokuratora Generalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich
kasacja nadzwyczajna i zwyczajna, warunki takie same tylko bez opłaty.

56. warunki utajnienia danych osobowych świadka

54. Tajemnica państwowa: pozostaje w wyłącznej dyspozycji właściwego organu państwowego, osoby takie mogą być przesłuchane tylko po uzyskaniu zgody przez uprawniony organ przełożony. Zwolnienia można odmówić tylko gdy zeznanie może wyrządzić poważną szkode państwu, te same reguły stosuje się do dokumentów państwowych.

55. Kazus:

Nieletni był oskarżony o przest. z art. 280par1 kk. Postępowanie w stosunku do niego zostało warunkowo umorzone przed sądem rejonowym, z czym nie zgadzał się pokrzywdzony. Wniósł apelację. Tak też postąpił oskarżony, który twierdził, że nie miał obrońcy w post. przed sądem I instancji, a sprawa wymagała wg niego pogłębionej wiedzy prawniczej. Sąd odwoławczy pozostawił obie apelacje bez rozpoznania. Co do pierwszej zarzucił brak skargi wniesionej przez osobę uprawnioną. Co do drugiej argumentował to tym, że ów nieletni cofnął skargę.
Pytania: Czy właściwie postąpił sąd odwoławczy? Czy przysługuje kasacja od tego orzeczenia?

---