Spis treści

Sprawdzić, czy to jest pierwszy wykład - notatka cudza !!!

Ocena wystawiona na podstawie pracy, oraz oceny z ćwiczeń z psychologii!

20.10.2012

Podział psychologii:

Psychologia dzieli się na działy:

1. Psychologia ogólna- zajmuje się dookreśleniem pojęć, którymi się posługujemy, opisem zjawisk społecznych, opracowaniem metod, za pomocą których badamy dane zjawiska, a także badaniem związków, jakie zachodzą między psychologią, a innymi dziedzinami nauki.

2. Psychologia rozwoju człowieka- zajmuje się stanami i zjawiskami psychicznymi w aspekcie rozwoju.

3. Psychologia stosowana- styk psychologii naukowej, teoretycznej, a psychologii praktycznej:

• psychologia wychowawcza- mowa, emocje, myślenie w aspekcie oddziaływania środowiska

• psychologia zawodowa- zdrowie psychiczne, a wydajność w pracy

• psychologia wojskowa- bada predyspozycje do wykonywania zawodu żołnierza

• psychologia lekarska- wpływ na psychikę odpodmiotowanego pacjenta w szpitalu

• psychologia kliniczna- na oddziałach psychiatrycznych

• psychologia defektologicza- dotyczy osób z defektami

• psychologia sądowa- psycholog, jako biegły sądowy

• psychologia sportu

• psychologia społeczna- oddziaływań społecznych

SEN - CZUWANIE

Dwa podstawowe stany psychiczne

Sen- stan fizjologiczny, który pojawia się periodycznie(okresowo) zsynchronizowany z rytmem dobowym, ewentualnie z innymi rytmami obniżenia ogólnej aktywności ustroju. W latach 20 ub. wieku Hans Berger dokonał rejestracji czynności bioelektrycznej mózgu na powierzchni głowy, co pozwoliło na utrwalenie zapisu regularnych fal o częstotliwości ok. 10 cykli na sekundę, które występują w stanie odprężenia psychicznego i zostały nazwane falami alfa. Prowadzone w następstwie badania pozwoliły na stwierdzenie, że sen ma charakter cykliczny, a każdy cykl składa się z poszczególnych stadiów i tak:

1. stadium- pośrednie między snem, a czuwaniem. Zachodzi tu proces zasypiania.

Do czynników ułatwiających zasypianie należą:

- uprzednio wymuszone bezsenność

- zmęczenie

- znudzenie

- monotonne bodźce

- trudne sytuacje, które nie dają się pozytywnie rozwiązać

- użycie środków uspokajających, bądź nasennych

Do czynników utrudniających zasypianie należą:

- poprzednie wyspanie

- aktywne uczestnictwo i zaangażowanie w coś

- oczekiwanie

- niepokój

- użycie środków pobudzających

2. stadium- liczne procesy życiowe przygasają, obniża się ciepłota ciała o kilka dziesiętnych stopnia, oddech i tętno zwalniają, spada ciśnienie tętnicze, zapis jaszcze bardziej zwalnia, mięśnie są bardzo rozluźnione, gałki oczne się nie poruszają i pojawia się sen właściwy

3. stadium- zapis zwalnia jeszcze bardziej, pojawiają się fale o częstotliwości od 1 do 4 cykli na sekundę i są to fale delta. Jeśli w zapisie jest ich od 20%- 50% to jest to stadium III, jeśli jest ich powyżej 50%, to jest to stadium IV.

4. Stadium to wciąż głęboki sen

R E M- po stadium IV nagle zmienia się obraz, pojawia się nagły wzrost napięcia mięśni, śpiący zmienia pozycje i pojawia się na kilka minut stadium II i zaraz w ciągu paru minut pojawia się cisza bioelektryczna w zakresie napięcia mięśni, to świadczy o pełnym rozluźnieniu, a zapis wygląda tak, jak w stadium I, czyli zasypianiu. Pojawiają się wówczas szybkie ruchy gałek ocznych- jest to faza snu paradoksalnego. Mózg w stanie fazy I, ciało w stanie fazy III i IV. Faza REM z każdym kolejnym cyklem wydłuża się kosztem snu głębokiego i w ostatnim cyklu może trwać 20 minut.

Zapotrzebowanie na sen

typ wieczorny- człowiek długo chodzi zmęczony, rozespany, niewiele jada na śniadanie i całe przedpołudnie jest w złej formie. Po południu samopoczucie poprawia się, wzrasta sprawność, wraca energia

typ ranny- budzi się sam, wstaje bez wysiłku, od razu jest wypoczęty a jego sprawność jest

najlepsza przed południem. Po południu wzrasta zmęczenie i kładą się wcześniej spać.

Zaburzenia snu- narkolepsja, przejawia się napadami snu w ciągu dnia, może pojawiać się kilkakrotnie w ciągu doby.

Sen polekowy- po zażyciu środków nasennych. Leki wpływają na zmianę zapisu EEG, tłumią głęboki sen wolnofalowy ( nie występuje faza III i IV), powodują obniżenie sprawności w godzinach porannych, mogą uzależniać.

Choroby związane ze snem:

na bezsenność częściej chorują kobiety. Pojawia się coraz częściej w miarę starzenia się. Bezsenność odczuwana jest w sposób bólowy. Wyróżniamy trzy rodzaje bezsenności:

• trudności związane z zasypianiem(godz 2, czy 3)

• zbyt częste budzenie się w ciągu nocy

• zbyt wczesne budzenie się

Przyczyny: mogą wskazywać na proces chorobowy, zaburzenia psychiczne, częste zaburzenia somatyczne, zmartwienia, radosne przeżycia. Wszelkiego typu choroby, ból, niekorzystne czynniki zewnętrzne(sąsiedzi, zgiełk wielkiego miasta) nowe łóżko hotelowe, meteoropaci, wysiłek fizyczny, wytężona praca umysłowa, ciężkostrawne posiłki w godzinach późnych,

somnabulizm- napad, który zaczyna się w głębokim śnie (może zmieniać pozycję, jeżeli jest to duży napad, to osoba ta może wstać, zacząć chodzić, jeżeli napad się skończy osoba zasypia w tym miejscu, gdzie się skończył napad)

narkolepsja- napady snu w ciągu dnia, towarzyszy jej

katapleksja- napadowy spadek napięcia mięśniowego wyzwalany przez silne przeżycia

chrapanie- spada napięcie mięśni, zapada się języczek, jest to uciążliwe dla towarzysza snu

bezdech nocny- może trwać krótko, schorzenie nieleczone pogłębia się. W przypadku osób dorosłych wiąże się z niedotlenieniem.

Przytomność i świadomość w fazie czuwania

• przytomność to stan, w którym osoba potrafi nawiązać logiczny kontakt z otoczeniem

• świadomość jest stanem nadbudowanym nad przytomnością, jest to wewnętrzna reprezentacja zewnętrznej rzeczywistości, ma charakter dynamiczny.

Wyróżniamy dwa rodzaje świadomości:

Aktualna (treści, które wypełniają świadomość w momencie naszego działania)

latentna( treści, które zostały przyswojone wcześniej, a teraz w każdym momencie mogą zostać zaktualizowane) Treści aktualne i latentne mogą się zamieniać miejscami w każdym momencie. Przedmiotem świadomości mogą być, po pierwsze wszystkie zjawiska psychiczne typu: spostrzeżenia, uczucia, myśli, samoświadomość(poczucie własnego „ja”), modalność świadomości (ilość elementów zawartych w czasoprzestrzeni)

Wyróżniamy też dwa pola świadomości: małe i duże (struktura pola świadomości- przestrzenna, związana ze spostrzeganiem, czasowa- związana ze słyszeniem, logiczna- związana ze zrozumieniem, sposób przeżywania czegoś)

Introspekcja- (samoopis) metoda, za pomocą której budujemy świadomość

18.11.2012

Procesy psychiczne

1. grupa: emocjonalno- motywacyjne

2. grupa: poznawcze

Procesy emocjonalno- poznawcze pełnią rolę pośredniczącą w regulacji pomiędzy człowiekiem, a otoczeniem. Mają one wpływ na to, jaki poziom energii organizm zmobilizuje w danym momencie, oraz na to czy energia ta będzie zużyta na zachowanie stanu rzeczy, który ją wyzwolił, bądź na jego likwidację.

Komponenty emocji:

- pobudzenie emocjonalne

- znak emocji,

- modalność emocjonalna.

1. Pobudzenie emocjonalne, to zmiana ogólnego stanu wzbudzenia, który wiąże się ze wzrostem aktywacji, a wyraża się w 3 formach:

1. forma wzrostu napięcia mięśniowego tzw. aktywacja motoryczna, która może przybrać:

a) formę ogólną,

b) lokalną. (charakterystyczna dla dzieci i alkoholików, ponieważ w części podkorowej mózgu następuje hamowanie pewnych emocji- u dziecka kora nie jest jeszcze ukształtowana, u alkoholików alkohol zniszczył tę strukturę.)

2. wzrost intensywności procesów umysłowych (przyspieszony bieg kojarzeń)

3. pobudzenie wegetatywne- oparte na pobudzeniu autonomicznego układu nerwowego (zwłaszcza sympatycznego - narządy wewnętrzne) Może być maksymalne lub minimalne.

U dzieci przeważa pobudzenie motoryczne i maksymalne. Alkoholicy również preferują maksymalne pobudzenie motoryczne.

2. Znak emocji (drugi komponent): dodatni i ujemny

1. cechą emocji ujemnych jest wytwarzanie tendencji do zerwania wytwarzania aktywność, która tę emocję wywołała, bądź przerwania kontaktu ze źródłem tej emocji, ale przerwanie kontaktu ze źródłem emocji negatywnej nie jest równoznaczne z przerwaniem samej emocji. Emocja może trwać przez jakiś czas po ustaniu czynnika, który ją wywołał, a nawet w pewnych wypadkach może wzmagać się wraz z upływem czasu i jest to tzw. efekt inkubacji.

2. emocje dodatnie- podstawową tendencją jest zachowanie kontaktu ze źródłem emocji dodatniej, ale jeżeli emocje trwają przez dłuższy czas, mają tę samą formę i natężenie, to mogą z czasem zobojętnieć, a nawet przekształcić się w emocje ujemne.

3. Modalność (jakość) emocji

Emocje różnią się jakościowo, co wiąże się z różnorodnością czynników wywołujących emocje i różnorodnością reakcji przez emocje wywołanych. Niektóre emocje wywołują tendencje do reagowania w określonym kierunku, czyli w taki sam sposób u wszystkich osób. Należą do nich:

- ciekawość(do czynności badawczych),

- gniew(pobudza do ataku),

- wstręt (do odsuwania od siebie),

- nadzieja(do zachowań, które ją umacniają),

- strach (kobiety reakcja bierno- obronna, mężczyźni reagują ucieczką, lub podjęciem walki)

Siła emocji - Emocje można scharakteryzować przez ich siłę. Siła procesów emocjonalnych jest to nasilenie tendencji do wykonywania reakcji odpowiadającej danej emocji. Tendencji takiej można przypisać tym większą siłę, im większe przeszkody muszą się pojawić, aby powstrzymać wystąpienie reakcji emocjonalnej. Emocje bardzo silne, które charakteryzują się wysokim stopniem pobudzenia i mają gwałtowny przebieg nazywamy afektami.

Grupy czynników wywołujące emocje (źródło emocji):

1. Pierwotne bodźce emocjonalne, naturalne czynniki, czyli takie, które wywołują emocje dzięki wrodzonym właściwościom organizmu. Należą da nich bodźce zmysłowe.

Bodźce pochodzące z narządów wewnętrznych, należą do nich tzw. niespecyficzny stan ogólny (niezaspokojenie potrzeb biologicznych, procesy patologiczne)

2. Wtórne emocje- bodźce neutralne, czyli te, które same przez się nie wywołują procesu emocjonalnego, bądź też bodźce emocjonalne mające tylko zabarwienie emocjonalne mogą nabywać zdolności do wywoływania silnych emocji dzięki powiązaniu z bezwarunkowymi bodźcami emocji. Powiązanie to dokonuje się dzięki procesowi warunkowania, bądź dzięki zjawisku generalizacji.

Niektóre bodźce wywołują tylko i wyłącznie zabarwienie emocjonalne, które definiujemy jako niewielkie zmiany pobudzeniowe o charakterze dodatnim, lub ujemnym, które prowadzą jednak do uformowania się procesu emocjonalnego o wyraźnych cechach jakościowych.

W ciągu pierwszych 3 miesięcy życia pojawia się rozkosz i cierpienie, 5 m-cy gniew i wstręt, 10-11 m-cy radość i czułość, 7 m-cy strach. Do 12 m-ca rozwój emocjonalny jest mniej więcej taki sam.

Motywacje

Proces motywacyjny, to proces regulacji, który pełni funkcję sterowania czynnościami tak, aby doprowadziły one do osiągnięcia określonego wyniku, którym może być zarówno zmiana zewnętrzna stanu rzeczy, zmiana swojego położenia jak i zmiana w samym sobie. Aby powstał proces motywacyjny muszą być spełnione dwa warunki:

Po pierwsze -wynik musi być oceniony przez podmiot, jako użyteczny,

po drugie- podmiot musi mieć przeświadczenie, że wynik da się w danych warunkach osiągnąć z prawdopodobieństwem wyższym od zera (>0).

Motywacja może być scharakteryzowana przez dwie główne właściwości: kierunek i natężenie.

• kierunek motywacji - wskazanie wyniku, ku któremu zmierza czynność.

• Natężenie motywacji charakteryzujemy za pomocą trzech, do pewnego stopnia skorelowanych elementów:

a) siła procesu motywacji, czyli stopień, w jaki dany motyw koreluje dane zachowanie

motyw jest tym silniejszy, im trudniej skłonić człowieka do zmiany kierunku podjętej działalności

b) wielkość motywu, właściwość, od której zależy rozmiar wyniku, bądź liczba czynności konsumacyjnych, potrzebnych do jego zaspokojenia. Motyw jest tym większy, im więcej potrzeba, aby go zaspokoić, a ile pragniemy skonsumować w życiu świadczy nasz poziom aspiracji.

c) intensywność właściwości, od której zależy poziom mobilizacji organizmu, związany z realizacją danego motywu.

Intensywność motywacji zależy od ogólnej dojrzałości osobowości.

Te trzy parametry wykazują współzmienność, tj. im silniejsza motywacja, tym większa i bardziej intensywna.

Motywacja jest uruchamiana przez działalność bodźców dodatnich, bądź ujemnych, ale działanie bodźców negatywnych szybciej uruchamia jednostkę, niż działanie bodźców dodatnich.

Emocje wywołuje nasza aktywność. U osób niedojrzałych, lub pod wpływem alkoholu emocje powstają bardzo szybko i są bardzo intensywne.

Napięcie motywacyjne- specyficzny stan pobudzenia aparatu regulacji, wyrażający się w tendencji do mniej, lub bardziej sprecyzowanej aktywności. Może mieć charakter ujemny- powstaje wówczas, gdy człowiek coś traci, dodatnie - kiedy człowiek coś zyskuje. Może mieć charakter:

- doraźny - które wpływa na przebieg aktualnej czynności.

- trwały - które przybiera postać napięcia potencjalnego

Wielkość napięcia zależy od poziomu potrzeb, wielkości szkody, poziomu aspiracji.

Formy redukcji napięcia motywacyjnego

Prawidłową formą redukcji napięcia motywacyjnego jest osiągnięcie przez jednostkę wyniku, realizacja celu, do którego dąży.

• napięcie zanika, lub słabnie ze względu na cykliczne zmiany zachodzące w ustroju

• napięcie opada spontanicznie, jeśli trwało bardzo długo

• napięcie może być usuwane przez konkurencyjne silne reakcje, związane z przyjmowaniem niespecyficznych środków chemicznych np. redukcja lub pobudzenie wywołane użyciem środków uspokajających, pobudzających, lub narkotyków

Ocena użyteczności wyników

• zależy od hierarchii wartości (przewidywanej wielkości)

• zależy od wiedzy i doświadczeń z daną kategorią obiektów

• zależy od dostępności wyników (im trudniej dostępny, tym bardziej pożądany)

Rodzaje motywów:

Fizyczne (biologiczne) popędy, które implikują stan braków w organizmie, co nadaje zachowaniu pewną gwałtowność- popęd głodu pragnienia

społeczne popęd macierzyński, motyw afiliacji (chęć stowarzyszania się w syt. zagrożenia), popęd płciowy (regulowany ze społecznego punktu widzenia)

osobiste związane z jaźnią, samorealizacją

Sfera poznawcza:

Procesy poznawcze

(spostrzeganie, uwaga, pamięć, myślenie, podejmowanie decyzji)

Procesy poznawcze - odebranie informacji z otoczenia, zakodowanie, przetworzenie i wykorzystanie np. w adaptacji, podejmowaniu decyzji.

spostrzeganie: proces, za pomocą którego pozyskujemy informacje pochodzące z zewnątrz i wewnątrz naszego organizmu

zewnątrz- odbywa się za pomocą węchu, wzroku, smaku, dotyku, słuchu

wewnątrz- odbieramy bodźce pochodzące ze wszystkich organów wewnętrznych, mięśni i stawów.

Informacje te służą, jako materiał do myślenia, sprawiają one, że można dokonać oceny położenia, w którym się znajdujemy.

Uwaga - pełni rolę selekcyjną. Decyduje o odbiorze informacji, jest ona procesem, którego celem jest selekcja informacji odbieranych przez podmiot. Człowiek nie odbiera wszystkich pobudzeni, ale tylko te, które dla niego z jakiegoś powodu są ważne. Owa selekcja decyduje o sposobie odbioru rzeczywistości. Pojawia się wtedy, kiedy jest problem do rozwiązania, selekcjonuje informacje i ta selekcja ma charakter subiektywny.

Podział uwagi na dowolną i mimowolną

Uwaga mimowolna wywołana jest pewnymi właściwościami obiektu, który ją przyciągnął, bez odpowiedniego zamiaru ze strony osobnika. Uwaga mimowolna oparta jest na fizycznych właściwościach bodźca i w związku z tym ma charakter przedmiotowy.

Cechy przedmiotu powodują, że koncentrujemy na nich uwagę.

I. Determinanty zewnętrzne:

• nowość bodźca (ocena kategorii zagrożenia biologicznego)

• kontrast między bodźcami (wszystkie skontrastowane bodźce zostaną przez nas zauważone)

• siła bodźca

II. Determinanty wewnętrzne:

• stan organizmu (dominują sfery biologiczna, bądź psychiczna)

• stopień zaspokojenia potrzeb

Uwaga dowolna jest skupiona na przedmiocie, który sam przez siebie nie posiada cech skupiających uwagę, nie jest przyciągający, a koncentracja uwagi odbywa się na skutek aktywnego zamiaru i wysiłku. W tym przypadku uwaga ma charakter podmiotowy, intencjonalny.

Uwaga na wejściu- uwaga wzrokowa, słuchowa, dotykowa- pełnią rolę w trakcie codziennego funkcjonowania

Uwaga umysłowa- cel: rozwiązywanie problemów, pokazywanie problemów, dokonywanie analizy

Uwaga na wyjściu- w zakresie czynności wykonawczych, uwaga motoryczna, uwaga w trakcie wykonywania czynności manualnych, czynności werbalne.

Cechy uwagi

(decydują o sposobie funkcjonowania)

1. Zakres uwagi- ilość przedmiotów objętych zasięgiem uwagi, przy jednoczesnym ich spostrzeganiu. Zakres uwagi zależy zarówno od złożoności przedmiotów spostrzeganych, jak i od zadania i charakteru działalności człowieka spostrzegającego. Najczęściej 7±2

2. Koncentracja uwagi- związek z określonym przedmiotem, lub stroną rzeczywistości jest przejawem związku między przedmiotem i wolą psychiczną.

3. Trwałość uwagi- utrzymywanie uwagi na jakimś przedmiocie lub zjawisku, podporządkowanym jednemu wspólnemu działaniu.

4. Podzielność uwagi- umiejętność intensywnego skupiania uwagi równocześnie na, co najmniej dwóch osobach, przedmiotach, lub czynnościach

5. Przerzutność uwagi- zdolność szybkiego przenoszenia uwagi z jednego przedmiotu na drugi

24. 11. 2012

Osobowość

Uważa się, że pochodzi od posopos (gr. maska), łac. persona (maska w teatrze rzymskim). Maska i osoba o określonych właściwościach.

Olport wyróżnia 5 grup:

- psychologiczne:

1) zespół różnych cech i właściwości,

2) zorganizowany zespół cech i właściwości,

3) zespół cech i właściwości zorganizowanych hierarchicznie,

4) wytwór i styl przystosowania jednostki,

5) coś, co odróżnia jednego człowieka od drugiego, jako coś, co indywidualizuje.

Definicja:

Osobowość, to organizacja nabytych i wrodzonych dyspozycji i schematów reagowania jednostki względnie stała (uzupełnić) specyficzna dla osoby, powstała, jako wynik uczenia się i przystosowania, determinująca dalszy rozwój i przystosowanie jednostki. Osobowość jest, więc centrum, które organizuje aktualne zachowanie człowieka.

Teorie osobowości są próbami opisania w systematyczny i uporządkowany sposób tego, co nazywamy strukturą osobowości:

1. Teorie typów, które wyróżniają różne typy - badacze poszukują kryteriów, które je wyróżniają.

1. Teoria typów fizycznych (osobowość = temperament) - typ budowy ciała,

2. Teoria typów fizjologicznych - oparta na chemizmie krwi i równowadze endokrynologicznej:

• Sangwinik (więcej krwi)

• Flegmatyk (więcej flegmy)

• Melancholik (czarna żółć)

• Choleryk (żółta żółć)

3. Teoria typów psychicznych (Jung)

• Intrawertycy,

• Ekstrawertycy

• [ambiwartycy - aktualnie]

1. Teorie cech, które zakładają, że ludzi można scharakteryzować liczbą cech i za ich pomocą można scharakteryzować osobowość człowieka. Cattel - cechy powierzchniowe i źródłowe.

(kwestionariusze do badania profilu osobowości)

2. Teorie rozwojowe - zakładają istnienie ciągłości rozwoju - kształtowanie osobowości, który zaczyna się od wczesnego dzieciństwa, dając względnie stałą strukturę osobowości, zmieniającą się powoli, stanowiąc charakterystyczną właściwość.

- TEORIA RÓL SPOŁECZNYCH - organizm ludzki ma dostateczne zdolności przystosowawcze, aby zaadoptować się do różnych ról społecznych. Zachowania związane z rolą zależy od pozycji społecznej, które ustanawia społeczeństwo. 5 podstawowych rodzajów pozycji:

a) związane z wiekiem, lub płcią

b) pozycja zawodowa,

c) pozycje prestiżowe,

d) pozycje rodzinne,

e) w grupach opartych na wspólnocie duchowej, lub zainteresowań.

Człowiek od urodzenia wchodzi w role, ograniczając jego swobodę, bo wiele decyzji podjęto, kiedy był niesamodzielny, a rodzice mają go przygotować do pełnienia ról a osobowość są to trwałe właściwości jego zachowań, związane z rolami.


Do zachowania pełnej osobowości potrzebna jest ciągłość pełnienia ról, a jeśli warunki zmieniają się drastycznie, to stałe wyniki przestają występować pojawiają się zaburzenia osobowości.

3. Teorie dynamiczne - uwzględniające różne czynniki znajdujące się w chwiejnej równowadze UZUPEŁNIĆ

Konflikty te zawsze występują w teraźniejszości, bez względu na to, jakie mogły być ich źródła w przeszłości, a to sprawia, że teorie te zajmują się tylko aktualnymi konfliktami - t. sytuacyjne bardziej, niż t. rozwojowe.

Zmienne:

1. Umiejscowienie kontroli - ludzie różnią się w przekonaniach, dotyczących charakteru wpływu czynników na ich życie. Jedni są przekonani, że to, co im się przydarza, to jaka będzie przyszłość, jest zdeterminowane przez siły zewnętrzne, inni są zdania, że determinujący wpływ ma charakter wewnętrzny.

1. Osoby z wewnętrzną lokacją kontroli

2. Osoby z zewnętrzną lokacją kontroli.

Ad. A postrzegają świat, jako przewidywalny, za miejsce, gdzie konsekwencje mają swoje miejsce, a nagroda jest uzależniona od ich zachowania i osobistych przymiotów. Unikają sytuacji, gdzie mogą utracić kontrolę nad wzmocnieniami. Czekają na sukces, mimo początkowych porażek. Są odporne na wpływ społeczny, decyzje podejmują bardziej rozważnie.

Ad. B uważają, że świat jest nieprzewidywalny, zachowanie człowieka nie musi doprowadzić do uzyskania nagród, czy uniknięcia przykrości. Spostrzegają, że nagrody pojawiają się niezależnie od ich działań. W sytuacjach ekstremalnych ludzie ci częściej rezygnują, może pojawić się efekt wyuczonej bezradności.

1. Makiawelizm

Osobowość makiawelistyczna:

- ludzie ci uznają ci uznają relatywne normy zachowania

- kierują się filozofią pragmatyzmu (po trupach do celu)

- nie oszukują więcej, ale oszukują lepiej

- skutecznie wykańczają psychicznie przeciwników

- zachowują dystans emocjonalny, nigdy nie angażują się w zachowania swoje i inne

Sytuacja:

- interakcja zawsze odbywa się twarzą w twarz

- zasady i wytyczne obowiązują w minimalnym stopniu, dzięki czemu jest znaczna swoboda i starają się dokonać maksymalnego wzbudzenia emocjonalnego u swoich rozmówców.

2. Osobowość autorytarna - zespół emocjonalnych i poznawczych właściwości podmiotowych:

- sztywność myślenia, szczególnie w zakresie kontaktów międzyludzkich,

- konwencjonalizm

- autoryt. uległość

UZUPEŁNIĆ - brakuje cech

Osoba autorytarna nie akceptuje własnej agresji, przypisuje ją innym ludziom, lub grupom społecznym, uzyskując tak argumenty za podjęciem wobec nich działań agresywnych.

Przypisuje odpowiedzialność za nieakceptowalne zachowania i negatywne przejawy życia społecznego osobom, lub grupom ocenianym negatywnie.

4. Osobowość paranoidalna nie są chorzy psychicznie, mają jedynie skłonności patologiczne. Począwszy od wielkiej wrażliwości na opinię ludzką na swój temat tzw. Radarowy, aż do urojeń prześladowczych, zawierających elementy dziwaczne.

- Paranoidalny stosunek do ludzi może mieć charakter uogólniony, lub uszczegółowiony (wszyscy mają złe intencja, albo konkretne osoby - najczęściej współmałżonek)

- zespół Otella

<przy okazji… przeczytać „Otella” i „Romea i Julię”>

- gdy ktoś zaproponuje przysługę, reaguje podejrzliwie i stara się szybko odpłacić,

- poczucie pokrzywdzenia - są niedoceniani, typ ludzi powszechnie nieuszanowanych,

- często mają usposobienie nieśmiałe, ze skłonnością do unikania ludzi i nakłada się schizoidalny typ osobowości, co wyraża się w tendencji do izolacji,

- mają mało przyjaciół, bo nie nawiązują bliskich, serdecznych stosunków i dlatego czują się bardzo samotni, niedocenieni,

- potrafią skutecznie zniechęcić do siebie,

W sytuacji zagrożenia przyjmują postawę:

- arystokratycznego izolowania od innych, wyniosłości,

- agresywnej zaczepności i agresywności (uprzedzają atak), wówczas stają się agresywni, napastliwi, często wulgarni.

Potrafią naprzemiennie stosować te postawy. Człowiek o takich cechach żyje w poczuciu oczekiwania na nieuniknioną krzywdę, więc ciągle myśli o zemście, nie potrafi wybaczać i zapomnieć.

Pielęgnują urazę do innych i planują zemstę latami. Bardzo ambitni, przekonani o swojej wyjątkowości. Sami zaczynają w to wątpić, kiedy doznają porażek i popadają w depresję - głęboka pogarda do siebie. Wiedzą, że nie mogą osiągnąć zamierzonych celów, mogą podjąć próby samobójcze. Głęboko lękliwe, boją się ludzi i sytuacji.

Czynność myślenia jest łańcuchem operacji umysłowych, za pomocą których przetwarzamy informacje, czyli treści zakodowane w spostrzeżeniach, wyobrażeniach i pojęciach.

WAŻNE- Na strukturę myślenia składają się trzy komponenty:

1. Informacje o świecie, które są materiałem myślenia.

2. Operacje, czyli elementarne transformacje umysłowe, za pomocą których przetwarzamy materiał myślenia.

3. Reguły, to, co ma wpływ na uporządkowanie kolejnych operacji.

Deprywacja sensoryczna: jeżeli bodźce nie napływają organizm sam zaczyna je tworzyć.

Stres: odwrotność deprywacji sensorycznej

Ad.1 Informacje pochodzą z trzech źródeł:

1. spostrzeżenia- wszelakie

2. wyobraźnie- wyobrażenia:

a). odtwórcze- obrazy umysłowe wcześniej spostrzeganych przedmiotów, osób, lub zdarzeń, które w każdej chwili mogą zostać zaktualizowane

b). twórcze- obrazy tych przedmiotów, zjawisk, lub ludzi, których nie spostrzegaliśmy wcześniej, a które możemy sobie wyobrazić poprzez ich wizualizację

3. pojęcia- jako myśli, w których odzwierciedlone są cechy wspólne dla klasy przedmiotów, lub zdarzeń. Pojęcie myśli należy odróżnić od pojęć słów, które są symbolami językowymi, za pomocą których ludzie wyrażają swoje myśli i w związku z tym przyswajanie pojęć myśli odbywa się na cztery różne sposoby:

I. metoda zróżnicowania- dokonuje się dzięki abstrakcji, która polega na wyodrębnieniu pewnych cech przedmiotu.........................., oraz na uogólnieniu które jest operacją łączenia cech wspólnych dla klasy przedmiotów. Stosując tę metodę możemy popełnić dwa rodzaje błędów: pierwszy, to błąd 1-rodzaju, który polega na pomijaniu cech istotnych dla danej klasy przedmiotu co oznacza, że człowiek nie bierze pod uwagę tych cech desygnatu, które są wspólne dla danej klasy i przedmiotu. Drugi rodzaj błędu, to błąd który polega na włączeniu do treści pojęcia cech nieistotnych i w związku z tym staje się ono zbyt mało ogólne.

II. Metoda przyswajania pojęć w kontekście. Polega na tym, że dzięki analizie sposobu używania słów w określonym kontekście można poznać ich treść. Dotyczy to szczególnie języka ojczystego. Można popełnić błąd pluralizacji- polega on na tym, że człowiek po otrzymaniu kolejnego zdania włącza do treści coraz to inne cechy, nie istotne.

III. Metoda przyswajania definicji pojęć- metoda słownikowa.

IV. metoda nowej klasyfikacji- pozwala na tworzenie nowych pojęć poprzez wyodrębnienie pewnej klasy przedmiotów, mającej wspólne cechy i nadawaniu jej określonej nazwy.

Ad .2 Operacje myślowe- elementarne transformacje psychologiczne:

Dwie podstawowe to:

Analiza- polega na myślowym podziale całości na części, lub na wyodrębnieniu cech przedmiotów, lub zjawisk

Synteza- łączenie w myśli różnych części w nowe całości.

Wszystkie inne operacje, typu: porównania, abstrahowanie, uogólnianie, mają charakter pochodny. Człowiek zna pewną liczbę operacji, za pomocą których przekształca informacje będące materiałem myślenia, a zbiór tych operacji spełnia określone warunki:

warunek tożsamości - związany z tzw. operacją zerową, czyli taką, która zastosowana do informacji nie zmienia jej, czyli utrzymuje początkowy stan rzeczy. Dzięki operacji zerowej mogę zrobić pętlę i w przypadku dojścia do błędu wracam do punktu wyjścia.

Odwracalność operacji - dla każdej operacji, należącej do danej grupy można znaleźć odpowiednią operację odwrotną, która zawsze anuluje poprzednie przekształcenie i wielu psychologów uważa odwracalność operacji umysłowych za najważniejszą cechę inteligencji ludzkiej.

Składanie operacji -w grupie operacji umysłowych istnieje operacja, która daje ten sam wynik, jak wykonanie dwóch operacji, stwarza to możliwość wyboru.

Łączność operacji -operacje można łączyć w dowolny sposób, co wpływa na szybkość myślenia.

REGUŁY MYŚLENIA

Dwa typy- sterują łańcuchem operacji umysłowych

1. Algorytmy- niezawodne przepisy, które określają jaki skończony ciąg operacji należy kolejno wykonać, aby rozwiązać wszystkie zadania danej klasy. Algorytmy mają trzy cechy:

-są niezawodne, gwarantują rozwiązanie każdego zadania danej klasyfikacji

-są dobrze określone, wskazują jednoznacznie, jaki skończony łańcuch operacji należy wykonać zw danym zadaniu.

-są to przepisy masowe, za ich pomocą rozwiążemy nie jedno, ale całą klasę zadań.

2. Heurystyki (myślenie twórcze)- zawodne zasady, reguły, które nie gwarantują rozwiązania danego zadania. Wyróżniamy heurystyki:

-ogólne, czyli niespecyficzne, które można zastosować do większości zadań

-szczegółowe, specyficzne, adekwatne tylko przy określonych zadaniach.

Pytania

Co to jest agnozja?

Uwaga i funkcje uwagi

Rodzaje i cechy uwagi

Co to jest myślenie?

Komponenty myśli

Operacje myślowe

Reguły myślowe




M

Modalność (jakość) emocji, 3

O

Osobowość, 7

Makiawelizm, 8

Osobowość autorytarna, 8

Osobowość paranoidalna, 8

Teorie osobowości, 7

Umiejscowienie kontroli, 8

P

Pobudzenie emocjonalne, 3

poziom aspiracji, 4

przytomność, 2

R

rodzaje świadomości, 2

S

Sen, 1

Siła emocji, 4

Ś

świadomość, 2

U

Uwaga

Cechy uwagi, 6

Uwaga dowolna, 6

Uwaga mimowolna, 6

Z

Zmienne, 8

Znak emocji, 3

Ź

źródło emocji, 4




Psychologia ogólna- wykłady

13

---