SZCZEGÓŁOWY PROGRAM PRACY WYCHOWAWCY KLASOWEGO W III KLASIE GIMNAZJUM

na rok szkolny 2002/2003

(opracowany przez Kozioł Zdzisławę)

WSTĘP

Praca wychowawcy klasowego, polega na harmonijnej realizacji zadań w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i wychowania. Każde działanie wpływa na rozwój młodego człowieka i często decyduje o jego postawie, aktywności oraz zachowaniu już w życiu dorosłym.

W toku oddziaływań wychowawczych, uczeń poznaje samego siebie. Otrzymuje on równocześnie od wychowawcy wiele cennych rad:

• Kim może być?

• Jak może rozwinąć w sobie to, co najwartościowsze?

Każdy wychowawca powinien zdawać sobie sprawę, jak wielki wpływ ma na swoich uczniów.

Wychowanek nigdy nie może być przedmiotem w rękach wychowawcy. Aby wychowywać - należy nawiązać kontakt, podjąć wspólne działania. Dobry wychowawca, to partner, życzliwy doradca, obserwator, a nie nadzorca i kierownik.

Młody człowiek to doskonały obserwator, naśladowca i krytyk. Potrafi dostrzec problemy, z jakimi borykają się nauczyciele i na ile skutecznie rozwiązują własne trudności. Dlatego nauczyciel ma trudną misję do spełnienia, szczególnie wówczas, gdy kieruje się słowami poety Jana Kochanowskiego: „Ten mi najmilszy nauczyciel bywa, który jako naucza tak sam wykonywa”.

Program jest zbudowany z czternastu działów, które odpowiednio grupują prace wychowawcze. Jest on doskonałą pomocą dla wychowawców, ponieważ bardzo dokładnie podaje metody i formy realizacji poszczególnych oddziaływań, miejsce realizacji, oczekiwane efekty i postawy zachowań, wartości, jakie ma zdobyć wychowanek oraz termin ich realizacji. Z pomocą tego programu, każdy wychowawca z łatwością zrealizuje wiele zajęć pozalekcyjnych, pozaszkolnych, dokładnie pozna środowisko rodzinne swoich wychowanków, nawiąże współpracę z instytucjami wspomagającymi szkołę, a także zrealizuje wiele tematów związanych z edukacją regionalną, prozdrowotną, filozoficzną, ekologiczną, europejską, czytelniczo - medialną, obrony cywilnej oraz z kształceniem pedagogiczno - psychologicznym.

I. Organizacja pracy zespołu klasowego.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
1.	Zapoznanie uczniów z planem pracy dydaktyczno - wychowawczej	Pogadanka na godzinie wychowawczej.	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń zdaje sobie sprawę z potrzeby planowania działań	Odpowiedzialność Zdyscyplinowanie	IX
2.	Bieżące informowanie uczniów o aktualnych sprawach klasy i szkoły	Systematyczny przepływ informacji podczas całego roku szkolnego Informacja ustna i plakaty	Ogłoszenia na tablicy	Uczeń zdaje sobie sprawę z obowiązków wynikających z faktu bycia uczniem. Czynnie uczestniczy w życiu szkoły	Prawdomówność Szczerość	IX
3.	Przypomnienie regulaminu oceniania, klasyfikowania i promowania. Kryteria ocen z zachowania.	Praca w grupach. Pogadanka.	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń uczy się tworzenia klimatu akceptacji	Posłuszeństwo Punktualność	IX
4.	Kontrola i ocena zachowania.	„Burza mózgów” Ustalenie reguł pracy w klasie Lista zachowań pożądanych i niepożądanych	Lekcja godziny wychowawczej Podczas całego roku szkolnego	Uczeń czuje potrzebę tworzenia reguł i zasad współdziałania w klasie	Posłuszeństwo Punktualność Systematyczność Odpowiedzialność	IX
5.	Wybór samorządu klasowego	Tajne wybory	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń zdobywa umiejętność pracy pod kierunkiem. Uczy się obdarowywania innych zaufaniem. Poznaje reguły demokratycznych wyborów. Uświadomienie uczniom celowości powoływania „przywódcy”.	Zaufanie. Umiejętności przywódcze. Lojalność. Wspólnota.	IX
6.	Podstawowe obowiązki i prawa ucznia	Praca w grupach.	Lekcja godziny wychowawczej	Nabywa umiejętności dostosowania się, wyboru prawidłowych wartości	Posłuszeństwo Sumienność	X
7.	Dbanie o estetyczny wystrój klasy. Szkoła to drugi dom.	Zadbanie o kwiaty doniczkowe. Wykonywanie gazetek okolicznościowych i tematycznych.	Praca po zajęciach lekcyjnych Dbanie o wystrój przez cały rok szkolny	Nabywa umiejętności dbania o wystrój sali Kształcenie poczucia estetyki i piękna	Dokładność. Umiejętność pracy w grupie.	IX Cały rok szkolny
8.	Zapoznanie uczniów z formą egzaminu gimnazjalnego	Rozwiązywanie konkretnych testów ze zwróceniem uwagi na formę i treści zadań	Praca po zajęciach lekcyjnych	Uczeń potrafi dokonywać samooceny. Wie w jaki sposób uzupełniać wiedzę	Prawidłowa samoocena. Obiektywizm.	Cały rok szkolny

II. Realizacja zadań opiekuńczych

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
9.	Czuwanie nad frekwencją uczniów i nad realizacją obowiązku szkolnego	Systematyczna kontrola nieobecności. Informowanie rodziców o nieusprawiedliwionych nieobecnościach. Bieżące obliczanie ilości godzin opuszczonych.	Podczas całego roku szkolnego Na godzinie wychowawczej Po zajęciach lekcyjnych.	Uczeń zdaje sobie sprawę z potrzeby i korzyści płynących z obowiązku szkolnego	Obowiązkowość Poważne traktowanie swojej przyszłości	Cały rok szkolny
10.	Troska o bezpieczeństwo i higienę	Pełnienie dyżurów podczas przerw przez nauczycieli. Pogadanka na temat bezpieczeństwa na drodze. Spotkanie z pielęgniarką - higiena osobista	Teren szkoły. Lekcja godziny wychowawczej	Zna i stosuje zasady higieny osobistej na co dzień. Zna i stosuje zasady zdrowego stylu życia.	Estetyka Zdrowy styl życia	Cały rok szkolny
11.	Ubezpieczenia uczniów od następstw nieszczęśliwych wypadków	Obowiązkowe ubezpieczenie uczniów Ufundowanie ubezpieczenia uczniom z ubogich rodzin	Szkoła	Uczeń poznaje sposoby i możliwości ubezpieczenia się od następstw nieszczęśliwych wypadków	Odpowiedzialność	Wrzesień
12.	Kształtowanie potrzeby i umiejętności dbania o własne zdrowie fizyczne i psychiczne. Rozpoznanie potrzeb zorganizowania „gimnastyki korekcyjnej” - współpraca z pielęgniarką	Gazetki informacyjne Wystawka na temat zagrożeń cywilizacyjnych Profilaktyka - lepiej zapobiegać niż leczyć	Lekcja godziny wychowawczej Praca pozalekcyjna Wyjazdy na basen Współpraca z nauczycielem wychowania fizycznego	Rozpoznaje zagrożenia dla swojego zdrowia i życia Potrafi zadbać o własne bezpieczeństwo Rozumie jak ważna jest gimnastyka dla jego zdrowia i prawidłowej postawy	Estetyka Higiena pracy i nauki Higiena pracy i nauki	Cały rok szkolny Cały rok szkolny
13.	Udzielanie skutecznej pomocy w nagłych wypadkach i zachorowaniach	Udzielanie pierwszej pomocy Wezwanie karetki pogotowia w razie potrzeby Odwiezienie ucznia do domu	Szkoła Podczas zajęć szkolnych i poza szkolnych	Uczeń czuje się bezpiecznie	Bezpieczeństwo	Cały rok szkolny
14.	Współpraca z „opieką społeczną”	Dożywianie uczniów z ubogich rodzin Kubek gorącej herbaty dla każdego potrzebującego	Szkoła Podczas zajęć szkolnych i poza szkolnych	Uczeń rozumie potrzebę pomagania innym	Heroizm	Cały rok szkolny

III. Prowadzenie dokumentacji

Lp.	Zadania, tematyka. Działania	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
15.	Założenie i prowadzenie teczki wychowawcy klasowego	Plan pracy wychowawcy klasowego Tematyka godzin wychowawczych Protokoły z zebrań z rodzicami	Szkoła Poza szkołą	Uczeń wie, ze jego zachowanie podlega ocenie i wszystko jest dokumentowane	Odpowiedzialność	Cały rok szkolny
16.	Opieka nad dokumentacją (dziennik, arkusze ocen)	Systematyczne wypełnianie dziennika lekcyjnego Uzupełnianie arkusza ocen	Praca po zajęciach lekcyjnych	Uczeń zna wyniki swojej pracy	Obowiązkowość	Cały rok szkolny
17.	Prowadzenie zeszytu obserwacyjnego	Założenie zeszytu obserwacyjnego Wpisywanie uwag pozytywnych i negatywnych Sytuacja rodzinna każdego ucznia	Praca po zajęciach lekcyjnych	Uczeń wie za co jest nagradzany i za co karany Zna swoje uwagi	Systematyczność	Cały rok szkolny

IV. Poznanie środowisk rodzinnych wychowanków. Współpraca z rodzicami.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
18.	Wywiad środowiskowy	Odwiedziny w domach Indywidualne rozmowy	Miejsce zamieszkania	Bliższe poznanie środowisk swoich uczniów	Umiejętność udzielania pomocy innym	X
19.	Organizowanie spotkań z rodzicami Bieżące i szczegółowe protokołowanie wszystkich zebrań z rodzicami Zapoznanie rodziców z wewnątrzszkolnym systemem oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.	Zebrania Zapisywanie decyzji podejmowanych na zebraniu Przedstawienie dokumentu WSO na zebraniu	W szkole Podczas spotkań W szkole	Bliższe poznanie domów rodzinnych uczniów Większy nadzór nad młodzieżą Współpraca w wychowaniu młodzieży Bieżące rozwiązywanie problemów Umiejętność dostosowania się do wymogów	Stała kontrola zachowań uczniów Akceptacja Posłuszeństwo	IX XII I IV VI IX
20.	Organizowanie dni otwartych dla rodziców	Zapraszanie rodziców	W szkole	Stała kontrola i podnoszenie wyników w nauczaniu i wychowaniu	Wspólne podejmowanie odpowiedzialności za wychowanie młodzieży	Termin do uzgodnienia z dyrektorem szkoły
21.	Indywidualne kontakty z rodzicami	W razie potrzeby zapraszać	Szkoła	Omawianie zachowań uczniów w domu i w szkole W stosunkach międzyludzkich nie zapominamy o godności własnej i szanujemy godność innych	Dyskrecja	Cały rok szkolny
22.	Stałe informowanie rodziców o postępach w nauce oraz nieusprawiedliwionych nieobecnościach	Na zebraniach Przy indywidualnych kontaktach W rozmowach telefonicznych W razie nagłej konieczności	Szkoła	Pomoc dziecku Kształtowanie poczucia bezpieczeństwa	Tolerancja Udzielanie pomocy innym	Cały rok szkolny
23.	Wybór reprezentacji rodziców, tzw. „trójki klasowej”	Na zebraniu w demokratycznych wyborach	Szkoła	Możliwość podejmowania decyzji Stwarzanie większych możliwości rozwoju	Wspólnota Odpowiedzialność	IX
24.	Ankieta dla uczniów mająca na celu poznanie ich oczekiwań w stosunku do szkoły	Przygotowanie pytań i przeprowadzenie ankiety	Na zajęciach godziny wychowawczej	Główny cel to wykrycie rodzin patologicznych Czego oczekują od szkoły?	Udzielanie pomocy innym	X
25.	Współudział rodziców w organizowaniu imprez szkolnych (święto szkoły, studniówka)	Zorganizowanie dla rodziców przedstawienia teatralnego Współudział w organizacji „studniówki”	Szkoła	Bliższe poznanie, łatwiejsza współpraca	Wspólnota	V I
26.	Włączenie rodziców do prac społecznych w klasie i w szkole	Pomalowanie pomieszczeń klasowych Zakup wieszaków do szatni	Szkoła	Uczenie poszanowania mienia szkolnego Szkoła to też drugi dom	Estetyka Odpowiedzialność	W razie potrzeby
27.	Poznawanie warunków życia ucznia i jego stanu zdrowotnego	Współpraca z opieką społeczną (wywiad) Współpraca z pielęgniarką środowiskową (rozmowa)	Szkoła	Uczeń wie, ze szkoła interesuje się nim i chce mu pomóc	Poczucie bezpieczeństwa	Cały rok szkolny
28.	Pedagogizacja rodziców - referat szkoleniowy wygłoszony przez wychowawcę na zebraniu: „Problem narkomanii wśród młodzieży, charakterystyka środków odurzających i ich działanie. Profilaktyka.”	Zebranie z rodzicami. Wygłoszenie referatu przez nauczyciela. Dyskusja na temat problemu poruszonego w referacie.	Szkoła, na zebraniu z rodzicami.	Rodzice uświadamiają sobie jaka jest ich rola w wychowaniu dla demokracji (ważne zagadnienie szczególnie dla młodych rodziców)	Pomoc w kształtowaniu młodych charakterów Nie wszystko zależy od nauczycieli	XII
29.	Zapoznanie rodziców z kryteriami wymagań na poszczególne oceny z obowiązujących przedmiotów nauczania	Wykład lub rozdanie na piśmie kryteriów wymagań z poszczególnych przedmiotów nauczania	Na zebraniu z rodzicami.	Rodzice mogą kontrolować efekty uczenia się własnych dzieci	Samoocena	IX
30.	Wizyty domowe w obecności pedagoga szkolnego	Odwiedziny w domach szczególnie w rodzinach „patologicznych”	W miejscu zamieszkania	Nauczyciel może pomóc, uczeń nie czuje się opuszczony w swoich problemach	Pomoc innym Kształtowanie umiejętności wsparcia w razie potrzeby	Cały rok szkolny

V. Organizacja uroczystości szkolnych, państwowych i religijnych.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
31.	Uroczyste rozpoczęcie nowego roku szkolnego Rocznica wybuchu II wojny światowej	Msza święta Apel Spotkanie z wychowawcami, pogadanka i sprawy organizacyjne Referat na temat okoliczności wybuchu II wojny światowej	Kościół Szkoła Na apelu w szkole	Uczeń zdaje sobie sprawę z czekających go obowiązków Dokonuje wyboru umacniając się religijnie Uczy się szacunku do wydarzeń historycznych i umiejętności wyciągania właściwych wniosków z tak okrutnych zdarzeń	Honor Posłuszeństwo Odpowiedzialność Patriotyzm	IX
32.	Sprzątanie miejscowości w ramach akcji „sprzątanie świata”	Zgłoszenie udziału w sprzątaniu do Dyrektora szkoły. Sprzątanie	Miejscowość, w której znajduje się szkoła	Uczeń czuje potrzebę dbania o estetyczny wygląd swojego otoczenia Nabywa umiejętności współpracy	Pracowitość Szacunek do cudzej pracy	IX
33.	„Dzień chłopaka”	Zorganizowanie „śmiesznych” prezentów dla kolegów z klasy -„słodki deser” i herbatka	Szkoła po zajęciach lekcyjnych	Uczy się szacunku do kolegów i koleżanek Przyjemność obdarowywania innych	Godność drugiego człowieka	IX
34.	Komisja Edukacji Narodowej-święto nauczycieli i ludzi pracujących w oświacie	Uroczysta akademia z okazji Święta Edukacji Narodowej Kwiaty dla każdego nauczyciela i pracownika szkoły	Szkoła	Uczy się szacunku do osób starszych i pracowników oświaty. Zdaje sobie sprawę z odpowiedzialności wynikającej z uprawiania zawodu nauczycielskiego	Szacunek dla opiekunów i wychowawców	X
35.	Tradycje religijne-Wszystkich Świętych	Udział we mszy świętej Sprzątanie grobów nieznanych żołnierzy na cmentarzach grzebalnych	Msza święta w kościele Cmentarz Pomnik poświecony poległym bohaterom z okresu II wojny światowej	Uczy się szacunku do zmarłych i tradycji świąt religijnych Zna ważne fakty z historii Polski	Odpowiedzialność Patriotyzm	XI
36.	Rocznica odzyskania niepodległości	Akademia w kościele w dniu 11listopoda. Akademia tematyczna w szkole.	Kościół Szkoła	Uczy się szacunku do tradycji historycznych, poznaje historię własnego narodu	Patriotyzm	XI
37.	„Andrzejki” -zabawa i tradycje	Dyskoteka Wróżby	Po zajęciach szkolnych	Rozumienie i kultywowanie tradycji wróżb andrzejkowych Kształtowanie postaw przyjaźni i koleżeństwa	Przyjaźń	XI
38.	„Mikołajki” - skąd tradycja obdarowywania	Wzajemne obdarowywanie się Dary rzeczowe dla dzieci ubogich w ramach akcji „Pomóż dzieciom przetrwać zimę”.	Szkoła Szkoła	Uczeń zna tradycje i kultywuje je Uczeń odczuwa potrzebę „dawania”	Hojność Umiejętność niesienia pomocy innym	XI
39.	Wigilijny opłatek	Dzielenie się opłatkiem Śpiewanie kolęd	Po zajęciach lekcyjnych	Uczeń zna genezę świąt Rozumie ich znaczenie	Szacunek Umiejętność dzielenia się, pojednanie, przebaczanie	XII
40.	Bal gimnazjalny Choinka	Zabawa	Po zajęciach lekcyjnych	Umie kulturalnie bawić się i zachować Pełni określone role społeczne i odpowiada za ich realizacje (dekorator, organizator)	Współpraca Odpowiedzialność	I
41.	„Trzeci maj” - rocznica uchwalenia konstytucji majowej	Apel Akademia tematyczna	W kościele W szkole	Ma poczucie dumy narodowej Potrafi godnie zachować się podczas uroczystości szkolnych i państwowych Zna ważne fakty z historii Polski	Patriotyzm	V
42.	Rok - Czesława Miłosza (jeden z najstarszych żyjących polskich noblistów)	Konkurs wiedzy o życiu i twórczości Czesława Miłosza Wystawka na ten temat Gazetka tematyczna	Prze okres 4- ech miesięcy od XII-IV	Zna utwory Czesława Miłosza Poznaje biografię artysty Zna utwory i tematykę poruszaną przez „Noblistę”	Patriotyzm	V
43.	„Dzień sportu”	Rozrywki sportowe międzyklasowe	Szkoła	Rozumie potrzebę ruchu Potrafi współpracować w zespole Potrafi rywalizować i godnie przyjmować porażkę	Współpraca	VI
44.	Uroczyste zakończenie roku szkolnego	Msza święta Apel Spotkanie z wychowawcami	Kościół Szkoła	Ma poczucie więzi ze szkołą Ma świadomość odpowiedzialności za dotychczasowy i dalszy rozwój Zna zasady zachowania się podczas uroczystości szkolnych	Odpowiedzialność	VI

VI. Kształcenie regionalne - dziedzictwo kulturowe w regionie.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
45.	Przemysł w regionie korzyści i uciążliwości	Praca w grupach „Burza mózgów” -plusy i minusy	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń zna swój region, wie jakie zakłady pracy funkcjonują. Potrafi ocenić ich zalety i wady	Umiejętne wyciąganie wniosków	XI
46.	Kultura regionu, tradycje, obyczaje i muzyka	Praca samodzielna, ref. przygotowane przez uczniów Poznajemy zespoły muzyczne regionu	Lekcja godziny wychowawczej Udział w akcji WOŚP	Zna obyczaje swojego regionu. Potrafi docenić walory tradycjonalizmu.	Rozbudzanie ciekawości.	V

VII. Kształtowanie zdrowego stylu życia i inspirowanie harmonijnego rozwoju.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
47.	Aktywność ruchowa i umysłowa, osoby niepełnosprawne i ich potrzeby	Praca w grupach: I) Na czym polega aktywność ruchowa II) Na czym polega aktywność umysłowa III) Jak traktujemy osoby niepełnosprawne?	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń potrafi prawidłowo wykorzystać swój czas na naukę i uprawianie sportu Rozumie i zna potrzeby osób niepełnosprawnych	Tolerancja Szacunek Uprzejmość	I
48.	Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc w najcięższych urazach	Pogadanka na temat sposobów udzielania pierwszej pomocy w najcięższych urazach Bezpieczna droga do szkoły i ze szkoły Przepisy ruchu drogowego dla pieszych i rowerzystów	Lekcja godziny wychowawczej Lekcja techniki i biologii	Uczeń potrafi zachować się w czasie wypadku Zna zasady poruszania się po drogach	Udzielanie pomocy innym. Wrażliwość na cierpienie innych.	IV

VIII. Uświadomienie uczniom znaczenia obrony cywilnej.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
49.	Sposoby znakowania substancji toksycznych	Metoda poszukująca uczniowie sami poszukują potrzebnych informacji Praca w grupach i wymiana informacji	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń zna sposoby oznakowania substancji toksycznych. Jest przygotowany do prawidłowego współdziałania w przypadku wystąpienia zagrożenia zbiorowego.	Odpowiedzialność za siebie i drugiego człowieka	I
50.	Źródło promieniowania jądrowego i jego skutki	Dyskusja na temat źródeł promieniowania	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń zna historię, użycia bomby jądrowej i wieloletnich skutków	Odpowiedzialność za siebie i drugiego człowieka	III

IX. Edukacja filozoficzna.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
51.	Człowiek jako istota wolna stanowiąca miłość i przyjaźń jako najważniejsze wartości w życiu człowieka	Opowiadanie Dyskusja	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń potrafi odróżnić dobro od zła, docenić wartość autorytetów Zachęcanie do głębszego i lepszego poznawania siebie	Miłość Prawda Przyjaźń	II
52.	Poglądy filozoficzne Arystotelesa i Sokratesa	Wykład	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń potrafi dostrzec wielkość filozofów starożytnych i ich wkład w rozwój nauk ścisłych	Szacunek do historii i korzyści z niej płynące	XI

X. Rozwijanie tożsamości europejskiej.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
53.	Rozwój świadomości: „Jestem Polakiem, więc jestem Europejczykiem”	Praca samodzielna Pogadanka - co wiem o UE ? „Burza mózgów”	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń zna politykę edukacyjną Uczeń prezentuje postawę otwartości i tolerancji. Uczy się świadomości narodowej i zna swoje miejsce na świecie.	Patriotyzm Otwartość	IV
54.	Polska na tle Europy - współpraca gospodarcza z krajami Europy	Pogadanka - na czym polega rozwój gospodarczy? „Burza mózgów”	Lekcja godziny wychowawczej	Uczeń zna rozwój gospodarczy Europy na przestrzeni wieków. Rozumie potrzebę współpracy w zakresie przemysłu, transportu, handlu, turystyki i ochrony przyrody	Patriotyzm Otwartość	V

XI. Kształcenie czytelnicze i medialne.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
55.	Wykorzystanie mediów jako źródeł informacji i opinii w samodzielnym dochodzeniu do wiedzy	Praca samodzielna Pogadanka - czym dla mnie jest prasa lokalna? „Burza mózgów”	Lekcja godziny wychowawczej	Potrafi selekcjonować informacje podawane w mediach. Zna rolę mediów (poznawcza, informacyjna i perswazyjna). Czuje potrzebę rozwijania i wzbogacania swoich wiadomości i umiejętności. Poznaje nowe sposoby poznawania wiedzy.	Systematyczność Samodzielność Wybiórczość myślenia	III
56.	Projektowanie i wykonanie różnych form komunikatów medialnych	Praca w grupach z wykorzystaniem pracowni informatycznej. Projektowanie	Zajęcia pozalekcyjne	Umie przygotować materiał reklamowy np. do gazetki szkolnej Umie odróżnić informacje od fikcji medialnej. Wie co to jest projekt i potrafi go wdrożyć. Poznaje różne techniki pracy z komputerem.	Rozwijanie wyobraźni Samodzielność.	IV

XII. Kształcenie ekologiczne.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
57.	Przyczyny i skutki niszczenia środowiska naturalnego - bezpieczne składowanie odpadów	„Burza mózgów” Pogadanka	Lekcja godziny wychowawczej	Rozumie potrzebę ochrony ekosystemów przed zanieczyszczeniami. Docenia piękno świata i wartość życia. Działa na rzecz ochrony swojego otoczenia	Estetyka Czystość	VI
58.	Różnorodność biologiczna (gatunkowa) i znaczenie jej ochrony	Praca w grupach Pogadanka	Lekcja godziny wychowawczej	Wie co to jest różnorodność biologiczna. Wie, że zachowanie równowagi w przyrodzie jest bardzo ważne dla wszystkich ludzi	Odpowiedzialność Estetyka Czystość	IV

XIII. Kształcenie pedagogiczno - psychologiczne.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
59.	Jestem człowiekiem myślącym	Pogadanka Psychozabawa - „ Czy umiesz się uczyć?”	Lekcja godziny wychowawczej	Uczy się pozytywnie myśleć. Wyzwalamy pozytywne emocje poprzez pozytywne myślenie.	Rozwijanie inteligencji Twórczość Wytrwałość	X
60.	Dlaczego ważna jest tolerancja religijna?	Praca samodzielna Przygotowanie referatów (Islam, Buddyzm, Hinduizm, Judaizm, Chrześcijaństwo)	Lekcja godziny wychowawczej	Poznają istotę innych wiar Kształtowanie dojrzałości religijnej	Wyrozumiałość Tolerancja Szacunek	IX
61.	Uzależnienia, czy mnie to dotyczy?	Dyskusja - „Jak zachowują się ludzie na głodzie?”	Lekcja godziny wychowawczej	Rozumie problem „uzależnienia” Uczy się odmawiać	Wytrwałość Zdolność wyboru	II
62.	Ćwiczenie twórczego umysłu	Twórcza zabawa Pogadanka Ćwiczenia rysunkowe	Lekcja godziny wychowawczej	Próbuje stymulując umysł, rozwijać myślenie twórcze Uczy się myślenia „mozaikowego” (obrazem)	Wyobraźnia Otwartość	X
63.	Radzę sobie ze stresem	Pogadanka Wykład Ćwiczenia oddechowe	Lekcja godziny wychowawczej	Uczy się sposobów radzenia sobie z problemami (mówię o problemach, ujawniam gniew )	Otwartość Szczerość Szacunek	X
64.	Czas - mój sprzymierzeniec czy wróg?	Pogadanka	Lekcja godziny wychowawczej	Uczy się sposobów zachowania równowagi pomiędzy pracą, nauką a odpoczynkiem	Dyscyplina własna	X
65.	Pracuję nad swoim charakterem	Ćwiczenia w grupach - „Jakie cechy cenisz u swoich bliskich?” Pogadanka	Lekcja godziny wychowawczej	Uczy się rozumieć siebie i innych Dostrzega wady i zalety Potrafi przyznać się do błędu	Wytrwałość Życzliwość Opanowanie	XII
66.	Zmieniam siebie	Pogadanka Praca w grupach - „Rozpoznawanie uczuć u siebie i innych”	Lekcja godziny wychowawczej	Ufam przyjaciołom i oczekuję zaufania od innych Szanuję siebie i innych Potrafię pracować nad sobą w celu niwelowania wad	Dyscyplina własna Odpowiedzialność	VI
67.	Jak media wpływają na nasze postawy?	Praca w grupach z artykułem prasowym (Interpretacja faktów, ocena zdarzeń i wnioski)	Lekcja godziny wychowawczej	Rozumie na czym polega przekaz medialny Uczy się wybiórczego odbioru informacji	Samodzielność Wybiórczość myślenia	IX
68.	Agresja - czy dotyczy mnie czy moich kolegów?	Pogadanka na temat „wandalizmu” Praca w grupach polegająca na wyszukiwaniu sytuacji wywołujących agresję	Lekcja godziny wychowawczej	Poznaje rodzaje agresji Uczy się poprawnie reagować na agresję Wie, że „agresja rodzi agresję”	Krytycyzm Samoocena Umiejętność przyznania się do błędu	II

XIV. Kształcenie umiejętności integracji ze środowiskiem lokalnym. Wycieczki.

Lp.	Zadania, tematyka.	Sposób realizacji. Metoda i forma pracy.	Miejsce realizacji.	Oczekiwane efekty, postawy, zachowania.	Wartości.	Termin realizacji.	Uwagi.
69.	Aktywny udział w życiu społecznym „Mojej Miejscowości”	Sprzątanie miejscowości w ramach akcji „Sprzątanie Świata” Akademia dla mieszkańców z okazji rocznicy odzyskania niepodległości „Jasełka” w wykonaniu uczniów	Miejscowość Kościół Szkoła	Uczy się dbać o estetyczny wygląd swojego otoczenia Poznaje historię i tradycję wspominania ważnych dla narodu dat Uczy się szacunku dla tradycji religijnych	Estetyka Patriotyzm	IX XI XII
70.	Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Kultury	Projekcje filmów Finał WOŚP Dyskoteki	GOK	Poznaje nowe filmy, szczególnie adaptacje „utworów narodowych” Poznaje potrzebę pomagania innym Uczy się kulturalnie bawić	Patriotyzm Miłość Kultura osobista	I XI V
71.	Współpraca z Policją	Konkurs Prelekcja	Szkoła	Uczy się przepisów ruchu drogowego a szczególnie bezpiecznego poruszania się rowerem Prelekcja na temat „Narkotyków ich rodzajów i skutków stosowania”	Odpowiedzialność Wytrwałość Zdolność wyboru	III
72.	Spotkanie z lokalnymi twórcami ludowymi	Spotkanie z Panem Józefem Niedźwiedziem pisarzem i archeologiem	Szkoła	Poznaje historię swojej miejscowości Poznaje historię pisania i publikowania własnych utworów	Szacunek do historii	V
73.	Wycieczki	Rajd rowerowy Wyjazd do kina lub teatru Wycieczka turystyczno - krajoznawcza	Do lasu lub nad rzekę (piknik) Do teatru w Lublinie Po Roztoczu	Rozwija sprawność ruchową Uczy się dyscypliny podczas poruszania się w grupie Rozwija wrażliwość na sztukę Poznaje okolice swojego zamieszkania i piękno przyrody	Posłuszeństwo Dyscyplina Punktualność Wrażliwość Posłuszeństwo Dyscyplina Punktualność	IX, VI IV VI

XV. Ewaluacja

W celu dokonania oceny skutków i efektów pracy z młodzieżą prowadzone są:

• Rozmowy z uczniami na godzinie wychowawczej oraz na zajęciach pozaszkolnych i pozalekcyjnych

• Rozmowy z rodzicami na zebraniach klasowych

• Indywidualne rozmowy z rodzicami

• Rozmowy z nauczycielami uczącymi w danej grupie

Innym ważnym elementem oceniającym, są anonimowe ankiety zarówno dla młodzieży jak i dla rodziców. Ich analiza pozwala dostrzec wady i zalety prowadzonego oddziaływania wychowawczego.

XVI. Procedury osiągania celów

W programie, który przedstawiłam należy posługiwać się różnymi technikami, a w szczególności aktywnego uczestnictwa dzieci w zajęciach.

Oto główne techniki:

• Praca indywidualna

• Praca nad scenariuszem w grupach 3-5 osobowych

• Dyskusja klasowa

• „Burza mózgów”

• Wypowiedzi plastyczne/rysunek

Skuteczność wymienionych technik zależy od przestrzegania kilku zasad. Należy przedstawić je uczniom, dokładnie omówić na pierwszej lekcji i zalecić stosowanie:

1. Podczas dyskusji czy burzy mózgów mówi tylko jedna osoba na raz.

Nauczyciel pilnuje czasu wypowiedzi.

2. Inni słuchają i nie komentują dopóki osoba mówiąca nie skończy.

3. Każdy ma prawo zabrać głos.

4. Nie wolno nikogo wyśmiewać, poniżać, lekceważyć.

5. Każdy mówi o sobie tyle, ile chce; jeśli nie chce - nie zabiera głosu.

6. Należy mówić przede wszystkim w swoim imieniu, zaczynać od „ja” (myślę, sądzę, uważam); unikać ogólników.

XVII. Bibliografia

1. Praca pod redakcją K. Antoniaka i A. Wiłkomirskiej, Program wychowawczy instytucji edukacyjnej,

Warszawa 2001

2. Zofia Czajkowska, Wycieczka uczy i wychowuje, PZWSz, Warszawa, 1964

3. Bogdan Jankowski, Wychowanie w szkole - tworzenie programu wychowawczego, Poznań 2000

4. Katarzyna Koszewska, Elżbieta Tołwińska - Królikowska, Szkolny program wychowawczy, Warszawa 2001

5. Czesław Kupisiewicz, Niepowodzenia dydaktyczne, PWN, Warszawa, 1969

6. Krystyna Pankowska, Edukacja przez dramę,WsiP, Warszawa, 1997

7. Ewa Sadowska, Lekcje wychowawcze(opracowanie dla nauczycieli gimnazjum) klasa I, Warszawa 2000

8. Ewa Sadowska, Lekcje wychowawcze(opracowanie dla nauczycieli gimnazjum i szkół ponadpodstawowych)
   część II, Warszawa 2000

9. Ewa Sadowska, Lekcje wychowawcze(program edukacji psychologicznej dla gimnazjum), Warszawa 2000

XVIII. SPIS TREŚCI

24

opr. Kozioł Zdzisława

opr. Kozioł Zdzisława

---