Nerw błędny
(nervus wagus, n. X)
Przebieg nerwu błędnego
Nerw błędny, nerw X (łac. nervus vagus) - jeden z nerwów czaszkowych, jest nerwem mieszanym, prowadzi włókna czuciowe, ruchowe i przywspółczulne. Należy do autonomicznego układu nerwowego (AUN), podobnie jak okoruchowy i twarzowy
Obszar unerwienia
Nerw błędny unerwia:
narządy szyi,
narządy oddechowe,
znaczną część przewodu pokarmowego.
Przebieg
Wyróżnia się 4 części (odcinki) nerwu:
głowowa
szyjna
piersiowa
brzuszna
Odchodzi od rdzenia przedłużonego za pośrednictwem kilku korzonków. Opuszcza czaszkę przez przednią czyli przyśrodkową część otworu szyjnego w czaszce (foramen jugulare pars major). W obrębie tego otworu część czuciowa nerwu tworzy niewielki zwój górny, a po wyjściu z otworu drugi, większy zwój dolny.
Po wyjściu z otworu żyły szyjnej nerw błędny biegnie pomiędzy tętnicą szyjną wspólną a żyłą szyjną wewnętrzną we wspólnej pochewce powięziowej. Z szyi przechodzi do śródpiersia górnego (warstwa nerwowa), a następnie tylnego, przy czym nerw błędny lewy krzyżuje się od przodu z łukiem aorty,przebiegając między tętnicą szyjną wspólną lewą i tętnicą podobojczykową lewą, prawy- przechodzi między tętnicą podobojczykową prawą i żyłą podobojczykową prawą. Dalej biegną za korzeniem płuca, po czym dochodzą do przełyku (n. błędny lewy po stronie przedniej, prawy- tylnej; ma to związek ze skręceniem się trzewii w okresie życia płodowego), gdzie tworzą splot przełykowy, plexus esophageus s. oesophageus, którego część przednia utworzona jest głównie z gałązek nerwu lewego, a część tylna, zwykle większa, z gałązek nerwu prawego. Nerwy błędne tworzą dwa pnie. Prawy pień błędny znajduje się na tylnej części przełyku, natomiast lewy na przedniej. Po przejściu do jamy brzusznej pnie błędne rozgałęziają się w ścianie żołądka, oddając gałęzie żołądkowe przednie i tylne (rami gastrici anteriores et posteriores). Na przebiegu nerwu błędnego rozróżniamy część głowową, szyjną, piersiową i brzuszną.
Gałęzie
W części głowowej:
G. oponowa r. meningeus
G. uszna r. auricularis
W części szyjnej:
Gg gardłowe rami pharyngei
Nerw krtaniowy górny n. laryngeus superior
Gg sercowe szyjne górne rami cardiaci cervicales superiores s. rr cardiaci superiores
Nerw krtaniowy wsteczny n. laryngeus recurrens przechodzący w Nerw krtaniowy dolny n. laryngeus inferior
W części piersiowej:
Gg sercowe piersiowe rr cardiaci thoracici (współtworzą splot sercowy)
Gg tchawicze dolne rr tracheales inferiores
Gg oskrzelowe przednie i tylne rr bronchiales anteriores et posteriores (współtworzą splot płucny przedni i tylny
Gg przełykowe rr esophageales s. oesophageales (tworzą splot przełykowy)
Gg śródpiersiowe rr mediastinales (współtworzą splot aortowy piersiowy, unerwiają opłucną śródpiersiową)
Gg osierdziowe rr pericardiaci
1
gregow@wp.pl
