Nagłe zagrożenia w

Nagłe zagrożenia w

schorzeniach neurologicznych

schorzeniach neurologicznych

K Nierzwicka

K Nierzwicka

Statystyka i przyczyny

Statystyka i przyczyny



Urazy czaszkowo-mózgowe – główna przyczyna

Urazy czaszkowo-mózgowe – główna przyczyna

śmiertelności i trwałego inwalidztwa wieku

śmiertelności i trwałego inwalidztwa wieku

rozwojowego

rozwojowego



45% zgonów ogół wypadków – 1/3 dzieci

45% zgonów ogół wypadków – 1/3 dzieci

Przyczyny:

Przyczyny:

- wypadki drogowe, upadki, nieszczęśliwe zdarzenia

- wypadki drogowe, upadki, nieszczęśliwe zdarzenia

w domu, napady drgawek i inne przyczyny utraty

w domu, napady drgawek i inne przyczyny utraty

przytomności, napady i bójki.

przytomności, napady i bójki.

- urazy okołoporodowe

- urazy okołoporodowe

Podział i epidemiologia

Podział i epidemiologia



Urazy łagodne – 96%

Urazy łagodne – 96%



Urazy średniociężkie – 3,5%

Urazy średniociężkie – 3,5%



Urazy ciężkie – 0,5%

Urazy ciężkie – 0,5%



Dwa szczyty występowania:

Dwa szczyty występowania:

- okres noworodkowo-niemowlęcy

- okres noworodkowo-niemowlęcy

- okres dojrzewania

- okres dojrzewania



Do 5 lat częstość podobna u obu płci

Do 5 lat częstość podobna u obu płci



Wiek dojrzewania - chłopcy 7:3

Wiek dojrzewania - chłopcy 7:3

Mechanizm

Mechanizm

1. Upadki z wysokości :

1. Upadki z wysokości :

-

Często uraz łagodny – wstrząśnienia, złamania linijne, typ

Często uraz łagodny – wstrząśnienia, złamania linijne, typ

„ping-pong”, rzadko krwiaki nadtwardówkowe.

„ping-pong”, rzadko krwiaki nadtwardówkowe.

2. Urazy komunikacyjne:

2. Urazy komunikacyjne:

-

przewaga urazów ciężkich: złamania, stłuczenia, krwiaki

przewaga urazów ciężkich: złamania, stłuczenia, krwiaki

podtwardówkowe, rozległe krwiaki podczepcowe.

podtwardówkowe, rozległe krwiaki podczepcowe.

3. Zgniecenia – wypadki rolnicze

3. Zgniecenia – wypadki rolnicze

-

rozległe złamania czaszki głównie podstawa, przerwania

rozległe złamania czaszki głównie podstawa, przerwania

ciągłości nerwów czaszkowych, płynotoki uszne i nosowe.

ciągłości nerwów czaszkowych, płynotoki uszne i nosowe.

4. Urazy penetrujące – upadek na przedmiot

4. Urazy penetrujące – upadek na przedmiot

- Urazy twarzoczaszki, urazy gałki ocznej i oczodołu.

- Urazy twarzoczaszki, urazy gałki ocznej i oczodołu.

Urazy okołoporodowe

Urazy okołoporodowe



Krwiaki podczepcowe – przodująca cześć, przodogłowie,

Krwiaki podczepcowe – przodująca cześć, przodogłowie,



Złamania czaszki,

Złamania czaszki,



Krwawienie wewnątrzczaszkowe,

Krwawienie wewnątrzczaszkowe,

Objawy bezpośrednio po urodzeniu:

Objawy bezpośrednio po urodzeniu:

-

Ostra niedokrwistość

Ostra niedokrwistość

-

Zaburzenia świadomości

Zaburzenia świadomości

-

Napady drgawek

Napady drgawek

Leczenie zachowawcze

Leczenie zachowawcze

Leczenie chirurgiczne – złamania z wgłobieniem, rozległe

Leczenie chirurgiczne – złamania z wgłobieniem, rozległe

krwiaki wewnątrzczaszkowe z efektem masy.

krwiaki wewnątrzczaszkowe z efektem masy.

Patofizjologia

Patofizjologia



Obrzęk mózgu

Obrzęk mózgu

Wzrost zawartości wody w tkance mózgowej

Wzrost zawartości wody w tkance mózgowej

spowodowany ostrą utratą autoregulacji krążenia

spowodowany ostrą utratą autoregulacji krążenia

mózgowego i wzrostem pojemności łożyska mózgowego

mózgowego i wzrostem pojemności łożyska mózgowego

prowadzący do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego

prowadzący do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego

Obrzęk naczyniopochodny – uszkodzenie bariery krew-

Obrzęk naczyniopochodny – uszkodzenie bariery krew-

mózg - wynaczynienie białek i wody

mózg - wynaczynienie białek i wody

Obrzęk cytotoksyczny – zaburzenia elektrolitowe komórki

Obrzęk cytotoksyczny – zaburzenia elektrolitowe komórki

mózgowej (pompy sodowo-potasowej i wapniowej) oraz

mózgowej (pompy sodowo-potasowej i wapniowej) oraz

niedotlenienie (glikoliza beztlenowa)

niedotlenienie (glikoliza beztlenowa)

Patofizjologia

Patofizjologia



Ciśnienie wewnątrzczaszkowe (IPC)

Ciśnienie wewnątrzczaszkowe (IPC)

norma 4 – 12 mm Hg

norma 4 – 12 mm Hg



Reguła Monro-Kelly – objętość przestrzeni

Reguła Monro-Kelly – objętość przestrzeni

wewnątrzczaszkowej jest stała i równa sumie

wewnątrzczaszkowej jest stała i równa sumie

objętości PMR, krwi i tkanki mózgowej.

objętości PMR, krwi i tkanki mózgowej.

Przyrost objętości jednego ze składników odbywa

Przyrost objętości jednego ze składników odbywa

się kosztem pozostałych

się kosztem pozostałych

Patofizjologia

Patofizjologia

WGŁOBIENIA

WGŁOBIENIA

Nadnamiotowe

Nadnamiotowe

– wgłobienie haka hipokampa (części płata

– wgłobienie haka hipokampa (części płata

skroniowego) we wcięcie namiotu móżdżku.

skroniowego) we wcięcie namiotu móżdżku.

ucisk i uszkodzenie śródmózgowia

ucisk i uszkodzenie śródmózgowia

(pnia mózgu)

(pnia mózgu)

–

–

anizokoria, połowiczy zespół piramidowy

anizokoria, połowiczy zespół piramidowy

Podnamiotowe

Podnamiotowe

– wgłobienie migdałków mózgu do otworu

– wgłobienie migdałków mózgu do otworu

wielkiego.

wielkiego.

ostry zespół opuszkowy

ostry zespół opuszkowy

(ucisk rdzenia przedłużonego)

(ucisk rdzenia przedłużonego)

–

–

głęboka śpiączka, wahania tętna i ciś. tętniczego, zaburzenia

głęboka śpiączka, wahania tętna i ciś. tętniczego, zaburzenia

oddychania,

oddychania,

Patofizjologia

Patofizjologia

Krwiaki śródczaszkowe:

Krwiaki śródczaszkowe:

-

Nadtwardówkowe – uszkodzenie gałęzi tętnicy

Nadtwardówkowe – uszkodzenie gałęzi tętnicy

oponowej środkowej lub zatok żylnych opony twardej.

oponowej środkowej lub zatok żylnych opony twardej.

-

Objawy: niedowład połowiczy po przeciwnej stronie, rozszerzenie źrenicy

Objawy: niedowład połowiczy po przeciwnej stronie, rozszerzenie źrenicy

po stronie krwiaka, bradykardia, przerwa jasna

po stronie krwiaka, bradykardia, przerwa jasna

-

Podtwardówkowy – rozerwanie żył mostkowych opony

Podtwardówkowy – rozerwanie żył mostkowych opony

twardej na wysokości zatoki strzałkowej.

twardej na wysokości zatoki strzałkowej.

-

Objawy jak wyżej, utrata przytomności bez przerwy jasnej

Objawy jak wyżej, utrata przytomności bez przerwy jasnej

-

Śródmózgowe – rozerwanie naczyń mózgowych

Śródmózgowe – rozerwanie naczyń mózgowych

głównie płata czołowego i skroniowego.

głównie płata czołowego i skroniowego.

-

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

-

Krwiak śródmózgowy

Krwiak śródmózgowy

-

Stłuczenie mózgu – countre-coup

Stłuczenie mózgu – countre-coup

Postępowanie rozpoznawcze

Postępowanie rozpoznawcze



Ogólna ocena pacjenta

Ogólna ocena pacjenta

Skala śpiączki Glasgow

Skala śpiączki Glasgow

Dorośli:

Dorośli:

Dzieci:

Dzieci:

1. Otwarcie oczu

1. Otwarcie oczu

– spontaniczne - 4 - wodzi oczami - 4

– spontaniczne - 4 - wodzi oczami - 4

- na polecenie -3 - reakcja źrenic zach -3

- na polecenie -3 - reakcja źrenic zach -3

- na ból - 2 - brak jednego z pow - 2

- na ból - 2 - brak jednego z pow - 2

- brak - 1 - centralne ust gałek - 1

- brak - 1 - centralne ust gałek - 1

2. Odpowiedź ruchowa

2. Odpowiedź ruchowa

reakcja na dźwięk

reakcja na dźwięk

- spełnia polecenia - 6 - samoistny płacz -3

- spełnia polecenia - 6 - samoistny płacz -3

- lokalizuje ból - 5 - samoistny oddech -2

- lokalizuje ból - 5 - samoistny oddech -2

- wycofuje kończynę - 4 - brak powyższych -1

- wycofuje kończynę - 4 - brak powyższych -1

- nieprawidłowe zgięcie - 3

- nieprawidłowe zgięcie - 3

- reakcja wyprostna - 2

- reakcja wyprostna - 2

- brak - 1

- brak - 1

3. Odpowiedź słowna

3. Odpowiedź słowna

reakcja ruchowa

reakcja ruchowa

- zorientowany -5 - aktywna -4

- zorientowany -5 - aktywna -4

- zdezorientowany -4 - wycofywanie na ból -3

- zdezorientowany -4 - wycofywanie na ból -3

- słowa bez związku -3 - skurcz toniczny wyprost -2

- słowa bez związku -3 - skurcz toniczny wyprost -2

- nieprawidłowe dźwięki -2 - wiotkość -1

- nieprawidłowe dźwięki -2 - wiotkość -1

- brak -1

- brak -1

SUMA od 3 do 15 pkt. od 3 do

SUMA od 3 do 15 pkt. od 3 do

11pkt.

11pkt.

Postępowanie rozpoznawcze

Postępowanie rozpoznawcze

Przyjmuje się, że w skali Glasgow

Przyjmuje się, że w skali Glasgow

-

Urazom lekkim odpowiada – 14 – 15 punktów

Urazom lekkim odpowiada – 14 – 15 punktów

-

Urazom średnio-ciężkim odpowiada – 9 – 13 punktów

Urazom średnio-ciężkim odpowiada – 9 – 13 punktów

-

Urazom ciężkim odpowiada – 3 – 8 punktów

Urazom ciężkim odpowiada – 3 – 8 punktów

Wczesne postępowanie powinna obejmować ogólna ocena stanu

Wczesne postępowanie powinna obejmować ogólna ocena stanu

neurologicznego:

neurologicznego:

-

Stan świadomości

Stan świadomości

-

Wielkość i reaktywność źrenic

Wielkość i reaktywność źrenic

-

Obecność odruchów pniowych

Obecność odruchów pniowych

-

Obecność objawów ogniskowych (lateralizacja)

Obecność objawów ogniskowych (lateralizacja)

Wdrożenie czynności wg schematu ABC jeśli stan pacjenta jest ciężki.

Wdrożenie czynności wg schematu ABC jeśli stan pacjenta jest ciężki.

Badanie neurologiczne

Badanie neurologiczne



Ocena czaszki – obrażenia zewnętrzne, stan ciemienia, wyrostek

Ocena czaszki – obrażenia zewnętrzne, stan ciemienia, wyrostek

sutkowaty.

sutkowaty.



Badanie funkcji nerwów czaszkowych –

Badanie funkcji nerwów czaszkowych –

II (wzrokowy) - wodzenie przedmiotem, reakcja na światło-odruch

II (wzrokowy) - wodzenie przedmiotem, reakcja na światło-odruch

źreniczy, ocena dna oka,

źreniczy, ocena dna oka,

III, IV, VI – ustawienie gałek ocznych

III, IV, VI – ustawienie gałek ocznych

, (złamanie szczeliny oczodołowej górnej)

, (złamanie szczeliny oczodołowej górnej)

V (trójdzielny) – odruch rogówkowy, otwieranie ust,

V (trójdzielny) – odruch rogówkowy, otwieranie ust,

VII (twarzowy) – szczerzenie zębów

VII (twarzowy) – szczerzenie zębów

, (złamanie piramidy kości skroniowej)

, (złamanie piramidy kości skroniowej)

VIII (słuchowy) – reakcja na pojedynczy dźwięk,

VIII (słuchowy) – reakcja na pojedynczy dźwięk,

IX, X – odruch połykania, fonacja, unoszenie barków

IX, X – odruch połykania, fonacja, unoszenie barków

XII – ocena położenia i ruchów języka

XII – ocena położenia i ruchów języka



Badanie koordynacji ruchowej, próba palec-nos, próba Romberga –

Badanie koordynacji ruchowej, próba palec-nos, próba Romberga –

ocena móżdżku i sznurów tylnych rdzenia kręgowego.

ocena móżdżku i sznurów tylnych rdzenia kręgowego.



Odruch Babińskiego – ocena dróg piramidowych.

Odruch Babińskiego – ocena dróg piramidowych.

Urazy lekkie

Urazy lekkie



Wskazania do hospitalizacji – obserwacja 24-48h

Wskazania do hospitalizacji – obserwacja 24-48h

-

niejasne okoliczności urazu,

niejasne okoliczności urazu,

-

chwilowa utrata przytomności,

chwilowa utrata przytomności,

-

złamanie czaszki bez objawów klinicznych,

złamanie czaszki bez objawów klinicznych,

-

wymioty, bóle głowy, ubytkowe objawy neurologiczne,

wymioty, bóle głowy, ubytkowe objawy neurologiczne,

-

podejrzenie zespołu dziecka maltretowanego,

podejrzenie zespołu dziecka maltretowanego,

-

choroby towarzyszące utrudniające ocenę stanu

choroby towarzyszące utrudniające ocenę stanu

neurologicznego,

neurologicznego,

-

wskazania społeczne.

wskazania społeczne.

Objawy wstrząśnienia mózgu:

Objawy wstrząśnienia mózgu:

-

utrata przytomności,

utrata przytomności,

-

niepamięć wsteczna,

niepamięć wsteczna,

-

nudności, wymioty, zaburzenia równowagi, przyśpieszenie tętna.

nudności, wymioty, zaburzenia równowagi, przyśpieszenie tętna.

Badania radiologiczne

Badania radiologiczne



RTG czaszki – wskazania względne, urazy lekkie.

RTG czaszki – wskazania względne, urazy lekkie.



TK głowy ogólne lub z kontrastem – 12 pkt i mniej, pogarszanie się

TK głowy ogólne lub z kontrastem – 12 pkt i mniej, pogarszanie się

stanu świadomości, pojawianie się dodatkowych objawów

stanu świadomości, pojawianie się dodatkowych objawów

neurologicznych do 4h obserwacji, wymioty, rozległy krwiak

neurologicznych do 4h obserwacji, wymioty, rozległy krwiak

podczepcowy.

podczepcowy.



USG mózgowia i dzieci z obecnym ciemieniem.

USG mózgowia i dzieci z obecnym ciemieniem.



MRI – wykluczenie anomalii naczyniowych lub neo,

MRI – wykluczenie anomalii naczyniowych lub neo,



RTG kręgosłupa szyjnego, AP i bok, celowane na ząb kręgu

RTG kręgosłupa szyjnego, AP i bok, celowane na ząb kręgu

obrotowego,

obrotowego,



RTG dodatkowych obrażeń kończyn

RTG dodatkowych obrażeń kończyn



USG jamy brzusznej, obrażenia wielomiejscowe

USG jamy brzusznej, obrażenia wielomiejscowe



RTG przeglądowe jamy brzusznej

RTG przeglądowe jamy brzusznej

Leczenie

Leczenie

Urazy lekkie

Urazy lekkie



Rodzaje złamań czaszki:

Rodzaje złamań czaszki:

-

linijne

linijne

-

z wgłobieniem

z wgłobieniem

-

podstawy czaszki

podstawy czaszki

-

rosnące

rosnące

-

„

„

ping-pong”

ping-pong”

Izolowane złamania bez powikłań – leczenie zachowawcze.

Izolowane złamania bez powikłań – leczenie zachowawcze.

Wskazania do leczenia operacyjnego:

Wskazania do leczenia operacyjnego:

-

złamania linijne z krwiakiem nadtwardówkowym

złamania linijne z krwiakiem nadtwardówkowym

-

złamania otwarte z rozerwaniem opony twardej

złamania otwarte z rozerwaniem opony twardej

-

złamania z wgłobieniem przekraczające grubość kości

złamania z wgłobieniem przekraczające grubość kości

-

złamania rosnące

złamania rosnące

Leczenie

Leczenie

Urazy ciężkie

Urazy ciężkie



Krwiak śródczaszkowy – kwalifikacja do leczenia operacyjnego

Krwiak śródczaszkowy – kwalifikacja do leczenia operacyjnego

rozmiar, lokalizacja, przemieszczenia wewnątrzczaszkowe

rozmiar, lokalizacja, przemieszczenia wewnątrzczaszkowe



Obrzęk mózgu, centralne stłuczenia istoty białej – leczenie

Obrzęk mózgu, centralne stłuczenia istoty białej – leczenie

zachowawcze (OIOM)

zachowawcze (OIOM)



Pomiar ciśnienia śródczaszkowego – hydrauliczny z komór

Pomiar ciśnienia śródczaszkowego – hydrauliczny z komór

mózgu, parenchymalny lub w przestrzeni podtwardówkowej.

mózgu, parenchymalny lub w przestrzeni podtwardówkowej.



IPC – powyżej 15 mm Hg obowiązuje leczenie p/obrzękowe.

IPC – powyżej 15 mm Hg obowiązuje leczenie p/obrzękowe.



Kontrolne badanie TK po 12h i 72h

Kontrolne badanie TK po 12h i 72h



Nawadnianie – polecane tylko krystaloidy, (glukoza nasila

Nawadnianie – polecane tylko krystaloidy, (glukoza nasila

obrzęk mózgu - hiperosmotyczna, nasila kwasicę metaboliczną)

obrzęk mózgu - hiperosmotyczna, nasila kwasicę metaboliczną)



OCŻ – cewnik w żyle głównej górnej – norma 2-5 mmHg

OCŻ – cewnik w żyle głównej górnej – norma 2-5 mmHg



Sedacja, zwiotczenie, leki p/bólowe i p/drgawkowe.

Sedacja, zwiotczenie, leki p/bólowe i p/drgawkowe.

Powikłania urazów głowy

Powikłania urazów głowy

1.Padaczka pourazowa

1.Padaczka pourazowa

Wczesna – 5%-10% do tyg. od urazu, głównie po zamkniętych urazach

Wczesna – 5%-10% do tyg. od urazu, głównie po zamkniętych urazach

z wgłobieniem, krwawieniem wewnątrzczaszkowym lub utratą

z wgłobieniem, krwawieniem wewnątrzczaszkowym lub utratą

przytomności powyżej 6 h

przytomności powyżej 6 h

Póżna – 15% powyżej tyg do kilku lat po urazie

Póżna – 15% powyżej tyg do kilku lat po urazie

2. Przetoki płynowe

2. Przetoki płynowe

Z nosa

Z nosa

– złamanie przedniego dołu czaszki i części skalistej kości

– złamanie przedniego dołu czaszki i części skalistej kości

skroniowej

skroniowej

Z ucha

Z ucha

– złamanie piramidy kości skroniowej

– złamanie piramidy kości skroniowej

Badanie wydzieliny – PMR lub 30% stężenia glukozy w wydzielinie.

Badanie wydzieliny – PMR lub 30% stężenia glukozy w wydzielinie.

Powikłania – zakażenia ropne CUN

Powikłania – zakażenia ropne CUN

Badania: cysternografia rentgenowska (TK + śr. cieniujący podany do

Badania: cysternografia rentgenowska (TK + śr. cieniujący podany do

kanału kręgowego, lub cysternografia radioizotopowa).

kanału kręgowego, lub cysternografia radioizotopowa).

Leczenie: zachowawcze do 7dni, operacyjne przy nawrotach, przy

Leczenie: zachowawcze do 7dni, operacyjne przy nawrotach, przy

powikłaniach ropnych,

powikłaniach ropnych,

Powikłania urazów głowy

Powikłania urazów głowy

3. Zespół powstrząśnieniowy

3. Zespół powstrząśnieniowy

Występuje po wielokrotnych urazach głowy – zaburzenia

Występuje po wielokrotnych urazach głowy – zaburzenia

ultrastrukturalne.

ultrastrukturalne.

-

bóle głowy,

bóle głowy,

-

zaburzenia koncentracji,

zaburzenia koncentracji,

-

zawroty głowy,

zawroty głowy,

-

Obniżenie nastroju, drażliwość

Obniżenie nastroju, drażliwość

Powikłanie: opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, postępujący

Powikłanie: opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, postępujący

zespół psychoorganiczny.

zespół psychoorganiczny.

U dzieci dotyczy zespołu dziecka maltretowanego.

U dzieci dotyczy zespołu dziecka maltretowanego.

4. Przewlekły krwiak podtwardówkowy lub wodniak

4. Przewlekły krwiak podtwardówkowy lub wodniak

Rozerwanie żył mostkowych.

Rozerwanie żył mostkowych.

U dzieci często bez wyraźnego urazu w wywiadzie.

U dzieci często bez wyraźnego urazu w wywiadzie.

-

zespół przedrenowania przy zastawkach komorowo-otrzewnowych,

zespół przedrenowania przy zastawkach komorowo-otrzewnowych,

-

zaburzenia krzepnięcia,

zaburzenia krzepnięcia,

-

Endo- lub egzotoksemie.

Endo- lub egzotoksemie.

Powikłania urazów głowy

Powikłania urazów głowy

5.Przetoki szyjno-jamiste i oponowo-jamiste

5.Przetoki szyjno-jamiste i oponowo-jamiste

Przy złamaniach postawy czaszki – wypływ krwi tętniczej do zatoki

Przy złamaniach postawy czaszki – wypływ krwi tętniczej do zatoki

jamistej z gałązek tętnicy szyjnej wewnętrznej lub oponowej

jamistej z gałązek tętnicy szyjnej wewnętrznej lub oponowej

środkowej.

środkowej.

Objawy:

Objawy:

-

wytrzeszcz tętniący,

wytrzeszcz tętniący,

-

postępująca utrata wzroku,

postępująca utrata wzroku,

-

śródczaszkowe nadciśnienie żylne,

śródczaszkowe nadciśnienie żylne,

-

wodogłowie.

wodogłowie.

-

Leczenie: embolizacja radiologiczna.

Leczenie: embolizacja radiologiczna.

Urazy kręgosłupa i rdzenia

Urazy kręgosłupa i rdzenia



Większy odsetek śmiertelności u dzieci –

Większy odsetek śmiertelności u dzieci –

80% odc. Szyjny, głównie do

80% odc. Szyjny, głównie do

C3

C3

- wiotkość więzadeł,

- wiotkość więzadeł,

- słaby gorset mięśniowy,

- słaby gorset mięśniowy,

-

poziome ustawienie powierzchni stawowych międzykręgowych,

poziome ustawienie powierzchni stawowych międzykręgowych,

-

mniejsze uwapnienie kręgów.

mniejsze uwapnienie kręgów.

Częste zwichnięcia kręgów, rzadko złamania trzonów.

Częste zwichnięcia kręgów, rzadko złamania trzonów.

Każdy ciężki uraz czaszkowo-mózgowy obliguje do wykonania diagnostyki

Każdy ciężki uraz czaszkowo-mózgowy obliguje do wykonania diagnostyki

leczenia obrażeń kręgosłupa szyjnego i rdzenia.

leczenia obrażeń kręgosłupa szyjnego i rdzenia.

Leczenie:

Leczenie:

-

Włączenie metyloprednizolonu do 8h po urazie,

Włączenie metyloprednizolonu do 8h po urazie,

-

Stabilizacja zewnętrzna w zwichnięciach,

Stabilizacja zewnętrzna w zwichnięciach,

-

Operacyjne w dużych niestabilnościach odc. szyjnego i odbarczenia

Operacyjne w dużych niestabilnościach odc. szyjnego i odbarczenia

ucisku przy objawach ubytkowych.

ucisku przy objawach ubytkowych.

Urazy porodowe kręgosłupa i

Urazy porodowe kręgosłupa i

rdzenia

rdzenia



Rodzaje obrażeń:

Rodzaje obrażeń:

-

przemieszczenie potyliczno-szczytowe,

przemieszczenie potyliczno-szczytowe,

-

przemieszczenie szczytowo-obrotowe,

przemieszczenie szczytowo-obrotowe,

-

złuszczenie zęba kręgu obrotowego,

złuszczenie zęba kręgu obrotowego,

-

uszkodzenie rdzenia w wyniku trakcji.

uszkodzenie rdzenia w wyniku trakcji.

Możliwość przerwania ciągłości rdzenia kręgowego w porodach

Możliwość przerwania ciągłości rdzenia kręgowego w porodach

twarzyczkowych siłami natury ocenia się na 25%.

twarzyczkowych siłami natury ocenia się na 25%.

Zaburzenia świadomości u dzieci

Zaburzenia świadomości u dzieci



Senność – łatwo daje się wybudzić, utrata

Senność – łatwo daje się wybudzić, utrata

kontaktu z otoczeniem,

kontaktu z otoczeniem,



Majaczenie – dezorientacja, majaczenia, omamy,

Majaczenie – dezorientacja, majaczenia, omamy,



Osłupienie – ocknięcie po silnym bodźcu.

Osłupienie – ocknięcie po silnym bodźcu.



Śpiączka - głębokie upośledzenie funkcji

Śpiączka - głębokie upośledzenie funkcji

neurologicznych, brak odpowiedzi na silny

neurologicznych, brak odpowiedzi na silny

bodziec,

bodziec,

Zaburzenia świadomości u dzieci

Zaburzenia świadomości u dzieci

Przyczyny:

Przyczyny:

-

Urazy,

Urazy,

-

Guzy CUN

Guzy CUN

-

Zakażenia CUN

Zakażenia CUN

-

Zatrucia – alkohol, opioidy, narkotyki, leki uspokajające,

Zatrucia – alkohol, opioidy, narkotyki, leki uspokajające,

salicylany, tlenek węgla, ołów

salicylany, tlenek węgla, ołów

-

Padaczka

Padaczka

-

Choroby metaboliczne – hipo i hiperglikemia, mocznica,

Choroby metaboliczne – hipo i hiperglikemia, mocznica,

hypo i hipernatrenia, przełom tarczycowy, choroby

hypo i hipernatrenia, przełom tarczycowy, choroby

metaboliczne, ch. Adisona, z. Reye’a

metaboliczne, ch. Adisona, z. Reye’a

-

Wgłobienie,

Wgłobienie,

-

Wodogłowie,

Wodogłowie,

-

hipotermia

hipotermia

Diagnostyka

Diagnostyka



WYWIAD

WYWIAD



BADANIA LABORATORYJNE:

BADANIA LABORATORYJNE:

- poziom glukozy,

- poziom glukozy,

-

gazometria,

gazometria,

-

jonogram,

jonogram,

-

morfologia,

morfologia,

-

badania toksykologiczne,

badania toksykologiczne,

-

mocz,

mocz,

-

PMR

PMR



BADANIA OBRAZOWE

BADANIA OBRAZOWE

Leczenie

Leczenie



W zależności od przyczyny.

W zależności od przyczyny.



Tlen, płyny, glukoza, nalokson.

Tlen, płyny, glukoza, nalokson.



Mannitol, furosemid.

Mannitol, furosemid.



W zaawansowanych przypadkach skierowanie

W zaawansowanych przypadkach skierowanie

dziecka do Oddziału Intensywnej Terapii

dziecka do Oddziału Intensywnej Terapii

Drgawki

Drgawki



Napadowe, patologiczne wyładowania elektryczne

Napadowe, patologiczne wyładowania elektryczne

neuronów w obrębie mózgu. Powyżej dwóch

neuronów w obrębie mózgu. Powyżej dwóch

incydentów podejrzenie padaczki.

incydentów podejrzenie padaczki.



Napady uogólnione i częściowe, z drgawkami lub bez

Napady uogólnione i częściowe, z drgawkami lub bez

drgawek (petit male).

drgawek (petit male).



Padaczka Rolanda – niekontrolowane skurcze

Padaczka Rolanda – niekontrolowane skurcze

mimiczne twarzy, wokalizacja po przebudzeniu ze

mimiczne twarzy, wokalizacja po przebudzeniu ze

snu.

snu.



Zespół Wetsa – nagłe skurcze toniczno-kloniczne

Zespół Wetsa – nagłe skurcze toniczno-kloniczne

kończyn, tułowia i karku u niemowląt.

kończyn, tułowia i karku u niemowląt.



Stan padaczkowy – trwa nieprzerwanie ponad 30min,

Stan padaczkowy – trwa nieprzerwanie ponad 30min,

lub wiele napadów bez powrotu świadomości.

lub wiele napadów bez powrotu świadomości.

Drgawki

Drgawki



Przyczyny pojedynczego napadu drgawek – gorączka, urazy,

Przyczyny pojedynczego napadu drgawek – gorączka, urazy,

zatrucia, zakażenia, nie leczona padaczka, choroby

zatrucia, zakażenia, nie leczona padaczka, choroby

neurologiczne.

neurologiczne.



Przyczyny rzadkie – zaburzenia metaboliczne, zmiany

Przyczyny rzadkie – zaburzenia metaboliczne, zmiany

wrodzone, immunizacja Di-Per-Te

wrodzone, immunizacja Di-Per-Te



Leczenie w zależności od przyczyny – leki p/padaczkowe,

Leczenie w zależności od przyczyny – leki p/padaczkowe,

p/gorączkowe, sterydy ( zespół Reye’a)

p/gorączkowe, sterydy ( zespół Reye’a)

(Paracetamol 15mg/kg, Ibuprom 10mg/kg)

(Paracetamol 15mg/kg, Ibuprom 10mg/kg)

(Diazepam- Relanium 0,1-0,3 mg/kg iv lub 0,5 mg/kg

(Diazepam- Relanium 0,1-0,3 mg/kg iv lub 0,5 mg/kg

doodbytniczo

doodbytniczo

Midazolam – Dormicum 0,2 mg/kg im,

Midazolam – Dormicum 0,2 mg/kg im,

Fenobarbital – Luminal 20 mg/kg iv)

Fenobarbital – Luminal 20 mg/kg iv)

Wodogłowie

Wodogłowie



Wzrost ciśnienia środczaszkowego na skutek zwiększenia

Wzrost ciśnienia środczaszkowego na skutek zwiększenia

objętości płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie

objętości płynu mózgowo-rdzeniowego w układzie

komorowym mózgu.

komorowym mózgu.



Nie leczone doprowadza do zespołu ciasnoty

Nie leczone doprowadza do zespołu ciasnoty

wewnątrzczaszkowej i wklinowania.

wewnątrzczaszkowej i wklinowania.



Przyczyny:

Przyczyny:

-

wady wrodzone

wady wrodzone

-

stan po krwawieniu do komór na skutek niedotlenienia

stan po krwawieniu do komór na skutek niedotlenienia

okołoporodowego

okołoporodowego

-

pozapalne

pozapalne

-

pourazowe

pourazowe

Wodogłowie

Wodogłowie



Leczenie

Leczenie

Założenie układu zastawkowego komorowo-

Założenie układu zastawkowego komorowo-

otrzewnowego

otrzewnowego