ZESTAWY ĆWICZEŃ

GIMNASTYKI

KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNEJ

Opracowała:

Katarzyna Banaszak

WSTĘP

Niniejsze materiały metodyczne opracowane zostały z myślą o ułatwieniu nauczycielom nauczania zintegrowanego, jak i nauczycielom wychowania fizycznego, zdobycia praktycznych umiejętności prowadzenia gimnastyki korekcyjnej w szkole.

I

ROLA SZKOŁY W PRZECIWDZIAŁANIU WADOM POSTAWY CIAŁA

U DZIECI

Wszelkie oddziaływania zapobiegawcze, wyrównujące i kompensujące są integralną częścią programów szkolnych i pozaszkolnych. Do działań w tym zakresie należy między innymi gimnastyka korekcyjna, której głównym celem jest przeciwdziałanie stwierdzonym wadom postawy i wyrównywanie odchyleń fizjologicznych.

W systemie oświaty i wychowania rolę tę spełniają specjalne układy ćwiczeń wyrównawczo - kompensacyjnych, zajęcia z wychowania fizycznego oraz ćwiczenia śródlekcyjne o charakterze korekcji posturalnej.

Dobór ćwiczeń dla dzieci zdrowych nie stanowi większej trudności, natomiast dla pozostałych grup dzieci znaczną. Ćwiczenia te muszą być prowadzone oddzielnie, a niekiedy indywidualnie. Mówimy o ćwiczeniach dla dzieci o słabej budowie, z początkowymi wadami postawy i statyki ciała.

II

WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNE DOTYCZĄCE ZAJĘĆ KOREKCYJNYCH

Istotnym elementem w zajęciach jest stosowanie odpowiednich pozycji wyjściowych, głównie w ćwiczeniach kształtujących. Powinna cechować je różnorodność i zmienność, charakter statyczny i dynamiczny. Duży akcent winno się kłaść na dokładność wykonywanych ćwiczeń i dążność do wyrobienia nawyku utrzymania prawidłowej postawy w czasie stania, chodzenia, biegu itp.

Elementy ćwiczeń korekcyjnych mogą występować:

1. W części wstępnej lekcji:

a) ćwiczenia w przyjmowaniu prawidłowej postawy

b) ćwiczenia oddechowe

c) ćwiczenia stóp

2. W części głównej:

a) ćwiczenia mięśni brzucha

b) ćwiczenia tułowia

c) ćwiczenia obręczy barkowej i mięśni grzbietu

d) zwis czynny

3. W części końcowej:

a) ćwiczenia oddechowe

b) ćwiczenia stóp

c) ćwiczenia w przyjmowaniu prawidłowej postawy.

Jeżeli w klasie są dzieci z wadami ciała, należy stosować indywidualizację ćwiczeń. Pomocne są wówczas metody prowadzenia zajęć i działania organizacyjne takie jak: podział na zespoły, stosowanie zadań dodatkowych lub metody stacyjnej.

Organizując zespoły korekcyjno - kompensacyjne łączy się uczniów wg. rodzaju zaburzeń w następujące zespoły (wg. M. Kutzner - Kozińskiej):

a) grupy korekcyjne (zespół K1) - uczniowie z zaburzeniami statyki ciała; liczba zespołu 5-10 osób,

b) grupy kompensacyjne (zespół K2) - uczniowie z obniżoną sprawnością fizyczną w przebiegu zaburzeń rozwoju somatycznego (np. otyłość) i motorycznego; liczebność 10-15 osób,

c) grupy korekcyjno - kompensacyjne (zespół K3) - uczniowie z obniżoną sprawnością fizyczną i zaburzeniami w zdrowiu; liczebność 5-10 osób.

Do prowadzenia zajęć korekcyjnych pomocne a nawet niezbędne są odpowiednie przyrządy i przybory. Należą do nich: drabinki, ławeczki gimnastyczne, materace, skrzynia, lustro o wymiarach 60x140cm, kocyki, laski gimnastyczne, piłki lekarskie 1 i 2 kg, piłki gumowe lub inne, szarfy, woreczki, obręcze, a także inne nietypowe przybory.

III

ZESTAWY ĆWICZEŃ GIMNASTYKI KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNEJ

Poniżej przedstawione zostały przykładowe ćwiczenia z gimnastyki korekcyjnej stosowane w poszczególnych grupach wad postawy, ćwiczenia stosowane przy wadach statycznych kończyn dolnych oraz zabawy i gry ruchowe stosowane w gimnastyce korekcyjnej. Zestawy korekcyjne składają się z kilkunastu ćwiczeń, w których określona jest pozycja wyjściowa (PW), ruch, oddziaływanie, wskazania i ewentualne uwagi.

Ćwiczenia przewidziane są na jedną jednostkę lekcyjną, czas każdego ćwiczenia wynosi około 2-3 minut.

ZESTAW KOREKCYJNY NR 1

Zestaw zawiera ćwiczenia korekcyjne stosowane przy bocznych skrzywieniach kręgosłupa (skoliozach), plecach okrągłych, plecach wklęsłych, plecach płaskich, plecach okrągło-wklęsłych i wadach klatki piersiowej (klatka piersiowa szewsko-lejkowata i klatka piersiowa kurza).

1. PW. Postawa zasadnicza, RR wzdłuż T.

Ruch - głęboki wdech nosem z równoczesnym uniesieniem RR w górę i wspięciem na

palce. Powolny wydech przez usta z opuszczeniem RR w dół i opadem na stopy.

*ćw. mm.oddechowych.

*skoliozy * plecy okrągłe* plecy wklęsłe * plecy płaskie * plecy okrągło- wklęsłe.

2. PW. Siad skrzyżny, RR oparte na kolanach, T w lekkim skłonie.

Ruch - wdech z jednoczesnym wznosem RR przodem w górę i wyprostem T, wydech

z opuszczeniem RR do pw.

* ćw. mm.oddechowych.

*wady kręgosłupa (j.w) * wady klatki piersiowej.

3. PW. Siad klęczny przy drabince, przodem do niej.

Ruch - przejście do klęku z chwytem za szczebel i rytmiczne pogłębienie opadu T w przód.

* ćw. bierne dla górnego odcinka kręgosłupa.

* plecy okrągłe * plecy okrągło-wklęsłe * skoliozy.

4. PW. Leżenie tyłem na ławeczce, plecy oparte do wysokości dolnych kątów łopatek, głowa

poza ławką oparta o piłkę lekarską, stopy ustalone.

Ruch - wymachy RR przodem w tył z obciążeniem ( woreczki, lub ciężarki 1 kg)

i powrót do pw.

* ćw. górnego odcinka kręgosłupa * rozciąganie mm.klatki piersiowej.

* plecy okrągłe* skoliozy * wady klatki piersiowej.

* do ćwiczenia można dołączyć oddychanie tj. wdech - 1 faza ćw, wydech - 2 faza ćw.

Przy klatce piersiowej szewsko - lejkowatej kładziony jest akcent na wdech piersiowym

torem oddechowym, przy klatce piersiowej kurzej, akcent na fazę wydechu przeponowym

torem oddechowym.

5. PW. Leżenie przodem, RR wzdłuż T, w dłoni woreczek.

Ruch - przeniesienie RR do przodu w górę i przekładanie woreczka z dłoni do dłoni nie

dotykając podłoża.

* ćw. mm.grzbietu.

* plecy okrągłe * plecy płaskie * wady klatki piersiowej.

6. PW. Leżenie przodem na skrzyni, NN ustalone, T od pasa zwisa poza skrzynię.

Ruch - uniesienie T nieco niżej poziomu, wytrzymanie.

… * ćw. mm.grzbietu.

* plecy okrągłe * plecy płaskie * plecy okrągło-wklęsłe * skoliozy.

7. PW. Klęk podparty.

Ruch - wyprost PNN =------------------------00
_))\------------------------------\----------------------------

]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]]00 mm.pośladkowych34444444444444444444444444444BBBBBBBBBBBBBBBB]

[`''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''BBBBBBBBBCFFFFFFF]] i mm.brzucha.

* plecy wklęsłe.

8. PW. Klęk podparty.

Ruch - jw. z równoczesnym ugięciem RR i zbliżeniem czoła do podłogi.

* oddziaływanie jw.

9. PW. Stanie zwieszone tyłem ( lub zwis ).

Ruch - naprzemienne unoszenie NN ugiętej w stawie kolanowym do klatki piersiowej z

wyraźnym przyciągnięciem brody do mostka.

* korekcja pleców wklęsłych.

10.PW. Stanie przodem do drabinki na pierwszym szczeblu ( opad zwieszony stojąc).

Ruch - stopniowe przejście przez przechwyt na coraz niższy szczebel aż do siadu

23 zwieszonego.

* korekcja pleców wklęsłych.

* podczas ćwiczenia powinno utrzymać się proste plecy.

11.PW. Siad płaski, RR oparte na biodrach lub podłodze.

Ruch - „wyciąganie” się w górę bez odrywania bioder od podłoża.

* ćw. elongacyjne mające na celu czynne wydłużenie kręgosłupa w osi długiej.

* skoliozy * wady klatki piersiowej * plecy okrągłe * plecy okrągło-wklęsłe.

* można dołączyć oddychanie ( wdech-podczas „wyciągania się”).

12.PW. Siad klęczny tyłem do drabinki, podchwyt RR za 1-szy szczebel.

Ruch - przejście do opadu z przysunięciem RR do bioder i wyciągnięciem szyi.

* ćw. elongacyjne.

* skoliozy * plecy okrągłe * plecy okrągło-wklęsłe.

13.PW. Siad skrzyżny, na dłoni piórko lub inny lekki przybór.

Ruch - wdech i długi wydech w kierunku piórka.

* ćw. oddechowe.

* wady klatki piersiowej * skoliozy * plecy wklęsłe * plecy okrągłe * plecy okrągło-

wklęsłe.

ZESTAW KOREKCYJNY NR 2

Zestaw zawiera przykładowe ćwiczenia z gimnastyki korekcyjnej stosowane przy bocznych skrzywieniach kręgosłupa ( skoliozach ).

1.PW. Stanie lub siad klęczny.

Ruch - wyprost T, RR w górę wskos - wdech,

skłon T w przód, RR w dół - wydech.

* ćw. oddechowe mające na celu zwiększenie ruchomości klatki piersiowej.

* wdech - uwypuklenie klatki piersiowej, wydech - zwężenie klatki piersiowej.

2. PW. Siad okroczny na ławeczce, RR za głową, łokcie w płaszczyźnie czołowej.

Ruch - wdech w pozycji wyjściowej, skrętoskłon z jednoczesnym zbliżeniem łokcia

do rożnoimiennego kolana - wydech.

* ćw. oddechowe.

* podczas ćw. łopatki powinne być ściągnięte, a łokcie w płaszczyźnie czołowej.

3. PW. Stanie swobodne, woreczek na głowie.

Ruch - marsz z wypychaniem woreczka w górę i zachowaniem prawidłowej

postawy ciała.

* ćw. elongacyjne.

* czynne wydłużenie osi długiej kręgosłupa, zachowanie prawidłowej

(wyprostowanej) postawy ciała.

4. PW. Leżenie tyłem przy drabince, chwyt za pierwszy szczebel.

Ruch - wyciągnięcie głowy w kierunku drabinki z równoczesnym wypychaniem

pięt w kierunku od drabinki.

* ćw. antygrawitacyjne i elongacyjne.

* działanie jw, stopy powinny być w zgięciu podeszwowym.

5. PW. Leżenie przodem, RR wyprostowane z przodu, szeroki chwyt laski gimnastycznej.

Ruch - unoszenie RR w górę z jednoczesnym wznosem T i głowy - wytrzymanie.

Odmiana:

* RR skurcz, laska pod brodą.

* RR skurcz, laska na łopatki.

* ćw. mm.obręczy barkowej, skrócenie i wzmocnienie mm.ustalających łopatki, czyli

mm. zbliżających je do kręgosłupa * rozciąganie i wydłużenie mm.klatki piersiowej,

* ćw. mm.grzbietu.

6. PW. Leżenie tyłem na ławeczce, kolana ugięte, RR w bok, w rękach woreczki.

Ruch - opuszczanie wyprostowanych RR w dół, aż do próby położenia woreczków

na podłodze.

* ćw. mm.obręczy barkowej * rozciągnięcie mm.klatki piersiowej.

7. PW. Siad na ławeczce, stopy ustalone ( np.pod szczebelkiem), RR wzdłuż T oparte na

ławeczce.

Ruch - przejście do leżenia tyłem na ławeczce w poprzek - wytrzymanie.

* ćw. mm.brzucha.

8. PW. Leżenie tyłem przy drabince, NN ugięte w stawach biodrowych i kolanowych,

RR w skurczu na karku lub swobodnie wyprostowane wzdłuż T, łopatki mocno

złączone.

Ruch - przejście do siadu i powolny powrót do pw.

* ćw. mm.brzucha.

9. PW. Leżenie przodem na ławeczce w poprzek, RR oparte na podłożu, głowa spoczywa

na rękach, stopy ustabilizowane na szczebelku.

Ruch - oderwanie RR od podłoża, uniesienie T do linii przedłużenia NN.

* ćw. mm.grzbietu * ćw. mm.pośladkowych.

10.PW. Leżenie przodem na ławeczce lub skrzyni, RR trzymają krawędź, NN zwisają

poza ławeczkę ( skrzynię ). Pod brzuchem położony jest kocyk.

Ruch - unoszenie NN do poziomu ( w górę ).

* ćw. mm.grzbietu * ćw. mm.pośladkowych.

* można włożyć piłkę lub woreczek między stopy.

11.PW. Leżenie tyłem.

Ruch - zmiana pozycji ciała na umówiony sygnał - przechodzenie z leżenia tyłem

do leżenia przodem, siadu klęcznego, skrzyżnego i pozycji stojącej w różnej

kolejności.

* ćw. rozluźniające mięśnie, zniesienie tonusu mięśniowego.

12.PW. Siad skrzyżny.

Ruch - w siadzie skrzyżnym, oczy zamknięte ( rozluźnienie mięśni ).

* ćw. rozluźniające.

ZESTAW KOREKCYJNY NR 3

W zestawie przedstawione są przykładowe ćwiczenia z gimnastyki korekcyjnej

stosowane przy wadach kończyn dolnych ( stopy płaskie, stopy płasko-koślawe oraz szpotawość kolan ).

1. PW. Siad na krześle, na podłodze porozrzucane woreczki ( lub inne drobne przedmioty,

jak: kulki, klocki, szmatki itp.)

Ruch - chwytanie palcami stóp leżące woreczki i wrzucanie do stojącego obok

pojemnika.

* wzmocnienie osłabionych mm.kończyn dolnych.

* stopy płaskie * stopy płasko-koślawe.

* ćwiczyć należy boso, ćw. wykonywać ok.10 razy, ćw. wykonujemy P i LNN.

2. PW. Siad na krześle, na podłodze woreczek.

Ruch - chwycić palcami stóp woreczek i położyć go na kolanie nogi przeciwnej.

* oddziaływanie j.w.

* stopy płaskie i płasko-koślawe.

3. PW. Siad płaski podparty.

Ruch - wykonać stopami wszystkie możliwe ruchy w stawie skokowym z

uwzględnieniem ruchów palców ( rozstawienie i ściąganie palców ).

* oddziaływanie jw.

* stopy płaskie i płasko-koślawe.

4. PW. Stanie przy drabince z chwytem ramion za szczebelek drabinki.

Ruch - wspięcie na palce i powrót do pw.

* ćw. kończyn dolnych.

* stopa płasko-koślawa.

* ćw. wykonać ok. 15 - 20 razy, zachowując poprawną, skorygowaną postawę ciała.

5. PW. Siad prosty, NN proste, kostki złączone.

Ruch - unoszenie NN w górę z maksymalnym wyprostem w stawie kolanowym-

wytrzymać.

* ćw. mm.kończyn dolnych.

* szpotawość kolan.

6. PW. Siad prosty rozkroczny.

Ruch - naprzemienne ruchy zginania i prostowania w stawie skokowym.

* ćw. mm.kończyn dolnych przy szpotawości kolan.

* podczas ćw.musi być maksymalny wyprost kończyn dolnych w stawach kolanowych.

7. PW. Siad prosty, PNN ugięta w stawie kolanowym i przyciągnięta do klatki

piersiowej, LNN wyprostowana w kolanie leży na podłożu.

Ruch - zmiana NN leżącej na podłożu przez szybki wyprost NN ugiętej w kolanie

( „wyrzucenie” NN do przodu )

* ćw. mm.NN przy szpotawości kolan.

* uwagi jw.

8. PW. Siad na krześle, RR trzymają krawędź krzesła, plecy proste.

Ruch - unieść jak najwyżej pięty w górę i wolnymi kroczkami „ spacerować'' do

przodu do momentu, aż stopy prawie płasko dotkną podłogi. Następnie powrót

stóp do pw.

* ćw. mm.NN przy szpotawości kolan.

* stopy płaskie i płasko-koślawe różnego stopnia.

9. PW. Leżenie tyłem.

Ruch - unoszenie NN do góry i odwracanie stopy w taki sposób, żeby można było

zobaczyć jej podeszwową część ( „lusterko”).

* ćw. mm. w przypadku stóp płaskich i płasko-koślawych.

10.PW. Leżenie tyłem, RR w bok.

Ruch - uniesienie NN w górę, rozchylenie kolan na boki, zbliżenie stóp do siebie i

„ bicie brawa stopami”.

* oddziaływania i wskazania jw.

11. PW. Siad podparty, NN wyprostowane, między stopami piłka.

Ruch - uginanie NN w stawach biodrowych i kolanowych.

* oddziaływanie i wskazania jw

* podczas ćw, piłkę obejmują wszystkie palce stóp.

12.PW. Siad podparty, stopy oparte o laskę.

Ruch - obracanie stopami laski.

* oddziaływanie i wskazania jw.

* laska przesuwana jest stopami do przodu i z powrotem.

13.PW.Siad płaski, w dłoniach pionowo trzymana laska.

Ruch - ugiąć NN w kolanach, stopy do siebie, laska między stopami,

„ maszerować” stopami po lasce do góry.

* oddziaływanie i wskazania jw.

ZESTAW KOREKCYJNY NR 4

Zestaw zawiera ćwiczenia z gimnastyki korekcyjnej stosowane w przypadku

wad postawy ciała oraz wad kończyn dolnych.

1.PW. Leżenie przodem, NN wyprostowane i złączone, głowa wyciągnięta w przód i

uniesiona nad podłogą, RR ugięte z przodu, w dłoniach trzymana laska gimnastyczna.

Przed laską na podłodze leży piłka lekarska ( 2 lub 3 kg ), pod brzuchem w okolicach

pępka leży zrolowany kocyk.

Ruch - wyprost ugiętych RR w przód z jednoczesnym odepchnięciem laską piłki.

Po odepchnięciu piłki, RR pozostają wyprostowane z przodu nad podłogą.

* wzmocnienie mm.prostownika grzbietu * wzmocnienie mm.karku. * elongacja kręgosłupa.

* skoliozy * plecy okrągłe * plecy wklęsło-okrągłe.

* w czasie ćw. klatka piersiowa powinna przylegać do podłogi.

2. PW. Siad ugięty, RR oparte na podłodze z tyłu.

Ruch- uniesienie bioder do wysokości linii łączącej barki i kolana - wytrzymanie.

* wzmocnienie mm.pośladkowych * wzmocnienie mm.prostownika grzbietu

* wzmocnienie mm.ściągających łopatki.

* skoliozy * plecy okrągłe * plecy wklęsłe* plecy okrągło-wklęsłe.

* jeżeli podczas ćw. występuje pogłębienie lordozy lędźwiowej należy napiąć mm.brzucha.

* w czasie ćw. klatka piersiowa powinna być uwypuklona, a łopatki ściągnięte.

3. PW. Leżenie przodem na piłce ( piłka lekarska w okolicy pępka ), RR ugięte w łokciach,

dłonie oparte na podłodze.

Ruch - uniesienie wyprostowanych NN do poziomu - wytrzymanie i powrót do pw.

* wzmocnienie mm.brzucha * wzmocnienie mm.pośladkowych i kulszowo-goleniowych

* wzmocnienie mm.prostownika grzbietu.

* skoliozy * plecy wklęsłe * plecy okrągłe* plecy wklęsło-okrągłe.

* w czasie ćw.plecy powinny być wyprostowane, a głowa wyciągnięta w przód.

4. PW. Stanie na ławeczce, palce stóp zwinięte obejmują krawędź ławeczki.

Ruch - przesuwanie się wzdłuż ławeczki z przyciskaniem palców do jej krawędzi.

* wzmocnienie mm.wysklepiających stopę.

* stopy płaskie * stopy płasko-koślawe.

5. PW. Podpór tyłem z NN ugiętymi.

Ruch - wspięcie na palce - wytrzymanie.

* wzmocnienie mm.wysklepiających stopy * wzmocnienie mm.prostownika grzbietu

* wzmocnienie mm.ściągających łopatki * wzmocnienie mm.pośladkowych.

* stopy płaskie * stopy płasko-koślawe * skoliozy * plecy okrągłe.

* biodra powinny być uniesione do linii łączącej barki i kolana, łopatki i pośladki ściągnięte

6. PW. Klęk podparty ( pozycja na „czworakach” ).

Ruch - uniesienie PRR w górę w skos - wdech, ugięcie RR w łokciu i dociągnięcie

do lewego kolana - wydech. Powtarzamy to samo LRR.

* wzmocnienie mm.brzucha * ćw. mm.oddechowych.

* dyskopatia lędźwiowa * plecy okrągło - wklęsłe * plecy okrągłe * skoliozy.

* podczas ćw. głowa jest uniesiona.

7. PW. Klęk podparty ( „ na czworakach” ), NN są w lekkim rozkroku.

Ruch - siadamy na piętach, następnie siadamy na prawej pięcie i wracamy do pw, po

czym siadamy na lewej pięcie i powrót do pw.

* wzmocnienie mm.brzucha * wzmocnienie mm.pośladkowych * wzmocnienie mm.

grzbietu.

* dyskopatia lędźwiowa * plecy okrągłe * skoliozy.

* podczas ćw. głowa jest uniesiona a plecy proste.

8. PW. Leżenie na boku prawym.

Ruch - uniesienie LRR i LNN w górę, wykonując jednocześnie wdech, powrót do pw.

robiąc jednocześnie wydech.

* wzmocnienie mm.pośladkowych * wzmocnienie mm.brzucha i grzbietu.

* dyskopatia lędźwiowa * plecy okrągłe * plecy okrągło-wklęsłe * skoliozy * wady klatki

piersiowej.

* ćw. wykonujemy na P a potem na L boku, zachowując wyprostowaną sylwetkę,

unoszenie RR i NN do kąta ok.45 stopni.

9. PW. Leżenie tyłem, NN ugięte, stopy oparte na podłodze, RR w pozycji „ skrzydełek”

leżą na podłodze.

Ruch - uwypuklenie brzucha wykonując jednocześnie wdech nosem, a następnie brzuch

opada z jednoczesnym wydechem przez usta.

* wzmocnienie mm.oddechowych.

* wady klatki piersiowej * skoliozy * plecy okrągłe * plecy okrągło-wklęsłe.

* w czasie ćw. klatka piersiowa powinna być nieruchoma.

10. PW. Stanie przodem do drabinki w odległości 0,5 - 1,0 m od niej, RR w pozycji

„ skrzydełek”.

Ruch - opad całym ciałem ( o wyprostowanym T ) w stronę drabinki, z chwytem

szczebelka na wysokości barków i jednoczesnym dociągnięciem klatki piersiowej do

drabinki.

* rozciąganie mm.piersiowych.

* plecy okrągłe * skoliozy.

* w czasie ćw. T i NN powinny tworzyć linię prostą, nie może być zgięcia

ani przeprostu w stawach biodrowych.

11. PW. Leżenie przodem na kocyku, RR w pozycji „ skrzydełek”. Przed głową na podłodze

leży piłeczka do tenisa stołowego.

Ruch - ślizgi na kocyku za pomocą RR z jednoczesnym dmuchaniem piłeczki przed sobą.

* wzmocnienie mm.oddechowych * wzmocnienie mm.ściągających łopatki * wzmocnienie

mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego i mm.karku.

* wady klatki piersiowej * skoliozy * plecy okrągłe.

12. PW. Siad ugięty na kocyku, NN ugięte, palce stóp oparte o podłogę, RR oparte na

kolanach.

Ruch - przesuwanie się na kocyku w przód za pomocą NN, prostując je

w stawach kolanowych i opierając palce stóp na podłodze, a następnie dosuwanie

pozostałych części ciała będących na kocyku do stóp.

* wzmocnienie mm.wysklepiających stopy * wzmocnienie mm.brzucha.

* podczas ćw. należy utrzymać wyprostowaną sylwetkę ( prosty T ).

ZESTAW KOREKCYJNY NR 5

Poniżej opisane są przykładowe zabawy ruchowe stosowane w gimnastyce korekcyjnej. Wady postawy uwzględnione w niżej przedstawionych ćwiczeniach obejmują głównie: plecy okrągłe, boczne skrzywienia kręgosłupa ( skoliozy ), plecy wklęsłe i płaskostopie.

1. „Lot samolotu”.

Przybory i przyrządy : kocyki.

Przebieg zabawy : Dzieci leżą na brzuchu z dłońmi pod brodą, NN są wyprostowane

i złączone. Na hasło nauczyciela: „samolot leci”, dzieci przenoszą wyprostowane RR

w bok i unoszą je jak najwyżej, unosząc jednocześnie głowę również wysoko oraz

wyprostowane NN - nisko. Wytrzymanie 3-6s, po czym nauczyciel podaje hasło

„samolot ląduje”, po którym dzieci opuszczają RR i NN i wracają do pw.

* odciążenie kręgosłupa * wzmocnienie mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego

* wzmocnienie mm.karku * wzmocnienie mm.ściągających łopatki * wzmocnienie

mm.pośladkowych i kulszowo-goleniowych.

* plecy okrągłe * skoliozy * plecy wklęsłe.

* w czasie ćw. klatka piersiowa nie może być oderwana od podłogi.

2. „Wałkowanie ciasta”.

Przyrządy i przybory : laska gimnastyczna dla każdego dziecka.

Przebieg zabawy : leżenie na brzuchu, laski leżą na podłodze przy głowach.

Na hasło: „wałkujemy ciasto”, dzieci kładą dłonie na laskach utrzymując łokcie

w górze toczą laskę po podłodze w przód i w tył, wykonują dość obszerne ruchy.

* odciążenie kręgosłupa * wzmocnienie mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego

* wzmocnienie mm.ściągających łopatki * wzmocnienie mm.karku.

* plecy okrągłe * skoliozy.

* klatka piersiowa powinna być oparta na podłodze, a głowa i łokcie w górze.

3. „Piłka z koła”.

Przyrządy i przybory : piłka siatkowa lub gumowa.

Przebieg zabawy : Leżenie na brzuchu głowami do środka koła, w odstępach dwóch

kroków od siebie. NN są wyprostowane i złączone, a głowa i RR uniesione nad podłogę

w pozycji „skrzydełek”. Jedno dziecko trzyma piłkę. Na sygnał dziecko silnym

toczeniem podaje piłkę w kierunku dzieci znajdujących się na obwodzie. Silnymi

odepchnięciami dzieci toczą piłkę po podłodze, tak aby wydostała się z koła na zewnątrz.

Komu się to uda zdobywa punkt dodatni, natomiast dwaj zawodnicy, między którymi

piłka wyjdzie z koła, otrzymują punkt ujemny.

* odciążenie kręgosłupa * wzmocnienie mm.grzbietu * wzmocnienie mm.ściągających

łopatki * wzmocnienie mm.karku.

* plecy okrągłe * skoliozy.

* podczas ćw. klatka piersiowa nie może być oderwana od podłogi, głowa i łokcie w górze

a piłka toczona dwoma RR.

4. „Popatrz przez obręcz”.

Przybory i przyrządy : małe obręcze, dla każdego dziecka po jednej

Przebieg zabawy : Leżenie na brzuchu, NN złączone i wyprostowane.

W dłoniach pionowo trzymane obręcze. Na sygnał: „popatrz przez obręcz” dzieci unoszą

RR z obręczą nad podłogę blisko głowy i patrzą przez nie na prowadzącego. Na hasło

„ odpocznij” - powrót do pw.

* odciążenie kręgosłupa * wzmocnienie mm.karku * wzmocnienie mm.ściągających łopatki

* wzmocnienie mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego.

* skoliozy * plecy okrągłe.

* podczas ćw. klatka piersiowa leży na podłodze a łokcie w górze.

5. „Koziołek bodzie”.

Przybory i przyrządy : zbędne.

Przebieg zabawy : Pozycja klęku podpartego i na czworakach. Na sygnał: „Koziołek

bodzie”, dzieci opuszczają nisko głowę, a następnie odrzucają ją w górę wyciągając

jednocześnie w przód - naśladując bodącego rogami koziołka. Na hasło: „ Koziołek

odpoczywa”, dzieci wracają do pw.

* odciążenie kręgosłupa * elongacja kręgosłupa * wzmocnienie mm.prostownika grzbietu

odc. piersiowego * wzmocnienie mm.karku.

* skoliozy * plecy okrągłe.

6. „Rywalizacja zaprzęgów”.

Przybory i przyrządy : kocyk i dwie laski gimnastyczne ( lub skakanka ) dla dwóch osób.

Przebieg zabawy : wyznaczamy linię startu i półmetka, oraz dobieramy dzieci w pary.

Dzieci w parach stają przed linią startu w następujący sposób : jedna osoba leży na

brzuchu na kocyku i jest „woźnicą”, druga jako „konik” staje tyłem do leżącego

trzymając w dłoniach końce lasek, a drugie końce podaje „woźnicy”. Na sygnał

zaprzęgi ruszają w kierunku półmetka, po ominięciu go następuje zmiana ról w parze

i powrót do linii startu ( mety ).

* elongacja kręgosłupa * odciążenie kręgosłupa * wzmocnienie mm.karku * wzmocnienie

mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego.

* skoliozy * plecy okrągłe.

* podczas ćw.osoba będąca „woźnicą” nie może oderwać klatki piersiowej od podłogi.

7. „Berek w leżeniu przodem na kocyku”.

Przybory i przyrządy : kocyk dla każdego ucznia, 2-3 szarfy.

Przebieg zabawy : dzieci znajdują się na ograniczonym polu w pozycji leżąc na brzuchu

na kocyku. Nauczyciel wyznacza 1-3 berków, których oznacza szarfą. Na sygnał dzieci

wykonują ślizg w leżeniu przodem na kocykach uciekając przed berkami. Kogo berek

złapie, sam zostaje berkiem i przejmując szarfę goni pozostałych.

* odciążenie kręgosłupa * wzmocnienie mm.ściągających łopatki

* wzmocnienie mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego

* plecy okrągłe * skoliozy

* podczas ślizgów obydwie RR wykonują pracę równocześnie(symetrycznie), a klatka

piersiowa przylega do podłogi.

8. „Rower z łańcuchem”.

Przybory i przyrządy : szarfa dla każdego.

Przebieg zabawy : dzieci leżą na podłodze na plecach z NN ugiętymi i RR ułożonymi

w „skrzydełka”. Palcami jednej stopy trzymają jeden koniec szarfy, a palcami drugiej

drugi koniec szarfy. Na hasło:„jedziemy na rowerze”, dzieci unoszą NN i zataczają

stopami kółka, starając się trzymać szarfę( tak aby „nie spadł łańcuch”). Na hasło

„zatrzymujemy rower” dzieci powracają do pw.

* wzmocnienie mm.brzucha * wzmocnienie mm.wysklepiających stopy.

* plecy okrągłe * skoliozy * plecy płaskie * płaskostopie.

* szarfa powinna być włożona pod palce a nie między nie, a ruchy NN powinny być

dość obszerne * ćw. wykonuje się bez obuwia.

9. „Berek kulawych lisków”

Przybory i przyrządy : 1-3 szarfy.

Przebieg zabawy : dzieci znajdują się na ograniczonym polu w pozycji na czworakach

z uniesioną w górę jedną NN ( wszyscy tą samą ). Nauczyciel wyznacza 1-3 berków

których oznacza szarfą. Na sygnał wszyscy poruszają się na czworakach na trzech

„łapkach”- czwarta łapka jest „chora”. Osoba dotknięta przez berka zabiera szarfę

i sama staje się berkiem.

* odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego * wzmocnienie mm.pośladkowych.

* plecy wklęsłe.

10. „Chód gąsienicy”.

Przyrządy i przybory : w początkowym okresie nauczania chodu gąsienicy krzesełko

dla każdego uczestnika.

Przebieg zabawy : Uczniowie stoją w pozycji skorygowanej. Na sygnał nauczyciela

posuwają się po sali chodem gąsienicy, który ma trzy etapy:

1. ciężar ciała przeniesiony na PNN

2. LNN „zawija” palce przesuwając po podłodze piętę w stronę palców, tworząc

pod podłogą jak największy łuk.

3) nie ruszając pięty z miejsca wyprost palców L stopy i wysunięcie ich w przód.

Następnie dzieci przenoszą ciężar ciała na LNN i powtarzają zadanie P stopą.

W ten sposób poruszają się po sali naśladując „chód gąsienicy”.

* wzmocnienie mm.wysklepiających stopy.

* płaskostopie.

* ćw. wykonuje się bez obuwia, kontrola wyprostowanej, skorygowanej postawy ciała.

ZESTAW KOREKCYJNY NR 6

W zestawie zawarte są przykładowe zabawy i gry korekcyjne o podobnym zastosowaniu

jak w poprzednim zestawie.

1. „Papużka na drążku”.

Przyrządy i przybory: po jednej lasce gimnastycznej dla każdego ucznia.

Przebieg zabawy : każde dziecko stoi przed L końcem leżącej przed nim laski gimnastycz-

nej. Palcami stóp obchwytuje laskę, RR ułożone w „skrzydełka”, postawa skorygowana.

Na sygnał nauczyciela, dzieci przesuwają się w P stronę przez cały czas mocno obejmując

laskę palcami stóp, naśladując papużkę przesuwającą się po drążku w klatce. Po dojściu

do końca laski dzieci zmieniają kierunek i przesuwają się w przeciwną stronę.

* wzmocnienie mm.wysklepiających stopy * wyrobienie nawyku prawidłowej postawy

ciała * wzmocnienie mm.ściągających łopatki.

* płaskostopie * plecy okrągłe * skoliozy.

* podczas ćw. należy korygować prostą postawę ciała i zdjąć obuwie.

2. „Krasnoludki”.

Przybory i przyrządy: zbędne

Przebieg zabawy : dzieci ustawiają się dowolnie na całej sali, stojąc w pozycji

skorygowanej. Na sygnał nauczyciela, dzieci przyjmują pozycję w przysiadzie z RR

ułożonymi w „skrzydełka”, z T w pionie. Chodzą po sali w spięciu na palcach udając

„krasnoludki”. Po 3-5 sek. wracają do pw.

* nauka przyjmowania pozycji skorygowanej * wzmocnienie mm.prostownika grzbietu

odc. piersiowego * wzmocnienie mm.ściągających łopatki.

* plecy okrągłe * skoliozy * płaskostopie.

* podczas ćw. T musi być wyprostowany, łopatki ściągnięte i zdjęte obuwie.

3. „Przejście z woreczkiem na głowie przez ławeczkę”.

Przybory i przyrządy : 1-3 ławeczki gimnastyczne, woreczek dla każdego ucznia.

Przebieg zabawy : Na środku sali ustawia się 1-3 ławeczki gimnastyczne, jedna za drugą.

Uczniowie ustawiają się w rzędzie z woreczkiem na głowie w pozycji skorygowanej w

siadzie skrzyżnym ze „skrzydełkami”. Na sygnał nauczyciela dzieci kolejno wstają z

woreczkiem na głowie, z RR w pozycji „skrzydełek”, wchodzą na ławeczkę, przenoszą

wyprostowane RR w bok i idą po ławeczkach na koniec starając się utrzymać woreczek na

głowie bez pomocy RR i nie spaść z ławeczki. Gdy woreczek spadnie lub przesunie się na

bok głowy, należy go podnieść lub poprawnie położyć na głowie i kontynuować ćw. Po

zejściu z ławeczki, uczeń ponownie układa RR w „skrzydełka” i siada w pozycji

skorygowanej w siedzie skrzyżnym na końcu rzędu.

* utrzymanie prawidłowej pozycji skorygowanej * wzmocnienie mm.ściągających łopatki

* wzmocnienie mm.wysklepiających stopę (gdy marsz jest we wspięciu na palcach).

* plecy okrągłe * skoliozy * płaskostopie.

4. „Wyścig na czworakach”

Przybory i przyrządy : zbędne.

Przebieg zabawy : wyznacza się linię startu i linię mety ( 6-8 m dalej). Uczniowie siadają

przed linią startu w siadzie skrzyżnym w pozycji skorygowanej, z RR w „skrzydełka”. Na

sygnał biegną na czworakach do linii mety i po jej przekroczeniu wykonują w tył zwrot

i siadają przed linią w pw. Wygrywa uczeń, który pierwszy usiadł.

* odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego * utrwalenie nawyku prawidłowej postawy ciała

* wzmocnienie mm.ściągających łopatki.

* plecy okrągłe * skoliozy.

5. „Berek zaczarowany”.

Przybory i przyrządy : szarfa dla berka, kocyki.

Przebieg zabawy : Uczniowie znajdują się na ograniczonym polu. Wyznaczony zostaje

berek i oznaczony szarfą. Na sygnał berek zaczyna gonić pozostałych. Osoba dotknięta jest

„zaczarowana” i przejmuje wcześniej ustaloną pozycję pozostając w niej do końca

zabawy. Zabawa kończy się, gdy wszyscy są „zaczarowani”.

Można poruszać się:

- biegając we wspięciu na palcach

- na czworakach

- w ślizgach stojąc na kocyku

- w ślizgach siedząc na piętach na kocyku

- w ślizgach leżąc na brzuchu na kocyku

- „pajączki”(w podporze tyłem)

Zaś osoba zaczarowana może przyjąć pozycję:

- siad skrzyżny ze „skrzydełkami”

- postawa skorygowana itp.

* utrwalenie nawyku prawidłowej postawy * wzmocnienie mm.ściągających łopatki

* wzmocnienie mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego * wzmocnienie mm.brzucha.

* skoliozy * plecy okrągłe * plecy wklęsłe * wady stóp.

6. „Huśtawka”.

Przybory i przyrządy : zbędne.

Przebieg zabawy : Dzieci siedzą w siadzie prostym z T wyprostowanym, z RR ułożonymi

w „skrzydełka”. Na sygnał wykonują pad do tyłu, przechodzą do leżenia na plecach

z NN w pionie i wracają do siadu prostego, naśladując ruchy huśtawki.

* wzmocnienie mm.brzucha * wzmocnienie mm.ściągających łopatki.

* skoliozy * plecy okrągłe * plecy wklęsłe.

* podczas ćw. NN powinny być złączone i wyprostowane , T wyprostowany , RR ułożone

w „skrzydełka” a kąt między NN a T powinien wynosić ok.90 stopni .

7. „Żuraw”.

Przybory i przyrządy : drabinki przyścienne.

Przebieg zabawy : Uczniowie znajdują się w klęku prostym, tyłem do drabinek przyciskając RR do T ze stopami ustabilizowanymi - wsuniętymi pod pierwszy szczebelek. Na sygnał dzieci wykonują opad prostego T w przód naśladując żurawia wysuwającego daleko do przodu szyję. Po kilku sekundowym wytrzymaniu , następuje powrót do pw.

* wzmocnienie mm.prostownika grzbietu odc. piersiowego* wzmocnienie mm.brzucha.

* skoliozy * plecy okrągłe * plecy wklęsłe * płaskostopie.

* podczas ćw.T musi być prosty, brzuch wciągnięty, RR przywarte do T.

8. „Toczenie piłki po ścianie”.

Przybory i przyrządy: piłka do siatkówki dla każdego.

Przebieg zabawy: Dzieci leżą na plecach przy ścianie z NN ugiętymi i stopami opartymi o

ścianę. Między ścianą a stopami znajduje się piłka. Na sygnał dzieci toczą piłkę stopami

po ścianie w górę i w dół, tak aby piłka nie upadła na podłogę.

* wzmocnienie mm.wysklepiających stopy* odciążenie osiowe kręgosłupa * wzmocnienie

mm.brzucha.

* skoliozy * plecy okrągłe* plecy wklęsłe * płaskostopie.

* ćwiczymy bez obuwia.

9. „Spętany konik”.

Przybory i przyrządy : szarfa dla każdego ucznia.

Przebieg zabawy : dzieci stojąc chwytają jeden koniec szarfy palcami jednej stopy, a

drugi koniec-palcami drugiej stopy. Na sygnał naśladując „spętanego konika”

chodzą dowolnie po sali. Dzieci powinny chodzić tak, aby szarfa nie wypadła im spod

palców.

* wyrobienie nawyku prawidłowej postawy ciała * wzmocnienie mm.wysklepiających

stopy.

* stopy płaskie * stopy płasko-koślawe.

* podczas ćw. należy utrzymać skorygowaną postawę, szarfa powinna być trzymana palcami,

należy podnosić NN, ćw. bez obuwia.

10. „Pożar-powódź”.

Przybory i przyrządy : 2-3 ławeczki gimnastyczne.

Przebieg zabawy : na środku sali gimnastycznej ustawione są ławeczki gimnastyczne.

Dzieci poruszają się po sali na czworakach . Na hasło „pożar”, dzieci szybko stają

w pozycji skorygowanej przy ścianie, zaś hasło „powódź”, muszą wejść na ławeczki.

* wyrobienie nawyku pozycji skorygowanej * odciążenie osiowe kręgosłupa.

* skoliozy* plecy okrągłe * plecy wklęsłe * plecy okrągło-wklęsłe.

Wyjaśnienie skrótów:

PW (pw) - pozycja wyjściowa

P - prawa

L - lewa

RR - ręka

NN - noga

PRR - prawa ręka

LRR - lewa ręka

PNN - prawa noga

LNN - lewa noga

T - tułów

mm - mięśnie

ćw - ćwiczenie

Literatura:

1. Sławomir Owczarek, Marian Bondarowicz: „Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej”

2. S. Sawczyn, J. Karniewicz, K. Kochanowicz, A. Drobnik, W. Szewc:

„Gimnastyka korekcyjna w szkole” cz 1.

3. Maria i Jerzy Kołodziejowie, Irena Momola: „Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna w szkole”.

4. SZS i Instytut Kardiologii: „Lider” (numer 5, 6, 10, 2001r)

4

---