REGIONY I WALORY TURYSTYCZNE POLSKI

dr Dorota Matuszewska

1. Wyjaśnij różnicę pomiędzy pojęciem turystyki i rekreacji

2. Zdefiniuj pojęcie przestrzeni turystycznej

3. Zdefiniuj pojęcie ruchu turystycznego, wymień oraz opisz jego podstawowe rodzaje

4. Opisz etaty rozwoju przestrzeni turystycznej (przestrzeń eksploracji turystycznej, przestrzeń penetracji turystycznej …)

5. Zdefiniuj pojęcie regionu turystycznego

6. Wymień i opisz główne funkcjonalne typy regionów turystycznych

7. Zdefiniuj pojęcie zasobów i walorów turystycznych

8. Zdefiniuj i opisz walory wypoczynkowe

9. Zdefiniuj i opisz walory krajoznawcze

10. Zdefiniuj i opisz walory specjalistyczne

11. Przedstaw znaczenia pojęcia atrakcyjność turystyczna

12. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby litosfery

13. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby atmosfery

14. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby hydrosfery

15. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby fitosfery

16. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby zoosfery

17. Zdefiniuj, wymień i opisz podstawowe rodzaje bazy noclegowej

18. Przedstaw wskaźnik rozwoju funkcji turystycznych Defert-a oraz skalę jego wartości

19. Zdefiniuj i opisz podstawowe rodzaje bazy żywieniowej

20. Zdefiniuj i opisz podstawowe rodzaje bazy towarzyszącej

21. Zdefiniuj pojęcie produktu turystycznego

22. Przedstaw strukturę rzeczową produktu turystycznego miejsce/obszar

23. Przedstaw charakterystykę Wybrzeża jako regionu turystycznego oraz wymień jego podstawowe podregiony

24. Opisz podstawowe cechy podregionu turystycznego Pobrzeże Szczecińskie

25. Przedstaw znaczenie Zalewu Szczecińskiego oraz Zatoki Pomorskiej w rozwoju ruchu turystycznego na polskim Wybrzeżu

26. Opisz walory turystyczne Wolińskiego Parku Narodowego

27. Opisz walory turystyczne Świnoujścia

28. Opisz walory turystyczne Międzyzdrojów

29. Opisz walory turystyczne trzech wybranych małych miejscowości o charakterze wypoczynkowym w strefie Pobrzeża Szczecińskiego

30. Opisz walory turystyczne Szczecina

31. Opisz walory antropogeniczne występujące na wyspie Wolin

32. Opisz podstawowe cechy podregionu turystycznego Pobrzeże Koszalińskie

33. Wymień walory turystyczne Słupska

34. Wymień walory turystyczne Koszalina

35. Opisz walory turystyczne Kołobrzegu

36. Opisz walory turystyczne Wybrzeża na odcinku Ustronie Morskie- Unieście

37. Opisz walory turystyczne Darłowa

38. Opisz walory turystyczne Łeby

39. Opisz walory turystyczne Ustki

40. Opisz walory turystyczne Słowińskiego Parku Narodowego

41. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pobrzeża Gdańskiego

42. Przedstaw charakterystykę walorów turystycznych Mierzei Helskiej i leżącego w jej przedłużeniu odcinku wybrzeża Władysławowo- Karwia

43. Wymień walory turystyczne Gdyni

44. Wymień walory turystyczne Gdańska

45. Wymień walory turystyczne Sopotu

46. Opisz walory turystyczne Mierzei Wiślanej i jej przedłużenia na zachód po ujście Wisły

47. Wymień (w kolejności z zachodu na wschód) miejscowości turystyczne położone bezpośrednio nad Bałtykiem

48. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Południowopomorskiego

49. Wymień i opisz 5 najważniejszych atrakcji turystycznych Pojezierza Drawskiego

50. Omów główne atrakcje turystyczne Pojezierza Kaszubskiego

51. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Mazurskiego

52. Przedstaw i opisz trzy wybrane walory przyrodnicze i antropogeniczne Pojezierza Mazurskiego

53. Wymień walory turystyczne Torunia

54. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Brodnickiego

55. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Iławskiego

56. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Olsztyńskiego

57. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Mrągowskiego

58. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Krainy Wielkich Jezior

59. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Ełckiego

60. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Suwalskiego

61. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Wielkopolskiego

62. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Lubuskiego

63. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Międzychodzko- Sierakowskiego

64. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Leszczyńskiego

65. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Gnieźnieńskiego

66. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Włocławsko- Gostynińskiego

67. Wymień turystyczne walory przyrodnicze i antropogeniczne Poznania

68. Opisz walory przyrodnicze, antropogeniczne i recepcyjne Gór Izerskich

69. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

70. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

71. Opisz najważniejsze recepcyjne walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

72. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Gór Kamiennych i Wałbrzyskich

73. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

74. Opisz najważniejsze recepcyjne walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

75. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Gór Sowich

76. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Gór Sowich

77. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Ziemi Kłodzkiej

78. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Ziemi Kłodzkiej

79. Opisz najważniejsze recepcyjne walory turystyczne Ziemi Kłodzkiej

80. Przedstaw ogólna charakterystykę walorów turystycznych Wyżyny Małopolskiej

81. Przedstaw ogólna charakterystykę walorów turystycznych Jury Krakowsko- Częstochowskiej

82. Wymień walory turystyczne Krakowa

83. Wymień walory turystyczne Częstochowy

84. Opisz walory turystyczne Gór Świętokrzyskich

85. Opisz walory turystyczne Zagłębia Staropolskiego

86. Wymień walory turystyczne Kielc

87. Przedstaw ogólna charakterystykę walorów turystycznych w Karpatach

88. Przedstaw ogólna charakterystykę podregionów turystycznych w Karpatach

89. Opisz trzy najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne w Karpatach

90. Opisz trzy wybrane walory antropogeniczne w Karpatach

91. Opisz wybrane formy i obszary koncentracji ruchu turystycznego w Karpatach

92. Wymień walory turystyczne Zakopanego

93. Wymień walory turystyczne Wrocławia

94. Wymień walory turystyczne Warszawy

95. Wymień 5 produktów turystycznych polskiego Wybrzeża

96. Scharakteryzuj strukturę ilościową i jakościową bazy noclegowej w głównych regionach turystycznych Polski

97. Wymień (w kolejności z zachodu na wschód) najważniejsze miejscowości turystyczne położone w Sudetach

98. Wymień (w kolejności z zachodu na wschód) najważniejsze miejscowości turystyczne położone w Karpatach

1. Wyjaśnij różnicę pomiędzy pojęciem turystyki i rekreacji?

TURYSTYKA<REKREACJA

Rekreacja ma szersze znaczenie niż turystyka. Każda turystyka jest rekreacją ale nie każda rekreacja jest turystyką. Przez rekreacje możemy rozumieć np. granie w piłkę na boisku pod blokiem nie jest to turystyka bo nie zmieniliśmy miejsce pobytu. W turystyce musi pojawić się nocleg i przemieszczenie.

1.Turystyka to działania ludzi, którzy podróżują i przebywają dla wypoczynku, w interesach i innych celach, przez nie więcej niż 1 rok bez przerwy w miejscach znajdujących się poza ich zwykłym otoczeniem, z wyłączeniem wyjazdów, których głównym celem jest działalność zarobkowa wynagradzana w odwiedzanej miejscowości ( WTO)[WTO- szeroka interpretacja zjawiska ( bezdomni, studenci), turystyka - w oddaleniu od miejsca zamieszkania]

2.Turystyka to zjawisko przestrzennej ruchliwości ludzi związane z dobrowolną czasową zmianą miejsca pobytu, środowiska i rytmu życia ( GUS).

2. Zdefiniuj pojęcie przestrzeni turystycznej?

Przestrzeń turystyczna - jest funkcjonalnie wyróżniającą się częścią (podprzestrzenią) przestrzeni geograficznej rozumianej w sensie largo, tzn. jako przestrzeń, na którą składają się elementy przyrodnicze powłoki Ziemi (środowisko naturalne), trwałe efekty działalności ludzkiej w tym środowisku (środowisko gospodarcze), a także środowisko człowieka w rozumieniu społecznym.
( Liszewski 1995)

Przestrzeń turystyczna - jest częścią przestrzeni geograficznej, w której występuje zjawisko ruchu turystycznego. Warunkiem koniecznym i wystarczającym do zaklasyfikowania części przestrzeni geograficznej, jako przestrzeni turystycznej jest ruch turystyczny, niezależnie od jego wielkości i charakteru. Warunkiem dodatkowym umożliwiającym jej delimitację jest występowanie zagospodarowania turystycznego, którego wielkość i charakter pozwalają określić typ przestrzeni turystycznej.( Włodarczyk)

3. Zdefiniuj pojęcie ruchu turystycznego, wymień oraz opisz jego podstawowe rodzaje.

Ruch turystyczny (migracje turystyczne) - to podróże, jakie odbywają ludzie poza miejsce swojego stałego zamieszkania w celach:

- wypoczynkowych - dla regeneracji sił fizycznych i psychicznych ( walory wypoczynkowe)
- poznawczych- dla rozszerzenia i pogłębienia znajomości świata ( walory krajoznawcze)
- uprawiania zamiłowań wymagających odpowiednich umiejętności i sprzętu oraz posiadania specjalnych uprawnień formalnych ( np. myślistwo czy łowiectwo) Rogalewski ( 1972)
( walory specjalistyczne)

4. Opisz etapy rozwoju przestrzeni turystycznej.

a) przestrzeń eksploracji turystycznej ( czyli przestrzeń odkrywanie czegoś, poszukiwania, ale również badania nieznanych terenów). Pojęcie to obejmuje zarówno:

- eksplorację rzeczywistą - odkrywanie nowych miejsc, nieznanych jeszcze przez człowieka przestrzeni jak również

- eksplorację indywidualną - odkrywanie przez każdego z nas nowych dla nas obszarów, miejsc, obiektów

b) przestrzeń penetracji turystycznej tworzą turyści indywidualni i grupowi, którzy uprawiają turystykę m.in. z motywów poznawczych. Przemieszczając się po regionie , kraju czy świecie wzbogacają swoją wiedzę o nowe wartości i doznania(krajoznawstwo)

c) przestrzeń asymilacji turystycznej. Pojęcie asymilacji oznacza upodobanie się , przyswajanie, wchłanianie. W odniesieniu do turystki ten typ przestrzeni powstaje tam gdzie turysta nawiązuje bliższe kontakty z miejscową ludnością, co prowadzi do wzajemnego poznania się

d) przestrzeń kolonizacji turystycznej - powstaje wszędzie tam gdzie następuje proces trwałego zajmowania i zagospodarowania przez obiekty służące turystyce nowych ziem zmieniających ich dotychczasowe użytkowanie. Rozwój bazy noclegowej , gastronomicznej i towarzyszącej zajmuje coraz większe fragmenty przestrzeni geograficznej przekształcając ją w przestrzeń turystyczną użytkowaną cały rok lub w określonych sezonach. Ten typ przestrzeni jest najbardziej charakterystyczny dla turystyki wypoczynkowej odznaczającymi się dłuższymi pobytami w jednym miejscu.

e) przestrzeń urbanizacji turystycznej, która jest rezultatem stałego osadnictwa na obszarach wykreowanych przez turystykę. Proces ten kończy cykl rozwoju przestrzeni turystycznej.

5. Zdefiniuj pojęcie regionu turystycznego.

Region turystyczny - to obszar o bardzo wysokich walorach turystycznych, w którym koncentruje się ruch turystyczny . ( Mileska 1963)

Region turystyczny obejmuje na ogół obszary o wysokich walorach turystycznych i dobrze rozwiniętej infrastrukturze i dostępności komunikacyjnej ( Warszyńska, Jackowski ( 1978)

REGION TURYSTYCZNY = REJON TURYSTYCZNY = OBSZAR TURYSTYCZNY

6. Wymień i opisz główne funkcjonalne typy regionów turystycznych.

Typ regionu	Dominujący typ przestrzeni turystycznej	Funkcja turystyczna	Sezonowość ruchu turystycznego
Metropolitalny	penetracji, kolonizacji	wielofunkcyjny (kultura, biznes, poznanie, wypoczynek)	cały rok
Wypoczynkowo- rekreacyjny	kolonizacji, asymilacji	wypoczynkowa, poznanie, rozrywka zdrowotne	sezon letni , 2 sezony , cały rok
Region turystyki poznawczej, edukacyjnej i religijnej	ekspansji, penetracji	poznawcza, dydaktyczna, kontemplacyjna	dwa sezony ( wiosenny, jesienny)

Powstanie turystycznych regionów metropolitalnych łączy się z rolą współczesnego dużego miasta, które staje się bardzo silnym magnesem przyciągającym również w celach turystycznych.

7. Zdefiniuj pojęcie zasobów i walorów turystycznych.

Zasoby turystyczne- to występujące obiektywnie atrybuty środowiska przyrodniczego i społecznego( walory potencjalne), które dopiero po dokonaniu przez turystę odpowiedniej oceny( w wyniku zachodzenia procesu percepcji) mogą stać się faktycznymi walorami ( Kowalczyk 2000)

Walory turystyczne- zespół elementów środowiska naturalnego oraz elementów pozaprzyrodniczych, które wspólnie lub każde z osobna są przedmiotami zainteresowania turysty (subiektywne związane z indywidualną oceną) ( Warszyńska, Jackowski 1978)

8. Zdefiniuj pojęcie i opisz walory wypoczynkowe.

Walory wypoczynkowe - służą do regeneracji sił fizycznych i psychicznych

a) Zespół cech niezbędnych, których występowanie stanowi minimum warunków do wypoczynku:
- czyste powietrze
- cisza
- niski stopień urbanizacji
- występowanie walorów estetycznych krajobrazu
- brak zasadniczych wskazań klimatycznych.
b)Zespół cech korzystnych- podnoszących walory wypoczynkowe terenu:
-szczególne walory widokowe krajobrazu
- warunki do uprawiania czynnego wypoczynku ( w okresie letnim: przydatność ternu do uprawiania wędrówek pieszych, kolarskich oraz wodnych oraz przydatność wód do kąpieli i sportów wodnych; w okresie zimowym: przydatność terenu do sportów zimowych i wędrówek narciarskich
- korzystne warunki bioklimatyczne
- walory lecznicze (wody lecznicze, gazy lecznicze, peloidy).

9. Zdefiniuj pojęcie i opisz walory krajoznawcze

Walory krajoznawcze - stanowią przedmiot zainteresowań poznawczych.( Rogalewski 1979).
Zalicza się do nich:

1. Walory środowiska przyrodniczego-charakterystyczne zespoły krajobrazowe i osobliwości przyrody

2. Walory tradycyjnej kultury ludowej- folklor, obrzędy ludowe , dzieła sztuki plastycznej, relikty ludowej kultury materialnej

3. Walory dóbr kultury - zabytki budownictwa, sztuk plastycznych, kultury materialnej, pamiątki historyczne

4. Walory współczesnych osiągnięć człowieka- charakterystyczne obiekty i przejawy współczesnej gospodarki, techniki, nauki i kultury

10. Zdefiniuj pojęcie i opisz walory specjalistyczne.

Walory specjalistyczne- te cechy i elementy środowiska przyrodniczego, które umożliwiają uprawianie żeglarstwa, myślistwa, jeździectwa, wędkarstwa , taternictwa.

11.Przedstaw znaczenie pojęcia atrakcyjność turystyczna.

To występowanie pewnej cechy charakterystycznej przyciągającej turystę na pewne tereny dzięki walorom krajobrazu naturalnego, klimatu, pomników historii, a także różnych interesujących obiektów zagospodarowania przestrzennego

Atrakcyjność turystyczna można zrozumieć w 3 znaczeniach:

- atrakcyjność określaną przez różnego rodzaju klasyfikacje , kategoryzację ( atrakcyjność ideograficzna)
- atrakcyjność wynikająca z przyjęcia określonej techniki oceniania,
- atrakcyjność będąca wynikiem subiektywnego postrzegania

12. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby litosfery

- wysokość bezwzględna ( max i min)
- wysokość względna
- konfiguracja grzbietów (przebieg)
- nachylenie stoków ( w stopniach, w procentach)
- długość stoków (w metrach)
- ekspozycja stoków
- stopień rozczłonkowania terenu (rozcięcia)
- stosunek powierzchni poziomych i nachylonych,
- wybrane formy rzeźby terenu , efekt procesów endo i egzogenicznych.

Wysokość bezwzględna- charakteryzuje bezpośrednio tylko wyniesienie danego miejsca nad poziomem morza tj. ponad teoretycznie ustaloną powierzchnię odniesienia. Na postawie wysokości bezwzględnej dany obszar można zaliczyć do:
-nizin ( < 300 m n.p.m)
- wyżyn ( 300-1000 m n.p.m)
- gór ( > 1000 m n.p.m)
Ma znaczenie praktyczne w krajoznawstwie , turystyce górskiej, uzdrowiskowej; posiada aspekt oddziaływania psychicznego ( zdobywanie szczytów o określonej wysokości)

Wysokość względna: wzniesienie ponad lokalnie określoną powierzchnię bazową np. ponad podstawę stoku, dno doliny. Jest miarą urzeźbienia terenu, charakteryzuje jego deniwelacje.

Nachylenie stoków: determinuje tzw. opór wznoszenia szczególnie istotny dla turystyki krajoznawczej. Działanie oporu wznoszenia powoduje znaczące zwolnienie tempa wędrówki w górę.

Ekspozycja stoków:
- stoki zacienione- dłuższe zaleganie pokrywy śnieżnej- ważne dla narciarstwa

Wybrane formy rzeźby terenu- efekt procesów endogenicznych:
-góry ( fałdowe, zrębowe, wulkaniczne, kopułowe), wulkany

Wybrane formy rzeźby terenu - efekt procesów egzogenicznych:
- rzeźbotwórcza działalność wód morskich: (wybrzeża)dalmatyńskie, fiordowe, fiordowe, szkierowe, limanowe, riasowe
- rzeźbotwórcza działalność wiatru: barchany, wydmy : poprzeczne, gwiaździste, paraboliczne
- rzeźbotwórcza działalność wód powierzchniowych i podziemnych: kras powierzchniowy i podziemny
- rzeźbotwórcza działalność lodowców:
niszcząca: rynny lodowcowe, kotły lodowcowe, doliny U- kształtne
budująca: wały moreny czołowej, ozy, kemy, stożki i równiny sandrowe, równiny i wysoczyzny morenowe ( płaskie, faliste, pagórkowate)

13. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby atmosfery.

1. Klimat

1. Termiczne pory roku

2. Przebieg roczny średnich miesięcznych temperatur powietrza

3. Liczba dni z temperaturą średnią dobową >15 °C

4. Liczba dni oraz pierwszy i ostatni dzień z przymrozkiem

5. Liczba dni z silnym mrozem <-10°C

2. Opady

1. Przebieg roczny miesięcznych sum opadów (mm)

2. Liczba dni z opadem (wg miesięcy)

3. Przeciętna liczba godzin z opadem na dzień

4. Początek i koniec okresu zalegania pokrywy stałej

5. Liczba dni z pokrywą śnieżną

6. Średnia miesięczna grubość pokrywy śnieżnej

7. Równoważniki wodne śniegu

3. Wiatry

1. Liczba dni z ciszą

2. Liczba dni z wiatrem silnym 10m/s

3. Liczba dni z wiatrem bardzo silnym >15m/s

4. Usłonecznienie, nasłonecznienie liczba dni pogodnych i pochmurnych.

Klimat- określa wpływ warunków atmosferycznych na zdrowie i zachowanie człowieka

Nasłonecznienie- ilość energii słonecznej która dociera w określonej jednostce czasu na określoną powierzchnie

Usłonecznienie- to czas trwania promieniowania słonecznego w ciągu dnia.

14. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby hydrosfery.

1. Powierzchnia zbiorników wodnych

2. Wielkość przepływu cieków

3. Temperatura wody- określa długość sezonu kąpieli morskich

4. Stany wody (głębokość)- określa tzw. głębokości żaglowne definiowane jako średnie odległości miedzy lustrem wody a dnem w przekroju poprzecznym rzeki; zależą od ilości wody płynącej rzeką tzn. od przepływu wyrażanego w m³/s

5. Typ brzegu

6. Rodzaj dna

7. Szerokość koryta rzeki

8. Spadek

9. Stopień rozwinięcia koryta rzeki

10. Klasa czystości (I i II klasa możliwość kąpieli w zbiornikach wodnych)

15. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby fitosfery.

1. Powierzchnia lasów, trwałych użytków zielonych

2. Udział procentowy w/w form użytkowania w ogólnej powierzchni badanej jednostki przestrzennej

3. Typ siedliskowy lasów i trwałych użytków zielonych

4. Skład gatunkowy i wiek drzewostanów

5. Skład gatunkowy trwałych użytków zielonych

6. Stopień zniszczenia lasów na skutek dział. człowieka

16. Wymień i krótko scharakteryzuj turystyczne zasoby zoosfery.

- gatunki egzotyczne, rzadkie i zagrożone,
- gatunki użytkowe( myślistwo, wędkarstwo, produkcja żywności)

17. Zdefiniuj , wymień i opisz podstawowe rodzaje bazy noclegowej.

Baza noclegowa - jeden z podstawowych elementów zagospodarowania turystycznego, w skład którego wchodzą różnego rodzaju obiekty noclegowe i urządzenia towarzyszące, pozwalające turystom na przebywanie poza miejscem stałego zamieszkania w warunkach zbliżonych do ich stałych upodobań

1) hotele - obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem klientów,

2) motele - obiekty położone przy drogach, dysponujące parkingiem, posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych,

3) pensjonaty - obiekty posiadające co najmniej 7 pokoi, świadczące dla swoich klientów całodzienne wyżywienie,

4) kempingi (campingi) - obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach, samochodach mieszkalnych (campobusach) i przyczepach samochodowych, przyrządzanie posiłków, parkowanie samochodów, a także świadczące usługi związane z pobytem klientów; obiekty te mogą dodatkowo umożliwiać nocleg w domkach turystycznych lub innych obiektach stałych,

5) domy wycieczkowe - obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów,

6) schroniska młodzieżowe - obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów,

7) schroniska - obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi, przy szlakach turystycznych, świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów,

8) pola biwakowe - obiekty nie strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach.

18. Przedstaw wskaźnik rozwoju funkcji turystycznych Defert-a oraz skalę jego wartości.

? Wskaźnik Defert-a- wskaźnik funkcji turystycznej , wyrażony liczbą turystów korzystających z noclegów, przypadająca na km2 (kwadratowy) powierzchni całkowitej.

T= 100N/L

Gdzie:
-N - to liczba miejsc noclegowych
- L - liczba ludności miejscowej

Poznań - 2,76
Łeba - 150

Inne miejscowości miejscowości turystyki pobytowej

( 100)

osiedla handlowe uzdrowiska
małe ośrodki administracyjne ośrodki turystyki górskiej
miasta przemysłowe ośrodki sportów zimowych

1 10 100 800 1000 10000
wsie
miasta ośrodki kulturalne ośrodki narciarskie miasta rozrywkowe
osiedla górnicze miejscowości etapowe ośrodki docelowe ( Vegas)
miasta sypialne gł. miasta regionalne pielgrzymek

19. Zdefiniuj i opisz podstawowe rodzaje bazy żywieniowej.

Baza gastronomiczna - element zagospodarowania turystycznego, na który zestawiają się wszystkie obiekty i urządzenia związane z zapewnieniem żywienia (indywidualnego, grupowego) dostosowanego do potrzeb ruchu turystycznego

Bazę żywieniową można podzielić na trzy podstawowe rodzaje:

1. zakłady gastronomiczne

2. sklepy

3. obiekty zaopatrujące zakłady gastronomiczne i sklepy( hurtownie)

Ze względu na dostępność wyróżniamy:
- zakłady gastronomii otwartej
- zakłady gastronomii półotwartej
- zakłady gastronomii zamkniętej( stołówki prawnicze, jadłodajnie studenckie)

20. Zdefiniuj i opisz podstawowe rodzaje bazy towarzyszącej

Baza towarzysząca-stanowi uzupełnienie podstawowej bazy turystycznej są to instytucje i urządzenia ułatwiające turyście pobyt i korzystanie z walorów turystycznych, na co dzień służy również mieszkańcom:

- placówki handlowe - sklepy spożywcze, sklepu odzieżowe
-placówki usługowe - salony fryzjerskie, solarium
-placówki kulturowe i rozrywkowe-muzea , kina , ośrodki kultury , dyskoteki , galerie.

Baza paraturystyczna - wszystkie obiekty na co dzień wykorzystywane przez mieszkańców miejscowości np. stacje benzynowe, poczta banki, solaria, zakłady fryzjerskie itp.

21. Zdefiniuj pojęcie produktu turystycznego

Produkt turystyczny miejsce- definiowanie pojęcie


elementy
materialne

Produkt turystyczny miejsce- czyli, wewnętrznie złożony zbiór elementów wyróżnionych ze względu na swoją konkretną lokalizacje w przestrzeni, charakteryzującej się walorami turystycznymi (J. Kaczmarek 1995). Sprzedając nabywcy określone miejsce (wypoczynku do zwiedzania itp.) oferujemy nie tylko jego walory turystyczne, ale także usługi świadczące przez różne podmioty gospodarcze w oparciu o istniejące zagospodarowanie turystyczne, dziedzictwo historyczne i kulturowe, gościnność i przychylność mieszkańców, a nawet wizerunek obszaru.

Elementy niematerialne

22. Przedstaw strukturę rzeczową produktu turystycznego miejsce/obszar

Produkt turystyczny miejsce- definiowanie pojęcia -STRUKTURA

Składniki produktu turystycznego miejsca utożsamiane są z elementami atrakcyjności turystycznej( Holloway 1986), które tworzą tzw. 3 „A”:

- Accessibility (dostępność)
- Attractions (atrakcje)
- Amenities (infrastruktura)

23. Przedstaw charakterystykę Wybrzeża jako regionu turystycznego oraz wymień jego podstawowe podregiony.

Ogólna charakterystyka regionu turystycznego

- Najintensywniejsze wykosztowanie terenu dla potrzeb wypoczynkowych i największe skupisko wczasowiczów na jednostkę powierzchni (do 1 tys. osób/ha)
- Najbardziej istotne walory przyrodnicze: morze, piaszczyste plaże , wały wydmowe lub wybrzeże klifowe i ciągnące się w głąb lądu lasy
- Ograniczenie dla organizacji wypoczynku stanowią przede wszystkim warunki klimatyczne, ograniczające sezon turystyczny oraz dalsze panujące w nim okresy niepogody
- Atrakcyjność morza jako waloru wypoczynkowego jest ograniczona przez zanieczyszczenie obserwowane przede wszystkim w sąsiedztwie portów wielkich miast i ujęć rzecznych.
- zagospodarowanie turystyczne nierównomierne, a nieraz jego jakość pozostawia wiele do życzenia
- obiekty wypoczynkowe skupiają się w ok. 60 miejscowościach nadmorskich na terenie 34 gmin w 10 powiatach i 4 miastach na prawach powiatów
- 45% kempingi
- Woliński i Słowiński Park Narodowy
- Trójmiasto- lepsza baza
- najbardziej trwałą i użytkowaną całoroczną bazę turystyczną cechują się uzdrowiska
- polskie wybrzeże jest mało zróżnicowane z wyjątkiem odcinków klifowych ( Woliński PN, Rozewie, Kępa Redłowska) i mierzei

Podregiony:
- Pobrzeże Szczecińskie
- Pobrzeże Koszaliński
- Pobrzeże Gdańskie

Podział ten ma uzasadnienie historyczne, administracyjne, komunikacyjne i w charakterze ruchu turystycznego. Pobrzeże Szczecińskie i Gdańskie są równocześnie terenami wypoczynku świątecznego mieszkańców aglomeracji portowych, a Pobrzeże Koszalińskie służy przede wszystkim wypoczynkowi urlopowemu mieszkańców innych części kraju.

24. Opisz podstawowe cechy podregionu turystycznego Pobrzeże Szczecińskie.

Pobrzeże Szczecińskie leży w zachodniej części polskiego wybrzeża Bałtyku i zamyka się w granicach województwa zachodniopomorskiego
Ku południowi wybrzeże rozszerza się, obejmując także rejon ujścia Odry oraz Równinę Pyrzycko -Starogardzką wraz z jeziorem Miedwie.
Jest nizinne, z wyjątkiem wzgórz morenowych, które wznoszą się koło Szczecina do wysokości 149 m n.p.m., a na wyspie Wolin sięgają do 115 m n.p.m
Głównym walorem Pobrzeża Szczecińskiego jest samo morze i ciągnące się nad nimi plaże, a także znajdujące się w głębi lądu wielkie akweny: Zalew Szczeciński, jeziora Dąbie i Miedwie. Inny walor stanowią znaczne obszary leśne ( puszcze Wkrzańska, Goleniowska, Bukowa, lasy Wolińskiego Parku Narodowego).
Miasta Pobrzeża Szczecińskiego charakteryzują się wielką liczbą zabytków, przede wszystkim gotyckich murów, baszt i bram obronnych oraz kościołów. Najciekawsze zespoły zabytków znajdują się w Szczecinie, Stargardzie Szczecińskim, Kamieniu Pomorskim, Goleniowie, Gryficach, Trzebiatowie, Maszewie i Pyrzycach oraz we wsi Kołbacz. Miejscem najważniejszych wykopalisk archeologicznych jest miasto Wolin. Cel turystyki krajoznawczej stanowi zwłaszcza Szczecin i jego rozległy port; jest on także węzłem komunikacji międzynarodowej.

Podregiony:

• Wyspa Wolin i Uznam

• Wzgórza Trzebiatowskie- ciekawe zjawisko cofania się brzegu (Trzęsacz) oraz liczne miejscowości Dziwnów, Rewal, Niechorze, Mrzeżyno

• Dolina Dolnej Odry- jezioro Dąbie

• Równina Goleniowska- Puszcza Goleniowska

• Wzgórza Szczecińskie- zaburzenia glacitektoniczne

• Wzgórza Bukowe- J. Szmaragdowe

• Równina Pyrzycko-Starogardzka- zabytki gotyckie

• Równina Nowogardzka

• Równina Gryficka - wapienie

25. Przedstaw znaczenie Zalewu Szczecińskiego oraz Zatoki Pomorskiej w rozwoju ruchu turystycznego na polskim Wybrzeżu

ZALEW SZCZECIŃSKI- - łączy porty: Szczecin i Świnoujście, umożliwia wypływanie statków ze Świnoujścia do Szczecina
- sezonowa żegluga pasażerska, sporty żeglarskie, porty i przystanie, rybołówstwo

PORTY:
-Wolin
- Sierosław
- Nowe Warpno
- Lubin
- Trzebież
- Stepnica

KĄPIELISKA: Trzebież ( plaża i promenada), Nowe Warpno, Stepnica, Popielewo( plaża)

Szczecin leży nad zalewem- nie bezpośrednio nad morzem

ZATOKA POMORSKA- na wsch. krańcu leży Jarosławiec zaś wyspa Ruga ogranicza zatokę na zach.

PORTY:
- Świnoujście
- Dziwnów
- Mrzeżyno
- Dźwirzyno,
- Kołobrzeg

-liczne kąpieliska

26. Opisz walory turystyczne Wolińskiego Parku Narodowego

WOLIŃSKI PARK NARODOWY - utworzony w 1960; obecnie powierzchnia ok. 11 tys ha , ( 1996r. ok. 5 tys. ha); I park nadmorski w Polsce; 43% powierzchni zajmują wody; 43% powierzchni zajmują lasy

szczególne walory przyrodnicze to : najpiękniejszy odcinek polskiego wybrzeża klifowego, dobrze zachowane lasy bukowe, unikalna - wyspiarska delta Świny, przybrzeżny pas wód Bałtyku.

walory antropogeniczne parku:
-ślady pozostałości grodzisk i miejsc związanych z osadnictwem z czasów historycznych. Szczególnie liczne są ślady związane z czasami ostatniej wojny, okopy oraz bunkry, pozostałości fragmentów broni V 3 w
-w okolicach Wapiennicy znajdują się pozostałości po odkrywkowych kopalniach kredy (jezioro turkusowe )

Turystyka:
- Centrum Edukacyjno-Muzealne przy dyrekcji Parku w Międzyzdrojach
- Zagroda Pokazowa Żubrów
- 4 pkt. widokowe,

Ruch koncentruje się głównie: nad Jez. Turkusowym, w Zagrodzie Pokazowej Żubrów oraz w punktach widokowych ( Góra Gosań, Lubin)

27.Opisz walory turystyczne Świnoujścia

Miasto na wyspach ( 44); obejmuje 3 zamieszkałe wyspy- Uznam, Wolin, Karsibór, oraz 41 innych wysp mniejszych niezamieszkałych.

- Plaża ciągnie się na przestrzeni 10 km, miejscami jej szerokość dochodzi do 130 m, plaża na wyspie Uznam corocznie utrzymuje certyfikat „Błękitnej Flagi” ( 2006, 2007, 2008, 2009)

- Uzdrowisko z Parkiem Zdrojowym ( 58ha) - w 1824 Świnoujście zostało ogłoszone kąpieliskiem morskim. W 1897 zostały odkryte na terenie źródła leczniczej solanki

Obiekty antropogeniczne:
obiekty wojskowe:

- basen U-Bootów jako stała baza promów wojskowych
- falochrony - Falochron Zachodni ze Stawą Młyny ok. 350m długości ( Stawa Młyny to symbol Świnoujścia); Falochron- najdłuższy falochron kamienny w Europie
- kościoły- dość młode

- szlaki rowerowe, kajakowe i piesze
- terminal promowy

28. Opisz walory turystyczne Międzyzdrojów

- walory przyrodnicze wynikają z położenia geograficznego ( 17 km na wschód od centrum Świnoujścia; piękne położenie na skraju Wolińskiego Parku Narodowego w sąsiedztwie klifowego odcinka wybrzeża z najwyższym wzniesieniem Gosań ( 95m n p.m)
- wąska plaża ograniczona wybrzeżem klifowym

Walory antropogeniczne:
- historyczne zabudowania uzdrowiskowe i Park Zdrojowy - XIXw. (Międzyzdroje nie są uzdrowiskiem),
- obiekty małej architektury - „ Ławeczka Gustawa”(Aleja Gwiazd)
-Muzeum Wolińskiego Parku Narodowego
- molo o długości 395 m
- wielokilometrowa promenada wzdłuż morza
- Gabinet Gwiazd - Gabinet Figur Woskowych,
- 2 punkty widokowe
-Kościół Piotra Apostoła,
- Hotel Amber Baltic - miał przypominać płynący statek

Walory recepcyjne: 10 hoteli, 2 pensjonaty, 1 zakład uzdrowiskowy

Inne- Wakacyjny Festiwal Gwiazd- produkt turystyczny 2004

29.Opisz walory turystyczne trzech wybranych małych miejscowości o charakterze wypoczynkowym w strefie Pobrzeża Szczecińskiego

Wisełka- miejscowość położona ok. 10 km od Międzyzdrojów; tańsze noclegi, 3 jeziora: Wisełka, Zatorek i Czajcze (o kształcie lekko zagiętej podkowy; znajduje się tu Wydrzy Głaz- głaz przeniesiony z terenów Skandynawii);
Walory antropogeniczne:
- grodzisko - badania archeologiczne ( IX - XIIw)
- latarnia morska „Kikut”- kiedyś punkt widokowy, obecnie obiekt zamknięty.

Pobierowo:
- jedną z atrakcji jest „ Akademia Słońca- Strefa Aktywnego Wypoczynku, która otrzymała certyfikat POT dla Najlepszego Produktu Turystycznego roku 2005
- walorami turystycznymi są: położenie nad morzem, sosnowe lasy, piaszczyste plaże

Łukęcin- klasztor ojców Paulinów, ośrodek jazdy konnej, pole golfowe oraz kilka domów i ośrodków wczasowych; w pobliżu Łukęcina znajduje się jedna z niewielu odkrywek porwaka lodowcowego

Dziwnów-Festiwal Gwiazd Sportu, Aleja Gwiazd Sportu; port rybacki, marina na 20 jachtów, 2 falochrony o dł. 350m, Promenada Nadmorska; most zwodzony na Dziwnie

Pogorzelica- całoroczny ośrodek sanatoryjny, dworzec Gryfickiej Kolei Wąskotorowej.Od zachodu Pogorzelica graniczy poprzez kanał Liwia Łuża z Niechorzem, a na południowy zachód jezioro Liwia Łuza będące rezerwatem ptaków.

Niechorze- piaszczysta plaża i klif, latarnia morska, Muzeum Rybołówstwa Morskiego, dworzec Gryfickiej Kolei Wąskotorowej

Kołczewo- znane jest z pola golfowego o randze międzynarodowej; na terenie zajmującym 66ha

Dziwnówek -w XVIII wieku zaledwie 7 chat rybackich, obecnie miejscowość wypoczynkowa, kąpielisko i uzdrowisko, w sanatorium leczące dzieci ze schorzeniami układu oddechowego.

30. Opisz walory turystyczne Szczecina

Walory przyrodnicze

a) wzniesienie Wilecka Góra (131m n.p.m) oraz Bukowiec ( 148m n.p.m)
b)Szczeciński Park krajobrazowy
c)Park Krajobrazowy Dolina dolnej Odry
d) Odra

Walory antropogeniczne:
zabytki budownictwa świeckiego:,
- Zamek Książąt Pomorskich( XIII/XIVw)
- fragment Europejski Szlaku Gotyku Ceglanego,
-Wały Chrobrego,
- Ratusz Staromiejski z Rynkiem Siennym
- Rezydencje
- Kamienice
- pozostałości umocnień miejskich: Baszta 7 Płaszczy

Zabytki budownictwa sakralnego:
- Bazylika św. Jakuba,
- kościoły m.in.: św. Jana Ewangelisty, św. Piotra i Pawła, Jana Chrzciciela

Muzea:
- Muzeum Narodowe z Galeria Sztuki Współczesnej,
- Muzeum Historii Miasta
- Muzeum Morskie
- Muzeum Geologiczne

Zabytkowe cmentarze- największy w Polsce cmentarz 163 ha

Walory współczesnej działalności człowieka: Port

Teatry:
- Teatr Współczesny,
- Teatr Polski, Teatr,
- Filharmonia Szczecińska,
- Amfiteatr w Parku Kasprowicza ( Teatr Letni)

Imprezy cykliczne:
- Dni Morza w Szczecinie
- Międzynarodowy Dzień Deskorolki
- Rajd Magnolii

31.Opisz walory antropogeniczne występujące na wyspie Wolin

- zabytki budownictwa sakralnego- kolegiata św. Mikołaja
- 3 odkrywki archeologiczne- obiekty archeologiczne ( Srebrne Wzgórza, Wzgórze Wisielców, Młynówka)
-Muzeum Regionalne ( Morskie)

Inne:
- imprezy cykliczne: „ Dni Morza” i „ Festiwal Słowian i Wikingów”
- Festiwal wikingów- produkt turystyczny 2004.

32. Opisz podstawowe cechy podregionu turystycznego Pobrzeże Koszalińskie

• zajmuje najdłuższy odcinek polskiego wybrzeża Bałtyku

• część Wybrzeża o najlepszych warunkach do odpoczynku, pozbawiona dużych miast, portów, uciążliwego przemysłu i ujść wielkich rzek

• rozciągają się tu najszersze plaże, obrzeżone wysokimi wałami wydmowymi (stanowiącymi nieraz mierzeje między morzem i jeziora przybrzeżnymi)

• główną atrakcją przyrodniczą i krajoznawczą jest Słowiński Park Narodowy z największym nagromadzeniem w Polsce ruchomych wydm i przykładów ich niszczącej działalności

• w głębi lądu krajobraz urozmaicają wzgórza morenowe (Góra Chełmska, Rowokół), większe kompleksy leśne oraz rzeki, nieraz malowniczo meandrujące (o stosunkowo czystej wodzie)

• Park Krajobrazowy Doliny Słupi
  

• zabytki świeckie

• muzea: M. Pomorza Środkowego w Słupsku, M. Wsi Słowińskiej, Młyn Zamkowy

• teatry: Polska Filharmonia Sinfonia Baltica

• imprezy cykliczne: Festiwal Pianistyki Polskiej; Komeda Jazz Festival

• turystyczne produktu markowe: „Kraina w kratę”; „Szlak Elektrowni Wodnych” na rzece Słupi

33. Wymień walory turystyczne Słupska

• dobrze rozwinięta infrastruktura turystyczna (pensjonaty, hotele, restauracje)

• bliskość kurortów nadbałtyckich (Ustka, Rowy, Jarosławiec, Łeba)

• miejsce przecinania się szlaków turystycznych

• węzeł kolejowy i drogowy

• obszary leśne

• Park Krajobrazowy `Dolina Słupi' oraz w niewielkiej odległości rezerwat biosfery UNESCO - Słowiński Park Narodowy

• liczne jeziora

• zespoły zabytków:

- Ratusz Miejski

- gotyckie kościoły

- Zamek Książąt Pomorskich (najstarsza czynna winda w Europie)

- zabytkowe kamienice z okresu międzywojennego

• Muzeum Pomorza Środkowego

• festiwale, m.in. Festiwal Pianistyki Polskiej, Komeda Jazz Festival, Konfrontacje Sztuki Kobiecej

34. Wymień walory turystyczne Koszalina

• Góra Chełmska z wieżą widokową z 1888 roku, wysokość 31,5 m (najstarsza w Polsce)

• Jezioro Lubiatowskie

• Dolina Grabowa

• fragmenty średniowiecznych murów obronnych

• Pałac Ślubów - kamienica z XVI w

• Domek Kata z XV w

• Pałac Młynarza z młynem z XIX w

• Park Miejski im. Książąt Pomorskich (zabytkowy, najstarsza część powstała w 1817 r.)

• stacja kolejki wąskotorowej wraz z obiektami kolejowymi z 1898 r.

• kościoły: Katedra Niepokalanego Poczęcia NMP (gotycki z 1333 r.), św. Józefa Oblubieńca (neogotycka budowla z 1869 r.)

• muzea: M. Wody, M. Radia, M. W. Wysockiego, M. Okręgowe, Skansen Jamneński

• największy w Polsce amfiteatr mieszczący się w parku

• festiwale: Letni Festiwal Kabaretów, Festiwal Filmowy `Młodzi i Film'

• Filharmonia Koszalińska

• pomnik „Płomienne Ptaki” autorstwa Władysława Hasiora

35. Opisz walory turystyczne Kołobrzegu

Kołobrzeg - miasto nadmorskie, powiatowe. Znane kąpielisko, port i uzdrowisko u ujścia rzeki Parsęty. Miasto posiada aż 5 portów: handlowy, pasażerski, rybacki, jachtowy i wojenny. Bardzo dobrze rozwinięta baza noclegowa (ok. 10000miejsc) i gastronomiczna. Kołobrzeg słynie z Festiwalu Piosenki Żołnierskiej.
Miasto położone jest w obrębie obszaru Natura 2000 - Trzebiatowsko-Kołobrzeski Pas Nadmorski. Park Zdrojowy im. Stefana Żeromskiego założony w XIX w, o powierzchni 31 ha.
Miasto posiada wiele zabytków i atrakcji turystycznych:

• Bazylika Mniejsza p.w. Wniebowzięcia NMP- konkatedralna (3 wieże)

• Ratusz z Placem Ratuszowym

• Latarnia Morska (wielokrotnie rozbudowywana, punkt widokowy)

• Muzeum Oręża Polskiego (bogate zbiory od średniowiecza po czasy dzisiejsze: bronie, mundury, pamiątki)

• Molo

• Galeria Sztuki Współczesnej

• Port handlowy

Przez miasto przebiegają trzy szlaki turystyczne piesze: Szlak Solny, Szlak im. Jana Frankowskiego oraz Szlak Nadmorski im. Czesława Piskorskiego (europejski, długodystansowy szlak pieszy E9). W mieście swój bieg rozpoczyna kilka szlaków rowerowych. Baza sanatoryjna dysponuje ok. 30 obiektami, w mieście i okolicach występują źródła wody mineralnej (Perła Bałtyku).

36. Opisz walory turystyczne Wybrzeża na odcinku Ustronie Morskie-Unieście

• Ustronie Morskie

• do końca XIX było wsią rybacką

• dąb Bolesław 800 lat

• piaszczysta plaża, nieopodal niewielki klif

• dwa mola (jedyny taki przypadek w Polsce)

• neogotycki kościół

• obiekty powojskowe: schrony i działobitnie

• Gąski

• latarnia morska z lat 1877-78 (trzecie pod względem wielkości na polskim wybrzeżu)

• neoklasycystyczny pałac z parkiem o powierzchni 5 ha ( hotelowy)

• Sarbinowo

• kościół, wzniesiony w 1856 r. z wysoką wieżą zbudowaną na planie ośmiokąta

• zabytkowa chałupa rybacka z 1804 r.

• walory wypoczynkowe

• Chłopy

• port rybacki

• niewielka wieś nadmorska

• dominują tereny rolnicze

• Mielenko

• Aleja Lipowa (150 lat) - zabytkowa

• 2 km od Mielna

• wał obronny - pozostałość po trzech grodziskach z IX i X w

• Mielno

• Jezioro Jamno

• pomnik Jelenia

• kościół p.w. Przemienienia Pańskiego z XV w, przebudowany w XIX w.

• park dworski z przełomu XVIII/XIX w.

• obszar wypoczynku świątecznego m.in. dla mieszkańców Koszalina

• Unieście

• kąpielisko

• przystań rybacka

37. Opisz walory turystyczne Darłowa

Darłowo jest miastem o cennych zabytkach, obiekty wypoczynkowe grupują się w nadmorskiej dzielnicy wczasowej (Darłówko), odległej o 3 km.

• Dominacja walorów antropogenicznych

• Zamek Książąt Pomorskich

• Brama Wysoka z obwarowaniami miejskimi

• barokowy ratusz

• fontanna z 1919 r. z posągiem rybaka

• kościół Mariacki - kult Matki Boskiej Fatimskiej, pielgrzymki

• kaplica św. Jerzego (XV w.)

• latarnia morska

• port - oryginalne zabudowania z XIX i XX w.

• Awanport w Darłówku Zachodnim - podczas II wojny światowej istniała tu stocznia statków żelbetonowych

• Betonowe podstawy wyrzutki V-1, V-2 z czasów II wojny św.

• Międzynarodowy Zlot Historycznych Pojazdów Wojskowych (czerwiec)

• Ogólnopolski Bieg Eryka (lipiec)

• największa na polskim pobrzeżu liczba dni słonecznych - 50

• jedyny rozsuwany most w Polsce

38. Opisz walory turystyczne Łeby

Łeba - miasteczko rybackie z bardzo rozbudowaną funkcją turystyczną (ok. 14,5 tys miejsc noclegowych, duże kempingi). Położenie Łeby jest bardzo atrakcyjne - między morzem a dwoma jeziorami przybrzeżnymi (Łebsko i Sarbsko), w sąsiedztwie wydm Słowińskiego Parku Narodowego. Łeba dysponuje najrozleglejszą plażą ze względu na brak w sąsiedztwie innych miejscowości nadmorskich. Plaża szeroka, piaszczysta.

• marina łebska - port jachtowy

• Łupawa

• hotel Neptun - zamek na plaży

• cmentarz ewangelicki

• w Rąbce wyrzutnia rakiet

• barokowy kościół z 1683 r. z wieżą szachulcową z XVIII w

39. Opisz walory turystyczne Ustki

Ustka - kąpielisko morskie , uzdrowisko i mały port, głównie rybacki; miejscowość sanatoryjna - osoby 60 i 60+.Położona u ujścia Słupi do M. Bałtyckiego. Ustka w okresie powojennym została silnie rozbudowana - dobrze rozwinięta baza noclegowa i gastronomiczna. W Ustce znajduje się Zakład Przyrodoleczniczy, zbudowany w 1912 r w celu leczenia chorób układu oddechowego, krążenia, przemiany materii i reumatyzmu.

Zabytki i atrakcje turystyczne:

• kościoły: p.w. Najświętszego Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Mikołaja

• latarnia morska

• port Ustka - falochron wcinający

• tzw. III molo będące pozostałością po niedokończonych planach niemieckich ( przed II wojna św.)

• promenada nadmorska - jej historia sięga 1875r. ( Otton von Bismarck)

• Dom Pracy Twórczej z 1890 r.

• warownia

• muzea: M. Chleba, M. Ziemi Usteckiej

• Ustecki Ogólnopolski Festiwal Sztucznych Ogni

• Mistrzostwa Polski w wypłukiwaniu bursztynu „Złoto Bałtyku”

• Święto Miasta - 14 sierpnia

40. Opisz walory turystyczne Słowińskiego Parku Narodowego

Słowiński Park Narodowy obejmuje:

• jeziora przybrzeżne (największe - Łebsko i Gardno; )

• bagna, torfowiska

• łąki

• nadmorskie bory i lasy

• wydmowy pas Mierzei Łebskiej z największymi w Polsce wydmami ruchomymi (unikatowe na skalę europejską)

• bogata fauna i flora

• jeden z najlepiej zagospodarowanych jeśli chodzi o przebieg szlaków turystycznych

SPN stanowi miejscami rezerwat ścisły ptaków i ryb. W 1977 r wpisany na listę UNESCO

Krajoznawczo ciekawe są ponadto: dawna wieś słowiańska Kluki z Muzeum Wsi Słowińskiej ( 10ha, 20 obiektów w tym 7 chałup, 2 stodpoły,2 piece chlebowe, magazyn na łodzie i sprzęt rybacki, funkcjonuje od 1973; imprezy folklorystyczne: Czarne Wesele, Dni z Muzyką i Chlebem, Festyn Dziecięcy)oraz położone u stóp Rowokołu Smołdzino z muzeum Słowińskiego Parku Narodowego. Rowokół święte: wzgórze Słowińców, dawne miejsce kultu. W Rowach zaczyna się rezerwat leśno- wydmowy.

Wydma Czołpińska w okolicy latarnia morska. Największa wydma - Łącka. W parku obowiązuje ruch pieszy, dwa główne szlaki spacerowe.

41. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pobrzeża Gdańskiego

Walory krajobrazowe:

• występowanie długich, piaszczystych mierzei: Helskiej i Wiślanej

• wybrzeża zarastające - Zatoka Pucka

• nizinne wybrzeża z wałem wydmowym (na zachód od Rozewia i na Żuławach)

• zbudowane z glin zwałowych, piasków, stromo opadających do morza kęp: Redłowskiej, Oksywskiej, Puckiej i Swarzewskiej

• wybrzeża klifowe

• w głębi lądu zmienność krajobrazu od zmeliorowanej depresji Żuław, przez bagniste obniżenia aż po wysokie wzgórza morenowe

42. Przedstaw charakterystykę walorów turystycznych Mierzei Helskiej i leżącego w jej przedłużeniu odcinku wybrzeża Władysławowo-Karwia.

Rejon korzysta ze stosunkowo najczystszych wód otwartego morza. Ruch turystyczny już w okresie międzywojennym. Skupia się tu największa liczba miejsc wczasowych. Większość tego odcinka włączono obecnie w granice miasta Władysławowo, które jest zlepkiem różnych oddalonych od siebie miejscowości. Są wśród nich zarówno dawne wsie rybackie Karwia i Chałupy, jak i nowoczesne ośrodki pensjonatowo-wczasowe: Jastrzębia Góra i Władysławowo. Między nimi znajduje się Przylądek Rozewie ze znaną latarnią morską, w której umieszczono Muzeum Latarnictwa.

• Władysławowo

- port morski z 1938r.

- wieża widokowa, Dom Rybaka( hotel)

- Hallerówka - gen. Haller - miejsca pobytu, miejsce pamięci

- Aleja Gwiazd Sportu; Centralny Ośrodek Przygotowań Olimpijskich

• Jastrzębia Góra - najbardziej wysunięta na północ miejscowość Polski

• Karwia - „miejscowość sypialnia”; na stałe 930 mieszkańców, w sezonie letnim liczba ta wzrasta do ok. 30-35 tys. ludzi

• Chałupy

- centrum sportów wodnych

- szybkie łodzie, windsurfing

- siatkówka plażowa

• Hel

- Muzeum Rybołówstwa Morskiego w dawnym kościele gotyckim z XIV w.

- zabytkowe chaty kaszubskie

- Fokarium Stacji Morskiej Uniwersytetu Gdańskiego

- latarnia morska Hel

- port morski Hel

- zabytki militarne

- Skansen Broni Morskiej

- Muzeum Obrony Wybrzeża

• Jastarnia

- port rybacki

- Muzeum pod Strzechą

- latarnia morska

- zabytkowa chata rybacka z 1881 r (wybudowana z wyrzuconych przez morze części statków i okrętów)

- kapliczka św. Rozalii

- Skansen Fortyfikacji z 1939

- ośrodek oporu Jastarnia

- zbiory rybackie

43. Wymień walory turystyczne Gdyni

• Miasto młode, nie ma Starego Miasta

• Klify (najbardziej znany Orłowo)

• Trójmiejski Park Krajobrazowy

• Rezerwat Przyrody Kępa Redłowska

• Rezerwat Przyrody Kacze Łęgi (leśno-florystyczny, łęgi nadrzeczne)

• Rezerwat Cisowa
  

• Zabytki budownictwa świeckiego:

- Miasto Ogród Kamienna Góra

- Zespół dworsko-pałacowy w Orłowie

- Zespół dworsko-pałacowy Kolibki (stadnina koni)

- wieża widokowa w Kolibkach

• Zabytki budownictwa sakralnego:

• kościół pw. św. Michała Archanioła na Oksywiu XIIIw.

• stanowisko artyleryjskie 11 Baterii Artylerii Stałej w Redłowie

• Muzeum Oceanograficzne i Akwarium Morskie

• Muzeum Marynarki Wojennej (Kamienna Góra)

• Skwer Kościuszki z zabytkowymi statkami (Dar Pomorza), akwarium morskie

• Festiwal Polskich Filmów Fabularnych

• Stocznia Remontowa

• Para Kaszubów na ławce- obiekt małej architektury

• Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej

44. Wymień walory turystyczne Gdańska

• Zabytki budownictwa świeckiego: Dwór Artusa, Ratusz Głównego Miasta, Ratusz Starego Miasta, Wielki Młyn;

• Bazylika Mariacka Wniebowzięcia NMP (największa średniowieczna świątynia z cegły w Europie); kościół św. Katarzyny, Kościół św. Brygidy,

• fontanna Neptuna, Pomnik Poległych Stoczniowców- obiekty małej architektury

• Europejski Szlak Gotyku Ceglanego

• muzea: Narodowe, Morskie, Diecezjalne, Historyczne Miasta Gdańska

• miejsca pamięci narodowej: Westerplatte, Poczta Polska, Twierdza Wisłoujście

• Zespół katedralnym w Oliwie (festiwale muzyki organowej)

• Trójmiejski Park Krajobrazowy; Rezerwat Ptasi Raj- walory przyrodnicze

• port i stocznia Gdańska

• Festiwale: Jarmark św. Dominika ( 3 tyg); Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej w Oliwie, Festiwal Polskich Wideoklipów Yach Film

• Produkt turystyczny- Muzeum Bursztynu w Gdańsku 2009

45. Wymień walory turystyczne Sopotu

• Kąpielisko nadmorskie, miasto pomników

• Trójmiejski Park Krajobrazowy

• piaszczyste plaże nad Zatoką Pucką

• drewniane molo spacerowe z przełomu XIX i XX w

• latarnia morska

• molo

• Opera Leśna z 1909r. ( najpierw festiwale Wagnerowskie później festiwale piosenki)

• ul. Bohaterów Monte Cassino

• budynki zakładów balneologicznych, fontanny solankowe

• kościół Zbawiciela 1913-1919, ewangelicko- augsburski

• Muzeum Sopotu

• Grodzisko wczesnośredniowieczne

• Cmentarz Żydowski z 1913r.

• Krzywy Dom

• zabytkowe kamienice/wille

• pomniki: A. Mickiewicza, Marynarzy, Mieszkańców Sopotu, Armii Krajowej, Sportowców, Jana Pawła II, Fryderyka Chopina

• teatr Atelier im. Agnieszki Osieckiej

• imprezy cykliczne: Międzynarodowy Sopot Festival, Toptrendy, Festiwal Jedynki, Sopot HitFestival

• Grand hotel ( 1927r)

46. Opisz walory turystyczne Mierzei Wiślanej i jej przedłużenia na zachód po ujście Wisły

Miejscowości wypoczynkowe leżą tu w pewnym oddaleniu od morza, oddzielone od niego pasem wydm i lasu. Występują tu bujne lasy mieszane, a wydmy osiągają wysokość do 43 m. kolejne miejscowości wypoczynkowe od zachodu to: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, leżące u nasady Kąty Rybackie, Krynica Morska. Na Mierzei funkcjonuje Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana oraz Rezerwat Kormoranów.

• Mikoszewo: wieś turystyczno-rybacka; przeprawa promowa; Żuławska Kolej Dojazdowa (szlak kolei wąskotorowej)

• Jantar: Mistrzostwa Świata w Poławianiu Bursztynu; tradycje rybackie

• Stegna: kościół parafialny XVIIw pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, kolejka wąskotorowa

• Sztutowo: obóz koncentracyjny z II wojny światowej; miasteczko położone na trasie Żuławskiej Kolei Dojazdowej

• Kąty Rybackie: marina, Muzeum Zalewu Wiślanego, oddział Muzeum Morskiego; Dni Rybaka w Kątach Rybackich - produkt turystyczny 2006; ławeczka rybaka ( rybak obok); miejsce wypoczynku mieszkańców Trójmiasta

• Krynica Morska: wniesienie wydmowe Wielbłądzi Garb 43 m wysokości, żegluga przybrzeżna; latarnia morska; PK Mierzeja Wiślna; port pasażerski i jachtowy; połączenie liniami żeglugi pasażerskiej z Fromborkiem, Tolkmickiem i Elblągiem.

W głębi lądu ważnymi ośrodkami turystyki krajoznawczej są: Malbork, Elbląg i Frombork.

47. Wymień (w kolejności z zachodu na wschód) miejscowości turystyczne położone bezpośrednio nad Bałtykiem

Świnoujście, Międzyzdroje, Dziwnów, Dziwnówek, Pobierowo, Trzęsacz, Rewal, Mrzeżyno, Dźwirzyno, Kołobrzeg, Ustronie Morskie, Sarbinowo, Mielno, Unieście, Łazy, Dąbki, Darłowo, Ustka, Rowy, Łeba, Dębki, Jastrzębia Góra, Władysławowo, Jastarnia, Jurata, Hel, Puck, Gdynia, Sopot, Gdańsk, Stegna, Kąty Rybackie, Krynica Morska

48. Przedstaw ogólna charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Południowopomorskiego( pomorskiego)

• głównymi walorami dla turystów są tu jeziora i lasy, w nieco mniejszym stopniu rzeki i rzeźba terenu

• gęstość zaludnienia oraz stopień urbanizacji i uprzemysłowienia są małe, dzięki czemu środowisko geograficzne tego regionu jest stosunkowo małe przekształcone

• wody jezior i rzek są na ogół czyste, co sprzyja uprawianiu sportów wodnych i wędkarstwa

• największe jeziora: Drawsko i Wielimie osiągają prawie 20km² powierzchni

• przeciętna lesistość tego obszaru wynosi 36% i przewyższa średnią krajową

• największe kompleksy leśne (Bory Tucholskie i Piławskie, puszcze Drawska i Gorzowska) rozciągają się na obszarach sandrów

• parki narodowe: Drawieński, Borów Tucholskich

• kilkanaście parków krajobrazowych

• największe miasta leżą na obrzeżu pojezierza; ze względu na cenne zabytki do ciekawszych można zaliczyć: Bydgoszcz, Świecie, Nowe, Gniew, Pelplin, Starogard Gdański i Gorzów Wielkopolski

• muzea: M. im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy; Muzeum Diecezjalne w Pelplinie

• w głębi obszaru pojezierza cenniejsze zabytki znajdują się w Chojnicach, Bytowie, Kartuzach, Świdwinie, Choszcznie, Myśliborzu i Chojnie

• pozostałością ostatniej wojny są liczne umocnienia Wału Pomorskiego, zwłaszcza w okolicy Wałcza; drugim rejonem pamięci narodowej są okolice Siekierek. W obu rejonach znajdują się duże cmentarze żołnierzy. O starszej historii przypomina pomnik zwycięstwa polskiego pod Cedynią w 972 r.

49. Wymień i opisz 5 najważniejszych atrakcji turystycznych Pojezierza Drawskiego

1. Duże skupienie jezior (dwa największe Drawsko i Wielimie). Jezioro Drawsko należy do najciekawszych w kraju dzięki wyjątkowemu rozczłonkowaniu (liczne zatoki, półwyspy, wyspa) i dużej głębokości ( 80 m, drugie pod tym względem w Polsce)

2. Czyste rzeki, łączące jeziora i stanowiące szlaki kajakowe (Drawa, Gwda, Piława), lasy oraz duże urozmaicenie terenu

3. Drawski Park Krajobrazowy - utworzony w 1979, obejmuje obszar ok. 63 tys. ha; cenne obiekty krajobrazowe: jeziora ( Drawsko), wały morenowe i głazy narzutowe; 42 gatunki roślin pod ochroną, 138 gatunków ptaków lęgowych; 8 rezerwatów i ok. 300 pomników przyrody; największą atrakcję parku stanowi rezerwat Dolina Pięciu Jezior tzw. Szwajcaria Połczyńska

4. Połczyn Zdrój - uzdrowisko, jedno z większych w północnej Polsce, występują tu szczawy żelaziste, solanki termalne i złoża borowiny. Zabytki: Stare Miasto, zamek- największa kolekcja widokówek w Polsce z przełomu XVII/XVIII w; kościół Niepolanego Poczęcie NMP, park zdrojowy z amfiteatrem, młyn wodny z pocz. XIX w z kołem młyńskim o średnicy 12 m, piwo Połczyn i Brewer

5. Czaplinek: kościół pw św. Trójcy z XIII w., ratusz z 1845r, dzwonnica drewniana, Sławogród- rekonstrukcja warowni wczesnośredniowiecznej, podobny do Biskupina, imprezy: Festyn Miodu w Sławogrodzie

6. Droga z Połczyna Zdrój do Czaplinka przez Dolinę Pięciu Jezior, o 130 zakrętach, należy do najbardziej malowniczych w kraju

[Dolina Pięciu Jezior - tzw. Szwajcaria Połczyńska, która nazwę zawdzięcza stosunkowo wysokim (ponad 200m) wzgórzom morenowym pokrytymi lasami i pastwiskami]*

Głównymi ośrodkami turystycznymi jest: Szczecinek, Czaplinek i Połczyn Zdrój

50. Omów główne atrakcje turystyczne Pojezierza Kaszubskiego

Pojezierze Kaszubskie jest najliczniej odwiedzanym rejonem Pojezierza Pomorskiego. Obok naturalnych walorów krajobrazowych , przyczynia się do tego bliskość aglomeracji Trójmiasta i dawne tradycje letniskowe.

Pojezierze Kaszubskie wyróżnia się swoją pagórkowatą rzeźbą-polodowcowe wzgórza morenowe osiągają tu najwyższe w północnej Polsce wysokości (Wieżyca 329 m n.p.m.), co umożliwia uprawianie narciarstwa zjazdowego. Między wzgórzami ciągną się długie i wąskie jeziora (Raduńskie i Ostrzyckie) oraz głębokie doliny rzek (Jar Raduni). Parki Krajobrazowe: Wdzydzki i Kaszubski.

• Największe jezioro - Wdzydze= „kaszubskie morze” (ośrodek wczasowy Wdzydze Kiszewskie z skansenem kaszubskim)

• 14 jezior= Kółko Raduńskie tzw grupa J. Raduńskich ( najważniejsze Raduńskie Górne i Dolne)

• Wdzydze Kiszewskie - największa koncentracja miejsc noclegowych, Muzeum Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich- I muzeum na wolnym powietrzu na ziemiach polskich, powstało w 1906, wiatraki, zagrody chłopskie i szlacheckie

• Kartuzy - stolica regionu kaszubskiego z ciekawym Muzeum Kaszubskim( 1947), leży nad 4 jeziorami zwanymi kartuskimi; szlak kartuski- niebieski; Muzeum Kaszubskiej Ceramiki Neclów; XIV w. kolegiata zakonu Kartuzów z miedzianym dachem ( wygięty)drugim centrum usługowym jest Kościerzyna

• Ośrodkiem folkloru kaszubskiego jest także wieś Wiele(kaplice Kalwarii Wielewskiej- II po Kalwarii Wejherowskiej obiekt tego typu na Pomorzu Gdańskim, ukończona w 1927r. obejmuje 23 obiekty np. Grób Jezusa, Pałac Piłata, tablice informacyjne)

• Szymbark - Kaszubski Skansen Budownictwa Drewnianego( odwrócony dom, najdłuższa deska w Polsce, najdłuższy stół w Polsce)

51. Przedstaw ogólna charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Mazurskiego

• dwa największe jeziora w Polsce: Śniardwy i Mamry [trzy inne spośród 10 największych jezior w Polsce: Jeziorak, Niegocin, Wigry]

• rzeki wykorzystywane jako trasy szlaków kajakowych

• 27% powierzchni zajmują lasy

• Puszcza Augustowska i Piska

• kanały żeglowne z XIX w (Augustowski)

• środowisko przyrodnicze słabo przekształcone, większe zagrożenia wynikają z rozmiaru ruchu turystycznego

• największy region pojezierny Polski ( 9 % wszystkich miejsc noclegowych)

• bliskość położenia większych miast 2 miast największych Polski, a także kilku innych o zaludnieniu powyżej 100tys osób: Białystok, Toruń, Elbląg, Włocławek, Płock ( wypoczynek świąteczny, budownictwo letniskowe)

• obszary chronione: Wigierski PN, Mazurski PK, Suwalski PK, PK Pojezierza Iławskiego, PK Wzgórz Dylewskich, Brodnicki PK, Górznieńsko-Lidzbarski park krajobrazowy

• dość liczne zabytki: okazałe zamki, muzea, skansen w Olsztynku, pole bitwy pod Grunwaldem. Do ciekawszych miast należą: Lidzbark Warmiński, Olsztyn, Reszel, Kętrzyn, Orneta, Morąg, Dobre Miasto Lubawskie, Nidzica, Brodnica, Radzyń Chełmiński i Golub- Dobrzyń. Najbogatsze w zabytki miasta to Toruń, Chełmno, Grudziądz, Kwidzyn

• Pojezierze Mazurskie jest zagospodarowane intensywniej i bardziej równomiernie niż Pomorskie.

Jednostki:
1. Pojezierze Brodnickie

2. Pojezierze Iławskie

3. Pojezierze Olsztyńskie

4. Pojezierze Mrągowskie

5. Kraina Wielkich Jezior

6. Pojezierze Ełckie

7. Pojezierze Suwalskie

52. Przedstaw i opisz trzy wybrane walory przyrodnicze i antropogeniczne Pojezierza Mazurskiego

Walory przyrodnicze

1. Wigierski Park Narodowy - zróżnicowany o niepowtarzalnym krajobrazie. Obszar WPN leży na wysokości 125-183 m n.p.m. Krajobraz urozmaicają morenowe wzniesienia, czyli różnego rodzaju pagórki, wzgórza i wały. 18 % powierzchni parku zajmują ekosystemy wodne. Wigierski krajobraz to mozaika lasów, jezior, łąk, pól uprawnych i zadrzewień w otwartym pofałdowanym terenie.

2. Jeziora i rzeki - nie bez powodu region ten jest nazywany `krainą tysiąca jezior', ponieważ na tym terenie znajdują się 2 największe jeziora w Polsce (Śniardwy i Mamry), najgłębsze jezioro - Hańcza oraz wiele innych, np. Jeziorak, Niegocin, Wigry. Jeziora wraz z rzekami pozwalają na uprawianie żeglarstwa. Rzeki są na ogół czyste, tworzące atrakcyjne szlaki kajakowe.

3. Puszcza Piska - różnorodność roślin i zwierząt, liczne bagna i mokradła, meandrujące rzeki. Wiele szlaków pieszych, rowerowych, konnych a nawet narciarskich. Przez Puszczę przepływają dwie najbardziej znane rzeki Mazur - Krutynia i Pisa.

Walory antropogeniczne

1. Kanał Ostródzko-Elbląski - unikalny system wodny łączy kilka zachodnio-mazurskich jezior z Zalewem Wiślanym. Oryginalność polega na pokonywaniu 100-metrowej różnicy poziomów wód przy pomocy systemu śluz i pochylni. Jest to światowej klasy zabytek sztuki hydrotechnicznej, zaprojektowany przez holenderskiego inżyniera

2. Lidzbark Warmiński - miasto historyczne z wieloma cennymi zabytkami: Zamek Biskupów Warmińskich - okazały zamek gotycki z XIV w; kościół p.w. św. Piotra i Pawła; Cerkiew Prawosławna z 1818-1823; Wysoka Brama - jedyna zachowana brama prowadząca do miasta (były 3); Oranżeria Krasickiego; mury obronne z 1308 r

3. Reszel - małe miasto krzyżackie, powstało w 1241 r. z Zamkiem reszelskim z XIII w, który wiąże się z krzyżackim podbojem staropruskiej ziemi; kościół z XIV w z wieżą widokową; budynek Starej Plebanii.

53. Wymień walory turystyczne Torunia

Leży na południowym skraju Pojezierza Chełmińskiego, należy do najbardziej interesujących i licznie odwiedzanych miast Polski.

• Kościoły gotyckie np. Św. Jakuba; św. Janów Chrzciciela i Ewangelisty; Wniebowzięcia NMP

• Rynek Staromiejski i Ratusz Staromiejski,

• Rynek Nowomiejski

• Ruiny Zamku krzyżackiego,

• Pozostałości średniowiecznych obwarowań

• Dom Kopernika ( XVw)

• Dwór Artusa

• Teatr im. W Horzycy

• 3 rezerwaty

• 2 rzeki: Wisła, Drwęca

• Pomnik Mikołaja Kopernika na Rynku Staromiejskim

• Centrum Targowe

• Planetarium,

• Muzeum: Etnograficzne( jedyny w kraju skansen w centrum miasta); Ratusza Staromiejskiego;

Archeologii; Muzeum Podróżników im. Tony Halika; Domu Kopernika wraz z wystawą Świat Toruńskiego Piernika

54. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Brodnickiego

• Kilkadziesiąt jezior układających się w długie łańcuchy wśród lasów o bujnej roślinności ( rezerwaty)

• Brodnicki Park Krajobrazowy( 1985r, 60% lasy)

• Rzeka Drwęca silnie meandrująca - jeden z najciekawszych szlaków kajakowych ( jest ona objęta ochroną jako środowisko pstrąga, łososia, troci i certy

• Zamek w Golubiu- Dobrzyniu- miejsce wielu imprez ( turnieje rekreacyjne); zamek krzyżacki z przełomu XIII/XIVw.

• Toruń ze średniowiecznym zespołem miejskim wpisanym na listę obiektów UNESCO

• Chełm: Stare Miasto

55. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Iławskiego

• skupisko jezior i lasów w okolicy Iławy i Ostródy

• Jezioro Jeziorak- najdłuższe w Polsce

• główna trasą jest kanał Elbląski, łączy Ostródę z Elblągiem; 81km; pokonujący prawie 100 metrową różnicę wysokości miedzy Pojezierzem a Zalewem Wiślanym; jest to najbardziej oryginalny kanał w Polsce i jedyny tego rodzaju w Europie;

• duże powierzchnie lasów zwłaszcza na pn od Iławy i Ostródy

• najwyższe wzniesienie: Dylewska Góra 312 m n.p.m.

• zachowane fragmenty zabytków średniowiecznych ( Iława, Ostróda, Susz, Prabuty)

• najbogatszy w zabytki jest Kwidzyn (zamek)

• Zagospodarowanie turystyczne jest dobre w miastach Iława, Ostróda, Morgąg, Miłomłyn znajduje się ok. 8 tys. miejscy noclegowych.

56. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Olsztyńskiego

• miasto Olsztyn: zamek kapituły fromborskiej obecnie Muzeum Warmii i Mazur, planetarium, katedra

• 3 miasta o dobrze zachowanych zabytkach: Lidzbark Warmiński - zamek biskupów warmińskich; Orneta: gotycki kościół i ratusz; Dobre Miasto ( kolegiata)

• Walory recepcyjne: Jamno, Olsztynek, Pasym

• Największe jeziora to: Łańskie, Pluszne, Omulew

• Rozcierają się tu największe lasy- Lasy Napiwodzkie, rezerwaty przyrodnicze i tereny łowieckie.

• liczne pola biwakowe oraz ośrodki wczasowe, zwłaszcza w gminach: Jedwabno, Olsztynek, Pasym.

• W Olsztynku mieści się jeden z największych skansenów Polski- Muzeum Budownictwa Ludowego z eksponatami folkloru mazurskiego, warmińskiego i łotewskiego z wieków XVII i XIX.

57. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Mrągowskiego

• Duża liczba jezior ale żadne nie przekracza 8km²; największe jest Jez. Mokre; przez to jezioro przepływa Krutynia( rzeka Krutyń) uważana za najładniejszy szlak kajakowy Mazur, przecina 17 jezior o długości 90km

• Urozmaicenie stanowią wzgórza morenowe w części pn i większe lasy na pd

• Świątynia barokowa w Świętej Lipce - cel wielu pielgrzymek

• Mrągowo - słynie z festiwalu muzyki country

• Tzw. Wilczy Szaniec - kwatera Hitlera

• Zabytki miast Kętrzyn i Raszel

• Mazurski Park Krajobrazowy- jeden z największych w Polsce

• Cały teren liczy ok. 10 tysięcy miejsc noclegowych, część z nich to pola biwakowe

58. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Krainy Wielkich Jezior

• Maksymalne skupienie jezior

• dwa największe jeziora Polski: Śniardwy i Mamry; do wielkich należą także: Niegocin, Roś, Nidzkie, Tałty z Ryńskie uchodzące za najpiękniejsze na Mazurach. Jeziora połączone są kanałami, co umożliwia żeglugę i wędrówki kajakowe. Duże powierzchnie sprzyjają żeglarstwu a w zimie sportowi bojerowemu.

• Duże zalesienie w części pd gdzie rozciąga się Puszcza Piska - największy kompleks leśny Mazur

• Jezioro Łuknajno- rezerwat dzikich łabędzi

• Rezerwatem jest też wielkie głazowisko Fuledzki Róg nad jeziorem Mamry

• Węgorzewo i Ryn - przebudowane zamki krzyżackie

• leśniczówka Pranie - aktualnie obiekt muzealny - ulubione miejsce pobytu K. I. Gałczyńskiego, nazwa pochodzi od mgły na łące

• 30% ogólnej liczby miejsc noclegowych Pojezierza Mazurskiego (poza polami namiotowymi)

• Główne centra ruchu turystycznego to: Giżycko, Mikołajki, Ruciane -Nida, Węgorzewo.

• Mazurski Park Krajobrazowy

59. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Ełckiego

• wysokie i dość strome Szeskie Wzgórza (309 m n.p.m.) umożliwiające uprawianie narciarstwa zjazdowego.

• Jeziora: Rajgrodzkie, Selmęt Wielki, Łaśmiady

• Biebrzański PN

• Obok jezior atrakcyjne są kręte rzeki o czystej wodzie; szlakami kajakowymi są rzeki: Ełk, Lega i Rospuda.

• Atrakcje turystyczne stanowią puszcze: Borecka o mieszanym drzewostanie z przewagą świerka, Romincka.

• Liczne rezerwaty przyrody np. Cisowy Jar( jedno z największych skupisk cisów w Polsce), Czerwone Bagno z jedyną w Polsce ostoją łosia, wchodzący w skład Biebrzańskiego Parku Narodowego.

• Ruch turystyczny skupia się wokół czterech miast: Ełku, Gołdapi, Olecka i Rajgrodu.

• Ogólna liczba miejsc noclegowych nie przekracza 9 tys.

60. Wymień i krótko scharakteryzuj walory turystyczne Pojezierza Suwalskiego

• Suwalski Park Krajobrazowy ( Cisowa Góra, najgłębsze jezioro w Polsce Hańcza

• Wigierski Park Narodowy ( Największe jezioro: Wigry- należy do najciekawszych w kraju dzieki silnemu rozwinięciu brzegów, licznym wyspom i półwyspom

• Rezerwaty bobrów

• zespół zabytków w Sejnach ( klasztor dominikański)

• Puszcza Augustowska - jeden z największych obszarów leśnych w Polsce

• Ciekawostką Pojezierza są wykopaliska archeologiczne, najważniejsze z nich to cmentarzysko Jaćwingów koło wsi Szwajcaria

• Puszcza Augustowska

• Kanał Augustowski- zabytek techniki dzięki zachowanym śluzom z XIXw.

• Szlaki kajakowe: rzeki Czarna Hańcza i Rospuda

• Najwięcej jezior grupuje się wokół Augustowa (Sajno, Białe, Necko wszystkie po ok. 5 km ²)

• Tradycje letniskowe sięgające okresu międzywojennego

• Na całym pojezierzu liczba zarejestrowanych miejsc noclegowych wynosi ok. 10 tys.

61. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Wielkopolskiego

• Pojezierze Wielkopolskie obejmuje obszar między Odrą, Pradoliną Notecką (Toruńsko- Eberswaldzką), Wisłą oraz południowym zasięgiem jezior (w przybliżeniu na linii Płock- Konin- Leszno- Zielona Góra)

• Łącznie Pojezierze Wielkopolskie zajmuje niecałe 10% powierzchni kraju w granicach 4 województw: wielkopolskiego, lubuskiego, kujawsko-pomorskiego, i mazowieckiego.

• Głównym miastem jest Poznań, inne większe miasta: Gorzów Wielkopolski, Bydgoszcz, Toruń, Włocławek, Płock, Konin, Leszno, Zielona Góra,

• Jezior jest mniej i są mniejsze niż na Pojezierzu Mazurskim.

• Największe jezioro: Gopło.

• Większe kompleksy leśne np. Puszcza Notecka i Rzepińska są bogate w zwierzynę i ptactwo

• Najwyższe wzgórza morenowe na pojezierzu Lubuskim, osiągają wysokość 227 m. n.p.m.

• W granicach regionu znajduje się Wielkopolski Park Narodowy i kilkanaście parków krajobrazowych

• Atrakcyjne są rzeki, tworzące wraz z jeziorami szlaki turystyki wodnej (Obra, górna Noteć, droga wodna Gopło- Warta)

• Pojezierze Wielkopolskie wyróżnia się walorami kulturowymi. Tutaj znajduje się kolebka państwa polskiego i zabytki mówiące o najdawniejszych dziejach naszego narodu. Są to zarówno wykopaliska archeologiczne(Biskupin, Ostrów Lednicki, Giecz) jak i najstarsze budowle romańskie. Pierwsze stolice Polski Poznań i Gniezno należą do najciekawszych historycznie miast, a liczne zabytki i muzea są rozmieszczone w małych miejscowościach.

• Pojezierze Wielkopolskie nie ma rangi ważnego obszaru wypoczynkowego o znaczeniu krajowym. Ośrodki turystyczne rozmieszczone są nierównomiernie.

• Region wyróżnia się dobrym zagospodarowaniem ogólnym, gęsta sieć komunikacyjna, odpowiedni poziom urządzeń i usług paraturystycznych,

• ogólna liczba miejsc noclegowych stanowi ok. 9% w skali kraju.

62. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Lubuskiego

• Brak wielkich miast i uciążliwego przemysłu stwarza tu dobre warunki do wypoczynku

• Wyróżnia się dość zróżnicowaną rzeźbę terenu (Bukowiec 227 m n.p.m.) znaczne zalesienie i mała gęstość zaludnienia.

• Rejon jest jednak mało znany i niedostatecznie zagospodarowany

• Największym jeziorem regionu jest Jez. Zbąszyńskie.

• Przepływająca przez wiele jezior Obra należy do bardziej atrakcyjnych szlaków kajakowych w Polce.

• W granicach regionu znajduje się Puszcza Rzepińska z licznymi małymi jeziora śródleśnymi, rzadko odwiedzanymi przez turystów.

• Poza walorami przyrodniczymi, na uwagę zasługują zespoły zabytków w Międzyrzeczu, Łagowie, Ośnie i Gościkowie ( Paradyż) .

• Rejon Dąbrówki Wielkopolskiej i Babimostu zachował swój dawny folklor wielkopolski mimo 150 letniego odseparowania od Polski- folklor wielkopolski, potocznie „region kozła”

• Zagospodarowanie turystyczne ogranicza się do kilku jezior wokół których powstały mikroregiony turystyczne. Łącznie skupia się tu 6 tys. miejsc noclegowych

• Pszczewski PK

63. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Międzychodzko- Sierakowskiego

• Jest to mały rejon w woj. wielkopolskim na pograniczu z woj. lubuskim odznaczający się znacznym skupieniem jezior.

• Po północnej części Warty rozciąga się Puszcza Notecka, złożona głównie z drzewostanów sosnowych, porastających rozległy obszar wydmowy.

• Liczne rezerwaty przyrody: Czaple Wyspy na jeziorze Kłosowskim z miejscami lęgowymi czapli siwej i innych rzadkich gatunków ptaków

• Jezioro Bytyńskie, Chrzypskie, Niepruszewskie, Strykowskie

• We wschodniej części regionu rozciąga się Sierakowski Park Krajobrazowy o powierzchni 304 km 2

• Łączna liczba miejsc noclegowych sięga 5 tys.

• Pojezierze to cieszy się dużą popularnością jako teren wypoczynku świątecznego i urlopowego.

• Muzeum Zamek Opalińskich w Sierakowie,

• Kościół Niepokalanego Poczęcie NMP w Sierakowie( XVIIw),

• Zabudowania dworskie w Chalinie

64. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Leszczyńskiego

• Jest najbardziej wysuniętym na południe rejonem turystycznym strefy pojezierzy. Mieści się w granicach woj. wielkopolskiego oraz częściowo w woj. lubuskim.

• Główne skupiska jezior występują na północny zachód od Leszna ale największe jest Jez. Sławskie koło Sławy

• Głównymi ośrodkami turystycznymi są Boszkowo, Wieleń Zaobrzański, Olejnica, Brenno.

• Wolsztyn z jeziorem Wolsztyńskim. (Zabytkowa parowozownia)

• W części zachodniej znajduje się Przemęcki Park Krajobrazowy oraz kilka rezerwatów m.in. Wyspa Konwaliowa na Jez. Przemęckim.

• Wolsztyn- zabytkowa parozownia, miejsce wypoczynku mieszkańców Poznania

• Turystów przyciąga także miejscowość Sława z jez. Sławskim( 3 tys. miejsc noclegowych)

• We wschodniej części znaczącymi ośrodkami wypoczynkowymi są : Nowy Dębiec koło Kościana i Osieczna,

• Znajdują się tu jednak miejscowości z ciekawymi zabytkami jak: Lubiń, Kościan, Czacz, Osieczna, Racot (ze stadniną koni)

• Całe Pojezierze Leszczyńskie posiada ok. 13 tys miejsc noclegowych.

65. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Gnieźnieńskiego

Pojezierze Gnieźnieńskie jest największym z omawianych regionów Pojezierza Wielkopolskiego. Obejmuje wschodnią część województwa wielkopolskiego i południowo - zachodnią część województwa kujawsko - pomorskiego. Znajdują się tu największe jeziora Pojezierza Wielkopolskiego, szlaki turystyki wodnej (Noteć, Kanał Ślesiński, Wełna, rynny jeziorne)
i najcenniejsze, poza Poznaniem, zabytki Wielkopolski. Słabsze jest zalesienie tego obszaru; obejmuje on m.in. część bezleśnych Kujaw.

Pojezierze Gnieźnieńskie jest stosunkowo słabo wykorzystane do celów wypoczynkowych. Ogólna liczba miejsc noclegowych wynosi około 11 tys.

Ośrodki wypoczynku urlopowego skupiają się przede wszystkim w 4 małych rejonach (mikroregiony turystyczne):

1) w gminie Witkowo

- 2 wielkie jeziora: Jezioro Powidzkie (12 km²) i Jezioro Niedzięgiel (Skorzęcińskie 6,4 km²); nad tymi jeziorami rozwinęły się duże ośrodki wypoczynkowe Skorzęcin i Powidz

2) w gminie Jeziora Wielkie:

- jeden kompleks wypoczynkowy: Przyjezierze, z ok. 2 tys. miejsc noclegowych oraz mniejszy ośrodek wypoczynkowy - Wilczyn

3) nad jeziorami rynny ślesińskiej:

- Jez. Ślesińskie są połączone żeglownym Kanałem Ślesińskim (droga wodna Gopło - Warta)

4) w rejonie Żnina (głównie gmina Gąsawa)

- w sąsiedztwie leży Biskupin z rezerwatem archeologicznym (najstarsza odkryta w Polsce osada, z lat 550-400 p.n.e.) i Wenecja z Muzeum Kolei Wąskotorowej

Pozostałe części pojezierza służą głównie wypoczynkowi lokalnemu lub kolonijnemu. Wiele jezior nie jest w ogóle wykorzystywanych do rekreacji lub w bardzo małym zakresie, np. Jezioro Gopło (22 km²) z Nadgoplańskim Parkiem Krajobrazowym( obszar chronionego krajobrazu i rezerwat ornitologiczny)
i Jezioro Pakoskie (13 km²)

Pojezierze Gnieźnieńskie zajmuje pierwsze miejsce wśród innych pojezierzy z uwagi na walory antropogeniczne.

Walory antropogeniczne:

- Biskupin

- Ostrów Lednicki z grodem pierwszych książąt

- Gniezno z katedrą zawierającą fragmenty przedromańskiej świątyni z X w. i słynne brązowe drzwi

- Strzelno z romańską rotundą i największym w Polsce zespołem rzeźb romańskich

- Kruszwica z kolegiatą z XII w. i legendarną Mysią Wieżą

- Mogilno z pozostałościami romańskiego kościoła

- Licheń - bazylika

- Wylatowo - strefa zero

Zabytki te wyznaczają krajoznawczy Szlak Piastowski (kształt 8), wzbogacony o zrekonstruowane dawne zagrody wiejskie i wiatraki.

66. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Pojezierza Włocławsko- Gostynińskiego

Na wschód od Pojezierza Gnieźnieńskiego rozciąga się najbardziej bezleśna część Pojezierza Wielkopolskiego: Równina Inowrocławska i Pojezierze Kujawskie. Są to okolice mało atrakcyjne dla wypoczynku. Leżą tutaj natomiast dwa duże uzdrowiska solankowe: Inowrocław i Ciechocinek. Oba są równocześnie ośrodkami turystyki krajoznawczej: Inowrocław ze względu na swoje zabytki (m.in. romański kościół) Ciechocinek dzięki tężniom. Trzecim, mniejszym uzdrowiskiem jest Wieniec Zdrój.

Od Włocławka aż poza Płock ciągnie się wzdłuż Wisły - Gostynińsko - Włocławski Park Krajobrazowy (424 km²). Bywa nazywany Pojezierzem Gostynińskim.

Ważniejszymi miejscowościami wypoczynkowymi są:

- Soczewka ze sztucznym jeziorem zaporowym na Skrwie

- Grabina nad Jeziorem Górskim

- Zdwórz

- Koszelówka nad największym w tym rejonie Jeziorem Zdworskim

- Łąck nad Jeziorem Łąckim (ze stadniną koni)

Położone na obrzeżu tego pojezierza miasta Płock i Włocławek, należą do ważniejszych ośrodków turystyki krajoznawczej w środkowej Polsce. Interesujące są zabytki, muzea oraz położenia Płocka na wysokiej skarpie nad Doliną Wisły. Wisła - spiętrzona zapora we Włocławku - tworzy zbiornik o dł. ok. 50 km (Jezioro Włocławskie), mało wykorzystywany do rekreacji ze względu na zanieczyszczenie wody.

- Włocławski PK
- mało atrakcyjne dla wypoczynku

67. Wymień turystyczne walory przyrodnicze i antropogeniczne Poznania

Walory przyrodnicze:

- Rezerwat „Meteoryt Moraski”

- Wielki Park Zoologiczny

- tzw. Stare ZOO

- Wielkopolski Ogród Zoologiczny

- Palmiarnia

- rzeka Warta

- Jezioro Maltańskie - sztuczne

Walory antropogeniczne:

- budowle świeckie: Ratusz, Waga Miejska, Zamek Cesarski, Zamek Królewski, Akademia Lubrańskiego, Hotel Bazar, Biblioteka Raczyńskich, Pałac Działyńskich, Pałac Górków, Collegium Minus i Aula UAM, Teatr Wielki, tzw. secesja jeżycka

- budowle sakralne: Bazylika Archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła położona na Ostrowie Tumskim, Pałac Arcybiskupi, Kościół św. Stanisława (biskupa), kolegiata Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny zwana również poznańską farą

- muzea: Oddziały Muzea Narodowego, Muzeum Historyczne Miasta Poznania, Muzeum Bambrów Poznańskich, Muzeum Sztuk Użytkowych, Galeria Malarstwa i Rzeźby, Muzeum Powstania Poznańskiego - czerwiec 1956 r., Muzeum Archeologiczne

- pomniki: Pomnik Poznańskiego Czerwca 1956, Pomnik Armii Poznań, Pomnik Powstańców Wielkopolskich, Pręgierze w Poznaniu, Studzienka Bamberki, Pomnik Adama Mickiewicza

- inne: Park Cytadela, Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan, Międzynarodowe Targi Poznańskie, Centrum Handlu, Sztuki i Biznesu - Stary Browar, Collegium Altum, Andersia Tower, Centrum wycieczkowe LECH-a, Fontanna Lwów, mury miejskie - obiekt archeologiczny

68. Opisz walory przyrodnicze, antropogeniczne i recepcyjne Gór Izerskich

Jest to najdalej na zachód wysunięta część Sudetów, zbudowana głównie z granitów, gnejsów i łupków krystalicznych. W granicach Polski tworzy 2 równoległe, długie i łagodne grzbiety: Grzbiet południowy - Wysoki Grzbiet (największy szczyt Wysoka Kopa 1126 m n.p.m.), grzbiet północny - Grzbiet Kamienicki (995 m n.p.m.).

Walory przyrodnicze:

- góry silnie zalesione

- osobliwościami przyrody są torfowiska wysokie (m.in. rezerwat Torfowisko Izerskie)

- sterczące ponad poziomem grzbietu skałki

- jedyna w Polsce kopalnia kwarcu (Wysoki Grzbiet)

- wody radonowe i szczawy żelaziste ( Świeradów Zdrój, Czerniawa Zdrój)

Walory antropogeniczne:

- wzdłuż Gór Izerskich, między dwoma ich grzbietami, biegnie zbudowana w okresie międzywojennym droga ze Świeradowa Zdroju do Szkolarskiej Poręby, fragment projektowanej „drogi sudeckiej”. Nad Szklarską Porębą przekracza ona Wysoki Grzbiet ostrym zakrętem (Zakręt Śmierci), z którego roztacza się panorama Karkonoszy i Szklarskiej Poręby

- Świeradów Zdrój (uzdrowisko 1768 r., odkryto wcześniej 1572 - pierwsza wzmianka): walory uzdrowiskowe (cztery źródła radonowych szczaw żelazistych, dom zdrojowy, ; zimą funkcjonuje 6 wyciągów narciarskich i 2 tory saneczkowe; Pijalnia Wody)

- najwyższy szczyt tej części Gór Izerskich - Stóg Izerski ze schroniskiem turystycznym; całoroczna kolej gondolowa na Stóg Izerski

- Czerniawa Zdrój - 1782 r. odkryte źródła, XIX w. budowa łazienek; uzdrowisko, obecnie włączone w 1973 w granicach Świeradowa; obróbka szkła

Walory recepcyjne:

- zagospodarowanie turystyczne i większe nasilenie ruchu turystycznego ogranicza się do skrajnych partii - na zachodzie do okolic Świeradowa Zdrój, na wschodzie do okolic Szklarskiej Poręby i Piechowic

69. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

Jest to najważniejszy subregion turystyczny w Sudetach, kolebka turystyki górskiej na obecnym obszarze Polski. Potocznie region ten nazywany jest Sudetami Zachodnimi.

Początki 1665 - 1681 - budowa kaplicy na Śnieżce.

Głównie miejscowości: Karpacz, Szklarska Poręba, Przesieka, Piechowice, Sobieszów, Cierpice Śląskie (Kotlina Jeleniogórska)

Walory przyrodnicze:

- najwyższy szczyt Śnieżka (1602 m n.p.m.), zbudowany głównie z granitów, a w części wschodniej z gnejsów i łupków krystalicznych. Masyw Karkonoszy ma na ogół łagodne kształty i wyrównaną powierzchnię grzbietową ponad którą wznoszą się nieliczne pokryte rumowiskiem szczyty.

- głębokie kotły polodowcowe o urwistych ścianach (Śnieżne Kotły, Wielki i Mały Staw)

- rzeźbę urozmaicają granitowe skałki o oryginalnych kształtach

- Karkonoski Park Narodowy (powstał w 1959 r.)

- górna partia Karkonoszy wznosi się ponad granicę lasu i jest zajęta przez hale, kosodrzewinę i rumowiska skalne.

- Szklarska Poręba: Wodospad Szklarki i Wodospad Kamieńczyka (najwyższy wodospad w Sudetach) Próg wodospadu znajduje się na wysokości 843 m n.p.m., wodospad spada trójstopniową kaskadą o wysokości 27 m do przepięknego Wąwozu Kamieńczyka. Wąwóz Kamieńczyka ma ok. 100 m długości, jego pionowe skalne ściany osiągają ponad 25 m wysokości)

- Szrenica (1362 m n.p.m.)

- Pielgrzymy - tworzą niezwykle malowniczy i największy w Karkonoszach zespół granitowych skałek, osiągających wys. 25 m. Spękane i zaokrąglone bloki skalne tworzą trzy wyodrębnione zgrupowania, będące dobrymi punktami widokowymi.

70. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

Walory antropogeniczne:

- Karpacz: Świątynia Wang( przeniesiona w XIXw. z Norwegii z miejscowości Vang), Muzeum Zabawek, Muzeum Lecznictwa Ludowego,

(Kościół Wang lub Świątynia Wang - ewangelicki kościół parafialny w Karpaczu w Karkonoszach, przeniesiony w 1842 z miejscowości Vang, leżącej nad jeziorem o tej samej nazwie w Norwegii. Kościół został zbudowany z sosnowych bali w miejscowości Vang w południowej Norwegii. Pochodzi z przełomu XII i XIII w. Powstał jako jeden z kilkudziesięciu norweskich kościołów klepkowych (słupowych). Uważana jest za najstarszy drewniany kościół w Polsce)

- Wyciąg z Karpacza na Kopę (1375 m n.p.m.) zbudowany w latach 1957-1959, wyciągi krzesełkowe, tor saneczkowy

- Śnieżka: kaplica, schronisko czeskie i schronisko polskie wraz z obserwatorium, w formie oryginalnych dysków, wzniesione w latach 1969-1974

- Szklarska Poręba: wyciąg na Szrenicę (1362 m) zbudowany w 1962 r.; Huta szkła; Park Esplanada (park rozrywki)

- Przesieka: do 1969 połączenie tramwajowe z Jelenią Góra; teren wypoczynku świątecznego

- Jakuszyce: organizuje się tu masowe imprezy narciarskie (Bieg Piastów), prze miasto przebiega najwyżej położona linia kolejowa w Polsce (889 m n.p.m.) - nieczynna, przejście drogowe do Czech

- Sobieszów - główną atrakcją jest bliskość zamku Chojnik (twierdzo usytuowana jest na górze Chojnik 627 m n.p.m. Zamek powstał w połowie XIII wieku.

- Jelenia Góra: w 1976 r. do miasta przyłączono Cieplice i Sobieszów; jedno z ładniejszych miast sudeckich; park zdrojowy (XVIII/XIX), Muzeum Przyrodnicze

- uzdrowisko Cieplice Zdrój (w okolicach Jeleniej Góry): najcieplejsze w Polsce źródła mineralne, sanatoria i Muzeum Przyrodnicze

- Kowary - zespół sanatoriów przeciwgruźliczych, podziemne sanatorium w nieczynnych sztolniach
( słynna fabryka dywanów)

71. Opisz najważniejsze recepcyjne walory turystyczne Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej

Walory recepcyjne:

- produkty turystyczne: Dolina Pałaców i Ogrodów 2009 (Pałac Paulinum w Jeleniej Górze, Pałac w Staniszowie, Pałac w Łomnicy, Pałac na wodzie w Staniszowie, Pałac Wojanów, Pałac Pakoszów)

- w Karkonoszach i u ich stóp leży wiele miejscowości turystycznych, będących zarazem ośrodkami wypoczynkowymi

- główne miejscowości : Karpacz , Szklarska Poręba , Przesieka , Piechowice, Sobieszów, Cieplice Śląskie ( wody fluorkowo-krzemowe o temp 44 stopnie) 
- wyciąg z Karpacza na Kopę ( 1375m)
- wyciągi krzesełkowe

- wyciąg na Szrenicę ( 1362m)

- Karpacz - 7 tys. miejsc noclegowych, tor saneczkowy całoroczny
- Szklarska Poręba- 5 tys. miejsc noclegowych

- przejście drogowe do Czech w Jakuszycach

- Jelenia Góra - ważny węzeł komunikacyjny, ważny punkt rozrządowy ruchu turystycznego

- duża ilość schronisk, sanatoria

- najstarsza polska kolej górska Zgorzelec-Jelenia Góra-Wałbrzych, otwarta w latach 1865-1867- położone przy liniach kolejowych miejscowości rozwinęły się jako stacje klimatyczne i ośrodki turystyczne

- Karkonosze są dobrze zagospodarowane turystycznie, a na ich głównym grzbiecie znajduje się nadmierna liczba budynków, nie zharmonizowanych z otoczeniem

- masowe imprezy turystyczne np. Bieg Piastów

- Między Szklarską Porębą a Karpaczem rozczłonkowały się mniejsze ośrodki turystyczne: Piechowice, Sobieszów, Jagniątków, Zachełmie, Podgórzyn, Borowice, Sosnówka i Przesieka- największy

72. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Gór Kamiennych i Wałbrzyskich

Walory przyrodnicze:

- te grupy górskie stanowią środkową część Sudetów i wyróżniają się odmienną budową geologiczną i krajobrazem, przeważają skały osadowe ( zlepieńce, łupki, piaskowce i wapienie z warstwami węglonośnymi) poprzecinane wylewami wulkanicznymi

- lawy porfirów i melafirów jako najbardziej odporne tworzą najwyższe, kopulaste wzniesienie Chełmiec (834) i Trójgarb (779)

- potoki Pełcznica i Szczawnik tworzą malownicze jary wśród bujnych lasów mieszanych (Książański Park Krajobrazowy)

- występują liczne wody mineralne ( Szczawno Zdój)

73. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Gór Kamiennych i Wałbrzyskich

Walory antropogeniczne:

- Uzdrowisko Szczawno Zdrój: zabytkowy zespół zabudowań zdrojowych, dom zdrojowy, Pijalnia, Park Zdrojowy im. H. Wieniawskiego

- Zamek Książ - jedna z największych budowli zabytkowych w Polsce; III co do wielkości w Polsce po zamku w Malborku i Zamku Królewskim na Wawelu; część zamku służy za obiekt noclegowy.

- Palmiarnia z hodowlą egzotycznych roślin w Lubichowie

- Uzdrowisko Jedlina Zdrój: Dom Zdrojowy

- Dolina Bystrzycy ze sztucznym jeziorem Bystrzyckim koło Zagórza Śląskiego z ośrodkami wypoczynkowymi

- Grodno: zamek - jeden z okazalszych zamków śląskich; częściowo udostępniony do zwiedzania
( Sala Tortur)

- Uzdrowisko Sokołowsko specjalizujące się w leczeniu chorób płuc, a zarazem ośrodek sportów zimowych. W sąsiedztwie schronisko turystyczne „Andrzejów” (organizowane są tu masowe biegi narciarskie - Biegi Gwarków)

- Krzeszów z najwybitniejszym zespołem barokowym Dolnego Śląska - opactwem pocysterskim (klasztor, dwa kościoły, Muzeum Piastów Świdnickich)

- Muzeum Tkactwa Dolnośląskiego w Kamiennej Górze

- Chełmsko Śląskie - zespół drewnianych domków tkaczy z początku XVIII w. (Dwunastu Apostołów i Siedmiu Braci)

74. Opisz najważniejsze recepcyjne walory turystyczne Gór Kamiennych i Wałbrzyskich

Walory recepcyjne:

- Wałbrzych: ważny ośrodek górniczo-przemysłowy. Niestety pracujące tu do niedawna koksowanie zanieczyszczały powietrze i dlatego Góry Wałbrzyskie nie cieszyły się dużą frekwencją turystów. Likwidacja górnictwa węglowego i koksowni stwarza lepsze warunki dla rozwoju funkcji turystyczno-rekreacyjnej

- uzdrowiska: Szczawno Zdrój (wiele źródeł mineralnych), uzdrowisko Sokołowsko specjalizujące się w leczeniu chorób płuc, zarazem ośrodek sportów zimowych z utrzymującą się długo pokrywą śnieżną, a w sąsiedztwie popularne schronisko turystyczne „Andrzejówka” (organizowane są tu masowe narciarskie Biegi Gwarków, szwajcarskie Davos), uzdrowisko Jedlina Zdrój

- ośrodki wypoczynkowe Zagórza Śląskiego

- zamek Książ- częściowo jako obiekt noclegowy

75. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Gór Sowich

Walory przyrodnicze:

- zbudowane z prekambryjskich gnejsów, najstarszych znanych w Polsce skał; wysokość 800-900 m

- słabo rozczłonkowane, o zrównanym głównym grzbiecie ze słabo zaznaczającymi się kulminacjami (Wielka Sowa 1014 m n.p.m. )

- rozległe lasy bukowe i świerkowe (pokrycie prawie w całości lasami ogranicza warunki narciarskie i widokowe)

- Jezioro Bystrzyckie i Dolina Walimki

76. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Gór Sowich

1. Rzeczka

• podziemna trasa turystyczna w kompleksie Rzeczka, jest pozostałością po przedsięwzięciach górniczych i budowlanych w czasie II Wojny światowej przez III Rzeszę w Górach Sowich. Kompleks ten położony jest na wschodnim zboczu góry Ostrej między Walimiem a Rzeczką

• w latach 70-tych dzięki przedsiębiorstwu ze Świdnicy uruchomiono pierwsze urządzenie w Polsce do sztucznego zaśnieżania

2. Srebrna Góra

Przypuszczano, że Srebrna Góra to miejsce ukrycia ładunku kilkudziesięciu ciężarówek, które w marcu 1945 r uprowadzono do twierdzy w okolicy fortu zwanego przez Niemców Strohhaube (tj. baterii kazamatowych w fortach na wzgórzach Chochoł Wielki i Chochoł Mały)

• Twierdza w Srebrnej Górze jest jedyną twierdzą górską w Polsce. To także największa budowla forteczna w Europie z najwyższym bastionem basztowym. Twierdza Srebrnogórska została uznana za pomnik historii

• Miasto o schodkowej budowie

3. Sokolec - wieś turystyczna położona w paśmie Gór Sowich. W XIX w. Sokolec stał się miejscem startu wycieczek na Wielką Sowę. We wsi i jej przysiółkach powstały gospody i schronisko a także obiekty sportowe

77. Opisz najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne Ziemi Kłodzkiej

• Góry Stołowe

• zbudowane z kredowych piaskowców cisowych i margli

• występuje bogactwo form skalnych, zwłaszcza skomplikowane labirynty przejść i szczelin (Błędne Skały 850m, Szczeliniec Mały 896m, Szczeliniec Wielki 919m)

• Park Narodowy Gór Stołowych

• Góry Orlickie (Orlica 1084 m n.p.m.)

• najwyżej położona (900 m n.p.m.) wieś w Sudetach - Zieleniec ośrodek sportów zimowych

• Rezerwat „Torfowisko pod Zieleńcem” o krajobrazie przypominającym arktyczną tundrę

• Masyw Śnieżnika (Śnieżnik 1425 m n.p.m.)

• pomiędzy grzbietami znajdują się głęboko wcięte doliny, z których najpiękniejsza jest dolina Wilczki z 27-metrowym wodospadem w Międzygórzu

• Jaskinia Niedźwiedzia, największa w Sudetach

• grupę Śnieżnika porastają lasy regla dolnego i górnego. Jest to Śnieżnicki Park Krajobrazowy

• Puszcza Jaworska ( pierwotna puszcza sudecka w górach Bielickich)

• Rzeka Nysa Kłodzka

78. Opisz najważniejsze antropogeniczne walory turystyczne Ziemi Kłodzkiej

1. Duszniki Zdrój

• uzdrowisko i ośrodek wypoczynkowy

• wody mineralne (szczawy alkaliczne i żelaziste o bardzo dużej zawartości wolnego dwutlenku węgla

• Muzeum Papiernictwa

• od 1946 roku odbywa się coroczny Pianistyczny Festiwal Chopinowski (dla upamiętnienie pobytu w 1826 r)

• dzielnica Zieleniec jest najwyżej położoną w Sudetach stacją klimatyczną (900m) i popularnym ośrodkiem narciarskim

2. Polanica Zdrój - jedno z najlepiej zagospodarowanych uzdrowisk w Polsce

3. Lądek Zdrój

• uzdrowisko

• wody termalne radoczynne o temp 20-29 st C

• Park Zdrojowy (XVII w)

• Zabytkowa zabudowa zdrojowa z XIX w

4. Bystrzyca Kłodzka

• Do dziś zachowała charakter obronnego miasta średniowiecznego

• fragment murów obronnych z XVI w.

• renesansowe i barokowe kamienice z XVI i XVII w.

• jedyne w Polsce Muzeum Filumenistyczne ( związane z ogniem np. pudełka po zapałkach, papierosach

5. Kłodzko

• Dawny gród warowny, potężna twierdza zbudowana przez Prusów w 1744r. Twierdzę Bastionową zbudowano na miejscu grodu i zamku z 1680- 1702r a rozbudowano ją w drugiej połowie XVIII w.

• fragment średniowiecznych murów miejskich, gotycki most (1390r.)

• liczne zabytkowe domy mieszkalne ( od XVI w )

• obiekty sakralne (od XV w)

6. Wambierzyce

• miejscowość o tradycjach pielgrzymkowych sięgających XV w.

• Kościół Nawiedzenia NMP z XVII-XVIII w ( figurka w głównym ołtarzu Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XIV w.)

• Kalwaria Wambierzycka (zespół kaplic z XVII -XIX w na pobliskim wzgórzu)

• mechaniczna ruchoma szopka mechaniczna z XIX w (w budynku obok kościoła)

7. Kudowa Zdrój

• uzdrowisko

• kaplica Czaszek (jedna z 3 w Europie)

• Festiwal Moniuszkowski

• Muzeum Zabawek; Muzeum Żaby (gromadzi wszelkie gadżety związane z tym płazem)

• 3 wody źródlane

79.Opisz najważniejsze recepcyjne walory turystyczne Ziemi Kłodzkiej

• Liczne uzdrowiska: Kudowa Zdrój, Polanica Zdrój, Duszniki Zdrój, Lądek Zdrój

• Główne miejscowości turystyczne: Kłodzko, Bystrzyca Kłodzka, Radków, Stronie Śląskie, Szczytna, Nowa Ruda

80. Przedstaw ogólna charakterystykę walorów turystycznych Wyżyny Małopolskiej

Jest to największy region turystyczny na wyżynach na obszarze zlokalizowanych jest zaledwie ok. 2% miejsc noclegowych raju ( z Krakowem i Częstochową ok.5%)

Walory turystyczne:

• Urozmaicona rzeźba terenu

• Formy skalne i jaskinie

• Lasy i rezerwaty przyrody

• Zabytki

Niedobory turystyczne:

• Brak zbiorników wodnych

• Zanieczyszczone rzeki

• Niedostateczne zasilenie

Typ turystyki- dominuje turystyka świąteczna mieszańców Krakowa, aglomeracji górnośląskiej, Częstochowy, Radomia i Kielc.

Ruch turystyczny koncentruje się przede wszystkim na:

• Obszarze gór Świętokrzyskich

• Jury Krakowsko- Częstochowskiej

• Zagłębia Staropolskiego

• Ruch turystyczny AM także charakter punktowy- dotyczy miast o szczególnych walorach antropogenicznych.

81. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych Jury Krakowsko-Częstochowskiej

• Część Jury pomiędzy Wieluniem a Częstochową

- liczne ośrodki nas Liswartą ( Zawady, Popów, Kule)

-Częstochowa- jeden z największych ośrodków turystyki pielgrzymkowej, w tym turystyki zagranicznej w Polsce

-najmniej uczęszczana przez turystów-krajoznawców

• Szlak Orlich Gniazd- trasa wędrówek pieszych przez wzgórza z ruinami zamków z największym skupieniem skał koło Kroczyc i Podlesic, teren o skromnym zagospodarowaniu turystycznym

• Obszar między Ogrodzieńcem a Wolbroniem:

- ruiny największego z zamów ( ruiny średniowiecznego zamku Ogrodzieniec, leży na największym wzniesieniu wyżyny- Górze Zamkowej, ruiny leżą na „ Szlaku Orlich Gniazd”

-Pustynia Błędowska ( 32km2)

-Olkusz - ośrodek górnictwa rud cynku i ołowiu

• Część Jury między Olkuszem a Krakowem:

-Dolina Prądnicka z Ojcowskim PN

-Doliny Jurajskie z formami skalnymi i jaskiniami

-Garb Tenczyński

• Kraków

82. Wymień walory turystyczne Krakowa

• Walory przyrodnicze:

1. Powstałe przy nieznacznej ingerencji człowieka

- Obszary wchodzące w skład zespołu Jurajskiego paru Krajobrazowego

b) Powstałe przy szerokiej ingerencji człowieka

- Uzdrowisko w Snochowicach

- Wisła

- Planty

- Uzdrowisko Mateczny

• Walory antropogeniczne:

Zabytki budownictwa świeckiego

• - Wawel:

1. Kościół Katedralny p.w. Św. Wacława i św. Stanisława

2. Pałac królewski ( Wieża Jordańska, wieża duńska, kurza stopa, Wieża Zygmunta III, Wieża Sobieskiego)

3. budynek dawnych kuchni królewskich

• Sukiennice z XIIIw.

• Mury miejskie XVw.

• Barbakan- największy spośród trzech tego typu budowli fortyfikacyjnych.

• Brama Floriańska

• 4 kopce ( Piłsudzkiego, Kościuszki, Wandy, Krakusa)

• Smocza Jama - 1972r.

• Zabudowanie Uniwersytety Jagiellońskiego

• Kazimierz- Dzielnica żydowska,

• Nowa Huta- dzielnica miasta zaprojektowana od podstaw

Zabytki budownictwa Sakralnego

1. Kościoły:

- Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny- kościół Mariacki z ołtarzem Wita Stwosza

- Sanktuarium i Klasztor Franciszkański

- Kościół św. Piotra i Pawła

Muzea:

- Zamek królewski na Wawelu oraz ekspozycje i oddziały

- muzeum Narodowe

- muzeum kościelne

- muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego

- muzeum Akademii Górniczo- Hutniczej

- muzeum Polskiej Akademii Nauk

Teatry:

- Narodowy stary teatr im. M. Modrzejewskiej

- Teatr im. Juliusza Słowackiego

- Królewski Teatr Scena STU

- Piwnica pod Baranami- scena artystyczna

Inne:

- kopalnia Soli „ Wieliczka” - jedna z najstarszych ma świecie (1978 UNESCO)

- Krakow Valley Golf & Country Club

83. Wymień walory turystyczne Częstochowy

• Zespół klasztorny na Jasnej Górze

• Muzeum Górnictwa Rud Żelaza

• Ulica 7-miu Kamienic z XIX- wieczną zabudową

• Rezerwat Archeologiczny Kultury Łużyckiej dzielnicy Raków - Cmentarzysko

• Ratusz miejski

• Muzeum Haliny Poświatowskiej, częstochowskiej poetki

84. Opisz walory turystyczne Gór Świętokrzyskich

• Najstarsze góry w Polsce, zajmujące środkową część rozleglejszej Wyżyny Kielecko- Sandomierskiej

• Krajobraz-łagodne, rozległe grzbiety, przeważnie zalesione, najwyższy fragment- pasmo Łysogóry z kulminacja Łysicy (612m.n.p.m)

• Obszar chroniony- Świętokrzyski PN

• Obszar turystyki krajoznawczej i świątecznej gł. mieszkańców Kielc

• Tereny koncentracji ruchu turystycznego:

- Łysogóry: Klasztor Święty Krzyż na Łysej Górze, miejscowości turystyczne: Święta Katarzyna i Nowa Słupia, w okolicy Nowej Słupi piece hutnicze z pierwszych wieków naszej ery

-Kielce i okolice: Muzeum Narodowe w dawnym pałacu biskupim Wzgórze Karczówka z kościołem i klasztorem, rezerwaty geologiczne Kadzielnia i Śluchowice

- Chęciny: Ruiny zamku nad miastem, Jaskinia Raj

- Oblęgorek- muzeum biograficzne, dworek Sienkiewicza

- Zabytki techniki w Samsonowie i Bobrzy

85. Opisz walory turystyczne Zagłębia Staropolskiego

• Zagłębie Staropolskie rozciąga się wzdłuż rzeki Kamiennej, a powyżej jej źródeł wzdłuż Czarnej ( dopływ Pilicy). Jedyny region turystyczny w Polsce którego dominuj cym walorem krajoznawczym są zabytki techniki

• Sielpia Wielka- muzeum zagłębia Staropolskiego

• Maleniec- muzealny zakład metalowy

• Stąporków-muzeum staropolskiego górnictwa na terenie dawnej kopalni rud żelaza

• Chlewiska- piec hutniczy

• Szydłowiec- liczne zabytki oraz muzeum ludowych instrumentów Muzycznych

• Wąchock- opactwo cystersów, klasztor

• Wzdłuż Kamiennej ciągną się ruiny dawnych zakładów metalowych i urządzeń wodnych (Michałów, Brody, Nietulisko Fabryczne, Starachowice- czynne, Ostrowiec Świętokrzyski)

• Krzemionki Opartowskie- pomni historii- kopalnie krzemienia z młodszej epoki kamienia (2-3tys lat p.n.e.) jeden z największych obiektów tego typu w Europie

86. Wymień walory turystyczne Kielc

• Walory przyrodnicze powstałe przy niewielkiej ingerencji człowieka:

- część Chęcińsko- Kieleckiego Parku Krajobrazowego

-kielecki obszar Chronionego Krajobrazu

- 5 rezerwatów przyrody ( Kadzielnia, Biesa-Białogon, Karczówka, Ślichowice im. Jana Czarnockiego, Wietrznia im. Zbigniewa Rubinowskiego)

• Walory antropogeniczne:

-Rynek ( zabudowa średniowieczna)

-dworek Karscha

-dworek Leszczyków (muzeum wsi Kieleckiej)

- Pałac Biskupów Kieleckich

-Bazylika Katedralna Wniebowzięcia NMP

-Kościół św. Wojciecha

-kościół Świętej trójcy

-Kościół i klasztor na wzgórzu Karczówka

-Muzeum Narodowe w Kielcach

-Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego

-muzeum zbiorów geologicznych

-muzeum zabawek i zabawy

-Muzeum Wsi Kieleckiej

-6 teatrów m.in. Teatr im. S. Żeromskiego i teatr lalki i aktora „ Kubuś”

- filharmonia świętokrzyska im. Oskara Kolberga

87. Przedstaw ogólną charakterystykę walorów turystycznych w Karpatach.

• największy i najważniejszy górski region turystyczny Polski, jedyny obejmujący krajobraz wysokogórski

• w sezonie letnim pozwalają na odbywanie wędrówek górskich, a w zimowym narciarstwa

• prawie cała polska część Karpat leży w strefie fliszowej, jest zbudowana z piaskowców i łupków, fragmentarycznie z wapieni i charakteryzuje się łagodnymi, zaokrąglonymi formami. Na tym tle wyróżniają się Tatry i Pieniny, zbudowane z wapieni i skał krystalicznych

• urwiste ściany skalne (wspinaczka)

• liczne doliny i przełomy rzeczne - najbardziej charakterystyczny Przełom Dunajca przez Pieniny

• ludowa architektura drewniana i autentyczny folklor

• w Tatrach opady śniegu od września do końca maja, im wyżej tym większa ilość dni ze śniegiem

• tereny narciarskie

• zasoby wód mineralnych ( w rejonie Tatr i Podhala przeważają wody siarczkowe i termalne, w Karpatach fliszowych- solanki i szczawy)

• 2 rodzaje wiatru ( halny- suchy, ciepły, silny oraz orawski przynoszący deszcze

• Gł. rzeki: Wisła, Olza, Raba, Dunajec, Wisłok, Wisłoka, San, Biała

• 12 uzdrowisk

• 68,6 tys. miejsc noclegowych; 87% całorocznych

88. Przedstaw ogólną charakterystykę podregionów turystycznych w Karpatach.

1.Beskid Śląski

• najbardziej wysunięta na zachód grupa górska polskich Karpat

• miejsce wypoczynku turystycznego uwarunkowane sąsiedztwem Rybnickiego Okręgu Węglowego oraz dogodnymi połączeniami komunikacyjnymi z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym

• najwięcej inwestycji: Ustroń, Wisła, Szczyrk

• Miejscowości: Ustroń, Wisła, Szczyrk, Jaworze, Brenna, Istebna, Koniaków

2.Beskid Żywiecki, Mały i Makowski

• rozciąga się między dolinami Soły i Raby

• teren odwiedzany ze względu na sąsiedztwo aglomeracji górnośląskiej i krakowskiej ( Bielsko- Biała, Oświęcim, Kęty, Andrychów)

• duże sztuczne zbiorniki wodne (J. Międzybrodzkie i Żywieckie)

• najwyższe wzniesienia Beskidów z dobrymi terenami narciarskimi (Babia Góra, Pilsko, Lipowska)

• schroniska, kwatery prywatne; indywidualna zabudowa letniskowa

• Żywiec - najważniejszy ośrodek

• najwyższy szczyt - Babia Góra (1725 m)

3.Podhale, Orawa, Spisz i Pieniny

• Podhale z Orawą i Spiszem tworzy obniżenie między Beskidami i Tatrami, urozmaicone niewysokimi wzgórzami

• głównym walorem krajobrazowym jest sąsiedztwo wysokich gór i ich panorama

• istotną rolę pełnią walory antropogeniczne: folklor góralski (mowa) wyrażający się drewnianym budownictwie, rzeźbie, strojach, wyrobach rękodzielniczych

• Trzy Korony - najwyższy szczyt Pienin (982 m)

4.Tatry

• Najwyższa i najliczniej odwiedzana grupa górska w Polsce

• trzy typy rzeźby: 1. niższe góry reglowe, pokryte lasami o stosunkowo łagodnych zboczach i zaokrąglonych szczytach, urozmaicone gdzieniegdzie skałkami oraz halami 2. Tatry Zachodnie - zbudowane głównie z wapieni, o urwistych, podciętych zboczach, lecz łagodnych trawiastych grzbietach, charakteryzują się występowaniem jaskiń i wywierzysk 3. Tatry Wysokie - zbudowane z granitu, o ostrych, trudno dostępnych graniach i skalistych zboczach, z głębokimi żlebami, zakończonymi stożkami nasypowymi rumoszu skalnego

• występowanie rzadkich gatunków roślin i zwierząt

• Tatrzański Park Narodowy

5.Gorce i Beskid Wyspowy- położone między Krakowem a Zakopanem

1. Gorce

- zalesiony masyw górski z rozgałęzionymi grzbietami

- najwyższy szczyt górski- Turbacz (1310 m) z schroniskiem PTTK

- Gorczański Park Narodowy

- wędrówkowy ruch turystyczny, zima również narciarski

- ważniejsze miejscowości: cześć pn- zach: Rabka, Ponice, Chabówka; część wsch: Kamienica

2. Beskid Wyspowy

- położony na pn od Gorców

- rzeźba terenu - strome zbocza i spłaszczone wierzchołki wznoszące się na sfałdowane pogórza

- ośrodki narciarskie z kolejkami krzesełkowymi: Kasina Wielka, Laskowa

- ważniejsze ośrodki turystyczne: Mszana Dolna, Lubień, Limanowa

- teren gęsto zaludniony i użytkowany rolniczo

- ruch turystyczny wędrówkowy

6.Beskid Sądecki

• Na wsch od Gorców i Pienin

• składa się z pasm górskich: Radziejowej( 1262m) i Jaworzyny Krynickiej ( 1114), przedzielonych doliną Popradu

• najważniejszy rejon uzdrowiskowy w Karpatach: uzdrowiska: Krynica Zdrój (szczawy), Szczawnica( zabudowa XIXw.), Muszyna, Piwniczna

• Stary Sącz (klasztor Klarysek, zabytkowe podziemia, ośrodek garncarstwa ludowego) i Nowy Sącz

• największa ilość kwater prywatnych: Kamionka Wielka

• od okolic Krynicy rozpoczyna się region zamieszkiwany przez ludność łemkowską - liczne obiekty sakralne

• dorocznie odbywa się Festiwal Pieśni i Arii im. J. Kiepury ( od 1967r.) a ponadto liczne imprezy sportowe w okresie zimowym

7.Beskid Niski

• jest terenem najrzadziej odwiedzanym w polskich Tatrach

• Magurski Park Narodowy

• środowisko prawie nienaruszone przez człowieka

• czyste wody

• bogata fauna i flora

• zabytki budownictwa ludowego, w tym drewniane cerkwie

• skansen przemysłu naftowego w Bóbrce

• cmentarze wojenne i ślady bitew

• uzdrowiska: Iwonicz Zdrój (szczawy, borowiny), Romanów

• mało miejscowości wypoczynkowych

8.Bieszczady

• oryginalny krajobraz - połoniny bieszczadzkie ( łąki ponad górną granicę lasu)

• górna granica lasu 1100-1150 m, lasy bukowe i bukowo-jodłowe o bogatym podszycie

• bogaty świat zwierzęcy( rysie, żubry, jelenie, wilki)

• ścieżki konne( 142km)

• pierwotna przyroda

• najbardziej znana połonina - Połonina Wetlińska ze schroniskiem Chatka Puchatka

Przedgórze Bieszczadzkie: Jezioro Solińskie ( zbiornik sztuczny); Sanok (Muzeum Budownictwa Ludowego Muzeum Regionalne ze zbiorem Ikon), Lesko, Ustrzyki Górne i Dolne( Muzeum Bieszczadzkiego PN, wyciąg narciarski i kolejka krzesełkowa); niedorozwój bazy turystycznej

9.Pogórze Karpackie

• małe deniwelacje

• słabe zalesienie

• gęsta zabudowa wiejska

• niedostateczne zagospodarowanie turystyczne

• ruch turystyczny skupia się w dolinach rzek i nad sztucznymi zbiornikami

89. Opisz trzy najważniejsze przyrodnicze walory turystyczne w Karpatach

1. Morskie Oko w Tatrach Wysokich - największe jezioro Tatr; położone w Dolinie Rybiego Potoku u stóp Mięguszowieckich Szczytów, na wysokości 1395 m n.p.m; pochodzenia polodowcowego o charakterze karowo-morenowym. W sezonie natężenie ruchu jest bardzo duże.

2. Połoniny Bieszczadzkie - połoniny to tereny ponad górną granicą lasu, piętro roślinności o charakterze naturalnym. Są to swego rodzaju rozległe hale, zapewniające doskonałą widoczność, a w zimie tereny narciarskie. Najbardziej znana Połonina Wetlińska z Chatką Puchatka, potem Bukowska, Czerwona itd.

3. Pieniny z Doliną Dunajca - zbudowane z wapieni, tworzą pasmo górskie długości 10 km między Czorsztynem a Szczawnicą; najwyższym szczytem są Trzy Korony. Przez przełamuje się wąskim i stromym wąwozem skalnym Dunajec.

90. Opisz trzy wybrane walory antropogeniczne w Karpatach.

1. Folklor góralski - wyrażający się drewnianym budownictwie, rzeźbie, strojach, wyrobach rękodzielniczych

2. Zakopane( pytanie 92) - skocznia narciarska Wielka Krokiew, zabytkowa góralska zabudowa drewniana, styl zakopiański (wille), Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzysku

3. Jezioro Solińskie - zbiornik sztuczny, najgłębsze wśród takich zbiorników w Polsce; spacery po tamie, elektrownia wodna; nad zbiornikiem powstały ośrodki takie jak Polańczyk oraz Solina.

91. Opisz wybrane formy i obszary koncentracji ruchu turystycznego w Karpatach

92. Wymień walory turystyczne Zakopanego

• liczne sanatoria, domy wypoczynkowe

• kolej linowo-terenowa na Gubałówkę

• kolej linowa na Kasprowy Wierch

• kolej linowo-krzesełkowa na Butorowy Wierch

• skocznia narciarska - Wielka Krokiew

• Teatr im. S.I. Witkiewicza

• Festiwale i imprezy folklorystyczne (Jesień Tatrzańska i Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich)

• Muzea: M. Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego, M. Stylu Zakopiańskiego w wilii Koliba, M. Kornela Makuszyńskiego, M. Karola Szymanowskiego, M. Przyrodnicze Tatrzańskiego Parku Narodowego, M. Jana Kasprowicza

• drewniany kościółek barokowy

• zabytkowy Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzysku

• zabytkowa góralska zabudowa drewniana

• budowle w stylu zakopiańskim; wille: Koliba, Atma i inne

• Szlak Oscypkowy- produkt turystyczny

93. Wymień walory turystyczne Wrocławia

• rzeki: Odra z czterema jej dopływami

• wyspy odrzańskie

• ogród botaniczny na Ostrowie Tumskim

• ogród zoologiczny

• Park Szczytnicki z Ogrodem Japońskim (w pobliżu Hali Stulecia)

• Archikatedra św. Jana Chrzciciela

• Katedra św. Marii Magdaleny

• Bazylika św. Elżbiety Węgierskiej ( bazylika= kościół 3-nawowy)

• Sobór Narodzenia

• Stare Miasto

• Rynek z nowoczesną fontanną

• Plac Solny

• Muzea: Akademii Sztuk Pięknych, Miejskie Wrocławia, Człowieka, Narodowe, Archidiecezjalne

• Panorama Racławicka

• Galeria Dominikańska

• Hala Stulecia

• Teatry: Współczesny, Opera Wrocławska, Filharmonia Wrocławska, Polski

• Cykliczne imprezy muzyczne: Wratislavia Cantans; Wrocławski Festiwal Jazzowy Jazz nad Odrą, Przegląd Piosenki Aktorskiej, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Wiedeńskiej, Wrocławskie Lato Organowe

• Wrocławski Tor Wyścigów Konnych

• Wrocławski Park Wodny S.A.

• Rejsy po Odrze ( Zatoka Gondoli = „ Drzwi do Europy”)

94. Wymień walory turystyczne Warszawy

• Stare Miasto - UNESCO

• Trakt Królewski

• liczne pałace magnackie

• zespoły parkowo-pałacowe: Łazienki, Wilanów

• obiekty rządowe

• Pałac Kultury i Nauki z Salą Kongresową

• Grób Nieznanego Żołnierza

• Powązki

• Kościoły: Archikatedra św. Jana Chrzciciela; św. Anny; pw. Matki Boskiej Królowej Polski

• Stadion Narodowy

• Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego

• Złote Tarasy

• Gmach Sądu Najwyższego

• Pomnik Małego Powstańca, Pomnik Powstania Warszawskiego

• Muzea: Królikarnia, Narodowe, Azji i Pacyfiku, Powstania Warszawskiego, Fryderyka Chopina, Geologiczne, Katyńskie

• Centrum Nauki Kopernik

• Filharmonia Narodowa

• Festiwale: F. Pianistyczny im. F. Chopina; Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”

95. Wymień 5 produktów turystycznych polskiego Wybrzeża

- Festiwal Wikingów - produkt turystyczny 2004
- Szczecińskie Podziemne Trasy Turystyczne - produkt turystyczny 2008
- Wycieczka Tematyczna po Słowińskim Parku Narodowym - produkt turystyczny 2004
- Muzeum Bursztynu w Gdańsku - produkt turystyczny 2009
- Jarmark Św. Dominika w Gdańsku produkt turystyczny 2003
- Szlak wodny Berlin- Szczecin - Bałtyk- produkt turystyczny 2008
- Świnoujście - twierdza na wyspach- produkt turystyczny 2005
- Wakacyjny Festiwal Gwiazd - produkt turystyczny 2004
- „ Golf” produkt turystyczny Pomorza Zachodniego - 2003

96. Scharakteryzuj strukturę ilościową i jakościową bazy noclegowej w głównych regionach Polski

97. Wymień (w kolejności z zachodu na wschód) najważniejsze miejscowości turystyczne położone w Sudetach

Świeradów Zdrój, Szklarska Poręba, Karpacz, Kowary, Kudowa Zdrój, Duszniki Zdrój, Polanica Zdrój, Bystrzyca Kłodzka, Stronie Śląskie, Lądek Zdrój, Złoty Stok, Paczków, Głuchołazy

98. Wymień (w kolejności z zachodu na wschód) najważniejsze miejscowości turystyczne położone w Karpatach.

Ustroń, Wisła, Szczyrk, Żywiec, Sucha Beskidzka, Rabka Zdrój, Zakopane, Bukowina Tatrzańska, Niedzica, Czorsztyn, Krościenko nad Dunajcem, Stary Sącz, Nowy Sącz, Piwniczna Zdrój, Muszyna, Krynica Zdrój, Iwonicz Zdrój, Sanok, Ustrzyki Dolne, Ustrzyki Górne

1

---