ZESTAW A Dobór pompy obiegowej: - wydajność pompy ( wydatek pompy) [m^3/s] Qco - moc cieplna instalacji, [W] ρ - gęstość wody w temp. zasilania lub powrotu w zależności od miejsca pompy cp - ciepło właściwe w temp. zasilania lub powrotu w zależności od miejsca pompy τz-τp- temp. czynnika na zasilaniu i powrocie - wysokość podnoszenia H=1,2 (Δp1+Δp2) [Pa] Δp1 - całkowite straty ciśnienia przy przepływie czynnika w obiegu najbardziej niekorzystnym pod względem hydraulicznym Δp2 - minimalny opór hydrauliczny węzła grzejnikowego Jeżeli dobrana pompa ma wyższą wysokość podnoszenia od wartości obliczonej to nadwyżkę ciśnienia należy wydławić przez korektę regulacji wstępnej zaworów termostatycznych lub przez korektę nastaw innych elementów regulacyjnych znajdujących się na drodze grzejnik - źródło ciepła. Należy dobierać pompy z automatycznym regulatorem prędkości obrotowej sterowanym przetwornikiem różnicy ciśnienia. 2.Maksymalne ciśnienie w sieci CO to 6 Ba, Maksymalna temperatura wody w instalacji -100^0C Maksymalna pojemność zbiornika na olej-100 m^3 3.Podział kominów - konstrukcja: Jednowarstwowe (np.: murszowe z cegły, betonowe, żelbetowe lub stalowe) Wielowarstwowe Powietrzno-spalinowe - odprowadza się spaliny i doprowadza się powietrze do palnika - funkcje: Dymowe - do odprowadzania spalin z kotłów na paliwo stałe Spalinowe - z gazowych lubciekłych Wentylacyjne (kanały) - charakter pracy : Mokre - współpracują z niskotemperaturowymi kotłami gazowymi kondensacyjnymi o temp. spalin 80-160^oC Suche - współpracują z kotłami na paliwo stałe o temp. spalin >160^oC Pracujące w warunkach nadciśnienia (w przypadku kotłów z palnikami nadmuchowymi - kominy ze wspomaganiem mechanicznym) 4.Pojęcia: współczynnik przewodzenia ciepła , kocioł grzewczy, Wsp. przewodzenia ciepła- stosunek gęstości ustalonego strumienia cieplnego przewodzonego przez warstwę materiału do spadku temp. na określonej grubości warstwy. Kocioł grzewczy- urządzenie z paleniskiem (palnikiem), przeznaczone o wytwarzania pary lub podgrzania wody ciepłem powstałym w procesie spalania paliwa, którego moc nie przekracza 1MW, a maksymalna temperatura czynnika w kotle wodnym wynosi 115^○C, a w kotłach parowych ciśnienie pary nie przekracza 70 kPa 5.Pojemność użytkowa z uwzględnieniem rezerwy W celu zabezpieczenia właściwej eksploatacji instalacji z naczyniem wzbiorczym przeponowym, pojemność użyteczna tego naczynia może być powiększona o rezerwę na ubytki wody np. związane z odpowietrzaniem instalacji lub wymianę elementów instalacji	VUR = VU + V · E% · 10 [dm^3] Vu=V∙rt1∙DV [dm^3] VUR - pojemność użyteczna naczynia wzbiorczego przeponowego z uwzględnieniem rezerwy na ubytki wody instalacyjnej V - pojemność wodna instalacji [m^3] E% - ubytki eksploatacyjne wody instalacyjnej między kolejnymi uzupełnieniami (w procentach objętości całej instalacji) DV-przyrost objętości właściwej wody w skutek jej podgrzania od t1 do t2 Pojemność całkowita uwzględniająca rezerwy VCR=V UR∙(pmax+1)/(pmax-pR) [dm^3] pR=[(pmax+1)/(1+(VU/VUR((pmax+1)/(pmax-pmin)-1)))] VCR - pojemność całkowita nwp z uwzględnieniem rezerwy na ubytki wody instalacyjnej. pR>pmin -pojemność użytkowa i całkowita nwp VC=VU∙( pmax+1)/(pmax-pmin) [dm^3] - średnica rury wzbiorczej dRW=0,7√VU [mm] dRWmin=20mm NWP po stronie ssawnej pwst=pmin=pst+0,2[bar] NWP po stronie tłocznej pwst=pmin=pst+0,2+Hpo [bar] pst - ciśnienie hydrostatyczne na poziomie króćca w rurze wzbiorczej Hpo - wysokość podnoszenia pompy -pojemność całkowita użyteczna naczynia wzbiorczego otwartego VU=1,1∙V∙rt1∙DV [dm^3] Vc=1,25∙Vu [dm^3] 6.Podst. składniki które decydują o wielkości rocznego zużycia energii na cele ogrzewania: - straty ciepła przez przenikanie przez przegrody budowlane pełne i okna - sprawność całego systemu grzewczego (sprawność wytwarzania ciepła, emisji, regulacji) - eksploatacyjne zyski ciepła (zyski ciepła od nasłonecznienia, ludzi, oświetlenia, urządzeń elektrycznych oraz od gotowania) -straty ciepła na ogrzanie powietrza wentylacyjnego 7.Schemat ideowy ciepłomierza: elektroniczny przelicznik wskazujący czujnik temperatury na powrocie i na zasilaniu przetwornik przepływu w zależności od typu ciepłomierza: wodomierz wirnikowy wodomierz ultradźwiękowy
ZESTAW Z 1.Schemat ideowy węzła dwufunkcyjnego (CO + ciepła woda) szeregowo - równoległego z zasobnikiem ciepła 2.Umowna moc cieplna grzejnika Qu = (Q^copom - Qpp - Qpoz) *T*u*p*o*s [W] Q^copom - obliczenie zapotrzebowania na moc cieplną dla danego pomieszczenia [W] Qpp - moc cieplna nieizolowanych pionów (zasilającego i powrotnego) w rozważanym pomieszczeniu z uwzględnieniem schłodzenia czynnika grzewczego Qpoz - moc cieplna nieizolowanych pozostałych przewodów w pomieszczeniu [W] T -wsp uwzględniający występowanie zaworów termostat.w celu zminimalizowania skutków cieplnego i hydraulicznego rozregulowania instalacji przyjmowany na poziomie 1,15 u-wsp uwzg wpływ usytuowania grzejnika w pomieszczeniu. najwłaściwsze przy śc zew pod oknemu =1. przy mniej korzystnym:- przy śc wew. przeciwległej do ść zew. z oknem=1,1 -śc wew. Z dala od okien i drzwi balk 1,2-1,25 -pod stropem -1,1 p - wsp uwzg sposób włączenia grzejnika do inst. Dla płytowych 1,0 rurowych 1,05-1,33 o - wsp uwzg wpływ osłon grzejnika i umieszczenia go we wnęce =1,4-0,98 s - wsp uwzg wpływ ochłodzenia wody w przewodach co. Największy dla inst. Rozległej=1,17 Qpp = 2,27* π*dz*l*tar^1,32 [W] dz - zewnętrzna średnica przewodu [m] l - długość przewodu zasilającego i powrotnego Δtar- średnia arytmetyczna różnica temperatur Moc cieplna elementów grzejnych rur gładkich poziomów obliczamy ze wzoru: Qpoz = 2,47 * π *dz^0,88*l*tar^1,33 [W] Rodzaje podłączenia grzejników: jednostronny boczny krzyżowy siodłowy odpodłogowy pośredni - grzejniki mogą być połączone z instalacją jedno- lub dwururową za pomocą przyłączeniowego zestawu zaworowego 3.Połączenia rur i rodzaje: RURY: -stalowe czarne ze szwem -miedziane -z tworzyw sztucznych Połączenia: -gwintowane - śr. rur < 50mm -kołnierzowe - śr. rur > 50mm -połączenie przez zlutowanie Zawór gwintowany prosty Gwintowany skośny z armaturą spustową Gwintowany kulowy Zasówa kołnierzowa 4.Budynek zamieszkania wielorodzinnego spełnia wymagania ochrony cieplnej Jeżeli obliczona wartość wsp. przenikania ciepła nie przekracza wartości max. określonym w rozporządzeniu Uman 1) ściany zewn. Temp>16^0C i izolacją l>0,05 W/mK 0,3 2) ściany zewn. Temp>16^0C pozostałe 0,5 3) ściany zewn. Temp<16^0C 0,8 4) stropy i stropodachy pod poddaszami nieogrzewanymi i przejazdami temp>16^0C 0,3 5) stropy i stropodachy pod poddaszami nieogrzewanymi i przejazdami temp <8-16^0C> 0,5 6) strop nad piwnicami nieogrzewanymi 0,6 7) ściany wewn. oddz. pom. ogrz. od nieogrz. 1,0 8) drzwi balk, okna, pow. przezrocz. nieotw. w pom I II III 2,6 9) drzwi balk, okna, pow. przezrocz. nieotw. w pom IV V 2,0 10) okna połaciowe w pom. ti> 16^0C 2,0	5.Dobór zaworów bezpieczeństwa dla kotłów wodnych wysokotemperaturowych. przepustowość masowa zaworu zabezpieczającego mZB= (Qmaxk*3600)/r [kg/h] Qmaxk- maksymalna moc cieplna kotła [KW] r- ciepło parowania wody, jeśli nie ma innych danych to wtedy jest równe 2300[KJ/kg] strumień masy pary wtórnej mpw=mZB*(iw150^o-iw100^o)/(ipw150^o-iw100^o) [kg/h] iwt/ipt-entalpia właściwa wody/pary wodnej [kJ/kg] strumień masy przepływającej wody: mw=mZB-mpw pole przekroju przelotu przy przepływie wody A0w=mw/(5,03∙aw√[(p1-p0)rw] aw- wsp. wypływu z.b.(przy przepł. wody 0,25) p1-ciśnienie otwarcia z.b.(w zależności od ciśnienia roboczego p1=(1,05-1,1)pr [Mpa] pr-ciśnienie robocze najsłabszego elementu w instalacji [Mpa] p0-ciśn. na zewnątrz rury wyrzutowej (jeżeli atm p0=0)[Mpa] rw=gęstość wody przed z.b.(przy nadciśnieniu p1) [kg/m^2] pole przekroju przelotu przy przepływie pary wodnej Aopw=mpw/(10K1*K2*α(p1+0,1)) [mm^2] K­1-wsp. uwz. właściwości pary p=3Ⴘ6 bar »K1=>0,533Ⴘ0,524 β<βKr βKr=0,546 wtedy K2=1 b=p/p1 p=0,1MPa ap=0,6 Łączne pole przekroju A0całk=A0w+A0pw [mm^2] d0=√(4A0całk/p) [mm]; d0min=15mm Rura wyrzutowa z.b. powinna być doprowadzona bez zasyfonowań ze spadkiem ku odbiornikowi kanalizacyjnemu lub nad posadzkę podłogi do wpustu podłogowego. Max długość rury wyrzutowej to 2m -zaw. bezpieczeństwa 6.Współczynnik przejmowania ciepła; wykres regulacyjny: Wsp. przejmowania- wartość bezwzględna stosunku gęstości strumienia cieplnego przejmowanego na powierzchni przegrody do różnicy temp. powierzchni przegrody i temp. Otoczenia [W/m^2K] Wykres regulacyjny- przedstawia zależność temp. Czynnika grzejnego od względnego obciążenia cieplnego (od wartości temp. powietrza wew.) Zadaniem regulacji eksploatacyjnej jest dostosowanie chwilowej mocy cieplnej urządzenia grzewczego do zmiennych w czasie potrzeb cieplnych budynku. 7.Wymagania pomieszczenia kotłowni na gaz lżejszy od powietrza o mocy do 30 kW: Kotły mogą być umieszczone w piwnicy lub na parterze (w budynkach wysokich też na ostatniej kondygnacji) w pomieszczeniu nie przeznaczonym na stały pobyt ludzi. Nie wolno ich umieszczać na klatkach schodowych, w przedsionkach i pomieszczeniach w których są przerabiane , składowane lub wywtarzane materiały niebezpieczne pożarowo Wysokość pomieszczenia kotłowni 2,2 m a w istniejących min 1,9m wentylacja nawiewna przez kanaly 200cm^2 jak dla kotłowni na paliwo stałe z tą różnicą, że dolna krawędź otworu nawiewnego wynosi maksymalnie 30 cm nad poziomem podłogi. Nie zamykany otwór wentylacji wywiewnej o powierzchni minimum 200 cm^2umieszczony możliwie blisko stropu. Dopuszcza się doprowadzenie powietrza zewnętrznego z pomieszczeń sąsiednich wyposażonych w wentylację grawitacyjną nawiewną. Wymagane są wówczas otwory w ścianie lub kanał doprowadzający powietrze zewnętrzne.. Wymagania dla kotłowni na paliwo gazowe cięższe od powietrza: 11) drzwi zewn. wejściowe Kotłownie na GPB maja dodatkowe inne uwarunkowania budowlane i instalacyjne wynikające z właściwości tego gazu Kotłów opalanych gazem propanowo - butanowym nie można umieszczać w pomieszczeniach zagłębionych z podłogą poniżej poziomu gruntu. Przy drzwiach zew. nie powinno być progu. Zaleca się montaż detektorów wypływu gazu do pomieszczenia. Czujniki awaryjnego wypływu gazu powinny znajdować się na wysokości max 15 cm nad podłogą Odwodnienie podłogi kotłowni powinno być poprowadzone najkrótszą drogą do studzienki bezodpływowej skąd są przepompowywane do sieci kanalizacyjnej. Wlot wentylacji wywiewnej w strefie przypodłogowej. 8.Wsp. infiltracji dla okien: i drzwi balkonowych powinien mieścić się w przedziale 0,5-1,0 m^3/(m*h*daPa^2/3) natomiast dla okien z nawiewnikami≤0,3 m^3/(m*h*daPa^2/3)
ZESTAW E 1.W jaki sposób oblicza się wsp. przenikania ciepła . Aby obliczyć wsp. przen. Ciepła należy najpierw obliczyć opór cieplny warstwy przegrody. Opór cieplny warstwy przegrody to stosunek różnicy temp, powierzchni ograniczających daną warstwę do gęstości ustalonego strumienia ciepła. - W przypadku obliczenia oporu cieplnego ścian wew. lub innych przegród rozdzielających środowisko wew. (ogrzewane) od przestrzeni nieogrzewanej należy przyjąć Rse=Rsi RT=2Rsi + ΣRλi [m^2K/W] Opór cieplny przegrody z niewentylowaną warstwą powietrza oblicza się: Rλ= ΣRλ + Rp Zależy od: grubości warstwy i kierunku strumienia cieplnego (odczyt z normy) - W przypadku przegrody ze słabo wentylowaną warstwą powietrza opór cieplny równy jest połowie odpowiedniej wartości Rp podanej w tabeli. Rλ= ΣRλ+ 0,5Rp Jeżeli jednak opór między warstwą powietrza (słabo wentylowaną a środowiskiem zew przekracza 0,15[m^2K/W] to tę obliczeniową wartość oporu cieplnego należy zastąpić przez 0,15[m^2K/W] - W przypadku przegrody z dobrze wentylowaną warstwą powietrza jej opór cieplny oblicza się z pominięciem oporu powietrza i innych warstw między powietrzem a środowiskiem zew i należy przyjąć Rse=Rsi Współczynnik przenikania ciepła: U= 1/RT[W/m^2K]; RT- opór cieplny warstwy przegrody[m^2K/W] Kierunek strumienia cieplnego w górę poziomy w dół Rsi 0,1 0,13 0,17 Rse 0,04 0,04 0,04 2.W jaki sposób dobiera się zawór termostatyczny przy grzejniku na dowolnej kondygnacji Dpzt=DpczG-Dpc[Pa] DpczG=DpGmin+0,75hk∙n∙Drobl∙g[Pa] DpGmin=Drobl∙g∙hg[Pa]; Drobl=eDt e=0,0179∙tśr; hg=nphk np.-liczba pięter; hk-wys. kond.; hg-wys. między środkami najwyżej i najniżej położonego grzejnika; n-nr kondygnacji; Δpc-całkowita strata cisnienia w węźle grzejnikowym [Pa] Kv=(316*V)/(Δp)^1/2, [m^3/h] Kv- współczynnik przepływu [m^3/h]; V- przepływ objętościowy czynnika przez dany element instalacji [m^3/h]; Δp- spadek ciśnienia przy przepływie czynnika przez. dany element instalacji [Pa] V=m/ρtśr; Δp=Δpc-ΔpZT Δpc- ciśnienie czynne; ΔpZT- ciśnienie na zaworze Δpc= Δpm- ΔpL; Δpm=Z=Σζ*(ρ*V^2)/2; ΔpL= Rl 3.Minimalna średnica rury wzbiorczej- 25mm Maksymalne ciśnienie w instalacji CO to 6 barów, a w przypadku instalacji z grzejnikami stalowymi cienkościennymi maksymalne ciśnienie 4 bary Maksymalna temperatura wody w instalacji -100°C	4.Określ strumień powietrza wentylacyjnego dla mieszkań V=V*n [m^3]; V-kubatura[m^3]; n- krotność wymiany powietrza [ilość wymian/godzinę]; n=1[h^-1]- wentylacja grawitacyjna V- strumień objętościowy powietrza wentylacyjnego [m^3/h] kuchnia z oknem zew i kuchnią gazową 70 m^3/h kuchnia z oknem zew i kuchnią elektryczną; mieszkanie dla 3 osób 30 m^3/h; mieszkanie powyżej 3 osób 50 m^3/h kuchnia bez okien lub wnęka kuchenna z kuchnia elektryczną 50 m^3/h kuchnia bez okien z kuchnią gazową (wentylacja mechaniczna) 70m^3/h łazienka 50 m^3/h WC 30 m^3/h Pokój 30 m^3/h Pomieszczenie bez okna 15 m^3/h 5.Wentylacja pomieszczeń tech. będącego magazynem oleju Pomieszczenie powinno posiadać wentylacje nawiewną- wywiewną zapewniająca krotność wymiany od 2 do 4 wymian na godzinę 6.Przegroda chłodząca jest to przegroda dla której różnica temp powietrza po obydwu stronach jest większa, równa 18 ˚C Kotły kondensacyjne- wykorzystują ciepło skraplania pary wodnej znajdującej się w spalinach w skutek ochłodzenia spalin poniżej temperatury punktu rosy. Charakteryzują się b. małą emisja NOX, są wyposażone w pełną automatykę optymalizacji procesu spalania 7.Wentylacja mieszkań powinna zapewniać: Doprowadzenie powietrza zew. (świeżego) do pokojów oraz kuchni z oknem zew. Odprowadzenie pow. zużytego z kuchni, łazienki, WC, pomieszczenia bez okna typu składzik, garderoba, pokoju oddzielonego od tych pomieszczeń więcej niż dwojgiem drzwi i pokoju znajdującego się na wyższym poziomie np w mieszkaniu dwu-poziomowym 8.Bloki funkcjonalne węzła ciepłowniczego i ich elementy składowe - blok transformacji energii cieplnej (wymienniki ciepła, układy zmieszania pompowego) - blok regulacyjny (regulatory ciśnienia, różnicy ciśnień, regulatory przepływu, regulatory temp, ograniczniki max ciśnienia i temp) - blok pomiarowy (manometry, termometry, liczniki energii) - blok urządzeń ochronnych (zabezpieczające przed wzrostem ciśnienia - zawory bezpieczeństwa, urządzenia zab. przed zapowietrzeniem napowietrzeniem- odpowietrzniki reczne i automatyczne,, zanieczyszczeniami - filtry siatkowe, osadniki, urządzenia zabezpieczające przed zmianą kierunku przepływu czynnika - zawory, klapy zwrotne, zabezpieczenia przed wzrostem naprężeń mechanicznych - tłumiki uderzeń hydraulicznych lub wzrostu naprężeń, termicznych - kompensatory wydłużeń, urządzenia zab. przed drganiami i hałasem - tłumiki drgań i połączenia elastyczne elementów drgających, elementy zab. przed stratami energii cieplnej - inst. termiczna urządzeń, przewodów, armatury lub schemat bezpośredniego i pośredniego układu uzupełniania ubytków wody w węźle
ZESTAW I 1.Jak się liczy wsp. przenikania dla przegród stykających się z gruntem a) podłogi na gruncie dla pierwszej strefy (UpG^I) UpG^I= 1/ (ΣRλi+Rg^I) [W/m^2K] Rg^I= 0,5[m^2K/W] - opór cieplny gruntu odpowiedniej strefy uwzględniający opory cieplne przejmowania b) podłogi na gruncie dla drugiej strefy (UpG^II) UpG^II= 1/ (ΣRλi+Rg^II) [W/m^2K] Rg^II≤ Rgmax gdzie Rgmax=0,57*Z+0,09 [m^2K/W] ; Rg^II- odczytujemy z normy w zależności od szerokości przegrody w normie; Z- odległość od górnej powierzchni podłogi do poziomu zwierciadła wody gruntowej c) ściany stykające się z gruntem (UsG) UsG= 1/ (ΣRλi+Rg^s) [W/m^2K] Rg^s- odczyt z normy w zależności od odległości między górną powierzchnią podłogi a powierzchnią ternu- zagłębienie Opór cieplny gruntu przylegającego do podłogi zależy od jej strefy Strefa I - stanowi pas podłogi szerokości 1m przyległy do ściany zew. Strefa II - stanowi pozostałą powierzchnię podłogi 2.Minimalny spadek gałązek grzejnikowych- 2%; Minimalna długość- 0,5m odległość zb z olejem od stropu min 25cm, od śc min40 cm max poj. Zb na olej 1m^3 3.Podział ogólny systemu ogrzewania: indywidualne kotłownie: wbudowane i wolnostojące. Moc cieplna kotłowni wbudowanych nie przekracza 2 MW, Moc cieplna kotłowni wolnostojących 50 MW ciepłownie: osiedlowe, przemysłowe. Moc ciepłowni > 50 MW elektrociepłownie w których wytwarza się energią cieplną i elektryczną w układach skojarzonych 4.Zasady doboru zbiornika na olej: Dobór zbiorników na podstawie pojemności, która zależy od mocy kotłowni, od czasu pracy kotłów i od czasu magazynowania oleju. Do przechowywania oleju stosowane są zbiorniki z tworzyw sztucznych ( pojedyncze lub łączone w baterie) oraz stalowe jedno- lub dwupłaszczowe. W budynkach należy stosować wyłącznie zbiorniki bezciśnieniowe z układem do napełnienia, odpowietrzenia i poboru paliwa. 5.Mostki cieplne: Mostki cieplne- to miejsca w przegrodzie w których została przerwana ciągłość lub jednorodność warstwy izolacji cieplnej z przyczyn konstrukcyjnych lub technologicznych. Mostki mogą być: - liniowe- są spowodowane nieciągłością lub pocienieniem warstwy izolacji cieplnej - punktowe- spowodowane przebiciem warstwy izolacji cieplnej przez szpilki, wieszaki łączące warstwy ściany przedzielone materiałem izolacyjnym. UMC=U+ΔU [W/m^2K] UMC-wsp. przenikania ciepła z uwzględnieniem mostków cieplnych ΔU-dodatek uwzg. występ. mostków cieplnych Mostki cieplne powoduja wykraplaniepary wodnej znajdującej się w pomieszczeniu na wew. pow. przegrody z chwilą obniżenia jej temp. poniżej p-ktu rosy. Pojemność cieplna- stosunek pobranego lub oddanego ciepła do odpowiadającej mu zmiany temperatury. q=Q/ΔT [W] ; q- pojemność cieplna[W]; Q- pobrane lub oddane ciepło[W]; ΔT- zmiana temperatury	6.Odpowietrzenie przewodu w miejscach załamania: gdy nie jest możliwy odpływ powietrza do naczynia zbiorczego lub do instalacji odpowietrzającej stosuje się zbiorniki odpowietrzające wyposażone w zawór odpowietrzający lub rurę odpowietrzającą. Schemat: dn  40 mm dn ≥ 40mm Vi [dm^3] dn [mm] 1,0 <25 1,6 32 2,5 40 4,3 >40 7.Pojemność zasobnika C.W.U Vzas = 90*U**lg (Nh) U - liczba mieszkańców  - współczynnik akumulacyjności Nh współczynnik nierównomierności rozbioru C.W.U. Nh = 9,32*U^-0,244  = 0,1 - 0,35 Współczynnik regulacji b- stosunek jaki powinien mieć wymiennik w układzie z zasobnikiem do mocy wymiennika bez zasobnika ciepłej wody dla f<0,25 dla f>0,25 b=1-(1-1/Nh)f^0,23 b=1/[(Nh-1)∙f+1]
ZESTAW N(chyba) 1.Funkcje zasobnika ciepłej wody: - służy do magazynowania ciepłej wody w czasie małego jej rozbioru zmniejsza wymaganą moc cieplną wymiennika zmniejsza masowy przepływ wody sieciowej przepływającej przez wymiennik ciepłej wody pełni również funkcje odpowietrznika Zastosowanie zasobnika powoduje zmniejszenie mocy wymiennika ciepłej wody w układzie jednostopniowym, a w układzie dwustopniowym pozwala na zmniejszenie mocy wymiennika na drugim stopniu o 20 - 35 % 2.Całkowity opór cieplny przegrody budowlanej: Opór cieplny warstwy przegrody to stosunek różnicy temp, powierzchni ograniczających daną warstwę do gęstości ustalonego strumienia ciepła. - W przypadku obliczenia oporu cieplnego ścian wew. lub innych przegród rozdzielających środowisko wew. (ogrzewane) od przestrzeni nieogrzewanej należy przyjąć Rse=Rsi RT=2Rsi + ΣRλi [m^2K/W] Opór cieplny przegrody z niewentylowaną warstwą powietrza oblicza się: Rλ= ΣRλ + Rp Zależy od: grubości warstwy i kierunku strumienia cieplnego (odczyt z normy) - W przypadku przegrody ze słabo wentylowaną warstwą powietrza opór cieplny równy jest połowie odpowiedniej wartości Rp podanej w tabeli. Rλ= ΣRλ+ 0,5Rp Jeżeli jednak opór między warstwą powietrza (słabo wentylowaną a środowiskiem zew przekracza 0,15[m^2K/W] to tę obliczeniową wartość oporu cieplnego należy zastąpić przez 0,15[m^2K/W] - W przypadku przegrody z dobrze wentylowaną warstwą powietrza jej opór cieplny oblicza się z pominięciem oporu powietrza i innych warstw między powietrzem a środowiskiem zew i należy przyjąć Rse=Rsi RT- opór cieplny warstwy przegrody[m^2K/W] Kierunek strumienia cieplnego w górę poziomy w dół Rsi 0,1 0,13 0,17 Rse 0,04 0,04 0,04 3.naczynie wzbiorcze otwarte RO- rura odpowietrzająca służy do połączenia instalacji C.O. z atmosferą , średnica 15mm wykonana w kształcie fajki o długości 10cm, Montuje się ja na górnej pokrywie naczynia zbiorczego lub na rurze przelewowej służy do odpowietrzania instalacji lub do napowietrzania w czasie opróżnienia instalacji z wody. RB- rura bezpieczeństwa łączy w sposób bezpośredni źródło ciepła z górną wypełnioną powietrzem częścią naczynia wzbiorczego i poprzez rurę odpowietrzającą z atmosferą. Jej zadaniem jest niedopuszczanie do zwiększenia ciśnienia w kotle. Nie wolno montować na niej zaworów. Średnica zależy od mocy kotła (dRBmin=25mm) i można ją obliczyć: dRB=8,08 Qk- moc cieplna kotła [kW] RW- rura wzbiorcza dla systemu otwartego. Łączy spód naczynia z dolną częścią kotła lub instalacji. dRW=5,23 dRWmin=25mm RC- rura cyrkulacyjna. Łączy RB z wodną częścią naczynia wzbiorczego (dRCmin=20mm). Rura ta chroni naczynie przed zamarzaniem. RP- rura przelotowa służy odprowadzaniu nadmiaru czynnika instalacyjnego do zlewu kotłowni dRP=dRB=25mm. Połączenie z naczyniem wzbiorczym na poziomie najwyższego stanu wody . Na rurze nie wolno montować żadnych zaworów. RS-rura sygnalizacyjna. Połączona z naczyniem zbiorczym na poziomie najniższego stanu wody dRS=20mm. Jest wyposażona w zawór odcinający przed, którym montowany jest hydrometr (wskaźnik wysokości słupa wody).	Vu=1,1 V∙ρt1∙ΔV , [dm^3] V- pojemność wodna całej instalacji (pojemność źródła ciepła + grzejników) ρt1- gęstość wody w temperaturze początkowej t1=10^0C ρt1=999,7[kg/m^3] Pojemność całkowita Vc Vc=1,25Vu Vu- pojemność użyteczna, System otwarty jest prosty w wykonaniu i obsłudze ale w otwartym naczyniu zbiorczym następuje odparowywanie wody obiegowej w skutek kontaktu z powietrzem atmosferycznym. Jej napowietrzanie przyspiesza proces korozyjny instalacji. 4. Osprzęt zbiorników magazynujących olej: - przewód do napełniania z końcówką umożliwiającą szczelne podłączenie przewodu cysterny - przewód odpowietrzający wyprowadzony 2,5 m nad poziomem terenu w odległości od okien w pionie i w poziomie min. 0,5m (wyprowadzenie ponad dach budynku z zabezpieczającym wylotem przed opadami) - ogranicznik nadmiernego wypełnienia - układ ssący z zaworem szybko zamykającym - dla zbiorników stalowych właz umożliwiający kontrolę i czyszczenie 5.Straty liniowe w przewodzie w instalacji ΔpC=ΔpL+ΔpM [Pa]; ΔpL=R∙l [Pa] ΔpL= λ*l/d*ρV^2/2 λ- współczynnik tarcia wew. zalezy od średnicy wew. przewodu; chropowatości bezwzg. k oraz od prędkości przepływu czynnika λ=0,3164/Re^0,25; Re=v∙d/n; n-wsp. lepkości Δpc=R(l+lZ) [Pa]; lZ- zastępcza długość danej działki Δpm=Sz∙rV^2/2 [Pa]; Δpm=Sz∙V^2/2g Jeżeli czynnikiem grzewczym jest woda, to r=1000kg/m^3 i Δpm= 500∙Sz∙V^2 [Pa] 6.Różnica temp.: Logarytmiczna różnica temperatur Δtlog= (Δt1-Δt2)/[ln(Δt1/ Δt2)]; Δt1=τz-ti; Δt2=τp-ti Arytmetyczna: Δtar= [(τz+ τp)/2]-ti [^0C] Potegowa: Δtpot= Δtar∙eDt; eDt-wsp. poprawkowy eDt=(m-1)(1+x)/[(1/x^m-1-1)(1+x/2)^m] m- wsp. określany doświadczalnie dla danego typu grzejnika m>1 x=(tp-ti)/(tz-ti)= Δt2/ Δt1 7.Minimalna wysokość prowadzenia przewodów w węźle ciepłowniczym- 1,7m 8.Naczynie wzbiorcze przeponowe-zbiornik ciśnieniowy z elastyczna przeponą oddzielajacą przestrzeń wodna od gazowej przejmujący zmiany objętości wywołane zmianami temp. w inst. C.O.
ZESTAW G 1.Zapotrzebowanie na moc cieplną w pomieszczeniach dla kubatury do 600m^3 Qco=Qp(1+d1+d2)+Qw [W] Qp- straty ciepła przez przenikanie przez przegrody zew. i wew. d1- dodatek do strat ciepła przez przenikanie uwzg. wpływ niskich temp. pow. chłodzących pomieszczenia ( zlaeży od liczby przegród i kondygnacji w bud.) d2- dodatek do strat ciepła przez przenikanie uwzg. wpływ nasłonecznienia pomieszczeń i przegród Qw- zapotrzebowanie ciepła na podgrzanie strumienia powietrza wentylacyjnego z uwzg. zysków ciepła [W] Qw=[0,34(ti-te)-9]*V [W] w pomieszczeniach w których ludzie przebywają ponad 12h Qw=[0,34(ti-te)-7]*V [W] w pomieszczeniach w których ludzie przebywają mniej niż 12h V- ilość powietrza wentylacyjnego (kubatura pomieszczenia) [m^3] 2.Minimalna średnica króćca zaworu bezpieczeństwa- 15 mm d0=(4A0/π)^1/2 Max. długość rury wyrzutowej- 2 m Minimalna wysokość przewodów od podłogi w węźle ciepłowniczym- 1,7 m 3.Zalety węzłów ciepłowniczych najprostsze w projektowaniu i eksploatacji są węzły wielofunkcyjne równoległe ale wymagają one największego przepływu wody sieciowej najbardziej efektowne są węzły szeregowo- równoległe, których przepływ wody sieciowej jest mniejszy, a wykorzystanie ciepła dostarczanego z sieci największa 4.Schemat zabezpieczenia instalacji c.o system zamknięty	5.Podać podział systemów ogrzewania ze względu na rodzaj źródła ciepła 1.Ogrzewanie miejscowe - źródło ciepła znajduje się w ogrzewanym pomieszczeniu np. piec kaflowy, kominki, ogrzewacze gazowe, elektryczne ogrzewacze akumulacyjne, promienniki elektryczne lub gazowe 2.Ogrzewanie centralne - dla wszystkich pomieszczeń w budynku, przykładem źródłem ciepła może być kotłownia wbudowana na paliwo stałe, ciekłe lub gazowe. 3.Ogrzewanie zdalaczynne - obsługujące zespół budynków, osiedla, dzielnice miast, źródłem ciepła jest węzeł ciepłowniczy grupowy lub indywidualny, do którego czynnik grzejny przesyłany jest przewodami sieci ciepłowniczej np. Ciepłowni 6.Wszystkie możliwości wyznaczenia strat miejscowych hstrm=Σζ*V^2/2g [m] hstrm=Σζ*ρ*V^2/2 [Pa] 7.Pojęcia: Autorytet zaworu termostat.- kryterium działania - okresla udział oporów hydraulicznych zaworu termostat. W całkowitych oporach tego obiegu w którym następować będzie zmiana strumienia czynnika działania tego zaworu a=DpZT100%/ Dpc+DpZT100% W danym obiegu zasada samonośności pionów- polega na doborze takich średnic pionów aby opory hydrauliczne równoważyły przyrost obliczeniowej wart. ciśnienia grawitacyjnego Sprawność nominalna kotłów: sprawność nominalna -stosunek energii cieplnej oddanej użytecznie czynnikowi ogrzewczemu do ilości energii cieplnej doprowadzonej w tym samym czasie do paleniska (palnika) kotła Rodzaj kotła kotły wyprodukowane po 1980 kotły nowoczesna z ciągłą regulacją procesu spalania Rodzaj paliwa stałe gazowe lub płynne Sprawność wytwarzania ciepła 0,5-0,65 0,75-0,88 8.Bezpośrednie włączenie ogrzewanego budynku do sieci ciepłowniczej możliwe jest gdy: - ciś. W przewodzie pierwotnym jest większe od ciś napełniania od wysokości budynku zwiększonej o 3-5m - cis w przewodzie pierwotnym jest mniejsze od cis dopuszczalnego - w żadnym punkcie poboru wody zasilającej sieciowej cis niespanie poniżej cis nasycenia - cis statyczne sieci, w czasie postoju pomp obiegowych źródle jest mniejsze od cis dopuszczalnego dla instalacji
ZESTAW O 1.W jaki sposób sporządza Sie wykres regulacyjny Wykres regulacyjny- przedstawia zależność temp. Czynnika grzejnego od względnego obciążenia cieplnego (od wartości temp. powietrza wew.) Zadaniem regulacji eksploatacyjnej jest dostosowanie chwilowej mocy cieplnej urządzenia grzewczego do zmiennych w czasie potrzeb cieplnych budynku. φx= Qx/Qobl = ti - te^x/ti - te obl Określenie parametrów czynnika grzejnego na zasileniu i powrocie prze regulacji centralnej i jakościowej z charakterystyki cieplnej grzejnika φx=c ∆tarx^m+1FG / c ∆tar^m+1FG to ∆tarx= φx^1/m+1 * ∆tarobl moc grzejnika φ GX= QGX/ QG obl wymiana ciepła czynnika roboczego φx= mx*Cp(τzx -τ px) / mobl *Cp(τz obl -τ p obl) φx= ∆τX / ∆τobl to ∆τX = φx*∆τobl 2.Wjaki sposób dobiera się zawór dla kotła niskotemperaturowego Przepustowość zaworu bezpieczeństwa mZB= (Qmaxk*3600)/r [kg/h] Qmaxk- maksymalna moc cieplna kotła [KW] r- ciepło parowania wody, jeśli nie ma innych danych to wtedy jest równe 2300[KJ/kg] Minimalny przekrój króćca dopływowego Ao = mZB / 5,03αC √[(p1-p0)rw aw- wsp. wypływu z.b.(przy przepł. wody 0,25) p1-ciśnienie otwarcia z.b.(w zależności od ciśnienia roboczego p1=(1,05-1,1)pr [Mpa] pr-ciśnienie robocze najsłabszego elementu w instalacji [Mpa] p0-ciśn. na zewnątrz rury wyrzutowej (jeżeli atm p0=0)[Mpa] rw=gęstość wody przed z.b.(przy nadciśnieniu p1) [kg/m^2] 3.Minimalna wysokość pomieszczenia kotłowni o mocy do 25kW 2,2m w istniejących budynkach 1,9, a węzła ciepłowniczego 2,2m w budynkach jednorodzinnych 2,0m (wysokość pom. Powinna zapeniać min. odległości między wierzchem najwyższego urządzenia a stropem = 20cm) 4.pojęcia Konwektor grzejnik z rur ożebrowanych umieszczonych w pionowym kanale blaszanym, co zwiększa intensywność ich omywania przez powietrze. Zwiększenie prędkości przepływu powietrza powoduje zwiększenie intensywności przejmowania ciepła przez konwekcję. Ponadto zwiększona prędkość przepływu powietrza zapobiega osadzaniu się pyłu na powierzchni rury ożebrowanej w czasie pracy grzejnika. Wymiennik ciepła urządzenie w którym czynnik sieciowy grzewczy ( o wyższych parametrach) oddaje ciepło czynnikowi instalacyjnemu o temp. niższej- przepływowe i bezprzepływowe bezprzepływowych czynniki stykaja się ze soba bezpośrednio, a w przepływowych oddzielone są ścianką stanowiącą powierzchnię wymiany ciepła. SA one pośrednimi źródłami ciepła stosowanymi w inst.. co. cwu.klimatyzacji, wentylacji 6.Warunki bezpiecznej pracy kominka grzewczego - kubatura pomieszczenia ustalona na podstawie wskaźnika 4m^3/1kW mocy cieplnej kominka i niepowinna być mniejsza niż 30m^3 - wentylacja pomieszczenia powinna być mechaniczna nawiewno- wywiewna nadciśnieniowa lub zrównoważona - należy zapewnić doprowadzenie powietrza do paleniska w min 10m^3/h na 1 kW mocy cieplnej kominka z zamkniętym wkładem	W bezprzepływowych czynniki stykaja się ze soba bezpośrednio, a w przepływowych oddzielone są ścianką stanowiącą powierzchnię wymiany ciepła. SA one pośrednimi źródłami ciepła stosowanymi w inst.. co. cwu.klimatyzacji, wentylacji 6.Warunki bezpiecznej pracy kominka grzewczego - kubatura pomieszczenia ustalona na podstawie wskaźnika 4m^3/1kW mocy cieplnej kominka i niepowinna być mniejsza niż 30m^3 - wentylacja pomieszczenia powinna być mechaniczna nawiewno- wywiewna nadciśnieniowa lub zrównoważona - należy zapewnić doprowadzenie powietrza do paleniska w ilości, w przypadku z paleniskiem otwartym w ilości zapewniającej min prędkość przepływu powietrza w otworze komory spalania 0,2 m/s 7.Wentylacja pomieszczenia kotłowni na paliwo stałe o mocydo 25kW Wentylacja nawiewna za pomocą otworu niezamykanego o przekroju min 200 cm^2 i wylocie do 1m nad poziomem podłogi Wentylacja wywiewna w postaci kanału wywiewnego o przekroju 14x14 cm z otworem wlotowym pod stropem pomieszczenia, kanał powinien być wyprowadzony ponad dachi nienalęzy na nim umieszczać zadnych urządzeń zamykających 8.Wymagane odległości usytuowania kotła olejowego w pomieszczeniu przód 2m, bok od ściany 1m , tył 0,7m Różne Przyczyny zapowietrzenia gwałtowne napełnienie instalacji zmiana współczynnika rozpuszczalności powietrza uzupełnianie ubytków wody w skutek wycieków wnikanie powietrza do instalacji przez nieszczelności połączeń lub materiałów w miejscu występowania podciśnienia Podział kominów: ze względu na konstrukcję: - kominy jednowarstwowe (np. murowane z cegły, betonowe, żelbetowe lub stalowe) - kominy wielowarstwowe - kominy powierzchniowo - spalinowe, w których odprowadza się spaliny i doprowadza się powietrze do paleniska ze względu na pełnione funkcje: - kominy dymowe - do odprowadzania spalin z kotłów na paliwo stałe - kominy spalinowe - do odprowadzania spalin z kotłów na paliwo ciekłe i gazowe - kominy wentylacyjne ze względu na charakter pracy: - kominy mokre, które współpracują z niskotemperaturowymi kotłami gazowymi kondensacyjnymi o temperaturze spalin 80 - 160^○C - kominy suche, współpracujące z kotłami na paliwo stałe o temperaturze spalin powyżej 160^○C kominy pracujące w warunkach nadciśnienia (w przypadku kotłów z palnikami nadmuchowymi kominy ze wspomaganiem mechanicznym)

---