245 jpeg

ISBN V78-*MIM4S!4-0. - b> WN PWN ZW17

ROZDZIAŁ 7 Międzynarodowe przepływy czynników produkcji 229

Kiaflcowy produkt pracy, UPt

Rysunek 7.2

Krańcowy produkt pracy

Krańcowy pruduki pracy spada wraz xc wzrostem zatrudnienia. Tulc pod krzywą krańcowego produktu jest równe całkowitej wielkoici produkcji. Przy danej wielkości zatrudnienia produkt krańcowy określa płacę realny. Tym samym całkowity fundusz płac (płaca realna razy wielkość za. trudnienia) pokazany jest na rysunku |.iko prostokąt. Reszta produktu tn dochód właścicieli ziemi (renta).

Międzynarodowy przepływ siły roboczej

Załóżmy teraz, że pracownicy mogą się przemieszczać między krajami. Tu zakładamy, że będą się przemieszczać z Kraju do Zagranicy. Przepływ ten zmniejszy podaż pracy w Kraju, a tym samym podniesie tamtejszą płacę realną, podczas gdy w Zagranicy wzrośnie podaż pracy i spadnie płaca realna. Jeśli nie ma żadnych barier dla przepływu pracowników, proces ten będzie postępował dopóty, dopóki krańcowy produkt pracy w obu krajach nie wyrówna się.

Przyczyny i skutki międzynarodowej mobilności siły roboczej ilustruje rysunek 7.3. Na osi poziomej pokazany jest całkowity światowy zasób siły roboczej. Wielkość zatrudnienia w Kraju mierzona jest od lewej do prawej, wielkość zatrudnienia w Zagranicy zaś odwrotnie - od prawej do lewej. Lewa oś pionowa mierzy krańcowy produkt pracy w Kraju, a prawa oś pionowa - krańcowy produkt pracy w Zagranicy. Początkowo zakładamy, że w Kraju zatrudnionych jest OJ.' pracowników, w Zagranicy zaś U O*. Przy takiej alokacji siły roboczej stawka realnej płacy w Kraju (punkt C) jest niższa niż w Zagranicy (punkt B). Jeżeli pracownicy mogą swobodnie się przemieszczać do kraju oferującego wyższe płace, będą przepływać z Kraju do Zagranicy aż do momentu wyrównania się ich realnych wynagrodzeń. Ostateczna dystrybucji światowej siły roboczc| będzie więc następująca: OV pracowników pracuje w Kraiu i /.'O* pracowników - w Zagranicy (punkt A).

Powinniśmy zwrócić uwagę na trzy aspekty redystrybucji światowych zasobów siły roboczej.

I. Prowadzi ona do zbieżności realnych wynagrodzeń. Place realne rosną w Kra ju, spadają zaś w Zagranicy.