img131

Tabela 7.20

Tablica analizy wariancji dla wyników badan liczby chloroplastów w komórkach mchu (por. tab. 7.19)

Źródło	Suma	Liczba stopni	Średni	Stosunek	Istotność
zmienności	kwadratów	swobody	kwadrat	wariancji
Między roślinami	71,49	3	23,83	5,50	P < 0,025
Między liśćmi w	72,00	16	4,50	1,29	nieistotne
obrębie roślin
Między komórkami w obrębie	630,30	180	3.50
liści
Całkowita	733,79	199

Na podstawie tych wyników można sugerować, że najlepszy skuteczność w estymacji średniej liczby chloroplastów w świetle o określonym natężeniu otrzymalibyśmy stosując przy każdym natężeniu światła dużą liczbę próbek roślinnych i licząc chloroplasty w jednej komórce lub w jednym liściu każdej z roślin.

7.4 Analiza wariancji w schemacie kwadratu łacińskiego

Załóżmy, że chcemy badać wyniki leczenia a metodami w układzie w którym mamy do czynienia z dwoma innymi źródłami zmienności, każde także o a kategoriach. Decydując się na dokonanie po jednej obserwacji dla każdej metody i każdego czynnika zmienności musielibyśmy wykonać a³ obserwacji (byłby to tzw. schemat trójczynnikowy stanowiący uogólnienie problemu omówionego w podrozdziale 7.2). Możemy zdecydować się na inny sposób postępowania i zaplanować tak doświadczenie, aby każdą metodę leczenia stosować tylko jeden raz dla każdej kategorii klasyfikacji pierwszej i także tylko raz dla każdej kategorii klasyfikacji drugiej. Schemat takiego postępowania dla a = 6 przedstawiono w tabeli 7.21.

131