Obraz0254

254

Skrawanie z dużymi prędkościami (HSM - high speed milling). Zwiększenie prędkości skrawania do zakresu znacznie przekraczającego obszar obróbki konwencjonalnej jest obecnie uznawane za podstawowy kierunek wzrostu zdolności i wydajności produkcji oraz poprawy jakości i dokładności elementów z materiałów' metalowych (głównie stopów metali lekkich) i niemetalowych (tworzyw sztucznych wzmocnionych włóknami węglowymi i szklanymi, grafitu). W chwili obecnej frezowanie, toczenie i wiercenie są uznawane za te procesy obróbki wiórowej, które mogą być efektywnie przyspieszane. Wartości osiągalnych prędkości skrawania zależą od wielu czynników, a przede wszystkim od: gatunku obrabianego materiału, rodzaju realizowanej operacji, konstrukcji narzędzia i gatunku materiału narzędziowego. Ograniczenia pochodzą również od obrabiarki: łożyskowania i napędu wrzeciona, połączenia wrzeclono-narzędzie, mas elementów' ruchomych i układu sterowania CNC. Z tych względów ścisłe zdefiniowanie HSM nie jest łatwe, a niekiedy definicja ma znaczenie umowne.

Na rysunku 14.2 zdefiniowano strefy HSM dla różnych sposobów' skrawania i podano ogólne kryterium rozróżnienia HSM i UHSM.

	—] ( —j
	toczenie
	i ... . ...
tz	■ifrezowanie i';y			M|
£	!
	Wwiercenie "			1
z	" i—-
	"przeć i ą raniej
'O	........‘"1
c cv	C rozwiewanie jjjjj
		i
	przecinanie ta irynwp
			|; szlifowanie
		W]	/soka b.	wysoka	ekstra w	ysoka
O >—1					i i mirr	tu
■p 2 •F3 £ ■o tC >,D			Prędkość skrawań ia j Skrawanie z wysokimi prędkościami 1 (HSM) 1
k ■-			PT
.2 2 ££ U			Skrawanie z ultra-, względnie 1 (UHSM) 1 H 111 rm Ul superwysokitni prędkościami

___L_!_i_

I 10    10²    10³    10⁴    10⁵    ,10^fi

m/min

Rys. 14.2. Poglądowe przedstawienie zakresów prędkości skrawania dla skrawania konwencjonalnego oraz HSM i UHSM

0,1 1 10 10² 10³ 10⁴ m/s

Prędkość skrawania, v_c-)►

ES* Hb

Spośród materiałów' metalowych skrawaniu z dużymi bądź superdużymi prędkościami (v_c > 10⁴ m/min) poddawane są: stopy aluminium, miedzi i tytanu, stale wysokostopowe, żeliwa, nadstopy na osnowie niklu i kobaltu. Z przeglądu tego wynika, że podstawowe znaczenie ma HSM w przemyśle lotniczym, ko-